Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania świadczeń wykonywanych na rzecz kontrahenta za usługi podlegające opodatkowaniu oraz daty powstania obowiązku podatkowego.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. sp. z o.o. jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, opodatkowanym w Polsce od całości swoich dochodów. Spółka jest także czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Głównym przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę jest produkcja (...).

Wnioskodawca jest uczestnikiem rynku mocy, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 610 ze zm. - dalej „u.r.m.”), w ramach którego pełni funkcję jednostki fizycznej, tj. wyodrębnionego zespołu urządzeń technicznych wraz z przyporządkowanymi im punktami pomiarowymi w systemie.

W związku z uczestnictwem w rynku mocy Wnioskodawca zawarł umowę z kontrahentem, który w ramach rynku mocy pełni funkcję dostawcy mocy, o którym mowa w art. 2 pkt 4 u.r.m., a to właściciela jednostki rynku mocy, będącego właścicielem jednostek fizycznych tworzących jednostkę rynku mocy lub podmiotem upoważnionym przez właścicieli tych jednostek fizycznych do dysponowania nimi na rynku mocy.

Wnioskodawca nie ma zawartej umowy bezpośrednio z operatorem rynku mocy w rozumieniu art. 2 pkt 27 u.r.m., to jest operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego, o którym mowa w art. 3 pkt 24 lub 28 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne. Umowę z operatorem zawarł natomiast kontrahent Wnioskodawcy będący dostawcą mocy.

W ramach umowy zawartej z kontrahentem Wnioskodawca zobowiązany jest m.in. do realizacji obowiązku w postaci zobowiązania się Spółki do pozostawania w okresie obowiązywania umowy w gotowości do dostarczania mocy elektrycznej, nie mniejszej niż Moc Akceptowana, poprzez czasowe ograniczenie poboru energii elektrycznej z sieci elektroenergetycznej (redukcja zapotrzebowania). W związku z tym obowiązkiem Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie rozliczane w okresach kwartalnych.

Odrębnym zobowiązaniem Wnioskodawcy oraz odrębną instytucją rynku mocy, w której udział bierze Spółka jest testowy okres przywołania (dalej: „TOP”), o którym mowa w art. 67 u.r.m. TOP odbywa się nie częściej niż raz na kwartał i zgodnie z art. 67 ust. 5 u.r.m., ogłaszany jest przez operatora w stosunku do podległych mu jednostek rynku mocy, w tym w stosunku do kontrahenta Wnioskodawcy.

Celem TOP jest weryfikacja możliwości zapewnienia przez jednostki rynku mocy określonego poziomu redukcji mocy. Faktycznie redukcja poziomu mocy spoczywa na poszczególnych jednostkach fizycznych (m.in. Wnioskodawca), z którym jednostki rynku mocy mają zawarte umowy (m.in. kontrahent Wnioskodawcy).

Zgodnie z art. 67 ust. 5 u.r.m., w przypadku pozytywnego wyniku testowego okresu przywołania na rynku mocy operator pokrywa na wniosek dostawcy mocy uzasadnione koszty związane z jego wykonaniem dla jednostki rynku mocy, przy czym wysokość rekompensaty:

1)nie może być wyższa niż równowartość tygodniowego wynagrodzenia dostawcy mocy w odniesieniu do tej jednostki rynku mocy - w przypadku jednostki rynku mocy wytwórczej albo

2)jest równa wartości tygodniowego wynagrodzenia dostawcy mocy w odniesieniu do tej jednostki rynku mocy - w przypadku jednostki rynku mocy redukcji zapotrzebowania.

Jednocześnie, zgodnie z umową zawartą przez Wnioskodawcę z kontrahentem, także Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie z tytułu uczestnictwa w TOP. Zgodnie z postanowieniami umowy, faktury wystawiane przez Wnioskodawcę będą obejmowały kwoty należne z tytułu Usług nabywanych przez Usługodawcę, w tym Opłatę za Gotowość oraz Opłaty za Redukcję Zapotrzebowania, które stanowią element świadczonej usługi. Klientowi (tu: Wnioskodawca) przysługuje prawo do otrzymania zwrotu uzasadnionych kosztów związanych z przeprowadzonym Testowym Okresem Przywołania tylko w przypadku, w którym wykona redukcję w trakcie Testowego Okresu Przywołania w wielkości co najmniej równej Mocy Akceptowanej pomniejszonej o zgłoszone Niedyspozycyjności.

Wysokość kwoty zwróconej Usługodawcy jest zależna od sumarycznej wartości Obowiązku Mocowego Jednostki Rynku Mocy Usługodawcy, w której skład wchodzi Jednostka Fizyczna Klienta, dla tygodnia w którym miał miejsce Testowy Okres Przywołania, a jej wysokość stanowi iloczyn:

1)ilorazu Mocy Akceptowanej Klienta pomniejszonej o Niedyspozycyjności odniesionej do sumy Mocy Akceptowalnych pomniejszonych o Niedyspozycyjności wszystkich Jednostek Fizycznych wchodzących w skład Jednostki Rynku Mocy, do której należy Jednostka Fizyczna Klienta w godzinie Testowego Okresu Przywołania oraz

2)wielkości 95% kwoty zwrotu otrzymanej od B. opisanej powyżej.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że należne mu wynagrodzenie, choć wskazuje na uwzględnienie zwrotu poniesionych kosztów związanych z TOP, faktycznie oderwane jest od jakichkolwiek kosztów ponoszonych przez jednostki fizyczne, w tym Wnioskodawcę.

Za wykonywanie obowiązku mocowego Wnioskodawca otrzymuje od Usługodawcy wynagrodzenie należne za dany miesiąc, na podstawie wystawionej na jego rzecz faktury. Wynagrodzenie za wykonywanie obowiązku mocowego jest powiększane o należny podatek od towarów i usług (dalej: „VAT”), zgodnie z art. 65 u.r.m.

Informację o wysokości wynagrodzenia Wnioskodawca otrzymuje od kontrahenta. Do 5 dni roboczych po zakończeniu okresu rozliczeniowego Wnioskodawca otrzymuje Wstępny Raport Handlowy określający ilość godzin dyspozycyjności i zredukowanej energii z tego okresu. Wnioskodawca jest zobowiązany do przedstawienia uwag na temat Wstępnego Raportu Handlowego w terminie 5 dni od jego otrzymania. Po akceptacji Raportu, Wnioskodawca otrzymuje drogą mailową szczegółowe dane do wystawienia faktury po zakończeniu okresu rozliczeniowego najpóźniej do 14 (czternastego) dnia kolejnego miesiąca.

Informacja o wysokości wynagrodzenia otrzymana od kontrahenta stanowi podstawę do wystawienia faktury przez Wnioskodawcę.

Jeżeli wynik Testowego Okresu Przywołania Jednostki Rynku Mocy, do której należy Wnioskodawca jest negatywny, Wnioskodawcy nie przysługuje wynagrodzenie za okres od Testowego Okresu Przywołania zakończonego wynikiem negatywnym do dnia zgłoszenia przez Usługodawcę gotowości do wykonania kolejnego Testowego Okresu Przywołania. Brak wynagrodzenia za dany okres nie zwalnia Klienta z wywiązania się z Obowiązku Mocowego w Okresie Przywołania.

Zgodnie z zapisami umowy, jeżeli w pierwszych dwóch miesiącach danego kwartału w odniesieniu do Jednostki Rynku Mocy Redukcji Zapotrzebowania Usługodawcy, w której znajduje się Wnioskodawca, nie został ogłoszony Testowy Okres Przywołania lub Okres Przywołania, Usługodawca może zwrócić się do B., nie później niż 7 dni przed zakończeniem danego kwartału z wnioskiem o ogłoszenie Testowego Okresu Przywołania. Jeżeli B. nie ogłosił dla Jednostki Rynku Mocy, w której znajduje się Klient, Testowego Okresu Przywołania zgodnie z wnioskiem, o którym mowa w zdaniu poprzednim, uznaje się, że zdolność do wykonania Obowiązku Mocowego została wykazana. Tym samym, Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie na takich samych zasadach, jak wtedy, gdy doszłoby do TOP.

Tytułem przykładu Wnioskodawca wskazuje, że w I kwartale 2025 roku nie został przeprowadzony TOP. Informację o wysokości wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy od kontrahenta Spółka otrzymała drogą mailową. Na tej podstawie Wnioskodawca wystawił fakturę, która obejmowała tylko gotowość do redukcji.

Wnioskodawca podkreśla, że nie posiada danych ani informacji, które pozwoliłyby mu na samodzielne obliczenie wynagrodzenia z tytułu gotowości do redukcji lub TOP w terminie faktycznego wystąpienia TOP, w szczególności Wnioskodawca nie dysponuje dostępem do portalu internetowego operatora, a portal prowadzony przez kontrahenta nie udostępnia takowych informacji poszczególnym jednostkom fizycznym, w tym Wnioskodawcy.

Pytania

1.Czy świadczenie polegające na pozostawaniu w gotowości do wykonania redukcji zapotrzebowania oraz dokonywanie redukcji zapotrzebowania w ramach TOP w związku, z którym kontrahent wypłaca Wnioskodawcy Wynagrodzenie stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 – dalej „Ustawa o VAT”)?

2.W przypadku uznania, że usługa świadczona przez Wnioskodawcę w ramach umowy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie usług – czy zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy po stronie Wnioskodawcy powstaje z chwilą wykonania usługi, tj. w momencie otrzymania od kontrahenta informacji o wysokości należnego wynagrodzenia, która to data stanowi jednocześnie datę wykonania usługi wskazywaną na wystawionej fakturze?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie polegające na pozostawaniu w gotowości do wykonania redukcji zapotrzebowania oraz dokonywanie redukcji zapotrzebowania w ramach TOP, w związku, z którym kontrahent wypłaca Wnioskodawcy Wynagrodzenie stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT.

2.W przypadku gdy stanowisko Wnioskodawcy na pytanie nr 1 jest prawidłowe - w ocenie Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy w związku z wynagrodzeniem za usługę TOP powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT czyli w momencie wykonania usługi, którym – w przedstawionym stanie faktycznym, zdaniem Wnioskodawcy – jest moment otrzymania informacji od kontrahenta o wysokości należnego wynagrodzenia. W konsekwencji, data ta stanowi datę wykonania usługi wskazywaną na wystawionej fakturze.

Ad 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przyjęto, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Co do zasady, towarem, zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, jest m.in. energia elektryczna w każdej postaci.

Zdaniem Wnioskodawcy, w ramach Testowego Okresu Przywołania (TOP) oraz gotowości do redukcji nie dochodzi do dostawy energii elektrycznej na rzecz kontrahenta. Wnioskodawca nie wytwarza energii elektrycznej, którą następnie przekazuje do sieci przesyłowej kontrahenta, a tym samym – nie dochodzi do przeniesienia własności energii elektrycznej jako towaru.

W związku z powyższym, świadczenie realizowane przez Wnioskodawcę w ramach TOP nie spełnia przesłanek odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Wnioskodawca wykonuje określone świadczenie na rzecz kontrahenta, wynikające z zawartej między stronami umowy. Przedmiotem tego świadczenia – jak już wskazano – jest umożliwienie kontrahentowi weryfikacji, czy poszczególne jednostki fizyczne, w tym Wnioskodawca, są zdolne do zagwarantowania określonego poziomu redukcji mocy.

W ocenie Wnioskodawcy, takie działanie stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Aby przyjąć, że dane świadczenie stanowi odpłatne świadczenie usług należy wykazać, że istnieje podmiot stanowiący odbiorcę tego świadczenia. W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że elementem koniecznym do uznania, że umowa obejmowała świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, jest wyodrębnienie podmiotu będącego odbiorcą świadczenia.

W wyroku WSA w Poznaniu z dnia 7 listopada 2017 r., sygn. akt I SA/Po 515/17, wprost wskazano, że dopóki nie ma kogoś, kto odnosiłby lub powinien odnosić konkretne (wymierne) korzyści o charakterze majątkowym wiążące się z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą. Nie ma tutaj bowiem żadnej konsumpcji. Skoro świadczenie nie jest konsumowane, to nie stanowi ono usługi. Musi pozostać poza sferą objętą opodatkowaniem VAT, podatek ten bowiem obciąża konsumpcję.

