
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w podatku od towarów i usług w zakresie:
·prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową Instalacji (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);
·braku podlegania opodatkowaniu nieodpłatnego przekazania nakładów poniesionych przez Państwa związanych z realizacją inwestycjina Wynajmującego (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);
·ustalenia, czy po stronie Państwa wystąpi obowiązek skorygowania podatku naliczonego zgodnie z art. 91 ustawy, jeżeli Spółka będzie nadal prowadzić działalność gospodarczą na nieruchomości, z którą związana jest Instalacja (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).
Uzupełnili go Państwo pismem z 22 lipca 2025 r. (wpływ 22 lipca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Spółka jest polskim rezydentem podatkowym. Jedynym akcjonariuszem Spółki jest A z siedzibą w B. Wnioskodawca podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT w Polsce.
Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest produkcja (…). (…). Spółka produkuje (…). Wnioskodawca nie prowadzi działalności zwolnionej z podatku VAT.
Wnioskodawca nieprzerwanie od roku 1995 prowadzi działalność gospodarczą na nieruchomości zlokalizowanej w C. Nieruchomość ta pełni rolę zarówno siedziby, jak i zakładu produkcyjnego Spółki. Z uwagi na zmiany własnościowe nieruchomości dokonane w roku 2022 Spółka w celu umożliwienia dalszego prowadzenia działalności gospodarczej na wskazanej nieruchomości zawarła w dniu 2 sierpnia 2022 r. z X Sp. z o.o. (dalej: „Wynajmujący”) (nowym właścicielem nieruchomości), w formie aktu notarialnego, umowę najmu gruntu wraz z nieruchomościami na nim posadowionymi na okres 15 lat (dalej: „Umowa”).
W dniu 7 kwietnia 2024 r. wygasła decyzja z dnia 8 kwietnia 2014 r. wydana przez Starostę, udzielająca pozwolenie wodnoprawne na odprowadzenie wód opadowych i roztopowych z nieruchomości, na której Spółka prowadzi działalność gospodarczą, do wskazanego w decyzji rowu melioracyjnego.
W okresie przed 7 kwietnia 2024 r., ze względu na zbliżające się wygaśnięcie ww. decyzji, Spółka starała się uzyskać pozwolenie na odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do miejskiej sieci kanalizacyjnej na kolejne lata, jednak w dniu 23 maja 2023 r. Spółka otrzymała pismo wydane przez Prezydenta Miasta, w którym Prezydent Miasta rekomenduje przekierowanie wód opadowych z terenu nieruchomości do zbiornika retencyjnego (...).
W konsekwencji otrzymanego pisma, w celu umożliwienia dalszego prowadzenia działalności gospodarczej na najmowanych gruntach, Spółka podjęła zgodnie z otrzymanym pismem działania zmierzające do możliwie szybkiego przekierowania wód opadowych i roztopowych do pobliskiego zbiornika retencyjnego. Ze względu na lokalizację zbiornika retencyjnego (zbiornik nie znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie najmowanych gruntów) oraz brak istniejącej infrastruktury, która mogłaby zostać wykorzystana przez Spółkę, w celu doprowadzenia wód opadowych do zbiornika retencyjnego, Spółka zdecydowała się wybudować własną, trwale związaną z gruntem instalację odprowadzania wód opadowych i roztopowych z obszaru siedziby Spółki doprowadzającą je do zbiornika retencyjnego (dalej: „Instalacja”). Instalacja będzie przebiegać przez grunt należący do Wynajmującego, a także przez obszar działek geodezyjnych należących do Miasta. Instalacja będzie stanowić budowlę w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego.
W związku z koniecznością budowy Instalacji przez Wnioskodawcę, podjęte zostały rozmowy z Wynajmującym ustalające warunki przeprowadzenia inwestycji. W toku rozmów, Spółka zobowiązała się do jej wykonania we własnym zakresie oraz na własny koszt. Brak przeprowadzenia przedmiotowej inwestycji wiązałby się z niemożnością prowadzenia działalności gospodarczej przez A na najmowanym gruncie. Natomiast efektem rozmów było przygotowanie aneksu nr 2 do Umowy, w którym Wynajmujący wyraża zgodę na wybudowanie Instalacji na będącym w jego posiadaniu gruncie, a Spółka zobowiąże się do uzyskania wszelkich wymaganych prawem pozwoleń oraz do poniesienia wszelkich kosztów związanych z budową Instalacji, w tym kosztów wykonania projektu Instalacji, procesu uzyskiwania pozwoleń i decyzji oraz kosztów robót budowlanych związanych z Instalacją. Zgodnie z ustaleniami między stronami, w związku z przekazaniem nakładów na Instalację na rzecz Wynajmującego, Spółka przekaże wszelkie poniesione w ramach inwestycji nakłady do Wynajmującego i nie uzyska od niego zapłaty lub zwrotu poniesionych wydatków. Wynajmujący nie będzie realizował żadnego z etapów realizowanej przez Spółkę inwestycji, a także nie będzie ponosił żadnych kosztów w związku z jej budową.
W konsekwencji, Spółka realizowała oraz realizuje szereg działań zmierzających do wykonania Instalacji. Efektami podejmowanych przez Wnioskodawcę działań są m.in.:
·otrzymanie w lutym 2024 r. gotowego projektu Instalacji, który został zlecony zewnętrznej firmie architektonicznej;
·uzyskanie decyzji z dnia 11 kwietnia 2024 r., wydanej przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie udzielającej pozwolenia wodnoprawnego na doprowadzanie wód opadowych oraz roztopowych do zbiornika retencyjnego na okres 3 lat;
·uzyskanie decyzji z 25 marca 2024 r., wydanej przez Prezydenta Miasta udzielającej pozwolenia na umieszczenie urządzeń obcych w pasie drogowym zarządzanym przez gminę w celu realizacji budowy Instalacji.
W związku z podejmowanymi czynnościami, Spółka ponosi oraz będzie ponosić szereg kosztów związanych z realizacją inwestycji. Według szacunkowego kosztorysu budowy Instalacji, całkowite nakłady poniesione na inwestycję przekroczą 3 mln zł. Wydatki związane z budową Instalacji są i będą ponoszone ze środków finansowych Spółki. Wnioskodawca wskazuje, że otrzymał oraz rozliczył już pierwsze faktury otrzymane od kontrahentów związane z budową Instalacji, m.in. faktury za wykonanie projektu Instalacji, za opinię geotechniczną oraz roboty budowlane. Spółka odliczała „na bieżąco” podatek VAT wynikający z otrzymanych faktur dokumentujących poniesione nakłady na budowę Instalacji. Dodatkowo, Wnioskodawca wskazuje, że wszelkie nakłady związane z budową Instalacji są księgowane na koncie „inwestycje w toku”.
Aneks nr 2 do Umowy przewiduje również, że w momencie zakończenia budowy Instalacji, właścicielem Instalacji stanie się Wynajmujący. Zgodnie z ustaleniami pomiędzy stronami, w dniu zakończenia inwestycji Spółka przekaże nieodpłatnie wszelkie nakłady poniesione na budowę Instalacji na rzecz Wynajmującego. Z tego względu, Spółka nie planuje przyjmować do używania oraz wpisywać przedmiotowej inwestycji do prowadzonej przez nią ewidencji środków trwałych. Instalacja w momencie zakończenia budowy i przekazania nakładów Wynajmującemu zostanie objęta przedmiotem najmu bez konieczności zmiany treści Umowy. Planowany termin ukończenia Instalacji został ustalony na początek III kwartału 2025 r.
Wnioskodawca zaznacza, że pomiędzy Spółką a Wynajmującym nie zostały zawarte inne umowy o podobnym charakterze. Strony nie są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 32 Ustawy VAT, ani na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Końcowo, Spółka zaznacza, że po zakończeniu budowy Instalacji dalej będzie prowadziła działalność gospodarczą na nieruchomości będącej przedmiotem Umowy, a przeprowadzona inwestycja była uzasadniona ekonomicznie, ponieważ miała na celu umożliwienie Wnioskodawcy dalsze prowadzenie działalności gospodarczej we wskazanym miejscu.
