
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
3 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie uznania, że:
- majątek przeniesiony na Nabywcę w ramach Umowy Sprzedaży będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT (pytanie oznaczone nr 2 we wniosku) - jest prawidłowe;
- przeniesienie w ramach umowy sprzedaży Działalności Podstawowej nie będzie wymagało dokonania przez Wnioskodawcę korekty wcześniej odliczonego VAT na zasadach wskazanych w art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT (pytanie oznaczone nr 3 we wniosku) - jest prawidłowe.
Uzupełnili Państwo wniosek pismem z 3 czerwca 2025 r. oraz - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 11 lipca 2025 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego (ostatecznie sformułowany po uzupełnieniach wniosku)
A. Sp. z o.o. („Wnioskodawca” lub „Spółka”) prowadzi działalność gospodarczą i podlega rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym („KRS”). Wnioskodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej w Polsce.
Podstawową działalnością Spółki jest sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych oraz furgonetek (PKD 45.11.Z). Spółka dokonuje sprzedaży pojazdów („Pojazdy”) w salonie samochodowym („Działalność Podstawowa”).
Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług („VAT”) i podlega rejestracji w rejestrze podatników VAT czynnych.
Spółka przypisała do każdej ze swoich działalności, tj. do Działalności Podstawowej oraz do pozostałej działalności składniki majątkowe, aktywa oraz zobowiązania, kluczowe umowy i pracowników związanych z działalnością danego działu. Wyodrębnienie dwóch oddzielnych działów nastąpiło u Wnioskodawcy na podstawie uchwały zarządu.
Spółka jest również właścicielem (…). Spółka jest ponadto właścicielem lokalu mieszkalnego położonego w (…) przeznaczonego na wynajem w celach turystycznych.
Wnioskodawca uzyskuje w ramach Działalności Podstawowej oraz w ramach Pozostałej Działalności przychody, które podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych („CIT”) w Polsce.
Struktura wewnętrzna i organizacyjna Spółki
Strukturę organizacyjną Spółki określa regulamin organizacyjny wraz z załącznikiem - schematem struktury organizacyjnej Spółki („Regulamin”). Zgodnie z tym Regulaminem struktura organizacyjna przedsiębiorstwa Spółki jest wieloszczeblowa. Na podstawie Regulaminu w Spółce wyodrębnia się dwa działy (łącznie „Działy”):
a)Dział Handlowy,
b)Dział Pozostałej Działalności („Pozostała Działalność”).
Pozostała Działalność polega na:
a)wynajmie nieruchomości zlokalizowanej w (…),
b)prowadzeniu (…),
c)lokowaniu wolnych środków obrotowych w aktywa inwestycyjne.
Poprzez Dział Handlowy prowadzona jest działalność gospodarcza w następującym zakresie:
a)sprzedaż nowych i używanych samochodów osobowych i dostawczych,
b)serwis nowych i używanych samochodów osobowych i dostawczych,
c)finansowanie zakupu ww. pojazdów oraz ubezpieczenia.
Oba powyższe działy funkcjonują niezależnie od siebie. Są to odrębne komórki, które działają niezależnie od siebie. Dział Handlowy służy Spółce do prowadzenia Działalności Podstawowej.
W ramach Działu Handlowego wyodrębniono w Spółce:
a)Dyrektora Zarządzającego (dedykowanego członka zarządu odpowiedzialnego za prowadzenie działalności gospodarczej poprzez Dział Handlowy),
b)Administrację (pracowników administracyjnych),
c)Kadry (osoby odpowiedzialne za sprawy kadrowe i rozliczanie płac),
d)Księgowość (osoby odpowiedzialne za prowadzenie ksiąg rachunkowych Spółki oraz rozliczenia podatkowe),
e)Wydział Zaopatrzenia,
f)Wydział Sprzedaży, w skład którego wchodzi komórka sprzedaży krajowej (samochody nowe i używane oraz osobowe i dostawcze), komórka sprzedaży zagranicznej, komórka „Finansowanie i ubezpieczenia” oraz komórka organizacyjna Dział Serwisu i części zamiennych.
W ramach Pozostałej Działalności wyodrębnia się w Spółce:
a)Komórkę organizacyjną - Dyrektora Zarządzającego (dedykowanego członka zarządu odpowiedzialnego za prowadzenie Pozostałej Działalności),
b)Wydział zarządzania majątkiem ruchomym i nieruchomym: wynajem nieruchomości w (…) oraz (…),
c)Wydział zarządzania zasobami inwestycyjnymi.
Do Pozostałej Działalności Spółka nie przypisuje odrębnego działu administracji, kadr i księgowości. W potrzebnym zakresie Pozostała Działalność wspierana jest przez wybrane komórki organizacyjne Działu Handlowego. W takim przypadku Spółka odpowiednio alokuje koszt danej komórki organizacyjnej do Pozostałej Działalności.
W zakresie wzajemnych rozliczeń, w związku z wyodrębnieniem Działu Handlowego oraz Pozostałej Działalności, w księgach Spółki wydzielone zostały składniki majątku (aktywa i pasywa) wykorzystywane przez oba Działy. Do poszczególnych Działów przypisywane są również przychody i koszty, jeżeli jakiekolwiek przychody i koszty dotyczą działalności prowadzonej przez oba Działy, to przychody i koszty przypisywane są według klucza alokacji.