W wyroku z dnia 31 lipca 2020 r., sygn. akt: I FSK 1799/17 NSA wskazuje, że: by można mówić o świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u. winien istnieć bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia, odnoszący wymierną korzyść. Związek pomiędzy otrzymywaną odpłatnością, a świadczeniem musi być bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zdaniem Wnioskodawcy, odbiorcą świadczenia realizowanego przez Wnioskodawcę jest kontrahent. Wynika to zarówno z postanowień zawartej przez strony umowy, jak i z obowiązujących przepisów. Kontrahent, jako dostawca mocy, zobowiązany jest względem operatora systemu do zapewnienia określonego poziomu redukcji mocy, za co przysługuje mu wynagrodzenie od operatora. Obowiązek ten realizowany jest za pośrednictwem jednostek fizycznych – w tym Wnioskodawcy – z którymi kontrahent zawarł stosowne umowy.

Weryfikacja zdolności kontrahenta do wywiązania się z tego obowiązku następuje w ramach Testowego Okresu Przywołania (TOP). Za udział w TOP kontrahent otrzymuje wynagrodzenie od operatora, stanowiące zwrot poniesionych kosztów. W praktyce jednak możliwość uzyskania tego wynagrodzenia jest bezpośrednio uzależniona od zdolności jednostek fizycznych – takich jak Wnioskodawca – do zapewnienia wymaganej redukcji mocy.

Należy jednocześnie podkreślić, że zgodnie z treścią zawartej przez Wnioskodawcę umowy, wynagrodzenie przysługuje również w sytuacji, gdy do przeprowadzenia TOP nie doszło. W takim przypadku kontrahent wskazuje Wnioskodawcy wysokość wynagrodzenia należnego z tytułu utrzymywania gotowości do redukcji mocy.

Zapewnienie odpowiedniego poziomu redukcji mocy w ramach TOP przez Wnioskodawcę wiąże się z realną i rzeczywistą korzyścią po stronie kontrahenta, która przejawia się w otrzymaniu przez niego wynagrodzenia od operatora, co wynika z art. 67 ust. 5 u.r.m.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, istnieje oczywisty i bezpośredni związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy świadczeniem realizowanym przez Wnioskodawcę – polegającym na zapewnieniu określonego poziomu redukcji mocy w ramach TOP – a otrzymywanym z tego tytułu wynagrodzeniem, mającym charakter zwrotu kosztów.

Spełniona jest zatem przesłanka uznania tego świadczenia za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Odbiorcą świadczenia jest kontrahent, który – dzięki współpracy z Wnioskodawcą – uzyskuje wymierną korzyść ekonomiczną w postaci wynagrodzenia otrzymywanego od operatora.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, w ramach TOP Wnioskodawca świadczy na rzecz kontrahenta odpłatną usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Takie samo stanowisko wskazał również DKIS w interpretacji z dnia 27 lutego 2025 r., nr: 0113‑KDIPT1-3.4012.1027.2024.1.AG: „Wykonanie przez Państwa w ramach umowy zawartej z Kontrahentem obowiązku mocowego w zakresie TOP dla jednostki rynku mocy redukcji zapotrzebowania, w związku z którym otrzymują Państwo wynagrodzenie od kontrahenta w związku z pozytywnym wynikiem TOP, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Podsumowując, świadczenie TOP w związku, z którym otrzymują Państwo wynagrodzenie od kontrahenta stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie znajduje również potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 29 listopada 2023 r., nr: 0111-KDIB3-1.4012.654.2023.1.IK, w której tut. Organ wskazał, że „testowy okres przywoływania „TOP” jest narzędziem sprawdzającym czy jego kontrahent (w przedmiotowej sprawie Państwo) jest zdolny do należytego wykonania umowy czyli wykonania obowiązku mocowego polegającego na pozostawaniu w gotowości do dostarczania przez jednostkę rynku mocy określonej w umowie mocowej mocy elektrycznej do systemu oraz dostarczeniu określonej mocy elektrycznej do systemu w okresach przywołania na rynku mocy. W przypadku pozytywnego wyniku otrzymują Państwo wynagrodzenie. Zatem otrzymują Państwo wynagrodzenie w związku ze świadczeniem wykonanym przez Spółkę na rzecz Operatora. W konsekwencji wykonanie obowiązku mocowego w zakresie wykonania TOP dla jednostki rynku mocy redukcji zapotrzebowania, w związku, z którym Operator wypłaca na rzecz Państwa Środki w związku z pozytywnym wynikiem TOP należy uznać za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu VAT”.

Interpretacja ta dotyczyła co prawda relacji operator - dostawca mocy, nie zaś dostawca mocy - jednostka fizyczna jak w niniejszym przypadku, niemniej jednak, zdaniem Wnioskodawcy, przesłanki wskazane przez Organ występują także w ramach relacji Wnioskodawcy i kontrahenta.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy – świadczenie polegające na pozostawaniu w gotowości do wykonania redukcji zapotrzebowania oraz dokonywanie redukcji zapotrzebowania w ramach TOP, w związku, z którym kontrahent wypłaca Wnioskodawcy Wynagrodzenie stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT.

Ad 2

Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Zdaniem Wnioskodawcy, w niniejszym przypadku, w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego po stronie Wnioskodawcy nie będzie miał zastosowania żaden przepis szczególny, w szczególności art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a (dostawa energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego) jak również art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret 6 ustawy o VAT (dystrybucja energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego), gdyż świadczenia wynikające z umowy nie obejmują żadnej z ww. czynności.

Wnioskodawca wskazuje więc, że zastosowanie będzie miała ogólna reguła wskazana w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym obowiązek podatkowy po stronie Wnioskodawcy powstanie w dacie wykonania usługi testowego okresu przywołania. Podkreślić należy jednak, że regulacje wynikające z przepisów ustawy o VAT, jak również z przepisów ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy nie wskazują na moment, który określałby faktyczne wykonanie usługi TOP świadczonej przez Spółkę w ramach relacji pomiędzy dostawcą mocy (kontrahent) a jednostką fizyczną (Wnioskodawca).

Zdaniem Wnioskodawcy – co wynika również pośrednio z odpowiedzi na pytanie nr 1 – o wykonaniu przez niego usługi w ramach umowy można mówić wyłącznie w sytuacji, w której spełnione zostaną przesłanki uprawniające go do otrzymania Wynagrodzenia z tego tytułu.

