Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług, w kwestii:

- czy rekompensata otrzymana przez Państwa jako wyrównanie wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1, a tym samym nie podlega opodatkowaniu, gdyż nie stanowi czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 6),

- czy zasadne będzie dokumentowanie kwoty rekompensaty notą księgową w przypadku gdy rekompensata, którą Państwo będą otrzymywać od powiatów na pokrycie ujemnego wyniku finansowego netto wynikającego z różnicy poniesionych kosztów i przychodów nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu art. 29a ust. 1 (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 7),

- czy zasadnym jest w opisanym stanie w świetle przepisów art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT odliczenie w pełnej wysokości podatku naliczonego od zakupów towarów i usług służących, wykonaniu powierzonego zadania własnego - prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie publicznego transportu zbiorowego - od wszystkich prawidłowo udokumentowanych zakupów związanych z działalnością gospodarczą w pełnym zakresie, czy też powinni Państwo ze względu na otrzymaną rekompensatę stosować w rzeczowym przypadku jeden ze sposobów określania proporcji, o których mowa w art. 86 ust. 2c ustawy o VAT (który sposób) (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 8),

jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania czy w związku z publikacją w „Rzeczpospolitej” artykułu, w którym przytoczone zostały wyroki o sygn. akt: I FSK 1692/16 oraz wyrok C-615/23 TSUE:

- powinni Państwo stosować się do uzyskanych interpretacji indywidualnych (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 1),

- należy zacząć stosować zasady rozliczania rekompensaty opisane w w/w wyrokach tj. notami a nie fakturami (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 2),

- w przypadku konieczności stosowania zasad z wyroków powinni Państwo zastosować w rozliczeniach proporcję w podatku VAT naliczonym od kosztów, które będą rozliczne w rekompensacie wypłacanej przez powiaty w ramach zawartych umów (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 3),

- mogą Państwo stosować odliczanie podatku VAT na poziomie 100 % (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 4),

- rekompensata otrzymana przez Państwa jako wyrównanie ujemnego wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk stanowi obrót w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT? W sytuacji jeżeli rekompensata podlegałaby opodatkowaniu, to kiedy zachodzi moment opodatkowania? Czy jako podstawę opodatkowania rekompensaty należy przyjąć kwotę brutto? Jaką stawkę podatkową należy zastosować (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 5),

LUB

- rekompensata otrzymana przez Państwa jako wyrównanie wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1, a tym samym nie podlega opodatkowaniu, gdyż nie stanowi czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 6),

- zasadne będzie dokumentowanie kwoty rekompensaty notą księgową w przypadku gdy rekompensata, którą Państwo będą otrzymywać od powiatów na pokrycie ujemnego wyniku finansowego netto wynikającego z różnicy poniesionych kosztów i przychodów nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu art. 29a ust. 1 (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 7),

- zasadnym jest w opisanym stanie w świetle przepisów art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT odliczenie w pełnej wysokości podatku naliczonego od zakupów towarów i usług służących, wykonaniu powierzonego zadania własnego - prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie publicznego transportu zbiorowego - od wszystkich prawidłowo udokumentowanych zakupów związanych z działalnością gospodarczą w pełnym zakresie, czy też powinni Państwo ze względu na otrzymaną rekompensatę stosować w rzeczowym przypadku jeden ze sposobów określania proporcji, o których mowa w art. 86 ust. 2c ustawy o VAT (który sposób) (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 8),

- do nowej umowy z mocą obowiązywania od 1 lipca 2025r. mają Państwo stosować wszystkie zasady jak do umów obowiązujących teraz (stan przyszły) (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 9).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

(…) Sp. z o.o. jest Spółką prawa handlowego, której udziały są w posiadaniu Powiatu (…) ((…)%) oraz Powiatu (…) ((…)%).

W dniu (…).2023 r. zawarta została pomiędzy (…) Sp. z o.o. i Powiatem (…) umowa (…) oraz w dniu (…).2021 r. zawarto pomiędzy (…) Sp. z o.o. i Powiatem (…) umowę (…) na świadczenie usług transportu publicznego na liniach organizowanych przez w/w powiaty.