Wyodrębnienie w Spółce Działu Handlowego oraz Pozostałej Działalności znajduje odzwierciedlenie w systemie rachunkowości:
- konta księgi głównej (syntetyka) zawierają zapisy o zdarzeniach w ujęciu systematycznym. Na kontach księgi głównej obowiązuje ujęcie zdarzeń zarejestrowanych uprzednio lub równocześnie w dzienniku, zgodnie z zasadą podwójnego zapisu. Zapisów na określonym koncie księgi głównej dokonuje się w kolejności chronologicznej;
- konta ksiąg pomocniczych (analityka) zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym, jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej;
- system informatyczno-księgowy stosowany przez Spółkę do prowadzenia ksiąg rachunkowych umożliwia takie ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych, by możliwe było przyporządkowanie przychodów i kosztów, aktywów i zobowiązań wyłącznie do wyodrębnionej części Spółki.
Innymi słowy, zdarzenia gospodarcze realizowane przez Dział Handlowy:
- są ewidencjonowane, w sposób umożliwiający identyfikację odrębnego agregatu aktywów i zobowiązań przypisanych do Działu Handlowego;
- możliwe będzie przypisanie do Działu Handlowego poszczególnych kosztów/wydatków oraz przychodów;
- posiada on ewidencję składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej poprzez Dział Handlowy.
Konta ksiąg pomocniczych (analityka) stanowią rozwinięcie kont księgi głównej (syntetyki), o ile naturalnie dane konto posiada rozwinięcie analityczne. Zapisy księgowane są wyłącznie na ostatni poziom analityki konta, dzięki czemu nie jest możliwe omyłkowe wprowadzenie zapisu wyłącznie na konto syntetyczne. Struktura planu kont umożliwia przypisywanie przychodów i kosztów do wyodrębnionych części przedsiębiorstwa.
W przypadku Pozostałej Działalności - składniki majątku stanowią grunty i nakłady na nieruchomości inwestycyjne, które nie zostały przez ten podmiot wprowadzane do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Pozostała Działalność polega również na prowadzeniu (…). Sprzedaży do Nabywcy nie będą podlegały składniki majątkowe związane z prowadzeniem (…), ruchomości, nieruchomości oraz wyposażenie.
Spółka prowadzi analityczną ewidencję wszystkich składników majątku trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także system kadrowo-płacowy służący rozliczaniu wynagrodzeń zatrudnionych pracowników.
W szczególności do środków trwałych Spółka zalicza:
a)nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale,
b)maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
c)ulepszenia w obcych środkach trwałych,
d)inwentarz żywy.
Składniki majątku są odpowiednio wykorzystywane przez Dział Handlowy lub w ramach Pozostałej Działalności.
Planowana transakcja
Spółka znalazła nabywcę („Nabywca”) zainteresowanego odpłatnym nabyciem od Wnioskodawcy Działalności Podstawowej. Intencją Nabywcy jest kontynuowanie prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o składniki majątkowe związane z prowadzeniem Działalności Podstawowej. Nabywca nie rozważa nabycia Pozostałej Działalności, jego cele inwestycyjne koncentrują się wyłącznie na działalności dealerskiej oraz usługach pomocniczych świadczonych przez Dział Handlowy.
Wnioskodawca z Nabywcą (dalej łącznie jako „Strony”) planują dokonanie odpłatnego zbycia na rzecz Nabywcy Działalności Podstawowej (Działu Handlowego) w ramach cywilnoprawnej umowy sprzedaży („Umowa Sprzedaży”). Wyrażenie zgody na zawarcie Umowy Sprzedaży będzie potwierdzać uchwała zgromadzenia wspólników Wnioskodawcy, która zostanie podjęta zgodnie z ustawą z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.; „KSH”). Intencją Nabywcy jest nabycie aktywów związanych z Działalnością Podstawową Spółki. Przedmiotem sprzedaży do Nabywcy nie będą udziały w Spółce.
Dla potrzeb sprzedaży zostało przygotowane zestawienie sprzedawanych składników majątku, który zakłada:
- przeniesienie do Nabywcy całej Działalności Podstawowej, z wyłączeniem składników majątku związanych z Pozostałą Działalnością,
- umowy, należności oraz zobowiązania związane z Pozostałą Działalnością pozostaną własnością Spółki,
- Spółka pozostanie właścicielem wybranych rachunków bankowych oraz znajdujących się na nich wolnych środków pieniężnych,
- Spółka pozostanie właścicielem nieruchomości, ruchomości, aktywów, pasywów, należności, zobowiązań oraz stroną umów z kontrahentami w zakresie, w jakim dotyczą one Pozostałej Działalności.
Przedmiotem sprzedaży do Nabywcy będą w szczególności:
- prawa majątkowe i prawa własności intelektualnej związane z Działalnością Podstawową, w tym składniki o charakterze materialnym (grunty, budynki i budowle, urządzenia techniczne, ruchomości i towary) oraz składniki majątku o charakterze niematerialnym (m.in. nabyte licencje, programy komputerowe oraz know-how) wykorzystywane w Działalności Podstawowej.
- należności i zobowiązania związane z Działalnością Podstawową,
- prawa i obowiązki z umów zawartych z kontrahentami i współpracownikami oraz pracownikami dotyczącymi Działalności Podstawowej,
- dokumentacja techniczna i dokumentacja księgowa związana z Działalnością Podstawową.
Po zawarciu Umowy Sprzedaży Spółka pozostanie właścicielem w szczególności:
a)praw majątkowych i praw własności intelektualnej związanych z Pozostałą Działalnością, w tym składników o charakterze materialnym (grunty, budynki i budowle, urządzenia techniczne, ruchomości i wyposażenie) oraz składniki majątku o charakterze niematerialnym (m.in. nabyte licencje, programy komputerowe oraz know-how) wykorzystywane w Pozostałej Działalności;
b)należności i zobowiązań związanych z Pozostałą Działalnością;
c)praw i obowiązków z umów zawartych z kontrahentami i współpracownikami oraz pracownikami dotyczącymi Pozostałej Działalności;
d)dokumentacji technicznej i dokumentacji księgowej związanej z Pozostałą Działalnością.
