Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 27.09.2004, sygn. DPD-005/55/04, Drugi Wielkopolski Urząd Skarbowy w Kaliszu

Temat interpretacji

Problematykę kosztów uzyskania przychodów reguluje przepis art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), który stanowi, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Art. 15 ust. 1 wskazuje, że aby określony koszt można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym kosztem a przychodem musi zachodzić związek przyczynowo - skutkowy, czyli poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu.

Art. 15 ust. 4 w/w ustawy reguluje natomiast zasady potrącania (zaliczania) kosztów uzyskania przychodów w czasie. Przepis ten zawiera ogólną zasadę, że koszty uzyskania przychodów są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą, tj. są potrącalne także koszty uzyskania przychodów poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego, chyba że ich zarachowanie nie było możliwe; w tym przypadku są one potrącalne w roku, w którym zostały poniesione.

W przepisie tym wymienia się trzy sytuacje umożliwiające potrącenie kosztów:

1) koszty uzyskania przychodu poniesione w latach poprzednich lecz dotyczące przychodów danego roku podatkowego. Są to wydatki ponoszone "z góry", odnoszą się do okresów przyszłych i nie wiążą się z przychodami roku ich poniesienia. Odliczenie tych wydatków jest możliwe w roku podatkowym, w którym podatnik uzyskał przychód;

2) określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego. Koszty takie muszą pozostawać w związku z przychodami danego roku podatkowego, a ponadto muszą zostać zarachowane;

3) koszty, których zarachowanie nie było możliwe, dotyczące przychodów danego roku podatkowego, potrącalne w roku, w którym zostały poniesione. Są to koszty, których nie zarachowano, co powoduje, że koszty wiążące się z przychodami danego roku podatkowego nie mogą być w tym roku potrącone. Są potrącane w roku, w którym je poniesiono, mimo braku związku z przychodem danego roku.

Dokonując interpretacji art. 15 ust. 4 ustawy podatkowej należy zwrócić uwagę, iż koszty podatkowe ponoszone przez podmiot gospodarczy podlegają podziałowi, tzn. mają charakter wydatków pośrednich i bezpośrednich. Te drugie obejmują wydatki bezpośrednio związane z przychodami, jakie osiąga ten podmiot. Do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje ich uzyskanie. Koszty te obejmują koszty ogólne, które są ponoszone niezależnie od konkretnych przychodów generowanych przez podmiot, są to koszty funkcjonowania osoby prawnej. Co do zasady wskazane w piśmie Podatnika wydatki ogólne (za zużycie energii) kwalifikuje się do kosztów pośrednich, te zaś z uwagi na treść art. 15 ust. 1 i ust. 4 w/w ustawy, są potrącalne w roku, w którym je faktycznie poniesiono - jeśli poniesiono je w celu uzyskania przychodów.

Zarachowanie kosztów zużycia energii nie było możliwe w 2002 i 2003 roku, bowiem dostawca energii dokonał dodatkowego obciążenia za energię pobraną w latach 2002 i 2003, wystawiając w 2004r. faktury korygujące do wystawionych przez siebie wcześniej faktur. Faktury te wystawiono z uwagi na fakt uszkodzenia jednego z liczników, co spowodowało zaniżenie odczytu zużycia energii o ok. 30%.

Księgi handlowe za 2002r. i 2003r. zostały zamknięte, a zobowiązania podatkowe rozliczone.

Skoro nie można było przewidzieć wspomnianego zdarzenia (uszkodzenie licznika, a w konsekwencji błąd pomiaru zużytej energii, skutkujący wystawieniem faktur korygujących), nie było też możliwości w latach wcześniejszych (tj. 2002 i 2003) zarachowania do kosztów podatkowych wydatków z tytułu zużycia energii większego od ustalonego przez dostawcę - to, mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony przez Podatnika, należało uwzględnić zapis przywołanego wyżej przepisu art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i zarachować wspomniane wydatki w roku podatkowym, w którym zostały faktycznie poniesione.