Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie, działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku Strony z dnia 22 lipca 2005 r. (data wpływu: 25.07.2005 r.) w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych stwierdza, że przedstawione we wniosku stanowisko jest prawidłowe.

Uzasadnienie

Zapytanie Podatnika dotyczy obowiązku prowadzenia szczególnej dokumentacji podatkowej w trybie art. 9a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr. 54, poz. 654 ze zm.) w transakcjach dokonywanych między spółką zagraniczną a jej oddziałem zarejestrowanym w Polsce.

Według przedstawionego w zapytaniu stanu faktycznego Wnioskodawca jest polskim Oddziałem zagranicznej osoby prawnej mającej siedzibę w Wielkiej Brytanii, zarejestrowanym w Krajowym Rejestrze Sądowym i posiadającym w Polsce numer identyfikacji podatkowej. Przedmiotem działalności Spółki macierzystej jest produkcja i sprzedaż silników spalinowych, części zamiennych oraz ich serwisowanie. Do obowiązków Oddziału należy sprzedaż nabytych uprzednio od Spółki lub innych jej oddziałów silników i części oraz związany z tym serwis, które prowadzi na rynku polskim i zagranicznym. Jak podaje Podatnik, wartości transakcji zakupu towarów dokonywanych ze Spółką macierzystą przekraczają kwoty określone w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na tle takiego stanu faktycznego Wnioskodawca formułuje zapytanie, czy transakcje między Spółką macierzystą a jej Oddziałem w Polsce mają charakter transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz czy w konsekwencji powyższego istnieje obowiązek dokumentowania tych transakcji stosownie do art. 9a ww. ustawy. Zdaniem Podatnika przepisy art. 9a i art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie znajdują zastosowania w przedmiotowych kontraktach, ponieważ oddziały zagranicznych osób prawnych są częścią składową podmiotu zagranicznego, a nie podmiotem z nim powiązanym.

Naczelnik tut. Urzędu potwierdza stanowisko Podatnika.
Obowiązek sporządzania szczególnej dokumentacji podatkowej ustanawia art. 9a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j. t. Dz. U. Nr. 54, poz. 654 ze zm.) w dwu rodzajach sytuacji, tj. w przypadku zawierania z podmiotami powiązanymi - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy - transakcji spełniających warunki określone w art. 9a ust. 2 (graniczne wartości transakcji, od których obowiązek dokumentowania się aktualizuje) oraz w razie, gdy płatność z transakcji - nie ma tu znaczenia czy kontrahent jest podmiotem powiązanym - dokonywana jest na rzecz podmiotu, który ma siedzibę, zarząd lub miejsce zamieszkania w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.
Wobec tego, że w okolicznościach stanu faktycznego zapłata dokonywana jest na rzecz Spółki macierzystej posiadającej siedzibę w Wielkiej Brytanii, przesłanka sporządzania dokumentacji podatkowej z uwagi na transfer płatności do kraju stosującego szkodliwą konkurencję podatkową nie zaistnieje. Wielka Brytania nie została bowiem wymieniona w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową dla celów podatku dochodowego od osób prawnych (Dz. U. Nr 94, poz. 791).
Należy więc rozważyć, czy obowiązki z art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych aktualizują się z uwagi na istnienie między podmiotami dokonującymi transakcji powiązań, o których mowa w art. 11 ust. 1 i 4 ustawy.
W przepisie art. 11 zostały zdefiniowane pojęcia powiązań między podmiotami krajowymi i podmiotami zagranicznymi - w ustępie 1 - oraz między podmiotami krajowymi - w ust. 4. W literaturze przedmiotu wyodrębnia się dwa typy tych powiązań, tj. powiązania kapitałowe i powiązania personalne. Powiązania kapitałowe sprowadzają się do następujących rodzajów zależności:
- jeden podmiot bezpośrednio posiada udział w kapitale drugiego podmiotu;
- jeden podmiot pośrednio posiada udział w kapitale drugiego podmiot;
- te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio posiadają udział w kapitale obu kontrahujących podmiotów.
Stosunek powiązania może być uzależniony także od powiązań natury personalnej. Chodzi tu o takie sytuacje, że:
- jeden podmiot bierze udział bezpośrednio w zarządzaniu lub w kontroli drugiego podmiotu;
- jeden podmiot bierze udział pośrednio w zarządzaniu lub w kontroli drugiego podmiotu;
- te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu lub kontroli obu kontrahujących podmiotów.
Punktem wyjścia dla stwierdzenia istnienia obowiązku dokumentacyjnego w transakcjach między zagraniczną spółką macierzystą a jej polskim oddziałem jest zatem ustalenie, czy ich wzajemne stosunki można ocenić jako któryś z rodzajów powiązań, o których mowa w art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W tym celu konieczne jest scharakteryzowanie instytucji "oddziału zagranicznej osoby prawnej" na gruncie przepisów prawa polskiego.
Stosownie do art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 ze zm.) dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni mogą, na zasadzie wzajemności, o ile ratyfikowane umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Jak stanowi art. 3 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy podatkowej podatnicy są zobowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami w sposób zapewniający ustalenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i należnego podatku. Zastrzec przy tym należy, że badając sytuację podatkową zagranicznej osoby prawnej nie mającej w Polsce siedziby lub zarządu - jeśli z krajem siedziby lub zarządu tego podmiotu zawarta została przez Polskę umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania - postanowienia właściwej umowy międzynarodowej stosuje się z pierwszeństwem przed regulacjami prawa krajowego.
W literaturze przedmiotu podnosi się, że przytoczone wyżej przepisy nie kreują odrębnej podmiotowości prawno - podatkowej oddziału zagranicznej osoby prawnej. Konstrukcja oddziału zagranicznej spółki macierzystej powinna być raczej rozumiana jako abstrakcyjna instytucja międzynarodowego prawa podatkowego mająca jedynie umożliwić prawidłowe opodatkowywanie przez jedno państwo dochodów uzyskiwanych przez podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania w drugim państwie, ze źródeł przychodów położonych na terytorium pierwszego z państw. Zarejestrowanie oddziału za granicą nie oznacza, że powstaje tam nowy podmiot podatkowy, bowiem opodatkowaniu podlegać będzie wciąż spółka macierzysta, tyle że od dochodów uzyskiwanych z działalności prowadzonej na terytorium drugiego państwa. Instytucja oddziału (z punktu widzenia prawa podatkowego oddział jest rozpoznawany tak w świetle Konwencji Modelowej, jak też umów o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu, jako tzw. zakład) jest więc jedynie formą działania przedsiębiorcy zagranicznego w Polsce, a nie odrębnym od niego podmiotem podatkowym. Jest to fikcja prawna stworzona specjalnie dla potrzeb podatkowych. Podatnikiem był i pozostaje podmiot zagraniczny.
Wobec powyższego nie ma podstaw do ustalania między spółką macierzystą a jej zagranicznym oddziałem jakichkolwiek powiązań, o których mowa w art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Powyższe powiązania muszą bowiem istnieć "na zewnątrz", tzn. między osobami prawnymi lub osobami pełniącymi u nich określone funkcje; niemniej kontrahentami muszą być dwa różne podmioty podatkowe. Nie dotyczy to więc sytuacji, gdy powiązania istnieją wewnątrz określonego podmiotu będącego podatnikiem, w szczególności między jego strukturami organizacyjnymi - tu: oddziałami.
Z uwagi na to, że art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadza obowiązek sporządzania szczególnej dokumentacji podatkowej dla transakcji zawieranych tylko między podmiotami powiązanymi w sposób określony w art. 11, a przepisów nakładających na podatników obowiązki nie interpretuje się rozszerzająco, trzeba przychylić się do twierdzenia Podatnika, zgodnie z którym kontrakty zawierane między zagraniczną osobą prawną i jej polskim oddziałem nie będą wymagały dokumentowania w trybie art. 9a. Niemniej, z obowiązku prowadzenia ewidencji rachunkowej na zasadach ogólnych z art. 9 ust. 1 ww. ustawy oddział spółki zagranicznej nie będzie zwolniony.

W świetle powyższych ustaleń Naczelnik tutejszego Urzędu potwierdza stanowisko Podatnika orzekając jak w sentencji postanowienia.

Powyższa interpretacja:
- dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę, traci swoją moc z chwilą zmiany przepisów jej dotyczących;
- nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej.
Na dzień wydania postanowienia nie toczyło się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa, ani postępowanie przed sądem administracyjnym w zakresie wniosku.

Pouczenie:
Na powyższe postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie, za pośrednictwem Naczelnika Małopolskiego Urzędu Skarbowego - w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia.