Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 11.10.2004, sygn. ZD/423-217/04, Pierwszy Wielkopolski Urząd Skarbowy w Poznaniu

Temat interpretacji

Spółka w ramach prowadzonej przez siebie działalności ponosi wydatki z tytułu składek na rzecz różnych organizacji polskich i międzynarodowych. W przypadku polskich organizacji Spółka uiszcza składki głównie na rzecz stowarzyszeń, fundacji oraz izb gospodarczych, zrzeszających przedsiębiorców zainteresowanych rozwojem gospodarczym określonej branży lub określonego miejsca czy kierunku geograficznego. W zakresie organizacji zagranicznych Wnioskująca należy przede wszystkim do stowarzyszeń organizatorów targów.

Z uwagi na przedstawiony powyżej stan faktyczny, zdaniem Spółki, mając na uwadze przepis art. 16 ust. 1 pkt 37 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wyjaśnienia wymaga kwestia sposobu oceny, czy dana organizacja do której przedsiębiorca przystępuje dobrowolnie jest organizacją przedsiębiorców i pracodawców, a także sprecyzowanie o jakich ustawach mowa pod pojęciem "odrębne ustawy" i czy chodzi tylko o ustawy polskie, czy także o akty prawne rangi ustaw wydawanych w innych krajach. Jednostka uważa, iż za brakiem ograniczenia tylko do ustaw polskich przemawia fakt użycia przez ustawodawcę określenia "odrębnych ustaw". Ponieważw polskim porządku prawnym obowiązuje tylko jedna ustawa o organizacjach pracodawców, użycie liczby mnogiej stanowi przesłankę do uznania, że chodzi również o organizacje tworzonew innych krajach.

W sytuacji przedstawionej przez Podatnika zastosowanie znajdują następujące przepisy:

- art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), stanowiący, iż kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

- art. 16 ust. 1 pkt 37 lit. c) ww. ustawy, zgodnie z którym, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa, z wyjątkiem składek na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców, działających na podstawie odrębnych ustaw - do wysokości łącznie nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty odpowiadającej 0,15% kwoty wynagrodzeń wypłaconych w poprzednim roku podatkowym, stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

W opisanych okolicznościach faktycznych, uwzględniając przywołane uprzednio przepisy prawa podatkowego, organ podatkowy zauważa, iż aby w ogóle można było mówić o możliwości uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodów, należy wykazać związek poniesionego wydatku z uzyskanym przychodem. Oznacza to, że można odliczyć dane koszty, jeżeli wykaże się ich obiektywny związek z prowadzoną działalnością, czyli koszty, których celem jest osiągnięcie, zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów. Ponadto dany wydatek nie może mieścić sięw katalogu wyłączeń, o którym mowa w art. 16 ustawy podatkowej.

Zatem, za koszty uzyskania przychodu uznać można wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki, które związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą i których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Gdy istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy wydatkiem a uzyskanym przychodem, wówczas spełniony jest podstawowy i wystarczający warunek do uznania poniesionego wydatku za koszt podatkowy. Ponadto analiza art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, prowadzi do wniosku, iż wystąpienie konkretnego przychodu, jest warunkiem wystarczającym, ale niekoniecznym do zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu, niezbędne jest natomiast działanie podatnika w celu jego potencjalnego osiągnięcia. Możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu w sytuacji, kiedy poniesienie tego wydatku nie spowodowało uzyskania przychodu, uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł obiektywnie zakładać, iż wydatek ten wygeneruje przychody.

W przypadku składek na rzecz organizacji pracodawców, do których przynależność jest obowiązkowa - skoro dany podmiot musi płacić określone składki, jeżeli chce prowadzić swoją działalność - to składki te są kosztem działalności gospodarczej.

W przypadku jednak składek na rzecz organizacji, do których przynależność nie jest obowiązkowa (np. organizacji pracodawców), istnieje możliwość zaliczenia ich w ograniczonym zakresie do kosztów uzyskania przychodów. Zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów zależy od rodzaju organizacji i celu opłacania składek.

Warunkiem uznania za koszt uzyskania przychodów wydatków ponoszonych przez podatników tytułem składek na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców, do których podatnicy przystępują na zasadzie dobrowolności, jest fakt, aby organizacje te działały na podstawie odrębnych ustaw.

Ustawą taką jest, m.in. ustawa z dnia 23 maja 1991r. o organizacjach pracodawców (Dz. U.z 1991r. Nr 55, poz. 235 ze zm.). Stosownie do art. 2 cytowanej ustawy, związki pracodawców mają prawo tworzenia federacji i konfederacji, jak też przystępowania do nich, a każdy związek, federacja i konfederacja ma prawo do przystępowania do międzynarodowych organizacji pracodawców.

Związek pracodawców powstaje z mocy uchwały o jego założeniu i działa w oparciu o statut uchwalony przez zgromadzenie założycielskie. Jeżeli z treści statutu wynika, iż związek może być członkiem międzynarodowych organizacji o tym samym lub podobnym profilu działania, którato przynależność jest koniecznym czynnikiem służącym realizacji zadań statutowych, a brak omawianej przynależności związku do wyżej wymienionych organizacji międzynarodowych byłby faktycznym ograniczeniem zakresu działalności statutowej, wówczas składki na rzecz organizacji międzynarodowych, których Podatnik jest członkiem - stanowią wydatek, który może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w zakresie określonym przepisami art. 16 ust. 1 pkt. 37 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z uwagi na powyższe, organ podatkowy stoi na stanowisku, iż składki na rzecz organizacji (w tym międzynarodowych), do których przynależność nie jest obowiązkowa, są w ograniczonym zakresie kosztem uzyskania przychodu, pod warunkiem, że organizacje te działają w oparciuo przepisy ustaw zrzeszających pracodawców i przedsiębiorców oraz że przynależność do owych organizacji jest czynnikiem (wymuszonym warunkami pozaprawnymi - np. sytuacją ekonomiczną) służącym realizacji działalności podatnika. Zatem warunkiem jest wykazanie, że ich uiszczenie miało na celu uzyskiwanie przychodów.