Kolejna umowa z Powiatem (…) zostanie zawarta przez spółkę (…) do dnia (…) 2025 r. z mocą obowiązującą od (…) 2025 r. na okres (…) miesięcy.

Umowy zawarto w oparciu o zasady dotyczące realizacji usług transportu publicznego przez podmiot wewnętrzny Powiatu (…) i Powiatu (…) zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007r. dotyczącego usług w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70.

Podstawową działalnością Spółki jest transport lądowy pasażerski, miejski i podmiejski wg PKD 49.39. Głównym celem zawartych umów jest świadczenie usług przewozu osób autobusami w publicznym transporcie zbiorowym, gdzie elementem rozliczenia w myśl art. 50 ust. 3 jest rekompensata wypłacana z budżetu powiatów przeznaczona na sfinansowanie części poniesionych kosztów realizacji zadania publicznego.

W myśl załącznika do Rozporządzenia (WE) nr 1370/2007, rekompensata nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej wynikowi finansowemu netto ustalonemu następująco: koszty poniesione w związku z realizacją usługi publicznej minus wszystkie dodatnie wpływy finansowe wygenerowane na obsługiwanej linii (liniach) minus przychody taryfowe oraz inne przychody wygenerowane podczas wypełniania usługi plus tzw. rozsądny zysk na poziomie ustalonym zawartymi umowami.

Natomiast w myśl art. 50 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy o publicznym transporcie zbiorowym Operatorowi tj. Spółce (…) przysługuje rekompensata, jeżeli wykaże, że podstawą poniesionej straty z tytułu realizacji usługi są utracone przychody i poniesione koszty.

W ramach realizacji umowy Organizator zobowiązuje się do wypłaty rekompensaty (zwanej też świadczeniem wzajemnym).

W/w umowy zawarte przez Spółkę z powiatami stanowią załączniki nr 1 i nr 2 do wniosku ORD-IN. W dniu (...) 2017 wydana została przez Dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej Interpretacja Indywidualna dla (…) Sp. z o.o. nr (...) oraz w dniu (...) 2019 wydana została kolejna Interpretacja Indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dla (…) Sp. z o.o. o nr (...). W dniu (...) 2018 r. ukazał się artykuł w Rzeczpospolitej, w którym jest mowa o indywidualnym wyroku prawomocnym o sygn. akt: I FSK 1692/16. W dniu 8 maja 2025 ukazał się wyrok C-615/23 TSUE.

Załączniki:

Nr 1 - Umowa pomiędzy (…), a Powiatem (…);

Nr 2 - Umowa pomiędzy (…), a Powiatem (…);

Nr 3 - Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS nr (...) z dnia (...) 2017 r.,

Nr 4 - Postanowienie Dyrektora KIS nr (...) z dnia (...) 2017 r.,

Nr 5 - Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS nr (...) z dnia (...) 2019,

Nr 6 - ksero artykułu z Rzeczpospolitej z dnia 8 listopada 2018, Nr 7 - ksero wyrok TSUE.

Pytania

W związku z publikacją w „Rzeczpospolitej” artykułu, w którym przytoczone zostały wyroki o sygn. akt: I FSK 1692/16 oraz wyrok C-615/23 TSUE:

1.Czy w dalszym ciągu powinniśmy stosować się do uzyskanych interpretacji indywidualnych?

2.Czy należy zacząć stosować zasady rozliczania rekompensaty opisane w w/w wyrokach tj. notami a nie fakturami?

3.Czy w przypadku konieczności stosowania zasad z wyroków powinniśmy zastosować w rozliczeniach proporcję w podatku VAT naliczonym od kosztów, które będą rozliczne w rekompensacie wypłacanej przez powiatu w ramach zawartych umów?

4.Czy możemy stosować odliczanie podatku VAT na poziomie 100%?

5.Czy rekompensata otrzymana przez Spółkę jako wyrównanie ujemnego wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk stanowi obrót w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT? W sytuacji jeżeli rekompensata podlegałaby opodatkowaniu, to kiedy zachodzi moment opodatkowania? Czy jako podstawę opodatkowania rekompensaty należy przyjąć kwotę brutto? Jaką stawkę podatkową należy zastosować?

LUB

6.Czy rekompensata otrzymana przez Spółkę jako wyrównanie wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1, a tym samym nie podlega opodatkowaniu, gdyż nie stanowi czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?

7.Czy zasadne będzie dokumentowanie kwoty rekompensaty notą księgową w przypadku gdy rekompensata, którą Wnioskodawca otrzymywać będzie od powiatów na pokrycie ujemnego wyniku finansowego netto wynikającego z różnicy poniesionych kosztów i przychodów nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu art. 29a ust. 1?

8.Czy zasadnym jest w opisanym stanie w świetle przepisów art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT odliczenie w pełnej wysokości podatku naliczonego od zakupów towarów i usług służących, wykonaniu powierzonego zadania własnego - prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie publicznego transportu zbiorowego - od wszystkich prawidłowo udokumentowanych zakupów związanych z działalnością gospodarczą w pełnym zakresie, czy też Spółka powinna ze względu na otrzymaną rekompensatę stosować w rzeczowym przypadku jeden ze sposobów określania proporcji, o których mowa w art. 86 ust. 2c ustawy o VAT (który sposób)?

9.Czy do nowej umowy z mocą obowiązywania od 1 lipca 2025r. mamy stosować wszystkie zasady jak do umów obowiązujących teraz (stan przyszły)?

Państwa stanowisko w sprawie

1.DIa NSA kluczowe dla charakteru spornych rekompensat okazało się to, że są one uregulowane ustawowo. Zasady ich przyznawania regulują przepisy ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. I dotyczy to także ulg w odpłatności za bilety przyznanych w ustawach, jak i w prawie miejscowym. W ocenie NSA rekompensata nie jest dopłatą do ceny. Ma wyrównać stratę poniesioną przez spółkę komunalną w związku ze świadczeniem usługi użyteczności publicznej, a jej istotą jest pokrycie kosztów działalności.

Rekompensata otrzymana przez Spółkę jako wyrównanie wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1, a tym samym nie podlega opodatkowaniu, gdyż nie stanowi czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

2.Zgodnie ze stanowiskiem wnioskodawcy rekompensata nie będzie stanowić obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, z uwagi na fakt, iż nie ma ona bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych usług lokalnego transportu zbiorowego, a zatem nie podlega ona opodatkowaniu jako czynność wymieniona w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym zasadne będzie dokumentowanie kwoty rekompensaty notą księgową.

3.Spółka będzie uprawniona w świetle postanowień art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT, do odliczenia podatku naliczonego od zakupów towarów i usług służących wykonywaniu powierzonego zadania własnego publicznego transportu zbiorowego od wszystkich prawidłowo udokumentowanych zakupów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą zarówno podstawową jak i poboczną.

W opinii Spółki podatek naliczony od zakupów towarów i usług związanych z komunikacją winien być odliczony w pełnej wysokości.

Spółka nie będzie miała obowiązku obliczania współczynnika oraz nie będzie stosować proporcji albowiem nabywane towary i usługi nie służą do żadnych innych celów, gdyż Spółka takich celów nie realizuje.

Spółka nie prowadzi również działalności gospodarczej, która byłaby w myśl ustawy o VAT zwolnioną przedmiotowo z podatku VAT. Spółka świadczy usługi opodatkowane (prowadzi działalność gospodarczą), gdyż jest uprawniona i zobowiązana do sprzedaży biletów, a rekompensatę, niepodlegającą opodatkowaniu VAT nie stanowiącą wynagrodzenia z tytułu usług na rzecz powiatu, a która ma charakter pokrycia kosztów działalności gospodarczej - nie ma wpływu na możliwość odliczenia podatku naliczonego od zakupów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w kwestiach objętych pytaniami oznaczonymi we wniosku nr 6, nr 7 i nr 8 jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 775), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak wynika z treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy jej wykonaniem, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług stanowią implementację art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, str. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Powyższe przepisy wskazują, że czynność podlega opodatkowaniu, jeśli podmiot wykorzystuje w sposób ciągły w celach zarobkowych swój majątek.

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że wykonując opisane we wniosku czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działają Państwo w charakterze podatnika podatku VAT.

Dla uzyskania statusu podatnika VAT nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Podatnikiem będzie podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na to, czy przynosi ona zyski. Podatnikami VAT są również podmioty, których cel działalności nie jest związany z prowadzeniem działalności komercyjnej nastawionej na osiąganie zysków lub też przeznaczające uzyskane zyski na cele społecznie użyteczne (charytatywne, kulturalne, naukowe, itd.).

Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzenia wymaga, że gdyby nawet podatnik nie osiągnął z tytułu prowadzonej działalności dochodu, to nie zmienia to faktu, że wykonując czynności będące przedmiotem działalności gospodarczej wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT - bowiem będzie świadczył w tym zakresie usługi, które podlegają VAT. W konsekwencji, oznacza to, że jeżeli podmiot uzyska jakąkolwiek zapłatę za te usługi w sensie ekonomicznym (nawet bilansując tylko poniesione w związku z nim wydatki), to owe wynagrodzenie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według właściwych reguł.

Zasady finansowania przewozów o charakterze publicznym zostały uregulowane w ustawie z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 258), dalej „ustawa o publicznym transporcie zbiorowym”.

Art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym stanowi, że:

Rekompensata - środki pieniężne lub inne korzyści majątkowe przyznane operatorowi publicznego transportu zbiorowego w związku ze świadczeniem usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Organizatorem publicznego transportu zbiorowego, zwanym dalej „organizatorem”, właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów, jest:

3)powiat:

a)na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w powiatowych przewozach pasażerskich,

b)któremu powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między powiatami - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w powiatowych przewozach pasażerskich, na obszarze powiatów, które zawarły porozumienie.

W myśl art. 50 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Finansowanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej może polegać w szczególności na:

1)pobieraniu przez operatora lub organizatora opłat w związku z realizacją usług świadczonych w zakresie publicznego transportu zbiorowego, lub

2)przekazaniu operatorowi rekompensaty z tytułu:

a)utraconych przychodów w związku ze stosowaniem ustawowych uprawnień do ulgowych przejazdów w publicznym transporcie zbiorowym, lub

b)utraconych przychodów w związku ze stosowaniem uprawnień do ulgowych przejazdów w publicznym transporcie zbiorowym ustanowionych na obszarze właściwości danego organizatora, o ile zostały ustanowione, lub

c)poniesionych kosztów w związku ze świadczeniem przez operatora usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, lub

3)udostępnianiu operatorowi przez organizatora środków transportu na realizację przewozów w zakresie publicznego transportu zbiorowego.

Stosownie do art. 51 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Źródłem finansowania przewozów o charakterze użyteczności publicznej mogą być w szczególności:

1)środki własne jednostki samorządu terytorialnego będącej organizatorem;

2)środki z budżetu państwa.

Zgodnie z art. 51 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Do źródeł finansowania, o których mowa w ust. 1, należą również wpływy ze sprzedaży biletów oraz wpływy z opłat dodatkowych pobieranych od pasażerów, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe.

W myśl art. 52 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Operatorowi przysługuje rekompensata, jeżeli wykaże, że podstawą poniesionej straty z tytułu realizacji usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego są utracone przychody i poniesione koszty, o których mowa w art. 50 ust. 1 pkt 2, proporcjonalnie do poniesionej straty.

Jak stanowi art. 52 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

W ramach rekompensaty, w części, o której mowa w art. 50 ust. 1 pkt 2 lit. c, operatorowi przysługuje rozsądny zysk, o którym mowa w załączniku do rozporządzenia (WE) nr 1370/2007.

Z kolei na mocy art. 29a ust. 1 ustawy o VAT:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jednocześnie, zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Art. 29a ust. 7 ustawy:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Z powyższych przepisów wynika, że, co do zasady, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru, czy też konkretnego rodzaju usługi. Gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Nie jest natomiast podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi.

Z treści powołanych przepisów wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:

Podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że na podstawie umów zawartych z Powiatem (…) oraz Powiatem (…), świadczą Państwo, jako Operator, usługi przewozu osób autobusami w publicznym transporcie zbiorowym. W ramach realizacji umowy Organizator zobowiązuje się do wypłaty Państwu rekompensaty. Rekompensata przysługuje Państwu, jeżeli wykażą Państwo, że podstawą poniesionej straty z tytułu realizacji usługi są utracone przychody i poniesione koszty. Rekompensata wypłacana z budżetu powiatów przeznaczona jest na sfinansowanie części poniesionych kosztów realizacji zadania publicznego.

Państwa wątpliwości w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 5, nr 6, nr 7 i nr 8 dotyczą ustalenia czy:

- rekompensata otrzymana przez Państwa jako wyrównanie ujemnego wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk stanowi obrót w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT? W sytuacji jeżeli rekompensata podlegałaby opodatkowaniu, to kiedy zachodzi moment opodatkowania? Czy jako podstawę opodatkowania rekompensaty należy przyjąć kwotę brutto? (…) (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 5),

LUB

Odnosząc się do okoliczności sprawy zasadnym jest odwołanie się do wyroku TSUE z 8 maja 2025 r. w sprawie C‑615/23 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko P. S.A.). Przedmiotem tego wyroku jest bowiem sytuacja, w której Spółka realizująca (na podstawie umowy zawartej z jednostką samorządu terytorialnego) publiczny transport zbiorowy, pokrywa część kosztów z wpływów z biletów, a pozostałą część uzyskuje w formie rekompensaty od tej jednostki działającej jako organizator.

W wyroku tym TSUE wskazał, że:

Na wstępie należy zauważyć, że zgodnie z informacjami zawartymi w postanowieniu odsyłającym i w uwagach na piśmie organu podatkowego bezpośrednimi odbiorcami usług publicznego transportu zbiorowego, które operator tych usług zamierza świadczyć, są użytkownicy rzeczonych usług, którzy zakupują bilety w zamian za te usługi, podczas gdy organizator wypłacający rekompensatę temu operatorowi nie jest uważany za odbiorcę tej usługi. Tak więc w niniejszej sprawie organizator ten posiada status „osoby trzeciej” w rozumieniu tego art. 73 (pkt 22)

Co się tyczy kwestii, czy rekompensata ta stanowi subwencję związaną bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia w rozumieniu art. 73 dyrektywy VAT, z orzecznictwa Trybunału wynika, że przewidując, że do podstawy opodatkowania VAT zalicza się, w określonych w tym przepisie przypadkach, niektóre subwencje przyznane podatnikom, ów art. 73 zmierza do obciążenia VAT całej wartości towarów lub usług, a przez to do uniknięcia zmniejszenia przychodu z podatku na skutek przyznania subwencji [zob. analogicznie wyrok z dnia 9 października 2019 r., C i C (VAT i dotacje rolne), C‑573/18 i C‑574/18, EU:C:2019:847, pkt 30 i przytoczone tam orzecznictwo] (pkt 23)

Zgodnie z brzmieniem tego przepisu stosuje się on, gdy subwencja jest bezpośrednio związana z ceną danej transakcji. Aby miała miejsce taka sytuacja, subwencja powinna być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określony towar lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w takim przypadku subwencję można uznać za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym może ona podlegać opodatkowaniu [zob. analogicznie wyrok z dnia 9 października 2019 r., C i C (VAT i dotacje rolne), C‑573/18 i C‑574/18, EU:C:2019:847, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo] (pkt 24)

Ponadto należy zbadać, czy nabywcy towarów lub usługobiorcy czerpią zysk z subwencji przyznanej jej beneficjentowi. Niezbędne jest bowiem, by cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca, była ustalona w taki sposób, by zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, która stanowiłaby zatem element determinujący ceny, jakiej ten ostatni żąda. Należy zatem zbadać, czy okoliczność, że subwencja jest przyznawana sprzedawcy lub świadczącemu usługi, pozwala mu obiektywnie na sprzedaż towarów lub świadczenie usług po cenie niższej od tej, której by żądał, gdyby nie otrzymał subwencji [zob. analogicznie wyrok z dnia 9 października 2019 r., C i C (VAT i dotacje rolne), C‑573/18 i C‑574/18, EU:C:2019:847, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo]. (pkt 25)

Ponadto możliwe powinno być zidentyfikowanie świadczenia wzajemnego, które stanowi subwencja [zob. analogicznie wyrok z dnia 9 października 2019 r., C i C (VAT i dotacje rolne), C‑573/18 i C‑574/18, EU:C:2019:847, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo]. (pkt 26)

W pojęciu „subwencje związane bezpośrednio z ceną” w rozumieniu art. 73 dyrektywy VAT mieszczą się zatem jedynie te subwencje, które stanowią całkowicie lub częściowo świadczenie uzyskiwane w zamian za określone dostawy towarów lub świadczenia usług oraz są przyznawane przez osobę trzecią sprzedawcy lub świadczącemu usługi [zob. analogicznie wyrok z dnia 9 października 2019 r., C i C (VAT i dotacje rolne), C‑573/18 i C‑574/18, EU:C:2019:847, pkt 34 i przytoczone tam orzecznictwo]. (pkt 27)

W niniejszej sprawie z postanowienia odsyłającego wynika, że rozpatrywane w postępowaniu głównym usługi publicznego transportu zbiorowego są świadczone na podstawie umowy zawartej między jednostką samorządu terytorialnego, działającą jako organizator, który ustala cenę biletów, a spółką P., działającą w charakterze operatora. Ponieważ przychody uzyskane w szczególności ze sprzedaży biletów są niewystarczające do pokrycia kosztów tych usług, jednostka samorządu terytorialnego wypłaca spółce P. zryczałtowaną rekompensatę, której kwota nie może przekraczać kwoty odpowiadającej ujemnemu wynikowi finansowemu wynikającemu ze wspomnianych usług, a w każdym razie maksymalnej kwoty ustalonej na dany okres. (pkt 28)

Jak stwierdził sąd odsyłający, taka rekompensata nie ma bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych usług transportowych, ustaloną przez organizatora tych usług, ponieważ celem tej rekompensaty jest przede wszystkim pokrycie strat związanych z tą działalnością. (pkt 29)

W tych okolicznościach należy stwierdzić, że rekompensata taka jak rozpatrywana w postępowaniu głównym nie jest wypłacana operatorowi konkretnie w celu świadczenia przez niego usługi transportowej na rzecz określonego usługobiorcy i nie ma wpływu na cenę, jaką ma zapłacić ten usługobiorca, ponieważ cena ta nie jest ustalana w taki sposób, że zmniejsza się proporcjonalnie do rekompensaty wypłacanej podmiotowi świadczącemu tę usługę. Natomiast, jak zauważyła w istocie rzecznik generalna w pkt 54 opinii, wspomniana rekompensata jest przyznawana a posteriori i jest niezależna od konkretnego korzystania z usług transportowych, lecz zależy od liczby oferowanych wozokilometrów. Taka rekompensata nie wchodzi zatem w zakres pojęcia „subwencji bezpośrednio związanych z ceną” w rozumieniu art. 73 dyrektywy VAT. (pkt 30)

Wniosku tego nie podważa fakt, że bez takiej rekompensaty, która pozwala na wyraźne obniżenie ceny świadczonej usługi, cena biletów dla odbiorców tej usługi musiałaby być wyższa. (pkt 31)

Jak zauważyła rzecznik generalna w pkt 58 opinii, należy bowiem uznać, że każda dotacja siłą rzeczy może mieć wpływ na kalkulację cen, niezależnie od tego, czy jest ona dokonywana przez beneficjenta dotacji, czy też, jak w niniejszym przypadku, przez organizatora wypłacającego rzeczoną dotację. Tymczasem, jak wynika z orzecznictwa Trybunału, sam fakt, że finansowanie może mieć wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podmiot otrzymujący to finansowanie, nie wystarcza, aby objąć to finansowanie opodatkowaniem jako subwencji bezpośrednio związanej z ceną w rozumieniu art. 73 dyrektywy VAT (zob. podobnie wyrok z dnia 22 listopada 2001 r., Office des produits wallons, C-184/00, EU:C:2001:629, pkt 12). (pkt 32)

(…). w niniejszej sprawie z usług publicznego transportu zbiorowego nie korzystają osoby, które można wyraźnie zidentyfikować, lecz wszyscy potencjalni pasażerowie. Ponadto rekompensata jest obliczana bez uwzględniania tożsamości i liczby użytkowników świadczonej usługi. (pkt 39)

W świetle całości powyższych rozważań odpowiedź na przedłożone Trybunałowi pytanie powinna brzmieć tak, iż art. 73 dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że zryczałtowana rekompensata wypłacana przez jednostkę samorządu terytorialnego przedsiębiorstwu świadczącemu usługi publicznego transportu zbiorowego i mająca na celu pokrycie strat poniesionych w ramach świadczenia tych usług nie wchodzi w zakres podstawy opodatkowania tego przedsiębiorstwa. (pkt 40)

Jak wynika z wniosku, rekompensata otrzymywana jest przez Państwa w celu wyrównania wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk w związku ze świadczeniem przez Państwa usług przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym, na podstawie umów zawartych w oparciu o zasady dotyczące realizacji usług transportu publicznego zgodnie z przepisami Rozporządzenia (WE) nr 1370/2007. Zatem otrzymana przez Państwa rekompensata nie stanowi wynagrodzenia za konkretne świadczenie realizowane przez Państwa na rzecz konkretnego pasażera, lecz służy zbilansowaniu kosztów realizowanej przez Państwa działalności w zakresie publicznego transportu zbiorowego. W analizowanym przypadku nie zachodzi bezpośredni związek między otrzymaną rekompensatą a ceną biletu czy konkretnym świadczeniem na rzecz pasażera. Organizator transportu – jednostka samorządu terytorialnego tj. Powiat - nie nabywa od Państwa odpłatnej usługi, lecz za pomocą rekompensaty wspiera Państwa działalność i umożliwia realizację celu publicznego, jakim jest dostępność usług transportowych. Co również istotne – jak Państwo wskazali – rekompensata przysługuje Państwu, jeżeli wykażą Państwo, że podstawą poniesionej straty z tytułu realizacji usługi są utracone przychody i poniesione koszty.

Zatem otrzymana przez Państwa rekompensata nie stanowi indywidualnej korzyści ani na rzecz Organizatora ani na rzecz Państwa. Umożliwia jedynie Organizatorowi realizację celu publicznego, jakim jest dostępność usług transportowych, a Państwu pokrycie straty finansowej, w związku z realizacją tych usług.

Z uwagi na powyższe, otrzymywana przez Państwa od Organizatora - jednostki samorządu terytorialnego tj. Powiatu - rekompensata strat wynikających ze świadczenia usług publicznego transportu zbiorowego, przyznana na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, nie stanowi podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, mając na uwadze przepisy art. 29a ust. 1 ustawy o VAT oraz orzeczenie TSUE w sprawie C-615/23 stwierdzić należy, że otrzymywana przez Państwa rekompensata za realizację usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego jako wyrównanie wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk, nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż nie stanowi czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 6, że rekompensata otrzymana przez Spółkę jako wyrównanie wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1, a tym samym nie podlega opodatkowaniu, gdyż nie stanowi czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jest prawidłowe.

W związku z uznaniem za prawidłowe Państwa stanowiska w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 6, że rekompensata otrzymana przez Spółkę jako wyrównanie wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1, a tym samym nie podlega opodatkowaniu, gdyż nie stanowi czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozstrzyganie kwestii objętych pytaniem oznaczonym we wniosku nr 5, że rekompensata otrzymana przez Państwa jako wyrównanie ujemnego wyniku finansowego netto do poziomu poniesionych kosztów plus tzw. rozsądny zysk stanowi obrót w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, kiedy zachodzi moment opodatkowania oraz czy jako podstawę opodatkowania rekompensaty należy przyjąć kwotę brutto jest bezprzedmiotowe.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości dotyczących kwestii dokumentowania kwoty rekompensaty notą księgową wskazać należy, że w myśl art. 106a ustawy:

Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1)sprzedaży, z wyjątkiem:

a)przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów,

b)czynności rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska;

2)dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

a)państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,

b)państwa trzeciego;

3)dostawy towarów i świadczenia usług rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a i 7, przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby tych procedur, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest Rzeczpospolita Polska;

4)sprzedaży na odległość towarów importowanych, rozliczanej w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9, przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby tej procedury, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tego rozdziału jest Rzeczpospolita Polska.

