Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 01.12.2005, sygn. PSUS/PB-R I-PDP/423/268/P/05/WS, Pierwszy Śląski Urząd Skarbowy w Sosnowcu

Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) stwierdzam, że stanowisko Spółki - przedstawione we wniosku z dnia 05.09.2005 r., który wpłynął do tutejszego Urzędu w dniu 09.09.2005 r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z dopuszczeniem Spółki do publicznego obrotu oraz z publiczną emisją nowej serii akcji - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 09.09.2005 r. do Naczelnika Pierwszego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Sosnowcu wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Stan faktyczny opisany przez Wnioskodawcę oraz jego stanowisko w sprawie.

1. Stan faktyczny opisany przez Wnioskodawcę w sprawie:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Spółka w 2004r. rozpoczęła realizowanie projektu, którego celem było dopuszczenie Spółki do publicznego obrotu oraz w dalszym etapie publiczną emisję nowej serii akcji. Dotychczasowy kapitał zakładowy dzielił się na 47.691.000 sztuk akcji po 1 zł każda. Podwyższenie kapitału na potrzeby emisji publicznej uchwalono w przedziale od 7.000.000 do 21.000.000 sztuk akcji. Realizując niniejszy projekt Spółka poniosła następujące rodzaje wydatków:

1. wydatki na podwyższenie kapitału zakładowego (koszty notarialne i podatek od czynności cywilnoprawnych),
2. wydatki na badanie sprawozdania finansowego za I półrocze 2004r. na potrzeby prospektu emisyjnego,
3. wydatki na doradztwo prawne w zakresie wprowadzenia akcji Spółki do publicznego obrotu,
4. wydatki na doradztwo finansowe w zakresie wprowadzenia akcji Spółki do publicznego obrotu oraz przeprowadzenia oferty publicznej akcji nowej emisji,
5. opłata wpisowa zapłacona na rzecz Komisji Papierów Wartościowych i Giełd,
6. druk i dystrybucja prospektu emisyjnego,
7. wydatki na promocję, reklamę i budowanie pozytywnego wizerunku Spółki w mediach,
8. wydatki na organizację spotkań roboczych z doradcami oraz koszty służbowych związanych z emisją publiczną akcji.

Efektem projektu było otrzymanie w dniu 10.12.2004r. postanowienia o nadaniu Spółce statusu spółki publicznej, natomiast niepowodzeniem zakończyła się próba sprzedaży publicznej akcji nowej emisji. W marcu 2005r. Spółka odstąpiła od sprzedaży publicznej akcji, z uwagi na zbyt niski popyt inwestorów instytucjonalnych, który godziłby w interesy drobnych inwestorów. Spadek popytu na akcje Spółki bezpośrednio wynikał z gwałtownego załamania się koniunktury w branży w I kwartale 2005r. W związku z odstąpieniem od publicznej oferty sprzedaży akcji nie została zarejestrowana w KRS uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego.

Niepowodzeniem zakończył się projekt dokapitalizowania Spółki, jednakże wydatki poczynione na upublicznienie Spółki oraz na kreowanie pozytywnego wizerunku firmy poprzez reklamę publiczną, wpłynęły bardzo znacząco na lepsze postrzeganie Spółki przez instytucje finansowe i kontrahentów oraz pozwoliło na pozyskanie nowych kontraktów handlowych. Fakt rozpoznawalności marki oraz posiadanie statusu spółki publicznej umożliwiło, bez względu na brak zasilenia kapitału, na pozyskanie alternatywnych, zewnętrznych form finansowania rozwoju Spółki.

1. Pytanie Wnioskodawcy:

W świetle przedstawionego stanu faktycznego Spółka zwróciła się z zapytaniem czy wydatki związane z uzyskaniem statusu Spółki publicznej oraz pozyskaniem kapitału w drodze publicznej emisji akcji mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia?

1. Stanowisko Wnioskodawcy w sprawie:

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione koszty związane z uzyskaniem statusu Spółki publicznej oraz pozyskaniem kapitału w drodze publicznej emisji akcji stanowią koszty uzyskania przychodów Spółki w momencie ich poniesienia.

