Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 kwietnia 2025 roku wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych. Uzupełnili go Państwo, w odpowiedzi na wezwanie pismem z 4 czerwca 2025 r. (wpływ tego samego dnia).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Na terenie Gminy (dalej: „Gmina”) funkcjonuje Zakład Gospodarki Komunalnej w S. (dalej jako: „Zakład”, „Wnioskodawca”) działający w formie samorządowego zakładu budżetowego. Zakład utworzono z dniem 1 stycznia 2004 r. na mocy uchwały (…) Rady Gminy z dnia (…) i stanowi wydzieloną organizacyjnie jednostkę samorządową Gminy. 

Zgodnie ze statutem, podstawowym zadaniem Zakładu jest zapewnienie bieżącego i nieprzerwanego zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej w zakresie:

- zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, eksploatacji urządzeń i budowy sieci wodno-kanalizacyjnych,

- zaopatrzenia w energię cieplną,

- wywozu nieczystości płynnych,

- usług transportowych,

- obsługi szkół gminnych w zakresie dowozu dzieci,

- robót remontowo-budowlanych,

- utrzymania cmentarza komunalnego,

- utrzymania zieleni, chodników i placów, w tym utrzymanie zimowe tych terenów.

Zakład do realizacji niniejszych zadań wykorzystuje środki trwałe, do których należą przede wszystkim sieci wodociągowo-kanalizacyjne, hydrofornie, oczyszczalnie, budynek kotłowni wraz z ciepłociągiem, pojazdy (m.in. autobusy), przyczepy czy ciągniki. Gmina na podstawie wyżej wspomnianej uchwały przekazała je Zakładowi w trwały zarząd. Gmina planuje nieodpłatnie przekazać środki trwałe Wnioskodawcy na własność. Ich przeznaczenie nie ulegnie zmianie - Zakład nadal będzie wykorzystywał środki trwałe do realizacji zadań, do jakich został powołany.

W uzupełnieniu wniosku z 4 czerwca 2025 r. odpowiadając na pytania wskazali Państwo:

 1. Na jakiej podstawie i kiedy Gmina przekaże Państwu na własność wskazane we wniosku środki trwałe?

ODP: Gmina przekaże środki trwałe na podstawie protokołów przekazania PT. Podstawa prawna niniejszego przekazania to art. 7 ust. 1 pkt 3 oraz art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.) oraz dodatkowo art. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 679). Na chwilę obecną nie jest znany termin przekazania na własność wskazanych we wniosku środków trwałych.

 2. Jaki jest powód nieodpłatnego przekazania środków trwałych na własność Zakładu?

ODP: Powodem nieodpłatnego przekazania jest uporządkowanie majątku Gminy. Przekazanie każdej jednostce organizacyjnej majątku, który służy do prowadzenia jej działalności.

Do tej pory majątek trwały przekazany był dla Zakładu w użytkowanie, ewidencja księgowa majątku obecnie prowadzona jest w Zakładzie na kontach pozabilansowych, amortyzacja majątku Zakładu prowadzona w Urzędzie Gminy.

Po przekazaniu majątku na własność Zakładu ewidencja majątku byłaby prowadzona na kontach 011 jako własność samorządowego zakładu budżetowego oraz prowadzenie amortyzacji majątku przez Zakład.

Obecnie ubezpieczenie majątku OC i AC opłacane jest przez Zakład, natomiast majątek ewidencjonowany jest w Urzędzie Gminy.

 3. Czy w zamian za otrzymanie środków trwałych niezbędnych do realizacji Państwa zadań musicie spełnić jakieś warunki, ponieść dodatkowe koszty itp.?

ODP: Zakład w zamian za otrzymanie środków trwałych nie musi spełnić żadnych warunków, ani też nie musi ponieść dodatkowych kosztów.

 4. Czy ww. środki trwałe zostaną wprowadzone do Państwa ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych?

ODP: Przekazane przez Gminę środki trwałe zostaną wprowadzone w Zakładzie do ewidencji środków trwałych na konto 011/071.

Pytanie

Czy nieodpłatne przekazanie przez Gminę środków trwałych Zakładowi na własność spowoduje, iż Zakład będzie zobowiązany rozpoznać z tego tytułu przychód z nieodpłatnych świadczeń zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z 4 czerwca 2025 r.)

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne przekazanie przez Gminę środków trwałych Zakładowi na własność spowoduje, iż Zakład nie będzie zobowiązany rozpoznać z tego tytułu przychodu z nieodpłatnych świadczeń zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

UZASADNIENIE

Na mocy przepisu art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278 z późn. zm., dalej jako: „ustawa o CIT”):

„Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności: (…) wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe i instytucje gospodarki budżetowej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie”.

Ustawa o CIT nie definiuje pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Powszechnie przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenia obejmują wszelkie zdarzenia prawne i gospodarcze skutkujące przysporzeniem majątkowym podatnika -mające wymierny charakter finansowy - bez ponoszenia przez niego kosztów lub innych form ekwiwalentu.

Nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenie obejmuje wszelkie sytuacje, w których dochodzi do uzyskania korzyści kosztem innego podmiotu -zarówno w sferze zdarzeń prawnych, jak i gospodarczych - bez wzajemnego świadczenia. Dotyczy to zwłaszcza działalności osób prawnych, gdzie skutkiem takich zdarzeń jest powiększenie majątku jednej ze stron bez poniesienia przez nią odpowiednich nakładów.

Przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń powstaje wtedy, kiedy podatnik otrzymuje rzeczy, prawa, świadczenia w naturze lub możliwość ich używania, nie będąc zobowiązanym do świadczenia wzajemnego. Cechą charakterystyczną nieodpłatności świadczenia jest jego jednostronność. Oznacza to, że podatnik otrzymuje określoną korzyść, nie będąc zobowiązanym do jakiegokolwiek świadczenia -ani obecnie, ani w przyszłości.

Słusznie również wskazuje się w doktrynie oraz orzecznictwie, że oceny, czy dany podmiot uzyskał korzyść wymaga szczegółowego zbadania stanu faktycznego konkretnej sprawy. Biorąc pod uwagę cytowany przepis art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT należy zwrócić uwagę na to, że ustawodawca przewidział w nim wyjątek. Przychodem nie są bowiem:

   - świadczenia związane z używaniem środków trwałych;

   - otrzymane przez samorządowe zakłady budżetowe i instytucje gospodarki budżetowej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków;

   - środki trwałe w/w podmioty są otrzymane na podstawie oddania w nieodpłatny zarząd lub używanie.

W tym miejscu nadmienić należy, że jak wskazuje przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 679, dalej jako: „ustawa o gospodarce komunalnej”):

„Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego mogą tworzyć, łączyć, przekształcać w inną formę organizacyjno-prawną i likwidować samorządowe zakłady budżetowe zgodnie z przepisami ustawy oraz przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych”.

Tym samym, samorządowy zakład budżetowy nie jest tworzony z mocy ustawy, lecz kreuje go organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Służy wyłącznie wykonywaniu zadań własnych spoczywających na jednostkach samorządu terytorialnego, a nadto niewykraczających poza zadania o charakterze użyteczności publicznej, na co wskazuje przepis art. 7 ustawy o gospodarce komunalnej, jak też przepis art. 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1530 z późn. zm., dalej jako: „ustawa o finansach publicznych”).

Sama konstrukcja samorządowego zakładu budżetowego powoduje, iż nie może on być tworzony w innych celach i powinien być zlikwidowany w sytuacji, kiedy nie powierzono mu wykonywania zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego. Samorządowe zakłady budżetowe charakteryzują się specyficznym reżimem zarówno prawnym, jak i finansowym. Nie posiadają osobowości prawnej co powoduje, iż w świetle prawa są tzw. ułomnymi osobami prawnymi. Działają samodzielnie w obrocie prawnym, lecz w granicach pełnomocnictwa udzielonego przez jednostkę samorządu terytorialnego. Wszystkie czynności prawne podejmowane przez samorządowe zakłady budżetowe są realizowane w imieniu tej jednostki, która równocześnie ponosi pełną odpowiedzialność prawną za zobowiązania zaciągnięte przez zakład.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Zakład do realizacji wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego zadań wykorzystuje środki trwałe, do których należą przede wszystkim sieci wodociągowo-kanalizacyjne, hydrofornie, oczyszczalnie, budynek kotłowni wraz z ciepłociągiem, pojazdy (m.in. autobusy), przyczepy czy ciągniki. Gmina na podstawie wyżej wspomnianej uchwały przekazała je Zakładowi w trwały zarząd. Gmina planuje jednak przekazać nieodpłatnie środki trwałe na własność. Co ważne, nie dojdzie do zmiany ich przeznaczenia - Zakład nadal będzie wykonywał zadania, co do których został powołany.

Biorąc pod uwagę powyższe Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w niniejszej sprawie Zakład nie będzie zobowiązany rozpoznać przychodu z nieodpłatnych świadczeń zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Środki trwałe przekazywane są między Gminą a jej jednostką organizacyjną - samorządowym zakładem budżetowym. Chociaż Zakład jest bez wątpienia podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, w Jego ocenie przejęcie wskazanych środków trwałych w trybie odpłatnym byłoby nie tylko absurdalne, ale i sprzeczne z powszechnie obowiązującymi przepisami i specyfiką, jaką charakteryzuje się samorządowy zakład budżetowy. Mając na uwadze, że samorządowy zakład budżetowy pozostaje pod pełną i bezpośrednią kontrolą jednostki samorządu terytorialnego, która go utworzyła, a jego istnienie i funkcjonowanie jest nierozerwalnie związane z realizacją ustawowo nałożonych na Gminę zadań własnych, uznanie nieodpłatnego przekazania środków trwałych na jego rzecz za czynność rodzącą obowiązek podatkowy prowadziłoby dodatkowo do nieracjonalnego fiskalizmu wobec przepływów majątkowych wewnątrz tej samej struktury organizacyjnej.

Nadto wskazać trzeba, że Zakład dokonuje rozliczeń z Gminą, a jego działalność oparta jest na powierzonym Zakładowi wyodrębnionym majątku oraz środkach obrotowych. W tej sytuacji nie można więc mówić o tym, że Zakład uzyskuje jakąkolwiek korzyść, gdyż za pomocą posiadanych środków trwałych realizuje zadania, do jakich został wyznaczony. W tej sytuacji, nieodpłatne przekazanie na własność wiązałoby się jedynie z księgowym przesunięciem środków trwałych. Zatem, w niniejszej sprawie nieodpłatne przekazanie środków trwałych na własność potraktować należy jako wskazane w przepisie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT używanie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy:

Ustawa nie zawiera definicji przychodu, precyzując, poprzez przykładowe wyliczenie zawarte w art. 12 ust. 1, rodzaje przychodów, a także enumeratywnie wylicza, jakiego rodzaju wpływy pieniężne podmiotu gospodarczego nie są zaliczane do przychodów.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

Z istoty podatku dochodowego od osób prawnych wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem - jako źródłem dochodu - jest wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy nieodpłatne przekazanie przez Gminę środków trwałych Zakładowi na własność spowoduje, iż Zakład będzie zobowiązany rozpoznać z tego tytułu przychód z nieodpłatnych świadczeń zgodnie z przepisami ustawy o CIT.

Powołana ustawa ustala zdarzenia, które powodują powstanie obowiązku podatkowego czyli powinności przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem tych zdarzeń. Ustala, kiedy i w jakich sytuacjach powstanie obowiązek podatkowy. Oznacza to, że powstaje on w okolicznościach wskazanych przez prawo, niezależnie od woli podlegających mu osób czy podmiotów. Na gruncie ustaw podatkowych abstrakcyjny obowiązek podatkowy przekształca się w skonkretyzowane zobowiązanie podatkowe. Zdarzeniem, z którym ustawodawca wiąże obowiązek podatkowy jest m.in. otrzymanie „nieodpłatnego świadczenia”.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT:

Zatem, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie.

Literalna wykładnia powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. W konsekwencji, do przychodów podatkowych, podatnik powinien zaliczyć takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, lub pomniejsza jego pasywa.

Z wniosku wynika, że działają Państwo w formie samorządowego zakładu budżetowego. Zostali Państwo powołani do zapewnienia bieżącego i nieprzerwanego zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej przy wykorzystaniu środków trwałych Gminy. Gmina pierwotnie na podstawie uchwały przekazała Państwu w trwały zarząd środki trwałe, a następnie planuje przekazać je Państwu na własność na podstawie protokołu przekazania PT. Po przekazaniu przez Gminę, środki trwałe zostaną wprowadzone jako własność do ewidencji środków trwałych oraz będzie prowadzona amortyzacja majątku przez Zakład.

Dokument PT oznacza Protokół przekazania - przejęcia środka trwałego. Jest dokumentem wystawianym przez jednostkę przekazującą środek trwały jednostce przejmującej. Dokument PT stosuje się m.in. w przypadku nieodpłatnego przekazania (przejęcia) środka trwałego innej jednostce.

Jak wynika z powołanego wyżej art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, wyłączenie nieodpłatnego świadczenia otrzymanego przez podatnika z kategorii przychodów, uzależnione jest od kumulatywnego spełnienia następujących przesłanek:

   - świadczenie jest związane z używaniem środków trwałych otrzymanych w nieodpłatny zarząd lub używanie,

   - świadczeniobiorcą jest samorządowy zakład budżetowy w rozumieniu ustawy o finansach publicznych lub spółka użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków,

   - świadczenie zostało otrzymane od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.

Dla zastosowania powyższego wyłączenia istotne jest, aby zostały spełnione wszystkie wymienione wyżej warunki łącznie.

Istotą w przedmiotowej sprawie jest nieodpłatne przekazanie praw własności do środków trwałych, bowiem to na tej podstawie Wnioskodawca stanie się ich właścicielem, które po przekazaniu przez Gminę stanowić będą składniki Państwa majątku.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że w Państwa sprawie nie jest spełniony pierwszy warunek z cytowanego wyżej przepisu. Bowiem, skoro Gmina planuje nieodpłatnie przekazać na rzecz Wnioskodawcy środki trwałe i w wyniku tego przekazania Wnioskodawca stanie się ich właścicielem, to po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podatkowy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Nie zmienia tego przedstawiona we własnym stanowisku Wnioskodawcy opinia, że nie dojdzie do zmiany przeznaczenia środków trwałych oraz, że Zakład nadal będzie wykonywał zadania, co do których został powołany. Oczywiście można by się z Państwem zgodzić gdyby Wnioskodawca nadal wykorzystywał ww. środki trwałe na podstawie wspomnianej w opisie sprawy uchwały Gminy, która to przekazała Zakładowi środki trwałe w trwały zarząd lub używanie.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia, czy nieodpłatne przekazanie przez Gminę środków trwałych Zakładowi na własność spowoduje, iż Zakład będzie zobowiązany rozpoznać z tego tytułu przychód z nieodpłatnych świadczeń zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

   - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

   - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

        - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.