Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe - Interpretacja - null

shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

  • prawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy dostawy w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności budynków i przynależności (z wyłączeniem garażu blaszanego) znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tych działek,
  • nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy dostawy w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności budynków i przynależności (z wyłączeniem garażu blaszanego) znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tych działek,
  • nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy dostawy w trybie postępowania egzekucyjnego prawa użytkowania wieczystego niezabudowanej działki nr 3 oraz urządzeń budowlanych w częściach znajdujących się na tej działce,
  • nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy dostawy w trybie postępowania egzekucyjnego ruchomości w postaci garażu blaszanego.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 12 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT dostawy w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności budynków i przynależności znajdujących się na działkach nr 3, nr 1 i nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tych działek.

Uzupełnił go Pan pismem z 9 lipca 2025 r. (data wpływu 11 lipca 2025 r.), z 7 sierpnia 2025 r. (data wpływu 7 sierpnia 2025 r.), z 18 sierpnia 2025 r. (data wpływu 18 sierpnia 2025 r.) i z 22 sierpnia 2025 r. (data wpływu 22 sierpnia 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

1)Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla … w … … wszczął postępowanie egzekucyjne o sygnaturze … przeciwko … S.A. (NIP: …).

W toku postępowania wierzyciel złożył wniosek o skierowanie egzekucji do nieruchomości objętych księgami wieczystymi … i …. Komornik dokonał wszczęcia egzekucji i stwierdził, że dłużnej spółce przysługuje na podstawie danych ujawnionych w tych księgach wieczystych prawo użytkowania wieczystego działek nr 3, 1 i 2, położonych w obrębie ewidencyjnym nr … … wraz z prawem własności znajdujących się na nich budynków i przynależności. Działki te znajdują się bezpośrednio obok siebie, a na ich terenie położone są: wiaty magazynowe, kotłownia i budynek administracyjno-produkcyjny, stanowiące całość gospodarczą, w związku z czym komornik połączył egzekucje skierowane do tych dwóch ksiąg wieczystych do wspólnego prowadzenia.

2) Dłużnik udzielił następujących wyjaśnień:

  • … Spółka Akcyjna pozostaje czynnym podmiotem VAT;
  • nieruchomości były wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej;
  • przedmiotowe nieruchomości (prawo użytkowania wieczystego oraz własność budynków i przynależności znajdujących się na działkach 3, 1 i 2) zostały nabyte w dniu … marca 2018 r. od … Sp. z o.o. (NIP: …) za cenę … zł brutto (cena netto wynosiła … zł);
  • obydwie strony umowy były w momencie jej zawierania czynnymi podmiotami VAT;
  • strony złożyły Naczelnikowi … Urzędu Skarbowego w … oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia z art. 43 ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług i wyborze opodatkowania czynności podatkiem VAT;
  • sprzedawca wystawił nabywcy fakturę VAT nr …;
  • od zakupu nieruchomości został odliczony w całości podatek VAT;
  • dłużnik nie udzielił dotychczas informacji, czy w ciągu ostatnich 2 lat poniósł na ulepszenie tych nieruchomości wydatki, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a które przekraczałaby 30% wartości początkowej.

3) Biegły sądowy … wycenił przedmiotowe nieruchomości na kwotę … zł netto. W swojej opinii biegły wskazał, że:

  • budynek biurowo-administracyjny na działce nr 2 wpisany jest do … jako „…” i datowany na ok. ... rok;
  • budynki znajdujące się na terenie nieruchomości są ogólnie w przeciętnym lub słabym stanie technicznym i brak jest śladów dokonywania jakichkolwiek substancjalnych ulepszeń;
  • przedmiotowa nieruchomość znajduje się w obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego - UCHWAŁA NR … Rady Miasta … z dnia … czerwca 2013 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „…” – ogłoszona w DZIENNIKU URZĘDOWYM WOJEWÓDZTWA … z dnia … lipca 2013 r., poz. ...; plan obowiązuje od dnia … lipca 2013 r.; zgodnie z MPZP przedmiotowe nieruchomości usytuowane są w terenach zabudowy usługowej o symbolu U.2.

