
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie przyjęcia, że:
- nabycie wierzytelności w związku z likwidacją B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego po stronie A. w wysokości wartości rynkowej otrzymanych wierzytelności, w części niestanowiącej kosztów nabycia lub objęcia udziałów w B. - jest prawidłowe;
- wygaśnięcie wierzytelności wskutek konfuzji po nabyciu przez A. tych wierzytelności w ramach wydania majątku likwidacyjnego przez B. nie doprowadzi do powstania przychodu po stronie A. - jest prawidłowe;
- przekazanie wierzytelności w ramach majątku likwidacyjnego w naturze na skutek likwidacji B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego po stronie B. - jest prawidłowe;
- w związku z przekazaniem wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego w naturze, B. będzie uprawniona do wykazania kosztu uzyskania przychodów w wysokości odpowiadającej wartości nominalnej wierzytelności B. wydanych A., maksymalnie do wysokości odpowiadającej uzyskanemu przychodowi z przeniesienia wierzytelności B. - jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
30 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 30 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie skutków podatkowych powstałych na skutek konfuzji wierzytelności.
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
A. SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ
2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
B. Sp. z o.o. w likwidacji
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
C. sp. z o.o. (dalej: „C.”), A. Sp. z o.o., B. Sp. z o.o. w likwidacji, D. sp. z o.o. w likwidacji (dalej: „D.”) i E. spółka z o.o. w likwidacji (dalej: „E.”) są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych mającymi siedzibę na terytorium kraju i podlegającymi opodatkowaniu od całości swoich dochodów. C., B. i E. są również zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT.
Głównym przedmiotem działalności C., B., E. jest zarządzanie nieruchomościami wykonywanymi na zlecenie. Natomiast głównym przedmiotem działalności A. i D. jest działalność firm centralnych (head offices) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych.
A. jest właścicielem 100% udziałów w B. i D.
D. jest właścicielem 100% udziałów w E. Z kolei C. jest podmiotem powiązanym z A., B., D. oraz E. w rozumieniu art. 11a ustawy o CIT.
B., D. oraz E. (dalej łącznie jako: „Spółki”) są spółkami będącymi w procesie likwidacji. W ramach likwidacji, zadaniem likwidatora jest ściągnięcie wierzytelności, zaspokojenie zobowiązań spółki a następnie wydanie pozostałego majątku wspólnikowi tych spółek, tj. odpowiednio D. (w ramach likwidacji E.) oraz A. (w ramach B. oraz D.). W ramach powyżej wskazanych czynności likwidacyjnych, likwidator ma obowiązek działać w interesie samej spółki, wierzycieli spółki oraz w interesie wspólnika, maksymalizując wartość majątku, który może zostać wydany na rzecz wspólnika. W celu zakończenia likwidacji, likwidatorzy Spółek zamierzają podjąć czynności opisane poniżej.
C., B., E. oraz D. są uczestnikami systemu cash poolingu, którego istota polega na efektywnym zarządzaniu płynnością finansową grupy powiązanych podmiotów poprzez pokrywanie niedoborów pieniężnych podmiotów należących do tej grupy podmiotów nadwyżkami wypracowanymi przez inne podmioty z grupy, co pozwala ograniczyć zapotrzebowanie na kapitał zewnętrzny w ramach grupy (dalej: „System”).
Przepisy prawa cywilnego nie regulują umowy cash poolingu, wobec czego umowę taką należy zaliczyć do tzw. umów nienazwanych. Ze względu jednak na jej charakter i cele którym służy, trzeba uznać że ma ona cechy zbliżone do umowy pożyczki (choć umową pożyczki sensu stricte nie jest) ze względu na udostępnienie środków pieniężnych między podmiotami z grupy oraz osiąganie przez nie korzyści w postaci odsetek. Umowa cash poolingu może zostać potraktowana jako alternatywa dla kredytu lub pożyczki, bowiem pozwala na wykorzystanie przez podmioty uczestniczące w systemie, u których powstały niedobory środków finansowych, nadwyżek środków innych uczestników systemu, co w konsekwencji zaspokaja zapotrzebowanie finansowe tych pierwszych.
W związku z uczestnictwem C. w Systemie, C. jest dłużnikiem Spółek z tytułu zwrotu środków pieniężnych przekazanych C. przez Spółki w ramach Systemu (dalej: „Dług C.”).
Jednocześnie, C. przysługują wierzytelności wobec A., która wynikają m.in. z umów pożyczek zawartych pomiędzy C. jako pożyczkodawcą, a A. jako pożyczkobiorcą (dalej jako: „Wierzytelności Pożyczkowe”).
W ramach czynności likwidacyjnych, likwidator zamierza ściągnąć wierzytelności przysługujące Spółkom od C. (tj. Dług C.) w drodze zawarcia pomiędzy C. oraz Spółkami umowy regulującej tzw. świadczenie w miejsce wykonania na podstawie art. 453 ustawy z dnia 21 czerwca 2024 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024, poz. 1061, dalej: „k.c.”) - tj. datio in solutum (dalej: „Datio in Solutum”).
Umowa Datio in Solutum będzie przewidywała, że Wierzytelności Pożyczkowe (która przysługują C. wobec A.) zostaną przeniesione na rzecz Spółek tytułem zaspokojenia Długu C. zamiast spłaty pieniężnej.
Przenoszone na Spółki Wierzytelności Pożyczkowe będą obejmować wyłącznie kwotę kapitału (bez odsetek naliczonych od Wierzytelności Pożyczkowych). Wartość rynkowa Wierzytelności Pożyczkowych nie będzie wyższa niż wartość Długu C.
Wierzytelności Pożyczkowe przeniesione na B. będą w dalszej części wniosku zwane: „Wierzytelności B.”
W wyniku przeniesienia Wierzytelności Pożyczkowych w ramach Datio in Solutum, Dług C. wygaśnie zgodnie z warunkami sporządzonego na tę okoliczność pisemnego porozumienia, a Spółki przejmą Wierzytelności Pożyczkowe C. wobec A. Porozumienie będzie określać wysokość uregulowanego przez C. zobowiązania (Długu C.) oraz wartość wierzytelności przekazanych w ramach świadczenia w miejsce wypełnienia (odpowiedniej części Wierzytelności Pożyczkowych).
Po przeprowadzeniu ww. czynności, dojdzie do likwidacji E., B. oraz D., przy czym D. zostanie zlikwidowana dopiero po zakończeniu likwidacji E. Likwidacje zostaną przeprowadzone w trybie przewidzianym przez przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1577, dalej: „k.s.h.”). Przekazanie majątku między wspólnikami likwidowanych spółek zostanie przeprowadzone w naturze (in natura), co oznacza że majątek tych podmiotów zostanie przekazany do udziałowców likwidowanych spółek w drodze rzeczowej poprzez wydanie składników majątkowych likwidowanych spółek.
Zawarcie umowy Datio in Solutum ma pozwolić na bezgotówkowe rozliczenie wzajemnych roszczeń C., A., B., D. i E.
Z perspektywy C., zawarcie umowy Datio in Solutum pozwoli na spłatę Długu C. bez konieczności organizowania finansowania pozwalającego spłacić Dług C. oraz bez konieczności podejmowania kroków w celu dochodzenia spłaty Wierzytelności Pożyczkowych od A.
Jednocześnie, Spółki są zainteresowane zawarciem umowy Datio in Solutum z uwagi na specyfikę opisanych wyżej czynności likwidacyjnych m.in. z uwagi na zamiar zabezpieczenia interesów wspólnika i maksymalizację wartości majątku wydawanego na rzecz wspólnika. W szczególności, wskutek zawarcia umowy Datio in Solutum, Spółki nie wydadzą wprawdzie wspólnikowi środków pieniężnych, ale wydadzą wierzytelność przysługującą w stosunku do wspólnika. Co do zasady, z perspektywy wspólnika Spółki, powyższe rozwiązanie doprowadzi do analogicznych skutków finansowych, jak w przypadku ściągnięcia Długu C. i wydania wspólnikowi środków pieniężnych, wyłączając konieczność uruchamiania istotnych środków gotówkowych w celu spłaty poszczególnych zobowiązań.
A. i B. są zainteresowane weryfikacją skutków podatkowych zdarzeń gospodarczych opisanych w tym wniosku o wydanie interpretacji związanych z likwidacją B.
Jednocześnie, Zainteresowani wskazują że przedmiotem tego wniosku nie jest określenie skutków podatkowych związanych z potencjalnym zastosowaniem art. 14 ust. 1 - 3 ustawy o CIT wobec zdarzeń gospodarczych opisanych we wniosku o wydanie interpretacji.
Pytania
1.Czy nabycie Wierzytelności B. przez A. w związku z likwidacją B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie A., w wysokości wartości rynkowej otrzymanych wierzytelności, w części niestanowiącej kosztów nabycia lub objęcia udziałów w B.?
2.Czy wygaśnięcie Wierzytelności B. wskutek kontuzji po nabyciu Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego przez B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie A.?
3.Czy przekazanie Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego w naturze, na skutek likwidacji B. doprowadzi do powstania przychodów podatkowych po stronie B. w wysokości równej wartości zbywczej (rynkowej) Wierzytelności B. na podstawie art. 14a ust. 1 ustawy o CIT?
4.Czy w związku z przekazaniem Wierzytelności B. przez B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego w naturze, B. będzie uprawnione do wykazania kosztu uzyskania przychodów w wysokości odpowiadającej wartości nominalnej Wierzytelności B. wydanych A., maksymalnie do wysokości odpowiadającej uzyskanemu przychodowi z przeniesienia Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego, o którym mowa w art. 14a ust. 1 ustawy o CIT?
5.W przypadku uznania stanowiska Zainteresowanych odnośnie pytania nr 4 za nieprawidłowe, czy w związku z przekazaniem Wierzytelności B. przez B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego w naturze, B. będzie uprawniona do wykazania kosztu uzyskania przychodów w wysokości odpowiadającej wartości nominalnej tej części Długu C., jaki był należny od C. wobec B. z tytułu uczestnictwa w Systemie, maksymalnie do wysokości odpowiadającej uzyskanemu przychodowi z przeniesienia Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego, o którym mowa w art. 14a ust. 1 ustawy o CIT?
Stanowisko Zainteresowanych w sprawie
Ad 1
Zdaniem Zainteresowanych, nabycie Wierzytelności B. przez A. w związku z likwidacją B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie A., w wysokości wartości rynkowej otrzymanych wierzytelności, w części niestanowiącej kosztów nabycia lub objęcia udziałów w B.
Ad 2
Zdaniem Zainteresowanych, wygaśnięcie Wierzytelności B. wskutek konfuzji po nabyciu Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego przez B. nie doprowadzi do powstania przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie A.
Ad 3
Zdaniem Zainteresowanych, przekazanie majątku likwidacyjnego w naturze na skutek likwidacji B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego po stronie B. w wysokości równej wartości zbywczej (rynkowej) Wierzytelności B. na podstawie art. 14a ust. 1 ustawy o CIT.
Ad 4
Zdaniem Zainteresowanych, w związku z przekazaniem Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego w naturze, B. będzie uprawniona do wykazania kosztu uzyskania przychodów w wysokości odpowiadającej wartości nominalnej Wierzytelności B. wydanych A., maksymalnie do wysokości odpowiadającej uzyskanemu przez B. przychodowi z przeniesienia Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego, o którym mowa w art. 14a ust. 1 ustawy o CIT.
Ad 5
W przypadku uznania stanowiska Zainteresowanych odnośnie pytania nr 4 za nieprawidłowe, w związku z przekazaniem Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego w naturze, B. będzie uprawniona do wykazania kosztu uzyskania przychodów w wysokości odpowiadającej wartości nominalnej tej części Długu C., jaki był należny od C. wobec B. z tytułu uczestnictwa w Systemie, maksymalnie do wysokości odpowiadającej uzyskanemu przychodowi z przeniesienia Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego, o którym mowa w art. 14a ust. 1 ustawy o CIT.
UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANYCH AD 1:
Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, planowane jest że po wykonaniu Datio in Solutum, dojdzie do likwidacji E., B. oraz D., przy czym D. zostanie zlikwidowana dopiero po zakończeniu likwidacji E. Likwidacje zostaną przeprowadzone w trybie przewidzianym przez przepisy ks.h., przy czym przekazanie majątku między wspólnikami likwidowanych spółek zostanie przeprowadzone w naturze (in natura), co oznacza że majątek tych podmiotów zostanie przekazany do udziałowców likwidowanych spółek w drodze rzeczowej poprzez wydanie składników majątkowych likwidowanych spółek. W konsekwencji, na skutek likwidacji, A. otrzyma majątek zlikwidowanych podmiotów, w tym B.
Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 22 ustawy o CIT, do przychodów podatkowych nie zalicza się wartości majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej lub spółki - w części stanowiącej koszt nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w tej spółce lub udziałów w zyskach tej osoby prawnej. A contrario zatem, wartość majątku otrzymanego przez udziałowca spółki z o.o. w związku z jej likwidacją stanowi przychód podlegający opodatkowaniu po stronie udziałowca będącego podatnikiem CIT. Przy czym z przychodów podatkowych należy wyłączyć kwotę stanowiącą równowartość kosztu nabycia lub objęcia udziałów, który został poniesiony przez udziałowca danej spółki z o.o. na nabycie (objęcie) udziałów w likwidowanym podmiocie. W konsekwencji, dochód do opodatkowania po stronie udziałowca danej spółki z o.o. (będącego podatnikiem CIT) stanowi różnica między wartością otrzymanego majątku, a kosztami (wydatkami), jakie poniósł dany wspólnik na nabycie / objęcie udziałów w danej spółce.
W konsekwencji, za prawidłowe należy uznać stanowisko Zainteresowanych, zgodnie z którym nabycie Wierzytelności B. przez A. w związku z likwidacją B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie A. w części niestanowiącej kosztów nabycia lub objęcia udziałów w B.
UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANYCH AD 2:
Wierzytelności B. stanowią dług A. w stosunku do podmiotów uprawnionych do Wierzytelności B.
Jednocześnie, jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, na skutek przeprowadzenia likwidacji Wierzytelności B. zostaną wydane przez B. na rzecz A. będącej jedynym wspólnikiem B.
Wskutek nabycia Wierzytelności B. przez A. w ramach likwidacji B., A. uzyska status jednocześnie dłużnika i wierzyciela w ramach Wierzytelności B. W konsekwencji, wskutek zlania się obowiązków i praw odpowiednio dłużnika i wierzyciela, Wierzytelności B. wygasną z mocy prawa wskutek tzw. konfuzji.
W kontekście powyższego należy wskazać, że efekt w postaci konfuzji wierzytelności i zobowiązania nie wiąże się z uzyskaniem jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego po stronie A., które mogłoby stanowić przychód podatkowy na gruncie ustawy o CIT. Ponieważ w wyniku otrzymania majątku likwidacyjnego A. stanie się swoim własnym wierzycielem, to w wyniku konfuzji dojdzie do wygaśnięcia zarówno długu, jak i odpowiadającej mu wierzytelności, znajdujących się równocześnie w majątku A. Konsekwentnie, zmniejszeniu ulegną zarówno aktywa, jak i pasywa A., jako podmiotu przejmującego majątek likwidowanej Spółki. Tym samym nie sposób przyjąć, że konfuzja doprowadzi do osiągnięcia przez A. - jako podmiotu przejmującego majątek likwidacyjny B. przychodu rozumianego jako przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, które definitywnie powiększa jej majątek (aktywa). Konfuzja nie powoduje zatem żadnego przyrostu majątku, zaś brak przysporzenia skutkuje brakiem obowiązku rozpoznania przychodu na gruncie ustawy o CIT.
Ponadto, konfuzji nie można rozpatrywać przez pryzmat tzw. nieodpłatnych świadczeń. Nie można bowiem twierdzić, że w przypadku konfuzji dochodzi do nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia, ponieważ, jak już wskazano powyżej, w związku z konfuzją nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego po stronie A. W konsekwencji, w związku z konfuzją zobowiązania i wierzytelności na skutek przejęcia majątku likwidowanych spółek przez A., nie dojdzie do powstania przychodu podatkowego po stronie A.
Powyższy wniosek znajduje odzwierciedlenie w indywidualnych interpretacjach wydanych przez organy podatkowe, które potwierdzają, że konfuzja wierzytelności pożyczkowych, w tym wierzytelności z tytułu odsetek, nie jest traktowana jako zdarzenie, które powinno rodzić obowiązek wykazania przychodu do opodatkowania.
Przykładowo, wskazać można na następujące interpretacje indywidualne, wydane na gruncie stanów faktycznych związanych z likwidacją spółek, w których organy podatkowe uznały, że na skutek kontuzji nie dojdzie do powstania po stronie podatnika, przejmującego majątek likwidacyjny, przychodu do opodatkowania w wysokości pożyczonego kapitału i naliczonych odsetek:
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 października 2021 r., sygn. 0114-KDIP3-1.4011.628.2021.1.EC,
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 stycznia 2020 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.267.2017.9.19-S.PR,
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 stycznia 2020 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.454.2019.2.ANK,
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 czerwca 2018 r., sygn. IPPB2/4511-437/16/18-5/S/LS.
W konsekwencji, za prawidłowe należy uznać stanowisko Zainteresowanych, zgodnie z którym wygaśnięcie Wierzytelności B. wskutek kontuzji po nabyciu Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego przez B. nie doprowadzi do powstania przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie A.
UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANYCH AD 3:
W myśl art. 14a ust. 1 ustawy o CIT, w przypadku, gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości albo w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów (akcji), podziału pomiędzy wspólników (akcjonariuszy) majątku likwidowanej spółki albo spółdzielni, przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Przepisy art. 14 ust. 1-3 ustawy o CIT stosuje się odpowiednio.
W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w wyniku likwidacji B., Wierzytelności B. (nabyte przez B. od C. w ramach Datio in Solutum) zostaną przekazane na rzecz A. W konsekwencji, w wyniku wykonania świadczenia niepieniężnego, dojdzie do uregulowania zobowiązania likwidowanej spółki wydania majątku likwidacyjnego do udziałowca, co spełnia dyspozycję art. 14a ust 1 ustawy CIT.
Zgodnie z treścią art. 14a ust. 1 ustawy o CIT, wartością przychodu podatkowego uzyskanego przez B. będzie wartość regulowanego zobowiązania. W przypadku B. będzie to wartość majątku likwidacyjnego wydawanego jedynemu wspólnikowi tj. A. tj. wartość zbywcza (wartość rynkowa) Wierzytelności B. nabytych przez B. od C. w ramach Datio in Solutum.
Powyższe stanowisko jest potwierdzane w interpretacjach organów podatkowych. Tytułem przykładu należy wskazać na interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 maja 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.127.2024.1.AK, w której wskazano: „W konsekwencji w przypadku, gdy Spółka przez wykonanie świadczenia niepieniężnego ureguluje w całości albo w części zobowiązanie z tytułu podziału pomiędzy wspólników majątku likwidowanej spółki, przychodem takiego Spółki będzie wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Reasumując należy zgodzić się z Państwem, że po stronie Spółki powstanie przychód w wysokości odpowiadającej wartości rynkowej wierzytelności.”
W konsekwencji, za prawidłowe należy uznać stanowisko Zainteresowanych, zgodnie z którym, na podstawie art. 14a ust. 1 ustawy o CIT, przekazanie majątku likwidacyjnego w naturze na skutek likwidacji B. doprowadzi do powstania przychodów podatkowych po stronie B. w wysokości równej wartości zbywczej (rynkowej) Wierzytelności B.
UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANYCH AD 4:
Zdaniem Zainteresowanych, w związku z przekazaniem Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego w naturze, B. będzie uprawniona do wykazania kosztu uzyskania przychodów w wysokości odpowiadającej wartości nominalnej Wierzytelności B., które zostaną wydane do A. w ramach likwidacji B. maksymalnie do wysokości uzyskanego przychodu z przeniesienia Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego określonego na podstawie art. 14a ust. 1 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
W związku z wydaniem majątku likwidacyjnego w naturze w ramach likwidacji, B. będzie zobowiązana do rozpoznania przychodu podatkowego na podstawie art. 14a ust. 1 ustawy o CIT. Jednocześnie, przepisy ustawy o CIT nie wskazują bezpośrednio sposobu ustalenia kosztu uzyskania przychodu ustalonego na podstawie art. 14a ust 1 ustawy o CIT.
Zdaniem zainteresowanych, za koszty uzyskania przychodów należy w tym przypadku uznać wartość nominalną nabytych Wierzytelności B. Kwota ta stanowi odzwierciedlenie wartości, o którą zostanie obniżony majątek B. wskutek wydania majątku likwidacyjnego B. skutkującego powstaniem przychodu tej spółki na gruncie art. 14a ust. 1 ustawy o CIT. W szczególności, zdaniem Zainteresowanych należy uznać, że wartość nominalna Wierzytelności B. stanowi wartość, którą B. pozbędzie się ze swojego majątku w celu wykonania zobowiązania do wydania majątku likwidacyjnego wspólnikowi. Przy czym, w przypadku, gdy wartość nominalna Wierzytelności B. będzie wyższa niż wartość przychodu rozpoznanego przez B. z tytułu wydania Wierzytelności B. w ramach majątku likwidacyjnego, koszt uzyskania przychodu rozpoznany przez B. nie będzie mógł przekroczyć wartości wykazanego przychodu.
UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANYCH AD 5:
W przypadku uznania stanowiska Zainteresowanych za nieprawidłowe w zakresie pkt 4, w ocenie Zainteresowanych za koszt uzyskania przychodów możliwy do rozpoznania w związku z powstaniem przychodu podatkowego na podstawie art. 14a ust. 1 ustawy o CIT należy uznać kwotę odpowiadającą wartości Długu C., tj. wierzytelności B. wobec C. która została uregulowana przez C. w związku z Datio in Solutum. W szczególności, wartość wierzytelności B. wobec C. stanowi niejako „cenę”, którą B. „zapłaciła” za nabycie Wierzytelności B. w ramach Datio in Solutum. Tym samym, wartość wierzytelności B. wobec C. będzie stanowić wydatek B. na nabycie Wierzytelności B., które zostaną wydane do A. jako majątek likwidacyjny, generując przychód po stronie B. Przy czym, niezależne od wysokości wierzytelności przysługujących B. wobec C., maksymalna kwota kosztów uzyskania przychodów możliwych do rozpoznania przez B. będzie w takim przypadku ograniczona kwotą przychodu podatkowego powstałego na skutek wydania majątku likwidacyjnego.
Powyższe stanowisko jest akceptowane w interpretacjach organów podatkowych. Tytułem przykładu należy zwrócić uwagę na interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 grudnia 2015 r., w której wskazano: „Z treści powołanego przepisu wprost wynika zatem, jak należy ustalać koszt podatkowy w przypadku osiągnięcia przychodu związanego z wierzytelnościami, o których mowa w pytania nr 6 wniosku. Jest to równowartość pierwotnej wierzytelności Wnioskodawcy uregulowanej przez inny podmiot w drodze umowy „datio in solutum”. Za słuszne należy przy tym uznać stanowisko, zgodnie z którym Wnioskodawca może rozpoznać jako koszt uzyskania przychodu, wydatki poniesione na nabycie Wierzytelności Nabytych, w wysokości wartości nominalnej wierzytelności, które wygasły w wyniku przeniesienia własności Wierzytelności Nabytych na Wnioskodawcę, maksymalnie do wysokości odpowiadającej uzyskanemu przychodowi ze zbycia Wierzytelności Nabytych.”
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie przyjęcia, że:
- nabycie wierzytelności w związku z likwidacją B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego po stronie A. w wysokości wartości rynkowej otrzymanych wierzytelności, w części niestanowiącej kosztów nabycia lub objęcia udziałów w B. - jest prawidłowe;
- wygaśnięcie wierzytelności wskutek konfuzji po nabyciu przez A. tych wierzytelności w ramach wydania majątku likwidacyjnego przez B. nie doprowadzi do powstania przychodu po stronie A. - jest prawidłowe;
- przekazanie wierzytelności w ramach majatku likwidacyjnego w naturze na skutek likwidacji B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego po stronie B. - jest prawidłowe;
- w związku z przekazaniem wierzytelności B. w ramach wydania majatku likwidacyjnego w naturze, B. będzie uprawniona do wykazania kosztu uzyskania przychodów w wysokości odpowiadającej wartości nominalnej wierzytelności B. wydanych A., maksymalnie do wysokości odpowiadającej uzyskanemu przychodowi z przeniesienia wierzytelności B. - jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że pytania przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytań). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Odpowiedź na pytanie nr 1 i 2
Zauważyć należy, że tryb likwidacji spółek kapitałowych został uregulowany przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „KSH”).
Zgodnie z art. 272 ww. ustawy,
rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru.
Natomiast, w myśl art. 282 § 1 KSH,
likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki (czynności likwidacyjne). Nowe interesy mogą wszczynać tylko wówczas, gdy to jest potrzebne do ukończenia spraw w toku. Nieruchomości mogą być zbywane w drodze publicznej licytacji, a z wolnej ręki - jedynie na mocy uchwały wspólników i po cenie nie niższej od uchwalonej przez wspólników.
Stosownie do art. 286 § 1 i 2 KSH,
podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli. Majątek, o którym mowa w § 1, dzieli się między wspólników w stosunku do ich udziałów.
Jednakże, jak stanowi § 3 niniejszego przepisu,
umowa spółki może określać inne zasady podziału majątku.
W związku z powyższym bezsporny jest fakt, że na skutek likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością możliwe jest przeniesienie prawa własności składników majątku spółki będącej w likwidacji na jej wspólników, przy uwzględnieniu jednak wskazanych przepisów.
Należy także wskazać, że wspólnicy w takiej sytuacji stają się wierzycielami spółki, bowiem z mocy ustawy przysługuje im udział w majątku polikwidacyjnym spółki, ustalony według ustawowego lub umownego parytetu. W konsekwencji, wspólnicy mają prawo żądania wydania należnego im udziału w majątku likwidowanej spółki, a likwidowana spółka staje się zobowiązana wobec udziałowców do wydania należnego im majątku.
Z brzmienia 286 § 1 k.s.h. wynika, że zgodnie z intencją ustawodawcy, w takiej sytuacji, spółka likwidowana może spełnić swoje zobowiązanie wobec wspólników z tytułu wydania majątku polikwidacyjnego zarówno w formie pieniężnej (poprzez wydanie środków pieniężnych) jak i w formie niepieniężnej (poprzez wydanie innych składników majątku).
W odniesieniu do Państwa wątpliwości sformułowanych w pytaniu numer 1 i 2 wskazać należy na treść z art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”), zgodnie z którym:
1.Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
2.Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji przychodu. Art. 12 ww. ustawy, precyzuje rodzaje przychodów, poprzez przykładowe wyliczenie zawarte w ust. 1.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o CIT:
1)Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;
2)wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe i instytucje gospodarki budżetowej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie;
Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT można stwierdzić, że - co do zasady - przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną.
Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o CIT:
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3
W art. 12 ust. 4 ww. ustawy, wskazano przysporzenia niestanowiące przychodu podlegającego podatkiem dochodowym od osób prawnych.
I tak, stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 22 ustawy o CIT:
do przychodów nie zalicza się wartości majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej lub spółki - w części stanowiącej koszt nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w tej spółce lub udziałów w zyskach tej osoby prawnej.
Do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe.
Wskazać zatem należy, że opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych wystąpi w stosunku do tych kategorii, które zgodnie z ustawą o CIT, stanowią odpowiednio dochód albo przychód. W konsekwencji, jeśli określonej kategorii nie można uznać za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, B., D. oraz E. są spółkami będącymi w procesie likwidacji. Spółki te oraz C. są uczestnikami systemu cash poolingu, którego istota polega na efektywnym zarządzaniu płynnością finansową grupy podmiotów powiązanych poprzez pokrywanie niedoborów pieniężnych podmiotów należących do tej grupy podmiotów nadwyżkami wypracowanymi przez inne podmioty z grupy, co pozwala ograniczyć zapotrzebowanie na kapitał zewnętrzny w ramach grupy. W związku z uczestnictwem C. w systemie, C. jest dłużnikiem Spółek z tytułu zwrotu środków pieniężnych przekazanych C. przez Spółki w ramach systemu. Jednocześnie C. przysługują wierzytelności wobec A., które wynikają z umów pożyczek zawartych pomiędzy C. jako pożyczkodawcą a A. jako pożyczkobiorcą.
W ramach czynności likwidacyjnych, likwidator zamierza ściągnąć wierzytelności przysługujące Spółkom od C., w drodze zawarcia umowy datio in solutum. Umowa Datio in Solutum będzie przewidywała, że Wierzytelności pożyczkowe zostaną przeniesione na rzecz Spółek tytułem zaspokojenia długu C. zamiast spłaty pieniężnej. Przenoszone na Spółki wierzytelności pożyczkowe będą obejmować wyłącznie kwotę kapitału (bez odsetek naliczonych od Wierzytelności Pożyczkowych). Wartość rynkowa Wierzytelności Pożyczkowych nie będzie wyższa niż wartość Długu C.
W skutek zawarcia umowy datio in solutum, Spółki nie wydadzą wspólnikowi (tj. A.) środków pieniężnych, ale wydadzą wierzytelności przysługujące w stosunku do wspólnika.
Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia przyjęcia, że:
- nabycie wierzytelności w związku z likwidacją B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego po stronie A. w wysokości wartości rynkowej otrzymanych wierzytelności, w części niestanowiącej kosztów nabycia lub objęcia udziałów w B. (pytanie nr 1);
- wygaśnięcie wierzytelności wskutek konfuzji po nabyciu przez A. tych wierzytelności w ramach wydania majątku likwidacyjnego przez B. nie doprowadzi do powstania przychodu po stronie A. (pytanie nr 2).
Przechodząc do samego zjawiska konfuzji wskazać należy, iż ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie posługuje się tym pojęciem. Także ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.) nie zawiera definicji „konfuzji”, ani też konkretnego przepisu regulującego następstwa prawne połączenia długu i wierzytelności w jednej osobie.
W doktrynie prawa cywilnego ugruntowało się rozumienie konfuzji jako połączenia w jednym podmiocie osoby wierzyciela i dłużnika, prowadzące do wygaśnięcia wierzytelności i długu. Ze względu na fakt, iż byłoby sprzeczne z istotą stosunku prawnego pozostawanie „swoim” wierzycielem i dłużnikiem, prawa i obowiązki wynikające ze zobowiązania wygasają ze względu na zanik istotnych elementów konstrukcji stosunku zobowiązaniowego, jakim są dwie strony zobowiązania.
Nie można jednak w tym przypadku mówić o umorzeniu zobowiązania, z uwagi na to, że do konfuzji dochodzi z mocy samego prawa, a nie wskutek złożonego oświadczenia woli.
Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pojęcie umorzenia zobowiązania ma węższe znaczenie niż na gruncie prawa cywilnego. Umorzeniem zobowiązania w rozumieniu przepisów omawianej ustawy podatkowej jest zwolnienie dłużnika z obowiązku jego wykonania, tj. zwolnienie go z długu.
Instytucję tę reguluje art. 508 ww. Kodeksu, zgodnie z którym:
Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
W wyniku likwidacji Spółki, wierzytelność Spółki przejdzie na A. jako wspólnika, wskutek czego A. stanie się jednocześnie wierzycielem i dłużnikiem. W przypadku, gdy dochodzi do połączenia wierzyciela i dłużnika, wzajemne prawa ulegają wygaśnięciu. Cena sprzedaży udziału w innej spółce, będąca wierzytelnością Spółki i długiem A. wygaśnie. W sytuacji opisanej w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, dojdzie zatem do wygaśnięcia zobowiązania B. z tytułu ceny sprzedaży udziału w innej spółce nie w wyniku umorzenia, lecz poprzez podjęcie decyzji o likwidacji Spółki i podziale jej majątku.
W świetle powyższego, wygaśnięcie zobowiązania A. (jako wspólnika) z tytułu ceny sprzedaży udziału w innej spółce nastąpi z mocy prawa, wskutek skumulowania w rękach jednego podmiotu praw przysługujących wierzycielowi i obowiązków dłużnika (tzw. konfuzja), a nie w wyniku zwolnienia z długu.
Należy więc uznać, że o ile samo wygaśnięcie na skutek konfuzji otrzymanej wierzytelności B. wobec C. nie będzie dla A. skutkowało powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, to jednak w sytuacji analizowanego zdarzenia mamy do czynienia z przysporzeniem po stronie wspólnika spółki kapitałowej (A.) w związku z otrzymaniem majątku likwidacyjnego.
Wskazać należy, że podatnik, który otrzyma majątek likwidowanej spółki, w skład którego wchodzą przysługujące jej wierzytelności, tj. prawa majątkowe, których wartość jest równa wartości wierzytelności z tytułu udzielonej temu wspólnikowi przez likwidowaną spółkę pożyczki wraz z wymagalnymi odsetkami na dzień otrzymania majątku likwidacyjnego, uzyskuje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Otrzymanie przez wspólnika (Wnioskodawcę) w wyniku likwidacji spółki wierzytelności opisanej we wniosku będzie dla niego skutkowało powstaniem przychodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, zgodnie z treścią art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o CIT. Powołany przepis jednoznacznie wskazuje, iż opodatkowaniu jako przychód z udziału w zyskach osób prawnych podlega wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej.
Zatem w sytuacji, w której wspólnik likwidowanej spółki kapitałowej wskutek podziału majątku likwidacyjnego, otrzymuje wierzytelności np. z tytułu zbytych na jego rzecz uprzednio składników majątku przez tę likwidowaną Spółkę, uzyskuje z tego tytułu przychód podatkowy.
Natomiast jak wynika z art. 12 ust. 4 pkt 22 ustawy o CIT, przychód w związku z otrzymaniem majątku likwidacyjnego powstaje wtedy, gdy wartość majątku likwidacyjnego jest wyższa niż koszt nabycia lub objęcia udziałów w likwidowanej spółce. Nadwyżka, o której mowa w ww. artykule, powinna być ustalona jako nadwyżka wartości majątku likwidacyjnego nad wydatkami poniesionymi na nabycie udziałów.
W świetle wyżej wymienionych przepisów prawa podatkowego oraz przedstawionego opisu sprawy stwierdzić należy, że otrzymanie przez wspólnika (Wnioskodawcę) w wyniku likwidacji spółki Wierzytelności z tytułu zbytych na jego rzecz uprzednio składników majątku przez tę likwidowaną spółkę będzie dla niego skutkowało powstaniem przychodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, zgodnie z treścią art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o CIT. Przychodem tym będzie wartość otrzymanego przez A. jako wspólnika majątku likwidacyjnego, czyli wartość wierzytelności z tytułu ceny sprzedaży udziału w innej spółce, w części przekraczającej koszt nabycia lub objęcia udziałów Spółki - zgodnie z treścią art. 12 ust. 4 pkt 22 ustawy o CIT.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, zgodnie z którym nabycie wierzytelności B. przez A. w związku z likwidacją B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie A. w wysokości równej wartości rynkowej tych wierzytelności, w części niestanowiącej kosztów nabycia lub objęcia udziałów w B. - jest prawidłowe.
