
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie ustalenia czy zarówno wydzielony Dział Nieruchomościowy, który nabędzie spółka przejmująca w drodze podziału przez wydzielenie, jak również Dział Operacyjny będą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa Spółki w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, a w konsekwencji transakcja wydzielenia Działu Nieruchomościowego, który zostanie nabyty przez spółkę przejmującą w drodze podziału przez wydzielenie, nie będzie skutkować powstaniem po stronie Wnioskodawcy, jako spółki dzielonej, przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, w oparciu o regulację art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT - jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie.
Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie pismem z 30 czerwca 2025 r. (data wpływu 30 czerwca 2025 r. ).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
A. Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”) jest polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, o nieograniczonym obowiązku podatkowym w Polsce oraz polskim podatnikiem czynnym podatku od towarów i usług (VAT). Spółka prowadzi działalność w zakresie (…). Jako główny przedmiot działalności Spółka wskazuje w rejestrze przedsiębiorców sprzedaż hurtową pozostałych maszyn i urządzeń biurowych (PKD 46.66.Z).
Udziałowcami Spółki są wyłącznie osoby fizyczne, tj. Pan L.L. posiadający (…) udziały o łącznej wartości nominalnej (…) zł, Pan S.S. posiadający (…) udziały o łącznej wartości nominalnej (…) zł oraz Pan M.M. posiadający (…) udziały o łącznej wartości nominalnej (…) zł.
Do majątku Spółki należą następujące nieruchomości:
- nieruchomość położona przy ul. (...) - nieruchomość składa się z kompleksu działek o łącznej powierzchni (…) ha. Na terenie działek znajduje się trzykondygnacyjny budynek biurowy z częścią magazynową oraz częścią przeznaczoną pod wynajem, który został wybudowany przez Spółkę w latach (…), utwardzony plac manewrowy oraz parkingi dla samochodów. Powierzchnia biurowa znajdująca się na parterze tego budynku wynajmowana jest przez Spółkę następującym spółkom powiązanym: D. sp. z o.o., E. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. oraz F. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k., natomiast drugie piętro budynku Spółka wynajmuje podmiotowi niepowiązanemu;
- nieruchomość położona przy ul. (...) - nieruchomość została nabyta przez Spółkę poprzez przeniesienie z majątku spółki przejmowanej - G. sp. z o.o. w dniu (…) 2023 r. Transakcja nabycia nie podlegała opodatkowaniu VAT. W skład opisywanej nieruchomości wchodzą dwie działki o łącznej powierzchni (…) m2. Nieruchomość gruntowa przy ul. (...) zabudowana jest budynkiem o charakterze komercyjnym (magazyn, montownia, pomieszczenia socjalno-biurowe) o łącznej powierzchni użytkowej (…) m2. Spółka posiada zezwolenie na wyburzenie tego budynku i nie ma aktualnego pozwolenia na użytkowanie;
- nieruchomość położona w (…) - nieruchomość została nabyta przez Spółkę dnia (…) 2005 na mocy umowy sprzedaży. Transakcja nabycia nie podlegała opodatkowaniu VAT. Spółka nabyła tę nieruchomość w celu wykorzystywania jej do czynności opodatkowanych VAT.
Przedmiotowa nieruchomość położona jest na dwóch działkach o łącznej powierzchni (…) ha. W momencie zakupu działki były zabudowane budynkami, na które Spółka poniosła nakłady w kwocie większej niż 30% ich wartości w momencie nabycia. Ponadto, w latach 2018-2019 Spółka wybudowała halę.
Nieruchomość położona w (…) wykorzystywana jest w działalności operacyjnej; pozostałe z powyżej wskazanych nieruchomości są natomiast obecnie wykorzystywane częściowo w działalności operacyjnej Spółki, a częściowo są wynajmowane podmiotom powiązanym oraz podmiotom niezwiązanym kapitałowo lub osobowo ze Spółką, w ramach działalności opodatkowanej VAT, a część ma wysoki potencjał komercyjny - w zakresie wynajmu nieruchomości. Taki potencjał wykazuje w szczególności zabudowana nieruchomość położona przy ul. (...), przy czym Spółka posiada odpowiednie pozwolenie na wyburzenie posadowionego na niej budynku, co ma otworzyć drogę do realizacji nowych inwestycji. Co więcej, Spółka dysponuje przy tym gotowym projektem budowlanym oraz decyzją o pozwoleniu na budowę zespołu budynków biurowo-magazynowo-usługowych „(…)” wraz z budową, przebudową i rozbudową infrastruktury technicznej oraz przebudową istniejącego zjazdu z ulicy, co stwarza atrakcyjną perspektywę w zakresie przyszłego wynajmu przedmiotowych nieruchomości.
Mając na uwadze istniejące zaplecze majątkowo-organizacyjne działalności oraz wysoki potencjał komercyjny nieruchomości położnych przy (...) i (...) (dalej razem jako: „Nieruchomości”), Wspólnicy podjęli decyzję o zdywersyfikowaniu działalności Spółki mającej prowadzić do jej usprawnienia. W tym celu Spółka planuje wykorzystywanie wskazanych Nieruchomości w ramach utworzonego specjalnego działu wewnętrznego zajmującego się wyłącznie działalnością związaną z nieruchomościami (dalej: „Dział Nieruchomościowy”).
W skład Działu Nieruchomościowego wchodzą składniki majątkowe wykorzystywane obecnie w działalności związanymi z nieruchomościami, w szczególności:
- Nieruchomości, a zatem nieruchomości położone (…);
- pracownik zatrudniony w Spółce na stanowisku specjalisty ds. zarządzania nieruchomościami, którego zakres obowiązków obejmować będzie m.in. utrzymywanie relacji z najemcami nieruchomości, aktywne poszukiwanie najemców nieruchomości, wykonywanie i organizacja czynności związanych z prawidłowym funkcjonowaniem nieruchomości, zapewnienie ochrony mienia pracodawcy czy też realizowanie ustalonej przez Pracodawcę strategii działania działu;
- prawa i obowiązki wynikające z aktualnych umów najmu zawartych z D. Sp. z o.o., E. Sp. z o.o. Sp. k., F. Sp. z o.o. Sp. k., a także z H. Sp. z o.o. oraz I. Sp. z o.o.;
- prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych z dostawcami prądu, gazu lub innych usług związanych z Nieruchomościami;
- wszystkie dokumenty i akty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości oraz związane z samymi nieruchomościami, w tym pozwolenie na wyburzenie budynku zlokalizowanego przy ul. (...);
- środki trwałe, wyposażenie i sprzęty niestanowiące środków trwałych wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości (np. sprzęt elektroniczny, meble);
- prawa i obowiązki wynikające z umowy rachunku bankowego związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości wraz ze środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku;
- wartości niematerialne i prawne, w tym oprogramowanie i licencje na programy komputerowe wykorzystywane w działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości.
Wymienione składniki majątkowe oraz niemajątkowe pozwolą na samodzielne prowadzenie oraz rozwijanie działalności gospodarczej w zakresie przedmiotowych nieruchomości, polegających na czynnościach związanych z ich zarządem, a także uzyskiwaniu przychodów z tytułu ich wynajmu. Dział Nieruchomościowy po jego wydzieleniu ma w planach dalszy rozwój, nie wykluczając nabywania kolejnych nieruchomości z przeznaczeniem na wynajem w celu uzyskiwania dodatkowych przychodów. Spółka rozważa także możliwość przypisania do Działu Nieruchomościowego dodatkowych pracowników, w tym specjalistów z zakresu księgowości. Niemniej jednak, ostateczny sposób przypisania tych osób nie został jeszcze ostatecznie ustalony.
W celu rozpoczęcia specjalizacji w zakresie działalności dotyczącej najmu Nieruchomości, zarząd Spółki podjął odpowiednią uchwałę formalizującą rozpoczęcie działalności Działu Nieruchomościowego Spółki, precyzującą podstawy działania, zadania czy zasady kierowania tą jednostką. W uchwale prezes zarządu Spółki został wyznaczony jako osoba odpowiedzialna za działalność Spółki w Dziale Nieruchomościowym. W Spółce przyjęto również oddzielny regulamin pracy dla Działu Nieruchomościowego sprawującego również prawidłowy zarząd nad wynajętymi nieruchomościami.
Jednocześnie trzeba wskazać, że sposób prowadzenia ewidencji księgowej pozwala na przyporządkowanie przychodów, kosztów bezpośrednich oraz kosztów pośrednich (np. ogólnych kosztów zarządu, które alokowane są do działu poprzez ustalenie proporcji przychodów działu do wszystkich przychodów Spółki), jak również środków trwałych do działu Spółki zajmującego się wynajmem nieruchomości. W wyniku powyższego możliwe byłoby sporządzenie bilansu oraz rachunku zysków i strat, ustalając wynik finansowy działu Spółki zajmującego się wynajmem nieruchomości.
Dalszym etapem rozwoju działalności nieruchomościowej Spółki mogłoby być dokonanie podziału przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4) ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 z późn. zm.; dalej: „Kodeks spółek handlowych”), w ramach którego Dział Nieruchomościowy zostałby wydzielony do specjalnie powołanej ku temu spółki przejmującej. Wydzielenie działalności nieruchomościowej do odrębnego podmiotu mogłoby pozwolić na pełniejsze wykorzystanie potencjału komercyjnego nieruchomości oraz na zdywersyfikowanie ryzyk związanych z prowadzeniem różnego rodzaju działalności.
W konsekwencji podziału, spółka przejmująca wstąpiłaby we wszystkie prawa i obowiązki Spółki, które były związane z Działem Nieruchomościowym. W szczególności spółka przejmująca stałaby się właścicielem Nieruchomości zlokalizowanych przy ul. (...) i ul. (...) sprawującym zarząd nad przedmiotowymi nieruchomościami, mając pełnię mocy decyzyjnej co do sposobu ich wykorzystania. Ponadto, spółka przejmująca stałaby się pracodawcą zatrudniającym pracownika (pracowników) związanego z działalnością Działu Nieruchomościowego. W takiej sytuacji znajdowałby zastosowanie art. 23[1] ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 277 z późn. zm., dalej: „Kodeks Pracy”).
Spółka przejmująca stałaby się także stroną wszystkich umów cywilnoprawnych zawartych przez Spółkę, które były związane z Działem Nieruchomościowym, w tym w szczególności umów najmu zawartych z D. Sp. z o.o., E. Sp. z o.o. Sp. k., F. Sp. z o.o. Sp. k., a także z H. Sp. z o.o. i I. Sp. z o.o., czy umów zawartych z dostawcami prądu, gazu lub innych usług związanych z Nieruchomościami. W rezultacie przedmiotowego podziału, spółka przejmująca nabyłaby również pozwolenie na wyburzenie budynku zlokalizowanego przy (...)
Na marginesie Spółka wskazuje, że podział Spółki przez wydzielenie działu do spółki przejmującej motywowany byłby wyłącznie przesłankami gospodarczymi i ekonomicznymi. Planowany podział wynikałby bowiem z chęci dywersyfikacji działalności Spółki, co przyczynić miałoby się do jej usprawnienia. Dodatkowo podział ten uzasadniony byłby wysokim potencjałem komercyjnym Nieruchomości, który skutkowałby powstaniem dodatkowych źródeł dochodów Spółki.
Majątek Spółki po przedmiotowym podziale, będzie obejmować natomiast zespół składników majątkowych składający się m.in. z:
- nieruchomości położonej w (…),
- pracowników zatrudnionych w Spółce, których zakres obowiązków związany jest z głównym przedmiotem działalności Spółki, którym jest sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń biurowych (PKD 46.66.Z),
- wszelkich praw i obowiązków wynikających z umów zawartych z dostawcami prądu, gazu lub innych usług związanych z nieruchomością położoną w (…),
- wszystkich dokumentów i aktów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie produkcji rozwiązań (...),
- środków trwałych, wyposażenia i sprzętów niestanowiących środków trwałych wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji rozwiązań (...) (np. sprzęt elektroniczny, meble),
- praw i obowiązków wynikających z umów rachunków bankowych Spółki wraz ze środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunkach,
- wartości niematerialnych i prawnych, w tym oprogramowania i licencji na programy komputerowe wykorzystywane w podstawowej działalności gospodarczej Spółki.
Powyżej wskazane składniki materialne i niematerialne dotychczas były wykorzystywane do prowadzenia działalności w zakresie głównego przedmiotu działalności Spółki, którym jest sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń biurowych (PKD 46.66.Z). Po podziale przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego aktywa te będą dalej wykorzystywane do prowadzenia działalności we wskazanym obszarze (dalej: „Dział Operacyjny”).
Niezależnie od powyższego Spółka wskazuje, że przedmiotem niniejszego wniosku nie jest ocena, czy planowany podział przez wydzielenie zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, zatem dla potrzeb rozpatrzenie niniejszego wniosku, należy przyjąć, że art. 12 ust. 13 i 14 ustawy o CIT nie powinien mieć zastosowania.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
Pismem z 30 czerwca 2025 r. doprecyzowali Państwo wniosek w następującym zakresie:
1)Wnioskodawca wskazuje, że na moment wydzielenia w Spółce będą istnieć zobowiązania związane z przenoszonym do nowo zawiązanej spółki (dalej również jako: „Spółka przejmująca”) Działem Nieruchomościowym, które zostaną w ramach tego Działu, przeniesione do Spółki przejmującej. Wśród nich można wyróżnić:
- zobowiązania wynikające z umów najmu zawartych z najemcami nieruchomości lub ich części przenoszonych do Spółki przejmującej,
- zobowiązania z umów zawartych z dostawcami mediów do nieruchomości przenoszonych do Spółki przejmującej,
- zobowiązania z umów na wartości niematerialne i prawne, w tym oprogramowanie i licencje na programy komputerowe wykorzystywane w działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości,
- zobowiązania wynikające z umowy rachunku bankowego związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości wraz ze środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku.
2)Spółka informuje, że wydzielany ze Spółki Dział Nieruchomościowy będzie stanowił zespół składników materialnych i niematerialnych obejmujących również zobowiązania.
Do tej kategorii należeć będą:
- ogół praw i obowiązków, w tym zobowiązania wynikające z umów najmu zawartych z najemcami nieruchomości lub ich części przenoszonych do Spółki przejmującej,
- ogół praw i obowiązków, w tym zobowiązania i wierzytelności z umów zawartych z dostawcami mediów do nieruchomości przenoszonych do Spółki przejmującej,
- niewymagalne i wymagalne wierzytelności Spółki wynikające z najmu nieruchomości, jeśli takie będą istniały w dniu wydzielenia,
- pozwolenie na wyburzenie budynku zlokalizowanego przy (...),
- prawa i obowiązki, w tym zobowiązania wynikające z umowy rachunku bankowego związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości wraz ze środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku bankowym,
- wartości niematerialne i prawne, w tym oprogramowanie i licencje na programy komputerowe wykorzystywane w działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości oraz zobowiązania z nimi związane,
- dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości.
3)Spółka wskazuje, że wydzielony ze Spółki na skutek podziału zespół składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład Działu Nieruchomościowego (wskazany chociażby w pkt 4) poniżej) będzie umożliwiał samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości oraz realizację zadań gospodarczych związanych z tą działalnością.
Składniki materialne i niematerialne, które funkcjonują w ramach Działu Nieruchomościowego i które w ramach tego Działu przejdą do Spółki przejmującej tworząc zorganizowaną część przedsiębiorstwa pozostają we wzajemnych relacjach, pozwalając na stwierdzenie, iż jest to coś więcej niż tylko przypadkowy zbiór elementów. Składniki te tworzą pewną całość, których punktem odniesienia jest rola, jaką odgrywają one w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Ogół składników materialnych i niematerialnych Działu Nieruchomościowego Spółki już w chwili obecnej służy realizacji zadań w zakresie świadczenia usług w zakresie wynajmu nieruchomości. Tym samym, zarówno w oparciu o składniki materialne, jak i niematerialne oraz pracowników działu, omawiana jednostka może funkcjonować jako odrębne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące swoje zadania.
W ocenie Wnioskodawcy, działalność Spółki w zakresie wynajmu nieruchomości, dysponując alokowanymi do niej składnikami majątkowymi i niemajątkowymi, będzie mogła stanowić odrębne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące swoje zadania gospodarcze. Opisane w treści Wniosku Spółki funkcje Działu Nieruchomościowego będą mogły same w sobie stanowić przedmiot efektywnej działalności gospodarczej w zakresie produkcji wynajmu nieruchomości. Zespół składników majątku, przypisanego do działu nieruchomościowego jest wystarczający do realizacji tych funkcji.
Za wyodrębnieniem funkcjonalnym powinno przemawiać również to, iż Dział Nieruchomościowy będzie zdolny do samodzielnego generowania przychodów, jako że już na chwilę obecną jest źródłem przychodów Spółki.
4)Wnioskodawca informuje, że wydzielony ze Spółki zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na Dział Nieruchomościowy będzie składał się z:
- nieruchomości położonych przy ul. (…),
- pracownika, którego zakres obowiązków związany jest z zarządem powyżej wskazanymi nieruchomościami,
- praw i obowiązków, w tym wierzytelności i zobowiązania wynikające z aktualnych umów najmu zawartych pomiędzy Spółką a D. Sp. z o.o., E.. z o.o. Sp. k., F. Sp. z o.o. Sp. k., a także z H. Sp. z o.o. i I. Sp. z o.o.,
- praw i obowiązków (w tym zobowiązań i wierzytelności) wynikających, z umów zawartych z dostawcami prądu, gazu lub innych usług związanych z nieruchomościami położonymi przy ul (…),
- wszystkich dokumentów i aktów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości oraz związanych z samymi nieruchomościami, w tym pozwolenie na wyburzenie budynku zlokalizowanego przy (...),
- środków trwałych, wyposażenia i sprzętów niestanowiących środków trwałych wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości (np. sprzętu elektronicznego, mebli),
- praw i obowiązków (w tym zobowiązań i wierzytelności) wynikających z umowy rachunku bankowego związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości wraz ze środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku,
- wartości niematerialnych i prawnych, w tym oprogramowania i licencji na programy komputerowe wykorzystywane w działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości.
Ponadto, jak Spółka wskazała we Wniosku, Spółka przyjęła uchwałę o wyodrębnieniu Działu Nieruchomościowego, a także odrębny regulamin pracy dla tego działu, który także zostanie przeniesiony na Spółkę przejmującą.
Powyżej wskazany zespół składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) będzie umożliwiał nowo powołanej Spółce przejmującej samodzielne wykonywanie zadań gospodarczych w przedmiocie wynajmu nieruchomości, jakie wykonywała do tej pory Spółka oraz prowadzenie działalność bez udziału pozostałych struktur i zespołu składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład Spółki.
5)Spółka informuje, że nowo powołana Spółka przejmująca, do której zostanie wydzielony Dział Nieruchomościowy będzie kontynuowała działalność w zakresie wynajmu nieruchomości przy pomocy składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) będących przedmiotem wydzielenia. Jak Spółka wskazała we Wniosku, po dokonaniu wydzielenia, Spółka przejmująca Dział Nieruchomościowy nie będzie korzystała ze składników materialnych i niematerialnych, które pozostaną w majątku Wnioskodawcy, a zatem w ramach wydzielenia Działu Nieruchomościowego, Dział ten będzie mógł kontynuować działalność w szczególności w zakresie wynajmu nieruchomości, bez podejmowania dodatkowych czynności w celu jej kontynuacji.