Na pytania Organu:

1.W związku z wskazaniem w opisie sprawy, że „(…) na ich terenie położone są: wiaty magazynowe (…)”, proszę o wskazanie ile (jaka liczba) wiat magazynowych i na której konkretnie działce/na których działkach się one znajdują.

2.Czy ww. wiaty stanowią:

  • budynki w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 418) czy
  • budowle w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ww. ustawy Prawo budowlane?

3.Na której z działek (nr 3, nr 1 i nr 2) posadowione są: budynek administracyjno-produkcyjny oraz kotłownia?

4.W opisie sprawy wskazał Pan „(…)dłużnej spółce przysługuje (…) prawo użytkowania wieczystego działek nr 3, 1 i 2, położonych w obrębie ewidencyjnym nr … … wraz z prawem własności znajdujących się na nich budynków i przynależności (…)”. W związku z tym proszę o wskazanie, co należy rozumieć przez wskazane „przynależności” do budynków (czy są to np. budowle, urządzenia budowlane, inne (jakie)? Należy je wymienić odrębnie dla każdego budynku.

5.Czy naniesienia, o których mowa w ww. pytaniach nr 3 i nr 4, stanowią:

  • budynki w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane (jeśli tak, to które),
  • budowle w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ww. ustawy Prawo budowlane (jeśli tak, to które) czy
  • urządzenia budowlane w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 9 ww. ustawy Prawo budowlane?

6.Czy poszczególne budynki/budowle są trwale związane z gruntem?

7.Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli lub ich części w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług?

8.Kiedy nastąpiło zajęcie do używania ww. budynków/budowli lub ich części? Należy wskazać dokładną datę.

9.Czy ww. budynki znajdujące się na nieruchomości będącej przedmiotem postępowania egzekucyjnego przed ich nabyciem przez dłużną Spółkę były wykorzystywane przez poprzednich właścicieli?

10.Czy działki nr 3, nr 1 i nr 2 wraz z budynkami/budowlami tj. wiatami magazynowymi, kotłownią i budynkiem administracyjno-produkcyjnym były wykorzystywane przez dłużną Spółkę wyłącznie na cele działalności zwolnionej? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane były/są działki oraz budynki/budowle, wykonywała dłużna Spółka - należy podać podstawę prawną zwolnienia?

11.Czy dłużna Spółka ponosiła nakłady na ulepszenie ww. budynków/budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? Jeżeli tak, to:

12.W jakim okresie dłużna Spółka ponosiła wydatki na ulepszenie ww. budynków/budowli?

13.Jeżeli dłużna Spółka ponosiła wydatki na ulepszenie, to czy wydatki te były wyższe niż 30% wartości początkowej ww. budynków/budowli?

14.Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 11 i 13 jest twierdząca, to należy wskazać:

a)Kiedy nastąpiło oddanie do użytkowania ww. budynków/budowli po ulepszeniu?

b)Czy po ulepszeniu miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli?

c)Jeżeli miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli po ulepszeniu, to należy wskazać kiedy to nastąpiło (należy podać dzień, miesiąc i rok)?

d)Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynków/budowli po ulepszeniu, a sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

e)Czy ulepszone ww. budynki/budowle były wykorzystywane przez dłużną Spółkę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

Jeżeli któraś z ww. działek nr 3, nr 1 i nr 2 jest niezabudowana, to proszę o wskazanie:

15.Jaki jest numer niezabudowanej działki?

16.Czy niezabudowana działka była wykorzystywana przez dłużną Spółkę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT? Odpowiedzi prosimy udzielić odrębnie dla każdej niezabudowanej działki.

17.Jeżeli nie posiada Pan informacji, o których mowa w ww. pytaniach które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 9-10a ustawy o podatku od towarów i usług, to należy wskazać:

  • czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana jako Komornika działań?
  • czy działania te zostały udokumentowane?
  • czy podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika?

odpowiedział Pan:

1. Jedna wiata magazynowa znajduje się w całości na terenie działki nr 2, zaś druga znajduje się w większości na terenie działki nr 1, jednakże zahacza nieznacznie o działkę nr 2.

2. Obydwie wiaty są trwale połączone ze ścianami budynków: w przypadku wiaty położonej w całości na terenie działki nr 2, jest ona trwale połączona z południową ścianą budynku biurowo-administracyjnego, zaś druga z nich jest trwale połączona z zachodnią ścianą budynku, który według ustaleń organu egzekucyjnego jest budynkiem magazynowym, natomiast według wpisu w księdze wieczystej nr … jest to kotłownia.

3. Budynek biurowo-administracyjny znajduje się w całości na terenie działki nr 2, zaś budynek magazynowy/kotłownia mieści się częściowo na działce nr 2, a częściowo na działce nr 1.

4. Przynależnością jest garaż blaszany umiejscowiony na działce nr 2 przy zachodniej ścianie budynku administracyjnego. Przynależnością jest również plac z utwardzonej powierzchni bitumicznej, który pokrywa w zasadzie całą powierzchnię wszystkich 3 działek, której nie zajmują budynki, oraz ogrodzenie otaczające cały kompleks nieruchomości wraz z 2 bramami.

5. Budynek administracyjno-biurowy oraz budynek magazynowy/kotłownia stanowią budynki w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane. Plac z utwardzonej powierzchni bitumicznej, ogrodzenie i dwie bramy stanowią urządzenia budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane. Garaż blaszany jest najprawdopodobniej budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy prawo budowlane.

6. Budynki wskazane w pkt 3 są trwale związane z gruntem, ale garaż blaszany znajdujący się na działce nr 2 nie jest. Plac i ogrodzenie z definicji są związane z gruntem.

7. Pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT nastąpiło nie później, niż w 2018 roku, ponieważ z tego roku pochodzi akt notarialny zawarty pomiędzy dłużną spółką, a poprzednim użytkownikiem wieczystym nieruchomości, a od tego czasu w ocenie biegłego dłużna spółka nie poniosła wydatków na ulepszenie w wysokości 30% wartości początkowej. Budynek administracyjno-biurowy figuruje w rejestrze zabytków i został wzniesiony ok. 1910 roku.

8. Według informacji zawartych w księgach wieczystych, działka nr 2 została oddana w użytkowanie wieczyste na 40 lat w dniu …-06-1995 r., zaś działki nr 3 i 1 zostały oddane w użytkowanie wieczyste na 40 lat w dniu …-03-2001 r.

9. Komornik nie posiada informacji na temat tego, co z przedmiotowymi nieruchomościami robiła wcześniej spółka … sp. z o.o.

10. Dłużna spółka oddała wszystkie przedmiotowe nieruchomości w najem i nie prowadzi tam sama żadnej działalności. Najemca prowadzi tam obecnie działalność gospodarczą. Charakter tej działalności nie wskazuje, aby najemca był zwolniony z opodatkowania podatkiem VAT (gastronomia, dostawa jedzenia).

11.-14. Dłużna spółka w odpowiedzi na zapytanie komornika wskazała, że w ciągu ostatnich 2 lat nie ponoszono żadnych wydatków na ulepszenie zajętych nieruchomości. Komornik nie posiada jednoznacznego oświadczenia co do wcześniejszego okresu, jednakże w ocenie biegłego rzeczoznawcy, który sporządzał operat szacunkowy, stan budynków i budowli wskazuje na to, że wydatki na ich ulepszenia, jeżeli w ogóle były ponoszone od momentu zakupu w 2018 roku, to nie mogły przekraczać 30% początkowej wartości nieruchomości.

15.-16. Żadna z działek nie jest niezabudowana.