Natomiast Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2, zgodnie z którym, wygaśnięcie wierzytelności B. wskutek konfuzji po nabyciu tych wierzytelności przez A. w ramach wydania majątku likwidacyjnego przez B., nie doprowadzi do powstania przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie A. - jest prawidłowe.
Odpowiedź na pytanie nr 3
Powzięli Państwo również wątpliwość czy przekazanie Wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego w naturze na skutek likwidacji B., doprowadzi do powstania przychodów podatkowych po stronie B. w wysokości równej wartości zbywczej (rynkowej) Wierzytelności B. na podstawie art. 14a ust. 1 ustawy o CIT.
Tym samym, ponownie wskazać należy, na treść art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, w myśl którego:
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:
1) otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;
Z treści ww. przepisu wynika, że pojęcie przychodu jest bardzo szerokie i obejmuje m.in. wszystkie otrzymane pieniądze z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych w przepisach.
W myśl art. 14a ust. 1 ustawy o CIT:
1. W przypadku gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości albo w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów (akcji), podziału pomiędzy wspólników (akcjonariuszy) majątku likwidowanej spółki albo spółdzielni, przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Przepisy art. 14 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.
Podkreślenia wymaga fakt, że likwidacja Spółki i przekazanie jej składników majątkowych wspólnikom, którym przysługuje takie uprawnienie, skutkuje powstaniem zobowiązania Spółki do zaspokojenia roszczeń wspólników o przekazanie tych składników. Wykonanie zobowiązania w formie przeniesienia przez Spółkę prawa własności majątku na rzecz dotychczasowych wspólników prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania Spółki. W ten sposób, Spółka jako dłużnik zwolni się z długu, a ww. składniki majątku będą przysługiwały wspólnikom.
W konsekwencji w przypadku, gdy Spółka przez wykonanie świadczenia niepieniężnego ureguluje w całości albo w części zobowiązanie z tytułu podziału pomiędzy wspólników majątku likwidowanej Spółki, przychodem Spółki będzie wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia.
Tym samym, przekazanie majątku likwidacyjnego w naturze na skutek likwidacji B. doprowadzi do powstania przychodu podatkowego po stronie B. w wysokości równej wartości rynkowej wierzytelności B. zgodnie z art. 14a ust. 1 ustawy o CIT.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 należało uznać za prawidłowe.
Odpowiedź na pytanie nr 4
W odniesieniu do Państwa wątpliwości sformułowanych w pytaniu nr 4, należy przywołać treść art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, w myśl którego:
1. Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.
W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, w tym w sposób określony w art. 12 ust. 1 pkt 7, z wyjątkiem wierzytelności lub jej części, które uprzednio zostały zarachowane jako przychód należny - do wysokości uprzednio zarachowanej jako przychód należny.
W tym miejscu wskazać należy, że art. 14a ustawy o CIT nie precyzuje co powinno być kosztem uzyskania przychodu w związku z przeniesieniem na pożyczkodawcę w ramach umowy datio in solutum wierzytelności. Związane jest to z tym, że ustalanie kosztu będzie zależało od rodzaju spełnianego świadczenia niepieniężnego. W konsekwencji, koszt podatkowy należy określić stosując zasady ogólne ustalania kosztu lub - jeżeli w odniesieniu do danego świadczenia mają zastosowanie - zasady specyficzne.
Odnosząc się do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności pożyczkowych, uznać należy, że kosztem tym będzie kwota udzielonej, a niespłaconej przez pożyczkobiorcę (C.) wierzytelności pożyczkowej (kwoty nominalnej bez odsetek).
Podsumowując, w przypadku wierzytelności pożyczkowych, kosztem uzyskania przychodów będzie wydatek związany z powstaniem takiej wierzytelności, czyli niespłacona kwota udzielonych pożyczek w wartości nominalnej (niespłacona kwota główna bez odsetek). W takim to bowiem zakresie udzielenie pożyczki w ramach wiąże się dla B. z faktycznym pomniejszeniem majątku pożyczkodawcy.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że w związku z przekazaniem wierzytelności B. w ramach wydania majątku likwidacyjnego w naturze B. będzie uprawniona do wykazania kosztu uzyskania przychodów w wysokości odpowiadającej wartości nominalnej wierzytelności B. wydanych A., maksymalnie do wysokości odpowiadającej uzyskanemu przychodowi z przeniesienia wierzytelności B.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4 jest prawidłowe.
Odpowiedź na pytanie nr 5
Uzależnili Państwo odpowiedź na pytanie nr 5 od stanowiska organu w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4, tzn. oczekują Państwo odpowiedzi na pytanie nr 5 jedynie w sytuacji uznania Państwa stanowiska w zakresie pytania nr 4 za nieprawidłowe. W związku z tym, że Państwa stanowisko dotyczące pytania nr 4 uznałem za prawidłowe, odstępuje od udzielenia odpowiedzi na pytanie nr 5.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
W odniesieniu do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że dotyczą one konkretnych spraw i konkretnych podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
A. SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ (Zainteresowany będący stroną postępowania - art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.
