Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest czynnym podatnikiem VAT. Na terenie gminy, w centralnej części miasta (…) na pasach drogowych ulicy (…) zostanie umieszczona Strefa Płatnego Parkowania. W ramach organizacji Strefy Płatnego Parkowania zostaną zainstalowane parkometry umożliwiające użytkownikom samodzielne dokonywanie opłat parkingowych. Urządzenia te będą funkcjonowały w trybie samoobsługowym.

Płatne parkowanie będzie polegać na obowiązku ponoszenia opłat za parkowanie pojazdu w strefie płatnego parkowania w godzinach od 8:00 do 17:00 od poniedziałku do piątku z wyłączeniem świąt i dni ustawowo wolnych od pracy. Opłaty za czas postoju będą uiszczane poprzez wykupienie kart parkingowych w parkometrach, punktach sprzedaży kart postojowych, abonamentów wykupionych w urzędzie lub za pomocą aplikacji mobilnej. Opłata powinna być wniesiona z góry, bez uprzedniego wezwania, niezwłocznie z chwilą zaparkowania pojazdu w miejscu postojowym, tj. nie później niż po upływie 5 minut od czasu zajęcia miejsca postojowego.

Pierwsze 30 minut postoju jest bezpłatne.

Opłaty za kolejne godziny kształtują się następująco:

• za pierwszą godzinę po upływie bezpłatnych 30 minut - (…) zł,
• za drugą rozpoczętą godzinę - (…) zł,
• za trzecią rozpoczętą godzinę - (…) zł,
• za czwartą i każdą kolejną rozpoczętą godzinę - (…) zł
• opłata abonamentowa miesięczna - (…) zł,
• opłata abonamentowa półroczna - (…) zł,
• opłata abonamentowa roczna - (…) zł.

Zwolnione z opłat będą: oznakowane pojazdy Policji, Pogotowia Ratunkowego, Straży Pożarnej, Żandarmerii Wojskowej, Straży Miejskiej oraz służb pogotowia (…) podczas wykonywania obowiązków służbowych oraz oznakowane pojazdy służbowe Urzędu podczas wykonywania czynności służbowych.

Z ewidencji dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynikać będzie jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.

Kasa elektroniczna wskazana jako część składowa elektronicznego systemu parkometrów nie jest kasą rejestrującą fiskalną. Z parkometru każdorazowo drukowany będzie dowód opłaty dokumentujący opłatę za parkowanie pojazdów.

W przypadku stwierdzenia, że pojazd zaparkowany w Strefie Płatnego Parkowania nie posiada opłaconego czasu postoju lub gdy postój trwa dłużej niż opłacony czas postoju, kontroler wystawi zawiadomienie - wezwanie do wniesienia opłaty dodatkowej w wysokości (…) zł poprzez:

• wręczenie kierowcy pojazdu, informując jednocześnie o konsekwencjach wynikających z nieopłacenia czasu postoju lub przekroczeniu opłaconego czasu postoju,
• pozostawiając za wycieraczką przedniej szyby w przypadku nieobecności kierowcy.

Opłata dodatkowa powinna być wniesiona w terminie 7 dni od daty wystawienia zawiadomienia o opłacie dodatkowej. Opłata ta wnoszona będzie w formie gotówki, przelewu.

Strefa Płatnego Parkowania w pasie drogowym drogi gminnej (…) wprowadzona zostaje celem usprawnienia systemu parkowania oraz zwiększenia rotacji parkujących samochodów na obszarze deficytu miejsc parkingowych.

Podstawą do utworzenia Strefy Płatnego Parkowania jest podjęta uchwała nr (…) z dnia (…) 2025 r. Rady Miejskiej (…) w sprawie ustalenia strefy płatnego parkowania, ustalenia opłat za postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania, wprowadzenia opłaty abonamentowej dla niektórych użytkowników dróg oraz sposobu pobierania tych opłat. Uchwała wchodzi w życie od dnia (…) 2025 r.

Faktury VAT dotyczące strefy płatnego parkowania będą wystawiane na Gminę (…).

Pytania

1)Czy opłaty uiszczane przez użytkowników Strefy Płatnego Parkowania (opłaty jednorazowe, abonamenty oraz opłaty za nieposiadanie biletu parkingowego), znajdującej się w pasie drogowym drogi gminnej powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT) a VAT za wyżej wymienione transakcje powinien być odprowadzany do US?

2)Jeżeli Strefa Płatnego Parkowania znajdująca się w pasie drogowym drogi gminnej będzie podlegała obowiązkowi podatkowemu a podatek VAT za powyższe czynności będzie odprowadzany do Urzędu Skarbowego to czy Gmina posiadać będzie pełne prawo do całkowitego odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących wydatki na Strefę Płatnego Parkowania?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

Dochody gminy uzyskiwane ze Strefy Płatnego Parkowania, która stanowi część pasa drogowego nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Podstawowym celem utworzenia Strefy Płatnego Parkowania jest poprawa organizacji i płynności ruchu drogowego. Opłaty spowodują skrócenie czasu parkowania przez wymuszenie na parkujących szybkiego załatwienia sprawy i udostępnienia miejsca parkingowego innym kierowcom.

W myśl art. 13b ust. 3 i 4 ustawy o drogach publicznych, obowiązek ustalenia stref płatnego parkowania, ustalenia wysokości opłaty za parkowanie w wyznaczonych strefach oraz trybu poboru tej opłaty spoczywa na gminie.

Z powyższego wynika, że pobór opłat w strefach płatnego parkowania, wyznaczonych w pasach drogowych dróg gminnych, jest zadaniem własnym gminy nałożonym przez ustawę o drogach publicznych. Wynika stąd, że działania zarządców dróg dotyczące opłat za parkowanie mieszczą się w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym. Tym samym gmina jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta z wyłączenia od opodatkowania w zakresie ww. czynności.

Ad 2.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Gmina świadcząc usługi parkingowe jeżeli będzie działać w roli podatnika to będzie zobligowana do odprowadzania podatku należnego z tego tytułu. Mając na uwadze powyższe, należy uznać, iż będzie istnieć bezpośredni związek podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na Strefę Płatnego Parkowania, a wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zatem organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług - w zakresie czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe i ma zastosowanie przy spełnieniu przez ten organ dwóch warunków:

• jego podmiotem jest organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ;
• odnosi się jedynie do czynności nałożonych przepisami prawa, dla których powołano te organy, z wyłączeniem czynności realizowanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Generalnie zatem wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług są czynności wykonywane przez podmioty prawa publicznego (organy władzy publicznej i urzędy obsługujące te organy) w ramach sprawowanego przez nie władztwa publicznego.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności polegających na udostępnieniu strefy płatnego parkowania w pasie drogowym drogi gminnej, za które pobierają Państwo opłaty jednorazowe, abonamenty oraz opłaty dodatkowe za nieopłacenie czasu postoju lub gdy postój trwa dłużej nią opłacony (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Jak wyżej wyjaśniono, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Oznacza to że gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153), zwaną dalej ustawą o samorządzie gminnym:

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W oparciu o art. 6 ust. 1 o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z powołanych wyżej przepisów ustawy o samorządzie gminnym wynika, że zadania własne gminy obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Ponadto do właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach.

Z kolei na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy.

W odniesieniu do zadań w zakresie wyznaczenia strefy płatnego parkowania na drogach warunki ich realizacji (reżim) określa ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 889), zwana dalej ustawą o drogach publicznych.

Zgodnie z art. 1 ustawy o drogach publicznych:

Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.

Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1)drogi krajowe;

2)drogi wojewódzkie;

3)drogi powiatowe;

4)drogi gminne.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

Jak stanowi art. 19 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg:

1)krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;

2)wojewódzkich - zarząd województwa;

3)powiatowych - zarząd powiatu;

4)gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o drogach publicznych:

Korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania.

Zgodnie z art. 4 pkt 1, 2 i 5 ustawy o drogach publicznych:

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1)pas drogowy - wydzielony liniami rozgraniczającymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym jest lub będzie usytuowana droga;

2)droga - budowlę składającą się z części i urządzeń drogi, budowli ziemnych, lub drogowych obiektów inżynierskich, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, stanowiącą całość techniczno-użytkową, usytuowaną w pasie drogowym i przeznaczoną do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, ruchu osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, jazdy wierzchem lub pędzenia;

5)jezdnia - część drogi przeznaczoną do ruchu pojazdów, składającą się z pasa albo pasów ruchu, z wyjątkiem torowiska wydzielonego z jezdni.

Na podstawie art. 13b ust. 3 ustawy o drogach publicznych:

Rada gminy (rada miasta) na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta), zaopiniowany przez organy zarządzające drogami i ruchem na drogach, może ustalić strefę płatnego parkowania lub śródmiejską strefę płatnego parkowania.

W myśl art. 13b ust. 4 ustawy o drogach publicznych:

Rada gminy (rada miasta), ustalając strefę płatnego parkowania lub śródmiejską strefę płatnego parkowania:

1)ustala wysokość opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 lit. a lub b, z tym że opłata za pierwszą godzinę postoju pojazdu samochodowego nie może przekraczać:

a)w strefie płatnego parkowania - 0,15% minimalnego wynagrodzenia, w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2024 r. poz. 1773),

b)w śródmiejskiej strefie płatnego parkowania - 0,45% minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w lit. a;

c)może wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowane oraz zerową stawkę opłaty dla niektórych użytkowników drogi;

2)określa sposób pobierania opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1.

Jak stanowi art. 13b ust. 5 ustawy o drogach publicznych:

Stawki opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, mogą być zróżnicowane w zależności od miejsca postoju. Przy ustalaniu stawek uwzględnia się progresywne narastanie opłaty przez pierwsze trzy godziny postoju, przy czym progresja nie może przekraczać powiększenia stawki opłaty o 20% za kolejne godziny w stosunku do stawki za poprzednią godzinę postoju. Stawka opłaty za czwartą godzinę i za kolejne godziny postoju nie może przekraczać stawki opłaty za pierwszą godzinę postoju.

W myśl art. 13b ust. 7 ustawy o drogach publicznych:

Opłaty, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera zarząd drogi, a w przypadku jego braku - zarządca drogi.

Zgodnie z art. 13f ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Za nieuiszczenie opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się opłatę dodatkową.

Stosownie do art. 13f ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

Rada gminy (rada miasta) określa wysokość opłaty dodatkowej, o której mowa w ust. 1, oraz sposób jej pobierania. Wysokość opłaty dodatkowej nie może przekroczyć 10% minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Z powyższych przepisów wynika, że wyznaczenie strefy płatnego parkowania, ustalenie wysokości i pobór opłat w strefach płatnego parkowania wyznaczonych na drogach publicznych, jest nałożone przez ustawę o drogach publicznych.

Na podstawie cyt. art. 13b ust. 3 i ust. 4 ustawy o drogach publicznych, wyznaczenie strefy płatnego parkowania i ustalenie wysokości opłat należy do kompetencji rady gminy.

Istotne jest także, że gmina nie ma dowolności w kwestii ustalania wysokości pobieranych opłat - ich wysokość określana jest w przypadku opłat jednorazowych, abonamentowych na podstawie art. 13b ust. 4, ust. 4a, ust. 5 ustawy o drogach publicznych, a opłat dodatkowych na podstawie art. 13f ust. 1 i ust. 2 wskazanej ustawy.

Odnosząc się zatem do kwestii nieuznania czynności odpłatnego udostępniania miejsc parkingowych zlokalizowanych w Strefie Płatnego Parkowania w pasie drogowym drogi gminnej za usługi opodatkowane podatkiem VAT należy wskazać, że będą Państwo w tym przypadku działać w roli organu władzy publicznej, a nie usługodawcy oferującego świadczenia w zamian za ustaloną cenę. Wysokość opłat nie jest ustalana na podstawie kryteriów rynkowych, lecz wynika wprost z przepisów prawa - ustawy o drogach publicznych oraz aktów prawa miejscowego - wskazanej we wniosku Uchwały Rady Miejskiej. Zatem pobór opłat odbywa się w reżimie administracyjno-prawnym.

Tym samym czynności odpłatnego udostępniania miejsc postojowych zlokalizowanych w Strefie płatnego parkowania na drogach publicznych odbiegają od warunków, w jakich realizowane byłyby te czynności przez inne podmioty gospodarcze. Pobierane opłaty ustalane są w oparciu o przepisy prawne regulujące kwestie ich poboru, zatem nie mogą być uznane za rzeczywistą wartość wykonywanego świadczenia.

Ponadto, opłata parkingowa za parkowanie na drogach publicznych stanowi dochód gminy i mieści się w dochodach własnych, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1530 ze zm.).

Art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Dochodami publicznymi są daniny publiczne, do których zalicza się: podatki, składki, opłaty, wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Państwa oraz banków państwowych, a także inne świadczenia pieniężne, których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa, jednostek samorządu terytorialnego, państwowych funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych wynika z odrębnych ustaw.

Wskazać również należy, że opłaty na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania były przedmiotem orzeczeń sądowych. W wyroku z 10 grudnia 2002 r. sygn. akt P 6/02 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że opłata za parkowanie pojazdów na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania będąc dochodem publicznym, jest świadczeniem o charakterze publicznoprawnym, czyli ma charakter daniny publicznej, co w konsekwencji wyklucza opodatkowanie tych czynności podatkiem od towarów i usług.

W podobnej kwestii wypowiedział się TSUE w sprawie C-446/98, w którym wyjaśnił, że:

Najem miejsc parkingowych dla pojazdów jest działalnością władzy publicznej w rozumieniu art. 4 ust. 5 akapit pierwszy szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstwa Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, jeżeli jest ona wykonywana według szczególnego reżimu prawnego mającego zastosowanie do podmiotów prawa publicznego. Następuje to w przypadku, gdy prowadzenie tej działalności pociąga za sobą wykorzystanie uprawnień publicznych.

Zatem Państwa działania w zakresie czynności odpłatnego udostępniania miejsc parkingowych zlokalizowanych w Strefie Płatnego Parkowania znajdującej się w pasie drogowym drogi gminnej będą mieściły się w zakresie wykonywania zadań własnych. Stanowią one czynności nałożone odrębnymi przepisami prawa i wynikają z wykonywania władztwa publicznoprawnego.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie będą Państwo działali w tym zakresie jako podatnik VAT a czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem opłaty jednorazowe oraz abonamenty, które będą Państwo pobierali nie powinny zawierać kwoty podatku VAT.

W odniesieniu do opłat za brak biletu parkingowego, wskazać należy, że z powołanego na wstępie art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów.

Co do zasady, każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi usługę w rozumieniu ustawy. Przy czym muszą być spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Warunki te powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz świadczącego usługę, oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem tej czynności.

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji odszkodowania. Zatem, w niezbędnym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego.

Na gruncie tego ostatniego, odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071), dalej: Kodeks cywilny, rozróżnia dwa rodzaje szkód: deliktową (wynikającą z czynów niedozwolonych) oraz kontraktową (wynikającą z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania umownego).

I tak, stosownie do art. 415 Kodeksu cywilnego:

Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Natomiast w myśl art. 471 Kodeksu cywilnego:

Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej powołanych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

W odniesieniu do opłat dodatkowych, tj. które będą przez Państwa nakładane w przypadku stwierdzenia, że pojazd nie posiada opłaconego czasu postoju lub gdy postój trwa dłużej niż opłacony czas postoju mimo, że nie wskazują Państwo, że opłata taka stanowi karę umowną, to jednak należy zwrócić uwagę na to zagadnienie, które zostało uregulowane w przepisie Działu II Kodeksu cywilnego - „Skutki niewykonania zobowiązań”.

I tak, zgodnie z art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego:

Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

Przepis art. 483 Kodeksu cywilnego jest bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa, tzn. kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań niepieniężnych.

Z cytowanego wyżej art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań (wyrok SN z 8 sierpnia 2008 r., sygn. akt V CSK 85/08). Przewidziany umową obowiązek zapłaty kary umownej ma w stosunku do zasadniczego obowiązku dłużnika wynikającego z tej umowy charakter uboczny (akcesoryjny).

Zastrzeżenie kary umownej można zatem traktować jako formę uproszczoną redakcji warunków umowy, która pozwala na przyjęcie przez strony, że wypadki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, stanowią jednocześnie podstawę do domagania się zapłaty kary umownej.

Jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań i kar umownych nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem. Ustalanie statusu wypłacanego odszkodowania, jako podlegającego bądź nie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.

Z opisu sprawy wynika, że będą Państwo pobierać opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych w ustanowionej Strefie Płatnego Parkowania znajdującej się w pasie drogowym drogi gminnej oraz opłaty dodatkowe za nieuiszczenie ww. opłat.

Opłata sankcyjna w postaci opłaty dodatkowej w istocie będzie stanowić wynagrodzenie za świadczenie usług. Otrzymana przez Państwa opłata dodatkowa będzie ściśle związana z korzystaniem z miejsca parkingowego na określonych warunkach (usługą parkingową) i będzie wiązała się z niewywiązaniem się kierowcy pojazdu z nałożonych na niego obowiązków podczas korzystania z miejsca parkingowego.

Kwestia ta była przedmiotem orzecznictwa TSUE. 20 stycznia 2022 r. TSUE wydał wyrok w sprawie C-90/20 Apcoa Parking Danmark, w którym orzekł, że:

Art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/112/WE (dalej: Dyrektywa VAT) należy interpretować w ten sposób, że opłaty kontrolne pobierane przez spółkę prawa prywatnego prowadzącą prywatne parkingi w razie nieprzestrzegania przez kierowców ogólnych warunków użytkowania tych parkingów należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne usługi w rozumieniu tego przepisu, które jako takie podlegają podatkowi od wartości dodanej (podatek VAT).

Uzasadniając swoje stanowisko Trybunał przypomniał, że:

(…) zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT, podatkowi VAT podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze (pkt 26).

W rozumieniu tego przepisu świadczenie usług dokonywane jest «odpłatnie» tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości wyodrębnionej usługi świadczonej usługobiorcy. Tak jest w przypadku, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (wyrok z dnia 16 września 2021 r., Balgarska natsionalna televizia, C-21/20, EU:C:2021:743, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo) (pkt 27).

Po przeanalizowaniu sprawy, Trybunał stwierdził, że:

W sytuacji takiej jak rozpatrywana w postępowaniu, główny warunek dotyczący istnienia świadczeń wzajemnych, wydaje się, że jest spełniony.

I wskazał, że:

Uiszczenie opłat za parkowanie oraz, stosownie do okoliczności, kwoty odpowiadającej opłatom kontrolnym za nieprawidłowe parkowanie stanowi bowiem wynagrodzenie za udostępnienie miejsca parkingowego (pkt 30).

W odniesieniu do warunku, zgodnie z którym wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy, Trybunał zauważył, że:

(…) kierowca, który uiszcza te opłaty kontrolne, skorzystał z miejsca parkingowego lub strefy parkowania, a wysokość tych opłat kontrolnych wynika z tego, że warunki zaakceptowane przez danego kierowcę zostały spełnione (tak w pkt 31).

W związku z tym łączna kwota, jaką kierowcy zobowiązali się zapłacić w zamian za świadczoną przez Apcoa usługę parkingową - w stosownych przypadkach wraz z opłatami kontrolnymi za nieprawidłowe parkowanie - stanowi warunki, na jakich faktycznie skorzystali oni z miejsca parkingowego, i to nawet jeśli zdecydowali się oni na nieprawidłowe jego użytkowanie, przekraczając dozwolony czas postoju, nie uzasadniając prawidłowo swojego prawa postoju czy też parkując na miejscu zastrzeżonym, nieoznaczonym lub w sposób utrudniający ruch, z naruszeniem ogólnych warunków użytkowania odnośnych parkingów (pkt 32).

W rezultacie Trybunał doszedł do wniosku, że te opłaty kontrolne mają bezpośredni związek z usługą parkingową i w konsekwencji można je uznać za integralną część całkowitej kwoty, którą kierowcy zobowiązali się zapłacić Spółce, decydując się na zaparkowanie swojego pojazdu na jednym z parkingów, którymi Spółka ta zarządza.

Zdaniem Trybunału pobranie opłat dodatkowych nie byłoby możliwe, gdyby wcześniej nie została wykonana usługa udostępnienia miejsca parkingowego, zatem obowiązek zapłaty opłaty kontrolnej za nieprzestrzeganie regulaminu stanowi jeden z warunków skorzystania z usługi. W konsekwencji, TSUE doszedł do przekonania, że opłaty kontrolne oraz opłaty za parkowanie są ze sobą powiązane i łącznie stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług - opodatkowane VAT.

Z powołanego orzeczenia wynika także, że:

Trybunał przyznał jednak, że bezpośredni związek istnieje wówczas, gdy dwa świadczenia są od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno jest dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego - i odwrotnie (wyrok z dnia 11 marca 2020 r., San Domenico Vetraria, C-94/19, EU:C:2020:193, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo) (pkt 41).

Otóż jest tak w niniejszym przypadku, ponieważ, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 66 opinii, pobieranie przez Apcoa opłat kontrolnych za nieprawidłowe parkowanie i parkowanie przez danego kierowcę w szczególnych okolicznościach, które określiła ta spółka, a które pociągają za sobą takie podwyższone opłaty za parkowanie, są ze sobą powiązane. Konieczność przeprowadzenia kontroli nieprawidłowego parkowania i w konsekwencji nałożenie takich opłat kontrolnych nie może bowiem mieć miejsca, jeżeli usługa udostępnienia miejsca parkingowego nie została wcześniej wykonana (pkt 42).

Zdaniem Trybunału, wniosku tego nie podważa okoliczność, że kwota opłaty kontrolnej jest z góry określona i pozostaje bez konkretnego gospodarczego związku z wartością świadczonej usługi parkingowej oraz to, że opłata kontrolna za nieprawidłowe parkowanie jest uznawana w prawie krajowym za karę.

(…) zgodnie z utrwalonym orzecznictwem dla zakwalifikowania transakcji jako transakcji dokonanej odpłatnie w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT bez znaczenia jest wysokość świadczenia wzajemnego, w szczególności okoliczność, czy jest ona równa kosztom poniesionym przez podatnika w związku ze świadczeniem usługi, czy też od nich wyższa lub niższa. Taka okoliczność nie może mieć bowiem wpływu na bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem usług a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (wyrok z dnia 11 marca 2020 r., San Domenico Vetraria, C-94/19, EU:C:2020:193, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo) (pkt 45).

Ponadto Trybunał zauważył, że:

(…) dla celów wykładni przepisów dyrektywy VAT ocena tego, czy płatność dokonywana jest w zamian za świadczenie usługi, jest kwestią z zakresu prawa Unii, którą należy rozstrzygać odrębnie od oceny dokonywanej na mocy prawa krajowego (wyrok z dnia 22 listopada 2018 r., MEO - Serviços de Comunicaçoes e Multimédia, C-295/17, EU:C:2018:942, pkt 69, 70) (pkt 46).

Z powyższego wynika, że okoliczność, że opłata kontrolna za nieprawidłowe parkowanie jest uznawania w prawie krajowym za karę, nie ma decydującego znaczenia dla kwalifikacji kwoty określonej z góry w umowie o świadczenie usług.

Przy ocenie skutków podatkowych konkretnej opłaty dodatkowej należy w szczególności zwracać uwagę na okoliczność, czy usługa została rzeczywiście wykonana czy też nie, ponieważ ma ona istotne znaczenie dla skutków podatkowych pobieranych opłat dodatkowych mających charakter sankcyjny.

Jak podkreślił Trybunał w pkt 43 wyroku C-90/20, w sprawie zakończonej wyrokiem z 18 lipca 2007 r., Société thermale d’Eugénie-les-Bains (C-277/05), rozpatrywana usługa nie została wyświadczona. Tymczasem w sprawie rozstrzyganej w postępowaniu głównym (C-90/20) usługa udostępnienia miejsca parkingowego została rzeczywiście wykonana.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości dotyczących braku opodatkowania opłat, które będą nakładane w przypadku stwierdzenia, że pojazd nie posiada opłaconego czasu postoju lub gdy postój trwa dłużej niż opłacony czas postoju, należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie zaistnieje bezpośredni związek pomiędzy nałożeniem opłaty dodatkowej (opłaty sankcyjnej) a skorzystaniem z usługi parkowania. Te dwa świadczenia - usługa parkowania oraz nałożenie opłaty dodatkowej - będą od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno będzie dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego i odwrotnie.

Opłata sankcyjna w postaci opłaty dodatkowej (za nieopłacenie czasu postoju lub gdy postój trwa dłużej nią opłacony), w istocie będzie stanowić wynagrodzenie za świadczenie usług. Otrzymana przez Państwa opłata dodatkowa będzie ściśle związana z korzystaniem z miejsca parkingowego na określonych warunkach (usługą parkingową) i będzie wiązała się z niewywiązaniem się kierowcy pojazdu z nałożonych na niego obowiązków podczas korzystania z miejsca parkingowego.

Tym samym, spełniona będzie przesłanka istnienia związku pomiędzy zapłatą przez korzystającego z parkingu określonej kwoty pieniężnej, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego.

Biorąc pod uwagę orzeczenie Trybunału w sprawie C-90/20, opłaty dodatkowe, które będą przez Państwa nakładane będą stanowiły w istocie wynagrodzenie za świadczenie usług parkingowych. Przedmiotowe opłaty będą należnościami wynikającymi z łączącego strony stosunku zobowiązaniowego polegającego na tym, że usługodawca udostępnia do korzystania miejsca parkingowe, a usługobiorca w zamian za to zobowiązuje się do uiszczenia określonych opłat za parkowanie, w tym opłat dodatkowych w razie nieprzestrzegania zasad korzystania z parkingu. Istotne znaczenie ma również to, że usługa udostępnienia miejsca parkingowego została rzeczywiście wykonana na rzecz kierowcy pojazdu.

W stosunku do opłat dodatkowych, które będą pobierane w związku ze świadczeniem usług parkingowych na miejscach postojowych zlokalizowanych w pasie drogowym drogi gminnej należy wskazać, że opłaty te, jako związane z czynnościami pozostającymi poza zakresem stosowania ustawy, będą stanowiły wynagrodzenie za usługi parkingowe, niepodlegające opodatkowaniu VAT.

Tym samym opłaty uiszczane przez użytkowników Strefy Płatnego Parkowania (opłaty jednorazowe, abonamenty oraz opłaty dodatkowe), znajdującej się w pasie drogowym drogi gminnej będą stanowiły wynagrodzenie za usługi parkingowe, niepodlegające opodatkowaniu VAT.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Z uwagi na uznanie Państwa stanowiska w zakresie przedstawionego we wniosku pytania nr 1 za prawidłowe, organ odstąpił od udzielenia odpowiedzi na pytanie nr 2, ponieważ oczekiwali Państwo na nie odpowiedzi wyłącznie w sytuacji uznania Państwa stanowiska w odniesieniu do pytania nr 1 za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.