17. Komornik nie posiada informacji na temat punktu 9., tj. czy budynki znajdujące się na nieruchomości były wykorzystywane przez poprzednich właścicieli, ponieważ zgodnie z art. 761 § 11 pkt 13 k.p.c. komornik może żądać od innych osób i instytucji nieuczestniczących w postępowaniu informacji jedynie w zakresie stanu majątkowego dłużnika, służących do identyfikacji składników jego majątku i/lub jego danych adresowych. W ocenie organu egzekucyjnego przepis ten nie daje uprawnienia do żądania od spółki … sp. z o.o. wyjaśnień w zakresie tego, czy i w jaki sposób spółka ta wykorzystywała przedmiotowe nieruchomości w okresie, gdy nie stanowiły jeszcze własności dłużnika.

W uzupełnieniu wniosku z 7 sierpnia 2025 r. wskazał Pan:

1.Obydwie wiaty są trwale połączone z budynkami znajdującymi się na opisywanych działkach. W ocenie organu egzekucyjnego, ich trwałe połączenie z budynkami (biurowo-administracyjnym oraz magazynowym/kotłownią) oznacza, że wiaty te również stanowią budynki, nawet jeśli w księgach wieczystych prowadzonych dla nieruchomości są wymienione osobno.

2.Według informacji posiadanych przez komornika, na działce nr 3 nie znajdują się obecnie żadne elementy, które można by jednoznacznie wskazać jako budynki lub budowle w rozumieniu ustawy Prawo budowlane.

W uzupełnieniu wniosku z 18 sierpnia 2025 r. wskazał Pan:

1.Obydwie wiaty magazynowe znajdujące się na terenie przedmiotowych nieruchomości są trwale połączone z gruntem.

W uzupełnieniu wniosku z 22 sierpnia 2025 r. wskazał Pan:

Komornik nie posiada jednoznacznej informacji, czy niezabudowana działka nr 3 była wykorzystywana przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT, gdyż nie występował o taką informację od dłużnej spółki. Dłużnik poinformował organ egzekucyjny, że obecnie jest przez niego wykorzystywana (podobnie jak dwie pozostałe działki) w ten sposób, że zostały w całości wynajęte innemu podmiotowi, prowadzącemu na ich terenie własną działalność gospodarczą.

Pytania

Czy sprzedaż powyższego składnika majątku dłużnika (prawa użytkowania wieczystego działek objętych księgami wieczystymi … i … oraz prawa własności budynków i przynależności znajdujących się na tych działkach) w drodze licytacji komorniczej jest dostawą towarów w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, korzystającą ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b tejże ustawy?

Jeżeli nie, to czy sprzedaż powyższego składnika majątku dłużnika w drodze licytacji komorniczej jest dostawą towarów w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, korzystającą ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10a tejże ustawy?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, sprzedaż powyższego składnika majątku dłużnika w drodze licytacji komorniczej korzysta ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b tejże ustawy. Pierwsze zasiedlenie oznacza (wg art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług) oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej. Rozpoczęcie użytkowania miało miejsce najpóźniej w 2018 roku (ponieważ budynki były już wzniesione i użytkowane przez … Sp. z o.o., kiedy nabyła je dłużna spółka), zaś według biegłego i komornika po dokonanych przez nich oględzinach stan zabudowań (zdecydowanie poniżej przeciętnej) nie pozwala przyjąć, że w ciągu ostatnich dwóch lat dłużna spółka poniosła na ulepszanie tych nieruchomości wydatki sięgające 30% ich wartości początkowej.

