Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 16 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy limitu zwolnienia podmiotowego wynikającego z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, w związku z wycofaniem składnika majątku (budynku) wykorzystywanego następnie w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej oraz najmu lokali mieszkalnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia niepublicznego przedszkola. Przedszkole mieści się w budynku, który obecnie stanowi środek trwały firmy, amortyzowany zgodnie z przepisami ustawy o PIT.

Wnioskodawca planuje w ciągu najbliższych 2-3 miesięcy wycofać budynek z ewidencji środków trwałych i przenieść go do majątku prywatnego. Po wycofaniu budynku planuje zawrzeć jako osoba fizyczna umowę najmu tego budynku z prowadzoną przez siebie jednoosobową działalnością gospodarczą.

Umowa najmu będzie zawarta na czas nieokreślony. Planowany czynsz najmu wynosić będzie 15 000 zł miesięcznie (180 000 zł rocznie). Przedszkole będzie nadal prowadzone w tym samym budynku przez JDG Wnioskodawcy.

W budynku, który ma być przedmiotem najmu, prowadzona jest działalność przedszkolna w formie dwóch placówek - jednej publicznej i jednej niepublicznej - obie zarządzane w ramach tej samej jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy. W związku z tym część faktur kosztowych i rozliczeniowych (np. za media, wyposażenie, usługi) może być wystawiana osobno na każdą z placówek, mimo że najemcą całego budynku pozostaje jedna JDG.

Wnioskodawca nie jest czynnym podatnikiem VAT. Najem trzech mieszkań prowadzony jest poza działalnością gospodarczą na cele mieszkaniowe i opodatkowany ryczałtem (8,5%/12,5%).

Przychody z tego tytułu wynoszą ok. 90 000 zł rocznie.

Pytanie

1.         Czy przychody z najmu budynku przedszkola po jego wycofaniu z działalności gospodarczej, zawartego między osobą fizyczną a jej JDG, w wysokości 180 000 zł rocznie, korzystają ze zwolnienia podmiotowego z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT?

2.         Czy przychody z najmu trzech mieszkań na cele mieszkaniowe, opodatkowane ryczałtem (poza JDG), nie wliczają się do limitu 200 000 zł, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przychody z najmu budynku przedszkola, jako jedynej czynności opodatkowanej VAT wykonywanej przez osobę fizyczną, nie przekraczają limitu 200 000 zł rocznie, a zatem korzystają ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Ad. 2. Wnioskodawca wskazuje, że przychody z najmu lokali mieszkalnych, prowadzonych poza działalnością gospodarczą i na cele mieszkaniowe, są objęte zwolnieniem przedmiotowym z VAT (art. 43 ust. 1 pkt 36) i zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt 2 nie wliczają się do limitu 200 000 zł.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Według art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Z treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy:

Z przytoczonego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele osobiste tego podatnika. Przy czym istotnym warunkiem dla takiego opodatkowania jest fakt posiadania prawa w całości lub w części, do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Powyższy przepis dotyczy sytuacji gdy czynności przekazania towarów na cele osobiste dokonuje podatnik podatku VAT. Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Zatem definicja działalności gospodarczej ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określaną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy tym, z art. 15 ust. 2 ustawy jednoznacznie wynika, że pod pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć także czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W tym przypadku decydujące znaczenie ma ciągłość wykorzystywania majątku. Wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych ma miejsce przede wszystkim poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne, np. w najem, dzierżawę itp. Przy czym przez ciągłość wykorzystywania składników majątku rozumieć należy także wykorzystanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania.

Umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony - zarówno wynajmującego, jak i najemcę - określone przepisami obowiązki.

Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071), zwanej dalej Kodeksem cywilnym:

W myśl art. 659 § 2 Kodeksu cywilnego:

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, a umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę.