Podstawą tego stanowiska jest art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), w myśl którego kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu uzyskania przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Taki zapis oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami. Mowa tu o kosztach zarówno bezpośrednio jak i pośrednio związanych z uzyskiwanym przychodem oraz kosztach dotyczących całokształtu działalności podatnika, czyli związanych z funkcjonowaniem firmy. Podatnik ma zatem możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich kosztów, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

Moment zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów określa zasada potrącalności kosztów w czasie zawarta w art. 15 ust. 4 ww. ustawy. Zgodnie z jego brzmieniem koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą, tj. są potrącane także koszty uzyskania poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego, chyba że ich zarachowanie nie było możliwe; w tym przypadku są one potrącalne w roku, w którym zostały poniesione. Zgodnie z powyższą zasadą koszty poniesione w celu uzyskania przychodów można potrącić w roku podatkowym, w którym przychód ten wystąpił albo - racjonalnie oceniając - powinien wystąpić. Generalnie zatem, dla możliwości odniesienia danego kosztu w ciężar kosztów uzyskania przychodów nie jest istotny rok, w którym koszt został poniesiony. Odnosi się to oczywiście do kategorii kosztów bezpośrednio związanych z przychodami. Zestawienie ogólnej zasady potrącania kosztów podatkowych wyrażonej w art. 15 ust. 1 z zasadami szczególnymi określonymi w ust. 4 tegoż artykułu nie rodzi zatem wątpliwości w zakresie kosztów pozostających w bezpośrednim związku z przychodami podatkowymi. Zasadniczo wówczas, poza kosztami, których zarachowanie nie było możliwe, potrąca się koszty faktycznie poniesione albo tylko zarachowane, o ile pozostają w bezpośrednim związku przyczynowo-skutkowym z otrzymanymi lub należnymi przychodami danego roku podatkowego.

Prowadząc działalność gospodarczą Podatnik ponosi również koszty, które w sposób pośredni związane są z przychodami, tj. takie koszty, które nie są powiązane z konkretnymi przychodami, ale ich poniesienie jest związane z funkcjonowaniem firmy, np. koszty doradztwa prawnego, finansowego. W związku z brakiem bezpośredniego wpływu tego typu kosztów na przychody zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów winno nastąpić w dacie ich faktycznego poniesienia.

Bez znaczenia dla możliwości zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów, zdaniem Spółki, jest fakt, iż podwyższenie kapitału zakładowego nie doszło do skutku, w związku z załamaniem się koniunktury w branży i spadkiem popytu na akcje Spółki. Przesłanką decydującą o możliwości zakwalifikowania wydatku do kosztów uzyskania przychodów jest celowość i racjonalność wydatku, który musi być ukierunkowany bezpośrednio lub pośrednio na osiągnięcie przychodów, lub zabezpieczenie, czy zwiększenie jego źródeł. Wynika to bezpośrednio z treści art. 15 ust. 1 ustawy. Dotyczy to w szczególności wydatków o pośrednim związku z osiąganymi przychodami, w tym wydatków na funkcjonowanie i rozszerzenie Spółki, w związku z czym nie jest istotne czy wydatki te faktycznie przyniosły zakładany efekt, pod warunkiem, że profesjonalna wiedza Podatnika i jego doradców wskazywała w momencie poniesienia na ich racjonalność i skuteczność. Stanowisko Podatnika podziela Ministerstwo Finansów w odpowiedzi podsekretarza stanu na zapytanie poselskie nr 922 z dnia 30.07.2002r. oraz wykładnia zawarta w licznych wyrokach NSA.

Powołując się na powyższą wykładnię przepisów podatkowych, w świetle przedstawionego stanu faktycznego, Spółka stwierdza, iż ww. wydatki poniesione w związku z dopuszczeniem akcji do publicznego obrotu oraz emisją nowej serii akcji na giełdzie stanowią koszty ogólnego funkcjonowania i rozwoju Spółki, których celem było zwiększenie posiadanych środków obrotowych potrzebnych na finansowanie działalności bieżącej i inwestycyjnej Spółki, w związku z czym, stanowią one koszty uzyskania przychodów w momencie poniesienia.

