
Temat interpretacji
Skutki podatkowe darowizny dokonanej przez Spółkę na rzecz ukraińskiego M. przeznaczonej na pomoc dla uchodźców z Ukrainy w zakresie możliwości: zaliczenia darowizny do kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 38w ust. 2 oraz odliczenia darowizny od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
5 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych darowizny dokonanej przez Spółkę na rzecz A. przeznaczonej na pomoc dla uchodźców z Ukrainy w zakresie możliwości: zaliczenia darowizny do kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 38w ust. 2 oraz odliczenia darowizny od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest nieprawidłowe.
Uzupełnili Państwo wniosek – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 października 2022 r. (data wpływu 26 października 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Spółka B. („Spółka”) jest (...), polskim rezydentem podatkowym i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych.
W związku z wybuchem wojny na Ukrainie i potrzebą zorganizowania wsparcia i pomocy, w tym finansowej i organizacyjnej dla Ukraińców, Spółka zdecydowała się na przekazanie środków finansowych na przeciwdziałanie skutkom wojny. W tym celu Spółka w marcu 2022 roku przesłała środki pieniężne przelewem bezpośrednio na konto ukraińskiego oddziału A. („Darowizna”).
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego
Podmiot, któremu Wnioskodawca przekazał darowiznę jest organizacją, o której mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Podstawową misją A. jest zapobieganie i łagodzenie cierpienia ludzkiego oraz ochrona ludzkiej godności, bez jakiejkolwiek dyskryminacji dotyczącej narodowości, rasy, płci, przekonań religijnych lub politycznych. W wypełnianiu swojej misji A. podejmuje przede wszystkim takie zadania jak ochrona życia i zdrowia, zapewnienie poszanowania istoty ludzkiej, zwłaszcza podczas konfliktów zbrojnych i w innych krytycznych sytuacjach, praca na rzecz zapobiegania chorobom i rozwijanie pomocy społecznej, aktywizowanie pracy wolontariuszy i stała gotowość do niesienia pomocy, budowa uniwersalnego poczucia solidarności ze wszystkimi, którzy potrzebują ochrony i pomocy.
Przekazanie darowizny nastąpiło na cele pomocy ofiarom konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą, a także na cele działalności charytatywnej, ratownictwa i ochrony ludności (czyli na cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie).
Wartość przekazanej darowizny nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
Pytania
1.Czy Darowizna stanowi koszt uzyskania przychodów Spółki zgodnie z art. 38w ust. 2 ustawy o CIT?
2.W razie negatywnej odpowiedzi na pytanie 1, czy Darowizna podlega odliczeniu od podatku na podstawie art. 18 ust. 1 pkt. 1 ustawy o CIT?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1
Zdaniem Spółki, Pomoc stanowi koszt uzyskania przychodów na podstawie art. 38w ust. 2 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 38w ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych („ustawa o CIT”), kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn przekazanych w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy:
1)organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących na terytorium Ukrainy,
2)jednostkom samorządu terytorialnego,
3)wojewodom,
4)Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
5)podmiotom wykonującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium Ukrainy działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego - o ile koszty wytworzenia lub cena nabycia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.
Zgodnie z art. 38w ust. 2, kosztem uzyskania przychodów są również koszty poniesione z tytułu nieodpłatnego świadczenia, którego celem jest przeciwdziałanie skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy, realizowanego w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. na rzecz podmiotów wymienionych w ust. 1, o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.
Art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjami pozarządowymi są:
· niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,
· niedziałające w celu osiągnięcia zysku - osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4.
Działalność pożytku publicznego może być prowadzona także przez:
‒ \osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego;
‒ stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego;
‒ spółdzielnie socjalne;
‒ spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25M.ca 2010 r. o sporcie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1468, 1495 i 2251), które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.
Powyższe oznacza, że aby przekazana pomoc stanowiła koszt uzyskania przychodów zgodnie z art. 38w ust. 2 ustawy o CIT, konieczne jest spełnienie następujących przesłanek:
·pomoc stanowi nieodpłatne świadczenie;
·celem tego świadczenia jest przeciwdziałanie skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy;
·płatność jest dokonana w okresie pomiędzy 24 lutego a 31 grudnia 2022 r.;
·podmiot otrzymujący pomoc jest wymieniony w ww. katalogu.
Zdaniem Spółki, przekazana Darowizna spełnia powyższe warunki. Nie ma wątpliwości, że płatność była dokonana we wskazanym okresie, jej celem było przeciwdziałanie skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy a ukraiński oddział A. należy to podmiotów wymienionych w katalogu.
Zdaniem Spółki Darowizna spełnia również pierwszy warunek - stanowi nieodpłatne świadczenie. Przez świadczenie nieodpłatne rozumie się takie świadczenie (przysporzenie), w zamian za które strona świadcząca nie otrzymała i nie miała otrzymać żadnego ekwiwalentu w postaci korzyści majątkowej.
Darowizna jest umową polegającą zobowiązaniu darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna z natury rzeczy jest nieodpłatnym świadczeniem, jednakże regulowanym przez ustawodawcę w sposób szczegółowy. Należy powiedzieć, że każda darowizna jest nieodpłatnym świadczeniem. Nie każde zaś nieodpłatne świadczenie jest darowizną.
Zdaniem Spółki w ww. przepisie Ustawodawca celowo używa pojęcia nieodpłatne świadczenie, mając na uwadze, że zakres pojęciowy jest szeroki i że obejmuje ono również darowiznę (jakąkolwiek, w tym pieniężną). Na korzyść powyższej tezy przemawia fakt, że w innym miejscu ustawy o CIT (art. 17 ust. 1 pkt 57 Ustawy CIT) ustawodawca wskazuje na zwolnienie: „darowizn bądź innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń”. Zatem stosując wykładnie językową ustawy (a taki rodzaj wykładni ma pierwszeństwo przed innymi) można przyjąć, że darowizna jest rodzajem nieodpłatnego świadczenia.
Podobny wniosek płynie z art. 17 ust. 1 pkt 21 Ustawy CIT, w którym użyte jest sformułowanie: „dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia”. Skoro zatem dotacja jest nieodpłatnym świadczeniem, to Darowizna również tak powinna być traktowana.
W świetle powyższego, przekazana Darowizna stanowi koszt uzyskania przychodów Spółki.
Ad. 2
W razie uznania, że Darowizna nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, należy uznać, że Darowizna podlega odliczeniu na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem art. 21, art. 22, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 7 albo art. 7a, po odliczeniu: darowizn przekazanych na cele określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjom, o którym mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, lub równoważnym organizacjom, określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele - łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 3 albo w art. 7a ust. 1.
Zgodnie z art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjami pozarządowymi są:
1)niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,
2)niedziałające w celu osiągnięcia zysku - osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4.
Działalność pożytku publicznego może być prowadzona także przez:
‒ \osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego;
‒ stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego;
‒ spółdzielnie socjalne;
‒ spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25M.ca 2010 r. o sporcie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1468, 1495 i 2251), które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.
Zgodnie z art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w związku z art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, darowizny mogą być przekazywane na cele z zakresu sfery działań publicznych takich jak np. pomoc społeczna, działalność charytatywna, ratownictwa i ochrony ludności, pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą.
Podstawową misją A. jest zapobieganie i łagodzenie cierpienia ludzkiego oraz ochrona ludzkiej godności, bez jakiejkolwiek dyskryminacji dotyczącej narodowości, rasy, płci, przekonań religijnych lub politycznych. W wypełnianiu swojej misji A. podejmuje przede wszystkim takie zadania jak ochrona życia i zdrowia, zapewnienie poszanowania istoty ludzkiej, zwłaszcza podczas konfliktów zbrojnych i w innych krytycznych sytuacjach, praca na rzecz zapobiegania chorobom i rozwijanie pomocy społecznej, aktywizowanie pracy wolontariuszy i stała gotowość do niesienia pomocy, budowa uniwersalnego poczucia solidarności ze wszystkimi, którzy potrzebują ochrony i pomocy. Nie ma zatem wątpliwości, że Darowizna została przekazana na wymienione w ustawie cele.
Zdaniem Spółki nie ma również wątpliwości, że odbiorca Darowizny stanowi organizację pozarządową. Co prawda Ukraina nie należy do Unii Europejskiej ani do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Tym niemniej, zdaniem Spółki Darowizna podlegać będzie odliczeniu na podstawie pierwszej części ww. przepisu ustawy o CIT, czyli jak inne darowizny przekazane na cele określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjom, o którym mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy. Należy bowiem zauważyć, że art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie nie wskazuje, że obejmuje zakresem ww. przepisu tylko i włącznie organizacje polskie. Co więcej, zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy z katalogu podmiotów są wyłączone „europejskie partie polityczne” i „europejskie fundacje polityczne”. Takie brzmienie ustawy wskazuje, że co do zasady do podmiotów wskazanych w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie mogą się także zaliczać podmioty zagraniczne.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie :
•zaliczenia darowizny do kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 38w ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób - jest nieprawidłowe
•możliwości odliczenia darowizny od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 - jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):
kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, bądź zabezpieczenie istniejącego źródła. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.
Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu.
Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.
Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki wydatek, który spełnia łącznie następujące warunki:
‒został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika – nie stanowią kosztów uzyskania przychodów wydatki, które zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie (rzeczowej, pieniężnej, usługowej, wygaszenia wzajemnych roszczeń),
‒jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
‒pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
‒poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
‒został właściwie udokumentowany,
‒nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Ustawą z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 583, dalej: „ustawa o pomocy”) wprowadzony został do ustawy o podatku dochodowym art. 38w, w przypadku którego możliwość zaliczenia określonych wydatków związanych z wojną na Ukrainie w ciężar kosztów podatkowych nie jest uzależniona od spełnienia warunku celowości, o którym mowa w ww. art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Jak wynika bowiem z brzmienia ww. art. 38w ust. 1 i 2 ustawy o CIT:
1. Kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn przekazanych w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy:
1) organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących na terytorium Ukrainy,
2) jednostkom samorządu terytorialnego,
2a) wojewodom,
3) Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
4) podmiotom wykonującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium Ukrainy działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego
– o ile koszty wytworzenia lub cena nabycia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.
2. Kosztem uzyskania przychodów są koszty poniesione z tytułu nieodpłatnego świadczenia, którego celem jest przeciwdziałanie skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy, realizowanego w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. na rzecz podmiotów wymienionych w ust. 1, o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.
Ustawodawca wyraźnie wskazuje w tym przepisie, że kosztem uzyskania przychodów są (o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne) koszty wytworzenia lub cena nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn, przekazanych na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. oraz koszty poniesione z tytułu nieodpłatnego świadczenia, w okresie jw., którego celem jest przeciwdziałanie skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy dokonana przez Spółkę darowizna pieniężna na rzecz ukraińskiego oddziału A. przeznaczona na pomoc dla uchodźców z Ukrainy może stanowić koszty uzyskania przychodów Spółki.
W opisie stanu faktycznego zawarli Państwo informację, że w marcu 2022 r., przekazali Państwo środki pieniężne bezpośrednio na konto ukraińskiego oddziału A. Środki te zostały przekazane za pośrednictwem rachunku bankowego na konto tej organizacji. Przedmiotowa darowizna nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
Jak jednoznacznie wynika z powyższych przepisów i objaśnień Ministerstwa Finansów m.in. odpowiedzi na interpelację poselską nr 32499 „powołane wyżej przepisy stanowią, że zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów podlegają koszty wytworzenia lub cena nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem przekazanych darowizn. Zatem darowizny pieniężne nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów”.
W związku z powyższym, darowizna, którą Państwo przekazali na konto ukraińskiego oddziału A. w postaci środków pieniężnych, nie jest darowizną rzeczową, a więc nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 38w ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.
W związku z nieprawidłowym stanowiskiem w zakresie pytania nr 1 zasadnym jest rozważenie możliwości odliczenia darowizny od postawy opodatkowania na postawie art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przekazana darowizna pieniężna, o której mowa powyżej przeznaczona na pomoc dla uchodźców z Ukrainy podlega odliczeniu od podatku na podstawie ww. artykułu.
Przechodząc do wyjaśnienia wątpliwości należy odnieść się do definicji darowizny oraz przedmiotu opodatkowania.
W myśl art. 888 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Darowizna jest więc umową, na mocy której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Istotą darowizny jest zatem bezpłatne świadczenie, które darczyńca wykonuje ze swojego majątku na rzecz innej osoby. Świadczeniem w darowiźnie nie muszą być tylko pieniądze, mogą to być także inne rzeczy ruchome bądź nieruchomości, jak również zbywalne prawa majątkowe.
Cechą darowizny jest jej nieodpłatność, która oznacza, że darczyńca nie spodziewa się, nie oczekuje żadnego świadczenia wzajemnego ze strony osoby obdarowanej. Jeśli takie nastawienie czy też porozumienie między stronami co do ewentualnych świadczeń wzajemnych istnieje, to nie można mówić wówczas o darowiźnie.
Należy jednocześnie pamiętać, że darowizna może zawierać polecenie, które polega na tym, że darczyńca może nałożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem. Wówczas umowa nie traci charakteru darowizny. Ponadto w niektórych przypadkach możemy mieć do czynienia z umowami mieszanymi, które częściowo są umowami wzajemnymi, zaś w części są darowiznami.
Należy zauważyć, że nie każde nieodpłatne świadczenie stanowi darowiznę.