Samo wystąpienie Testowego Okresu Przywołania, udział Wnioskodawcy w tym procesie oraz pozostawanie w gotowości do redukcji mocy – bez zaistnienia warunków skutkujących nabyciem prawa do wynagrodzenia – nie są wystarczające do uznania, że doszło do odpłatnego świadczenia usług.

W takiej sytuacji po stronie kontrahenta nie powstaje żadna wymierna korzyść ekonomiczna, co oznacza, że nie jest spełniona jedna z podstawowych cech konstytutywnych usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym, sam fakt pozostawania przez Wnioskodawcę w gotowości do redukcji mocy i/lub wystąpienia TOP i udziału w nim nie stanowi jeszcze wykonania usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym – nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego po stronie Wnioskodawcy.

Zasada ta znajduje zastosowanie również w przypadku, gdy TOP zakończył się wynikiem pozytywnym, a Wnioskodawcy przysługuje z tego tytułu wynagrodzenie od kontrahenta.

Zgodnie z postanowieniami umowy, dopiero pozytywny wynik weryfikacji TOP albo potwierdzenie, że TOP w danym okresie nie został przeprowadzony, umożliwia uznanie, iż usługa została wykonana w sposób zgodny z umową zawartą między stronami.

Wnioskodawca ponownie podkreśla, że nie posiada informacji niezbędnych do samodzielnego określenia wysokości należnego mu wynagrodzenia. Dane te przekazywane są wyłącznie przez kontrahenta, który udostępnia je Wnioskodawcy z pewnym opóźnieniem.

Fakt ten ma istotne znaczenie, gdyż zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Wynagrodzenie należne podatnikowi stanowi zatem podstawę opodatkowania, która ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia realizacji obowiązków wynikających z ustawy o VAT.

W szczególności, wartość ta stanowi:

• podstawę do obliczenia kwoty podatku od towarów i usług,
• element konieczny do prawidłowego określenia całkowitej kwoty należności z tytułu danej transakcji,
• oraz obligatoryjny składnik faktury VAT, którą podatnik jest zobowiązany wystawić w związku ze świadczeniem usług.

W związku z powyższym, obiektywny brak informacji o wysokości należnego wynagrodzenia po stronie Wnioskodawcy czyni w praktyce niemożliwym wystawienie faktury, który to obowiązek ciąży na Wnioskodawcy w myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Tym samym, samo zrealizowanie się warunków umowy, w tym pozytywny wynik TOP po stronie Wnioskodawcy oraz gotowość do redukcji, które to umożliwiają mu uzyskanie Wynagrodzenia nie świadczy w niniejszym przypadku o tym, że usługa została wykonana, a tym samym, że powstał po stronie Wnioskodawcy obowiązek podatkowy zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, dopiero w momencie, w którym uzyska on informację od kontrahenta o wysokości należnego wynagrodzenia można stwierdzić, że po stronie Wnioskodawcy zmaterializuje się obowiązek podatkowy. Dopiero bowiem ten moment powoduje obiektywną możliwość określenia podstawy opodatkowania, kwoty podatku od towarów i usług należnego oraz kwoty łącznej należności, będących elementami konstytutywnymi faktury VAT w myśl art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, za moment wykonania usługi – a więc również za datę sprzedaży, która powinna zostać wskazana na fakturze – należy uznać dzień, w którym Wnioskodawca otrzymuje od kontrahenta informację o wysokości należnego mu wynagrodzenia.

W przedstawionym stanie faktycznym sam fakt gotowości do redukcji zapotrzebowania i/lub odbycia się Testowego Okresu Przywołania (TOP) nie może przesądzać o wykonaniu usługi przez Wnioskodawcę, gdyż Spółka nie posiada w tym momencie informacji ani o pozytywnym wyniku TOP, ani o należnej jej kwocie wynagrodzenia. Dopiero otrzymanie drogą mailową potwierdzenia od kontrahenta co do wysokości należności stanowi dla Wnioskodawcy podstawę do uznania, że usługa została wykonana, a tym samym – do rozpoznania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Dodatkowo, jak wskazano w opisie stanu faktycznego, w analizowanym przypadku (tj. w I kwartale danego roku) TOP nie został przeprowadzony. Niemniej jednak, zgodnie z postanowieniami umowy, Wnioskodawcy przysługuje w takim przypadku wynagrodzenie z tytułu gotowości do redukcji mocy. Także i w tej sytuacji, Wnioskodawca nie jest w stanie samodzielnie ustalić wysokości należnego mu wynagrodzenia – informację tę przekazuje kontrahent. W konsekwencji, faktura dokumentująca usługę może zostać wystawiona dopiero po otrzymaniu tej informacji, a moment jej uzyskania powinien zostać uznany za datę wykonania usługi w rozumieniu ustawy o VAT.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy zbieżne jest z poglądem tut. Organu przedstawionym w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 14 grudnia 2022 r., nr: 0111‑KDIB3‑1.4012.404.2022.3.IK, w której przedmiotem rozstrzygnięcia była kwestia momentu rozpoznania obowiązku podatkowego w związku z uczestnictwem w rynku mocy w przypadku, w którym podatnik, analogicznie jak Wnioskodawca, nie posiadał informacji o należnym mu wynagrodzeniu przed otrzymaniem stosownej informacji od kontrahenta. Stan faktyczny opisany we wniosku dotyczy więc sytuacji podobnej do przedmiotu niniejszego wniosku, stąd zasadne jest, w ocenie Wnioskodawcy, odwołanie się do stanowiska przyjętego przez Organ.

W uzasadnieniu tut. Organ wskazał, że „Biorąc pod uwagę opis sprawy, nie jesteście Państwo w stanie wystawić faktury, dopóki P. nie wskaże kwoty wynagrodzenia za obowiązek mocowy. Jak wynika wprost z przepisów prawa sposób wynagradzania na rynku mocy następuje po wystawieniu faktury, która może być wystawiona dopiero po otrzymaniu od P. informacji zawierającej wartość należnego wynagrodzenia. Momentem powstania obowiązku podatkowego, jest dzień, w którym P. poinformuje Państwa o przysługującym wynagrodzeniu. W tym bowiem momencie - na gruncie VAT - można mówić o wykonaniu tejże usługi. Równocześnie datą sprzedaży (datą wykonania usługi) w treści faktury wystawianej tytułem wykonania obowiązku mocowego przejętego na rynku wtórnym jest data, w której jesteście Państwo poinformowani przez Operatora o wysokości przysługującego wynagrodzenia z tego tytułu. Podsumowując, analiza wskazanych okoliczności oraz regulacji prawnych pozwala w tym konkretnym przypadku uznać za prawidłowe Państwa stanowisko zgodnie, z którym w przypadku opisanego przez Państwa świadczenia obowiązek podatkowy powstaje w momencie (dacie), w którym Operator poinformuje Państwa o wysokości przysługującego im wynagrodzenia z ww. tytułu”.

Podobne rozstrzygnięcie tut. Organu było przedmiotem interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 29 listopada 2023 r., nr: 0111-KDIB3-1.4012.654.2023.1.IK dotyczącej TOP, przy czym w ramach relacji operator - dostawca mocy, nie zaś tak jak w niniejszym przypadku dostawca mocy - jednostka fizyczna. We wniosku o wydanie interpretacji podatnik wskazał, że dopiero złożenie przez niego wniosku i rozpoznanie go przez operatora w systemie prowadzonym przez niego powoduje, że podatnik posiada informację o wysokości należnego mu wynagrodzenia. Wcześniej, to jest w momencie faktycznego wystąpienia TOP, podatnik nie posiada informacji pozwalających na określenie podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego.

Również w interpretacji Dyrektora KIS z dnia 15 października 2024 r., nr: 0111-KDIB3- 1.4012.414.2024.1.IK tut, Organ uznał, że w przypadku, w którym w sposób obiektywny podatnik nie jest w stanie samodzielnie określić, czy wynagrodzenie będzie mu należne i w jakiej wysokości, obowiązek podatkowy powstaje w dacie otrzymania stosownej informacji od kontrahenta.

W stanie faktycznym podatnik wskazał, że spółka w momencie ograniczenia produkcji energii oraz w momencie składania wniosku o Rekompensatę nie zna wysokości ewentualnej Rekompensaty. Ponadto, Spółka wskazuje, że w niektórych sytuacjach nie ma pewności czy wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie (np. powyżej opisana sytuacja, w której najpierw Y. odmówiło Spółce wypłaty Rekompensaty i dopiero po złożeniu reklamacji uznano prawo Spółki do Rekompensaty za zasadne). Spółka nie oblicza kwot Rekompensaty i nie może tych kwot z dokładnością obliczyć z uwagi na fakt, że nie posiada wszystkich niezbędnych danych.

Dyrektor KIS uzasadniając swoje stanowisko w zakresie powstania obowiązku podatkowego w momencie otrzymania od kontrahenta informacji rozliczeniowej przez podatnika przyjął, że „w momencie ograniczenia produkcji energii nie znają Państwo wysokości przyznanej Rekompensaty i nie są Państwo w stanie tych kwot dokładnie obliczyć. Ponadto, w niektórych sytuacjach nie mają Państwo pewności czy Rekompensata w ogóle zostanie przyznana. Mając powyższe na uwadze, momentem faktycznego wykonania, a więc i momentem powstania obowiązku podatkowego, jest dzień, w którym Y. poinformuje Państwa o przysługującej Państwu Rekompensacie, a więc dzień otrzymania Informacji Rozliczeniowej. Wskazać również należy, że taki jak wynika z opisu sprawy, sposób świadczenia usługi i mechanizmy wynagradzania za nią wynikają z umów cywilnoprawnych. Sposób postępowania w przypadku ograniczenia produkcji energii jest sprecyzowany przez przepisy prawa. Skoro dopiero w momencie pozyskania informacji od Y. o wysokości Rekompensaty mogą Państwo ustalić podstawę opodatkowania, to momentem powstania obowiązku podatkowego będzie ta data”.

Dodatkowo, w najnowszej interpretacji z dnia 27 lutego 2025 r., nr: 0113-KDIPT1- 3.4012.1027.2024.1.AG dotyczącej analogicznego stanu faktycznego, DKIS wskazał: „Biorąc pod uwagę opis sprawy, nie jesteście Państwo w stanie wystawić faktury, dopóki nie otrzymają Państwo informacji od kontrahenta o wynikach TOP oraz o wysokości należnego wynagrodzenia. Skoro dopiero w momencie pozyskania informacji od Kontrahenta o wysokości wynagrodzenia mogą Państwo ustalić podstawę opodatkowania, to momentem powstania obowiązku podatkowego będzie ta data, tj. jest dzień, w którym kontrahent poinformuje Państwa o wynikach TOP i wysokości należnego wynagrodzenia”.

Wnioskodawca podkreśla również, że obiektywny brak możliwości określenia wysokości wynagrodzenia stanowiącego podstawę opodatkowania także przez orzecznictwo sądów administracyjnych wskazywany jest jako okoliczność uniemożliwiająca powstanie obowiązku podatkowego.

W wyroku NSA z dnia 11 maja 2017 r., sygn. akt: I FSK 1386/15 przyjęte zostało przez ten sąd, że w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie może być zaakceptowana wykładnia przepisów prawa podatkowego, której rezultatem jest uznanie, że obowiązki podatnika w omawianym zakresie mogą powstać w sytuacji, gdy ze względu na okoliczności od siebie niezależne nie może on tym obowiązkom sprostać. Tymczasem z takim właśnie przypadkiem będziemy mieli do czynienia w sytuacji, gdy podatnik, z uwagi na niemożność obliczenia podstawy opodatkowania (zależnej od wysokości należnej zapłaty - por. art. 29a u.p.t.u.), nie będzie mógł stwierdzić, w jakiej wysokości zobowiązanie podatkowe go obciąża, a tym samym jaki podatek należny powinien uwzględnić w składanej przez siebie deklaracji i jakiej wpłaty na rzecz organu podatkowego powinien dokonać.

