Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku z tytułu poniesionych wydatków w związku z realizacją projektu pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) jest jednostką samorządu terytorialnego, zarejestrowaną jako czynny podatnik podatku VAT.

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1090 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. 2025 poz. 1153, dalej: Ustawa o samorządzie gminnym), Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne (określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.

W strukturze organizacyjnej Gminy znajdują się jednostki organizacyjne mające status jednostek budżetowych, zajmujące się oświatą i opieką społeczną. Wszystkie jednostki budżetowe Gminy będą dalej zwane łącznie jako: Jednostki organizacyjne. Mając na uwadze wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE, Trybunał) z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 (dalej: wyrok TSUE), począwszy od stycznia 2017 r. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT, tj. prowadzi wspólne rozliczanie VAT wraz ze wszystkimi Jednostkami organizacyjnymi. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym, zadania własne o charakterze użyteczności publicznej polegające na zapewnieniu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym w szczególności do realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, oraz ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych.

Mając powyższe na uwadze Gmina (…) przystąpiła w 2024 r. do naboru ogłoszonego przez Zarząd Województwa (…) w ramach konkursu na Partnerów do udziału w Projekcie pn. „(…)” realizowanego w ramach Programu Fundusze Europejskie dla (…), Priorytet 2. Fundusze europejskie dla środowiska, Działanie 2.11 Wsparcie służb ratunkowych, typ projektów A. zabezpieczenie potrzeb służb ratowniczych. Celem naboru było wyłonienie gmin z terenu województwa (…), którym przyznana zostanie kwota pieniężna (tj. tytułowy Bon na ratowanie) na zakup średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego dla jednostki OSP z terenu danej gminy.

Założenia realizacji i finansowania projektu:

1)Przedmiotem projektu pn. „(…)” (dalej: Projekt) jest doposażenie jednostek ochotniczych straży pożarnych (OSP) z obszaru województwa (…) w samochody ratowniczo-gaśnicze średniego typu. Realizacja Projektu ma na celu spełnienie wymogów kwalifikujących jednostkę OSP do włączenia do Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego (KSRG) zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 15 września 2014 r. w sprawie zakresu, szczegółowych warunków i trybu włączania jednostek ochrony przeciwpożarowej do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Dz. U. 2014 poz. 1317). Włączenie jednostek do KSRG ma na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska poprzez: walkę z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi, ratownictwo techniczne, chemiczne i od 1997 roku również poprzez ratownictwo ekologiczne i medyczne. Realizacja Projektu ma na celu również wsparcie jednostek OSP należących do KSRG. Wpłynęło to bezpośrednio na zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców (…).

2)Projekt zrealizowany został w ramach Programu Fundusze Europejskie dla (…), Priorytet 2. Fundusze europejskie dla środowiska, Działanie 2.11 Wsparcie służb ratunkowych, typ projektów A. Zabezpieczenie potrzeb służb ratowniczych. Organizator konkursu zastrzega sobie prawo do zmiany Regulaminu konkursu w sytuacji zmiany dokumentów programowych, mających wpływ na warunki aplikowania i/lub realizacji projektu.

3)Okres realizacji Projektu to lata 2024-2025.

4)Projekt przygotowywany był w oparciu o Regulamin wyboru projektów w sposób niekonkurencyjny przyjęty Uchwałą Nr (…) z dnia 10 października 2023 roku z późn. zm. https://(…)

5)Z wyłonionymi w konkursie gminami, Województwo (…) zawrze (zawarła) umowę o partnerstwie na rzecz wspólnej realizacji Projektu: Województwo (…) - Lider, realizujący Projekt poprzez Biuro Inwestycji Strategicznych Urzędu Marszałkowskiego Województwa (…) oraz Partnerzy - wyłonione w konkursie gminy z obszaru Województwa (…).

6)Postępowanie o udzielenie zamówienia na dostawę średnich samochodów ratowniczo- gaśniczych w imieniu wybranych Gmin prowadził Lider Projektu, natomiast stroną umowy z przyszłym wykonawcą jest odrębnie każda wybrana gmina.