W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm., dalej: „Ustawa o CIT”):
Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Przepis art. 7 ust. 2 Ustawy o CIT stanowi z kolei, że:
Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Z powyższej regulacji wynika więc jednoznacznie, że ustalenie dochodu (podstawy opodatkowania) w danym roku podatkowym, dokonuje się poprzez wyliczenie różnicy między sumą przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym, a kosztami ich uzyskania poniesionymi w tymże roku podatkowym.
Przepis art. 18 Ustawy o CIT reguluje zasady określania podstawy opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych uwzględniając występujące w tym artykule odliczenia. Ponadto, podstawę obliczamy odrębnie dla każdego ze źródeł przychodów.
I tak, zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT:
Podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem art. 21, art. 22, art. 24a, art. 24b, art. 24d i art. 24f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 7 albo art. 7a, po odliczeniu darowizn przekazanych na cele określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjom, o którym mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, lub równoważnym organizacjom, określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele - łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 3 albo w art. 7a ust. 1.
Wysokość odliczenia zmniejszającego dochód przed jego opodatkowaniem ustawodawca ograniczył w art. 18 ust. 1a ww. ustawy, wskazując, że:
Łączna kwota odliczeń z tytułów określonych w ust. 1 pkt 1, 7 i 8 nie może przekroczyć 10% dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 3 albo w art. 7a ust. 1, z tym że odliczeniom nie podlegają darowizny na rzecz:
1)osób fizycznych;
2)osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.
Ponadto, należy mieć na uwadze postanowienia zawarte w art. 18 ust. 1c Ustawy o CIT, zgodnie z którym:
Odliczenie darowizn, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, 7 i 8, oraz odliczenie wynikające z odrębnych ustaw stosuje się, jeżeli wysokość darowizny jest udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku, inny niż rachunek płatniczy, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna - dokumentem, z którego wynika wartość tej darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.
Istotne jest zatem właściwe udokumentowanie odliczanych darowizn.
Z cytowanego powyżej przepisu art. 18 ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT wynika zatem, że aby można było dokonać odliczenia od dochodu darowizny, musi ona spełniać następujące warunki:
- obdarowanym musi być organizacja określona w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2020 r., poz. 1057 ze zm., dalej także: „udppiw”), równoważna organizacja określona w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązująca w innym niż Rzeczypospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub prowadząca działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych;
- musi być przekazana na cele określone w art. 4 tej ustawy.
Wobec powyższego, aby darowizna na mocy omawianego przepisu podlegała odliczeniu od dochodu, oprócz celu darowizny, musi być spełniony warunek dotyczący podmiotu otrzymującego tę darowiznę.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie:
Działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.
Z art. 3 ust. 2 ww. ustawy wynika natomiast, że
Organizacjami pozarządowymi są:
1)niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,
2)niedziałające w celu osiągnięcia zysku
- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4.
W myśl art. 3 ust. 3 udppiw:
Działalność pożytku publicznego może być prowadzona także przez:
1)osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego;
2)stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego;
3)spółdzielnie socjalne;
4)spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25M.ca 2010 r. o sporcie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1468, 1495 i 2251), które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.
Sfera zadań publicznych, o której mowa w art. 3 ust. 1 udppiw została określona w art. 4 ust. 1 tejże ustawy. Zgodnie z tym przepisem:
Sfera zadań publicznych obejmuje zadania w zakresie:
1)pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób;
1a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
1aa) tworzenia warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej;
1b) udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz zwiększania świadomości prawnej społeczeństwa;
2)działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;
3)działalności charytatywnej;
4)podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
5)działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego;
5a) działalności na rzecz integracji cudzoziemców;
6)ochrony i promocji zdrowia, w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2020 r. poz. 295 i 567);
7)działalności na rzecz osób niepełnosprawnych;
8)promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy;
9)działalności na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn;
10)działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym;
11)działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości;
12)działalności wspomagającej rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej;
13)działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
14)nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania;
15)działalności na rzecz dzieci i młodzieży, w tym wypoczynku dzieci i młodzieży;
16)kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego;
17)wspierania i upowszechniania kultury fizycznej;
18)ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego;
19)turystyki i krajoznawstwa;
20)porządku i bezpieczeństwa publicznego;
21)obronności państwa i działalności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
22)upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji;
22a) udzielania nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego;
23)ratownictwa i ochrony ludności;
24)pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą;
25)upowszechniania i ochrony praw konsumentów;
26)działalności na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami;
27)promocji i organizacji wolontariatu;
28)pomocy Polonii i Polakom za granicą;
29)działalności na rzecz kombatantów i osób represjonowanych;
29a) działalności na rzecz weteranów i weteranów poszkodowanych w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa (Dz.U. z 2019 r. poz. 1569 i 1726);
30)promocji Rzeczypospolitej Polskiej za granicą;
31)działalności na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka;
32)przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym;
32a)rewitalizacji;
33)działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3, w zakresie określonym w pkt 1-32a.