Sprzedaży podlegać będą wyłącznie składniki majątkowe Spółki. Przedmiotem sprzedaży nie będą udziały w Spółce. Inwestor (Nabywca) jest zainteresowany kontynuowaniem wyłącznie Podstawowej Działalności, czyli sprzedaży samochodów. Nabywca nie jest zainteresowany prowadzeniem Pozostałej Działalności. Intencją Inwestora (Nabywcy) jest nieprzerwane i niezakłócone prowadzonej działalności obecnie poprzez Dział Handlowy.
Z punktu widzenia Nabywcy kluczowe jest wstąpienie w prawa i obowiązki Spółki wynikające z umowy o współpracy z marką (…). Producenci wyrazili pisemnie zgodę na sprzedaż Działu Handlowego do Nabywcy.
Na podstawie składników majątkowych, które zostaną sprzedane z poziomu Spółki, jako Działalność Podstawowa (Dział Handlowy), Nabywca będzie w stanie prowadzić ten rodzaj działalności w takim zakresie, jak przed sprzedażą.
Spółka potwierdza raz jeszcze, że taka struktura sprzedaży do Nabywcy jest dokonywana wyłącznie z powodów biznesowych, tzn. Inwestor (Nabywca) zainteresowany jest zakupem wyłącznie Działalności Podstawowej, bez Pozostałej Działalności. Sprzedaż majątku w takiej formie wynika z ustalonych warunków z Nabywcą.
Nabywca nie będzie musiał angażować dodatkowych środków, by kontynuować działalność prowadzoną obecnie przez Wnioskodawcę w dotychczasowym zakresie w oparciu o składniki majątkowe należące do Podstawowej Działalności. Przy czym, jeżeli po nabyciu Podstawowej Działalności Nabywca nabędzie dodatkowe usługi, to nie będzie to wynikało z braku przejęcia istotnych funkcji na moment zawarcia Umowy Sprzedaży. Nabywca zapewni sobie dostawców niektórych usług według własnego zapotrzebowania (np. usługi księgowe, wsparcie informatyczne), ale nie będzie to kwestia zakłócająca funkcjonalność Podstawowej Działalności. Nabywca nabędzie w takim przypadku usługi od innych dostawców. Przedmiotem sprzedaży będą wszystkie istotne funkcje i aktywa, które „od zaraz” umożliwią kontynuację Podstawowej Działalności.
Przedmiotem niniejszego Wniosku nie jest ustalenie skutków podatkowych dokonania podziału Wnioskodawcy. Nie mniej jednak, na podstawie składników majątkowych, które zostaną w Spółce jako Pozostała Działalność, Spółka będzie w stanie prowadzić ten rodzaj działalności w takim zakresie jak przed zawarciem Umowy Sprzedaży.
Kontynuacja działalności Spółki w zakresie Pozostałej Działalności nie wymaga nabycia dodatkowych usług przez Wnioskodawcę, ale Wnioskodawca zastrzega sobie taką możliwość - nie są to jednak usługi uniemożliwiające prowadzenie działalności gospodarczej w oparciu o pozostałe w Spółce składniki materialne oraz niematerialne.
Podstawowa Działalność stanowi zespół składników wyodrębniony w Spółce w stosownej uchwale zarządu Wnioskodawcy. Na podstawie tych składników Nabywca będzie mógł kontynuować działalność prowadzoną dotychczas przez Spółkę w sposób niezakłócony.
Nabywca w oparciu o nabywane składniki będzie miał zdolność do funkcjonowania niezależnie oraz prowadzić działalność gospodarczą w tym samym zakresie w jakim prowadzi ją Spółka. Działalność gospodarcza poprzez Podstawową Działalność wykonywana będzie samodzielnie przez Nabywcę, tj. z wykorzystaniem własnych zasobów.
Wyodrębnienie składników majątku Spółki i ich nabycie przez Nabywcę:
- będzie cechowało się zdolnością do kontynuowania prowadzenia działalności gospodarczej Spółki przez Nabywcę,
- związane jest z przejęciem przez Nabywcę praw i obowiązków związanych z umowami zawieranymi uprzednio przez Spółkę w związku z Podstawową Działalnością,
- przejawia się w ten sposób, że działalność prowadzona dotychczas przez Spółkę w ramach Podstawowej Działalności będzie kontynuowana przez Nabywcę z wykorzystaniem zasobów osobowych, pracowników w rozumieniu ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.; „Kodeks Pracy”) oraz osób fizycznych współpracujących dotychczas ze Spółką na podstawie umów cywilnoprawnych,
- prowadzić będzie do powstania zespołu składników materialnych i niematerialnych u Nabywcy, który pozwoli na samodzielną realizację stawianych zadań gospodarczych”.
Pracownicy Wnioskodawcy przejdą na Nabywcę w wyniku zawarcia Umowy Sprzedaży.
Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
1)Czy majątek przeniesiony na nabywcę w ramach Umowy Sprzedaży stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o CIT, w związku z czym dochodem Wnioskodawcy będzie wartość rynkowa sprzedawanego majątku, pomniejszona o koszty uzyskania przychodów stanowiące sumę podatkowej wartości netto zbywanych składników majątku trwałego i obrotowego, w tym sumę niezamortyzowanej części wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych?
2)Czy majątek przeniesiony na Nabywcę w ramach Umowy Sprzedaży stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT i taka sprzedaż nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT?
3)Czy przeniesienie Działalności Podstawowej do Nabywcy będzie wymagało dokonania przez Wnioskodawcę korekty wcześniej odliczonego VAT na zasadach wskazanych w art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Ad 1
Zdaniem Wnioskodawcy, majątek przeniesiony na Nabywcę w ramach Umowy Sprzedaży stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o CIT.
Ad 2
Zdaniem Wnioskodawcy, majątek przeniesiony na Nabywcę w ramach Umowy Sprzedaży stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT i taka sprzedaż nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.
Ad 3
Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie Działalności podstawowej do Nabywcy nie będzie wymagało dokonania przez Wnioskodawcę korekty wcześniej odliczonego VAT na zasadach wskazanych w art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT.
Uzasadnienie
Część wspólna uzasadnienia
Uwagi ogólne
Przepis art. 4a pkt 4 ustawy o CIT definiuje zorganizowaną część przedsiębiorstwa („ZCP”) jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Bazując na powyższych ustaleniach, w świetle definicji ZCP podpartej praktyką interpretacyjną organów podatkowych i orzecznictwem sądowo administracyjnym, istnienie ZCP uzależnione jest od spełnienia następujących przesłanek:
1)istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych obejmującego również zobowiązania;
2)wyodrębnienie organizacyjne zespołu składników majątkowych w istniejącym przedsiębiorstwie;
3)wyodrębnienie finansowe składników majątkowych w istniejącym przedsiębiorstwie;
4)wyodrębnienie funkcjonalne danego zespołu składników majątkowych przeznaczonego do realizacji określonych zadań gospodarczych, mogącego stanowić oddzielne przedsiębiorstwo samodzielne prowadzące działalność gospodarczą.
Cechy charakterystyczne „przedsiębiorstwa”
Zgodnie z art. 4a pkt 3 ustawy o CIT, ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.; „Kodeks cywilny”).
Zgodnie z art. 551 Kodeksu Cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
a)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
b)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
c)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
d)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
e)koncesje, licencje i zezwolenia;
f)patenty i inne prawa własności przemysłowej;
g)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
h)tajemnice przedsiębiorstwa;
i)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 551 Kodeksu Cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 551 Kodeksu cywilnego.
Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu Cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o CIT) jest więc to, że stanowi on „zespół składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”. Potwierdza to art. 552 Kodeksu Cywilnego, zgodnie z którym „czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych”.
Co wynika z powyższych regulacji, za „przedsiębiorstwo” nie można uznać każdego - przypadkowego zbioru składników majątku należących do podatnika. Konieczne jest, aby składniki te pozostawały we wzajemnych interakcjach, w taki sposób, aby traktować je jako powiązany funkcjonalnie zespół, służący wykonywaniu (przeznaczony do prowadzenia) określanej działalności jako przedsiębiorstwo. Innymi słowy, aby można było mówić o tym, czy dany zespół składników niematerialnych i materialnych może stanowić „przedsiębiorstwo” istotne jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. W szczególności istotne jest, aby taki zespół składników umożliwiał kontynuowanie prowadzonej przez uprzednio działalności gospodarczej.
Cechy charakterystyczne ZCP
Ustawa o CIT definiuje pojęcie ZCP zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Z powyższej definicji jednoznacznie wynika, że status zorganizowanej części przedsiębiorstwa można przypisać tylko takiej części mienia, która spełnia łącznie następujące warunki:
a)stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) powiązanych funkcjonalnie i przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych;
b)jest organizacyjnie wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie;
c)jest finansowo wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie;
d)jest przeznaczona do realizacji określonych zadań gospodarczych (jest wyodrębniona funkcjonalnie);
e)mogłaby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.
Zdaniem Wnioskodawcy, opisany w zdarzeniu przyszłym zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na majątek podlegający sprzedaży do Nabywcy spełnia wszystkie ww. przesłanki. W konsekwencji, Działalność Podstawowa (Dział Handlowy) stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o CIT.
W punktach poniżej Spółka zawarła szczegółową argumentację na potwierdzenie swojego stanowiska.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1
Dział Handlowy jako zespół składników materialnych i niematerialnych
Zarówno w doktrynie, jak i w praktyce organów podatkowych (w tym potwierdzoną dostępnymi interpretacjami organów podatkowych i orzeczeniami sądów administracyjnych) przyjmuje się, że o spełnieniu pierwszej ze wskazanych wyżej przesłanek decyduje wyodrębnienie w ramach istniejącego przedsiębiorstwa majątku (praw i zobowiązań) związanego z podstawowymi funkcjami realizowanymi przez daną część przedsiębiorstwa.
Dział Handlowy, obejmuje i będzie obejmował na moment sprzedaży wszystkie składniki majątkowe (materialne i niematerialne) przypisane do nich zgodnie z ich podstawowym, faktycznym przeznaczeniem, służące efektywnej i samodzielnej realizacji przypisanej im działalności gospodarczej.
Przedmiotowy zespół składników majątkowych tworzących Działalność Handlową obejmuje w szczególności:
a)prawa majątkowe i prawa własności intelektualnej związane z Działalnością Podstawową,
b)należności i zobowiązania związane z Działalnością Podstawową,
c)prawa i obowiązki z umów zawartych z kontrahentami i współpracownikami oraz pracownikami dotyczącymi Działalności Podstawowej,
d)dokumentację techniczną i dokumentację księgową związaną z Działalnością Podstawową.
Powyższe oznacza, że Działalność Podstawową tworzą i będą tworzyć nieprzypadkowe, ale odpowiednio dobrane (alokowane do Działalności Podstawowej) składniki majątku. Przy ich doborze istotna będzie rola, jaką składniki te odgrywają przy wykonywaniu powierzonych temu działowi funkcji w docelowym modelu funkcjonowania. W konsekwencji, wchodzące w skład Działalności Podstawowej składniki majątkowe, pozostające we wzajemnych relacjach z racji pełnionych przez Działalność Podstawową funkcji, będą tworzyły wyodrębnioną całość.
