
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 lipca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 8 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
·zwolnienia od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, sprzedaży (…) lokali mieszkalnych wraz z udziałem we własności lokalu niemieszkalnego (hali garażowej);
·dokonania jednorazowej korekty w wysokości (…) łącznej kwoty VAT wynikającej z faktur VAT, dotyczących budowy Budynku.
Uzupełnił go Pan pismami – w odpowiedzi na wezwanie – z 7 sierpnia 2025 r. (wpływ 7 sierpnia 2025 r.), oraz z 26 sierpnia 2025 r. (wpływ 26 sierpnia 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca („Wnioskodawca”) jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce i podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych („podatek PIT”).
Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą podlegającą wpisowi do CEiDG polegającą na wynajmie nieruchomości. Wnioskodawca nie prowadzi działalności deweloperskiej.
Wnioskodawca jest współwłaścicielem nieruchomości usytuowanej na działkach ewidencyjnych 1 i 2 w obrębie (…), dla której Sąd Rejonowy (…), Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw Nr (…) („Nieruchomość”).
Nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawcę i żonę Wnioskodawcy w 2003 r. na podstawie aktu notarialnego z dnia (…) 2003 r., Repertorium A (…). Nieruchomość została nabyta do majątku wspólnego Wnioskodawcy i żony Wnioskodawcy.
W (…) r. Wnioskodawca i żona Wnioskodawcy dokonali darowizny na rzecz córki udziału wynoszącego (…) części we współwłasności Nieruchomości.
Tym samym, na dzień składania wniosku współwłaścicielami Nieruchomości są: Wnioskodawca, żona Wnioskodawcy oraz córka Wnioskodawcy. Każdy ze współwłaścicieli posiada udział w Nieruchomości wynoszący po (…) każdy.
Na Nieruchomości posadowiony jest budynek mieszkalny wielorodzinny składający się z (…) lokali mieszkalnych oraz lokali użytkowych o charakterze biurowym oraz garażu podziemnego z wydzielonymi miejscami postojowymi („Budynek”).
Budynek został oddany do użytkowania w (…) r.
Budynek od (…) r. był wykorzystywany na cele działalności gospodarczej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę, opodatkowanej liniowo stawką podatku PIT 19%, budynek wprowadzony był i nadal jest do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w celu dokonywania od ich wartości amortyzacji podatkowej.
Wnioskodawca odliczał podatek VAT od wydatków na wybudowanie Budynku.
Budynek był wynajmowany od (…) r. do (…) r. Wynajem Budynku podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT wg stawki VAT 23%.
W (…) r. sytuacja się zmieniła i nadzór budowlany zarzucił, że Budynek nie jest użytkowany zgodnie z przeznaczeniem (tj. na cele mieszkaniowe). Wówczas, Wnioskodawca i pozostali współwłaściciele Nieruchomości zobligowani byli przywrócić Budynkowi mieszkalny charakter. Umowa najmu Budynku została rozwiązana i od tego momentu Budynek nie jest wynajmowany.
Obecnie prowadzone są prace budowlane, które mają na celu przywrócenie jego mieszkalnego charakteru. Od tych wydatków Wnioskodawca odlicza podatek VAT. Wartość nakładów nie przekracza jednak 30% wartości początkowej Budynku.
Obecnie zamiarem Wnioskodawcy i pozostałych współwłaścicieli jest sprzedaż wyodrębnionych (…) lokali mieszkalnych wraz z przydzielonym do każdego lokalu miejscem garażowym (wyodrębnienie lokali nastąpi w momencie sprzedaży każdego poszczególnego lokalu mieszkalnego).
W uzupełnieniu do wniosku, w odpowiedzi na zadane przez Organ w wezwaniu pytania, wskazał Pan:
1)W jakim celu nabył Pan wraz z żoną Nieruchomość? Czy Nieruchomość nabyto wyłącznie w celu wykorzystywania jej w Pana działalności gospodarczej (wynajem nieruchomości), czy też nabycia dokonano w innym celu (jakim)?
Odp. Nieruchomość nabyto wyłącznie w celu wykorzystywania jej w działalności gospodarczej (wynajem nieruchomości).
2)W jaki sposób Nieruchomość usytuowana na działkach ewidencyjnych 1 i 2 w obrębie (…), przy ul. (…) w (…) dla której Sąd Rejonowy (…), VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (…) była wykorzystywana od momentu zakupu w 2003 r. do momentu wynajęcia budynku w (…) r.? Proszę opisać.
Odp. Nieruchomość do momentu wynajęcia budynku nie była użytkowana. Po uzyskaniu pozwolenia na budowę prowadzone były roboty budowlane.
3)Czy Budynek, będący w ewidencji środków trwałych w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, został/zostanie wycofany z tej działalności gospodarczej przed sprzedażą wyodrębnionych lokali mieszkalnych?
a)jeśli tak, to kiedy i czy czynność ta podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT? Jeśli nie, to dlaczego?
b)czy po wycofaniu Budynku z ewidencji środków trwałych nastąpi jego przekazanie na cele osobiste?
Odp. Budynek nie zostanie wycofany z ewidencji środków trwałych w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej.
4)W związku z informacją, że:
(…) na dzień składania Wniosku współwłaścicielami Nieruchomości są: Wnioskodawca, żona Wnioskodawcy oraz córka Wnioskodawcy. Każdy ze współwłaścicieli posiada udział w Nieruchomości wynoszący po (…)każdy. (…)
Budynek od (…) r. był wykorzystywany na cele działalności gospodarczej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę (…).
Budynek był wynajmowany od (…) do (…) r.
proszę wskazać:
a)kto/którzy ze współwłaścicieli był/byli stroną umowy najmu?
Odp. Stroną umowy najmu był wyłącznie Pan jako prowadzący działalność gospodarczą.
b)kto uzyskiwał korzyści z czynszu z tytułu wynajmu Budynku – czy wyłącznie Pan, czy również inny współwłaściciel, czy wszyscy współwłaściciele?
Odp. Przychody z tytułu umowy najmu były rozliczane wyłącznie w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej.
c)kto rozliczał umowę najmu – czy wyłącznie Pan, czy inny współwłaściciel, czy wszyscy współwłaściciele?
Odp. Przychody z tytułu umowy najmu były rozliczane wyłącznie przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
d)czy wystąpił podatek należny z tytułu umowy najmu? Jeśli tak, to kto rozliczał podatek należny z tytułu najmu Budynku?
Odp. Podatek należny z tytułu najmu był rozliczany przez Pana jako prowadzącego działalność gospodarczą.
e)kto i w jaki sposób dokumentował usługę najmu? Czy czynsz z tytułu najmu Budynku był dokumentowany wystawionymi przez Pana fakturami? Jeśli nie, to proszę wyjaśnić dlaczego.
Odp. Faktury wystawiane są przez Pana jako prowadzącego działalność gospodarczą w ramach której Budynek ten jest wynajmowany.
5)Czy budynek mieszkalny wielorodzinny znajdujący się na Nieruchomości jest budynkiem w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 418)?
Odp. Tak, budynek mieszkalny wielorodzinny znajdujący się na Nieruchomości jest budynkiem w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
6)Czy sprzedawane lokale będą stanowiły samodzielne lokale mieszkalne w myśl art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048)?
Odp. Na dzień sporządzania wniosku, ustanowienie samodzielności lokali mieszkalnych będzie następowało każdorazowo w stosunku do każdego lokalu mieszkalnego w momencie dokonywania ich sprzedaży.
7)W jaki sposób będzie Pan poszukiwać bądź zamierza znaleźć nabywców ww. lokali? Czy będzie Pan ogłaszać zamiar sprzedaży wyodrębnionych lokali mieszkalnych wraz z przydzielonym do każdego lokalu miejscem garażowym w środkach masowego przekazu, tj. w sieci internetowej, prasie, radiu bądź podejmować inne działania marketingowe? Jeżeli tak, to proszę wskazać jakie?
Odp. Nie planuje Pan samodzielnie znajdować nabywców, ani korzystać co do sprzedaży lokali, z pomocy pośredników nieruchomości. Inwestycja ma jedynie założony profil na (…), ale nie będą tam podejmowane kampanie reklamowe. Inwestycja będzie mieć jedynie stronę internetową, a ogłoszenia znajdą się tylko na popularnych portalach ogłoszeniowych – np. (…). Takie działania wynikają przede wszystkim z obecnych czasów i tego jak kupujący poszukują lokali do nabycia.
8)Czy miejsca garażowe będą mogły być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) sprzedaży, tj. bez dostawy lokalu mieszkalnego?
Odp. Tak, jako udział we współwłasności lokalu niemieszkalnego hali garażowej.
9)Czy dostawa powstałych w wyniku remontu, przebudowy i rozbudowy lokali mieszkalnych oraz miejsc garażowych będzie dokonywana na podstawie jednej umowy i jednego aktu notarialnego?
Odp. Dostawa powstałych w wyniku remontu, przebudowy i rozbudowy lokali mieszkalnych oraz miejsc garażowych będzie dokonywana na podstawie umów i aktu notarialnego w zależności od ilości kupujących.
10)Czy wcześniej dokonywał Pan sprzedaży nieruchomości? Jeśli tak, proszę podać odrębnie dla każdej sprzedanej nieruchomości:
a)kiedy i w jaki sposób wszedł Pan w posiadanie tych nieruchomości?
b)w jakim celu nieruchomości te zostały przez Pana nabyte?
c)w jaki sposób nieruchomości były wykorzystywane od momentu wejścia w ich posiadanie do chwili sprzedaży?
d)kiedy dokonał Pan ich sprzedaży i co było przyczyną ich sprzedaży?
e)ile nieruchomości zostało sprzedanych i jakich (niezabudowanych czy zabudowanych, a jeśli zabudowanych – to czy były to nieruchomości mieszkalne czy użytkowe)?
Odp. W dniu (…) 2022 r., na podstawia aktu notarialnego Rep. A nr (…) sprzedana została zabudowana nieruchomość stanowiąca współwłasność (…). Powyższą nieruchomość nabył Pan na podstawie prawomocnego Sądu Rejonowego (…) Wydział Cywilny z dnia (…) 2022 r. o stwierdzenie zasiedzenia sygn. akt (…) stwierdzającego, że Pan i Pana żona nabyli przez zasiedzenie z dniem (…) 2018 r. nieruchomość (…).
Budynek posadowiony na tej nieruchomości był wynajmowany w ramach Pana działalności. Nieruchomość została sprzedana w celu spłaty zobowiązań kredytowych zaciągniętych na potrzeby nieruchomości (…).
11)Czy posiada Pan jeszcze inne nieruchomości przeznaczone w przyszłości do sprzedaży? Jeśli tak, to ile i jakie, oraz:
a)kiedy i w jaki sposób wszedł Pan w posiadanie tych nieruchomości?
b)w jakim celu nabył Pan te nieruchomości?
c)w jaki sposób nieruchomości są wykorzystywane od momentu wejścia w ich posiadanie?
d)jaki charakter mają nieruchomości podlegające sprzedaży w przyszłości, tj. mieszkalne, użytkowe, gospodarcze czy usługowe, zabudowane bądź niezabudowane działki?
Odp. Nie ma Pan innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży.
12)W związku z zawartą we wniosku informacją:
W 2006 r. Wnioskodawca i żona Wnioskodawcy dokonali darowizny na rzecz córki udziału wynoszącego (…) części we współwłasności Nieruchomości.
Tym samym na dzień składania Wniosku współwłaścicielami Nieruchomości są: Wnioskodawca, żona Wnioskodawcy oraz córka Wnioskodawcy. Każdy ze współwłaścicieli posiada udział w Nieruchomości wynoszący po (…) każdy.
oraz
Budynek od (…) r. był wykorzystywany na cele działalności gospodarczej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę opodatkowanej liniowo stawką podatku PIT 19%, budynek wprowadzony był i nadal jest do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w celu dokonywania od ich wartości amortyzacji podatkowej.
Proszę o jednoznaczne wskazanie:
a)na jakiej podstawie dysponuje Pan udziałem córki w Nieruchomości, w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej? Czy jest to świadczenie odpłatne czy nieodpłatne? Proszę szczegółowo opisać.
Odp. Wnioskodawca dysponuje udziałem córki nieodpłatnie na podstawie ustnych ustaleń.
b)na jakiej podstawie udział w Budynku, należący do Pana córki, został wprowadzony do ewidencji środków trwałych w Pana działalności gospodarczej? Proszę szczegółowo opisać.
Odp. Udział w Budynku, należący do Pana córki, został wprowadzony do ewidencji środków trwałych na podstawie zgody udzielonej ustnie przez Pana córkę.
13)Czy zamierza Pan nabywać inne nieruchomości w celu ich sprzedaży?
Odp. Nie.
14)Czy jest Pan zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT?
Odp. Jest Pan zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.
15)Czy nabycie Nieruchomości w 2003 r. nastąpiło w ramach czynności opodatkowanej, zwolnionej czy niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT?
Odp. Nabycie nieruchomości nie podlegało opodatkowaniu VAT.
16)Czy nabycie Nieruchomości w 2003 r. zostało udokumentowane fakturą? Jeśli tak, to:
a)czy na fakturze była wykazana kwota podatku VAT?
Odp. Nie.
b)czy z tytułu nabycia przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?
-jeżeli nie, proszę wskazać z jakiego powodu?
-jeśli przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, to kto dokonał odliczenia podatku z tytułu nabycia Nieruchomości?
17)Kiedy doszło do pierwszego zasiedlenia, tj. do pierwszego zajęcia (oddania do używania) Budynku mieszkalnego wielorodzinnego (w tym poszczególnych (…) lokali mieszkalnych) znajdującego się na Nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży? Proszę wskazać dokładną datę.
Odp. Budynek został oddany do użytkowania w (…) r. i wynajmował Pan Budynek w okresie (…) r. – (…) r.
Tym samym, Pana zdaniem, w stosunku do Budynku znajdującego się na Nieruchomości doszło do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu ustawy o VAT w dniu (…) r. Sama umowa zawarta w dniu (…) 2015 r., ale jej obowiązywanie rozpoczęło się (…) 2016 r.
18)Czy między pierwszym zasiedleniem (oddaniem do użytkowania) Budynku mieszkalnego wielorodzinnego (w tym poszczególnych (…) lokali mieszkalnych) a jego (ich) dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
Odp. Pana zdaniem między pierwszym zasiedleniem (oddaniem do użytkowania) budynku mieszkalnego wielorodzinnego a jego (ich) dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
19)Czy – oprócz wskazanych we wniosku prac budowlanych – wcześniej ponosił Pan lub Pana żona/córka wydatki na ulepszenie lub przebudowę Budynku mieszkalnego wielorodzinnego lub któregokolwiek lokalu mieszkalnego w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej ww. obiektu, tj. dokonał Pan lub Pana żona/córka istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków ich zasiedlenia?
Jeżeli wydatki były ponoszone to:
a)kto je ponosił?
b)kiedy były one ponoszone?
c)czy po dokonaniu tych ulepszeń były one oddane do użytkowania oraz czy w momencie ich sprzedaży minie okres dłuższy niż dwa lata licząc od momentu oddania tych obiektów do użytkowania po dokonaniu ulepszeń?
d)czy przysługiwało ponoszącemu wydatki prawo do odliczenia podatku naliczonego od ww. wydatków?
Odp. Dokonał Pan wydatków w związku z dostosowaniem Budynku do celów mieszkaniowych, jednakże wydatki te nie są większe niż 30% wartości początkowej Budynku znajdującego się na Nieruchomości – na ulepszenie Budynku, w stosunku do których miał Pan prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego.
20)Czy lokale mieszkalne znajdujące się w Budynku mieszkalnym wielorodzinnym były/są/będą wykorzystywane wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej zwolnionej od podatku od towarów i usług?
Odp. Nie, lokale mieszkalne znajdujące się w budynku mieszkalnym wielorodzinnym nie były/nie są/nie będą kiedykolwiek przed planowaną sprzedażą wykorzystywane wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej zwolnionej od podatku od towarów i usług.
21)Czy wcześniej dokonywał Pan sprzedaży nieruchomości? Jeśli tak, proszę podać odrębnie dla każdej sprzedanej nieruchomości:
a)czy odprowadził Pan podatek VAT oraz dokonał zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R w związku ze sprzedażą nieruchomości (działki)?
b)czy z tytułu sprzedaży którejkolwiek nieruchomości (wskazać jakiej) był Pan zobowiązany zarejestrować się jako czynny podatnik VAT i wykazać należny podatek VAT od tej sprzedaży?
Odp. Sprzedał Pan wcześniej nieruchomość opisaną w odp. na pyt 10. Sprzedaż nieruchomości nastąpiła w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Pana i korzystała ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.
22)Kiedy zostały poniesione wydatki związane z budową Budynku?
Odp. Wydatki zostały poniesione w latach (…)-(…).
23)Czy wartość poniesionych wydatków przekroczyła kwotę 15.000 zł?
Odp. Wartość poniesionych wydatków przekroczyła kwotę 15.000 zł.
24)Czy od poniesionych wydatków, związanych z budową Budynku, odliczył Pan w całości podatek? Jeśli nie, należy wskazać w jaki sposób dokonał Pan odliczenia.
Odp. Tak, podatek VAT od poniesionych wydatków, związanych z budową Budynku został odliczony.
Ponadto, wskazał Pan również, że:
·Hala garażowa jako odrębny lokal niemieszkalny będzie posiadać własną księgę wieczystą.
·Kupujący będzie nabywał lokal mieszkalny oraz udział we własności lokalu niemieszkalnego (hali garażowej) wraz z prawem do wyłącznego korzystania z oznaczonego miejsca postojowego na podstawie jednej umowy i jednego aktu notarialnego.
Pytania z zakresu podatku od towarów i usług
1)Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku, odpłatne zbycie (…) lokali mieszkalnych wraz z przydzielonymi do każdego lokalu miejscami postojowymi znajdujących się w Budynku, który był przedmiotem najmu będzie korzystało ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT?
2)Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku, w sytuacji udzielenia twierdzącej odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku nr 2, Wnioskodawca będzie zobowiązany do dokonania jednorazowej korekty w wysokości 1/10 łącznej kwoty VAT wynikającej z faktur VAT dotyczących budowy Budynku jeżeli sprzedaż lokali mieszkalnych znajdujących się w Budynku nastąpi w trakcie tzw. korekty wieloletniej i korekta ta powinna zostać dokonana w rozliczeniu za okres, w którym nastąpi sprzedaż lokali mieszkalnych?
Pana stanowisko w sprawie
Ad. 1.
Pana zdaniem, w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku, odpłatne zbycie (…) lokali mieszkalnych wraz z przydzielonymi do każdego lokalu miejscami postojowymi znajdującymi się w Budynku, który był przedmiotem najmu, będzie korzystało ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT: „opodatkowaniu podatkiem (...), podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju”.
Art. 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że: „przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: (...) 6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste; 7) zbycie praw, o których mowa w pkt (...) 6.”
Art. 2 pkt 6 ustawy o VAT: „ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: 6) towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii”.
Jak wynika z powyższych regulacji, sprzedaż prawa własności działki ewidencyjnej stanowi, co do zasady, dostawę towarów na gruncie ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 29a ustawy o VAT: „w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu”.
W świetle reguły opodatkowania podatkiem VAT gruntów zabudowanych przewidzianej w art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, pojawia się pytanie w jaki sposób rozumieć pojęcie „gruntu” występujące w tym przepisie. Ustawa o VAT, nie zawiera autonomicznej definicji pojęcia „gruntu”, jak też nie zawiera odesłania np. do przepisów prawa cywilnego w tym zakresie.
Definiując pojęcie „gruntu” dla potrzeb ustawy o VAT, należy kierować się przede wszystkim ekonomicznymi uwarunkowaniami transakcji, a w szczególności należy ustalić, co może, zgodnie z polskim prawem krajowym, być przedmiotem odrębnej transakcji (być przedmiotem odrębnej dostawy). W tym ujęciu, uwzględniając definicję „towaru” zawartą w art. 2 pkt 6 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, należy zdefiniować „grunt” jako część powierzchni ziemskiej mogącą stanowić przedmiot samodzielnego obrotu (dostawy). Co do zasady, wskazanej powyżej definicji odpowiadać będzie pojęcie wyodrębnionej geodezyjnie działki (z wyłączeniem znajdujących się na działce budynków/budowli). Pojęcie „działki” w rozumieniu ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2019 r. Poz. 725 ze zm.), („Prawo geodezyjne i kartograficzne”) oznacza obszar gruntu stanowiący podstawową jednostkę geodezyjną, określoną na mapie ewidencyjnej granicami, numerem, powierzchnią, rodzajem użytkowania i klasą gruntu.
We wskazany powyżej sposób dokonują również wykładni przepisów ustawy o VAT, organy podatkowe i sądy administracyjne. Tytułem przykładu można wskazać wyrok NSA z dnia 15 października 2010 r. (sygn. akt I FSK 1698/09), w którym wskazano m.in., że: „wykładnia pojęcia „grunt” musi uwzględniać aspekt opodatkowania. Z tej perspektywy, towarem w rozumieniu ustawy o VAT może być jedynie działka „gruntu”. W uzasadnieniu NSA – zgadzając się z organem podatkowym – podkreślił również, że zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT jest wyjątkiem od reguły opodatkowania podatkiem VAT, każdej sprzedaży i nie może być rozszerzone na całą nieruchomość objętą jedną księgą wieczystą, która stanowi przedmiot sprzedaży, lecz winno być przyporządkowane do konkretnej działki geodezyjnej, na której posadowiony jest budynek, który w chwili sprzedaży podlega temu zwolnieniu.
Zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT – ustawa o VAT.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT: „zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
1)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata”.
Art. 2 pkt 14 ustawy o VAT stanowi, iż: „ilekroć w dalszych przepisach [ustawy o VAT] jest mowa o: pierwszym zasiedleniu rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.”
Przy czym, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10a) ustawy o VAT: „zwalnia się od podatku VAT również dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, pod warunkiem że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów”.
Zgodnie z art. 29a ustawy o VAT: „w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu”.
Na gruncie ustawy o VAT funkcjonuje zasada, zgodnie z którą w przypadku dostawy nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkami lub budowlami, opodatkowanie podatkiem VAT tego rodzaju transakcji odbywa się na zasadach określonych dla tych budynków lub budowli, tj. nieruchomość gruntowa dzieli podatkowy los budynków lub budowli na tej nieruchomości posadowionych (wynika to z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT). Co do zasady więc – w sytuacji sprzedaży zabudowanego gruntu – należy stosować przepisy ustawy o VAT dotyczące dostawy budynków, budowli lub ich część.
Na Nieruchomości znajdują się naniesienia, a więc należy ustalić czy są to budynki albo budowle.
W związku z brakiem definicji budynku, budowli oraz obiektów budowlanych w ustawie o VAT należy w pierwszej kolejności się odwołać się do definicji budynku znajdującej się w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2023 r. Poz. 70 ze zm.), („ustawa o podatkach i opłatach lokalnych”).
Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, użyte w ustawie określenia oznaczają:
1)budynek – obiekt wzniesiony w wyniku robót budowlanych, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz który posiada fundamenty i dach, z wyłączeniem obiektu, w którym są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym jego przeznaczenie jest pojemność;
2)budowla:
a)obiekt niebędący budynkiem, wymieniony w załączniku nr 4 do ustawy, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem,
b)elektrownię wiatrową, elektrownię jądrową i elektrownię fotowoltaiczną, biogazownię, biogazownię rolniczą, magazyn energii, kocioł, piec przemysłowy, kolej linową, wyciąg narciarski oraz skocznię, w części niebędącej budynkiem - wyłącznie w zakresie ich części budowlanych,
c)urządzenie budowlane – przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, oraz inne urządzenie techniczne, bezpośrednio związane z budynkiem lub obiektem, o którym mowa w lit. a, niezbędne do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem,
d)urządzenie techniczne inne niż wymienione w lit. a-c – wyłącznie w zakresie jego części budowlanych,
e)fundamenty pod maszyny oraz pod urządzenia techniczne, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową
– wzniesione w wyniku robót budowlanych, także w przypadku, gdy stanowią część obiektu niewymienionego w ustawie.
W związku z tym, należy stwierdzić, że Nieruchomość zabudowana jest budynkiem.
Pierwsze zasiedlenie w rozumieniu ustawy o VAT
Podstawową kwestią dla ustalenia czy dostawa budynków lub budowli korzysta ze zwolnienia od podatku VAT jest zatem, ustalenie czy w odniesieniu do tych budynków lub budowli doszło do pierwszego zasiedlenia w myśl ustawy o VAT.
