Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 27.03.2006, sygn. DP/PD/423-0186/05/AK, Pomorski Urząd Skarbowy

Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku, działając na podstawie art.14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz.60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r., Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), w sprawie: określenia momentu powstania przychodu wynikającego z zawartej umowy dzierżawy

stwierdza, że

stanowisko przedstawione w tym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Podatnik w grudniu 1995r. zawarł z kontrahentem umowę dzierżawy nieruchomości oraz budowy i eksploatacji terminalu do przeładunku oraz dystrybucji w imporcie i eksporcie oraz przetwarzaniu towarów rolnych. Umowa została zawarta w formie aktu notarialnego. Na dzierżawionym gruncie kontrahent miał wybudować i eksploatować terminal do przeładunku i dystrybucji towarów rolnych wraz z koniecznymi do tego konstrukcjami i urządzeniami, jak np. bocznica kolejowa i drogi dojazdowe. Kontrahent rozpoczął inwestycję, lecz jej nie zakończył i przerwał realizację umowy. Kontrahent nie tylko nie realizował umowy, czym uniemożliwił Podatnikowi realizację zadań, do jakich Podatnik jest z mocy prawa zobligowany, ale również nie regulował należności z tytułu dzierżawy nieruchomości wynikających z tej umowy. Podatnik na podstawie informacji wynikających z korespondencji z kontrahentem uznał, że nie istnieją żadne realne podstawy, aby kontrahent wykonał swoje zobowiązania wynikające z zawartej umowy i na tej podstawie Podatnik rozpoczął procedurę rozwiązania umowy. Podatnik oświadczył w piśmie z dnia 2 stycznia 2003r., że umowę z kontrahentem z dniem 4 grudnia 2002r. uważa za rozwiązaną. Od dnia wskazanego w oświadczeniu Podatnik nie obciążał kontrahenta za dzierżawę, a ponieważ kontrahent nie opuścił i nie przekazał nieruchomości Podatnik wystąpił do Sądu Arbitrażowego o odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, zaś w dniach od 31 stycznia do 3 lutego 2005r. Podatnik podjął działania, w wyniku których zajął grunty stanowiące przedmiot dzierżawy wraz ze znajdującymi się na nich obiektami i nakładami poczynionymi przez kontrahenta.

W wyroku wydanym w listopadzie 2005r. Sąd Arbitrażowy nie zgodził się ze stwierdzeniem Podatnika, że umowa uległa rozwiązaniu i uznał, że trwa ona nadal. Za okres od dnia 4 grudnia 2002r. do dnia 31 grudnia 2004r. Sąd Arbitrażowy zasądził na rzecz Podatnika kwotę należnego od kontrahenta czynszu dzierżawnego.

W dniu doręczenia wyroku Sądu Arbitrażowego, tj. 16.12.2005r. Spółka wystawiła fakturę za okres od 4 grudnia 2002r. do dnia 31grudnia 2004r., w której jako termin płatności określono dzień 30 grudnia 2005r.

Wątpliwości Podatnika budzi, czy momentem powstania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych jest dzień doręczenia wyroku Sądu Arbitrażowego.

Zdaniem Podatnika dniem uzyskania przychodu, zgodnie z art. 12 ust. 3c ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym do osób prawnych, jest dzień doręczenia wyroku Sądu Arbitrażowego. W ocenie Podatnika w dniu doręczenia wyroku Sądu Arbitrażowego, tj. w dniu 16 grudnia 2005r. wymagalne stały się należności z tytułu czynszu dzierżawnego za okres od 4 grudnia 2002r. do dnia 31 grudnia 2004r.

Na tle zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku stwierdza, co następuje:

Jak stanowi art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jest - zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r., Nr 54, poz.654 z późn zm.) - dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; dochodem zaś - w myśl ust.2 tego artykułu - jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Zgodnie z przepisami art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych przychodami są w szczególności: otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Jak stanowi art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15.02.1992r. za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z wykładnią językową "związane" to mające zastosowanie do czegoś, z czymś powiązane, zaś "należne" to przysługujące, należące się komuś lub czemuś. Tak więc do przychodów związanych z działalnością gospodarczą należeć będą zarówno przychody wynikające bezpośrednio z wykonywanej działalności gospodarczej, jak też przychody z tą działalnością związane.

Na podstawie art. 12 ust. 3a ustawy z dnia 15.02.1992r. za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c i 3d, dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym:

1. wydano rzecz, zbyto prawo majątkowe lub
2. wykonano usługę, w tym częściowo wykonano usługę, jeżeli jej częściowe wykonanie stanowi wynikający z umowy lub z odrębnych przepisów tytuł do zapłaty, lub
3. otrzymano zapłatę za wykonanie świadczenia - w pozostałych przypadkach.

Zgodnie z art. 12 ust. 3c ustawy z dnia 15.02.1992r. za przychody z tytułu umów najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze uważa się przychody należne określone na dzień, w którym należności wynikające z tych umów stają się wymagalne.

Przez wymagalność należności wynikających z umów najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze należy rozumieć stan, w którym wierzyciel ma prawną możliwość żądania zaspokojenia przysługującej mu wierzytelności. Z tą bowiem chwilą wierzyciel uzyskuje uprawnienie do żądania od dłużnika spełnienia określonego świadczenia. Okoliczność nabycia przez wierzytelność cech wymagalności jest decydująca dla wskazania określonego powyższym przepisem momentu, w którym przychód staje się należnym. Z reguły dzień, w którym należność staje się wymagalna określony jest w umowie. Przed nadejściem terminu wymagalności brak jest podstaw do uznania, aby przychód był przychodem należnym, ponieważ podatnik nie ma możliwości realizacji prawa do tego przychodu. W umowie dzierżawy zawartej przez Podatnika określono, że czynsz dzierżawny będzie płatny miesięcznie, nie później niż do 10 dnia kolejnego miesiąca kalendarzowego za poprzedni miesiąc.

Mając na uwadze zapisy zawartej przez Podatnika umowy dzierżawy, jak również orzeczenie Sądu Arbitrażowego, z którego wynika, iż umowa dzierżawy zawarta przez Podatnika nadal wiąże strony, uznać należy, iż momentem powstania przychodu z tytułu umowy dzierżawy, w świetle art. 12 ust. 3c ustawy z dnia 15.02.1992r., jest każdy 10 dzień miesiąca kalendarzowego, kiedy to należności za poprzedni miesiąc stały się wymagalne i od kiedy Podatnik mógł dochodzić przysługującej mu wierzytelności.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych "sztywno" określiła moment uzyskania przychodu w przypadku należności wynikających z umowy dzierżawy. Momentem tym - jak wyżej stwierdzono - jest termin wymagalności, nie zaś data doręczenia wyroku Sądu Arbitrażowego.

Reasumując w ocenie tut. Organu podatkowego stanowisko Podatnika, iż w świetle art. 12 ust. 3c ustawy z dnia 15.02.1992r. dniem uzyskania przychodu jest dzień doręczenia wyroku Sądu Arbitrażowego jest nieprawidłowe.