Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 17.11.2004, sygn. ZD/423-266/04, Pierwszy Wielkopolski Urząd Skarbowy w Poznaniu

Temat interpretacji

W piśmie Spółki sformułowany został następujący stan faktyczny:

Wnioskującej przysługują wierzytelności wobec kontrahenta z tytułu dostaw towarów. Wynikające z wystawionych faktur kwoty netto zostały, w myśl przepisów art. 12 ust. 3 ustawyo podatku dochodowym od osób prawnych, ujęte jako przychody należne.

Postanowieniem sądu z dnia 06.07.2001r. ogłoszona została upadłość kontrahenta (dłużnika). Podatnik zgłosił wierzytelności syndykowi masy upadłościowej, tworząc jednocześnie rezerwę na kwotę 169.854,76 zł (wartość wierzytelności z uwzględnieniem podatku VAT). Wskazana rezerwa nie została odniesiona w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

W trakcie postępowania upadłościowego, tytułem spłaty zgłoszonych wierzytelności, syndyk przekazał na rachunek bankowy Podatnika kwotę w wysokości 17.587,71 zł.

We wrześniu 2004r. Wnioskująca otrzymała postanowienie sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego, z którego wynika, iż syndyk zlikwidował cały majątek masy upadłościowej.

Na dzień wydania postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego wartość wierzytelności przysługującej wobec kontrahenta wynosiła 152.267,05 zł (z uwzględnieniem należnego podatku VAT).

W oparciu o powyższy stan faktyczny, Spółka prosi o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy wobec zakończenia postępowania upadłościowego prawomocnym postanowieniem sądu, uznać można, iż udokumentowana została nieściągalność wierzytelności przysługującej od kontrahentai wierzytelność w kwocie netto odnieść w ciężar kosztów uzyskania przychodów?

W przedstawionym stanie faktycznym zastosowanie znajdują następujące przepisy:

- art. 12 ust. 4 pkt 9 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), zgodnie z którym, do przychodów nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług,

- art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) wyżej wymienionej ustawy, który stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 powołanej ustawy zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2,

- art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. c) powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w którym stanowi się, iż za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku.

Zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) ustawy podatkowej, nie uważa się za koszty uzyskania przychodu wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ustawie.

Przepis powyższy stanowiąc, co do zasady, o niemożności zaliczania do kosztów uzyskania przychodu wierzytelności nieściągalnych, zarazem wskazuje, iż w drodze wyjątku kosztem podatkowym będą wierzytelności, które uprzednio zostały zarachowane jako przychody należnei których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ustawie.

Jeżeli więc wierzytelność zostanie zarachowana - zgodnie z przepisami ustawy - jako przychód należny, a następnie jej nieściągalność zostanie udokumentowana w sposób określonyw art. 16 ust. 2 powołanej ustawy, to wówczas będzie ją można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

W opisanym stanie faktycznym Podatnik dysponuje prawomocnym postanowieniem sądu stwierdzającym ukończenie postępowania upadłościowego, z którego wynika, iż syndyk zlikwidował cały majątek masy upadłości. Wobec powyższego uznać należy, iż spełniona została przesłanka właściwego udokumentowania nieściągalności wierzytelności, wskazana w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. c) ustawy podatkowej.

W kwotach wierzytelności przysługujących podatnikom podatku dochodowego od osób prawnych, zwykle zawarty jest także należny podatek od towarów i usług (VAT). Podatek ten, zawarty w wierzytelności, nie podlega zaliczeniu do przychodów należnych (art. 12 ust. 4 pkt 9 ustawy podatkowej). Skoro podatek od towarów i usług nie został zaliczony do przychodów, to nie mógł on zwiększać przychodu należnego podlegającego zarachowaniu na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Brak podstaw prawnych do zarachowania podatku od towarów i usług jako przychodu należnego wyklucza, w świetle art. 16 ust. 1 pkt 25lit. a) ustawy, uznanie wartości tego podatku za koszt uzyskania przychodów.

W związku z tym za koszt podatkowy uznane być mogą wierzytelnościo udowodnionej nieściągalności, uprzednio zarachowane jako przychody należne, czyli bez należnego podatku od towarów i usług.