(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Po złożeniu pierwotnego wniosku dłużnik … S.A. dostarczył do kancelarii oświadczenie, zgodnie z którym w ciągu ostatnich 2 lat nie ponoszono żadnych wydatków na ulepszenie zajętych nieruchomości. W ocenie organu egzekucyjnego to oświadczenie pozwala przyjąć, że pomiędzy pierwszym zasiedleniem a sprzedażą w drodze licytacji zajętych nieruchomości upłynęły więcej, niż 2 lata. Nawet, jeśli komornik nie jest w stanie z posiadanych informacji wskazać dokładnej daty pierwszego zasiedlenia, to jest w stanie wskazać, że nie mogło to nastąpić w okresie ostatnich 2 lat, zatem w niniejszym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy o podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest:

  • prawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy dostawy w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności budynków i przynależności (z wyłączeniem garażu blaszanego) znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tych działek,
  • nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy dostawy w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności budynków i przynależności (z wyłączeniem garażu blaszanego) znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tych działek,
  • nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy dostawy w trybie postępowania egzekucyjnego prawa użytkowania wieczystego niezabudowanej działki nr 3 oraz urządzeń budowlanych w częściach znajdujących się na tej działce,
  • nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy dostawy w trybie postępowania egzekucyjnego ruchomości w postaci garażu blaszanego.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2025 r. poz. 132 i 620) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.):

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to  charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle powołanych powyżej przepisów grunt oraz budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż, stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel danej nieruchomości - jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

W rozpatrywanej sprawie prowadzi Pan – jako komornik - postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi … S.A. Przedmiotem sprzedaży licytacyjnej będzie nieruchomość składająca się z prawa użytkowania wieczystego działek nr 3, 1 i 2 wraz z prawem własności znajdujących się na działkach naniesień, tj. budynku administracyjno-produkcyjnego, kotłowni, dwóch wiat magazynowych, placu z utwardzonej powierzchni bitumicznej, ogrodzenia i dwóch bram oraz garażu blaszanego. Nieruchomość była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej. Dłużna spółka oddała wszystkie przedmiotowe nieruchomości w najem i nie prowadzi tam sama żadnej działalności.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że ww. nieruchomość stanowi majątek spółki, wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej, zatem w odniesieniu do sprzedaży licytacyjnej tej nieruchomości dłużnik będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W konsekwencji, dostawa przez Pana nieruchomości składającej się z prawa własności budynków i przynależności znajdujących się na działkach nr 3, nr 1 i nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tych działek, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy:

Stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do art. 146ef ust. 1 ustawy:

W okresie od dnia 1 stycznia 2024 r. do końca roku, w którym suma wydatków wymienionych w art. 40 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. z 2024 r. poz. 248, z późn. zm.) określonych na ten rok w ustawie budżetowej, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 lipca tego roku, oraz planie finansowym Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych przedłożonym zgodnie z art. 42 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny albo projekcie tego planu przedstawionym do zatwierdzenia Ministrowi Obrony Narodowej zgodnie z art. 42 ust. 2 i 3 tej ustawy, jeżeli plan ten nie został przedłożony zgodnie z art. 42 ust. 4 tej ustawy, po wyłączeniu planowanych przepływów finansowych w ramach tej sumy wydatków, jest wyższa niż 3% wartości produktu krajowego brutto określonego zgodnie z art. 40 ust. 2 tej ustawy:

1)  stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110, art. 120 ust. 3a i art. 138i ust. 4, wynosi 23%;

2)  stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;

3)  stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;

4)  stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.

Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:

Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Jednocześnie należy wskazać, że kluczowa dla sprawy regulacja stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. k Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają dostawy terenów niezabudowanych, inne niż dostawy terenów budowlanych, o których mowa w art. 12 ust. 1 lit. b.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 – Gemeente Emmen przeciwko Belastingdienst Grote Ondernemingen – „teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”. Tym samym, również w świetle orzeczeń TSUE za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1130 ze zm.):

Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W myśl art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT.

Zauważyć należy, że analiza ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku VAT obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.

Jak wynika z opisu sprawy prowadzi Pan postępowanie egzekucyjne dotyczące prawa użytkowania wieczystego działek nr 3, 1 i 2 wraz z prawem własności znajdujących się na nich budynków i przynależności. Działki te znajdują się bezpośrednio obok siebie, stanowiąc całość gospodarczą.

Odnosząc się do Pana wątpliwości w pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że towarem jest każda geodezyjnie wyodrębniona działka. Zatem na gruncie podatku od towarów i usług każdą wyodrębnioną geodezyjnie działkę składającą się na daną nieruchomość będącą przedmiotem dostawy należy traktować odrębnie.

Jak Pan wskazał w uzupełnieniu do wniosku, na działce nr 3 nie znajdują się obecnie żadne elementy, które można by jednoznacznie wskazać jako budynki lub budowle w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. Jak wynika z opisu sprawy przynależnością do działki nr 3 jest plac z utwardzonej powierzchni bitumicznej, który pokrywa w zasadzie całą powierzchnię wszystkich trzech działek, której nie zajmują budynki, oraz ogrodzenie otaczające cały kompleks nieruchomości wraz z 2 bramami. Plac z utwardzonej powierzchni bitumicznej, ogrodzenie i dwie bramy stanowią urządzenia budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane.

Zatem z przedstawionych przez Pana okoliczności wynika, że ww. działka nr 3 jest niezabudowana.

Tym samym w odniesieniu do dostawy prawa użytkowania wieczystego działki nr 3 oraz urządzeń budowlanych w częściach znajdujących się na tej działce nie będą miały zastosowania przepisy art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz pkt 10a ustawy, gdyż przepisy te dotyczą dostawy znajdujących się na działce budynków, budowli lub ich części.

Zatem, w przypadku dostawy działki nr 3 należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia od podatku VAT wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Treść ww. przepisu jednoznacznie wskazuje, że zwolnienie od podatku VAT obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę.

Jednocześnie – jak zostało wskazane powyżej – ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

Z informacji podanych przez Pana wynika, że nieruchomość, w skład której wchodzi działka nr 3, znajduje się w obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z tym planem przedmiotowe nieruchomości usytuowane są w terenach zabudowy usługowej o symbolu U.2.

Mając na uwadze wskazane przez Pana okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy należy stwierdzić, że działka nr 3 jest działką przeznaczoną pod zabudowę.

Zatem dostawa prawa użytkowania wieczystego ww. działki nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W tym miejscu należy wskazać, że jeżeli przy sprzedaży działki wystąpiły przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zwolnienia dostawy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W świetle art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

  • towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
  • brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Dostawa prawa użytkowania wieczystego działki nr 3 nie będzie korzystać także ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Z opisu sprawy wynika, że obecnie działka jest wynajęta przez dłużnika innemu podmiotowi prowadzącemu m.in. na jej terenie własną działalność. Tym samym z okoliczności przedstawionych przez Pana nie wynika, aby ww. działka była wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej. Powyższe zwolnienie przysługuje natomiast w razie łącznego spełnienia warunków wskazanych w ww. przepisie. Zatem brak zaistnienia jednego z warunków wyklucza zastosowanie zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Również w stosunku do dostawy urządzeń budowlanych, tj. placu z utwardzonej powierzchni bitumicznej oraz ogrodzenie wraz z 2 bramami w częściach znajdujących się na ww. działce, nie znajdzie zastosowania zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. W związku ze wskazaniem w opisie sprawy, że obecnie działka jest wynajęta przez dłużnika innemu podmiotowi prowadzącemu m.in. na jej terenie własną działalność nie można uznać, że ww. urządzenia budowlane przez były wykorzystywane wyłącznie na cele działalności zwolnionej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Tym samym dostawa w trybie postępowania egzekucyjnego prawa użytkowania wieczystego niezabudowanej działki nr 3 oraz urządzeń budowlanych w częściach znajdujących się na tej działce będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z zastosowaniem właściwej stawki podatku VAT.

W konsekwencji Pana stanowisko w odniesieniu do działki nr 3 jest nieprawidłowe.