6)A) Jak Wnioskodawca wskazał we Wniosku, majątek Spółki po podziale przez wydzielenie, będzie obejmować zespół składników majątkowych, składający się m.in. z:
- nieruchomości położonej w (…),
- pracowników zatrudnionych w Spółce, których zakres obowiązków związany jest z głównym przedmiotem działalności Spółki, którym jest sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń biurowych,
- wszelkich praw i obowiązków wynikających z umów zawartych z dostawcami prądu, gazu lub innych usług związanych z nieruchomością położoną w (…),
- wszystkich dokumentów i aktów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie produkcji rozwiązań (...),
- środków trwałych, wyposażenia i sprzętów niestanowiących środków trwałych wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji rozwiązań (...) (np. sprzęt elektroniczny, meble),
- praw i obowiązków wynikających z umów rachunków bankowych Spółki wraz ze środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunkach,
- wartości niematerialnych i prawnych, w tym oprogramowania i licencji na programy komputerowe wykorzystywane w podstawowej działalności gospodarczej Spółki.
Po podziale przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego powyżej wskazane składniki majątkowe będą umożliwiały dalsze samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej przez Spółkę w przedmiocie sprzedaży hurtowej pozostałych maszyn i urządzeń biurowych, prowadzonej w oparciu o zapisy umowy spółki, schemat organizacyjny Spółki oraz regulamin pracy. Ponadto, pozostała po podziale przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego, część Spółki będzie miała własne, odrębne kierownictwo i pracowników.
B) Wnioskodawca wskazuje, że po dokonaniu podziału przez wydzielenie pozostająca część będzie posiadała samodzielność finansową pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym. Ponadto na podstawie prowadzonej przez Spółkę ewidencji księgowej możliwe będzie przyporządkowanie nie tylko przychodów i kosztów, ale również należności i zobowiązań do pozostałej w Spółce działalności, przez co możliwe będzie określenie wyniku finansowego.
C) Wnioskodawca wskazuje, że w obecnym modelu funkcjonowania Spółki można wyróżnić dwie niezależne gałęzie działalności gospodarczej, tj. działalność operacyjną w zakresie sprzedaży hurtowej pozostałych maszyn i urządzeń biurowych oraz działalność w zakresie wynajmu nieruchomości. W ramach planowanej transakcji zespół składników majątkowych związanych z działalnością w zakresie wynajmu nieruchomości w postaci Działu Nieruchomościowego zostanie wydzielony ze Spółki i wniesiony do Spółki przejmującej. Pozostały po procesie podziału przez wydzielenie zespół składników majątkowych Spółki, będzie natomiast umożliwiał jej samodzielne i nieprzerwane kontynuowanie dotychczasowej działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży hurtowej pozostałych maszyn i urządzeń biurowych bez konieczności angażowania przez Spółkę innych składników majątku, które są przedmiotem transakcji lub podejmowania dodatkowych działań umożliwiających kontynuację tej działalności. Ponadto, pozostałe w Spółce składniki majątkowe w dalszym ciągu będą zdolne do samodzielnego generowania przychodów. Dział Nieruchomościowy, który obecnie funkcjonuje również w ramach Spółki, nie wpłynie zatem w żaden sposób w sposób i ciągłość prowadzonej dotychczas działalności przez Spółkę.
7)Spółka informuje, że po dokonaniu transakcji podziału przez wydzielenie będzie wykorzystywać część wchodzących w skład planowanego do wydzielenia Działu Nieruchomościowego nieruchomości położonych przy (...) i (...) do prowadzenia przez nią części działalności operacyjnej na podstawie umowy najmu, zawartej pomiędzy (…) Sp. z o.o. a spółką, do której zostanie wydzielony Dział Nieruchomościowy.
Wnioskodawca podkreśla jednak, że wynajem Spółce części wskazanych nieruchomości nie będzie jedynym źródłem przychodów Spółki przejmującej, bowiem przedmiotowe nieruchomości będą także wynajmowane innym, niezależnym podmiotom. Jak bowiem wskazano w treści Wniosku: „Nieruchomość położona w (…) wykorzystywana jest w działalności operacyjnej; pozostałe z powyżej wskazanych nieruchomości są natomiast obecnie wykorzystywane częściowo w działalności operacyjnej Spółki, a częściowo są wynajmowane podmiotom powiązanym oraz podmiotom niezwiązanym kapitałowo lub osobowo ze Spółką, w ramach działalności opodatkowanej VAT, a część ma wysoki potencjał komercyjny - w zakresie wynajmu nieruchomości.”
Jednocześnie, jak wynika z powyższego, przenoszone w ramach Działu Nieruchomościowego nieruchomości legitymują się wysokim potencjałem komercyjnym w zakresie wynajmu, dlatego też planowane są dalsze działanie nakierowane po wydzieleniu Działu Nieruchomościowego, na rozwijanie tego segmentu działalności - w zakresie wynajmu nieruchomości.
Ponadto, wynajem nieruchomości, niezależnie od tego czy najemcą będzie Spółka czy inne podmioty, będzie odbywał się na zasadach rynkowych, a płacony przez Spółkę czynsz najmu będzie powodował powstanie po stronie Spółki przejmującej dochodu, podlegającego opodatkowaniu. Ponadto, Spółka przejmująca przejmie wraz z przejmowanymi nieruchomościami również wszelkie zobowiązania oraz koszty związane z ich utrzymaniem i zarządzaniem nimi, których to kosztów nie będzie już musiała ponosić Spółka.
8)Spółka wskazuje, że nowo powołana Spółka przejmująca, do której zostanie wydzielony Dział Nieruchomościowy, będzie świadczyć na rzecz Wnioskodawcy usługi najmu nieruchomości. Przedmiotem usług będzie najem części nieruchomości położonych przy ul. (…), które również obecnie są wykorzystywane przez Spółkę do podstawowej działalności, która po wydzieleniu Działu Nieruchomościowego, nadal będzie kontynuowana. Usługi najmu będą świadczone odpłatnie, natomiast warunki finansowe najmu zostaną szczegółowo określone w odrębnej umowie najmu.
9)Odpowiedzi na to pytanie Spółka udzieliła w ramach odpowiedzi na pytanie nr 2 oraz pytanie nr 4, wskazując, że Dział Nieruchomościowy będzie stanowił zespół składników materialnych i niematerialnych obejmujący wierzytelności i zobowiązania, jak również wskazała konkretne składniki materialne i niematerialne, które składają się na Dział Nieruchomościowy, pozwalający na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości.
Pytania
1)Czy na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, wydzielony Dział Nieruchomościowy, który nabędzie spółka przejmująca w drodze podziału przez wydzielenie, będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa Spółki w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w konsekwencji transakcja ta nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?
2)Czy na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, zarówno wydzielony Dział Nieruchomościowy, który nabędzie spółka przejmująca w drodze podziału przez wydzielenie, jak również Dział Operacyjny będą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa Spółki w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, a w konsekwencji transakcja wydzielenia Działu Nieruchomościowego, który zostanie nabyty przez spółkę przejmującą w drodze podziału przez wydzielenie, nie będzie skutkować powstaniem po stronie Wnioskodawcy, jako spółki dzielonej, przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, w oparciu o regulację art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT?
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2 dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych. W zakresie pytania nr 1 dotyczącego podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1
Na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, zdaniem Spółki, wydzielony Dział Nieruchomościowy, który nabędzie spółka przejmująca w drodze podziału przez wydzielenie, będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa Spółki w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w konsekwencji transakcja ta nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Ad. 2
Na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, wydzielony Dział Nieruchomościowy, który nabędzie spółka przejmująca w drodze podziału przez wydzielenie, jak również Dział Operacyjny będą stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa Spółki w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, a w konsekwencji transakcja wydzielenia Działu Nieruchomościowego, który zostanie nabyty przez spółkę przejmującą w drodze podziału przez wydzielenie, nie będzie skutkować powstaniem przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, w oparciu o regulację art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT.
UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 1
Pojęcie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” zostało zdefiniowane na gruncie zarówno art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Zgodnie z tą definicją, ilekroć jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Wnioskując z powyższej definicji, aby zespół materialnych i niematerialnych składników przedsiębiorstwa (w tym zobowiązań) mógł zostać uznany za jego zorganizowaną część, konieczne jest łączne spełnienie wszystkich przesłanek:
- zespół składników obejmuje zarówno składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania,
- zespół jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
- składniki zespołu są przeznaczone do realizacji skonkretyzowanych zadań gospodarczych,
- zespół składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.
Z uwagi na analogiczny charakter definicji ZCP dla potrzeb podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług, w dalszej części własnego stanowiska Wnioskodawca cytuje interpretacje indywidualne i dorobek orzeczniczy sądów administracyjnych ukształtowane na gruncie definicji ZCP dla potrzeb obydwu tych podatków.
Warunek łącznego spełnienia opisanych powyżej przesłanek nie jest przedmiotem sporów, co powoduje, że niespełnienie choćby jednej z nich wyklucza możliwość uznania zespołu składników przedsiębiorstwa za ZCP. Taka wykładnia znajduje potwierdzenie np. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 sierpnia 2018 r., sygn. akt II FSK 2288/16:
„Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek, wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 4a pkt 4 u.p.d.o.p.”