Aktualny stan prawny budzi wątpliwości Podatnika, a w szczególności znane Podatnikowi przypadki posługiwania się przez Urzędy Skarbowe w swoich interpretacjach wykładnią wyroku NSA z dnia 01.03.2000r. - sygn. akt I SA/Wr 2285/1998, zgodnie z którym koszty związane z podwyższeniem kapitału zakładowego nie są kosztami uzyskania przychodów za względu na art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który nie zalicza do przychodów podatkowych środków uzyskanych z utworzenia bądź podwyższenia kapitału zakładowego kapitału zakładowego. Zdaniem Spółki rozumienie składu orzekającego zostało oparte na błędnych założeniach.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (jt. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) - kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art.16 ust. 1.

Nie oznacza to oczywiście, iż wszystkie pozostałe wydatki, nie wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy stanowią koszt uzyskania przychodów. Z przytoczonej bowiem definicji wynika, że dla kwalifikacji wydatku jako kosztu podatkowego konieczne jest występowanie związku przyczynowo - skutkowego między poniesionym wydatkiem, a osiągniętym przychodem.

W myśl art. 12 ust. 4 pkt 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego (akcyjnego), funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela - a w towarzystwach powierniczych wartość aktywów tych funduszy. Z treści tego przepisu wynika, iż nie stanowi przychodu, powiększenie kapitału zakładowego Spółki.

Skoro zatem, jak wynika z przepisu art. 12 ust. 4 pkt 4 cytowanej powyżej ustawy przychód otrzymany na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego nie zalicza się do przychodów, bowiem jego celem jest zapewnienie zgromadzenia środków niezbędnych dla funkcjonowania Podatnika, nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z powiększeniem kapitału zakładowego.

Reasumując, wszelkie koszty związane z powiększeniem kapitału zakładowego na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Z przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, iż Spółka odstąpiła od publicznej oferty sprzedaży akcji nowej emisji, wskutek czego nie doszło do skutku podwyższenie kapitału zakładowego.

Skoro z wyżej powołanych przepisów wynika, że koszty związane z powiększeniem kapitału zakładowego nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, to tym bardziej wydatki, które Spółka poniosła w związku z realizacją projektu - zakończonego niepowodzeniem - jako nie związane z przychodem nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów w świetle zaprezentowanego powyżej przepisu art. 15. ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W obrocie gospodarczym występują przypadki, w których Spółka zmuszona jest zaniechać jakiegoś przedsięwzięcia, na realizację którego poniosła wydatki - nie mniej jest to kwestia ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, którego negatywnych konsekwencji finansowych nie można przenosić na Skarb Państwa

Ustosunkowując się do pozostałych wydatków wskazanych przez Spółkę we wniosku, należy stwierdzić że:

• wydatki na promocję, reklamę i budowanie pozytywnego wizerunku Spółki w mediach - Spółka może zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt. 28 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu do wysokości limitu, tj. do wysokości 0,25 % przychodu, natomiast w przypadku, gdy reklama prowadzona jest w środkach masowego przekazu lub publicznie w inny sposób, może je zaliczyć w całości do kosztów uzyskania przychodów.
• wydatki związane z pozyskaniem nowych kontrahentów handlowych - Spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem, że będą prawidłowo udokumentowane i Spółka będzie potrafiła wykazać związek poniesionego wydatku z uzyskanym z przychodem. Podkreślić należy jednocześnie, że ciężar udowodnienia zasadności zaliczenia konkretnego wydatku w poczet kosztów uzyskania przychodów spoczywa na podatniku.

Oceniając przedstawiony przez Spółkę stan faktyczny na gruncie obowiązujących przepisów, należy stwierdzić, iż stanowisko zaprezentowane przez Podatnika w sprawie dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z dopuszczeniem Spółki do publicznego obrotu oraz z publiczną emisją nowej serii akcji zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów jest nieprawidłowe, z uwagi na fakt, iż w świetle powołanych powyżej przepisów wydatki te nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Niniejsze postanowienie - na podstawie art. 143 w/w ustawy - Ordynacja podatkowa, wydane zostało z upoważnienia Naczelnika Pierwszego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Sosnowcu.