Temat interpretacji

Dyrektor Izby Skarbowej uzupełnia informajcję o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego udzieloną przez Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie. Nr US 72/ROP1/423/872/04/PS z dnia 14.01.2005r.

Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, że Spółka w 2002r. poniosła wydatki inwestycyjne w wynajmowanych pomieszczeniach, które zakwalifikowała jako inwestycje w obcych środkach trwałych.

Po zakończeniu adaptacji wynajmowanych pomieszczeń rozpoczęła dokonywanie odpisów amortyzacyjnych metodą liniową. W 2004 roku z powodów ekonomicznych umowa najmu została rozwiązana i Podatnik nie zamortyzowaną część inwestycji w obcych środkach trwałych jednorazowo odniósł w koszty uzyskania przychodów na podstawie Art. 16 ust. 1 pkt. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Po analizie stanu przedstawionego zapytaniu Dyrektor Izby Skarbowej stwierdza co następuje:

Wyżej przytoczony przepis prawa stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów nie są straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki trwałe utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności lub metody jej prowadzenia.

Oznacza to, że jeżeli likwidacja środka trwałego następuje bez zmiany rodzaju działalności, wówczas strata z tego tytułu jest kosztem uzyskania przychodów.

W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w przedmiotowej spawie przepis ten nie będzie miał zastosowania. Po wygaśnięciu lub zerwaniu umowy najmu czy dzierżawy podatnik zwracając (wydając) rzecz właścicielowi zaprzestaje od następnego miesiąca dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Nie zamortyzowana część inwestycji w obcych środkach trwałych nie stanowi kosztów uzyskania przychodów ani jednorazowo ani w ogóle. Nie jest to bowiem strata środka trwałego, lecz jego wydanie właścicielowi z mocy prawa. W ten sposób podatnik ponosi stratę podatkową, gdyż nie może swojego dochodu pomniejszyć o nie zamortyzowaną część wydatków inwestycyjnych.

Po zakończeniu umowy najmu Spółka nie będzie mogła dokonywać odpisów amortyzacyjnych z uwagi na fakt, że odpisy nie będą spełniały generalnej zasady wyrażonej w art. 15 ust. 1 ustawy z uwagi na to, że nieruchomość nie będzie wykorzystywana w jego działalności gospodarczej.

Sytuacja powyższa wynika nie tylko z przedterminowego rozwiązania umowy, ale przede wszystkim z ograniczenia swobody kształtowania stawek amortyzacyjnych i wprowadzenie minimalnego okresu amortyzacji.Stosownie bowiem do przepisu Art. 16j ust. 4 ustawy o p.d.o.p. podatnicy mogą indywidualnie ustalać stawki amortyzacyjne do przyjętych do używania inwestycji w obcych środkach trwałych z tym, że okres amortyzacji nie może być krótszy niż określony w przepisach:

1. 10 lat dla inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach,

2. 30 miesięcy dla inwestycji w środkach transportu, w tym samochodach osobowych,

3. dla inwestycji w pozostałych obiektach:

24 miesiące - gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25.000 zł

36 miesięcy - gdy ich wartość początkowa nie przekracza 50.000 zł i jest większa niż 25.000 zł,

60 miesięcy w pozostałych przypadkach.

Amortyzacji dokonuje się podobnie jak dla pozostałych środków trwałych.Powyższe ograniczenie oznacza, że Spółka dokonują inwestycji wynajmowanym budynku nie zamortyzuje całości wydatków inwestycyjnych w okresie dzierżawy trwającym krócej niż 10 lat. Po wygaśnięciu umowy nie ma możliwości dalszego amortyzowania pozostałej części poniesionych nakładów.

Nie zamortyzowana w okresie trwania umowy najmu część wydatków nie stanowi dla najemcy kosztów uzyskania przychodów.W przypadku zwrotu obcego środka trwałego nie amortyzowane wydatki na inwestycję w obcym środku trwałym może zrekompensować jedynie właściciel nieruchomości. Wynika to z przepisów art. 676 kodeksu cywilnego.

Jeżeli najemca ulepszył rzecz najętą, wynajmujący w braku odmiennej umowy może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego. Zwrot ten do wysokości stanowiącej różnicę miedzy wartością początkową inwestycji w obcym środku trwałym a sumą dokonanych odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów - nie stanowi przychodu podatkowego (art. 12 ust. 4 pkt. 6a) w/w ustawy.

Otrzymanie zwrotu powoduje, że efekt podatkowy u najemcy jest zerowy. W przypadku gdy zwrot nie nastąpi u wynajmującego powstanie nieodpłatnie otrzymane świadczenie, które powinien uwzględnić w rozliczeniu podatkowym.