Na gruncie przepisów ustawy najem stanowi świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zatem, usługa najmu wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Charakter stosunku prawnego, jaki kształtuje umowa najmu, wskazuje, że ma ona długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy:

Z powołanego wyżej przepisu wynika, że ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzysta wyłącznie świadczenie usług wynajmu nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cele mieszkaniowe. Zastosowanie zwolnienia jest więc uzależnione od spełnienia przesłanek obiektywnych, dotyczących charakteru wynajmowanego lokalu (lokal mieszkalny) oraz subiektywnych, dotyczących przeznaczenia wynajmowanego lokalu (cel mieszkaniowy). W związku z tym, zwolnieniu nie podlega wynajem nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cel inny niż mieszkaniowy.

Ustawodawca przewiduje także zwolnienie od podatku VAT dla określonej grupy podatników. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w art. 113 ustawy.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 113 ust. 2 ustawy:

W oparciu o art. 113 ust. 5 ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że nie jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zamierza Pan wycofać z ewidencji środków trwałych i przenieść do majątku prywatnego budynek przedszkola, który ma być przedmiotem najmu dla opodatkowanej działalności gospodarczej oraz dodatkowo wynajmować trzy lokale na cele mieszkalne.

Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy przychody z najmu budynku przedszkola po jego wycofaniu z działalności gospodarczej, zawartej między osobą fizyczną a jej jednoosobową działalnością gospodarczą w wysokości 180 000 rocznie korzystają ze zwolnienia podmiotowego z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT oraz czy przychody z trzech mieszkań na cele mieszkaniowe, opodatkowane ryczałtem (poza jednoosobową działalnością gospodarczą) nie wliczają się do limitu 200 000 zł, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Na wstępie należy wskazać, że osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek bez względu na to, że dla celów podatku dochodowego może być postrzegana jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą wyłącznie z jednego rodzaju wykonywanych czynności, dla celów podatku VAT jest podatnikiem ze wszystkich czynności jakie wykonuje. Wystarczy, że jest spełniona definicja działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W Pana przypadku, dla celów podatku VAT, wykonuje Pan działalność polegającą na prowadzeniu przedszkola. Istotnym elementem jest to, że działalność tę prowadzi Pan jako jednoosobową działalność gospodarczą a więc działa Pan we własnym imieniu na własną rzecz. Działalność ta, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W tym miejscu należy wskazać, że jakakolwiek czynność wykonywana przez Pana dla celów zarobkowych, wypełniająca definicję działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy dla celów podatku VAT, jest traktowana jako czynność podlegająca opodatkowaniu i łączy się z innymi czynnościami, które Pan wykonuje we własnym imieniu i na własną rzecz. Nie jest zatem możliwe aby Pan będący podatnikiem podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący przedszkole w formie jednoosobowej działalności gospodarczej był jednocześnie nabywcą usług najmu od samego siebie tj. podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Taka sytuacja dla celów podatku VAT nie może mieć miejsca. Podatnik może wykonywać czynności na swoje cele osobiste (np. remont budynku mieszkalnego w ramach wykonywanej działalności gospodarczej) jednakże usługa najmu nie jest traktowana, dla celów podatku VAT jako cel osobisty. Jest to nadal działalność gospodarcza ponieważ wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Oznacza to, że nie może Pan rozpatrywać możliwości zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy do czynności najmu budynku przedszkola, w okolicznościach opisanych we wniosku.

Tym samym Pana stanowisko w zakresie pytania 1 uznaję za nieprawidłowe.

Jeśli chodzi o najem trzech mieszkań na cele mieszkaniowe, należy wskazać, że czynności te są traktowane jako wykonywane przez Pana w ramach działalności gospodarczej, a nie poza nią. Wynika to z samej definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Co do zasady, do limitu sprzedaży nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 (…), z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami - jeżeli czynności te nie mają charakteru usług pomocniczych.

Ustawodawca zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy nie zdefiniował pojęcia charakter „pomocniczy”. W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową, w taki bowiem sposób ustawodawca komunikuje się z podatnikiem jako adresatem normy. Dopiero gdy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych dyrektyw interpretacyjnych. Według internetowego słownika synonimów (strona internetowa-http://synonim.net/synonim/pomocniczy), synonimami do słowa „pomocniczy” są pojęcia: „pomocny, wspierający, poboczny, akcesoryjny, dodatkowy, dopływowy, posiłkowy, subsydialny, subsydiarny, uzupełniający, wspomagający”.