W świetle art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W oparciu o przepisy ustawy, należy wskazać, że faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika.

Natomiast zgodnie z art. 87 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa:

Jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są obowiązani, na żądanie kupującego lub usługobiorcy, wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

Jak wskazano wyżej, w analizowanej sprawie otrzymana przez Państwa rekompensata z tytułu świadczenia usług przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym nie stanowi podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji brak jest podstaw do udokumentowania rekompensaty fakturami VAT (możliwe jest udokumentowanie notą księgową).

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 7 jest prawidłowe.

Zaznaczyć należy, że ustawa o VAT oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie jej upoważnienia w żadnym zakresie nie regulują kwestii wystawiania not księgowych. Noty księgowe stanowią dokumenty księgowe na podstawie ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.), a nie przepisów dotyczących podatku VAT.

Należy zatem wskazać, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów, brak jest jednakże przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług dla takiego sposobu dokumentowania.

Przechodząc do kwestii prawa do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego od zakupów towarów i usług służących, wykonywaniu powierzonego zadania własnego – prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie publicznego transportu zbiorowego – od wszystkich prawidłowo udokumentowanych zakupów związanych z działalnością gospodarczą, bez uwzględniania – ze względu na otrzymaną rekompensatę – sposobów określenia proporcji, o których mowa w art. 86 ust. 2c ustawy o VAT, wyjaśniam co następuje:

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi:

1) suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z zacytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 cyt. ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z wniosku wynika, że są Państwo spółką prawa handlowego. Państwa podstawową działalnością jest transport lądowy pasażerski, miejski i podmiejski. Nie prowadzą Państwo działalności zwolnionej przedmiotowo z podatku VAT. Świadczą Państwo usługi opodatkowane (sprzedaż biletów).

Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawa oraz przedstawione wyżej okoliczności sprawy stwierdzić należy, że skoro nabywane towary i usługi związane z realizacją przez Państwa usług publicznego transportu zbiorowego, będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych, bowiem jak Państwo wskazali, nabywane towary i usługi nie służą do żadnych innych celów, to mają Państwo – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT – prawo do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego od zakupu towarów i usług służących prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie publicznego transportu zbiorowego bez obowiązku obliczania współczynnika oraz bez obowiązku stosowania proporcji. Przy czym prawo to przysługuje przy założeniu, że nie zachodzą wyłączenia, o których mowa w art. 88 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 8, że Spółka będzie uprawniona w świetle postanowień art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT, do odliczenia podatku naliczonego od zakupów towarów i usług służących wykonywaniu powierzonego zadania własnego publicznego transportu zbiorowego od wszystkich prawidłowo udokumentowanych zakupów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą zarówno podstawową jak i poboczną, jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, że zagadnienia dotyczące kwestii:

- czy powinni Państwo stosować się do uzyskanych interpretacji indywidualnych (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 1),

- czy należy zacząć stosować zasady rozliczania rekompensaty opisane w w/w wyrokach tj. notami a nie fakturami (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 2),

- czy w przypadku konieczności stosowania zasad z wyroków powinni Państwo zastosować w rozliczeniach proporcję w podatku VAT naliczonym od kosztów, które będą rozliczne w rekompensacie wypłacanej przez powiatu w ramach zawartych umów (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 3),

- czy mogą Państwo stosować odliczanie podatku VAT na poziomie 100% (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 4),

- jaką stawkę podatkową należy zastosować (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 5),

- czy do nowej umowy z mocą obowiązywania od 1 lipca 2025r. mają Państwo stosować wszystkie zasady jak do umów obowiązujących teraz (stan przyszły) (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 9).

są przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

W związku z załączeniem do wniosku dokumentów wskazuje się, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany ani uprawniony do oceny załączonych dokumentów. Organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności, w kontekście zadanego pytania, przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Wobec powyższego, dołączone przez Państwa do wniosku załączniki, nie mogą być przedmiotem merytorycznej analizy.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym albo opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie