Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe w części dotyczącej uznania zwrotu poniesionych przez Państwa Kosztów pośrednich za odszkodowanie, które pozostaje poza opodatkowaniem podatkiem od towaru i usług oraz prawidłowości udokumentowania obciążenia Kosztami pośrednimi Zamawiającego poprzez wystawienie noty księgowej (pytanie nr 1).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·uznania zwrotu poniesionych przez Państwa Kosztów pośrednich za odszkodowanie, które pozostaje poza opodatkowaniem podatkiem od towaru i usług oraz prawidłowości udokumentowania obciążenia Kosztami pośrednimi Zamawiającego poprzez wystawienie noty księgowej (pytanie nr 1);

·prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesienie wydatków związanych z Kosztami pośrednimi (pytanie nr 2).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(...) S.A. (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”, „Wykonawca”) jest spółką akcyjną z siedzibą na terytorium Rzeczpospolitej, prowadzącą działalność w zakresie budownictwa. Spółka jest zarejestrowanym w Polsce czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółka w ramach prowadzonej działalności przystąpiła do przetargu w zakresie realizacji inwestycji prowadzonej przez (…) (dalej: „X”).

X prowadził postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na realizację inwestycji pn.: „(…)” (dalej zwana „Inwestycją”) Postępowanie było prowadzone w formule „buduj”.

W następstwie wybrania oferty Spółki w ww. postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego Wykonawca zawarł (…) 2021 r. umowę nr (…) (dalej: „Umowa”) na realizację Inwestycji.

Za wykonanie Umowy Wykonawca miał otrzymać wynagrodzenie w kwocie (...) zł brutto.

W zawartej Umowie strony określiły, że przewidziane w niej wynagrodzenie należne Wnioskodawcy, jak również poszczególne ceny jednostkowe zawierają koszty wykonania wszelkich robót i czynności niezbędnych do realizacji przedmiotu Umowy. Tym samym, że kwota wynagrodzenia, w tym poszczególne ceny jednostkowe, zawierają wszystkie koszty związane z realizacją całości przedmiotu Umowy, w szczególności wynikające z dokumentacji projektowej, w tym koszty: projektu (…), wykonania wszelkich robót przygotowawczych, wdrożenia projektu organizacji ruchu wraz z innymi kosztami z tym związanymi (ewentualne uzgodnienia dodatkowe, zgłoszenia itp.), prac wykończeniowych, porządkowych, robót zabezpieczających, robocizny, transportu, zakupu materiałów budowlanych, wyposażenia instalacyjnego, pracy sprzętu i urządzeń, koszty utylizacji wycofanych (zdemontowanych) urządzeń, wywozu i utylizacji zbędnych materiałów pochodzących z rozbiórki, koszty przeprowadzenia i uczestnictwa w odbiorach, prowadzenia nadzoru nad robotami, koordynacji prac, wycinki zieleni, wykonania oraz utrzymania nasadzeń kompensacyjnych, zorganizowania, utrzymania i likwidacji placu oraz koszty zaplecza budowy i wymagane opłaty (w tym za uzyskanie wszystkich niezbędnych zgód i zezwoleń administracyjnych), świadczenia publicznoprawne i inne.

Zgodnie z Umową, prace miały zostać zrealizowane w ciągu 13 miesięcy od protokolarnego przejęcia terenu budowy. W toku realizacji Wykonawca powiadomił Zamawiającego pismem (…) o uwagach do Dokumentacji przekazanej przez Zamawiającego i zgłosił zastrzeżenia do projektu wykonawczego w zakresie konstrukcji prefabrykowanej budowy parkingu wielopoziomowego na terenie (...), które stanowiły w ocenie Wykonawcy przeszkodę uniemożliwiającą prawidłową realizację robót.

Mimo, iż Zamawiający nie przychylił się do koncepcji Wykonawcy o błędzie projektowym, jednak w oparciu o przedstawione przez Wykonawcę dokumenty, przychylił się do stanowiska o konieczności dokonania zmian w dokumentacji projektowej. W opinii Wnioskodawcy, nastąpił natomiast błąd projektowy, który spowodował konieczność poniesienia dodatkowych kosztów przez Wykonawcę.

Co więcej, oczekiwanie na akceptację projektu zamiennego przez Zamawiającego dodatkowo wydłużyło opóźnienie prac, tym samym zwiększyło koszty po stronie Wnioskodawcy.

(…) 2022 r. został podpisany Protokół Konieczności nr (…), który ostatecznie stanowił podstawę do podpisania (…) 2022 r. Aneksu nr 1 do Umowy (dalej: „Aneks do Umowy”), w którym potwierdzono brak możliwości realizacji inwestycji w założonym terminie.

W konsekwencji w Aneksie nr 1 wydłużono termin realizacji umowy o (…) dni, tj. do (…) 2023 r. (czyli wydłużono realizację Umowy o przeszło 9 miesięcy w stosunku do terminu podstawowego z Umowy).

Aneks do Umowy.

Przedłużenie terminu realizacji Umowy określone w Aneksie do Umowy wynikało z przekazania Wnioskodawcy przez Zamawiającego dokumentacji projektowej, na podstawie której niemożliwym było należyte wykonanie prac będących przedmiotem Umowy w pierwotnie ustalonym terminie. Zgodnie z zawartym Aneksem do Umowy, z uwagi na brak możliwości realizacji robót na podstawie przekazanej Wykonawcy Dokumentacji Projektowej konieczne było zatem wydłużenie terminu realizacji prac Wnioskodawcy, spowodowane zasadniczo koniecznością wykonania przez Wykonawcę dodatkowych robót nieprzewidzianych pierwotnie, w konsekwencji zwiększone zostało Wynagrodzenie należne Spółce od Zamawiającego.

Wykonawca, składając ofertę, kalkulował cenę w oparciu o udostępnione mu materiały w procesie przetargowym, w tym warunki Umowy i uwzględnione w niej terminy, koszty ogólne związane z prowadzeniem budowy skalkulował na okres wskazany przez Zamawiającego, tj. 13 miesięcy realizacji, podczas gdy faktyczny okres realizacji ostatecznie wyniósł prawie 25 miesięcy. Z tej przyczyny Strony zawarły Aneks do Umowy wydłużający termin realizacji, ale również Wynagrodzenie.

Jednocześnie zgodnie z pkt. 8 Aneksu do Umowy strony ustaliły, że warunki w nim zawarte wyczerpują „wszelkie roszczenia Stron wynikające z wprowadzenia dokumentacji warsztatowej z wyjątkiem zgłaszanych przez Wnioskodawcę i kwestionowanych przez Zamawiającego, dodatkowych kosztów pośrednich Wykonawcy”. Strony nie przewidziały ani w treści Umowy ani Aneksie do Umowy dodatkowego wynagrodzenia z tytułu poniesionych kosztów pośrednich, nie uwzględniono również metody rozliczeń w przypadku zwiększenia kosztów nieprzewidzianych w kosztorysie.

W przedłużonym czasie realizacji, Wykonawca ponosił jednak dodatkowe koszty pośrednie (nieobjęte wynagrodzeniem umownym), jednocześnie gromadząc dokumenty potwierdzające ich pełen zakres i rozmiar. Opisane koszty pośrednie zostały poniesione w konsekwencji wystąpienia okoliczności, za które w ocenie Wykonawcy odpowiada Zamawiający, powodując poniesienie szkody przez Wykonawcę.

Roszczenie o zapłatę kosztów pośrednich.

Wskazane wyżej przez Spółkę przedłużenie terminu realizacji robót budowlanych wpłynęło zatem nie tylko na podwyższenie kosztów usługi, związanych z m.in. pokryciem dodatkowych prac i materiałów budowlanych, ale spowodowało konieczność poniesienia przez Wnioskodawcę dodatkowych kosztów pośrednich (dalej: Koszty pośrednie) – w tym przede wszystkim kosztów ogólnych budowy oraz kosztów zarządu. W skład Kosztów pośrednich wchodzą m.in. płace i narzuty na płace personelu budowy (płace kierownictwa budowy, personelu technicznego i administracyjnego budowy), koszty montażu i demontażu obiektów zaplecza tymczasowego budowy oraz koszty amortyzacji sprzętów i samochodów służbowych, koszty wyposażenia tymczasowego w urządzenia placu budowy (koszty narzędzi i drobnego sprzętu), koszty zużycia materiałów i energii na cele administracyjne i nieprodukcyjne budowy, koszty ubezpieczeń majątkowych budowy, koszty finansowania, koszty zużycia energii i wody, ogrzewania obiektów zaplecza, dozoru budowy, itp., koszty zabezpieczenia należytego wykonania umowy, koszty ochrony, a także koszty księgowości.

To właśnie tego rodzaju Koszty pośrednie określone zostały w Aneksie do Umowy jako konieczne do rozliczenia przez Strony. W związku z brakiem porozumienia pomiędzy Stronami co do zwrotu poniesionych wydatków, Wykonawca pismem z (…) 2024 r. skierował do Zamawiającego roszczenie o zapłatę kwoty (…) zł brutto tytułem odszkodowania obejmującego poniesioną przez niego szkodę.

W piśmie Wykonawca przedstawił wysokość poniesionych kosztów ogólnych/stałych (kosztów pośrednich) w związku z przedłużonym czasem ukończenia robót oraz zawarł szczegółowy kosztorys poniesionych przez siebie wydatków. Tym samym Spółka zażądała od Zamawiającego zapłaty (…) złotych tytułem roszczenia odszkodowawczego ex contractu na mocy art. 471 w zw. z art. 647 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (dalej: KC), bowiem szkoda wyrządzona w majątku Wykonawcy powstała poprzez nienależyte wykonanie zobowiązania przez Zamawiającego, który to był odpowiedzialny za wystąpienie przyczyn skutkujących przedłużeniem okresu realizacji Umowy. Dodatkowo, przedmiotowe koszty nie zostały objęte kwotą, o którą podwyższono wynagrodzenie Wykonawcy w ramach Aneksu do Umowy.

Ugoda mediacyjna.

Strony nie doszły do porozumienia w zakresie złożonego przez Wnioskodawcę roszczenia, wobec czego postanowiły rozstrzygnąć zaistniały spór w ramach postępowania mediacyjnego.

(…) 2024 r. zawarły umowę o przeprowadzenie mediacji w Sądzie (…) (dalej „Mediacja”). Przedmiotem Mediacji było roszczenie Wykonawcy o zapłatę przez Zamawiającego kwoty (…) zł brutto tytułem zwrotu dodatkowo poniesionych przez Wykonawcę kosztów pośrednich w wydłużonym okresie realizacji Umowy.

Postępowanie mediacyjne zakończyło się zawarciem ugody zatwierdzonej przez sąd (dalej: Ugoda). Z zawartej Ugody wynika, iż Zamawiający zobowiązał się do zapłaty kwoty (…) zł brutto (a więc części kwoty wynikającej z przedstawionego roszczenia). W Ugodzie strony oświadczyły, że zapłata ww. kwoty wyczerpuje wszystkie roszczenia dochodzone przez Wnioskodawcę i Zamawiającego w tym postępowaniu.

Pytania

1.Czy w przedstawionym stanie faktycznym zwrot poniesionych przez Spółkę kosztów pośrednich związanych z wydłużeniem terminu realizacji Inwestycji, stanowi czynność, którą należy rozumieć jako odszkodowanie, które pozostaje poza opodatkowaniem podatkiem od towaru i usług, co oznacza, że prawidłowym będzie udokumentowanie obciążenia wspomnianymi kosztami Zamawiającego przez Spółkę poprzez wystawienie noty księgowej?

2.Czy w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie 1, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesienie wydatków związanych z Kosztami pośrednimi?

Państwa stanowisko w sprawie

Odpowiedź na pytanie 1:

Zdaniem Wnioskodawcy, zwrot Kosztów pośrednich związanych z przedłużeniem terminu realizacji kontraktu poniesionych przez Spółkę nie stanowi wynagrodzenia z tytułu świadczenia przez Spółkę usług, lecz powinien być traktowany jak odszkodowanie, czyli czynność nieopodatkowaną podatkiem VAT, przez co prawidłowe jest wystawienie na Zamawiającego noty księgowej (obciążeniowej) lub jakiegokolwiek innego dokumentu niebędącego fakturą VAT.

Odpowiedź na pytanie 2:

Zdaniem Wnioskodawcy posiada on prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur związanych z poniesionymi kosztami pośrednimi, których wartość jest podstawą do uzyskiwanego od Zamawiającego odszkodowania.

Uzasadnienie Państwa stanowiska w sprawie

Uzasadnienie stanowiska – pytanie 1.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Art. 8 ust. 1 ustawy o VAT określa natomiast, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z powyższego wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz drugiego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby więc dane świadczenie mogło zostać uznane za usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, konieczne jest istnienie stosunku zobowiązaniowego, w ramach którego jedna ze stron odnosi wymierną korzyść z realizowanego świadczenia. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest również występowanie wyraźnego i bezpośredniego związku pomiędzy wynagrodzeniem a określoną czynnością, co umożliwia przypisanie płatności do konkretnego działania lub zaniechania. Podlegają opodatkowaniu bowiem wyłącznie odpłatne czynności wykonywane w ramach istniejącego stosunku prawnego, w którym jedna strona zobowiązuje się do świadczenia na rzecz drugiej.

Zatem w świetle przepisów ustawy o VAT, jak również utrwalonej linii interpretacyjnej organów podatkowych i sądów administracyjnych, zasadnicze znaczenie ma tu zarówno wyodrębnienie beneficjenta usługi, jak i jednoznaczne powiązanie pomiędzy świadczeniem a zapłatą – w sposób pozwalający stwierdzić, że wynagrodzenie zostało przekazane w zamian za dane działanie.

Wynagrodzenie będzie więc zawsze świadczeniem związanym z konkretnym działaniem lub zaniechaniem drugiej strony, będącym wynikiem zawartego między stronami stosunku prawnego.

Takie ukształtowanie definicji świadczenia usług oraz wynagrodzenia z tytułu usługi odróżnia je od „odszkodowania”. Jeżeli wypłacana kwota pieniężna, ma jedynie charakter sankcyjno-odszkodowawczy w związku z niewykonaniem lub niewłaściwym wywiązaniem się przez dany podmiot z umowy (np. opóźnienie w realizacji umowy/nienależyte wykonanie umowy), to nie sposób wskazać, aby była związana ze świadczoną usługą. W przypadku świadczeń odszkodowawczych wypłacane są one nie jako forma zapłaty za określone działanie/zaniechanie, ale jako forma rekompensaty za swoje działanie.

W myśl art. 471 KC, regulującego odpowiedzialność ex contractu, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Co istotne, w orzecznictwie sądów, na gruncie przywołanego przepisu uznaje się, iż Zamawiający ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą, jeżeli łącznie spełnione są trzy przesłanki:

1)miało miejsce niewykonanie lub nienależyte wykonanie przez niego zobowiązania w związku z okolicznościami, za które odpowiedzialność on ponosi,

2)doszło do powstania szkody w majątku kontrahenta (tu Spółki skarżącej),

3)istnieje związek przyczynowy między niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania a powstałą szkodą.

Co do zasady, ze względu na swoją właściwość, świadczenie odszkodowawcze pozostaje poza zakresem czynności podlegających opodatkowaniu na postawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Oznacza to, że jeżeli przyczyną zapłaty określonej kwoty jest naprawienie szkody, to wartość otrzymanego odszkodowania nie stanowi podstawy opodatkowania VAT i nie podlega opodatkowaniu VAT.

Przenosząc powyższe na grunt opisanego stanu faktycznego, zwrot przez Zamawiającego poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów pośrednich spełnia kryteria świadczenia odszkodowawczego. Zgodnie z art. 647 KC przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Zamawiający, pełniący rolę inwestora, nie dopełnił więc wszystkich obowiązków wynikających z umowy o roboty budowlane, tj. nie przekazał w terminie projektu umożliwiającego prawidłową (w tym terminową) realizację robót. Wykonanie robót w oparciu o przekazaną przez Zamawiającego dokumentację projektową nie było możliwe (wbrew stanowisku przyjętemu przez Zamawiającego), stąd konieczne było przygotowanie dokumentacji zastępczej oraz oczekiwanie na zaakceptowanie dokumentacji przez Zamawiającego. W wyniku więc niewłaściwej realizacji obowiązków umownych przez Zamawiającego, prace nie mogły rozpocząć się w terminie. W konsekwencji strony zawarły porozumienie (Aneks do Umowy) przedłużające termin realizacji prac.

To przedłużenie spowodowało konieczność poniesienia dodatkowych kosztów przez Wnioskodawcę, związanych m.in. z obsługą placu budowy oraz administracją projektową. Poniesione wydatki należy więc w tej sytuacji określić mianem szkody – Wnioskodawca, w wyniku nieprawidłowości po stronie Zamawiającego doznał uszczuplenia majątku.

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższa szkoda poniesiona przez Spółkę wynika bezpośrednio z działania Zamawiającego, tj. z nienależytej realizacji umowy w postaci niedostarczenia dokumentacji projektowej pozbawionej wad w wymaganym terminie. Tym samym spełnione zostały przesłanki uznania świadczenia jako odszkodowania na gruncie prawa cywilnego.

Ponadto, kwota wskazana w ugodzie mediacyjnej, zgodnie z treścią dokumentu, wypłacona zostaje tytułem odszkodowania na podstawie art. 647 KC.

Co więcej, zawarta między stronami Umowa nie przewiduje wynagrodzenia z tytułu poniesienia dodatkowych kosztów ogólnych, natomiast w Aneksie do Umowy wprost wyodrębniono koszty pośrednie z zakresu wynagrodzenia za usługę, określając je jako inne roszczenie, którego nie wyczerpuje podwyższenie wynagrodzenia za usługi.

Należy także podkreślić, że w przedstawionym stanie faktycznym poniesione przez Wykonawcę dodatkowe Koszty pośrednie nie wynikały z realizacji dodatkowych prac budowlanych lub zwiększonego zakresu zamówienia, a z „wymuszonego” wydłużenia czasu realizacji kontraktu, z przyczyn leżących po stronie Zamawiającego, na które Spółka nie mogła mieć wpływu. W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się przy tym, że wynagrodzenie należne z tytułu realizacji robót budowlanych nie może być utożsamiane ani łączone z kwotami wypłacanymi tytułem odszkodowania, których celem jest naprawienie szkody wynikającej z naruszenia postanowień umownych przez Zamawiającego. Przykład takiego rozumienia przejawia się m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z 29 kwietnia 2016 r. (sygn. akt I CSK 306/15), w którym sąd wskazał: „(…) świadczenia w postaci ceny kontraktowej (wynagrodzenia wykonawcy robót budowlanych) i odszkodowania kompensującego szkodę wyrządzoną mu w związku z naruszeniem obowiązków umownych przez zamawiającego, oczywiście nie są tożsame”.

Mając na uwadze powyższe, należy odróżnić w przedstawionym stanie faktycznym dwa świadczenia wynikające z zawartych przez stronę umów i aneksów:

1)Na podstawie Umowy, Strony zawarły stosunek zobowiązaniowy polegający na świadczeniu usług budowlanych przez Wnioskodawcę w zamian za wynagrodzenie, które następnie na mocy Aneksu do Umowy zostało podwyższone ze względu na przedłużenie prac. A więc w tym zakresie należy wskazać, iż wartość podwyższonego wynagrodzenia pozostawała w ścisłej relacji ze świadczoną usługą, a w konsekwencji stanowi element podstawy opodatkowania z tytułu świadczonej usługi budowlanej.

2)Jednocześnie, w wyniku nienależytego wykonania usługi przez Zamawiającego, Wnioskodawca poniósł również szkodę w postaci dodatkowych Kosztów pośrednich. Koszty te zostały przez Strony wyodrębnione z zakresu wynagrodzenia, gdyż w treści Aneksu do Umowy jednoznacznie wskazały, iż koszty pośrednie nie wchodzą w zakres wynagrodzenia za usługę. W tej części świadczenie pieniężne nie pozostaje w ścisłym związku z żadnym wzajemnym świadczeniem w postaci działania lub zaniechania ze strony Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata kwoty wynikającej z ugody mediacyjnej, stanowiącej zwrot części kosztów pośrednich wynikających z przedłużenia prac z winy Zamawiającego, nie stanowi wynagrodzenia za świadczoną usługę lecz świadczenie o charakterze odszkodowawczym. Tym samym świadczenie będzie stanowiło czynność nieopodatkowaną podatkiem VAT.

Dokumentacja.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Z powyższych regulacji jednoznacznie wynika, że fakturę wystawia się jedynie na czynności podlegające VAT. Odszkodowanie, jako nie objęte tym podatkiem nie podlega dokumentowaniu fakturą lecz innym niż faktura dokumentem np. notą księgową.

Zatem w opinii Wnioskodawcy, świadczenie polegające na zwrocie poniesionych kosztów pośrednich, stanowić będzie odszkodowanie, a więc czynność pozostającą poza opodatkowaniem, tym samym Wnioskodawca nie powinien dokumentować jej fakturą VAT, lecz notą księgową.

Powyższe stanowisko potwierdzają następujące interpretacje indywidualne:

·z 8 listopada 2021 r. o sygn.: 0111-KDIB3-1.4012.772.2021.1.KO,

·z 30 września 2020 r. o sygn.: 0114-KDIP4-1.4012.322.2020.1.RMA,

·z 10 stycznia 2023 r. o sygn.: 0111-KDIB3-1.4012.836.2022.1.KO,

·z 17 października 2023 o sygn.: 0114-KDIP1-1.4012.463.2023.2.AWY,

·z 21 lutego 2024 r. o sygn.: 0111-KDIB3-1.4012.911.2023.2.KO,

·z 23 grudnia 2024 r. o sygn.: 0114-KDIP4-2.4012.624.2024.3.WH.

A także stanowiska przedstawione w wyrokach sądów administracyjnych:

·Wyrok NSA z 21 października 2014 r. o sygn. I FSK 1571/13,

·Wyrok WSA w Warszawie z 15 maja 2019 r. o sygn. III SA/Wa 2690/18.

Reasumując, zdaniem Spółki zwrot kosztów pośrednich związanych z przedłużeniem terminu realizacji kontraktu poniesionych przez Spółkę nie stanowi wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług, lecz powinien być traktowany jak odszkodowanie, a więc czynność nieopodatkowaną podatkiem VAT, przez co prawidłowym będzie obciążenie kosztami Zamawiającego poprzez wystawienie noty księgowej.

Uzasadnienie stanowiska – pytanie 2.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Warunkiem uzyskania prawa odliczenia podatku naliczonego jest więc wystąpienie związku pomiędzy nabyciem towaru lub usługi a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Co istotne, związek ten nie musi mieć charakteru bezpośredniego, a więc np. dotyczyć towarów, które podlegają następnie odsprzedaży, ale również charakter pośredni. A więc w przypadku gdy dane nabycie wykazuje związek z prowadzoną działalnością polegającą na świadczeniu czynności opodatkowanych, również uznawane jest za uprawniające do odliczenia podatku naliczonego. Prawo to obowiązuje z zastrzeżeniem art. 88 ustawy o VAT, który wprost wskazuje katalog okoliczności wyłączających prawo doliczenia.

Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE m.in. wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/96 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excisie), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Participations SA v. Directeur region al des impots du Nord-Pas-de-Calats). TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, Koszty pośrednie nie były powiązane z konkretnymi robotami, lecz z budową jako całością. Zatem Koszty pośrednie wykazują (nomen omen) pośredni związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością opodatkowaną podatkiem VAT, a konkretnie – z realizacją Inwestycji na rzecz Zamawiającego (budowa parkingu wielopoziomowego). W konsekwencji, Wnioskodawca posiada prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących dodatkowe Koszty pośrednie bo spełnione są wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych zawartych w art. 88 ustawy o VAT (które tu nie występują).