Ze względu na tak przedstawiony stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe, Wnioskodawca zwraca się z prośbą do tut. Organu o potwierdzenie prawidłowości przedstawionych poniżej stanowisk Spółki.
Uzupełnienie opisu sprawy
1.Na pytanie o treści: „Czy otrzymają Państwo od Wynajmującego jakiekolwiek wynagrodzenie za przekazanie nakładów na budowę Instalacji (np. zostanie obniżony czynsz dzierżawny, nie zostanie naliczony czynsz dzierżawny przez Wynajmującego za dzierżawę Instalacji itp.)?”, wskazali Państwo, że: „Przekazanie nakładów na Instalację na rzecz Wynajmującego będzie polegać na przekazaniu wybudowanej przez Spółkę na najmowanym gruncie Instalacji bez zwrotu przez Wynajmującego wydatków poniesionych przez Spółkę. Przekazanie nastąpi więc tytułem darmym, Strony nie przewidują tutaj szczególnej formy prawnej. Zgodnie z treścią aneksu nr 2 do Umowy, Strony ustaliły, iż wraz z momentem zakończenia budowy Instalacji właścicielem Instalacji stanie się Zainteresowany oraz Instalacja w momencie zakończenia budowy i przekazania nakładów Wynajmującemu zostanie objęta przedmiotem najmu bez konieczności zmiany treści Umowy.
Jak wskazano we Wniosku, Spółka dokona budowy Instalacji we własnym zakresie i na własny koszt. Zgodnie z postanowieniami aneksu nr 2 do Umowy, to Spółka działając we własnym imieniu i na własną rzecz będzie odpowiedzialna za cały proces budowy Instalacji, a także za uzyskanie w tym zakresie wszelkich niezbędnych zezwoleń, decyzji, zgód i ekspertyz. Zgodnie z ustaleniami Stron, Spółka przekaże nieodpłatnie Wynajmującemu wszelkie poniesione w ramach inwestycji nakłady, a Strony nie przewidują w jakimkolwiek momencie dokonania rozliczenia tych nakładów lub zwrotu poniesionych przez Spółkę wydatków.
Powyższe, zdaniem Spółki, oznacza, że nie otrzyma ona od Wynajmującego wynagrodzenia ani ekwiwalentu wynagrodzenia za przekazanie nakładów na budowę Instalacji”.
2.Na pytanie o treści: „Jaki jest Państwa cel ekonomiczny nieodpłatnego przekazania nakładów poniesionych na Instalację na rzecz Wynajmującego?”, wskazali Państwo, że: „Celem ekonomicznym inwestycji polegającej na budowie Instalacji jest umożliwienie dalszego prowadzenia przez Spółkę działalności gospodarczej pod aktualnym adresem.
Ze względu na odmowę Prezydenta Miasta dot. możliwości odprowadzenia wód opadowych i roztopowych do miejskiej sieci kanalizacyjnej, konieczne jest przekierowanie wód opadowych do pobliskiego zbiornika retencyjnego. W świetle wymogów nałożonych przepisami prawa wodnego, powyższe jest warunkiem koniecznym do umożliwienia Spółce dalszego prowadzenia działalności gospodarczej na wynajmowanej nieruchomości.
Łączący Strony stosunek umowny nie przewiduje możliwości samodzielnego dokonywania przez Spółkę istotnych modyfikacji nieruchomości, bowiem zgodnie z postanowieniami Umowy podjęcie takich działań wymaga uprzedniej zgody Wynajmującego. W przeciwnym wypadku, Spółka mogłaby być przed zakończeniem okresu najmu zobowiązana do przywrócenia nieruchomości do stanu pierwotnego (usunięcia Instalacji), co wiązałoby się z koniecznością poniesienia dodatkowa istotnych nakładów finansowych. Z tego względu Strony ustaliły, że Wynajmujący zgadza się, aby Spółka we własnym zakresie i na własny koszt przeprowadziła inwestycję na wynajmowanej nieruchomości, przy czym po zakończeniu budowy i oddaniu Instalacji do używania, poniesione nakłady zostaną nieodpłatnie przekazane Wynajmującemu. Z perspektywy Spółki, nieodpłatne przekazanie nakładów jest więc elementem ustaleń z Wynajmującym umożliwiających wybudowanie Instalacji i realizację wskazanego powyżej celu ekonomicznego tej inwestycji”.
3.Na pytanie o treści: „Czy nieodpłatne przekazanie nakładów poniesionych na Instalację następować będzie do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika? Jeśli nieodpłatne przekazanie nakładów będzie związane z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą, proszę o wyjaśnienie w jaki sposób nieodpłatne przekazanie nakładów wpłynie na osiąganie przez Państwa przychodów z działalności opodatkowanej podatkiem VAT?”, wskazali Państwo, że: „Na podstawie dokonanych ustaleń stron, Wynajmujący wyraził zgodę na budowę przez Spółkę Instalacji na własnej nieruchomości, przy czym po zakończeniu budowy i oddaniu Instalacji do używania, poniesione nakłady zostaną nieodpłatnie przekazane Wynajmującemu.
Nieodpłatne przekazanie nakładów stanowi więc czynność związaną z przeprowadzeniem opisanej we wniosku inwestycji polegającej na budowie Instalacji, która wpłynie na osiąganie przez Spółkę przychodów z działalności opodatkowanej podatkiem VAT poprzez umożliwienie dalszego wytwarzania produktów w zakładzie produkcyjnymi położonym na wynajmowanej nieruchomości. W świetle ustaleń między stronami, bez poniesienia i przekazania tych nakładów, ze względu na nałożone wymogi prawne, Spółka byłaby zmuszona do zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej pod dotychczasowym adresem. Związek pomiędzy realizacją inwestycji (obejmującą zarówno budowę Instalacji jak i nieodpłatne przekazanie nakładów inwestycyjnych) a uzyskiwaniem przez Spółkę przychodów ze sprzedaży opodatkowanej VAT został szczegółowo opisany w uzasadnieniu własnego stanowiska Spółki we wniosku.
Jednocześnie, bezpośrednim celem ponoszenia nakładów inwestycyjnych jest budowa Instalacji, która umożliwi Spółce dalsze prowadzenie działalności gospodarczej na wynajmowanej nieruchomości, nie zaś nieodpłatne przekazanie tych nakładów na rzecz Wynajmującego. Zdaniem Spółki, czynność nieodpłatnego przekazania nakładów poniesionych na Instalację stanowi środek służący realizacji określonego przedsięwzięcia (budowy Instalacji), nie stanowi ona natomiast sama w sobie celu dla którego Spółka ponosi wydatki inwestycyjne. Gdyby nie opisany związek Instalacji z prowadzeniem działalności gospodarczej, nie byłoby racjonalnych powodów dla których Spółka zdecydowałaby się ponieść nakłady inwestycyjne wyłącznie w celu ich nieodpłatnego przekazania”.
4.Na pytanie o treści: „Kiedy dokładnie został podpisany aneks nr 2 do Umowy?”, wskazali Państwo, że: „Aneks nr 2 do Umowy został podpisany w dniu 6 września 2024 r.”.
5.Na pytanie o treści: „Od kiedy dokładnie realizują Państwo inwestycję i ponoszą Państwo wydatki na budowę Instalacji?”, wskazali Państwo, że: „Pierwsze wydatki związane z budową Instalacji dotyczą czynności związanych z planowaniem/projektowaniem inwestycji i są ponoszone począwszy od 28 kwietnia 2023 r. Natomiast sama umowa z wykonawcą Instalacji na realizację robót budowlanych została zawarta 16 września 2024 r. Pierwsza faktura za roboty budowlane została wystawiona i opłacona przez Spółkę w październiku 2024 r.”.
6.Na pytanie o treści: „Czy od początku realizacji inwestycji zamierzali Państwo przekazać nakłady poniesione na Instalację nieodpłatnie na rzecz Wynajmującego? Jeśli nie, to kiedy dokładnie podjęli Państwo taką decyzję i czym ona była spowodowana?”, wskazali Państwo, że: „Jak wskazano w odpowiedzi na powyższe pytania, formalne podpisanie przez Strony aneksu nr 2 do Umowy nastąpiło po rozpoczęciu prac przygotowawczych inwestycji oraz przed pierwszymi pracami budowlanymi. Rozmowy pomiędzy stronami w tym zakresie zwieńczone ustaleniem warunków i uzyskaniem zgody Wynajmującego na realizację inwestycji miały miejsce w sierpniu 2024 r., wtedy też sporządzono projekt aneksu nr 2 do Umowy.