7)Budżet Partnera związany z zakupem średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego: kwota kosztów kwalifikowalnych samochodu: (…) zł, na którą składa się: - kwota dofinansowania ze środków Programu Fundusze Europejskie dla (…) na lata 2021-2027: (tj. kwota BONU): (…) zł, co stanowi 65% kosztów kwalifikowalnych, - kwota wkładu własnego Partnera: (…) zł, co stanowi 35% kosztów kwalifikowalnych. Wkład własny Partnera nie może być finansowany z dotacji z budżetu państwa.

8)Płatności na rzecz wykonawcy (dostawcy przedmiotu zamówienia) realizowana została bezpośrednio przez Partnerów.

9)Dofinansowanie będzie przekazywane Partnerom na zasadach refundacji poniesionych wydatków. Istnieje także możliwość zaliczkowania projektu.

10)Zakupiony samochód stanowi majątek gmin - Partnerów Projektu;

11)Partner, z którym została podpisana umowa o partnerstwie, zobowiązał się do zachowania trwałości projektu w okresie 5 lat od dnia zakończenia realizacji Projektu.

12)Partner przystępując do Projektu zobowiązał się zapewnić pozostałe wyposażenie ratowniczo-gaśnicze do nowo zakupionego samochodu ratownictwa, celem zapewnienia jego zdolności do prowadzenia działań operacyjnych. Na podstawie Uchwały Nr (…) Zarządu Województwa (…) z 26 marca 2024 r. w sprawie wyboru Partnerów do udziału w projekcie pn. „(…)”, realizowanego w ramach Programu Fundusze Europejskie dla (…), Priorytet 2. Fundusze europejskie dla środowiska, Działanie 2.11 Wsparcie służb ratunkowych, typ projektów A. Zabezpieczenie potrzeb służb ratowniczych, Gmina (…) znalazła się na liście Partnerów Województwa (…) do realizacji Projektu. W związku z projektem pn. „(…)” nr (…) realizowanym w ramach programu Fundusze Europejskie dla (…) odebrali Państwo w dniu 30 maja 2025 r.w firmie „(…)” (…), fabrycznie nowysamochód na podwoziu (…), przeznaczony dla Ochotniczej Straży Pożarnej w (…). Samochód ten na dzień dzisiejszy znajduje się już w przydziale bojowym ww. jednostki.

Zakupiony w ramach realizacji projektu specjalistyczny wóz strażacki wraz z wyposażeniem, stanowi własność Gminy (…) i został przekazany na podstawie umowy użyczenia w bezpłatne używanie na potrzeby OSP (…). Zakupiony pojazd wraz z wyposażeniem wykorzystywany będzie nieodpłatnie przez Ochotniczą Straż Pożarną wyłącznie do prowadzenia działań w zakresie ogólnie rozumianego ratownictwa. Pojazd nie był, nie jest i nie będzie wykorzystywany do świadczenia odpłatnych usług.

Wszelkie koszty związane z utrzymaniem, przeglądami, naprawami, zakupem paliwa, olejów, części i inne koszty związane z funkcjonowaniem pojazdu będzie ponosiła Gmina.

Wszystkie wydatki ponoszone w ramach projektu są dokumentowane wystawionymi na Gminę przez dostawców/usługodawców fakturami VAT, na których Gmina będzie oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów i usług, w tym z podaniem NIP Gminy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.), do zadań własnych Gminy należą m.in. sprawy dotyczące porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego.

Biorąc pod uwagę wyznaczony przepisami zakres zadań Gminy oraz zakres rzeczowy Projektu, należy wskazać, że realizacja przedmiotowych zadań stanowi realizację zadań własnych Gminy w rozumieniu cyt. wyżej ustawy.

Pytanie

Czy Gmina miała/ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina stoi na stanowisku, że nie miała prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji projektu pn.: „(…)” (dalej: Projekt) jest doposażenie jednostek ochotniczych straży pożarnych (OSP) z obszaru województwa (…) w samochody ratowniczo-gaśnicze średniego typu”.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) zwaną dalej VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Działania Gminy nie będą się mieściły w dyspozycji przytoczonego wyżej art. 5 ustawy o VAT. Gmina nie wykonuje i nie będzie wykonywała w tym zakresie czynności podlegających opodatkowaniu podatku VAT. W konsekwencji, wydatki związane z realizacją Projektu nie miały i nie będą miały związku z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku, warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony.

Ponadto, zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 275), koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości OSP ponoszą podmioty tworzące te jednostki, w tym przypadku Gmina.

Zakupiony w ramach projektu sprzęt jest własnością Gminy, lecz został on przekazany na podstawie umowy użyczenia w bezpłatne używanie dla jednostki OSP w (…) w celu wykonywania pracy związanej z zabezpieczeniem gotowości bojowej OSP.

Powyższe stanowisko potwierdza Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji nr 0112-KDIL1-3.4012.573.2023.1.JŚ z 22 stycznia 2024 r., w którym wskazano, że: „Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi.”

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) - tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.): Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 14 cyt. Ustawy do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego

Na podstawie art. 9 ust. 1, 2 i 3 powołanej ustawy w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

Formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W analizowanej sprawie realizacja projektu pn.: „(…)” stanowi realizację zadań własnych Gminy w rozumieniu ustawy o samorządzie gminnym. Zakres projektu obejmuje zakup specjalistycznego wozu pożarniczego wraz z wyposażeniem. Zakupiony w ramach realizacji projektu specjalistyczny wóz strażacki wraz z wyposażeniem, stanowi własność Gminy (…) i został przekazany na podstawie umowy użyczenia w bezpłatne używanie na potrzeby OSP (…). W związku z powyższym, Gmina nie osiąga jakichkolwiek dochodów z tytułu korzystania z Pojazdu przez OSP. Zakupiony pojazd wraz z wyposażeniem wykorzystywany będzie nieodpłatnie przez Ochotniczą Straż Pożarną wyłącznie do prowadzenia działań w zakresie ogólnie rozumianego ratownictwa. Pojazd nie był, nie jest i nie będzie wykorzystywany do świadczenia odpłatnych usług.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Gminie, w odniesieniu do realizowanego Projektu pn.: „(…)” nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT wynikającego z wydatków poniesionych na realizację ww. Projektu. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie będzie spełniona - wskazana w art. 86 ust. 1 ustawy - przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. wydatki związane z realizacją opisanego Projektu nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ponieważ specjalistyczny wóz strażacki wraz z wyposażeniem zostanie przekazany na podstawie umowy użyczenia w bezpłatne używanie na potrzeby OSP (…).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą.

W świetle tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usług.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

A zatem jednostki samorządu terytorialnego nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te będą natomiast podatnikami VAT w przypadku wykonywanych przez nie czynności które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153), zwana dalej ustawą o samorządzie gminnym:

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego.

W świetle powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że realizacja zadań własnych ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy.

Obowiązywanie tej zasady powoduje, że każde działanie podejmowane przez jednostki w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu jednostek, a dotyczące mienia gminy należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a gmina realizując te czynności, co do zasady, nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Gmina przystąpiła do naboru ogłoszonego przez Zarząd Województwa (…) w ramach konkursu na Partnerów do udziału w Projekcie pn. „(…)” realizowanego w ramach Programu Fundusze Europejskie dla (…).

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą kwestii, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług nabytych w celu realizacji projektu.

Jak wskazano na wstępie, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zatem podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanego nabycia towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie został spełniony, ponieważ - jak wynika z wniosku - projekt pn. „(…)”, był realizowany w ramach zadań własnych, do realizacji których są Państwo zobowiązani ustawą o samorządzie gminnym.

Tym samym - jak wcześniej wywiedziono - w analizowanym przypadku nie ponoszą Państwo wydatków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, lecz w związku z realizacją zadań własnych nałożonych na Państwa przepisami określonymi w ustawie o samorządzie gminnym, z tytułu których nie występują Państwo jako podatnik podatku VAT.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa oraz przedstawione okoliczności sprawy należy uznać, że w analizowanej sprawie nie zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z wniosku wynika, że zakupy towarów i usług związanych z realizowanym projektem nie będą wykorzystywane przez Gminę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a w odniesieniu do tych wydatków nie występują Państwo jako podatnik VAT.

W konsekwencji, Gminie nie przysługiwało i nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „(…)”.

Tym samym Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.