Uzasadniając swoje stanowisko NSA przyjął, że w przypadku podatku od towarów i usług obowiązek i zobowiązanie podatkowe powstają, co do zasady, w tym samym momencie. Wobec tego, gdy podatnik nie posiada informacji o wysokości wynagrodzenia stanowiącego po jego stronie podstawę opodatkowania, co następuje z obiektywnych przyczyn nie zaś z uwagi na działanie podatnika, nie może powstać zobowiązanie podatkowe, którym zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm. - dalej: „OP”) jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

Przyjmując zaś wykładnię NSA w ww. orzeczeniu, zgodnie z którą obowiązek i zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług powstaje w tym samym momencie, w związku z brakiem możliwości powstania zobowiązania podatkowego, nie może również wystąpić obowiązek podatkowy po stronie podatnika.

Wnioskodawca również podkreśla, że w dacie realizacji TOP i/lub jego braku również organy podatkowe nie byłyby w stanie określić wysokości należnego Wnioskodawcy wynagrodzenia, a tym samym – kwoty należnego podatku od towarów i usług.

W związku z tym, po stronie organów podatkowych również występowałaby obiektywna niemożność wydania decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego Wnioskodawcy, z uwagi na brak dostępu do informacji niezbędnych do jego ustalenia.

W związku z powyższym, uznanie, że na podatniku ciążyłby obowiązek wystawienia faktury i wykazania w niej podstawy opodatkowania, kwoty podatku należnego oraz łącznej należności w przypadku, gdy należne podatnikowi wynagrodzenie nie zostało jeszcze skonkretyzowane stanowiłoby niemożliwy do spełnienia przez podatnika obowiązek. Nałożenie zaś takiego obowiązku na podatnika, wbrew przyjęciu, że nikt nie może być zobowiązany do rzeczy niemożliwych (impossibilium nulla obligatio est) stałoby w oczywistej sprzeczności z podstawowymi zasadami i regułami demokratycznego państwa prawnego.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, w przypadku, gdy z obiektywnych i niezależnych od Wnioskodawcy okoliczności nie jest on w stanie samodzielnie określić wysokości należnego mu wynagrodzenia, obowiązek podatkowy w związku ze świadczeniem wynikającym z zawartej umowy powstaje dopiero w momencie, w którym Spółka uzyska od kontrahenta informację o wysokości należnego mu Wynagrodzenia. W tym bowiem momencie - na gruncie VAT - można mówić o wykonaniu tejże usługi.

Zatem, w ocenie Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy w związku z wynagrodzeniem za usługi wynikające z zawartej umowy, powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT czyli w momencie wykonania usługi, którym – w przedstawionym stanie faktycznym, zdaniem Wnioskodawcy – jest moment otrzymania informacji od kontrahenta o wysokości należnego wynagrodzenia. W konsekwencji, data ta stanowi datę wykonania usługi wskazywaną na wystawionej fakturze.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

Art. 2 pkt 6 i pkt 22 ustawy:

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie:

• po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
• po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Ponadto należy zwrócić uwagę, że przepisy art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług stanowią implementację art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z ww. regulacją Dyrektywy 2006/112/WE Rady, podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie i niezależnie od miejsca zamieszkania działalność gospodarczą bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Powyższe przepisy wskazują, że czynność podlega opodatkowaniu, jeśli podmiot wykorzystuje w sposób ciągły w celach zarobkowych swój majątek.

Wskazali Państwo, że są czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Głównym przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez Państwa jest produkcja (...).

Są Państwo uczestnikiem rynku mocy, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (u.r.m.), w ramach którego pełnią Państwo funkcję jednostki fizycznej, tj. wyodrębnionego zespołu urządzeń technicznych wraz z przyporządkowanymi im punktami pomiarowymi w systemie.

W związku z uczestnictwem w rynku mocy zawarli Państwo umowę z kontrahentem, który w ramach rynku mocy pełni funkcję dostawcy mocy, o którym mowa w art. 2 pkt 4 u.r.m.

Nie mają Państwo zawartej umowy bezpośrednio z operatorem rynku mocy (w rozumieniu art. 2 pkt 27 u.r.m.), to jest operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego. Umowę z operatorem zawarł natomiast Państwa kontrahent będący dostawcą mocy.

W ramach umowy zawartej z kontrahentem są Państwo zobowiązani do pozostawania w okresie obowiązywania umowy w gotowości do dostarczania mocy elektrycznej, nie mniejszej niż Moc Akceptowana, poprzez czasowe ograniczenie poboru energii elektrycznej z sieci elektroenergetycznej (redukcja zapotrzebowania). W związku z tym obowiązkiem przysługuje Państwu wynagrodzenie rozliczane w okresach kwartalnych.

Odrębnym zobowiązaniem oraz odrębną instytucją rynku mocy, w której biorą Państwo udział jest testowy okres przywołania (TOP), o którym mowa w art. 67 u.r.m. TOP odbywa się nie częściej niż raz na kwartał i zgodnie z art. 67 ust. 5 u.r.m., ogłaszany jest przez operatora w stosunku do podległych mu jednostek rynku mocy, w tym w stosunku do Państwa kontrahenta.

Celem TOP jest weryfikacja możliwości zapewnienia przez jednostki rynku mocy określonego poziomu redukcji mocy. Faktycznie redukcja poziomu mocy spoczywa na poszczególnych jednostkach fizycznych (m.in. na Państwu), z którym jednostki rynku mocy mają zawarte umowy (m.in. Państwa kontrahent).

Zgodnie z umową przysługuje Państwu wynagrodzenie z tytułu uczestnictwa w TOP. Zgodnie z postanowieniami umowy, faktury wystawiane przez Państwa będą obejmowały kwoty należne z tytułu Usług nabywanych przez Usługodawcę, w tym Opłatę za Gotowość oraz Opłaty za Redukcję Zapotrzebowania, które stanowią element świadczonej usługi. Państwu (Klientowi) przysługuje prawo do otrzymania zwrotu uzasadnionych kosztów związanych z przeprowadzonym Testowym Okresem Przywołania tylko w przypadku, w którym wykonają Państwo redukcję w trakcie Testowego Okresu Przywołania w wielkości co najmniej równej Mocy Akceptowanej pomniejszonej o zgłoszone Niedyspozycyjności.

Wysokość kwoty zwróconej Usługodawcy jest zależna od sumarycznej wartości Obowiązku Mocowego Jednostki Rynku Mocy Usługodawcy, w której skład wchodzi Jednostka Fizyczna Klienta, dla tygodnia w którym miał miejsce Testowy Okres Przywołania, a jej wysokość stanowi iloczyn:

1)ilorazu Mocy Akceptowanej Klienta pomniejszonej o Niedyspozycyjności odniesionej do sumy Mocy Akceptowalnych pomniejszonych o Niedyspozycyjności wszystkich Jednostek Fizycznych wchodzących w skład Jednostki Rynku Mocy, do której należy Jednostka Fizyczna Klienta w godzinie Testowego Okresu Przywołania oraz

2)wielkości 95% kwoty zwrotu otrzymanej od B. opisanej powyżej.

Za wykonywanie obowiązku mocowego otrzymują Państwo od kontrahenta wynagrodzenie należne za dany miesiąc, na podstawie wystawionej na jego rzecz faktury. Wynagrodzenie za wykonywanie obowiązku mocowego jest powiększane o należny podatek od towarów i usług (VAT).

Informacja o wysokości wynagrodzenia otrzymana od kontrahenta stanowi podstawę do wystawienia przez Państwa faktury.

Jeżeli wynik Testowego Okresu Przywołania Jednostki Rynku Mocy, do której należą Państwo jest negatywny, nie przysługuje Państwu wynagrodzenie za okres od Testowego Okresu Przywołania zakończonego wynikiem negatywnym do dnia zgłoszenia przez Usługodawcę gotowości do wykonania kolejnego Testowego Okresu Przywołania. Brak wynagrodzenia za dany okres nie zwalnia Klienta z wywiązania się z Obowiązku Mocowego w Okresie Przywołania.

Zgodnie z zapisami umowy, jeżeli w pierwszych dwóch miesiącach danego kwartału w odniesieniu do Jednostki Rynku Mocy Redukcji Zapotrzebowania Usługodawcy, w której znajdują się Państwo, nie został ogłoszony Testowy Okres Przywołania lub Okres Przywołania, Usługodawca może zwrócić się do B., nie później niż 7 dni przed zakończeniem danego kwartału z wnioskiem o ogłoszenie Testowego Okresu Przywołania. Jeżeli B. nie ogłosił dla Jednostki Rynku Mocy, w której znajduje się Klient, Testowego Okresu Przywołania zgodnie z wnioskiem, o którym mowa w zdaniu poprzednim, uznaje się, że zdolność do wykonania Obowiązku Mocowego została wykazana. Zatem, Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie na takich samych zasadach, jak wtedy, gdy doszłoby do TOP.

Nie posiadają Państwo danych ani informacji, które pozwoliłyby na samodzielne obliczenie wynagrodzenia z tytułu gotowości do redukcji lub TOP w terminie faktycznego wystąpienia TOP, w szczególności nie dysponują Państwo dostępem do portalu internetowego operatora, a portal prowadzony przez kontrahenta nie udostępnia takowych informacji poszczególnym jednostkom fizycznym, w tym Państwu.

Rynek mocy to szczególne rozwiązanie regulacyjne, wprowadzone przepisami ustawy z 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 610).

Art. 2 pkt 23 ustawy o rynku mocy:

Art. 57 ust. 1 ustawy o rynku mocy:

Art. 58 ust. 6 ustawy o rynku mocy:

Art. 67 ust. 5 ustawy o rynku mocy:

Art. 67 ust. 6 ustawy o rynku mocy:

Art. 67 ust. 7 ustawy o rynku mocy:

Art. 67 ust. 8 ustawy o rynku mocy:

Z powyższych przepisów wynika, że operator ma prawo do wyrywkowego sprawdzania, czy jego kontrahenci są zdolni do wykonania świadczeń z zawartych umów – może ogłosić testowy okres przywołania (zagrożenia), czyli nakazać dostawcy mocy wykonanie obowiązku mocowego poprzez wskazaną jednostkę, za pokryciem uzasadnionych kosztów.

Obowiązek mocowy jest specyficznym świadczeniem – jego komponent polegający na dostarczeniu mocy do systemu może teoretycznie nigdy nie podlegać wykonaniu w trakcie obowiązywania umowy, jeśli nie wystąpi w tym czasie okres zagrożenia. Gdyby nie instytucje demonstracji oraz testowego okresu zagrożenia, operator nie miałby w istocie narzędzi do sprawdzenia, czy jego kontrahent jest zdolny do należytego wykonania umowy.

W pkt 40 wyroku Kennemer Golf z dnia 21 marca 2002 r. sygn. akt C‑174/00 (EU:C:2002:200) i w pkt 36 wyroku Le Rayon d’Or z dnia 27 C‑151/13 (EU:C:2014:185) Trybunał orzekł zasadniczo, że w przypadku gdy rozpatrywane świadczenie usług charakteryzuje się w szczególności ciągłą gotowością usługodawcy do udzielenia w odpowiednim momencie świadczeń wymaganych przez usługobiorcę, to aby uznać, że istnieje bezpośredni związek pomiędzy wspomnianym świadczeniem oraz otrzymywanym w zamian świadczeniem wzajemnym, nie jest konieczne ustalenie, że zapłata odnosi się do zindywidualizowanego i ściśle określonego świadczenia udzielonego na żądanie usługobiorcy. W obydwu sprawach zakończonych tymi wyrokami występowało świadczenie usług podlegających opodatkowaniu, z którym to świadczeniem wiązała się zryczałtowana kwota, niezależnie od liczby wykonanych i uzyskanych świadczeń, a konkretnie, odpowiednio, przypadków korzystania z pola golfowego lub liczby świadczeń zdrowotnych.

Analizując przedstawiony opis sprawy w kontekście obowiązujących przepisów prawa stwierdzić należy, że są spełnione warunki niezbędne do uznania świadczenia polegającego na pozostawaniu w gotowości do wykonania redukcji zapotrzebowania za usługę w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Istnieje beneficjent (konsument) świadczenia (Kontrahent), istnieje stosunek prawny między świadczącym usługę, a usługobiorcą (umowa między Państwem – a Kontrahentem), w ramach którego świadczenia stron uznawane są za ekwiwalentne oraz między świadczeniem usługodawcy, a wzajemnym świadczeniem usługobiorcy (wynagrodzeniem) istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym. Tym samym pozostawanie w gotowości do świadczenia usług obowiązku pozostawania w gotowości do wykonania redukcji zapotrzebowania mocowego stanowi usługę podlegającą opodatkowaniu VAT.

Natomiast testowy okres przywoływania „TOP” jest narzędziem sprawdzającym, czy kontrahent jest zdolny do należytego wykonania umowy czyli wykonania obowiązku mocowego polegającego na pozostawaniu w gotowości do dostarczania przez jednostkę rynku mocy określonej w umowie mocowej mocy elektrycznej do systemu oraz dostarczeniu określonej mocy elektrycznej do systemu w okresach przywołania na rynku mocy.

Jak wskazano wyżej, zgodnie z umową zawartą z kontrahentem, przysługuje Państwu wynagrodzenie z tytułu uczestnictwa w TOP. Zgodnie z postanowieniami umowy przysługuje Państwu prawo do otrzymania zwrotu uzasadnionych kosztów związanych z przeprowadzonym Testowym Okresem Przywołania tylko w przypadku, w którym wykonają Państwo redukcję w trakcie Testowego Okresu Przywołania w wielkości co najmniej równej Mocy Akceptowanej pomniejszonej o zgłoszone Niedyspozycyjności. Informację o wysokości wynagrodzenia otrzymują Państwo od kontrahenta. Informacja o wysokości wynagrodzenia otrzymana od kontrahenta stanowi podstawę do wystawienia przez Państwa faktury.

Zatem w związku ze świadczeniem wykonanym przez Państwa otrzymują Państwo wynagrodzenie.

W konsekwencji wykonanie obowiązku mocowego w zakresie wykonania TOP dla jednostki rynku mocy redukcji zapotrzebowania, w związku z którym Kontrahent wypłaca na Państwa rzecz środki w związku z pozytywnym wynikiem TOP należy uznać za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu VAT.

Podkreślić również należy, że testowy okres przywołania (TOP) jest narzędziem Operatora do sprawdzenia, czy jego kontrahent jest zdolny do należytego wykonania umowy czyli usługi polegającej na pozostawianiu w gotowości do dostarczenia przez jednostkę rynku mocy określonej w umowie mocowej mocy elektrycznej do systemu oraz dostarczeniu określonej mocy elektrycznej do systemu w okresach przywołania na rynku mocy.

Z powyższego zatem wynika, że TOP jest niezbędny do świadczenia obowiązku mocowego. Wykonanie przez Państwa w ramach umowy zawartej z Kontrahentem obowiązku mocowego w zakresie pozostawania w gotowości do wykonania redukcji zapotrzebowania oraz TOP dla jednostki rynku mocy redukcji zapotrzebowania, w związku z którym otrzymują Państwo wynagrodzenie od kontrahenta w związku z pozytywnym wynikiem TOP, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem zarówno pozostawanie w gotowości do wykonania redukcji zapotrzebowania oraz dokonywanie redukcji zapotrzebowania w ramach TOP, w związku z którym otrzymują Państwo wynagrodzenie od kontrahenta stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą obowiązku podatkowego za wykonanie świadczeń w zakresie TOP.

Art. 19a ust. 1 ustawy:

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis art. 19a ust. 1 ustawy formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Jak wynika z opisu sprawy, nie posiadają Państwo danych ani informacji, które pozwoliłyby Państwu na samodzielne obliczenie wynagrodzenia z tytułu TOP w terminie faktycznego wystąpienia TOP, w szczególności nie dysponują Państwo dostępem do portalu internetowego operatora, a portal prowadzony przez kontrahenta nie udostępnia takowych informacji poszczególnym jednostkom fizycznym, w tym Państwu. Do 5 dni roboczych po zakończeniu okresu rozliczeniowego otrzymują Państwo Wstępny Raport Handlowy określający ilość godzin dyspozycyjności i zredukowanej energii z tego okresu. Są Państwo zobowiązani do przedstawienia uwag na temat Wstępnego Raportu Handlowego w terminie 5 dni od jego otrzymania. Po akceptacji Raportu, otrzymują Państwo drogą mailową szczegółowe dane do wystawienia faktury po zakończeniu okresu rozliczeniowego najpóźniej do 14 (czternastego) dnia kolejnego miesiąca.

W zakresie TOP otrzymują Państwo informację od kontrahenta o planowanym terminie TOP, wykonanie TOP przez Państwa oraz inne jednostki fizyczne oraz informację od kontrahenta o wynikach TOP oraz o wysokości należnego wynagrodzenia.

Informacja o wysokości wynagrodzenia otrzymana od kontrahenta stanowi podstawę do wystawienia przez Państwa faktury.

Wynagrodzenie z tytułu wykonania TOP jest uzależnione od pozytywnego wyniku TOP.

Biorąc pod uwagę opis sprawy, nie są Państwo w stanie wystawić faktury, dopóki nie otrzymają Państwo informacji od kontrahenta o wynikach TOP oraz o wysokości należnego wynagrodzenia. Skoro dopiero w momencie pozyskania informacji od kontrahenta o wysokości wynagrodzenia mogą Państwo ustalić podstawę opodatkowania, to momentem powstania obowiązku podatkowego jest ta data, tj. dzień, w którym kontrahent informuje Państwa o wynikach TOP i wysokości należnego wynagrodzenia.

Usługa wykonana w ramach TOP przez Państwa staje się odpłatnym świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT z chwilą uzyskania od kontrahenta informacji o wysokości wynagrodzenia w związku z pozytywnym wynikiem TOP – i to właśnie w tym momencie usługę tę należy uznać za wykonaną w rozumieniu przepisów VAT.

W konsekwencji obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu wykonania przez Państwa obowiązku mocowego w związku ze świadczeniem wynikającym z umowy, za które kontrahent wypłaca na Państwa rzecz wynagrodzenie, powstaje z chwilą wykonania tej usługi na rzecz kontrahenta, tj. z chwilą, w której uzyskają Państwo od kontrahenta informację o wysokości należnego Państwu wynagrodzenia.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy pytań nr 1 i 2 wniosku w zakresie podatku od towarów i usług, odnośnie pytań nr 3 i 4 w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno‑skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny od przedstawionego we wniosku opisu sprawy interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.