Jak wskazano powyżej, nieodpłatne przekazanie nakładów na rzecz Wynajmującego było z perspektywy Spółki jednym z ustaleń z Wynajmującym dotyczących możliwości budowy Instalacji na wynajmowanej przez Spółkę nieruchomości”.
Pytania
1.Czy w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym, Spółce na podstawie art. 86 ust. 1 Ustawy VAT przysługiwało i będzie przysługiwać pełne prawo do odliczenia „na bieżąco” podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z budową Instalacji?
2.Jeżeli po wybudowaniu Instalacji nastąpi nieodpłatne przekazanie na Wynajmującego nakładów poniesionych przez Spółkę związanych z realizacją inwestycji, to czy będzie stanowiło ono czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT?
3.Jeżeli Spółka będzie nadal prowadzić działalność gospodarczą na nieruchomości, z którą związana jest Instalacja, czy po stronie Spółki wystąpi obowiązek skorygowania podatku VAT naliczonego zgodnie z art. 91 Ustawy VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Stanowisko w zakresie pytania 1
Zdaniem Spółki, Wnioskodawcy na podstawie art. 86 ust. 1 Ustawy VAT, przysługiwało i będzie przysługiwać pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od faktur związanych z budową Instalacji „na bieżąco”, ponieważ budowa Instalacji ma na celu umożliwienie Spółce dalszego prowadzenia działalności opodatkowanej VAT w zakresie produkcji (…), a w konsekwencji ponoszone przez Spółkę nakłady związane z budową Instalacji pozostają w ścisłym związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, jako pośrednio związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.
Stanowisko w zakresie pytania 2
Zdaniem Spółki, nieodpłatne przekazanie nakładów związanych z wybudowaniem Instalacji na rzecz Wynajmującego będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W opinii Wnioskodawcy, czynność nieodpłatnego przekazania nakładów nie będzie nieodpłatnym świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu w rozumieniu art. 8 ust. 2 Ustawy VAT, ponieważ budowa Instalacji będzie związana z prowadzoną działalnością gospodarczą, a w rezultacie przesłanki do uznania dokonanej czynności za nieodpłatne świadczenie usług podlegające podatkowi VAT z art. 8 ust. 2 Ustawy VAT nie zostaną spełnione. Budowa Instalacji ma na celu umożliwić Spółce dalsze prowadzenie działalności produkcyjnej na najmowanych gruntach i w rezultacie wpisuje się w cel prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, a przedmiotowe świadczenie ma związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.
Stanowisko w zakresie pytania 3
Zdaniem Spółki, po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi obowiązek dokonania korekty podatku VAT naliczonego. Spółka nie dokonywała oraz nie będzie dokonywała odpisów amortyzacyjnych od wybudowanej Instalacji. Instalacja nie będzie wpisana do ewidencji środków trwałych Spółki, a Wnioskodawca będzie kontynuował prowadzenie działalności gospodarczej na najmowanym gruncie po zakończeniu budowy Instalacji. Ze względu na powyższe, przesłanki określone w art. 91 Ustawy VAT nie zostaną spełnione, a Spółka nie będzie miała obowiązku dokonania korekty podatku VAT naliczonego.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania 1
Zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Z kolei, w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 Ustawy VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług.
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Jak wynika z art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy: transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Stosownie do art. 88 ust. 4 Ustawy VAT, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Natomiast w myśl art. 15 ust. 2 Ustawy VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Jak wynika ze wskazanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku VAT oraz towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Ustawodawca wskazał również przesłanki negatywne możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego wynikające z art. 88 Ustawy VAT, a więc dodatkowym warunkiem możliwości dokonania odliczenia jest niewystąpienie w analizowanej sprawie wskazanych przesłanek negatywnych.
Jak zostało wskazane w stanie faktycznym, Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT w Polsce. Z tego względu, w opinii Wnioskodawcy, warunek dotyczący posiadania statusu podatnika czynnego w VAT do uznania prawa do odliczenia podatku należnego został spełniony. Zdaniem Wnioskodawcy, spełniony również jest warunek związku wydatków poniesionych w celu przeprowadzenia inwestycji budowy Instalacji z wykonywaniem czynności opodatkowanych.
Wnioskodawca w pierwszej kolejności zaznacza, że Ustawa VAT nie wskazuje w sposób jednoznaczny wymaganego związku pomiędzy nabyciem towarów i usług oraz wykonywaniem czynności opodatkowanych. W opinii Spółki, związek ten może być zarówno bezpośredni, jak i pośredni. W rozumieniu Wnioskodawcy, związek bezpośredni nabycia towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych wprost wiąże się z czynnościami opodatkowanymi, natomiast przy związku pośrednim, należy mieć na uwadze, czy dokonane nabycie towarów i usług w jakikolwiek sposób warunkuje uzyskanie obrotu opodatkowanego VAT.
W tym miejscu Wnioskodawca zaznacza, że decyzja o budowie Instalacji została podjęta w celu dostosowania najmowanej nieruchomości do określonych wymogów technicznych jakie powinny zostać przez nią spełnione, aby dalej móc prowadzić działalność gospodarczą na najmowanym gruncie.
Zgodnie z § 28 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, działka budowlana, na której sytuowane są budynki, powinna być wyposażona w kanalizację umożliwiającą odprowadzenie wód opadowych do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej.
Natomiast zgodnie z § 28 ust. 2 powyższego rozporządzenia, w przypadku budynków niskich lub budynków, dla których nie ma możliwości przyłączenia do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej, dopuszcza się odprowadzenie wód opadowych na własny teren nieutwardzony, do dołów chłonnych lub do zbiorników retencyjnych.
W celu umożliwienia dalszego prowadzenia przez siebie działalności gospodarczej na najmowej nieruchomości, Wnioskodawca zobowiązał się do przeprowadzenia inwestycji na cudzym gruncie, tj. budowy Instalacji, w celu dostosowania warunków technicznych nieruchomości do obowiązującego prawa. Wnioskodawca również zaznacza, że Spółka prowadzi działalność gospodarczą pod wskazanym adresem od roku 1995. Wiąże się to ze specyfiką branży (…), która wymaga poniesienia dodatkowych kosztów, aby wypełnić nałożone wymogi regulacyjne. W konsekwencji, Spółka wykazuje silne związanie miejsca prowadzenia działalności gospodarczej z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Spółka bowiem od momentu powstania regularnie ponosiła dodatkowe koszty w celu dostosowywania zakładu produkcyjnego do spełnienia standardów branży. W sytuacji, w której Wnioskodawca nie zdecydowałby się na poniesienie kosztów budowy Instalacji, mogłoby to spowodować konieczność zmiany miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, a w konsekwencji ponownego poniesienia dodatkowych kosztów związanych z dostosowaniem go do specyfiki branży. W takim przypadku, Spółka nie wyklucza, że powstałe w takim wypadku dodatkowe koszty mogłyby spowodować konieczność zakończenia działalności gospodarczej, a w konsekwencji niemożność wykonywania czynności opodatkowanych. Innymi słowy, obroty osiągane z działalności Wnioskodawcy w zakresie produkcji i sprzedaży (…) wykonywanej w bieżącej lokalizacji, są warunkowane istnieniem Instalacji, bez której dalsze prowadzenie przez Spółkę działalności pod wskazanym adresem nie byłoby możliwe.
Tym samym, towary i usługi nabywane przez Spółkę w związku z budową Instalacji są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, przy czym związek ten ma charakter pośredni, nie będą natomiast w żadnym zakresie wykorzystywane do czynności zwolnionych.