Art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich doszło do pierwszego zasiedlenia, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT, o którym mowa wart. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.
Przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r., w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., ze zm.), („Dyrektywą 2006/112/WE Rady”), posługują się pojęciem pierwszego zasiedlenia, jednakże nie definiują tego pojęcia oraz nie wprowadzają dodatkowych warunków go określających.
Zgodnie z art. 12 ust. 2 zdanie drugie Dyrektywy 2006/112/WE Rady, państwa członkowskie mogą określić szczegółowe zasady stosowania kryterium, o którym mowa w ust. 1 lit. a, do przebudowy budynków oraz zdefiniować pojęcie gruntu związanego z budynkiem.
Tym samym, państwa członkowskie mają możliwość określenia szczegółowych zasad stosowania kryterium pierwszego zasiedlenia jedynie w odniesieniu do sprecyzowanej kategorii czynności, tj. przebudowy budynków. W konsekwencji zarówno zgodnie z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE Rady oraz w świetle utrwalonego orzecznictwa TSUE pierwsze zasiedlenie należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie. W efekcie, aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, jego używania, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.
W przedmiotowej sprawie, Budynek został oddany do użytkowania w (…) r. i Wnioskodawca wynajmował Budynek w okresie (…) r. - (…) r.
Wnioskodawca dokonał wydatków w związku z dostosowaniem Budynku do celów mieszkaniowych, jednakże wydatki te nie są większe niż 30% wartości początkowej Budynku znajdującego się na Nieruchomości – na ulepszenie Budynku, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego.
Tym samym, w stosunku do Budynku znajdującego się na Nieruchomości doszło do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu ustawy o VAT w (…) r.
W związku z tym, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku, odpłatne zbycie (…) lokali mieszkalnych wraz z przydzielonymi do każdego lokalu miejscami postojowymi znajdującymi się w Budynku, który był przedmiotem najmu będzie korzystało ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT.
Ad. 2
Pana zdaniem, w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku, w sytuacji udzielenia twierdzącej odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku nr 1, Wnioskodawca będzie zobowiązany do dokonania jednorazowej korekty w wysokości 1/10 łącznej kwoty VAT, wynikającej z faktur VAT dotyczących budowy Budynku, jeżeli sprzedaż lokali mieszkalnych znajdujących się w Budynku nastąpi w trakcie tzw. korekty wieloletniej i korekta ta powinna zostać dokonana w rozliczeniu za okres, w którym nastąpi sprzedaż lokali mieszkalnych.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT: „w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124”.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o VAT.
Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy o VAT: „po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego”.
W myśl art. 91 ust. 2 ustawy o VAT: „W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w art. 91 ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis art. 91 ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania”.
Na mocy art. 91 ust. 3 ustawy o VAT: „Korekty, o której mowa w art. 91 ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy”.
Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy o VAT: „W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w art. 91 ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty”.
W myśl art. 91 ust. 5 ustawy o VAT: „W przypadku, o którym mowa w [art. 91] ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy”.
Stosownie do art. 91 ust. 6 ustawy o VAT: „W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w art. 91 ust. 4, zostaną:
1)opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu”.
Jak stanowi art. 91 ust. 7 ustawy o VAT: „Przepisy art. 91 ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi”.
Na mocy art. 91 ust. 7a ustawy o VAT: „W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w art. 91 ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz art. 91 ust. 3. Korekty tej, dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty”.
Jak wynika z treści art. 91 ust. 7b ustawy o VAT: „W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w art. 91 ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w art. 91 ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w art. 91 ust. 1, art. 91 ust. 2 zdanie trzecie i art. 91 ust. 3, z zastrzeżeniem art. 91 ust. 7c”.
Ponadto, na podstawie art. 91 ust. 7c ustawy o VAT: „Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w art. 91 ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w art. 91 ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy”.
Natomiast, zgodnie z art. 91 ust. 7d ustawy o VAT: „W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w art. 91 ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana”.
Według art. 91 ust. 8 ustawy o VAT: „Korekty, o której mowa w art. 91 ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w art. 91 ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania”.
Z powyższych przepisów wynika, że korekta, o której mowa w art. 91 ustawy o VAT, odnosi się do takich towarów, które stanowią u podatnika środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, a także grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych. Ponadto, z powyższych przepisów wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.
Przepisy art. 91 ustawy o VAT, wprowadzają konstrukcję korekty podatku naliczonego dokonywaną z uwagi na zmianę struktury sprzedaży albo na zmianę pierwotnego przeznaczenia towaru lub usługi (z którą związany jest podatek naliczony). Wprowadzenie procedury korekty związane jest z faktem, że we wspólnym systemie VAT obowiązuje zasada odliczenia niezwłocznego, tzn. w momencie nabycia. W tym momencie, czasowy związek towaru z danym rodzajem czynności (opodatkowane, zwolnione, mieszane) ma zazwyczaj charakter planowany. Do czasu faktycznego wykorzystania nabytego towaru lub usługi faktyczny związek z danym rodzajem czynności może się zmienić, przekreślając prawo do odliczenia albo uzasadniając dokonanie odliczenia. Jednocześnie przepisy wprowadzają szczególny tryb korekty do wybranych składników majątku. Z uwagi na zazwyczaj wieloletni okres wykorzystania składników majątku zaliczanych do środków trwałych oraz nieruchomości, ustawa przyjmuje zasadę dokonywania cząstkowej i równomiernej korekty w dłuższym czasie (dla nieruchomości przez 10 lat, a dla pozostałych składników majątku przez 5 lat). Regulacje te mają na celu urealnienie odliczenia podatku naliczonego. Ustawa o VAT zakłada bowiem, że środki trwałe (jako dobra o charakterze trwałym) zużywają się w określonym czasie, a nie jednorazowo. W tym też czasie, stopniowo konsumowane jest prawo do odliczenia i należy je oceniać w dłuższej perspektywie czasu, a nie jednorazowo.
Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zmiany przeznaczenia środka trwałego, tj. zarówno w sytuacji, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, jak również w sytuacji, gdy nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku.
Zaznaczyć w tym miejscu należy, że z treści art. 91 ustawy o VAT wynika, że w odniesieniu do nieruchomości to moment oddania do użytkowania danej nieruchomości rozpoczyna okres, w którym przewidziana jest korekta wieloletnia.