Istotne znaczenie ma również związek istniejący pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa oraz przymiot zorganizowania. Zdaniem Wnioskodawcy, na uwagę zasługuje konkluzja przedstawiona w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dnia 11 października 2019 r. znak: 0115-KDIT1-2.4012.451.2019.2.RS, w której stwierdzono, że:
"słusznie podkreśla się w orzecznictwie, że cechą wspólną obydwu powyższych definicji i podstawowym wymogiem uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część jest ich zorganizowany charakter. Z powyższego wynika, że przedsiębiorstwem lub jego zorganizowaną częścią może być tylko zespół składników majątkowych i niemajątkowych, które tworzą zorganizowaną całość umożliwiającą prowadzenie działalności gospodarczej przez nabywcę. Innymi słowy przedsiębiorstwem nie będzie jakikolwiek zespół składników majątkowych, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu, a jedynie taki zespół, który może samodzielnie realizować zadania gospodarcze."
Ponadto, dla prawidłowej kwalifikacji danego zespołu składników jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa, konieczne jest dokonanie wykładni pojęć:
- wyodrębnienia organizacyjnego,
- wyodrębnienia finansowego,
- wyodrębnienia funkcjonalnego,
a następnie analiza, czy w konkretnym przypadku spełnione zostały przesłanki zaistnienia tych wyodrębnień.
W kwestii rozumienia wyodrębnienia organizacyjnego, finansowego i funkcjonalnego Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 czerwca 2019 r. sygn. akt II FSK 3484/16 trafnie skonkludował, że:
„Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, oddział, wydział, czy też zakład. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza całkowitej samodzielności finansowej lecz sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Do zakwalifikowania zespołu składników majątkowych, jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nie wystarczy jakiekolwiek jej zorganizowanie, ale takie, które odznacza się pełną odrębnością niezbędną do funkcjonowania w obrocie gospodarczym.”
Kryterium wyodrębnienia organizacyjnego należy więc poddać ocenie przy uwzględnieniu, jaką rolę materialne i niematerialne składniki odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (tak np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 5 lipca 2017 r., znak: 0112-KDIL5.4010.55.2017.2.EK). Warunek uznaje się z reguły za spełniony, jeśli w skład ZCP wchodzą składniki majątkowe i niemajątkowe, w tym zobowiązania, oraz pracownicy funkcjonalnie przypisani do zadań realizowanych przez ZCP, podlegający odrębnemu kierownictwu.
Wyodrębnienie finansowe należy rozumieć jako sytuację, w której możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań funkcjonalnie związanych z ZCP na podstawie prowadzonej ewidencji, nie wymaga to jednak pełnej autonomii finansowej w ramach istniejącego przedsiębiorstwa, jak stwierdził np.: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 27.7.2017 r. (znak: 0112-KDIL2-2.4012.182.2017.2.EW):
„Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.”
W rezultacie, zespół składników materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa należy uznać za wyodrębniony finansowo, jeśli możliwe jest sporządzenie bilansu (przyporządkowania aktywów i zobowiązań) i rachunku zysków i strat dla tej części przedsiębiorstwa, z wyłączeniem aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów, które są związane z innymi funkcjami przedsiębiorstwa.
Z kolei, w przedmiocie wyodrębnienia funkcjonalnego zespołu składników przedsiębiorstwa, zgodnie z orzecznictwem, jest to przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Potwierdza to także treść wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 kwietnia 2019 r. (sygn. akt II FSK 79/17), w którym to wskazano, że:
„(…) wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, powinna ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinny zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa”.
By dany zespół składników przedsiębiorstwa mógł cechować się przymiotem wyodrębnienia funkcjonalnego, taka cześć przedsiębiorstwa powinna być potencjalnie niezależna w istniejącym przedsiębiorstwie i realizować własne zadania gospodarcze jeszcze przed jej zbyciem. Zgodnie z interpretacją Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 maja 2021 r., znak: 0113-KDIPT1-2.4012.141.2021.2.AMO:
„Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.
Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).
(…) Jak wyjaśniono powyżej podstawowym wymogiem do uznania dostawy majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest to, aby majątek stanowił zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań, należności oraz środków pieniężnych), podlegający wydzieleniu w istniejącym przedsiębiorstwie na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenia do realizacji określonych zadań gospodarczych). Istotnym jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo w istniejącym przedsiębiorstwie.”
Wreszcie, istotną przesłanką w kontekście kwalifikacji danego zestawu składników majątkowych jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest również zamiar kontynuacji działalności ZCP w oparciu o składniki tego zespołu. W interpretacji z dnia 24 sierpnia 2021 r. (znak: 0112-KDIL1-2.4012.254.2021.4.PG), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że:
„By mówić o zorganizowanej części przedsiębiorstwa konieczne jest wyodrębnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej oraz funkcjonalnej. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie dochodzi do wyodrębnienia funkcjonalnego przenoszonego składnika (działki) - występuje sam zamiar przeznaczenia do realizacji konkretnego zadania gospodarczego polegającego na wybudowaniu mieszkań, a następnie ich sprzedaży. Zatem samo posiadanie działki, bez prowadzenia na niej określonej działalności nie wskazuje na rodzaj prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności.”
W tym kontekście, na uwagę zasługuje również treść objaśnień podatkowych Ministerstwa Finansów z dnia 11 grudnia 2018 r. „Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych”, zgodnie z którymi, dla uznania danego zespołu składników majątkowych za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część niezbędny jest zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz faktyczna możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji. Jak podkreślił Minister Finansów:
„(…) w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub ZCP.”
Ogół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania
Na tle opisanego zdarzenia przyszłego, przedmiotem podziału przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego do spółki przejmującej będą składniki materialne (nieruchomości zlokalizowane w (…) przy ulicy (...) i (...) oraz składniki niematerialne. Do tej ostatniej kategorii należeć będą:
- ogół praw i obowiązków wynikających z umów najmu zawartych z najemcami nieruchomości lub ich części przenoszonych do Spółki przejmującej,
- ogół praw i obowiązków z umów zawartych z dostawcami mediów do nieruchomości przenoszonych do Spółki przejmującej,
- niewymagalne i wymagalne wierzytelności Spółki wynikające z najmu nieruchomości, jeśli takie będą istniały w dniu wydzielenia,
- pozwolenie na wyburzenie budynku zlokalizowanego przy ul. (…),
- prawa i obowiązki wynikające z umowy rachunku bankowego związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości wraz ze środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku,
- wartości niematerialne i prawne, w tym oprogramowanie i licencje na programy komputerowe wykorzystywane w działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości,
- dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości.
Na chwilę obecną Spółka nie jest w stanie jednoznacznie stwierdzić, czy w ramach wydzielenia dojdzie do przeniesienia w trybie art. 23[1] Kodeksu pracy innych pracowników, niż osoby zatrudnionej na stanowisku specjalisty do spraw zarządzania nieruchomościami. Spółka przejmująca nie przejmie natomiast żadnych składników materialnych i niematerialnych związanych z działalnością Spółki w zakresie jej głównego przedmiotu działalności, którym jest sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń biurowych (PKD 46.66.Z).
Wyodrębnienie organizacyjne
Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące część przedsiębiorstwa powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Do działu Spółki zajmującego się wynajmem nieruchomości zostanie przypisany zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych niezbędnych i zdolnych do realizacji określonych zadań gospodarczych związanych z działalnością nieruchomościową. W skład tego zespołu składników wchodzić będą:
- Nieruchomości, a zatem nieruchomości położone przy ul. (…) i ul. (...);
- pracownik zatrudniony w Spółce, którego zakres obowiązków związany jest z zarządem Nieruchomościami;
- prawa i obowiązki wynikające z aktualnych umów najmu zawartych z D. Sp. z o.o., E. Sp. z o.o. Sp. k., F. Sp. z o.o. Sp. k., a także z H. Sp. z o.o. i I. Sp. z o.o.;
- prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych z dostawcami prądu, gazu lub innych usług związanych z Nieruchomościami,
- wszystkie dokumenty i akty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości oraz związane z samymi nieruchomościami, w tym pozwolenie na wyburzenie budynku zlokalizowanego przy ul. (...),
- środki trwałe, wyposażenie i sprzęty niestanowiące środków trwałych wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości (np. sprzęt elektroniczny, meble),
- prawa i obowiązki wynikające z umowy rachunku bankowego związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości wraz ze środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku,
- wartości niematerialne i prawne, w tym oprogramowanie i licencje na programy komputerowe wykorzystywane w działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości.
Spółka rozważa także możliwość przypisania do Działu Nieruchomościowego dodatkowych pracowników, w tym specjalistów z zakresu księgowości. Niemniej jednak, ostateczny sposób przypisania tych osób nie został jeszcze ostatecznie ustalony.
W doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Spółka przyjęła natomiast uchwałę zarządu w sprawie utworzenia wyspecjalizowanego działu spółki A. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) prowadzącego działalność gospodarczą w przedmiocie wynajmu nieruchomości.
Dodatkowo w interpretacjach indywidualnych można znaleźć stanowisko, wedle którego struktura zarządzania, podległość służbowa i funkcjonalna pracowników może przemawiać za wyodrębnieniem organizacyjnym. O wyodrębnieniu organizacyjnym może również świadczyć obowiązująca struktura organizacyjna, wskazująca szczegółowy zakres obowiązków pracowniczych czy też zasady zwierzchnictwa nad wykonywaną pracą (por. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 lutego 2017 r., sygn. 1462-IPPB5.4510.1047.2016.1.AK). Wnioskodawca przyjął natomiast odrębny regulamin pracy dla działu zajmującego się wynajmem nieruchomości, który zostanie przeniesiony w drodze planowanego wydzielenia. Wymienione dokumenty stanowią formalne podstawy do faktycznego wyodrębnienia działalności w przedmiocie wynajmu nieruchomości, który ma własne kierownictwo i pracowników podlegających służbowo wyłącznie wyznaczonemu członkowi zarządu odpowiedzialnego za wydzielany dział Spółki. Odrębność działu przejawia się zatem w odrębnym kierownictwie, personelu, zadaniom oraz celom działu.
Z powyższych względów, w ocenie Wnioskodawcy, kryterium wyodrębnienia organizacyjnego będzie spełnione.
Wyodrębnienie finansowe
Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, a w szczególności nie wiąże się z koniecznością prowadzenia odrębnej księgowości dla zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przyjmuje się, iż wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 14 marca 2017 r., sygn. 1462-IPPB5.4510.1109.2016.1.PW, zwrócił uwagę, iż: „w doktrynie prawniczej stawia się tezę, że minimalny poziom wydzielenia finansowego powinien polegać na wydzieleniu ewidencyjnym aktywów, pasywów oraz przychodów i kosztów związanych z ZCP. W tym kontekście istotne jest zastrzeżenie, że wyodrębnienie finansowe jednostki nie musi jednak oznaczać jej samodzielności finansowej. Przyjmuje się bowiem, że wyodrębnienie finansowe nie wiąże się z koniecznością prowadzenia odrębnej księgowości i sporządzania bilansu”.
Zdaniem Spółki, dział zajmujący się działalnością nieruchomościową może stanowić odrębny zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębnionych finansowo. Możliwe jest bowiem prowadzenie odrębnej rachunkowości poprzez prowadzenie odrębnych kont księgowych, co pozwalałoby na przyporządkowanie do działu przychodów, kosztów bezpośrednich oraz kosztów pośrednich (np. ogólnych kosztów zarządu, które alokowane są do działu poprzez ustalenie proporcji przychodów działu do wszystkich przychodów Spółki), jak również na przyporządkowanie do działu środków trwałych. W oparciu o prowadzoną odrębnie rachunkowość, dział Spółki byłby w stanie samodzielnie sporządzić bilans oraz rachunek zysków i strat, ustalając wynik finansowy działu. System księgowy, z którego Spółka korzysta, daje bowiem możliwość przypisania odrębnie do działu nieruchomościowego odpowiednio przychodów i kosztów, a także aktywów i pasywów (w tym kwot należności i zobowiązań).
O finansowym wyodrębnieniu Działu Nieruchomościowego może przemawiać również fakt, iż będzie on posiadał odrębne i niezależne źródła przychodów od przychodów z działalności operacyjnej Spółki. Przychody generowane przez działalność podstawową Spółki będą obejmowały w głównej mierze przychody ze sprzedaży produktów i usług związanych z rozwiązaniami w zakresie (...), natomiast koszty związane będą głównie z procesem produkcyjnym, usługami obcymi czy też kosztami pracowniczymi. Przychody działu nieruchomościowego pochodzić będą natomiast z wynajmu nieruchomości, natomiast koszty będą związane z prawidłowym zarządem nieruchomościami.
Również ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych będzie pozwała na identyfikację składników majątkowych przypisanych do działalności podstawowej Spółki oraz działalności w zakresie wynajmu nieruchomości poprzez odpowiednie oznaczenia w systemie księgowym Spółki.
Co więcej, do działalności podstawowej Spółki oraz działalności w zakresie wynajmu nieruchomości mogą zostać przydzielone odrębne środki pieniężne związane z jej działalnością, poprzez zgromadzenie ich oddzielnych rachunkach bankowych.
Z powyższych względów, w ocenie Wnioskodawcy, również kryterium wyodrębnienia finansowego będzie spełnione.
Wyodrębnienie funkcjonalne
Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć z kolei jako zdolność zespołu składników materialnych i niematerialnych do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Podkreśla się, iż zespół tychże składników powinien być na tyle wyodrębniony, aby mógł on stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi zatem stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy.
Zdolność ta oznacza możliwość samodzielnego działania na rynku, w oparciu o wyodrębnione składniki, jako odrębny podmiot prowadzący zadania gospodarcze realizowane w ramach dotychczasowego przedsiębiorstwa. Jak wskazuje się w interpretacjach indywidualnych tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa.
Co więcej, składniki majątkowe tworzące zorganizowaną część przedsiębiorstwa powinny pozostawać we wzajemnych relacjach, pozwalając na stwierdzenie, iż jest to coś więcej niż tylko przypadkowy zbiór elementów. Składniki te powinny zatem tworzyć pewną całość, których punktem odniesienia jest rola, jaką odgrywają one w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Ogół składników materialnych i niematerialnych Działu Nieruchomościowego Spółki już w chwili obecnej służy realizacji zadań w zakresie świadczenia usług w zakresie wynajmu nieruchomości. Tym samym, zarówno w oparciu o składniki materialne, jak i niematerialne oraz pracowników działu, omawiana jednostka może funkcjonować jako odrębne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące swoje zadania.
W ocenie Wnioskodawcy, działalność Spółki w zakresie wynajmu nieruchomości, dysponując alokowanymi do niej składnikami majątkowymi, będzie mogła stanowić odrębne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące swoje zadania gospodarcze. Opisane w zdarzeniu przyszłym funkcje Działu Nieruchomościowego będą mogły same w sobie stanowić przedmiot efektywnej działalności gospodarczej w zakresie produkcji wynajmu nieruchomości. Zespół składników majątku, przypisanego do działu nieruchomościowego jest wystarczający do realizacji tych funkcji.
Prowadzona przez Spółkę działalność w zakresie wynajmu już teraz wiąże się z realizacją odrębnych zadań gospodarczych, których celem jest przede wszystkim zawarcie jak najbardziej korzystnych umów najmu.
Za wyodrębnieniem funkcjonalnym powinno przemawiać również to, iż Dział Nieruchomościowy będzie zdolny do samodzielnego generowania przychodów, jako że już na chwilę obecną jest źródłem przychodów Spółki.
Kryterium kontynuacji działalności
Na tle pomocniczego kryterium zamiaru nabywcy do kontynuacji działalności nabywanej ZCP, należy mieć na uwadze, że spółka przejmująca po dokonaniu podziału przez wydzielenie, w ramach którego nastąpi przeniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki, prowadzącej działalność w zakresie wynajmu Nieruchomości, będzie kontynuować świadczenie usług wynajmu. Po dokonaniu wydzielenia, spółka przejmująca Dział Nieruchomościowy nie będzie korzystała ze składników materialnych i niematerialnych, które pozostaną w majątku Wnioskodawcy.
Podsumowanie spełnienia przesłanek ZCP
Należy podkreślić, że kryteria oceny istnienia ZCP muszą zostać spełnione łącznie, by w istocie doszło do wyczerpania definicji ustawowych, zaś zaprzeczenie spełnieniu choćby jednej z łącznych przesłanek stanowiących o kwalifikacji zespołu składników materialnych i niematerialnych jako ZCP, nie pozwala na objęcie transakcji mającej za przedmiot taki zespół składników reżimem właściwym dla transakcji dotyczących ZCP.
W ocenie Wnioskodawcy, wydzielany zespół składników materialnych i niematerialnych Spółki w postaci jej działu zajmującego się wynajmem nieruchomości do Spółki przejmującej, powinien zostać uznany na zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Stanowią o tym:
- istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych,
- istnienie związku ogółu składników materialnych i niematerialnych z realizowanymi zadaniami gospodarczymi,
- spełnienie kryterium wyodrębnienia organizacyjnego,
- spełnienie kryterium wyodrębnienia wyodrębnienie finansowego,
- spełnienie kryterium wyodrębnienia finansowego,
- spełnienie kryterium pomocniczego - zamiaru Spółki przejmującej do kontynuowania działalności zbywcy w oparciu o nabywany ogół składników materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa.
Konkludując, w rezultacie odniesienia definicji ZCP do zespołu składników materialnych i niematerialnych konstytuujących Dział Nieruchomościowy, Spółka stoi na stanowisku, że przejmowany majątek, spełnia definicje określone przepisami art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Tym samym, dokonanie podziału przez wydzielenie, w ramach którego przejęty zostanie Dział Nieruchomościowy, nie powinno podlegać opodatkowaniu VAT.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, zdaniem Spółki, wydzielony Dział Nieruchomościowy, który nabędzie spółka przejmująca w drodze podziału przez wydzielenie, będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa Spółki w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w konsekwencji transakcja ta nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 2
Biorąc pod uwagę, że pojęcie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” zostało zdefiniowane analogicznie na gruncie zarówno art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, jak i art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, w ocenie Wnioskodawcy uwagi dotyczące tego zagadnienia zawarte w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 1 znajdą zastosowanie również w tym zakresie w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 2. Tym samym, w rezultacie odniesienia definicji ZCP do zespołu składników materialnych i niematerialnych konstytuujących dział Spółki zajmujący się działalnością w zakresie wynajmu nieruchomości, Spółka stoi na stanowisku, że przejmowany majątek, spełnia definicję określoną przepisem art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Konieczna jednak zdaje się być również analiza spełnienia przesłanek uznania za zorganizowaną część przedsiębiorstwa części majątku Spółki, pozostałej po podziale przez wydzielenie z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa w postaci Działu Nieruchomościowego, tj. Działu Operacyjnego.
Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, przychodem w spółce podlegającej podziałowi jest wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału lub wydzielenia albo wyodrębnienia, w przypadku gdy majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie albo podziale przez wyodrębnienie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Do ustalenia wartości przychodu, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy CIT, należy stosować odpowiednio art. 14 ust. 2 i ust. 3 ustawy o CIT.
Z kolei art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT stanowi, że do przychodów w spółce podlegającej podziałowi nie zalicza się wartości rynkowej składników majątku przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane, ustalonej na dzień poprzedzający dzień podziału lub wydzielenia albo dzień wyodrębnienia, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie albo podziale przez wyodrębnienie majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek pozostający w spółce, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Tym samym, jeśli składniki majątkowe przejmowane na skutek podziału oraz składniki pozostające w spółce dzielonej po podziale stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, to spółka dzielona nie uzyskuje przychodu, zaś podział przez wydzielenie jest dla tej spółki neutralny podatkowo na gruncie CIT.