W rezultacie, Spółka stoi na stanowisku, że z uwagi na bycie zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT oraz wykazany pośredni związek nabywanych towarów i usług poniesionych w celu budowy Instalacji z wykonywaniem czynności opodatkowanych, Wnioskodawca spełni wszystkie warunki przewidziane w art. 86 ust. 1 Ustawy VAT do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w związku z otrzymanymi fakturami.
Dodatkowo, Wnioskodawca zaznacza, że przedstawione przez Spółkę stanowisko o spełnieniu przesłanki, o której mowa w art. 86 ust. 1 Ustawy VAT, także w przypadku powiązania pośredniego nabywanych towarów i usług z wykonywania czynności opodatkowanych znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 19 lipca 2024 r. nr 0111-KDIB3-3.4012.223.2024.2.MPU, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe, a w uzasadnieniu podkreślił, że:
„Jednakże ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć zatem charakter pośredni lub bezpośredni.
(...)
Natomiast, ze związkiem pośrednim nabywanych towarów i usług z działalnością podatnika mamy do czynienia w sytuacji, gdy ponoszone wydatki nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych obrotach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje uzyskanie obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług.
Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości”.
Podobne wnioski płyną z interpretacji indywidualnej z 27 marca 2024 r., nr 0115-KDIT1-1.4012.6. 2018.13.S.KOM.
Podsumowując, w opinii Spółki, budowa przedmiotowej Instalacji niewątpliwie będzie miała „wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości”. W konsekwencji, ze względu na spełnienie wszystkich warunków z art. 86 ust. 1 oraz niewystąpienie negatywnych przesłanek wynikających z art. 88 Ustawy VAT, Wnioskodawcy przysługiwało oraz będzie przysługiwać pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dotyczących budowy Instalacji „na bieżąco”.
Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania 2
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 Ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Natomiast, jak wynika z art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Z przedstawionych przepisów wynika, że wyłącznie odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług będzie podlegało pod opodatkowanie podatkiem VAT. W konsekwencji, w pierwszej kolejności należy ustalić jaką czynnością w rozumieniu Ustawy VAT będzie nieodpłatne przekazanie nakładów na budowę Instalacji na rzecz Wynajmującego.
W ocenie Wnioskodawcy, nieodpłatne przekazanie nakładów na budowę Instalacji nie może być uznane za dostawę towarów w rozumieniu Ustawy VAT, ponieważ nie będzie wiązało się z przeniesieniem prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zdaniem Spółki, w przedstawionym stanie faktycznym zasadne jest odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: „KC”).
Zgodnie z art. 48 KC, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.
Efektem przeprowadzonej przez Spółkę inwestycji na cudzym gruncie będzie nieruchomość trwale związana z gruntem. W rezultacie, ze względu na wyrażoną w art. 48 KC zasadę superficies solo cedit, właścicielem Instalacji będzie Wynajmujący. Wnioskodawca w żadnym momencie nie będzie właścicielem Instalacji, a w konsekwencji wskazana czynność nie może zostać uznana za dostawę towarów w rozumieniu Ustawy VAT, ponieważ dostawa towarów wymaga przeniesienia prawa do rozporządzaniem towarami jak właściciel. Spółka będzie posiadać jedynie prawo do nakładów poniesionych na budowę Instalacji, które nie mogą być rozumiane jako prawo własności do nieruchomości.
W rezultacie, w przedstawionym stanie faktycznym należy uznać czynność nieodpłatnego przekazania nakładów poniesionych na budowę Instalacji na rzecz Wynajmującego za świadczenie usług. Natomiast, aby świadczenie usług podlegało pod opodatkowanie VAT świadczenie to musi mieć charakter odpłatny. Jak zostało wskazane, Spółka zamierza nieodpłatnie przekazać nakłady na rzecz Wynajmującego. Z tego względu, nieodpłatne przekazanie nakładów nie może zostać uznane za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy VAT. W tym miejscu należy wskazać, że Ustawa VAT przewiduje pewne wyjątki, w których także nieodpłatne świadczenie usług może zostać uznane za odpłatne na potrzeby Ustawy VAT.
Zdaniem Spółki, w przedmiotowej sprawie nie znajduje zastosowania art. 8 ust. 2 pkt 1 Ustawy o VAT, zgodnie z którym za odpłatne świadczenie usług uznaje się również użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych, ponieważ w analizowanym przypadku nie mamy do czynienia z wykorzystaniem towarów, lecz świadczeniem kwalifikowanym jako usługa, a przekazanie nakładów odbędzie się w związku działalnością gospodarczą Spółki.
Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 Ustawy VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników. członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Konkludując, aby nieodpłatne świadczenie usług zostało uznane za odpłatne na gruncie ustawy Wnioskodawca musiałby świadczyć usługi na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, tj. bez związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą.
W opinii Spółki, w przedstawionym stanie faktycznym nieodpłatne przekazanie nakładów poniesionych na budowę Instalacji będzie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, tj. dokonane w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, czy potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa, a w konsekwencji czynność ta nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.
Wnioskodawca ponownie zaznacza, że decyzja o budowie Instalacji była podjęta ze względu na zamiar dalszego prowadzenia działalności gospodarczej na najmowanym gruncie, czego warunkiem jest uzyskanie pozwolenia wodno-prawnego na kolejne lata, a nieodpłatne przekazanie nakładów na budowę Instalacji wynika z ustaleń pomiędzy Spółką i Wynajmującym.
Zaprezentowane powyżej stanowisko Wnioskodawcy jest również potwierdzane w wydawanych przez organy podatkowe interpretacjach. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 8 listopada 2024 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.566.2024.1.APR Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że:
„Nieodpłatne przekazanie Infrastruktury budowlanej realizowane jest dla Państwa celów działalności gospodarczej. Wytworzenie Infrastruktury budowlanej było niezbędne do prawidłowego funkcjonowania przedsięwzięcia. Wszystkie czynności wykonane zostały w celu realizacji i zwiększenia atrakcyjności inwestycji, a zatem w celu zwiększenia zysków z nią związanych, które podlegać będą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zatem, w analizowanym przypadku związek nieodpłatnego świadczenia usług z potrzebami prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej jest spełniony.
W konsekwencji, nieodpłatne przekazanie nakładów (Infrastruktury budowlanej) nie stanowi czynności opodatkowanej podatkiem, ponieważ nie są spełnione warunki, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy. Z okoliczności przedstawionych przez Państwa wynika, że przedmiotowe świadczenie ma związek z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą”.
Z kolei w interpretacji indywidualnej z 7 października 2024 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.359.2024.4.MSO Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej słusznie wskazał, że: „wszystko co wiąże się z użytkowaniem nieruchomości wykorzystywanej w Państwa działalności, wiąże się także z prowadzeniem przez Państwa działalności gospodarczej, w tym także zdarzenia, które związane są z ustaniem użytkowania nieruchomości (budynku (...) wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą w tym parkingiem). W analizowanej sprawie istnieje zatem związek czynności nieodpłatnego przeniesienia ww. nakładów z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą”.
Analogiczne stanowisko odnośnie do braku opodatkowania VAT nieodpłatnego przeniesienia nakładów wytworzonych na cudzym gruncie zostało przedstawione w szeregu innych interpretacji wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np. w interpretacji indywidualnej z:
·29 maja 2024 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.176.2024.2.MKA;
·27 marca 2024 r., nr 0115-KDIT1-1.4012.6.2018.13.S.KOM;
·7 marca 2024 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.652.2023.2.MGO.
Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne przekazanie nakładów poniesionych na budowę Instalacji będzie nieodpłatnym świadczeniem usług związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z tego powodu, czynność nieodpłatnego przekazania nakładów nie będzie podlegała pod opodatkowanie podatkiem VAT, w konsekwencji braku spełnienia przesłanek wskazanych w art. 8 ust. 2 pkt 2 Ustawy VAT.
Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania 3
Przechodząc natomiast do obowiązku dokonania korekty podatku VAT naliczonego, Spółka stoi na stanowisku, że po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek korekty odliczonego podatku VAT z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z budową Instalacji.
Obowiązek dokonania korekty VAT naliczonego został uregulowany w art. 91 Ustawy VAT.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 Ustawy VAT, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
Stosownie do art. 91 ust. 2 Ustawy VAT, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym, że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Natomiast w myśl art. 91 ust. 7a Ustawy VAT, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.