Wydatki te były bowiem niezbędne dla prawidłowego wykonania świadczenia objętego Umową o roboty budowlane, zawartą pomiędzy Wnioskodawcą jako wykonawcą a Zamawiającym. Niezależnie więc od kwestii wliczenia wartości poniesionych kosztów do wynagrodzenia z tytułu świadczonej usługi (a więc uznania czy zwrot kosztów ma charakter wynagrodzenia czy odszkodowania), samo poniesienie kosztów związane było z realizacją usługi. Podobne stanowisko prezentują organy podatkowe, przykładowo Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 17 października 2023 r., 0114-KDIP1-1.4012.463.2023.2.AWY.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe w części dotyczącej uznania zwrotu poniesionych przez Państwa Kosztów pośrednich za odszkodowanie, które pozostaje poza opodatkowaniem podatkiem od towaru i usług oraz prawidłowości udokumentowania obciążenia Kosztami pośrednimi Zamawiającego poprzez wystawienie noty księgowej (pytanie nr 1).

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy:

Stosownie do art. 8 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Wobec tego, każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Przy czym z treści powołanego przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Co istotne, na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

·istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

·wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

·istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

·odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

·istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Z powołanych przepisów wynika, że definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym w Polsce czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności przystąpili Państwo do przetargu w zakresie realizacji inwestycji dotyczącej budowy parkingu prowadzonej X. (…) 2021 r. zawarli Państwo Umowę na realizację Inwestycji. Za wykonanie Umowy mieli Państwo otrzymać (...) zł brutto. Umowa określała, że kwota wynagrodzenia, w tym poszczególne ceny jednostkowe, zawierają wszystkie koszty związane z realizacją całości przedmiotu Umowy, w szczególności wynikające z dokumentacji projektowej. Zgodnie z Umową, prace miały zostać zrealizowane w ciągu 13 miesięcy od protokolarnego przejęcia terenu budowy. W toku realizacji powiadomili Państwo Zamawiającego o uwagach do Dokumentacji przekazanej przez Zamawiającego i zgłosili Państwo zastrzeżenia do projektu wykonawczego, które stanowiły w Państwa ocenie przeszkodę uniemożliwiającą prawidłową realizację robót. Zamawiający przychylił się do stanowiska o konieczności dokonania zmian w dokumentacji projektowej. W Państwa opinii, nastąpił błąd projektowy, który spowodował konieczność poniesienia przez Państwa dodatkowych kosztów. Oczekiwanie na akceptację projektu zamiennego przez Zamawiającego dodatkowo wydłużyło opóźnienie prac, tym samym zwiększyło koszty po Państwa stronie. (…) 2022 r. podpisali Państwo Aneks do Umowy, w którym potwierdzono brak możliwości realizacji inwestycji w założonym terminie. Wydłużono termin realizacji umowy do (…) 2023 r. (wydłużono realizację Umowy o przeszło 9 miesięcy). Zgodnie z zawartym Aneksem do Umowy, z uwagi na brak możliwości realizacji robót na podstawie przekazanej Państwu Dokumentacji Projektowej konieczne było zatem wydłużenie terminu realizacji prac, spowodowane zasadniczo koniecznością wykonania przez Państwa dodatkowych robót, w konsekwencji zwiększone zostało Wynagrodzenie należne Państwu od Zamawiającego. Aneks do Umowy wydłużał termin realizacji, ale również Wynagrodzenie. Ustalili Państwo, że warunki zawarte w Aneksie wyczerpują wszelkie roszczenia wynikające z wprowadzenia dokumentacji warsztatowej z wyjątkiem zgłaszanych przez Państwa i kwestionowanych przez Zamawiającego, dodatkowych kosztów pośrednich Państwa. Nie przewidzieli Państwo ani w treści Umowy ani Aneksie do Umowy dodatkowego wynagrodzenia z tytułu poniesionych kosztów pośrednich, nie uwzględniono również metody rozliczeń w przypadku zwiększenia kosztów nieprzewidzianych w kosztorysie. W przedłużonym czasie realizacji, ponosili Państwo jednak dodatkowe koszty pośrednie (nieobjęte wynagrodzeniem umownym), jednocześnie gromadząc dokumenty potwierdzające ich pełen zakres i rozmiar. Opisane koszty pośrednie zostały poniesione w konsekwencji wystąpienia okoliczności, za które w Państwa ocenie odpowiada Zamawiający, powodując poniesienie szkody przez Państwa. Przedłużenie terminu realizacji robót budowlanych wpłynęło nie tylko na podwyższenie kosztów usługi, ale spowodowało konieczność poniesienia przez Państwa dodatkowych Kosztów pośrednich – w tym przede wszystkim kosztów ogólnych budowy oraz kosztów zarządu. Właśnie tego rodzaju Koszty pośrednie określone zostały w Aneksie do Umowy jako konieczne do rozliczenia przez Strony. W związku z brakiem porozumienia, pismem z (…) 2024 r. skierowali Państwo do Zamawiającego roszczenie o zapłatę (…) zł brutto tytułem odszkodowania obejmującego poniesioną przez Państwa szkodę. Przedstawili Państwo wysokość poniesionych Kosztów pośrednich w związku z przedłużonym czasem ukończenia robót oraz zawarli Państwo szczegółowy kosztorys poniesionych przez siebie wydatków. Tym samym zażądali Państwo zapłaty (...) zł tytułem roszczenia odszkodowawczego, bowiem szkoda wyrządzona w Państwa majątku powstała poprzez nienależyte wykonanie zobowiązania przez Zamawiającego, który to był odpowiedzialny za wystąpienie przyczyn skutkujących przedłużeniem okresu realizacji Umowy. Dodatkowo, przedmiotowe koszty nie zostały objęte kwotą o którą podwyższono Państwa wynagrodzenie w ramach Aneksu do Umowy. (…) 2024 r. zawarli Państwo umowę o przeprowadzenie Mediacji. Jej przedmiotem było Państwa roszczenie o zapłatę przez Zamawiającego (...) zł brutto tytułem zwrotu dodatkowo poniesionych Kosztów pośrednich w wydłużonym okresie realizacji Umowy. Postępowanie mediacyjne zakończyło się zawarciem Ugody, z której wynika, iż Zamawiający zobowiązał się do zapłaty (...) zł brutto. W Ugodzie strony oświadczyły, że zapłata ww. kwoty wyczerpuje wszystkie roszczenia dochodzone przez Państwa i Zamawiającego w tym postępowaniu.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii uznania zwrotu poniesionych przez Państwa Kosztów pośrednich za odszkodowanie, które pozostaje poza opodatkowaniem podatkiem od towaru i usług oraz prawidłowości udokumentowania obciążenia Kosztami pośrednimi Zamawiającego poprzez wystawienie noty księgowej.

Z powyższych informacji wynika, że Państwa oraz Zamawiającego łączy konkretny stosunek prawny. Zawarli Państwo w trybie przewidzianym przed ustawę Umowę, której przedmiotem była realizacja Inwestycji, tj. budowa parkingu wielopoziomowego na terenie X. Umowa nie została zrealizowana w pierwotnie przewidzianym terminie, a na mocy Aneksu do Umowy termin ten został wydłużony. Przyczyną tego były utrudnienia związane z dokumentacją projektową. Nie mogli Państwo zrealizować robót na podstawie przekazanej Dokumentacji Projektowej, gdyż mieli Państwo zastrzeżenia do projektu wykonawczego w zakresie konstrukcji prefabrykowanej budowy parkingu, które stanowiły przeszkodę uniemożliwiającą prawidłową realizację robót. Przedłużenie terminu realizacji robót budowlanych spowodowało konieczność poniesienia przez Państwa dodatkowych Kosztów pośrednich. Zwrócili się Państwo do Zamawiającego o zapłatę za poniesione Koszty pośrednie.

W niniejszej sprawie niewątpliwie mamy więc do czynienia ze stosunkiem zobowiązaniowym, w którym w zamian za świadczoną usługę (wykonanie robót budowlanych na rzecz Zamawiającego w zakresie budowy parkingu) Wykonawcy (a więc Państwu) przysługuje wynagrodzenie.

Należy zauważyć, że przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji pojęcia „odszkodowanie”. Zatem w tym zakresie należy posiłkować się przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).

Zgodnie z art. 361 § 1 i § 2 Kodeks cywilny:

Na podstawie art. 363 § 1 i § 2 Kodeks cywilny:

Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

W konsekwencji powyższego, aby móc mówić o odszkodowawczym charakterze płatności, musimy mieć do czynienia nie z płatnością za świadczenie, lecz rekompensatą za szkodę. W takim przypadku brakuje czynnika ekwiwalentności, bowiem odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika, ale koniecznością pokrycia szkody powstałej w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania usługi. Bez znaczenia pozostaje, jak strony umowy nazwą daną płatność. Istotnym jest, czy stanowi ona zapłatę za konkretne świadczenie, czy też jest odszkodowaniem. Innymi słowy – nazwanie płatności „rekompensatą” nie zmienia jej charakteru w opisanym powyżej znaczeniu.

W sytuacji uznania płatności za odszkodowanie niemające bezpośredniego związku z żadną czynnością o charakterze świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, otrzymanie odszkodowania nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W analizowanej sprawie Państwo oraz Zamawiający podpisali Aneks do Umowy, który wydłużył termin realizacji Państwa prac. Strony dokonały więc dobrowolnej modyfikacji stosunku zobowiązaniowego, w celu umożliwienia wykonania Umowy w aktualnych okolicznościach. Z przedstawionego przez Państwa opisu sprawy wynika, że przyczyną powstania Kosztów pośrednich było wydłużenie terminu realizacji Umowy, co nastąpiło na podstawie zaakceptowanego przez Państwa Aneksu. Podkreślenia wymaga, że wydłużanie terminu wykonania robót nastąpiło – jak wynika z wniosku – jeszcze przed jego upływem, a w Aneksie określono Koszty pośrednie jako konieczne do rozliczenia przez Strony. Podpisując Aneks do Umowy wyrazili Państwo zgodę na zmianę warunków Umowy, powodujących przesunięcie ww. terminu, co doprowadziło do powstania dodatkowych kosztów.

Powstałe koszty są zaś ściśle związane z funkcjonowaniem Państwa przedsiębiorstwa, koniecznym do realizacji prac objętych Umową: obejmują koszty ogólne budowy oraz koszty zarządu. W skład Kosztów pośrednich wchodzą m.in. płace i narzuty na płace personelu budowy, koszty montażu i demontażu obiektów zaplecza tymczasowego budowy oraz koszty amortyzacji sprzętów i samochodów służbowych, koszty wyposażenia tymczasowego w urządzenia placu budowy, koszty zużycia materiałów i energii na cele administracyjne i nieprodukcyjne budowy, koszty ubezpieczeń majątkowych budowy, koszty finansowania, koszty zużycia energii i wody, ogrzewania obiektów zaplecza, dozoru budowy, itp., koszty zabezpieczenia należytego wykonania umowy, koszty ochrony, a także koszty księgowości. Nie sposób uznać, że otrzymany zwrot tych kosztów na skutek Ugody nie wynika bezpośrednio ze zobowiązania do wykonania prac, lecz stanowi wyrównanie szkody wyrządzonej Państwu ze względu na wady projektu dostarczonego przez Zamawiającego.

W przedstawionym stanie faktycznym nie dochodzi do powstania szkody po Państwa stronie w wyniku uszczerbku. Wydłużenie terminu realizacji robót, jak również poniesienie Kosztów pośrednich jest elementem niezbędnym dla wykonania i konsekwencją zawartej Umowy.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że kwota należna Państwu od Zamawiającego, określona w Ugodzie, stanowi wynagrodzenie za usługi wykonane przez Państwa na rzecz Zamawiającego. Wynagrodzenie (zwrot części wartości Kosztów pośrednich) obejmuje płatność za dodatkowe świadczenia realizowane w wydłużonym okresie realizacji prac. Mamy tu do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczeniem w zamian za wynagrodzenie określone w Aneksie do Umowy. Z opisu sprawy nie wynika, aby były to okoliczności, które stanowiły szkodę i determinowały wypłatę odszkodowania.

Kwota (...) zł, wynikająca z Ugody stanowi zwrot poniesionych kosztów w wyniku przedłużenia terminu realizacji prac związanych z Inwestycją, tj. Kosztów pośrednich. Należy też zwrócić uwagę, że – jak sami Państwo wskazują – w przedłużonym czasie realizacji ponosili Państwo dodatkowe koszty pośrednie, które zostały określone w Aneksie do Umowy jako konieczne do rozliczenia przez Strony. To zaś przesądza o ekwiwalentności świadczenia, natomiast poniesione w związku z tym koszty stanowią element kalkulacji wynagrodzenia ustalanego za świadczoną usługę.

Zatem otrzymana przez Państwa kwota stanowi wynagrodzenie za wykonane przez Państwa świadczenie, które podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy.

Przechodząc do kwestii udokumentowania otrzymanej przez Państwa od Zamawiającego kwoty należy wskazać, że na mocy art. 106b ust. 1 ustawy:

Przepis art. 106b ust. 2 ustawy stanowi, że:

W świetle art. 106b ust. 3 ustawy:

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika.

Przywołany wyżej przepis art. 106b ust. 1 ustawy wskazuje jednoznacznie, w jakich sytuacjach podatnik jest zobowiązany do wystawienia faktury. Obowiązek ten występuje w sytuacji dokonania sprzedaży, jak również innych czynności wskazanych w tym przepisie.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych. Pełni ona bowiem szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt sprzedaży określonych towarów lub usług.

Zatem, mając na uwadze przepis art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, skoro zwrot Kosztów pośrednich stanowi wynagrodzenie, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, to jako czynny podatnik VAT mają Państwo obowiązek wystawienia faktury na rzecz Zamawiającego, w sytuacji gdy Zamawiający był podatnikiem podatku VAT.

Podsumowując, stwierdzam, że w przedstawionym stanie faktycznym zwrot poniesionych przez Państwa Kosztów pośrednich, związanych z wydłużeniem terminu realizacji Inwestycji, stanowi wynagrodzenie za wykonane przez Państwa świadczenie, które podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy. Oznacza to, że powinni Państwo udokumentować obciążenie wspomnianymi kosztami Zamawiającego przez Państwa poprzez wystawienie faktury.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.

Dalsze Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesienie wydatków związanych z Kosztami pośrednimi (pytanie nr 2).

Wskazać należy, że w związku ze stwierdzeniem, że Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe – odstępuję od udzielenia odpowiedzi na pytanie nr 2, gdyż uzależnili ją Państwo od odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa we wniosku wyroków sądów administracyjnych wyjaśniam, że wskazane wyroki zostały potraktowane jako element Państwa argumentacji, są to jednak rozstrzygnięcia odnoszące się do indywidualnych spraw i co do zasady wiążą one strony postępowania w konkretnych, indywidualnych sprawach, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem wskazane we wniosku wyroki sądu nie mają wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.

Odnośnie natomiast powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.