Przepisy unijnej Dyrektywy w zakresie VAT posługują się określeniem „incidental transactions” w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako „transakcje incydentalne/uboczne”. Termin „incydentalny” wg Słownika języka polskiego (Słownika Wydawnictwa Naukowego PWN) oznacza przy tym „mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko”, natomiast termin „uboczny” oznacza „dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy”. Transakcje o charakterze „incydentalnym” oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie „incydentalności” odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika. Także w wersji francuskiej omawianej VI Dyrektywy użyto określenia „accessoire”, a w wersji niemieckiej „Hilfsumsaetze”, co wskazuje, że w analizowanym kontekście istotne jest, aby były to czynności poboczne, czy też pomocnicze do zasadniczej działalności podatnika (wspomniane powyżej trzy wersje językowe VI Dyrektywy są kompatybilne i wskazują na pomocniczy, poboczny charakter omawianych czynności). Podobnie, polska wersja językowa Dyrektywy 2006/112, która zastąpiła VI Dyrektywę, odstępuje od sformułowania „transakcje sporadyczne” i określa omawiane czynności jako „transakcje pomocnicze”.

Transakcje pomocnicze zatem to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić, czy dana czynność może być uznana za pomocniczą, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli dana działalność stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze.

Zatem, aby ocenić, czy świadczona usługa ma charakter „pomocniczy”, należy wziąć pod uwagę to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika.

Za czynności związane z nieruchomościami należy uznać nie tylko usługi stricte dotyczące nieruchomości, ale wszelkie czynności, których wykonanie oparte jest na wykorzystaniu, używaniu i użytkowaniu nieruchomości. Transakcje pomocnicze natomiast to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności - co w Pana przypadku odnośnie najmu mieszkań, nie ma miejsca.

Jeszcze raz należy podkreślić, że usługa najmu, bez względu na to, czy jest prowadzona w oparciu o składniki majątku osobistego, czy też działalność gospodarcza w tym zakresie nie jest zarejestrowana w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – art. 15 ust. 2 ustawy – jest prowadzona w ramach działalności gospodarczej, przez podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W niniejszej sprawie, należy więc wskazać, że Pan jako osoba fizyczna prowadzi, na potrzeby ustawy o VAT, działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia przedszkola oraz wynajmu lokali mieszkalnych. Są to dwa odrębne zakresy działalności, które nie są powiązane ze sobą i są od siebie niezależne. Tym samym prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej w zakresie usługi najmu nieruchomości nie można uznać za działalność świadczoną pomocniczo. Jest to – jak jednoznacznie wynika z przedstawionego opisu sprawy, obok działalności związanej z prowadzeniem przedszkola drugi rodzaj wykonywanej przez Pana działalności gospodarczej, na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Najem nieruchomości oraz działalność związana z prowadzeniem przedszkola, to dwie różne od siebie działalności - w zakresie odrębnego rodzaju (przedmiotu) wykonywanej przez Pana działalności gospodarczej.

Należy wskazać, że zwolnienie wynikające z art. 113 ustawy jest związane bezpośrednio z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, która w standardowych warunkach podlegałaby opodatkowaniu. Zwolnienie to odnosi się do konkretnego limitu wynikającego z całej sprzedaży (odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług) danego podatnika. Skoro, jak wyżej wskazano, wykonuje Pan oprócz działalności gospodarczej związanej z prowadzeniem przedszkola, również działalność gospodarczą w zakresie wynajmu, to również sprzedaż z tej działalności powinna być wliczana do limitu, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, nie stanowi ona bowiem działalności pomocniczej realizowanej przez Pana.

Tym samym, wartość świadczonych przez Pana usług najmu nieruchomości, stanowiących odpłatne świadczenie usług w ramach prowadzonej w tym zakresie przez Pana działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, każdorazowo podlega wliczeniu do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy.

W związku z powyższym, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 uznaję za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…), (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.