Jak wynika z art. 91 ust. 8 Ustawy VAT, korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.
Ustawa VAT nie definiuje pojęcia nieruchomości. Jednakże, zgodnie z art. 13b rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112 WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. z 23 marca 2011 r.), do celów stosowania dyrektywy 2006 112 WE za „nieruchomość” uznaje się:
a)każdą określoną część ziemi, na jej powierzchni lub pod jej powierzchnią, która może stać się przedmiotem własności i posiadania;
b)każdy budynek lub każdą konstrukcję przytwierdzone do gruntu lub w nim osadzone powyżej lub poniżej poziomu morza, których nie można w łatwy sposób zdemontować lub przenieść;
c)każdy zainstalowany element stanowiący integralną część budynku lub konstrukcji, bez którego budynek lub konstrukcja są niepełne, taki jak drzwi, okna, dachy, schody i windy;
d)każdy element, sprzęt lub maszynę zainstalowane na stałe w budynku lub konstrukcji, które nie mogą być przeniesione bez zniszczenia lub zmiany budynku lub konstrukcji.
W konsekwencji, zdaniem Spółki, przedmiotowa Instalacja będzie nieruchomością w rozumieniu przepisów Ustawy VAT.
Z powyższych przepisów wynika, że obowiązek dokonania korekty odnosi się do takich towarów, które stanowią u podatnika środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, a także grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
W przedstawionym zdarzeniu przyszłym wskazano, że Spółka po zakończeniu inwestycji na cudzym gruncie nie będzie przyjmować do używania ani wpisywać wybudowanej Instalacji do ewidencji środków trwałych, a także nie będzie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości Instalacji. Z tego względu, w opinii Spółki, przepisy dotyczące obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego nie znajdą zastosowania w przedmiotowej sprawie.
Spółka wskazuje ponadto, że obowiązek dokonania korekty nie powstanie także ze względu na okoliczność, iż w analizowanym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do zmiany pierwotnego przeznaczenia nieruchomości, ponieważ Instalacja po przekazaniu nakładów na rzecz Wynajmującego w dalszym ciągu będzie spełniała funkcję budowli odprowadzającej wody opadowe i roztopowe z najmowanych gruntów wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej. Co więcej, Umowa została podpisana na okres 15 lat, a Wnioskodawca po zakończeniu inwestycji w dalszym ciągu planuje prowadzić działalność gospodarczą na najmowanym terenie objętym Umową. W konsekwencji, Spółka po zakończeniu budowy Instalacji w dalszym ciągu będzie korzystała z efektów zrealizowanej inwestycji na cudzym gruncie.
Stanowisko przedstawione przez Spółkę zostało potwierdzone przykładowo w interpretacji indywidualnej z 27 marca 2024 r., nr 0115-KDIT1-1.4012.6.2018.13.S.KOM, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że: „W sytuacji opisanej we wniosku nie powstaną przesłanki skutkujące obowiązkiem skorygowania odliczonego dotychczas podatku naliczonego w razie przekazania nakładów na przystanki nieodpłatnie na rzecz B. S.A. zgodnie z zawartym porozumieniem, gdyż pierwotne przeznaczenie nakładów nie ulega zmianie”.
Zatem, Spółka nie będzie zobowiązana do dokonywania korekty odliczonego podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ustawy, z tytułu nabywanych towarów i usług na wytworzenie nieodpłatnie przekazanych nakładów.
Podsumowując, w opinii Spółki, z uwagi na przedstawione zdarzenie przyszłe, nie będzie ona zobowiązana do dokonania korekty odliczonego podatku VAT z faktur dokumentujących poniesione koszty budowy Instalacji ze względu na brak zastosowania art. 91 Ustawy VAT w przedmiotowej sprawie.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą, zgodnie z którym:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, w myśl którego:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Natomiast, na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z treści wskazanych wyżej przepisów wynika, że odliczenie podatku naliczonego przysługuje tylko podatnikom podatku od towarów i usług, jeżeli nabyte towary i usługi służą czynnościom opodatkowanym, tzn. czynnościom, które generują podatek należny.
Natomiast prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie przysługuje m.in. przy nabyciu towarów i usług:
1)wykorzystywanych do czynności nieobjętych zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług (tzn. niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem),
2)wykorzystywanych do czynności wprawdzie podlegających zakresowi opodatkowania podatkiem od towarów i usług, niemniej jednak na podstawie przepisów szczególnych zwolnionych od tego podatku.
Odliczenie podatku naliczonego przysługuje tylko podatnikom podatku od towarów i usług, jeżeli nabyte towary i usługi służą czynnościom opodatkowanym.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługiwało i będzie przysługiwało Państwu pełne prawo do odliczenia „na bieżąco” podatku naliczonego od wydatków związanych z budową Instalacji.
Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
W myśl art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
Stosownie do art. 86 ust. 11 ustawy:
Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Na podstawie ust. 13 powołanego artykułu:
Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:
1)za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo
2)za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego
-nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących zakupy związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i zapewnia neutralność tego podatku dla czynnych podatników VAT. Podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, nie wcześniej jednak niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów, jeżeli podatnik nie dokonał odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym wystąpiło prawo do odliczenia podatku naliczonego (art. 86 ust. 10 ustawy) lub w jednym z trzech następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy), ma prawo dokonać korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia podatku, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego (art. 86 ust. 13 ustawy).
Zaznaczyć należy, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością gospodarczą.
Jednakże ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć zatem charakter pośredni lub bezpośredni.
O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.
Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym.
Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów ustawy, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary były „wykorzystywane” do wykonywania czynności opodatkowanych. Użycie w art. 86 ust. 1 ustawy wyrazu „wykorzystywane” wskazuje, że prawo do odliczenia powstaje w przypadku gdy zakupiony towar jest „wykorzystywany” tylko do działalności gospodarczej opodatkowanej.
Zatem prawo do odliczenia powstaje jako konsekwencja dokonania przez podatnika określonych zakupów, które są następnie wykorzystywane do czynności opodatkowanych.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Z opisu sprawy wynika, że:
·Państwa Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT w Polsce.
·Głównym przedmiotem działalności Państwa Spółki jest produkcja (…). (…).
·Państwa Spółka nie prowadzi działalności zwolnionej od podatku VAT.
·Państwa Spółka nieprzerwanie od roku 1995 prowadzi działalność gospodarczą na najmowanej nieruchomości. Nieruchomość ta pełni rolę zarówno siedziby, jak i zakładu produkcyjnego Spółki.
·Z uwagi na zmiany własnościowe nieruchomości dokonane w roku 2022 Spółka w celu umożliwienia dalszego prowadzenia działalności gospodarczej na wskazanej nieruchomości zawarła z nowym właścicielem nieruchomości Spółką (Wynajmującym), w formie aktu notarialnego, umowę najmu gruntu wraz z nieruchomościami na nim posadowionymi na okres 15 lat.
·7 kwietnia 2024 r. wygasła decyzja z dnia 8 kwietnia 2014 r. wydana przez Starostę, udzielająca pozwolenie wodnoprawne na odprowadzenie wód opadowych i roztopowych z nieruchomości, na której Państwa Spółka prowadzi działalność gospodarczą, do wskazanego w decyzji rowu melioracyjnego.
·W okresie przed 7 kwietnia 2024 r., ze względu na zbliżające się wygaśnięcie ww. decyzji, Państwa Spółka starała się uzyskać pozwolenie na odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do miejskiej sieci kanalizacyjnej na kolejne lata, jednak 23 maja 2023 r. Spółka otrzymała pismo wydane przez Prezydenta Miasta, w którym Prezydent Miasta rekomenduje przekierowanie wód opadowych z terenu nieruchomości do pobliskiego zbiornika retencyjnego.
·W świetle wymogów nałożonych przepisami prawa wodnego, powyższe jest warunkiem koniecznym do umożliwienia Państwa Spółce dalszego prowadzenia działalności gospodarczej na wynajmowanej nieruchomości.
·W celu umożliwienia dalszego prowadzenia działalności gospodarczej na najmowanych gruntach, Państwa Spółka podjęła, zgodnie z otrzymanym pismem, działania zmierzające do możliwie szybkiego przekierowania wód opadowych i roztopowych do pobliskiego zbiornika retencyjnego.
·Ze względu na lokalizację zbiornika retencyjnego (zbiornik nie znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie najmowanych gruntów) oraz brak istniejącej infrastruktury, która mogłaby zostać wykorzystana przez Państwa Spółkę, w celu doprowadzenia wód opadowych do zbiornika retencyjnego, Spółka dokona budowy Instalacji, która będzie trwale związana z gruntem we własnym zakresie i na własny koszt. Instalacja będzie stanowić budowlę w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego.
·Państwa Spółka realizowała oraz realizuje szereg działań zmierzających do wykonania Instalacji.
·W związku z podejmowanymi czynnościami Państwa Spółka ponosi oraz będzie ponosić szereg kosztów związanych z realizacją inwestycji.
·Państwa Spółka otrzymała oraz rozliczyła już pierwsze faktury otrzymane od kontrahentów związane z budową Instalacji, m.in. faktury za wykonanie projektu Instalacji, za opinię geotechniczną oraz roboty budowlane.
·Zgodnie z ustaleniami pomiędzy stronami, w dniu zakończenia inwestycji Państwa Spółka przekaże nieodpłatnie wszelkie nakłady poniesione na budowę Instalacji na rzecz Wynajmującego. Z tego względu Spółka nie planuje przyjmować do używania oraz wpisywać przedmiotowej inwestycji do prowadzonej przez nią ewidencji środków trwałych.
·Instalacja w momencie zakończenia budowy i przekazania nakładów Wynajmującemu zostanie objęta przedmiotem najmu bez konieczności zmiany treści Umowy. Planowany termin ukończenia Instalacji został ustalony na początek III kwartału 2025 r.
·Nieodpłatne przekazanie nakładów stanowi więc czynność związaną z przeprowadzeniem opisanej we wniosku inwestycji polegającej na budowie Instalacji, która wpłynie na osiąganie przez Spółkę przychodów z działalności opodatkowanej podatkiem VAT poprzez umożliwienie dalszego wytwarzania produktów w zakładzie produkcyjnymi położonym na wynajmowanej nieruchomości.
·W świetle ustaleń między stronami, bez poniesienia i przekazania tych nakładów, ze względu na nałożone wymogi prawne, Państwa Spółka byłaby zmuszona do zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej pod dotychczasowym adresem.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że w świetle § 28 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1225 ze zm.), zwane dalej „Rozporządzenie Ministra Infrastruktury”:
Działka budowlana, na której sytuowane są budynki, powinna być wyposażona w kanalizację umożliwiającą odprowadzenie wód opadowych do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej.
Natomiast w myśl § 28 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury:
W przypadku budynków niskich lub budynków, dla których nie ma możliwości przyłączenia do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej, dopuszcza się odprowadzenie wód opadowych na własny teren nieutwardzony, do dołów chłonnych lub do zbiorników retencyjnych.
Mając na uwadze opis sprawy i wskazane wyżej przepisy stwierdzić należy, że wydatki ponoszone przez Państwa na budowę Instalacji, która będzie trwale związana z gruntem w celu odprowadzania wód opadowych i roztopowych z obszaru siedziby Państwa Spółki doprowadzającą je do zbiornika retencyjnego, nie są/nie będą bezpośrednio związane z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, bowiem nabyte towary i usługi nie będą podlegały dalszej odsprzedaży ani służyły do wytworzenia towarów i usług będących przedmiotem sprzedaży. Występuje natomiast związek pośredni Państwa nabyć i czynności opodatkowanych, wynikający z faktu, że realizowana inwestycja, polegająca na budowie Instalacji, wpłynie na osiąganie przez Państwa Spółkę przychodów z działalności opodatkowanej podatkiem VAT poprzez umożliwienie dalszego wytwarzania produktów w zakładzie produkcyjnymi położonym na wynajmowanej nieruchomości. Jednocześnie Państwa Spółka nie prowadzi działalności zwolnionej od podatku VAT. Ponadto – jak wskazali Państwo we wniosku – bez poniesienia i przekazania tych nakładów, ze względu na nałożone wymogi prawne, Państwa Spółka byłaby zmuszona do zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej pod dotychczasowym adresem.
Tym samym, towary i usługi z faktur dokumentujących wydatki poniesione/ponoszone na budowę Instalacji mają/będą miały wpływ na ogólne funkcjonowanie Państwa przedsiębiorstwa jako całości i generowanie przez Państwa Spółkę obrotu podlegającego opodatkowaniu.
Wobec powyższego, w rozpatrywanej sprawie obydwa warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy będą spełnione, ponieważ są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a efekty realizacji budowy Instalacji – jak wynika z wniosku – będą wykorzystane przez Państwa Spółkę wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
W konsekwencji, stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia całości podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację ww. inwestycji. Przy czym prawo to przysługuje/będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
Podsumowanie
Spółce, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, przysługiwało i będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia „na bieżąco” podatku naliczonego od wydatków związanych z budową Instalacji, o ile nie zaistnieją przesłanki negatywne określone w art. 88 ustawy.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Kolejne Państwa wątpliwości w sprawie dotyczą ustalenia, czy nieodpłatne przekazanie na Wynajmującego nakładów poniesionych przez Państwa związanych z realizacją inwestycji po wybudowaniu Instalacji będzie stanowiło czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Przy czym na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.
Z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Należy jednakże zauważyć, że ustawodawca od powyższej reguły przewidział wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 ustawy, natomiast w przypadku świadczenia usług – w art. 8 ust. 2 ustawy.
Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2)wszelkie inne darowizny
-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy:
Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Nieodpłatne świadczenie usług – co do zasady – nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych m.in. w art. 8 ust. 2 ustawy. Z przywołanego wyżej przepisu wynika, że w przypadku świadczenia usług, nieodpłatne świadczenie usług będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, kiedy wykonywane będzie na cele osobiste podatnika. Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegało będzie również wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy wskazuje, że opodatkowaniu jako odpłatne świadczenie usług, podlega użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności m.in. do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie.
Analizując natomiast treść art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.
Przez usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy rozumieć te usługi, które są wykonywane nieodpłatnie w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa. W tym więc aspekcie winny być rozpatrywane działania podejmowane przez dany podmiot.
Natomiast za usługi świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Przepisy ustawy formułują zatem zasadę, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega, co do zasady, odpłatne świadczenie usług, a nieodpłatne ich świadczenie traktuje się jako odpłatne w przypadkach określonych w ww. art. 8 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy.
Dla stwierdzenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie będzie się wpisywało w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.
Zatem, aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, tj. za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. Opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością. Przez świadczenie usług niezwiązanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy rozumieć takie świadczenie usług, które odbywa się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.
W związku z przedstawionym opisem sprawy w pierwszej kolejności należy ustalić, czy nakłady ponoszone na budowę Instalacji na gruncie będącym własnością odrębnego podmiotu – w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – należy traktować jako towar. W tym celu niezbędne staje się odwołanie do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.
Na podstawie art. 45 Kodeksu cywilnego:
Rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.
Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Stosownie natomiast do art. 47 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.
Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
W myśl art. 48 Kodeksu cywilnego:
Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.
Tak więc rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej.
Z punktu widzenia prawa cywilnego nakłady na nieruchomość (np. wybudowanie instalacji trwale związanej z gruntem, która będzie stanowić budowlę w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego), poniesione na cudzym gruncie stanowią część składową gruntu, a tym samym własność właściciela gruntu. W konsekwencji podmiot, który wybudował taki obiekt posadowiony na cudzym gruncie, nie może go sprzedać, ponieważ nie ma do niego tytułu prawnego. Niemniej jednak dysponuje on pewnym prawem do poniesionych nakładów, i może to prawo przenieść na rzecz innego podmiotu.
Wprawdzie ustawa o podatku od towarów i usług w odniesieniu do dostawy towarów posługuje się sformułowaniem „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel” (art. 7 ust. 1 ustawy), a więc nie uzależnia dostawy towarów od tytułu własności, jednak nakłady poniesione na nieruchomość nie stanowią odrębnych rzeczy, które mogłyby stanowić towar (w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy), a więc ich przekazanie nie może uchodzić za dostawę towarów.
Analiza przedstawionego przez Państwa opisu sprawy na tle powołanych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, że przekazanie przez Państwa na rzecz Wynajmującego nakładów inwestycyjnych poniesionych na gruncie niebędącym Państwa własnością, nie można rozpatrywać w kategorii dostawy towarów, gdyż nie mamy tu do czynienia z odrębną rzeczą, która mogłaby stanowić – zdefiniowany w art. 2 pkt 6 ustawy – towar.
Nakład jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Zatem przekazanie przez Państwa na rzecz Wynajmującego nakładów inwestycyjnych poniesionych przez Państwa w związku z budową Instalacji – budowli trwale związanej z gruntem – na gruncie niebędącym Państwa własnością, należy traktować jako świadczenie usług (w przedmiotowej sytuacji nieodpłatne), bowiem jest to w istocie przekazanie jedynie poniesionych nakładów, a nie budowli trwale z gruntem związanej.
Wskazać przy tym należy również, że stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy nieodpłatne świadczenie usług uznaje się za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli nie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Z treści wniosku wynika, że zgodnie z postanowieniami aneksu nr 2 do Umowy najmu, który został podpisany przez Państwa Spółkę z Wynajmującym w dniu 6 września 2024 r., to Spółka działając we własnym imieniu i na własną rzecz będzie odpowiedzialna za cały proces budowy Instalacji, a także za uzyskanie w tym zakresie wszelkich niezbędnych zezwoleń, decyzji, zgód i ekspertyz. Ponadto, zgodnie z ustaleniami Stron, Państwa Spółka przekaże nieodpłatnie Wynajmującemu wszelkie poniesione w ramach inwestycji nakłady, a Strony nie przewidują w jakimkolwiek momencie dokonania rozliczenia tych nakładów lub zwrotu poniesionych przez Państwa Spółkę wydatków. Przekazanie nastąpi więc tytułem darmym, Strony nie przewidują tutaj szczególnej formy prawnej. Zaznaczyć należy, że zgodnie z treścią aneksu nr 2 do Umowy najmu, Strony ustaliły również, że wraz z momentem zakończenia budowy Instalacji właścicielem Instalacji stanie się Wynajmujący oraz Instalacja w momencie zakończenia budowy i przekazania nakładów Wynajmującemu zostanie objęta przedmiotem najmu bez konieczności zmiany treści Umowy. Zatem – jak wskazali Państwo we wniosku – Spółka nie otrzyma od Wynajmującego wynagrodzenia ani ekwiwalentu wynagrodzenia za przekazanie nakładów na budowę Instalacji.
Należy zaznaczyć, że jak stanowi art. 693 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
Zgodnie z art. 676 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli najemca ulepszył rzecz najętą, wynajmujący, w braku odmiennej umowy, może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego.
Stosownie do art. 694 Kodeksu cywilnego:
Do dzierżawy stosuje się odpowiednio przepisy o najmie z zachowaniem przepisów poniższych.
W myśl art. 696 Kodeksu cywilnego:
Dzierżawca powinien wykonywać swoje prawo zgodnie z wymaganiami prawidłowej gospodarki i nie może zmieniać przeznaczenia przedmiotu dzierżawy bez zgody wydzierżawiającego.
Na mocy art. 697 Kodeksu cywilnego:
Dzierżawca ma obowiązek dokonywania napraw niezbędnych do zachowania przedmiotu dzierżawy w stanie niepogorszonym.
Stosownie do art. 705 Kodeksu cywilnego:
Po zakończeniu dzierżawy dzierżawca obowiązany jest, w braku odmiennej umowy, zwrócić przedmiot dzierżawy w takim stanie, w jakim powinien się znajdować stosownie do przepisów o wykonywaniu dzierżawy.
Z powyższych regulacji (w szczególności z art. 676 Kodeksu cywilnego) wynika, że jeśli najemca (dotyczy również dzierżawcy) ulepszył rzecz najętą, wynajmujący (w przedmiotowej sprawie wydzierżawiający), w braku odmiennej umowy, może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego.
W rozpatrywanej sprawie koniecznym jest rozważenie kwestii zakwalifikowania przedmiotowej czynności przekazania przez Państwa poczynionych nakładów na rzecz Wynajmującego, jako czynności związanej z Państwa działalnością gospodarczą.
W sprawie będącej przedmiotem wniosku nieodpłatne świadczenie usług polegające na nieodpłatnym przekazaniu ww. nakładów poniesionych przez Państwa Spółkę na rzecz Wynajmującego będzie miało związek z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą. Należy bowiem zauważyć, że – jak Państwo wskazali w opisie sprawy – łączący Strony stosunek umowny nie przewiduje możliwości samodzielnego dokonywania przez Spółkę istotnych modyfikacji nieruchomości, bowiem zgodnie z postanowieniami Umowy najmu podjęcie takich działań wymaga uprzedniej zgody Wynajmującego. W przeciwnym wypadku Spółka mogłaby być przed zakończeniem okresu najmu zobowiązana do przywrócenia nieruchomości do stanu pierwotnego (usunięcia Instalacji), co wiązałoby się z koniecznością poniesienia dodatkowych istotnych nakładów finansowych. Z tego względu Strony ustaliły, że Wynajmujący zgadza się, aby Spółka we własnym zakresie i na własny koszt przeprowadziła inwestycję na wynajmowanej nieruchomości, przy czym po zakończeniu budowy i oddaniu Instalacji do używania, poniesione nakłady zostaną nieodpłatnie przekazane Wynajmującemu. Z perspektywy Spółki, nieodpłatne przekazanie nakładów jest więc elementem ustaleń z Wynajmującym umożliwiających wybudowanie Instalacji i realizację wskazanego powyżej celu ekonomicznego tej inwestycji. Zaznaczyć należy, że aneks nr 2 do Umowy najmu zawiera wprost postanowienia, że Strony nie przewidują w jakimkolwiek momencie dokonania rozliczenia tych nakładów lub zwrotu poniesionych przez Państwa Spółkę wydatków. Zatem, Państwa Spółka nie otrzyma od Wynajmującego wynagrodzenia ani ekwiwalentu wynagrodzenia za przekazanie nakładów na budowę Instalacji. Zauważyć należy, że ponoszone przez Państwa Spółkę nakłady inwestycyjne – budowę Instalacji – na przedmiot Umowy najmu są niezbędne, a także są warunkiem koniecznym – w świetle wymogów nałożonych przepisami prawa wodnego – do umożliwienia Państwa Spółce dalszego prowadzenia działalności gospodarczej pod dotychczasowym adresem ze względu na odmowę Prezydenta Miasta dotyczącą możliwości odprowadzenia przez Państwa Spółkę wód opadowych i roztopowych do miejskiej sieci kanalizacyjnej, konieczne jest przekierowanie przez Państwa Spółkę wód opadowych do pobliskiego zbiornika retencyjnego (zbiornik nie znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie najmowanych gruntów) oraz brak istniejącej infrastruktury, która mogłaby zostać wykorzystana przez Państwa Spółkę, w celu doprowadzenia wód opadowych do zbiornika retencyjnego. Podkreślić należy, że w świetle ustaleń między Stronami, bez poniesienia i przekazania tych nakładów, ze względu na nałożone wymogi prawne, Państwa Spółka byłaby zmuszona do zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej pod dotychczasowym adresem. Zatem, realizowana przez Państwa Spółkę inwestycja polegającej na budowie Instalacji wpłynie na osiąganie przez Państwa Spółkę przychodów z działalności opodatkowanej podatnikiem VAT poprzez umożliwienie dalszego wytwarzania produktów w zakładzie produkcyjnym położonym na wynajmowanej nieruchomości. Wobec czego nieodpłatne przekazanie nakładów nastąpi w związku z dotychczasową działalnością gospodarczą jaką Państwo prowadzą z wykorzystaniem zakładu produkcyjnego położonego na wynajmowanej nieruchomości.