Potwierdzenie powyżej przyjętej wykładni przytoczonych przepisów zawarto w licznych interpretacjach indywidualnych, m.in. w:
- interpretacji indywidualnej z dnia 8 marca 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.700.2023.4.AW: „Wobec powyższego, skoro wyodrębniony ze Spółki Dzielonej, tj. obszar działalności polegającej na świadczeniu usług wspomagających transport lądowy (parkingi), jak i pozostający w Spółce Dzielonej majątek, tj. obszar działalności związanej z zarządzaniem i administrowaniem nieruchomościami własnymi, działalności hotelarsko-gastronomicznej na dzień podziału przez wyodrębnienie będą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa, to po stronie Spółki Dzielonej nie powstanie przychód podatkowy na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT.”;
- interpretacji indywidualnej z dnia 18 października 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.425.2024.2.IN: „Zatem, skoro zarówno wydzielany do nowo zawiązanej spółki ze Spółki Dzielonej zespół składników materialnych i niematerialnych, jak i pozostający w Spółce Dzielonej zespół składników materialnych i niematerialnych, na dzień wydzielenia będą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa (kwestia ta nie była przedmiotem interpretacji indywidualnej i została przyjęta jako niepodlegający ocenie element zdarzenia przyszłego), to po stronie Spółki Dzielonej nie powstanie przychód podatkowy na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT.”;
- interpretacji indywidualnej z dnia 28 października 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.480.2024.3.PK: „Odnosząc się natomiast do Państwa wątpliwości w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, czy na moment wydzielenia, w przypadku podziału przez wydzielenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czyli Placówki Medycznej, Spółka nie będzie zobowiązana do rozpoznania przychodu z tego tytułu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT wskazać należy, że skoro przedstawione przez Państwa okoliczności sprawy pozwalają na uznanie, że zarówno zespół składników majątkowych przenoszony do Spółki przejmującej jak i Pozostająca u Państwa działalność stanowią zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT to po Państwa stronie, w związku z planowanym podziałem przez wydzielenie nie dojdzie do powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT. Powyższe wynika wprost z literalnego brzmienia ww. przepisów.”
Ogół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania
Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka prowadzi obecnie działalność w zakresie (...), a jej głównym przedmiotem działalności wskazanym w Krajowym Rejestrze Przedsiębiorców jest sprzedaż hurtową pozostałych maszyn i urządzeń biurowych (PKD 46.66.Z).
Aktualnie planowany jest podział przez wydzielenie ze Spółki Działu Nieruchomościowego Przedmiotem podziału przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego do spółki przejmującej będą składniki materialne oraz składniki niematerialne szczegółowo opisane w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 1.
Majątek Spółki po przedmiotowym podziale, będzie obejmować natomiast zespół składników majątkowych, które pozostaną w Dziale Operacyjnym, składający się m.in. z:
- nieruchomości położonej w (…),
- pracowników zatrudnionych w Spółce, których zakres obowiązków związany jest z głównym przedmiotem działalności Spółki, którym jest sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń biurowych (PKD 46.66.Z),
- wszelkich praw i obowiązków wynikających z umów zawartych z dostawcami prądu, gazu lub innych usług związanych z nieruchomością położoną w (…),
- wszystkich dokumentów i aktów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie produkcji rozwiązań (...),
- środków trwałych, wyposażenia i sprzętów niestanowiących środków trwałych wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji rozwiązań (...) (np. sprzęt elektroniczny, meble),
- praw i obowiązków wynikających z umów rachunków bankowych Spółki wraz ze środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunkach,
- wartości niematerialnych i prawnych, w tym oprogramowania i licencji na programy komputerowe wykorzystywane w podstawowej działalności gospodarczej Spółki.
Powyżej wskazane składniki materialne i niematerialne dotychczas były wykorzystywane do prowadzenia działalności w zakresie głównego przedmiotu działalności Spółki, którym jest sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń biurowych (PKD 46.66.Z). Po podziale przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego aktywa te będą dalej wykorzystywane do prowadzenia działalności we wskazanym obszarze, w ramach Działu Operacyjnego.
Wyodrębnienie organizacyjne
Po podziale przez wydzielenie ze Spółki Działu Nieruchomościowego, majątek Spółki obejmować będzie powyżej wskazane składniki majątkowe i niemajątkowe, które są kluczowe dla dalszego prowadzenia jej głównej działalności.
Działalność ta prowadzona będzie w dalszym ciągu w oparciu o zapisy umowy spółki, schemat organizacyjny Spółki oraz regulamin pracy. Wskazane dokumenty stanowią formalne podstawy do prowadzenia działalności w przedmiocie sprzedaży hurtowej pozostałych maszyn i urządzeń biurowych. Ponadto, pozostała po podziale przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego, część Spółki będzie miała własne, odrębne kierownictwo i pracowników.
Odrębność pozostałej po podziale części Spółki przejawia się zatem podobnie jak w przypadku odrębności Działu Nieruchomościowego, w odrębnym kierownictwie, personelu, zadaniom oraz celom działu.
Z uwagi na powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, kryterium wyodrębnienia organizacyjnego będzie spełnione.
Wyodrębnienie finansowe
W ocenie Wnioskodawcy, pozostały po podziale przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego zespół składników majątkowych i niemajątkowych będzie także przejawiać cechy wyodrębnienia finansowego. Tak jak w przypadku Działu, możliwe jest bowiem przyporządkowanie do głównej działalności Spółki przychodów, kosztów bezpośrednich oraz kosztów pośrednich, jak również aktywów i pasywów.
O finansowym wyodrębnieniu Spółki może przemawiać również fakt, iż wyodrębniony Dział Nieruchomościowy będzie posiadał odrębne i niezależne źródła przychodów od przychodów z działalności operacyjnej Spółki. Przychody generowane przez działalność podstawową Spółki będą bowiem obejmowały w głównej mierze przychody ze sprzedaży produktów i usług związanych z rozwiązaniami w zakresie (...), natomiast koszty związane będą głównie z procesem produkcyjnym, usługami obcymi czy też kosztami pracowniczymi.
Tak jak zostało wskazane w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1, również ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych będzie pozwała na identyfikację składników majątkowych przypisanych do działalności podstawowej Spółki oraz działalności w zakresie wynajmu nieruchomości poprzez odpowiednie oznaczenia w systemie księgowym Spółki.
Ponadto, do działalności podstawowej Spółki oraz działalności w zakresie wynajmu nieruchomości mogą zostać przydzielone odrębne środki pieniężne związane z jej działalnością, poprzez zgromadzenie ich oddzielnych rachunkach bankowych.
Z powyższych względów, w ocenie Wnioskodawcy, również kryterium wyodrębnienia finansowego będzie spełnione.
Wyodrębnienie funkcjonalne
Podkreślić należy, że dla uznania, że pozostała w Spółce część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta część majątku jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Majątek ten powinien umożliwiać zatem kontynuowanie dotychczasowej działalności gospodarczej przez spółkę dzieloną bez angażowania przez tę spółkę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowania dodatkowych działań umożliwiających kontynuację tej działalności.
W ocenie Wnioskodawcy, Spółka będzie samodzielnie realizować swoje zadania gospodarcze w zakresie sprzedaży hurtowej pozostałych maszyn i urządzeń biurowych w oparciu o zespół składników materialnych i niematerialnych, który pozostanie w Spółce po podziale przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego. Ponadto, pozostałe w Spółce składniki majątkowe w dalszym ciągu będą zdolne do samodzielnego generowania przychodów.
Tym samym, w ocenie Spółki także kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego będzie spełnione.
Kryterium kontynuacji działalności
Należy wskazać, że po przeprowadzeniu podziału przez wydzielenie opisanego na gruncie zdarzenia przyszłego, Spółka będzie kontynuować prowadzenie działalności gospodarcze w jej dotychczasowych przedmiocie. Dodatkowo, po dokonaniu wydzielenia, Spółka nie będzie korzystała ze składników materialnych i niematerialnych, które wraz z Działem Nieruchomościowym zostaną przeniesione do spółki przejmującej, co świadczy o spełnieniu kryterium kontynuacji działalności.
Podsumowanie spełnienia przesłanek ZCP
Biorąc pod uwagę konkluzje w przedmiocie wykładni przepisów o definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarte w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 1 oraz powyżej wskazane informacje, w ocenie Wnioskodawcy również pozostała w Spółce po wydzieleniu część jej działalności wraz z zespołem składników materialnych i niematerialnych służących tej działalności spełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4 pkt 4a ustawy o CIT.
Skoro natomiast, jak wykazano wyżej, zarówno majątek wydzielony ze Spółki (Dział Nieruchomościowy) oraz majątek pozostający w Spółce stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, w ocenie Wnioskodawcy podział przez wydzielenie Działu nie będzie skutkować powstaniem u Spółki przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT.
Mając powyższe na uwadze, w ocenie Wnioskodawcy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, wydzielony Dział Nieruchomościowy, który nabędzie spółka przejmująca w drodze podziału przez wydzielenie, oraz Dział Operacyjny będą stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa Spółki w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, a w konsekwencji transakcja wydzielenia Działu Nieruchomościowego, który zostanie nabyty przez spółkę przejmującą w drodze podziału przez wydzielenie, nie będzie skutkować powstaniem przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, w oparciu o regulację art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych spółki dzielonej przy podziale lub podziale przez wydzielenie regulują przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2025 r., poz. 278 ze zm., zwaną „ustawa o CIT”).
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:
Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Stosownie do art. 7 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Zgodnie z treścią art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT:
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym
przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
- przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
- przychody spółki dzielonej.
W rozumieniu art. 7b ust. 1a ww. ustawy:
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów.
Powołany powyżej przepis art. 7b nie stanowi podstawy powstania przychodu podatkowego. Jest on jedynie wskazówką, do jakiej grupy przychodów wskazane powyżej przychody powinny być zaliczone. Natomiast art. 12 ustawy o CIT reguluje samo powstanie ewentualnego przychodu.
Ustawa o CIT, nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o CIT:
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:
1)otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;
2)wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe i instytucje gospodarki budżetowej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.
Literalna wykładnia powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. W piśmiennictwie i judykaturze przychód podatkowy identyfikowany jest z trwałym przysporzeniem majątkowym zwiększającym wartość aktywów (zob. P. Małecki, M. Mazurkiewicz, CIT. Podatki i rachunkowość - Komentarz do art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. LEX 2014). Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 12 lutego 2013 r., sygn. akt II FSK 1248/11 stwierdzając, że z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem jest ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.
Przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, o ile nie została wyłączona z przychodów podatkowych, na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT:
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie albo podziale przez wyodrębnienie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa - wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału lub dzień wydzielenia albo dzień wyodrębnienia, przy czym przepisy art. 14 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
Biorąc pod uwagę literalną treść art. 12 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, stwierdzić należy, że w przypadku podziału przez wydzielenie zgodnie z zamysłem ustawodawcy - w spółce podlegającej podziałowi przychód wystąpi w sytuacji, gdy majątek przejmowany lub majątek pozostający w spółce dzielonej nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem, aby skorzystać z wyłączenia z przychodów, obydwie części majątku muszą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa.
W myśl art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT:
Do przychodów nie zalicza się w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie albo podziale przez wyodrębnienie majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek pozostający w spółce, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa - wartości rynkowej składników majątku przeniesionych na spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane ustalonej na dzień poprzedzający dzień podziału lub dzień wydzielenia albo dzień wyodrębnienia.
Zgodnie z art. 12 ust. 13 ww. ustawy:
Przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
W rozumieniu art. 12 ust. 14 ustawy o CIT:
Jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Na podstawie art. 12 ust. 15 ustawy o CIT:
Przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b mają zastosowanie wyłącznie do spółek będących podatnikami, o których mowa w:
1) art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek lub podmiotów mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo
2) art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, albo
3) art. 3 ust. 2, podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek będących podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1
W myśl art. 12 ust. 16 ustawy o CIT:
Przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d stosuje się odpowiednio do podmiotów wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy.
Zagadnienie podziału spółek jest uregulowane w tytule IV dziale II ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18), zwanej dalej k.s.h.
W myśl art. 529 § 1 k.s.h.:
Podział może być dokonany:
1)przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały albo akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie);
2)przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez zawiązanie nowych spółek);
3)przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących i nowo zawiązanych, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki);
4)przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących, nowo zawiązanych lub spółki dzielonej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez wydzielenie);
5)przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących lub nowo zawiązanych, które obejmuje spółka dzielona (podział przez wyodrębnienie).
Zgodnie z art. 529 § 2 k.s.h.:
Do podziału przez wydzielenie oraz podziału przez wyodrębnienie stosuje się przepisy o podziale spółek dotyczące odpowiednio spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej. W przypadku podziału przez wyodrębnienie nie stosuje się przepisów art. 534 § 1 pkt 2, 3-5 i 8, art. 536 § 1, art. 537, art. 538 i art. 541 § 5.
Podział przez wydzielenie jest instytucją prawa handlowego będącą jedną z form restrukturyzacji, polegającą na rozdrobnieniu majątku spółki dzielonej, które polega na przekazaniu składników majątkowych (pasywów i aktywów) spółki dzielonej bez przeprowadzenia likwidacji, do spółek nowo tworzonych. Instytucję podziału spółek regulują przepisy art. 528-550 k.s.h.
Stosownie do art. 531 § 1 k.s.h.:
Spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane powstałe w związku z podziałem wstępują z dniem podziału albo z dniem wydzielenia albo z dniem wyodrębnienia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału.
W myśl art. 531 § 2 k.s.h.:
Na spółkę przejmującą lub spółkę nowo zawiązaną powstałą w związku z podziałem przechodzą z dniem podziału albo z dniem wydzielenia albo z dniem wyodrębnienia w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, pozostające w związku z przydzielonymi jej w planie podziału składnikami majątku spółki dzielonej, a które zostały przyznane spółce dzielonej, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej.
Zgodnie z art. 532 § 1 k.s.h.:
Do podziału spółki stosuje się przepis art. 441 § 3 oraz odpowiednio przepisy dotyczące powstania właściwej formy prawnej spółki przejmującej albo spółki nowo zawiązanej, z wyłączeniem przepisów o wkładach niepieniężnych, jeżeli przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej.
Cechą szczególną trybu podziału spółki wskazanego w art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h. jest to, że spółka dzielona nie przestaje istnieć, nie traci swojej podmiotowości prawnej, a jedynie zmniejsza swój majątek o część, która jest przenoszona do istniejącego podmiotu (następuje tylko przeniesienie części majątku tej spółki na inną spółkę już istniejącą lub nowo zawiązaną). W takiej sytuacji ma miejsce sukcesja uniwersalna częściowa (art. 531 § 1 k.s.h.), tj. następstwo generalne dotyczące praw i obowiązków związanych z przenoszonymi składnikami majątku (określonymi w planie podziału). Zatem następstwo prawne, w zakresie, o którym mowa powyżej dotyczy tylko i wyłącznie określonej w planie podziału części przenoszonej na inny podmiot (sukcesja uniwersalna częściowa).
Zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT:
ilekroć w ustawie jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Jak wynika z cytowanego przepisu, status zorganizowanej części przedsiębiorstwa posiada tylko taka część mienia przedsiębiorstwa, która spełnia łącznie następujące warunki:
- stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań),
- jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie,
- jest przeznaczona do realizacji określonych zadań gospodarczych,
- mogłaby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.
Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest zatem dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze.
Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, że jednym z podstawowych elementów istnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).
Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
O wyodrębnieniu organizacyjnym można mówić, gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze tego przedsiębiorstwa, np. dział, wydział, oddział, itp. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnym charakterze.
Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ściślej do realizowanych przez nie zadań gospodarczych. Nie należy jednak utożsamiać tego pojęcia z pełną samodzielnością finansową.
Wyodrębnienie funkcjonalne należy natomiast rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.
Kolejną cechą definiującą zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest zdolność do bycia niezależnym przedsiębiorstwem samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Aby zatem określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa (zgodnie z definicją zawartą w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT), musi odznaczać się pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie całość).
Uznanie zespołu składników materialnych i niematerialnych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa możliwe jest zatem w sytuacji jednoczesnego spełnienia wszystkich przesłanek określonych w powołanym przepisie.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu 4a pkt 4 ustawy.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:
- zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
- faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia podziału. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Spółka prowadzi działalność w zakresie (…). Jako główny przedmiot działalności Spółka wskazuje w rejestrze przedsiębiorców sprzedaż hurtową pozostałych maszyn i urządzeń biurowych (PKD 46.66.Z).
Udziałowcami Spółki są wyłącznie osoby fizyczne. Do majątku Spółki należą następujące nieruchomości:
- nieruchomość położona przy ul. (...) Na terenie działek znajduje się trzykondygnacyjny budynek biurowy z częścią magazynową oraz częścią przeznaczoną pod wynajem;
- nieruchomość położona przy ul. (...) - zabudowana jest budynkiem o charakterze komercyjnym (magazyn, montownia, pomieszczenia socjalno-biurowe). Spółka posiada zezwolenie na wyburzenie tego budynku i nie ma aktualnego pozwolenia na użytkowanie;
- nieruchomość położona w (…) - Spółka nabyła tę nieruchomość w celu wykorzystywania jej do czynności opodatkowanych VAT.
Nieruchomość położona w (…) wykorzystywana jest w działalności operacyjnej; pozostałe z powyżej wskazanych nieruchomości są natomiast obecnie wykorzystywane częściowo w działalności operacyjnej Spółki, a częściowo są wynajmowane podmiotom powiązanym oraz podmiotom niezwiązanym kapitałowo lub osobowo ze Spółką, w ramach działalności opodatkowanej VAT, a część ma wysoki potencjał komercyjny - w zakresie wynajmu nieruchomości.
Wspólnicy podjęli decyzję o zdywersyfikowaniu działalności Spółki mającej prowadzić do jej usprawnienia. W tym celu Spółka planuje wykorzystywanie nieruchomości położnych przy ul. (...) i ul. (...) w ramach utworzonego specjalnego działu wewnętrznego zajmującego się wyłącznie działalnością związaną z nieruchomościami (dalej: „Dział Nieruchomościowy”).
Dalszym etapem rozwoju działalności nieruchomościowej Spółki mogłoby być dokonanie podziału przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4) ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 z późn. zm.; dalej: „Kodeks spółek handlowych”), w ramach którego Dział Nieruchomościowy zostałby wydzielony do specjalnie powołanej ku temu spółki przejmującej.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy zarówno wydzielony Dział Nieruchomościowy, który nabędzie spółka przejmująca w drodze podziału przez wydzielenie, jak również Dział Operacyjny będą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa Spółki w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, a w konsekwencji transakcja wydzielenia Działu Nieruchomościowego, który zostanie nabyty przez spółkę przejmującą w drodze podziału przez wydzielenie, nie będzie skutkować powstaniem po stronie Wnioskodawcy, jako spółki dzielonej, przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, w oparciu o regulację art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT.
Odnosząc się do powyższych wątpliwości, wskazać należy, że jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie ich przekazania (na ile stanowią w przedsiębiorstwie w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Nie ma podstaw do przyjęcia, że tylko przeniesienie wszystkich składników materialnych i niematerialnych jest okolicznością decydującą o uznaniu danego zespołu składników materialnych i niematerialnych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, ponieważ, jeśli dany zespół składników będzie zdolny do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej, to spełnione zostaną przesłanki pozwalające uznać, z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności, że doszło do wydzielenia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na Dział Nieruchomościowy cechować się będzie wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym oraz będzie mógł stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane mu zadania.
Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, sposób prowadzenia ewidencji księgowej pozwala na przyporządkowanie przychodów, kosztów bezpośrednich oraz kosztów pośrednich (np. ogólnych kosztów zarządu, które alokowane są do działu poprzez ustalenie proporcji przychodów działu do wszystkich przychodów Spółki), jak również środków trwałych do działu Spółki zajmującego się wynajmem nieruchomości. W wyniku powyższego możliwe byłoby sporządzenie bilansu oraz rachunku zysków i strat, ustalając wynik finansowy działu Spółki zajmującego się wynajmem nieruchomości. Należy więc stwierdzić, że będzie spełniony warunek wyodrębnienia finansowego.
O wyodrębnieniu organizacyjnym wydzielanego Działu Nieruchomościowego świadczy fakt, iż w celu rozpoczęcia specjalizacji w zakresie działalności dotyczącej najmu Nieruchomości, zarząd Spółki podjął odpowiednią uchwałę formalizującą rozpoczęcie działalności Działu Nieruchomościowego Spółki, precyzującą podstawy działania, zadania czy zasady kierowania tą jednostką. W uchwale prezes zarządu Spółki został wyznaczony jako osoba odpowiedzialna za działalność Spółki w Dziale Nieruchomościowym. W Spółce przyjęto również oddzielny regulamin pracy dla Działu Nieruchomościowego sprawującego również prawidłowy zarząd nad wynajętymi nieruchomościami. W świetle powyższego należy uznać, że wydzielony do specjalnie powołanej ku temu spółki przejmującej zespół składników majątkowych składający się na Dział Nieruchomościowy będzie spełniać warunek wyodrębnienia organizacyjnego przewidzianego dla uznania danego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Należy również uznać, że spełniony będzie warunek wyodrębnienia funkcjonalnego Działu Nieruchomościowego. W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że wydzielony ze Spółki na skutek podziału zespół składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład Działu Nieruchomościowego będzie umożliwiał samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości oraz realizację zadań gospodarczych związanych z tą działalnością. Składniki materialne i niematerialne, które funkcjonują w ramach Działu Nieruchomościowego i które w ramach tego Działu przejdą do Spółki przejmującej tworząc zorganizowaną część przedsiębiorstwa pozostają we wzajemnych relacjach, pozwalając na stwierdzenie, iż jest to coś więcej niż tylko przypadkowy zbiór elementów. Składniki te tworzą pewną całość, których punktem odniesienia jest rola, jaką odgrywają one w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Ogół składników materialnych i niematerialnych Działu Nieruchomościowego Spółki już w chwili obecnej służy realizacji zadań w zakresie świadczenia usług w zakresie wynajmu nieruchomości. Tym samym, zarówno w oparciu o składniki materialne, jak i niematerialne oraz pracowników działu, omawiana jednostka może funkcjonować jako odrębne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące swoje zadania.
Co więcej w konsekwencji podziału, spółka przejmująca wstąpiłaby we wszystkie prawa i obowiązki Spółki, które były związane z Działem Nieruchomościowym. W szczególności spółka przejmująca stałaby się właścicielem Nieruchomości zlokalizowanych przy (...) i (...) sprawującym zarząd nad przedmiotowymi nieruchomościami, mając pełnię mocy decyzyjnej co do sposobu ich wykorzystania. Ponadto, spółka przejmująca stałaby się pracodawcą zatrudniającym pracownika (pracowników) związanego z działalnością Działu Nieruchomościowego.
Spółka przejmująca stałaby się także stroną wszystkich umów cywilnoprawnych zawartych przez Spółkę, które były związane z Działem Nieruchomościowym, w tym w szczególności umów najmu czy umów zawartych z dostawcami prądu, gazu lub innych usług związanych z Nieruchomościami. W rezultacie przedmiotowego podziału, spółka przejmująca nabyłaby również pozwolenie na wyburzenie budynku zlokalizowanego przy ul. (...).
Ponadto jak wynika z uzupełnienia wniosku Dział Nieruchomościowy będzie stanowił zespół składników materialnych i niematerialnych obejmujący wierzytelności i zobowiązania.
Co istotne w sprawie, nowo powołana Spółka przejmująca, do której zostanie wydzielony Dział Nieruchomościowy będzie kontynuowała działalność w zakresie wynajmu nieruchomości przy pomocy składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) będących przedmiotem wydzielenia. Jak Spółka wskazała we wniosku, po dokonaniu wydzielenia, Spółka przejmująca Dział Nieruchomościowy nie będzie korzystała ze składników materialnych i niematerialnych, które pozostaną w majątku Wnioskodawcy, a zatem w ramach wydzielenia Działu Nieruchomościowego, Dział ten będzie mógł kontynuować działalność w szczególności w zakresie wynajmu nieruchomości, bez podejmowania dodatkowych czynności w celu jej kontynuacji.
Ponadto wskazali Państwo, że część przedsiębiorstwa pozostająca w „A.” sp. z o.o. będzie wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie:
a)organizacyjnej - po podziale przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego składniki majątkowe będą umożliwiały dalsze samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej przez Spółkę w przedmiocie sprzedaży hurtowej pozostałych maszyn i urządzeń biurowych, prowadzonej w oparciu o zapisy umowy spółki, schemat organizacyjny Spółki oraz regulamin pracy. Ponadto, pozostała po podziale przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego, część Spółki będzie miała własne, odrębne kierownictwo i pracowników.
b)Finansowej - po dokonaniu podziału przez wydzielenie pozostająca część będzie posiadała samodzielność finansową pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym. Ponadto na podstawie prowadzonej przez Spółkę ewidencji księgowej możliwe będzie przyporządkowanie nie tylko przychodów i kosztów, ale również należności i zobowiązań do pozostałej w Spółce działalności, przez co możliwe będzie określenie wyniku finansowego.
c)Funkcjonalnej - pozostały po procesie podziału przez wydzielenie zespół składników majątkowych Spółki, będzie umożliwiał jej samodzielne i nieprzerwane kontynuowanie dotychczasowej działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży hurtowej pozostałych maszyn i urządzeń biurowych bez konieczności angażowania przez Spółkę innych składników majątku, które są przedmiotem transakcji lub podejmowania dodatkowych działań umożliwiających kontynuację tej działalności. Ponadto, pozostałe w Spółce składniki majątkowe w dalszym ciągu będą zdolne do samodzielnego generowania przychodów. Dział Nieruchomościowy, który obecnie funkcjonuje również w ramach Spółki, nie wpłynie zatem w żaden sposób w sposób i ciągłość prowadzonej dotychczas działalności przez Spółkę.
Majątek Spółki po przedmiotowym podziale, będzie obejmować zespół składników majątkowych składający się m.in. z:
- nieruchomości położonej w (…),
- pracowników zatrudnionych w Spółce, których zakres obowiązków związany jest z głównym przedmiotem działalności Spółki, którym jest sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń biurowych (PKD 46.66.Z),
- wszelkich praw i obowiązków wynikających z umów zawartych z dostawcami prądu, gazu lub innych usług związanych z nieruchomością położoną w (…),
- wszystkich dokumentów i aktów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie produkcji rozwiązań (...),
- środków trwałych, wyposażenia i sprzętów niestanowiących środków trwałych wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji rozwiązań (...) (np. sprzęt elektroniczny, meble),
- praw i obowiązków wynikających z umów rachunków bankowych Spółki wraz ze środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunkach,
- wartości niematerialnych i prawnych, w tym oprogramowania i licencji na programy komputerowe wykorzystywane w podstawowej działalności gospodarczej Spółki.
Powyżej wskazane składniki materialne i niematerialne dotychczas były wykorzystywane do prowadzenia działalności w zakresie głównego przedmiotu działalności Spółki, którym jest sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń biurowych (PKD 46.66.Z). Po podziale przez wydzielenie Działu Nieruchomościowego aktywa te będą dalej wykorzystywane do prowadzenia działalności we wskazanym obszarze (dalej: „Dział Operacyjny”).
Z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisane zespoły składników materialnych i niematerialnych wyodrębnionej działalności gospodarczej oraz działalności gospodarczej pozostającej w Spółce cechują się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym oraz posiadają zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwa. Nabywca będzie mieć faktyczną możliwość kontynuowania działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji i przejawia zamiar kontynuowania tej działalności. Tak samo, Spółka będzie miała możliwość kontynuować działalność w oparciu o składniki w niej pozostające.
Podsumowując, wydzielana część przedsiębiorstwa - Dział Nieruchomościowy jak i część pozostająca w Spółce - Dział Operacyjny stanowić będą zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Odnosząc się więc do Państwa wątpliwości zawartych z zadanym we wniosku pytaniu nr 2 odnośnie podatku dochodowego od osób prawnych, wskazać należy, że skoro przedstawione przez Państwa okoliczności sprawy pozwalają na uznanie, że zarówno zespół składników majątkowych przenoszony do Spółki przejmującej jak i pozostająca u Państwa działalność stanowią zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT to po Państwa stronie, w związku z planowanym podziałem przez wydzielenie nie dojdzie do powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT. Powyższe wynika wprost z literalnego brzmienia ww. przepisów.
Tym samym, stanowisko Spółki należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
W odniesieniu do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, oraz wyroków sądów administracyjnych, stwierdzić należy, że są one rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określony stanach faktycznych/zdarzeniach przyszłych i tylko do nich się odnoszących.
Powołane interpretacje oraz orzeczenia sądu nie stanowią źródła prawa, wiążą strony w konkretnej indywidualnej sprawie, więc zawartych w nich stanowisk organów podatkowych nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę tut. Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
