Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w stosunku do nabytych oraz do nabywanych w przyszłości towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji.

Uzupełnili go Państwo pismem z 22 sierpnia 2025 r. (wpływ 22 sierpnia 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT, który w ramach swojej działalności statutowej i zadań wynikających z ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.), zajmuje się zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty m.in. w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków na terenie Gminy zostało zorganizowane w ten sposób, że w Gminie powołany został do funkcjonowania Gminny Zakład Usług Komunalnych w (...) (dalej: GZUK). GZUK, jako zakład budżetowy, stanowi wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi Gminy jednego, scentralizowanego podatnika podatku VAT.

GZUK w oparciu o przekazaną mu od Gminy infrastrukturę wodną i kanalizacyjną świadczy dla mieszkańców i firm z terenu Gminy odpłatne usługi dostarczania wody i odprowadzania ścieków.

Przy wykorzystaniu tej infrastruktury GZUK (czyli scentralizowany podatnik podatku VAT jakim jest Gmina) świadczy w swoim imieniu i na swój rachunek, wynikające z zawieranych przez GZUK/Gminę umów cywilnoprawnych odpłatne, opodatkowane VAT usługi dostarczania wody i odbioru ścieków. Kwoty obrotu oraz podatku należnego z tego tytułu Gmina wykazuje w swoich scentralizowanych rozliczeniach z tytułu podatku VAT.

Obecnie Gmina jest na etapie realizacji inwestycji pn.: „(...)” (dalej: Inwestycja).

Zadanie to jest podzielone na 3 części:

·Część nr 1. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w (...). Wartość umowy z wykonawcą (…) zł brutto, w tym dofinansowanie ze środków Krajowego Planu Odbudowy (…) zł,

·Część nr 2. Budowa sieci wodociągowej w (...). Wartość umowy z wykonawcą (…) zł brutto, w tym dofinansowanie ze środków Krajowego Planu Odbudowy (…) zł,

·Część nr 3. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w (...). Wartość umowy z wykonawcą (…) zł brutto, w tym dofinansowanie ze środków Krajowego Planu Odbudowy (…) zł.

Oprócz wymienionych powyżej wydatków, Gmina ponosi i będzie ponosić pewne koszty dodatkowe związane z realizacją Inwestycji takie jak np. koszty nadzoru inwestorskiego.

Obecnie Inwestycja jest jeszcze w trakcie realizacji, planowane zakończenie wszystkich trzech wskazanych powyżej części Inwestycji ma nastąpić do (…) 2025 r.

Wszelkie koszty związane z Inwestycją są/będą dokumentowane fakturami VAT, na których jako nabywca usługi wskazana jest/będzie Gmina (...).

Po zakończeniu Inwestycji zostanie ona przekazana do używania przez GZUK, co oznacza, że Gmina, jako scentralizowany podatnik VAT, zamierza ją wykorzystywać do świadczenia przez siebie odpłatnych usług dostarczania wody na rzecz mieszkańców i firm. Inwestycja ta nie będzie natomiast wykorzystywana do dostarczania wody do budynku Urzędu Gminy oraz innych instytucji gminnych stanowiących wraz z Gminą scentralizowanego podatnika podatku VAT.

Podsumowując, realizowana Inwestycja:

·będzie związana z prowadzoną przez Gminę działalnością gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT według właściwych stawek VAT,

·nie będzie związana z działalnością podlegającą zwolnieniu z VAT,

·nie będzie związana z działalnością niepodlegającą opodatkowaniu VAT.

Pytanie

Czy w stosunku do nabytych towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji oraz w stosunku do nabywanych w przyszłości towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji, Gminie przysługuje pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy w stosunku do nabytych towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji oraz w stosunku do nabywanych w przyszłości towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji Gminie przysługuje pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Państwa uzasadnienie stanowiska

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy o podatku VAT.

Z brzmienia tego przepisu wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku VAT w sytuacji, gdy towary i usługi przy nabyciu których został naliczony podatek VAT są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W związku z powyższym, w celu skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego istotne jest czy nabywane towary i usługi, przy których został naliczony podatek VAT:

•zostały nabyte przez podatnika VAT,

•pozostawały w związku z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi (co do zasady – nie zwolnionymi z tego podatku).

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy o podatku VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w świetle ust. 2 przywołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jednocześnie Gmina pragnie zauważyć, iż stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o podatku VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W związku z powyższym Gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie czynności polegających na odpłatnej dostawie towarów lub usług, które Gmina wykonuje w ramach działalności gospodarczej i które mają charakter cywilnoprawny, a więc są realizowane przez nią na podstawie umów cywilnoprawnych.

Wnioskodawca pragnie poinformować, iż w związku z przyszłym zakończeniem Inwestycji Gmina będzie wykorzystywała Inwestycję w ramach swojej działalności gospodarczej na podstawie zawieranych przez GZUK/Gminę umów cywilnoprawnych dotyczących usług dostarczania wody świadczonych na rzecz mieszkańców Gminy i firm. W konsekwencji dokonywane zakupy towarów i usług w ramach realizacji Inwestycji są związane w sposób bezpośredni z działalnością Gminy podlegającą opodatkowaniu VAT (i nie podlegającą zwolnieniu z VAT).

Został zatem spełniony podstawowy warunek wynikający z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT, czyli związek z czynnościami opodatkowanymi. Gmina ma zatem prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupami towarów i usług przy realizacji Inwestycji.

Gmina pragnie zauważyć, że przepisy podatkowe przewidują szczególne regulacje dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego z wydatków o tzw. charakterze mieszanym, jednak w ocenie Gminy nie będą one miały zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 2a ustawy o podatku VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”.

Wykładnia tego przepisu pozwala stwierdzić, że podlega on zastosowaniu wyłącznie w określonych przypadkach, ściśle wymienionych w tym przepisie, tylko wtedy, gdy podatnik:

•   nabywa towary i usługi, które wykorzystuje do celów mieszanych (związanych z działalnością gospodarczą i dla realizacji innych celów, poza przypadkami wymienionymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 ustawy o VAT), oraz

•nie ma możliwości przypisania tych wydatków w całości do działalności gospodarczej.

W przypadku stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego będącego przedmiotem niniejszego wniosku już pierwszy z tych warunków nie zostaje spełniony (przez co niemożliwa jest analiza ziszczenia się warunku drugiego), gdyż wydatki Gminy dotyczące realizacji Inwestycji będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej.

W konsekwencji powyższego, zdaniem Gminy, w przypadku zakupów związanych z realizacją Inwestycji, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości, bez konieczności stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o podatku VAT.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości zaprezentowanego stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej: „ustawą”:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wtedy, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.:

·  odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług,

oraz

·  gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Art. 88 ustawy określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a ustawy, w świetle którego:

Ponadto, w oparciu o art. 88 ust. 4 ustawy:

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Natomiast jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności, tj.:

·   czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników,

·   natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy wynika, że za podatnika podatku od towarów i usług będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Jednostka samorządu terytorialnego działa w charakterze podatnika wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określone w art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku od towarów i usług jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.