Odnośnie dostawy prawa użytkowania wieczystego zabudowanych działek nr 1 i nr 2 należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy i kiedy względem budynków, budowli oraz ich części znajdujących się na tych działkach doszło do pierwszego zasiedlenia.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Ilekroć w przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Pierwszym zasiedleniem jest więc szeroko rozumiane pierwsze zajęcie budynku/budowli do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku, budowli lub ich części ma miejsce zarówno w sytuacji, gdy po wybudowaniu budynku, budowli lub ich części zostanie on oddany w najem, jak też w przypadku, gdy będzie on wykorzystywany na potrzeby własnej działalności gospodarczej - w obu przypadkach dojdzie do korzystania z budynku, budowli lub ich części.

W tym miejscu należy zauważyć, że w przypadku budynków/budowli niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

Jeżeli natomiast nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania dostawy ze zwolnienia od podatku od towarów i usług w oparciu o ww. przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Należy ponadto wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy.

Zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęć „budynku”, „budowli” i „urządzeń budowlanych”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 418).

W myśl art. 3 pkt 1 ww. ustawy Prawo budowlane:

Ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:

Przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:

Ilekroć w ustawie jest mowa o budowli - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Z kolei w myśl art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane:

Przez urządzenia budowlane należy rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Jak wynika z opisu sprawy, poza prawem użytkowania wieczystego ww. niezabudowanej działki nr 3, dłużnikowi przysługuje prawo użytkowania wieczystego zabudowanych działek nr 1 i nr 2. Na ich terenie położone są: kotłownia, budynek administracyjno-produkcyjny i dwie wiaty magazynowe i przynależności: plac utwardzony i ogrodzenie z dwoma bramami. Prawo użytkowania wieczystego przedmiotowych nieruchomości oraz własność budynków i przynależności znajdujących się na działkach 3, 1 i 2 zostały nabyte w dniu … marca 2018 r. Od zakupu nieruchomości został odliczony w całości podatek VAT. Budynek biurowo-administracyjny znajduje się w całości na terenie działki nr 2, zaś budynek magazynowy/kotłownia mieści się częściowo na działce nr 2, a częściowo na działce nr 1. Jedna wiata magazynowa znajduje się w całości na terenie działki nr 2, zaś druga znajduje się w większości na terenie działki nr 1, jednakże zahacza nieznacznie o działkę nr 2. Przynależnością jest plac z utwardzonej powierzchni bitumicznej, który pokrywa w zasadzie całą powierzchnię wszystkich 3 działek, której nie zajmują budynki, oraz ogrodzenie otaczające cały kompleks nieruchomości wraz z 2 bramami. Budynek administracyjno-biurowy oraz budynek magazynowy/kotłownia stanowią budynki w rozumieniu ustawy Prawo budowlane i są trwale związane z gruntem. Obydwie wiaty są trwale połączone z budynkami znajdującymi się na opisywanych działkach. W ocenie organu egzekucyjnego, ich trwałe połączenie z budynkami (biurowo-administracyjnym oraz magazynowym/kotłownią) oznacza, że wiaty te również stanowią budynki, nawet jeśli w księgach wieczystych prowadzonych dla nieruchomości są wymienione osobno. Plac z utwardzonej powierzchni bitumicznej, ogrodzenie i dwie bramy stanowią urządzenia budowlane w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. Pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT nastąpiło nie później, niż w 2018 roku. W ciągu ostatnich 2 lat nie ponoszono żadnych wydatków na ulepszenie zajętych nieruchomości.

Tym samym należy uznać, że dostawa ww. budynków, tj. budynku administracyjno-biurowego oraz budynku magazynowego/kotłowni oraz dwóch wiat trwale połączonych z tymi budynkami nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą ww. budynków upłyną co najmniej 2 lata. Ponadto wskazał Pan, że w ciągu ostatnich 2 lat nie ponoszono żadnych wydatków na ulepszenie zajętych nieruchomości.

W konsekwencji, sprzedaż budynku administracyjno-biurowego, budynku magazynowego/kotłowni i  dwóch wiat trwale połączonych z tymi budynkami w trybie postępowania egzekucyjnego będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Ponadto, jak wyżej wskazano, m.in. na działkach nr 1 i nr 2, oprócz budynków znajdują się urządzenia budowlane tj. plac z utwardzonej powierzchni bitumicznej, ogrodzenie i dwie bramy.

Zaznaczenia wymaga, że urządzenia budowlane stanowią urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, nie są to samodzielne budowle zdefiniowane w art. 3 pkt 3 ww. ustawy Prawo budowlane, które uznaje się za towar na gruncie podatku od towarów i usług. Jednakże urządzenia te należy traktować jako elementy przynależne do budynku i opodatkować łącznie z budynkiem, z którym są powiązane, a tym samym należy przypisać stawkę właściwą dla sprzedawanego obiektu budowlanego znajdującego się na tej samej działce, co urządzenie techniczne. Brak jest podstaw do stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów w zakresie stawki podatku VAT dla ww. urządzeń w oderwaniu od budynku, do którego przynależą, gdyż w świetle obowiązujących przepisów nie mają one samodzielnego bytu.

Tym samym, z uwagi na fakt, że sprzedaż ww. budynku administracyjno-biurowego oraz budynku magazynowego/kotłowni i dwóch wiat znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2 będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to tym samym sprzedaż ww. urządzeń budowlanych związanych z tymi budynkami będzie korzystała ze zwolnienia.

Jak wskazałem wyżej, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki na nim posadowione. W konsekwencji – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – również sprzedaż prawa użytkowania wieczystego działek nr 1 i nr 2, na których posadowione są ww. budynki, będzie zwolniona od podatku.

Tym samym, analiza powołanych wyżej przepisów prawa oraz przedstawionego opisu sprawy prowadzi do stwierdzenia, że zbycie w drodze egzekucji komorniczej prawa własności budynków i przynależności (poza garażem blaszanym) znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tych działek, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.

Wobec faktu, że ww. dostawa będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, nie można stwierdzić, że dostawa ta będzie korzystała również ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

W konsekwencji Pana stanowisko jest:

  • prawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy sprzedaży prawa własności budynków i przynależności znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tych działek nr 1 i nr 2,
  • nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy sprzedaży prawa własności budynków i przynależności znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tych działek nr 1 i nr 2.

Natomiast zbycie w trybie postępowania egzekucyjnego garażu blaszanego umiejscowionego na działce nr 2, który jak wynika z opisu sprawy, nie jest trwale związany z gruntem, należy traktować jako dostawę ruchomości.

Jak wyżej wskazano, zwolnienie od podatku określone w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie ww. dwa warunki wskazane w tym przepisie. Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy, przedmiotem nabycia przez dłużną spółkę będzie nieruchomość składająca się z prawa użytkowania wieczystego działek nr 3, 1 i 2 wraz z prawem własności znajdujących się na nich budynków i przynależności. Dłużna spółka oddała wszystkie przedmiotowe nieruchomości w najem i nie prowadzi tam sama żadnej działalności. Najemca prowadzi tam obecnie działalność gospodarczą. Zatem nie można uznać, że garaż blaszany umiejscowiony na działce nr 2, był wykorzystywany przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Mając zatem na uwadze okoliczności sprawy stwierdzić należy, że dostawa w trybie postępowania egzekucyjnego garażu blaszanego umiejscowionego na działce nr 2 nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, iż nie zostanie spełniony co najmniej jeden warunek, o którym mowa w tym przepisie.

W związku z powyższym dostawa w trybie postępowania egzekucyjnego garażu blaszanego, umiejscowionego na działce nr 2, będzie opodatkowana właściwą stawką podatku od towarów i usług.

Reasumując, dostawa w trybie postępowania egzekucyjnego:

  • prawa użytkowania wieczystego niezabudowanej działki nr 3 oraz urządzeń budowlanych w częściach znajdujących się na tej działce będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z zastosowaniem właściwej stawki podatku VAT,
  • prawa własności budynków i przynależności (poza garażem blaszanym), znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tych działek, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy,
  • garażu blaszanego umiejscowionego na działce nr 2, będzie opodatkowana właściwą stawką podatku od towarów i usług.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczam ponadto, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.