W związku z powyższym, odliczeniu będą podlegały darowizny przekazane na ww. cele. Istotne jest, że przywołany katalog celów jest katalogiem zamkniętym.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 18 ust. 1k Ustawy o CIT:
Odliczenia darowizn, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie stosuje się w przypadku, gdy podatnik zaliczył wartość przekazanej darowizny do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 14.
Dokonanie darowizny jest dla darczyńcy wydatkiem ponoszonym kosztem jego majątku. Z samego charakteru umowy darowizny wynika, że wydatek ponoszony przez darczyńcę z tytułu wykonania umowy darowizny nie może być uznany za koszt uzyskania przychodu. Umowa darowizny jest umową bezpłatną i za jej wykonanie darczyńca nie może oczekiwać niczego w zamian.
Treść art. 18 ust. 1g Ustawy o CIT stanowi z kolei, że:
Podatnicy korzystający z odliczenia darowizn, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, 7 i 8, oraz wynikającego z odrębnych ustaw, są obowiązani wykazać w zeznaniu, o którym mowa w art. 27 ust. 1, kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę, adres i numer identyfikacji podatkowej lub numer uzyskany w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w którym obdarowany ma siedzibę, służący dla celów podatkowych identyfikacji.
Ponadto, z przepisu art. 27 ust. 1 Ustawy o CIT wynika, że:
Podatnicy, z wyjątkiem zwolnionych od podatku na podstawie art. 6 ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 1d, art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a oraz przepisów ustawy wymienionej w art. 40 ust. 2 pkt 8, są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2a, składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) w roku podatkowym - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku.
Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że w związku z wybuchem wojny na Ukrainie i potrzebą zorganizowania wsparcia i pomocy, w tym finansowej i organizacyjnej dla Ukraińców, zdecydowali się Państwo na przekazanie środków finansowych na przeciwdziałanie skutkom wojny. W tym celu w marcu 2022 roku dokonali Państwo darowizny środków pieniężnych przelewem bezpośrednio na konto ukraińskiego A.
A. to międzynarodowa organizacja - sieć humanitarna zrzeszająca około 80 mln, wolontariuszy na całym świecie, którzy pomagają ofiarom klęsk, katastrof i konfliktów zbrojnych.
Organizacja została powołana w celu opieki nad ludnością cywilną, jeńcami wojennymi i innymi ofiarami konfliktów zbrojnych.
Działa w 4 głównych obszarach:
·promowanie wartości humanitarnych,
·przygotowanie i odpowiedź na klęski żywiołowe,
·przygotowanie do działania w czasie katastrof,
·troska o zdrowie społeczności międzynarodowej.
Podstawową misją A. jest zapobieganie i łagodzenie cierpienia ludzkiego oraz ochrona ludzkiej godności, bez jakiejkolwiek dyskryminacji dotyczącej narodowości, rasy, płci, przekonań religijnych lub politycznych. W wypełnianiu swojej misji A. podejmuje przede wszystkim takie zadania jak ochrona życia i zdrowia, zapewnienie poszanowania istoty ludzkiej, zwłaszcza podczas konfliktów zbrojnych i w innych krytycznych sytuacjach, praca na rzecz zapobiegania chorobom i rozwijanie pomocy społecznej, aktywizowanie pracy wolontariuszy i stała gotowość do niesienia pomocy, budowa uniwersalnego poczucia solidarności ze wszystkimi, którzy potrzebują ochrony i pomocy.
Zgodnie z art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w związku z art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, darowizny mogą być przekazywane na cele z zakresu sfery działań publicznych takich jak np. pomoc społeczna, działalność charytatywna, ratownictwa i ochrony ludności, pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą.
W świetle powyżej powołanych przepisów oraz przedstawionego stanu faktycznego, zauważyć należy, że darowizna, o której mowa we wniosku została przekazana na rzecz organizacji, której siedziba znajduje się na terytorium Ukrainy. Zaznaczyć należy, że Ukraina nie należy do Państw Członkowskich Unii Europejskiej, ani Państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
W związku z powyższym organizacja na rzecz której, przekazali Państwo środki pieniężne nie jest podmiotem, do którego odnosi się art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zatem darowizna, o której mowa we wniosku nie podlega odliczeniu od podatku na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego, podanym przez Państwa w złożonym wniosku.
W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