Ustawodawca przewidział 10-letni okres korekty dla nieruchomości, których wartość początkowa przekracza 15 000 zł i które zostały zaliczone do środków trwałych, licząc od roku, w którym nieruchomość oddana została do użytkowania – wynika to z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT.
Ponadto, przepis art. 91 ust. 5 ustawy o VAT wprowadza szczególny przypadek dokonywania korekt w sytuacji, gdy podatnik w okresie trwania korekty cząstkowej – tj. w okresie 5 lat w przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, których wartość przekracza 15 000 zł, a w okresie 10 lat w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – zbywa dany środek trwały.
W takich sytuacjach – zbycia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych – przyjmuje się, że zbyte składniki majątku służą nadal działalności opodatkowanej lub nadal działalności zwolnionej, aż do końca okresu korekty. Jednakże, w miesiącu dokonania sprzedaży, dokonuje się od razu korekty za wszystkie pozostałe okresy. Korekty dokonuje się w deklaracji za miesiąc, w którym dokonano sprzedaży.
Jeśli transakcja zbycia środka trwałego została opodatkowana, wówczas przyjmuje się, że przez cały pozostały do korekty okres, ten środek trwały służy w całości transakcjom dającym prawo do odliczenia. Natomiast jeśli sprzedaż była zwolniona, wówczas przyjmuje się, że zbywany środek trwały służy czynnościom niedającym prawa do odliczenia.
Mając na uwadze opis zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku, Budynek służył Wnioskodawcy do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Natomiast w związku z planowaną sprzedażą, czynność ta (jak wskazano powyżej) będzie transakcją korzystającą ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT. Nastąpi więc, zmiana przeznaczenia środków trwałych, z wykorzystywanych wyłącznie do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT na wykorzystywane wyłącznie do czynności zwolnionych od opodatkowania podatkiem VAT.
W związku z tym, jeżeli sprzedaż nastąpi w okresie 10 – letniej korekty, Wnioskodawca będzie zobowiązany do dokonania korekty odpowiednich części podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki na budowę Budynku, zgodnie z art. 91 ustawy o VAT. Korekta ta powinna zostać dokonana w deklaracji za okres, w którym nastąpi sprzedaż lokali mieszkalnych.
Tym samym, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku, w sytuacji udzielenia twierdzącej odpowiedzi na pytanie oznaczone we nr 1, Wnioskodawca będzie zobowiązany do dokonania jednorazowej korekty, w wysokości 1/10 łącznej kwoty VAT wynikającej z faktur VAT dotyczących budowy Budynku, jeżeli sprzedaż lokali mieszkalnych znajdujących się w Budynku nastąpi w trakcie tzw. korekty wieloletniej i korekta ta powinna zostać dokonana w rozliczeniu za okres, w którym nastąpi sprzedaż lokali mieszkalnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Według art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zatem, grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości zabudowanych jak i niezabudowanych (gruntów), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Towarem jest także udział w prawie własności. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE:
Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
a) określone udziały w nieruchomości;
b) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
c) udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.
W art. 195 Kodeksu cywilnego wskazano, że:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielne kilku osobom (współwłasność).
Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.
Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.
Jak wynika z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
W myśl art. 198 Kodeksu cywilnego:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Podkreślić więc należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela, a rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (t. j. Dz. U. 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje, prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości, wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Należy wskazać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem, czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zaznacza się, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że jest Pan współwłaścicielem nieruchomości usytuowanej na działkach ewidencyjnych o nr 1 i 2. Nieruchomość została nabyta przez Pana i Pana żonę w 2003 r., do majątku wspólnego. W (…) r. dokonał Pan wraz z żoną darowizny na rzecz córki udziału wynoszącego (…) części we współwłasności Nieruchomości. Na Nieruchomości posadowiony jest budynek mieszkalny wielorodzinny składający się z (…) lokali mieszkalnych oraz lokali użytkowych o charakterze biurowym oraz garażu podziemnego z wydzielonymi miejscami postojowymi. Ponadto wskazał Pan, iż prowadzi działalność gospodarczą podlegającą wpisowi do CEiDG polegającą na wynajmie nieruchomości. Jest Pan zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Nieruchomość będącą przedmiotem wniosku, nabył Pan wyłącznie w celu wykorzystywania jej w działalności gospodarczej (wynajem nieruchomości). Budynek od (…) r. był wykorzystywany na cele prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej – Budynek był wynajmowany od (…) r. do (…) r. Wynajem Budynku podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT wg stawki VAT 23 %. Stroną umowy najmu był wyłącznie Pan jako prowadzący działalność gospodarczą. Przychody z tytułu umowy najmu były rozliczane wyłącznie w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Podatek należny z tytułu najmu był rozliczany przez Pana jako prowadzącego działalność gospodarczą. Faktury również wystawia Pan jako prowadzący działalność gospodarczą w ramach której Budynek ten jest wynajmowany. Wskazał Pan również w opisie sprawy, iż budynek wprowadzony był i nadal jest do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w celu dokonywania od nich amortyzacji podatkowej. Do momentu sprzedaży Budynek nie zostanie też wycofany z ewidencji środków trwałych w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej.
Pana wątpliwości w analizowanej sprawie w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy w związku z planowaną transakcją zbycia (…) lokali mieszkalnych wraz z przydzielonymi do każdego lokalu miejscami postojowymi znajdujących się w Budynku, który był przedmiotem najmu, będzie miał Pan możliwości skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT w zw. z art. 29a ust. 8 ustaw.
W analizowanej sprawie, planowana sprzedaż stanowić będzie odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy. Przedmiotowy Budynek był bowiem nabyty i wykorzystywany do prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej.
Podkreślić należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może albo być opodatkowana podatkiem VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu – rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku, budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku, budowli lub ich części oddano go w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku, budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku, budowli lub ich części.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Ponadto, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W tym miejscu należy wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki, budowle lub ich części rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogicznie opodatkowanie podatkiem VAT, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowana jest również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy stanie się bezzasadne.
Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do ustawy nie zawierają definicji „lokalu użytkowego”, w tym zakresie należy posiłkować się przepisami ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048 ze zm.).
Zgodnie z art. 2 ust. 2 ww. ustawy o własności lokali:
Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.