Wobec tego, nieodpłatne przekazanie przez Państwa poczynionych nakładów na rzecz Wynajmującego, należy traktować jako nieodpłatne świadczenie usług, dokonywane na cele związane z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą, niepodlegające opodatkowaniu. Tym samym, przekazanie to nie będzie stanowić nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem usług, zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy. W konsekwencji, w rozpatrywanej sprawie te przepisy nie będą miały zastosowania.
Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że przekazując nieodpłatnie ww. poniesione nakłady będą świadczyli Państwo nieodpłatną usługę, która w świetle art. 8 ust. 2 ustawy nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ przekazywane nieodpłatnie nakłady związane są z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą.
Podsumowanie
Nieodpłatne przekazanie, po wybudowaniu Instalacji, na Wynajmującego nakładów poniesionych przez Państwa związanych z realizacją inwestycji będzie stanowiło czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.
Dalsze Państwa wątpliwości w sprawie dotyczą ustalenia, czy po stronie Państwa Spółki wystąpi obowiązek skorygowania podatku naliczonego zgodnie z art. 91 ustawy, jeżeli Spółka będzie nadal prowadzić działalność gospodarczą na nieruchomości, z którą związana jest Instalacja.
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonywania korekty zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy:
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
Zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Na podstawie art. 91 ust. 3 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
W świetle art. 91 ust. 4 ustawy:
W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
Według art. 91 ust. 5 ustawy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy:
W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1)opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
W myśl art. 91 ust. 7 ustawy:
Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Stosownie do art. 91 ust. 7a ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.
Na mocy art. 91 ust. 7b ustawy:
W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.
Na podstawie art. 91 ust. 7c ustawy:
Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.
Według art. 91 ust. 7d ustawy:
W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.
Stosownie do art. 91 ust. 8 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.
Z powyższego wynika, że korekta, o której mowa w art. 91 ustawy, odnosi się do takich towarów, które stanowią u podatnika środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, a także grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
Ponadto z powyższych przepisów wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.
Przepisy art. 91 wprowadzają konstrukcję korekty podatku naliczonego dokonywaną z uwagi na zmianę struktury sprzedaży albo na zmianę pierwotnego przeznaczenia towaru lub usługi (z którą związany jest podatek naliczony). Wprowadzenie procedury korekty związane jest z faktem, że we wspólnym systemie VAT obowiązuje zasada odliczenia niezwłocznego, tzn. w momencie nabycia. W tym momencie czasowym związek towaru z danym rodzajem czynności (opodatkowane, zwolnione, mieszane) ma zazwyczaj charakter planowany. Do czasu faktycznego wykorzystania nabytego towaru lub usługi faktyczny związek z danym rodzajem czynności może się zmienić, przekreślając prawo do odliczenia albo uzasadniając dokonanie odliczenia.
Jednocześnie przepisy wprowadzają szczególny tryb korekty do wybranych składników majątku. Z uwagi na zazwyczaj wieloletni okres wykorzystania składników majątku zaliczanych do środków trwałych oraz nieruchomości ustawa przyjmuje zasadę dokonywania cząstkowej i równomiernej korekty w dłuższym czasie (dla nieruchomości przez 10 lat, a dla pozostałych składników majątku przez 5 lat). Regulacje te mają na celu urealnienie odliczenia podatku naliczonego. Ustawa zakłada bowiem, że środki trwałe (jako dobra o charakterze trwałym) zużywają się w określonym czasie, a nie jednorazowo. W tym też czasie stopniowo konsumowane jest prawo do odliczenia i należy je oceniać w dłuższej perspektywie czasu, a nie jednorazowo.
Na podstawie powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że podatnik jest zobowiązany, co do zasady, dokonać korekty podatku naliczonego w sytuacji, gdy zmienia się przeznaczenie środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych nabywcy lub podatnik dokonał odliczenia podatku naliczonego w wyższej lub niższej wartości niż wyliczona za dany rok.
Z opisu sprawy wynika, że Państwo:
·nieprzerwanie od roku 1995 prowadzą działalność gospodarczą na wynajmowanej nieruchomości, która pełni rolę zarówno siedziby, jak i zakładu produkcyjnego Państwa Spółki;
·nie prowadzą działalności zwolnionej od podatku VAT;
·z uwagi na zmiany własnościowe nieruchomości dokonane w roku 2022 w celu umożliwienia dalszego prowadzenia działalności gospodarczej na wynajmującej nieruchomości zawarli w dniu 2 sierpnia 2022 r. z nowym właścicielem nieruchomości, w formie aktu notarialnego, umowę najmu gruntu wraz z nieruchomościami na nim posadowionymi na okres 15 lat;
·realizowali oraz realizują szereg działań zmierzających do wykonania Instalacji na wynajmowanej nieruchomości. Ponadto, Instalacja będzie stanowić budowlę w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego oraz będzie trwale związana z gruntem;
·w związku z podejmowanymi czynnościami, ponoszą oraz będą ponosić szereg kosztów związanych z realizacją inwestycji. Wydatki związane z budową Instalacji są i będą ponoszone ze środków finansowych Państwa Spółki;
·otrzymali oraz rozliczyli już pierwsze faktury otrzymane od kontrahentów związane z budową Instalacji, m.in. faktury za wykonanie projektu Instalacji, za opinię geotechniczną oraz roboty budowlane;
·odliczali „na bieżąco” podatek VAT wynikający z otrzymanych faktur dokumentujących poniesione nakłady na budowę Instalacji;
·wszelkie nakłady związane z budową Instalacji księgują na koncie „inwestycje w toku”;
·nie planują przyjmować do używania oraz wpisywać przedmiotowej inwestycji do prowadzonej przez Państwa Spółkę ewidencji środków trwałych, ponieważ Instalacja w momencie zakończenia budowy i przekazania nakładów Wynajmującemu zostanie objęta przedmiotem najmu bez konieczności zmiany treści Umowy. Planowany termin ukończenia Instalacji został ustalony na początek III kwartału 2025 r.;
·po zakończeniu budowy Instalacji i przekazaniu nakładów Wynajmującemu dalej będą prowadzić działalność gospodarczą na nieruchomości będącej przedmiotem Umowy najmu, a przeprowadzona ww. inwestycja wpłynie na osiąganie przez Państwa Spółkę przychodów z działalności opodatkowanej podatkiem VAT poprzez umożliwienie dalszego wytwarzania produktów w zakładzie produkcyjnymi położonym na wynajmowanej nieruchomości.
Wskazać należy, że jeśli podatnik nabył towary lub usługi z zamiarem ich wykorzystania do określonych czynności (opodatkowanych lub niepodlegających opodatkowaniu lub zwolnionych od podatku) i nie wykorzystał ich zgodnie z takim zamiarem (zmiana przeznaczenia), wówczas konieczne jest dokonanie korekty podatku. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, jak również sytuacji, gdy nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Biorąc zatem pod uwagę przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w odniesieniu do tych nakładów ponoszonych na budowę Instalacji, które po nieodpłatnym przekazaniu na rzecz Wynajmującego będą przez Państwa Spółkę nadal wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych nie zachodzi obowiązek korekty podatku naliczonego odliczonego w momencie ponoszenia nakładów. W tej sytuacji nie dochodzi bowiem do zmiany przeznaczenia poniesionych nakładów.
W konsekwencji, Państwa Spółka nie będzie zobowiązana do dokonywania korekty, o której mowa w art. 91 ustawy, odliczonego podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług na budowę Instalacji, które zostaną nieodpłatnie przekazane na rzecz Wynajmującego, gdyż Instalacja ta niezmiennie będzie wykorzystywana przez Państwa do realizacji czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Podsumowanie
Po stronie Państwa Spółki nie wystąpi obowiązek skorygowania podatku naliczonego zgodnie z art. 91 ustawy, jeżeli Spółka będzie nadal prowadzić opodatkowaną podatkiem VAT działalność gospodarczą na nieruchomości, z którą związana jest Instalacja.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania intertpretacji.
Ponadto należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
W związku z powyższym zaznaczenia wymaga, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytań) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Jednocześnie podkreślam, że interpretacja ta została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
