Temat interpretacji

Weryfikując na podstawie art.14b § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa informację o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego zawartą w piśmie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie Nr 1MUS-1471/DPD-1/423/161/04/AS z dnia 20.08.2004, stwierdza się co następuje:

Ze stanu faktycznego opisanego we wniosku Banku wynika, że zgodnie z przepisami art.16 ust. 1 pkt 26 lit. a) i lit. b) Bank rozpoznaje w rachunku podatkowym rezerwy utworzone na wymagalne a nieściągalne należności, których nieściągalność została uprawdopodobodobniona zgodnie z art.16 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz w myśl art.16 ust. 1 pkt 25 lit. b) i c) ustawy zalicza do kosztów uzyskania przychodów wartość wierzytelności kredytowych odpisane jako nieściągalne, których nieściągalność została udokumentowana zgodnie z art.16 ust.2.

Zdaniem Banku możliwe jest na podstawie art.16 ust. 1 pkt 26 lit a) i lit. b) zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wartość rezerw utworzonych na wymagalne a nieściągalne należności, których nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z art.16 ust.2a pkt 2 ustawy pdop w innym roku podatkowym aniżeli ten, w którym nastąpiło uprawdopodobnienie nieściągalności tej wierzytelności, jednakże - w myśl art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy - nie póżniej niż do czasu jej przedawnienia.Analogocznie należałoby postępować w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne tj. Bank może rozpoznać w rachunku podatkowym wartość wierzytelności kredytowych odpisanych jako nieściągalne, których nieściągalność została udokumentowana zgodnie z art.16 ust. 2 w innym roku podatkowym niż ten, w którym nastąpiło udokumentowanie tej wierzytelności, do czasu upływu okresu przedawnienia.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art.16 ust. 1.
Według przepisu art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. b i lit. c nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem:
b) udzielonych przez jednostki organizacyjne uprawnione, na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady ich funkcjonowania, do udzielenia kredytów (pożyczek) wymagalnych, a nie ściągalnych kredytów (pożyczek), pomniejszonych o kwotę nie spłaconych odsetek i równowartość rezerw na te kredyty (pożyczki), zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów,
c)strat poniesionych przez bank z tytułu udzielonych po dniu 1 stycznia 1997r. gwarancji albo poręczeń spłaty kredytów i pożyczek, obliczonych zgodnie z pkt 25 lit. b).

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 26 lit. a i lit. b nie uważa się za koszty uzyskania przychodów rezerw tworzonych na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z wyjątkiem ych rezerw utworzonych na pokrycie:
a)w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w pkt 25 lit. b):wymagalnych, a nieściągalnych kredytów (pożyczek),kredytów (pożyczek) zakwalifikowanych do kategorii straconych, udzielonych przedsiębiorcom realizującym program restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw,
b) wymagalnych, a nieściągalnych należności z tytułu udzielonych przez bank po dniu 1 stycznia 1997r. gwarancji (poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek.

Za wierzytelności, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 25 uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w art. 16 ust. 2 w/w ustawy. Natomiast przypadki uprawdopodobniające nieściągalność wierzytelności zostały określone w art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.Stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 20 w/w ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie określają precyzyjnie momentu, w którym można zaliczyć nieściągalne wierzytelności i rezerwy utworzone zgodnie ze wskazanymi przepisami do kosztów uzyskania przychodów.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne możliwe jest w roku podatkowym, w którym nieściągalność tych wierzytelności została udokumentowana w sposób określony przepisem art. 16 ust.2. Przy czym zaliczenie tych wierzytelności do kosztów winno nastąpić w tym samym roku, w którym nastąpiło odpisanie ich w księgach rachunkowych jako nieściągalnych. Natomiast w przypadku rezerw tworzonych na pokrycie wymagalnych a nieściągalnych wierzytelności, możliwość zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów może nastąpić w roku podatkowym, w którym nastąpiło uprawdopodobnienie ich nieściągalności.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych możliwość zaliczenia przedmiotowych rezerw i nieściągalnych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów wiążą zatem z momentem zaistnienia pewnych zdarzeń określonych w w/w przepisach.
Dopiero z chwilą zaistnienia tych zdarzeń Bank ma prawo ( a nie obowiązek) odniesienia w ciężar kosztów uzyskania przychodów: wierzytelności odpisanych jako nieściągalne oraz rezerw utworzonych na pokrycie wierzytelności których nieściągalność została uprawdopodobniona. Czasowe ograniczenie odnoszenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów w/w pozycji wprowadza w art. 16 ust. 1 pkt 20 tj. Bank może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość rezerw i nieściągalnych wierzytelności do czasu ich przedawnienia.

Zasadne jest zatem stanowisko Banku przedstawione w piśmie.