Ponadto należy wskazać, że zgodnie z art. 50 ustawy – Kodeks cywilny:
Za części składowe nieruchomości uważa się także prawa związane z jej własnością.
Z kolei art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.
Z powyższego wynika, że nie można nabyć w oderwaniu od lokalu mieszkalnego/użytkowego części wspólnej budynku mieszkalnego oraz gruntu. Zatem, jeżeli w ramach jednej nieruchomości następuje sprzedaż na odrębną własność lokalu mieszkalnego/użytkowego wraz ze stosownym udziałem w jej częściach wspólnych, to sprzedaż ta ma charakter jednej transakcji.
Natomiast dostawa lokalu mieszkalnego wraz z udziałem we wspólności lokalu niemieszkalnego – garażu podziemnego, w przypadku objęcia garażu podziemnego odrębną księgą wieczystą nie stanowi jednolitego świadczenia na rzecz nabywcy.
Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w 2003 r. nabył Pan wraz z żoną do wspólności majątkowej małżeńskiej Nieruchomość, na której posadowiony jest budynek mieszkalny wielorodzinny składający się z (…) lokali mieszkalnych oraz lokali użytkowych o charakterze biurowym oraz garażu podziemnego z wydzielonymi miejscami postojowymi. Budynek został oddany do użytkowania w (…) r. W (…) r. Pan i Pana żona dokonali darowizny na rzecz córki udziału wynoszącego (…)części we współwłasności Nieruchomości. Obecnie zamiarem Pana i pozostałych współwłaścicieli jest sprzedaż wyodrębnionych (…) lokali mieszkalnych wraz z przydzielonym do każdego lokalu miejscem garażowym (wyodrębnienie lokali nastąpi w momencie sprzedaży każdego poszczególnego lokalu mieszkalnego). W Budynku prowadzone są prace budowlane, które mają na celu przywrócenie jego mieszkalnego charakteru. Od tych wydatków odlicza Pan podatek VAT, a wartość nakładów nie przekracza 30% wartości początkowej Budynku. Ponadto, wskazał Pan, iż miejsca garażowe będą mogły być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) sprzedaży, tj. bez dostawy lokalu mieszkalnego, jako udział we współwłasności lokalu niemieszkalnego hali garażowej. Dostawa powstałych w wyniku remontu, przebudowy i rozbudowy lokali mieszkalnych oraz miejsc garażowych będzie dokonywana na podstawie umów i aktu notarialnego w zależności od ilości kupujących. Hala garażowa jako odrębny lokal niemieszkalny będzie posiadać własną księgę wieczystą. Kupujący będzie nabywał lokal mieszkalny oraz udział we własności lokalu niemieszkalnego (hali garażowej) wraz z prawem do wyłącznego korzystania z oznaczonego miejsca postojowego na podstawie jednej umowy i jednego aktu notarialnego.
Tym samym, w przedstawionych okolicznościach sprawy będzie Pan dokonywał odrębnie sprzedaży lokalu mieszkalnego oraz udziału we własności lokalu niemieszkalnego (hali garażowej) – miejsca postojowego.
Odnosząc się do Pana wątpliwości, wskazać należy, że jak wynika z wniosku cały Budynek od (…) r. był wykorzystywany na cele działalności gospodarczej. Dokonał Pan wydatków w związku z dostosowaniem Budynku do celów mieszkaniowych, jednakże wydatki te nie były większe niż 30% wartości początkowej Budynku znajdującego się na Nieruchomości – na ulepszenie Budynku.
Stwierdzić więc należy, że doszło już do pierwszego zasiedlenia Budynku (w tym (…) lokali mieszkalnych jak i miejsc postojowych w hali garażowej), zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy. Zatem dostawa wydzielonych (…) lokali jak i udziału we własności lokalu niemieszkalnego (hali garażowej), nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia ani przed nim. Ponadto, pomiędzy pierwszym, a momentem dostawy, upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
Tym samym, opisana dostawa (…) lokali mieszkalnych jak i udziału we własności lokalu niemieszkalnego (hali garażowej) – miejsca postojowego, będzie korzystała ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jak wskazano powyżej, grunty będące przedmiotem sprzedaży podlegają opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki, budowle lub ich części posadowione na tych gruntach. W związku z powyższym – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – sprzedaż udziałów we współwłasności działki, z którą związany będzie wydzielony lokal mieszkalny i miejsce postojowe, również będzie zwolniona od podatku.
W związku z powyższym, dalsza analiza zwolnień dla opisanej dostawy towarów – wynikająca z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a lub pkt 2 ustawy – jest bezzasadna.
Podsumowując stwierdzam, że odpłatne zbycie (należących do Pana i Pana żony udziałów) w wydzielonych (…) lokalach mieszkalnych oraz udziałach we własności lokalu niemieszkalnego (hali garażowej) wraz z przynależnym gruntem wypełniać będzie definicję działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a w związku z tą sprzedażą działać Pan będzie jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Ponadto zbycie to będzie korzystało ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.
Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 (dotyczące podatku od towarów i usług) uznałem za prawidłowe.
Kolejna Pana wątpliwość dotyczy dokonania jednorazowej korekty w wysokości 1/10 łącznej kwoty VAT wynikającej z faktur VAT, dotyczących budowy Budynku jeżeli sprzedaż lokali mieszkalnych znajdujących się w Budynku nastąpi w trakcie tzw. korekty wieloletniej i dokonania tej korekty w rozliczeniu za okres, w którym nastąpi sprzedaż lokali mieszkalnych.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z przywołanych przepisów prawa wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Na podstawie art. 91 ust. 3 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
Stosownie do art. 91 ust. 4 ustawy:
W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
Zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Jak stanowi art. 91 ust. 6 ustawy:
W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1)opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
W myśl art. 91 ust. 7 ustawy:
Przepisy ust. 1–6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.
Stosownie do art. 91 ust. 7b ustawy:
W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.
Zgodnie z art. 91 ust. 7c ustawy:
Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.
W myśl art. 91 ust. 7d ustawy:
W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.
Jak stanowi art. 91 ust. 7e ustawy:
Podatnik, który skorzysta ze zwolnień, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3, art. 113 ust. 1 albo art. 113a ust. 1, może dokonać korekty podatku naliczonego za pozostający okres korekty w deklaracji podatkowej składanej za ostatni okres rozliczeniowy, w którym podatnik był podatnikiem VAT czynnym.
