Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 20.03.2006, sygn. DP3/423-40/06/24130, Małopolski Urząd Skarbowy

Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie, działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu wniosku Strony z dnia 23 lutego 2006 r. (data wpływu 01.03.2006 r.)w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowegow podatku dochodowym od osób prawnychstwierdza, że przedstawione we wniosku stanowisko jest prawidłowe.

Uzasadnienie

Zapytanie Podatnika dotyczy rozstrzygnięcia o zasadności oraz o momencie zaliczeniado kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na usługi prawnicze i konsultacje biznesowe związane z negocjowaniem i przygotowywaniem transakcji nabycia udziałów lub akcji w innych spółkach.

Według przedstawionego w zapytaniu stanu faktycznego Podatnik planuje nabyć udziałylub akcje w innych spółkach w celu dokonania w przyszłości połączenia z nimi w trybie łączenia przez przejęcie. Jak uzasadnia, w związku z planowaniem połączenia będzie ponosił wydatkina usługi prawne oraz doradcze związane z weryfikacją pod względem prawnym i biznesowym transakcji, które mają być zrealizowane w przyszłości. Zdaniem Wnioskodawcy nie ma wątpliwości, iż wydatki, o które zapytuje spełniają warunek zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, i to bez względu na efekt negocjacji, t. j. czy transakcja ostatecznie dojdzie do skutku, czy nie. W opinii Podatnika dopiero bowiem analiza rentowności transakcji pozwala podjąć przemyślaną decyzję co do jej realizacji, a więc ma pośredni wpływ na wyniki osiągnięte przez przedsiębiorcę w roku podatkowym. Jak bowiem podnosi, o ile niezrealizowana transakcjanie przyniesie bezpośrednio zysku, to umożliwi zmniejszenie strat, co oznacza, że w ostatecznym rozrachunku wywrze pozytywny wpływ na wynik finansowy przedsiębiorcy. Rozważania powyższe prowadzą - zdaniem Wnioskodawcy - do wniosku, że wydatki ponoszone w toku negocjacjii przygotowań do zawarcia umowy nabycia udziałów lub akcji innych spółek powinny być rozliczane w dacie poniesienia. Przede wszystkim wydatki te bardziej związane są z ogólną działalnością gospodarczą Podatnika, niż mogły by być przyporządkowane do przychodu konkretnego roku podatkowego. Jak wskazuje Podatnik, o ile przynajmniej w stosunku do części zrealizowanych transakcji można określić generowany przez nie zysk, o tyle w żadnym razie nie da się takiego związku wykazać w stosunku do transakcji, które w ostatecznym rozrachunku zrealizowane nie zostały. W opinii Podatnika rozważania dotyczące transakcji zrealizowanych i niezrealizowanych stanowią dodatkową przesłankę dla uznania, iż wydatki poniesione na konsultacje prawne i biznesowe stanowią koszt uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia. Trudno byłoby - zdaniem Spółki - przyjąć, iż moment zaliczenia tych wydatkóww koszty uzyskania przychodu Podatnika byłby różny w zależności od tego, czy w ostatecznym rozrachunku planowana i analizowana transakcja dojdzie, czy też nie, do skutku. Równocześnie Wnioskodawca zastrzegł, że nie widzi podstaw do tego, by ww. wydatki zaliczać do kategorii kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 8, t. j. takich wydatków na nabycie lub objęcie udziałów lub akcji, które mogą być zaliczane do kosztów podatkowych dopiero w dacie odpłatnego zbycia tych udziałów lub akcji (na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca powołał fragment wyroku NSA w Warszawie z dnia 7 września 2004 r. w sprawie FSK 324/04). W jego ocenie ww. przepis dotyczy wyłącznie wydatków związanych bezpośrednio z nabyciem udziałów, takich jak np. koszty opłat notarialnych oraz cena nabycia udziałów. Do wydatków tych nie mogą być natomiast zaliczane wydatki poniesione na konsultacje prawne i biznesowe związane z analizą planowanej transakcji.
Na tle takiego stanu faktycznego Wnioskodawca formułuje stanowisko, że takie wydatki, które są ponoszone w związku z analizą planowanej transakcji nabycia udziałów lub akcji trzeba wiązać nie z samą transakcją, lecz z ogólną działalnością gospodarczą Podatnikai jako że racjonalizują działalność firmy i są niezbędne w celu zminimalizowania ryzyka podjęcia nierentownych inwestycji, traktować jako wydatki ponoszone w celu zwiększenia jego przychodów. Ponieważ jednak trudno znaleźć bezpośredni związek tych wydatków z jakimś skonkretyzowanym przychodem, należy je zaliczać do kosztów podatkowych według ogólnych reguł, a więcjuż z chwilą ich poniesienia.

Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego potwierdza stanowisko Podatnika.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie regulują wprost kwestii dotyczącej podatkowego rozliczenia wydatków ponoszonych w związku z negocjowaniemi przygotowaniem transakcji, zwłaszcza jeżeli w efekcie nie dojdą do skutku. W tego rodzaju sprawach należy się więc kierować ogólnymi zasadami wynikającymi z przepisów ustawy.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy PDOP kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
W myśl art. 15 ust. 4 ustawy PDOP koszty uzyskania przychodów są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą, tj. są potrącalne także koszty uzyskania poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określoneco do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszczenie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego, chyba że ich zarachowanie nie było możliwe; w tym przypadku są one potrącalne w roku, w którym zostały poniesione.
Każdy uzasadniony i prawidłowo udokumentowany wydatek nie wymienionyw katalogu negatywnym z art. 16 ust. 1 ustawy, który jest związany bezpośrednio lub pośrednioz działalnością podatnika i ma, lub może mieć wpływ na uzyskanie przychodów, podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów.
W świetle powyższego uzasadnione i udokumentowane wydatki ponoszone przez Spółkęw toku procesu przygotowywania i negocjowania warunków zakupu udziałów lub akcji w innych spółkach - a więc także opisane w stanie faktycznym wydatki na konsultacje prawne i biznesowe - mogą być co do zasady rozpoznawane jako koszty podatkowe. Warunkiem sine qua non jest oczywiście wykazanie, że między wydatkami a zamierzonym przychodem istniał związek przyczynowo-skutkowy w tym znaczeniu, że wydatki te były uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia i że w rezultacie ich poniesienia Podatnik mógł oczekiwać zwiększenia swoich przychodów. A zatem konieczne będzie udokumentowanie, także w razie nieuzyskania przychodu w następstwie poniesienia tych wydatków, że były one - obiektywnie rzecz ujmując - racjonalneco do zasady i co do wielkości.
Podobne stanowisko zostało zajęte przez Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia2 września 2002 r. nr PB4/AK-060-9093-273/02 w zakresie dopuszczalności zaliczania do kosztów podatkowych wydatków poniesionych na badanie stanu finansów spółki, w której planuje się nabyć udziały. W piśmie tym rozstrzygnięto, że w przypadku, kiedy przed dokonaniem inwestycji w akcje lub udziały, lub przed inną inwestycją w papiery wartościowe, podatnik powierza zbadanie kondycji finansowej emitenta tych papierów wyspecjalizowanej firmie, poniesione przez podatnika wydatki związane z tego rodzaju usługą, choć nie stanowią wydatku na nabycie tych papierów wartościowych, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem jednak wykazania przez podatnika celowości poniesienia takiego wydatku. Należy bowiem podkreślić,iż także Naczelny Sąd Administracyjny zwracał uwagę na to, że wprawdzie "kwalifikacja danych kosztów do kosztów uzyskania przychodów należy do podatnika, jednakże organy podatkowew ramach posiadanych uprawnień mogą oceniać czy czynności podatnika w tym zakresienie naruszają prawa. Wynika z tego, że organy podatkowe są upoważnione do przeprowadzania postępowania, którego celem jest weryfikacja działań podatnika kwalifikujących koszty uzyskania przychodów" (wyrok z dnia 23 września 1998 r., sygn. Akt I SA/Gd 1991/96). W związku z tym organy podatkowe mogą, a nawet powinny, żądać wyjaśnień i dokumentów potwierdzających zarówno sam fakt poniesienia konkretnego wydatku i jego związek z przychodem, a także uzasadniających jego wysokość.
Według zasad opisanych w ww. piśmie Spółka powinna uzasadnić i udokumentować celowość wydatków poniesionych na usługi prawne i doradcze - ze szczególnym zwróceniem uwagi na to, że wysokość tych wydatków powinna być racjonalna i uzasadniona z ekonomicznego punktu widzenia - a wówczas będzie je mogła rozliczyć jako koszty uzyskania przychodu.
W przedmiocie zaś zapytania o moment, od którego takie zaliczenie stanie się możliwe, tut. Organ potwierdza stanowisko Podatnika i orzeka, iż dopuszczalne jest zaliczanie wydatków opisanychw stanie faktycznym - pod warunkiem spełnienia przesłanek celowości i racjonalnościich poniesienia - do kosztów uzyskania przychodów już w dacie poniesienia.
Takie stanowisko zostało bowiem wyrażone w zacytowanym wyżej fragmencie wyjaśnienia Ministerstwa Finansów, gdzie zostało powiedziane, że "(...) poniesione przez podatnika wydatki związane z tego rodzaju usługą (chodzi o badanie kondycji finansowej emitenta papierów wartościowych),choć nie stanowią wydatku na nabycie tych papierów wartościowych, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem jednak wykazania przez podatnika celowości poniesienia takiego wydatku (...). Zatem, jak można wywieść z pisma Ministerstwa Finansów, wydatki na usługi doradcze związane z szeroko rozumianą analizą rentowności transakcji nabycia udziałów nie powinny być kwalifikowane jako wydatki związane de facto z nabyciem udziałów, lecz raczej z całokształtem działalności Podatnika. Reasumując koszty usług prawnych i doradztwa biznesowego nie powinny być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów na podstawieart. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy PDOP, ale według zasad ogólnych, czyli w dacie poniesienia.
W świetle powyższych ustaleń Naczelnik tutejszego Urzędu orzeka jak w sentencji postanowienia.

Powyższa interpretacja:
- dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę, traci swoją moc z chwilą zmiany przepisów jej dotyczących;
- nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej.
W dniu wydania postanowienia nie toczyło się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa, ani postępowanie przed sądem administracyjnym w zakresie wniosku.

Pouczenie:
Na powyższe postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie, za pośrednictwem Naczelnika Małopolskiego Urzędu Skarbowego - w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia.