Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 04.07.2005, sygn. I USB -II-423/2/05, Pierwszy Urząd Skarbowy Łódź-Bałuty

Temat interpretacji

Wojewódzkie Centrum Ortopedii i Rehabilitacji Narządu Ruchu w Ł... w dniu 3 czerwca 2005r. złożyło pismo z dnia 3 czerwca br., znak WCOiRNR/DN/I/279/05 o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie w trybie art. 14 a § 1 Ordynacji podatkowej. Według oceny formalnej wniosek zawierał braki w postaci niepełnego przedstawienia stanu faktycznego sprawy w zakresie pytania II i braku własnego jednoznacznego stanowiska w przedstawionych sprawach. Wobec tego, pismem z dnia 8 czerwca 2005r., znak IUSBII-420/88/05 wezwano Centrum do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni. Po uzupełnieniu wniosku pismem z dnia 17 czerwca br., znak WCOiRNR/DN/I/307/05, stan faktyczny sprawy w zakresie pytania II przedstawia się następująco.

Szpital jako strona pozwana, będąc dłużnikiem dostawców energii elektrycznej, krwi, preparatów krwiopochodnych, gruzu kostnego, usług pralniczych, usług sprzątania pomieszczeń szpitalnch, przegrał w procesie sądowym. W związku z tym Szpital poniósł wydatki z tytułu zapłaty (egzekucji) kosztów procesu (koszty sądowe, koszty zastępstwa procesowego) w wysokości zasądzonej przez sąd oraz komornicze koszty egzekucyjne (opłata stosunkowa, koszty zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnym i inne) ustalone przez komornika sądowego w drodze ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o komornikach sądowych i egzekucji.

Odpowiadając na pytanie Centrum w zakresie niezaliczenia wyżej wymienionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty, działając na podstawie przepisów art. 14 a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa informuje, że stanowisko Centrum w części niezaliczenia wydatków poniesionych na pokrycie kosztów procesowych w wysokości zasądzonej przez sąd oraz wydatki na pokrycie kosztów egzekucyjnych ustalone przez komornika sądowego jest zgodne z przepisami ustawy podatkowej.

Zgodnie bowiem z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zatem zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów podlegają wszelkie koszty spełniające następujące warunki:

• wydatek został faktycznie poniesiony lub zaistniała podstawa do jego zarachowania, o której mowa w art. 15 ust. 4 ustawy
• dany wydatek nie jest wyłączony z kosztów uzyskania przychodów w art. 16 ust. 1 ustawy
• poniesienie wydatku ma na celu uzyskanie przychodów lub powiększenie źródła przychodów.

W orzecznictwie sądowym utrwaliło się stanowisko, że koszty związane z działalnością gospodarczą jednostki muszą być wynikiem racjonalnego i celowego działania oraz że nie należy obciążać budżetu skutkami zaniedbań powodujących zmniejszenie jego wpływów.

Szpital w opisanym stanie faktycznym był stroną pozwaną przez dostawców usług. To wierzyciele dochodzili przed organem wymiaru sprawiedliwości swoich należności od Centrum. W świetle powyższego zasądzone wyrokiem sądowym koszty procesowe (koszty sądowe oraz koszty zastępstwa procesowego) nie służą w Szpitalu osiągnięciu przychodów, nie mogą więc być uznane za koszty uzyskania przychodów w Centrum.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszty egzekucyjne związane z niewykonaniem zobowiązań nie są uważane za koszty uzyskania przychodów. Również w opisanym stanie faktycznym komornicze koszty egzekucyjne ustalone przez komornika sądowego nie stanowią kosztów uzyskania przychodów Podatnika.Nieuznanie wymienionych wydatków za koszty uzyskania przychodów wpływa na zwiększenie wysokości dochodu podatkowego, który w przypadku Centrum może być wolny od podatku na mocy art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy od podatku dochodowego od osób prawnych, pod warunkiem przeznaczenia dochodu na określone w przepisie cele, jakimi w przypadku Szpitala jest ochrona zdrowia i niewydatkowanie ich na inne cele niż wymienione w przepisie, o czym stanowi przepis art. 17 ust. 1a ustawy.

Odpowiadając na pytanie Centrum w zakresie możliwości zwolnienia od podatku dochodowego dochodu powstałego wskutek niezaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na pokrycie kosztów procesowych w wysokości zasądzonej przez sąd oraz wydatków na pokrycie kosztów egzekucyjnych ustalonych przez komornika sądowego Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty, działając na podstawie przepisów art. 14 a §1 ustawy Ordynacja podatkowa informuje, że stanowisko Centrum w tym zakresie jest niezgodne z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1 c, których celem statutowym jest m.in. działalność ochrony zdrowia - w części przeznaczonej na te cele. Jednak to zwolnienie - na mocy art. 17 ust. 1 a - nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w przepisach.Jednocześnie ustawodawca w art. 17 ust. 1b ustawy precyzuje, co należy rozumieć jako przeznaczenie dochodów na określone w art. 17 ust. 1 pkt. 4 ustawy cele. Zgodnie z tym przepisem, zwolnienie to ma zastosowanie, jeżeli ochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodu.

W przypadku opisanym przez Szpital dochód w części będącej równowartością wymienionych wydatków poniesionych na pokrycie kosztów procesowych i na pokrycie kosztów egzekucyjnych jest skutkiem nienależytego wykonania umowy, jakim dla Centrum było dokonywanie płatności za wykonane przez dostawców usługi. Nienależyte wykonanie umowy w zakresie płatności przez Szpital spowodowało konieczność wystąpienia przez wierzycieli na drogę postępowania sądowego, a następnie egzekucję wykonania świadczeń pieniężnych po stronie zobowiązanego to jest Szpitala. Wobec tego nie można uznać, że powstały w ten sposób dochód jest to dochód przeznaczony na realizację celu statutowego w zakresie ochrony zdrowia, lecz sankcja za nienależyte wykonanie usług w zakresie zawartych umów z dostawcami energii elektrycznej, krwi, preparatów krwiopochodnych, gruzu kostnego,usług pralniczych, sprzątania pomieszczeń szpitalnych. Zatem nie jest to dochód przeznaczony na realizację celu statutowego, lecz na wyrównanie wydatków poniesionych przez wierzycieli wskutek niewykonania przez Centrum obowiązku zapłaty za świadczenia. Nie można uznać więc , że wydatki poniesione przez Szpital jako stronę pozwaną na pokrycie kosztów procesowych w wysokości zasądzonej przez sąd oraz kosztów egzekucyjnych ustalonych przez komornika sądowego stanowiące w opisanym stanie faktycznym dochód są realizowane na ochronę zdrowia. Jest to dochód przeznaczony na realizację wykonania wyroku sądowego i w następstwie przeprowadzonej egzekucji, a nie jest to cel statutowy Szpitala, bowiem jest nim ochrona zdrowia. Zatem dochód powstały w opisany wyżej sposób nie jest przeznaczony i wydatkowany na cel statutowy, jakim jest ochrona zdrowia, wobec czego nie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób prawnych na mocy art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, pomimo tego, że przedmiotem dostaw były dostawy energii elektrycznej, dostawi krwi, preparatów krwiopochodnych, gruzu kostnego, usługi pralnicze i sprzątanie pomieszczeń szpitalnych na potrzeby działalności statutowej Szpitala.