Stosownie do art. 91 ust. 8 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.
Przepisy art. 91 wprowadzają konstrukcję korekty podatku naliczonego dokonywaną z uwagi na zmianę struktury sprzedaży albo na zmianę pierwotnego przeznaczenia towaru lub usługi (z którą związany jest podatek naliczony).
Podatnik jest zobowiązany, dokonać korekty podatku naliczonego w sytuacji, gdy zmienia się przeznaczenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych nabywcy (np. ze związanych z czynnościami niedającymi prawa do odliczenia na związane z czynnościami opodatkowanymi lub na odwrót, lub podatnik dokonał odliczenia podatku naliczonego w wyższej lub niższej wartości niż wyliczona na dany rok).
Ponadto, przepis art. 91 ust. 5 ustawy, wprowadza szczególny przypadek dokonywania korekt w sytuacji, gdy podatnik w okresie trwania korekty cząstkowej – tj. w okresie 10 lat w przypadku nieruchomości – zbywa dany środek trwały.
W takich sytuacjach – zbycia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych – przyjmuje się fikcję prawną, że zbyte składniki majątku służą nadal działalności opodatkowanej lub nadal działalności zwolnionej, aż do końca okresu korekty. Korekty za wszystkie pozostałe okresy dokonuje się w deklaracji za miesiąc, w którym dokonano sprzedaży.
Jeśli transakcja zbycia środka trwałego została opodatkowana, wówczas przyjmuje się, że przez cały pozostały do korekty okres towar ten bądź usługa służy w całości transakcjom dającym prawo do odliczenia. Natomiast jeśli sprzedaż była zwolniona lub nie podlegała opodatkowaniu, wówczas przyjmuje się, że zbywany środek trwały służy czynnościom niedającym prawa do odliczenia.
Ponadto, powołany wyżej przepis art. 91 ust. 2 ustawy wprowadza szczególny tryb korekty do wybranych składników majątku. Z uwagi na zazwyczaj wieloletni okres wykorzystania składników majątku zaliczanych do środków trwałych oraz nieruchomości ustawa przyjmuje zasadę dokonywania cząstkowej i równomiernej korekty w dłuższym czasie (dla nieruchomości przez 10 lat, a dla pozostałych składników majątku, których wartość początkowa przekracza 15.000 zł, przez 5 lat). Regulacje te mają na celu urealnienie odliczenia podatku naliczonego. Ustawa zakłada bowiem, że środki trwałe (jako dobra o charakterze trwałym) zużywają się w określonym czasie, a nie jednorazowo. W tym też czasie stopniowo konsumowane jest prawo do odliczenia i należy je oceniać w dłuższej perspektywie czasu, a nie jednorazowo.
Z opisu sprawy wynika, że jest Pan podatnikiem VAT czynnym. Zakupiony przez Pana Budynek od (…) r. był wykorzystywany na cele działalności gospodarczej, budynek wprowadzony był i nadal jest do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w celu dokonywania od ich wartości amortyzacji podatkowej. Odliczał Pan podatek VAT od wydatków na wybudowanie Budynku. Budynek był wynajmowany od (…) r. do (…) r. Wynajem Budynku podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT. Lokale mieszkalne znajdujące się w Budynku mieszkalnym wielorodzinnym nie były/nie są/nie będą kiedykolwiek przed planowaną sprzedażą wykorzystywane wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej zwolnionej od podatku od towarów i usług. W latach (…)-(…) poniósł Pan wydatki na przedmiotowy Budynek, których wartość przekroczyła kwotę 15.000 zł. Od poniesionych wydatków, związanych z budową Budynku został odliczony podatek VAT.
Obecnie planuje Pan dokonać sprzedaży (…) lokali mieszkalnych oraz udział we własności lokalu niemieszkalnego (hali garażowej) znajdujących się w przedmiotowym Budynku. Jak już zostało wcześniej wskazane, planowana sprzedaż może odbyć się z zastosowaniem zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jeżeli więc, zbycie pociągające za sobą zmianę przeznaczenia (z wykorzystywania do czynności opodatkowanych na wykorzystanie do czynności zwolnionych) dotyczy budynku, czyli towaru generalnie zaliczanego do środków trwałych, podatnik jest zobowiązany do dokonania korekty na zasadach określonych w art. 91 ust. 4 i ust. 5 ustawy.
Zasadą jest, że wszelkie nieruchomości (a zatem i budynki) podlegają uregulowaniom art. 91 ust. 2 ustawy i może mieć do nich zastosowanie 10-letni okres korekty.
Zatem, w analizowanym przypadku, sprzedaż wydzielonych (…) lokali mieszkalnych oraz udział we własności lokalu niemieszkalnego (hali garażowej) znajdujących się w przedmiotowym Budynku, z zastosowaniem zwolnienia od podatku VAT, spowoduje zmianę przeznaczenia tej nieruchomości – zmieni się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Tym samym, ww. sprzedaż skutkować będzie jednocześnie zmianą przeznaczenia co spowoduje obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego z uwzględnieniem 10-letniego okresu korekty.
Zatem, będzie Pan zobowiązany do dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego z tytułu budowy Budynku, na podstawie art. 91 ust. 4 i ust. 5 ustawy. Okres korekty w odniesieniu do tej nieruchomości wynosi 10 kolejnych lat licząc od roku, w którym nieruchomość ta została oddana do użytkowania. Korekty należy dokonać jednorazowo w rozliczeniu za okres, w którym nastąpi sprzedaż, w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty (art. 91 ust. 4 ustawy).
Podsumowując, będzie Pan zobowiązany do dokonania jednorazowej korekty w wysokości 1/10 łącznej kwoty podatku VAT, wynikającej z faktur VAT dotyczących budowy Budynku, jeżeli sprzedaż wydzielonych lokali oraz udział we własności lokalu niemieszkalnego (hali garażowej) znajdujących się w Budynku nastąpi w trakcie tzw. korekty wieloletniej i korekta ta powinna zostać dokonana w rozliczeniu za okres, w którym nastąpi sprzedaż ww. nieruchomości zgodnie z art. 91 ust. 4 i ust. 5 ustawy.
Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 (dotyczące podatku od towarów i usług) należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.
Niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