Zdaniem Wnioskodawcy, brak pozostawienia u Wnioskodawcy praw i obowiązków związanych z ogólnym funkcjonowaniem Wnioskodawcy, które są kluczowe z punktu widzenia prowadzonej przez Dział Handlowy działalności gospodarczej, tym bardziej świadczy o uznaniu opisanego we Wniosku zdarzenia przyszłego zespołu składników materialnych i niematerialnych za ZCP.
Należy przy tym zauważyć, że jedynym składnikiem wymienionym bezpośrednio w definicji legalnej zorganizowanej części przedsiębiorstwa są zobowiązania. Trzeba zatem uznać, że zobowiązania stanowią fundamentalny element przedmiotowego pojęcia, gdyż ustawodawca w sposób celowy wyeksponował rolę zobowiązań w ramach zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w doktrynie prawa podatkowego: „Na zorganizowaną część przedsiębiorstwa powinny składać się zarówno składniki materialne, jak i niematerialne. Do składników materialnych zaliczyć można np. budynki, urządzenia, pojazdy, wyposażenie. Jeżeli z działalnością danej zorganizowanej części przedsiębiorstwa związane są składniki niematerialne, one również powinny być przedmiotem takiej transakcji. (...) Do składników tych zaliczyć można np. licencje, na podstawie których przenoszony dział przedsiębiorstwa świadczył usługi, ale też np. umowy takiego działu. Dodatkowo składnik zorganizowanej części przedsiębiorstwa stanowić będą również pracownicy w niej zatrudnieni” - tak K. Gil, A. Obońska, A. Wacławczyk, A. Walter (red.), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa 2019, Legalis.
W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, zespół składników wchodzący w skład Działalności Podstawowej spełnia pierwszy warunek ZCP, tj. stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych wynikający z definicji ZCP znajdującej się ustawie o CIT.
Wyodrębnienie organizacyjne Działu Handlowego
Ustawa o CIT nie zawiera definicji wyodrębnienia organizacyjnego. W praktyce stosowania prawa (w tym potwierdzonej dostępnymi interpretacjami organów podatkowych i orzeczeniami sądów administracyjnych) przyjmuje się jednak, że o spełnieniu tej przesłanki można mówić, gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze danego przedsiębiorstwa. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnych charakterze.
W świetle powyższego Wnioskodawca pragnie podkreślić, że Dział Handlowy i związane z nim składniki zostały wyodrębnione pod względem organizacyjnym w strukturze działalności Wnioskodawcy na podstawie stosownej uchwały zarządu Wnioskodawcy.
Do Działu Handlowego zostały przypisane wszelkie niezbędne składniki majątkowe, które są niezbędne do kontynuowania prowadzonej działalności gospodarczej przez Nabywcę. Co istotne, w Spółce od Działu Handlowego zostali przypisani pracownicy, którzy podlegają zarządowi Wnioskodawcy lub do niego raportują. W działalności Działu Handlowego wykorzystywane są składniki majątkowe dedykowane do tej działalności.
Powyższe oznacza, że od strony faktycznej (z racji pełnionych zadań) oraz formalnej (tj. w sposób udokumentowany uchwałą zarządu Wnioskodawcy), Dział Handlowy stanowi odrębną organizacyjnie całość, dającą się oddzielić od pozostałej działalności Spółki.
Takie rozumienie pojęcia wyodrębnienia organizacyjnego potwierdzają m.in. następujące interpretacje indywidualne:
a)„Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze” - tak: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 lipca 2024 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.231.2024.3.KK;
b)„(...) samo nazwanie jednostki wewnętrznej określonym mianem nie zapewnia wyodrębnienia organizacyjnego, jeżeli nie podąża za tym autonomia decyzyjna, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym. Ważne jest przypisanie jednostce uprawnień skutkujących samodzielnym prowadzeniem działalności „widocznym z zewnątrz”. Oznacza to, że wyodrębnienie musi wynikać z określonych decyzji statutowych (zarządczych itp.), które formalnie nadają jednostce wewnętrznej uprawnienia uzasadniające jej wydzielenie organizacyjne” - tak: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 marca 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.51.2024.2.JF;
W tym zakresie Wnioskodawca pragnie ponadto wskazać również na interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej („Dyrektor KIS”):
a)z 22 lutego 2019 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.485.2018.3.JC,
b)z 5 stycznia 2024 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4011.779.2023.1.MC.
Wyodrębnienie finansowe Działu Handlowego
Ustawa o CIT nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem wyodrębnienia finansowego. Niemniej jednak w praktyce stosowania prawa (w tym potwierdzonej dostępnymi interpretacjami organów podatkowych i orzeczeniami sądów administracyjnych) uznaje się, że przesłanka ta oznacza sytuację, gdy sposób prowadzenia ewidencji zdarzeń gospodarczych danego przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do realizowanych zadań gospodarczych. Nie należy jednak utożsamiać tego pojęcia z pełną samodzielnością finansową.
W świetle powyższego, Wnioskodawca pragnie podkreślić, że Dział Handlowy został wyodrębniony finansowo u Wnioskodawcy, co przejawia się na następujących płaszczyznach:
a)konta księgi głównej (syntetyka) zawierają zapisy o zdarzeniach w ujęciu systematycznym. Na kontach księgi głównej obowiązuje ujęcie zdarzeń zarejestrowanych uprzednio lub równocześnie w dzienniku, zgodnie z zasadą podwójnego zapisu. Zapisów na określonym koncie księgi głównej dokonuje się w kolejności chronologicznej;
b)konta ksiąg pomocniczych (analityka) zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej;
c)system informatyczno-księgowy stosowany przez Spółkę do prowadzenia ksiąg rachunkowych umożliwia takie ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych, by możliwe było przyporządkowanie przychodów i kosztów, aktywów i zobowiązań wyłącznie do wyodrębnionej części Spółki.
Innymi słowy, zdarzenia gospodarcze realizowane przez Dział Handlowy:
a)są ewidencjonowane, w sposób umożliwiający identyfikację odrębnego agregatu aktywów i zobowiązań przypisanych do Działu Handlowego;
b)zostać mogą przypisanie do Działu Handlowego do poszczególnych kosztów/wydatków oraz przychodów;
c)są ewidencjonowane jako składniki majątkowe służące do prowadzenia działalności gospodarczej poprzez Dział Handlowy.
W rezultacie ewidencja księgowa i finansowa Wnioskodawcy umożliwia faktyczne zarządzanie zespołem składników majątkowych przypisanych do Działu Handlowego. W ocenie Wnioskodawcy, wyodrębnienie finansowe będzie przejawiać się poprzez prowadzenie ewidencji księgowej u Wnioskodawcy w taki sposób, aby możliwe było przyporządkowanie kosztów, przychodów, zobowiązań oraz należności tej spółki do poszczególnych mas majątkowych.
Z ostrożności Wnioskodawca wskazuje, że wyodrębnienie finansowe nie oznacza jednak pełnej samodzielności finansowej, mimo że Wnioskodawca uznaje, że w niniejszej sprawie Dział Handlowy taką samodzielność posiada.
W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy opisany zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących Dział Handlowy spełnia trzeci warunek z definicji ZCP, dotyczący wyodrębnienia finansowego.
Takie rozumienie pojęcia bycia niezależnym przedsiębiorstwem potwierdzają m.in. następujące interpretacje indywidualne:
a)„(...) wyodrębnienie finansowe nie musi oznaczać pełnej samodzielności finansowej, w szczególności wyodrębnienie finansowe nie oznacza konieczności prowadzenia odrębnej księgowości dla zorganizowanej części przedsiębiorstwa” - tak: interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 4 stycznia 2023 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.591.2022.3.KK;
b)„część majątku jest wyodrębniona finansowo, jeśli możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do tej części majątku. Konieczność wyodrębnienia finansowego nie oznacza jednak automatycznie, że ZCP musi być samobilansującym się oddziałem. W orzecznictwie podkreśla się, że wyodrębnienie finansowe nie musi oznaczać pełnej samodzielności finansowej, lecz sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP” - tak interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 7 marca 2019 r., sygn. IPPB5/4510-482/16-2/S/AK/MW.
Wyodrębnienie funkcjonalne Działu Handlowego
Ustawa o CIT nie zawiera definicji wyodrębnienia funkcjonalnego. Niemniej jednak przesłankę tę - zgodnie z ukształtowaną linią orzeczniczą sądów administracyjnych i organów podatkowych - należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych i zdolności do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Zorganizowana część przedsiębiorstwa ma bowiem stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. ma obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.
Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz określenie funkcji i zakres działalności Działu Handlowego nie ulega wątpliwości, iż stanowi on zorganizowany kompleks składników materialnych i niematerialnych przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych Wnioskodawcy.
Do Działu Handlowego przydzielone są wszystkie niezbędne składniki materialne i niematerialne umożliwiające wykonywanie ww. funkcji - składniki zostały wyszczególnione w opisie zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca pragnie przy tym podkreślić, że ww. składniki majątkowe będą wzajemnie powiązane w sposób umożliwiający samodzielne i efektywne realizowanie ww. funkcji. Powyższe oznacza, iż Dział Handlowy będą stanowić funkcjonalnie odrębną całość, przeznaczoną do samodzielnego prowadzenia powierzonych zadań (działalności dealerskiej i serwisowej).
W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że Dział Handlowy będzie spełniać czwartą ze wskazanych przesłanek konstytuujących ZCP, związaną z wyodrębnieniem funkcjonalnym w ramach Spółki. Dział Handlowy dysponuje oraz po sprzedaży będzie dysponował pełnym zapleczem oraz kompletną infrastrukturą majątkową, która zapewni kontynuowanie działalności prowadzonej przez Dział Handlowy.
Co istotne, nawet gdyby Spółce zarzucono, że Dział Handlowy nie posiada lub nie dysponuje jakimś składnikiem majątkowym służącym prowadzeniu działalności gospodarczej i świadczącym o ZCP, to w praktyce interpretacyjnej organów podatkowych oraz w orzecznictwie sądowo-administracyjnym wskazuje się, że taka ocena (czy mamy do czynienia z ZCP) powinna zostać dokonana w oparciu o kryterium istotności tych braków.
Powyższe stwierdzenie jest zgodne ze stanowiskiem prezentowanym przez Naczelny Sąd Administracyjny, przykładowo w wyroku z 23 marca 2012 r. (sygn. II FSK 1643/10), w którym sąd wskazał, że: „zawarta w art. 4a pkt 4 u.p.d.o.p. definicja nie wymaga, aby zespół składników, o którym w niej mowa, obejmował wszelkie elementy obsługi funkcjonowania przedsiębiorstwa, gdyż zawęża ona pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa do składników materialnych i niematerialnych pozwalających na realizację określonych zadań gospodarczych, jako niezależne przedsiębiorstwo. Brak w przedsiębiorstwie wewnętrznych działów obsługujących jego zadania kadrowe, informatyczne i finansowe nie pozbawia tegoż przedsiębiorstwa możliwości realizacji określonych zadań gospodarczych. (...) istotą przedsiębiorstwa, jako zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest prowadzenie działalności gospodarczej poprzez realizację określonych zadań gospodarczych. Mogą być one wykonywane bez wewnętrznych działów obsługi kadrowej, informatycznej i finansowej przedsiębiorstwa, które to zadania, jak trafnie podniósł sąd I instancji, mogą być przedmiotem obsługi dokonywanej przez firmy zewnętrzne /outsourcing/. Usługi te, jako niematerialne, nie decydują o realizacji przez przedsiębiorstwo jego zadań gospodarczych, lecz wspomagają jedynie jego funkcjonowanie jako podmiotu gospodarczego. Przyjęcie stanowiska organu prowadziłoby do wniosku, że podmiot gospodarczy, który realizując swoje zadania gospodarcze korzysta z zewnętrznych usług niematerialnych, na przykład w zakresie obsługi kadrowej, informatycznej i finansowej, nie stanowi przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 K.c. Praktyka gospodarcza pokazuje natomiast coś przeciwnego - wiele przedsiębiorstw realizujących zadania gospodarcze, dla których zostały powołane, korzysta w powyższych zakresach z usług outsourcingowych, co nie wyklucza uznawania ich za przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 K.c.”.
Analogiczne stanowisko przyjął również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 września 2011 r. (I FSK 1383/10), w którym wskazał, że na gruncie podatku od towarów i usług, które operuje podobnym rozumieniem ZCP jak ustawa o CIT: „istotą przedsiębiorstwa, jako zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest bowiem prowadzenie działalności gospodarczej, poprzez realizację określonych zadań gospodarczych, które mogą być wykonywane bez wewnętrznych działów obsługi kadrowej, informatycznej i finansowej przedsiębiorstwa, które to zadania mogą być przedmiotem obsługi dokonywanej przez firmy zewnętrzne (outsourcing). Usługi te bowiem, jako niematerialne, nie decydują o realizacji przez przedsiębiorstwo jego zadań gospodarczych, lecz wspomagają jedynie jego funkcjonowania jako podmiotu gospodarczego. (...) Reasumując: dla bytu zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (…) konieczny jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania, co oznacza, że zespół ten nie musi obejmować działów obsługujących przedsiębiorstwo pod względem niematerialnym, w zakresie obsługi kadrowej, informatycznej i finansowej, które nie są niezbędne do realizacji, przez zespół tak wyodrębnionych składników majątkowych, jego określonych zadań gospodarczych”.
Podobne stanowisko zostało potwierdzone przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej wydanej 27 marca 2017 r. (sygn. 2461-IBPP3.4512.921.2016.1.EJ), w której organ uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy dla transakcji zbycia przedsiębiorstwa, zgodnie z którym: „Opis sprawy wskazuje zatem, że pomimo wyłączenia z transakcji sprzedaży praw i obowiązków wynikających z umów związanych z ogólnym funkcjonowaniem spółki Wnioskodawcy, status przedsiębiorstwa nie zostanie naruszony. Zdaniem Wnioskodawcy, umowy które nie zostaną przekazane Nabywcy nie są konieczne i wymagane dla prawidłowej działalności Kompleksu. W razie potrzeby, Nabywca będzie w stanie skorzystać z własnych albo zewnętrznych zasobów, by zastąpić te umowy (...)”.
Przyjąć zatem należy, że ta potencjalna zdolność do samodzielnej realizacji zadań wyraża się możliwością realizacji określonych zadań gospodarczych przez daną masę majątkową, która mogłaby de facto stanowić oddzielne i niezależne przedsiębiorstwo realizujące dane zadania w sposób samodzielny, poczynając od momentu wyodrębnienia tego zespołu składników materialnych i niematerialnych.
Powyższe wnioski potwierdzają następujące interpretacje organów podatkowych: „(...) wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa” - tak interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 10 lipca 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.258.2024.3.AND;
Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika zatem bezspornie, że w przypadku Działu Handlowego przesłanka wyodrębnienia funkcjonalnego zostanie spełniona.
Zdolność do bycia niezależnym przedsiębiorstwem
Biorąc pod uwagę powołane powyżej przepisy prawa, interpretacje indywidualne oraz dorobek orzeczniczy sądów administracyjnych, należy przyjąć, że majątek podlegający sprzedaży ze Spółki może stanowić niezależne przedsiębiorstwo.
Świadczą o tym następujące okoliczności:
a)majątkiem pozostającym w Spółce w wyniku zawarcia Umowy Sprzedaży będzie zespół składników materialnych i niematerialnych, który umożliwia w ograniczonym zakresie prowadzenie działalności gospodarczej o odmiennym profilu do działalności podlegającej sprzedaży. Przedmiot sprzedaży do Nabywcy posiadać będzie zdolność bycia niezależnym przedsiębiorstwem.
b)Nabywca dokona nabycia praw i obowiązków związanych z umowami zawieranymi uprzednio przez Spółkę za pośrednictwem Działu Handlowego;
c)w ramach sprzedaży do Nabywcy zostaną przeniesieni zatrudnieni pracownicy (współpracownicy) oraz inne niezbędne elementy umożliwiające niezakłócone prowadzenie działalności przez Dział Handlowy.
Te właśnie składniki determinują prowadzoną działalność gospodarczą przez Dział Handlowy i z tego powodu zostaną przeniesione do Nabywcy. Tym samym, na skutek dokonania planowanej transakcji (sprzedaż), zostanie zapewniona ciągłość (kontynuacja) prowadzenia działalności (stanowiącej w ocenie Wnioskodawcy ZCP), zaś podstawą prowadzenia tej działalności będzie przedmiot sprzedaży zorganizowanego zespołu składników majątkowych materialnych i niematerialnych. Podkreślenia wymaga, że ciągłość ta zostanie w szczególności zapewniona na skutek przeniesienia praw i obowiązków wynikających z zawartych przez Spółkę kluczowych umów cywilnoprawnych, co oznacza, że Nabywca będzie czerpać pożytki z działalności prowadzonej przez Dział Handlowy.
W ocenie Spółki, przedmiot transakcji wskazuje na możliwość kontynuowania u Nabywcy działalności prowadzonej poprzez Dział Handlowy. Dział Handlowy stanowi zatem niezależne przedsiębiorstwo.
Spółka pragnie bowiem podkreślić, że zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym przedmiotem transakcji będą wszystkie niezbędne aktywa i pasywa umożliwiające prowadzenie / kontynuowanie działalności Działu Handlowego. W konsekwencji, w skład Działu Handlowego, wyodrębnionego organizacyjnie i finansowo ze struktury Spółki, wchodzić będą wszystkie prawa i obowiązki niezbędne do wykonywania przypisanych Działowi Handlowemu funkcji.
Powyższe oznacza, że opisany zespół składników majątkowych wchodzących w skład Działu Handlowego posiada zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo, co wypełnia ostatnią ze wskazanych wyżej przesłanek definicji ZCP.
Powyższe oznacza, że łącznie spełnione zostaną wszystkie przesłanki ZCP, warunkujące uznanie przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego zespołu składników materialnych oraz niematerialnych stanowiących ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Przeniesienie niektórych składników materialnych lub niematerialnych do Nabywcy nie niweczy kwalifikacji planowanej transakcji jako zbycia ZCP dla celów CIT.
Pozostawienie w Spółce składników niezwiązanych z Działem Handlowym lub też zbędnych z perspektywy Działu Handlowego nie ma znaczenia dla kontynuowania działalności prowadzonej przez Nabywcę, nie ma to również wpływu na klasyfikację przedmiotu sprzedaży jako ZCP. Nadal bowiem zespół składników materialnych i niematerialnych sprzedawanych ze Spółki stanowić będzie, zorganizowany zespół składników zdolny do kontynuowania przez Spółkę działalności gospodarczej. Brak przeniesienia niektórych elementów, które pozostaną w Spółce jest wolą stron wynikającą z uwarunkowań biznesowych - z punktu widzenia Nabywcy są one irrelewantne dla potrzeb prowadzenia działalności dealerskiej i serwisowej.
Zespół składników materialnych i niematerialnych sprzedawanych przez Wnioskodawcę będzie zdolny do kontynuowania u Nabywcy działalności gospodarczej po zawarciu Umowy Sprzedaży. Działalność ta będzie mogła być prowadzona w niezmienionym kształcie.
Co więcej, przepisy zawierające definicję przedsiębiorstwa (a zatem terminu, który obejmuje ZCP) dopuszczają możliwość dokonywania wyłączenia składników z transakcji mającej za przedmiot przedsiębiorstwo (na co wskazuje brak wyczerpującego wymieniania składników tworzących przedsiębiorstwo - katalog jest otwarty).
Należy przy tym zastrzec, że nie należy wykluczać, że zbycie Działu Handlowego stanowić może zbycie niezależnego przedsiębiorstwa, a nie wyłącznie jego części. W doktrynie oraz stanowiskach organów podatkowych przejawia się pogląd, że nic nie stoi na przeszkodzie, by w ramach jednej spółki istniały dwa niezależne przedsiębiorstwa. W niniejszej sprawie działalność gospodarcza prowadzona przez Dział Handlowy jest niezależna od Pozostałej Działalności. Spółka angażuje do obu tych działalności inne aktywa i pasywa, nie są one zależne względem siebie i mogą funkcjonować symultanicznie. W konsekwencji, nie ma znaczenia, który podmiot obie te działalności prowadzi.
Ustalenie, czy po sprzedaży Nabywcy towarzyszy zamiar kontynuowania działalności prowadzonej z wykorzystaniem zorganizowanej części przedsiębiorstwa
Zamiarem stron (który będzie uwidoczniony w Umowie Sprzedaży) jest przeniesienie ze Spółki na Nabywcę w pełni funkcjonującego organizmu gospodarczego (nie zaś jego poszczególnych składników), tak by Nabywca bez przeszkód kontynuował prowadzoną przez Wnioskodawcę działalność poprzez Dział Handlowy. Obecni właściciele Spółki, po dokonaniu sprzedaży, będą kontynuować zaś swoją odrębną działalność (Pozostała Działalność) w Spółce.
O klasyfikacji Działalności Podstawowej jako ZCP w Spółce świadczy również fakt, że po dokonaniu sprzedaży Spółka nie będzie prowadziła już Działalności Podstawowej. Oznacza to, że Pozostała Działalność nie jest niezbędna dla Działu Handlowego do prowadzenia działalności gospodarczej.
Te okoliczności potwierdzają zatem, że w wyniku sprzedaży nastąpi wydzielenie do Nabywcy składników majątku, który stanowić będzie ZCP.
Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiot sprzedaży przedstawiony w Umowie Sprzedaży stanowić będzie przedsiębiorstw w rozumieniu ustawy o CIT oraz Kodeksu cywilnego. W konsekwencji, Wnioskodawca powinien określić dochód na takiej transakcji w ten sposób, że przychodem w CIT będzie cena rynkowa sprzedaży tego przedsiębiorstwa, pomniejszona o koszty uzyskania przychodów stanowiące sumę podatkowej wartości netto zbywanych składników majątku trwałego i obrotowego, w tym sumę niezamortyzowanej części wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Z uwagi na specyfikę transakcji sprzedaży przedsiębiorstwa, wyłącznie taki sposób ustalenia dochodu będzie prawidłowy z punktu widzenia systematyki ustawy o CIT oraz istoty funkcjonowania podatku dochodowego.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytań nr 2 oraz nr 3
W zakresie pytania nr 2 oraz nr 3 należy podzielić odpowiednio konkluzje dla pytania nr 1. Bazując na praktyce interpretacyjnej organów podatkowych i sądów administracyjnych, wskazać należy, że definicja ZCP na gruncie ustawy o CIT jest bardzo podobna do analogicznej definicji ujętej w ustawie o VAT.
Zgodnie z art. 5 pkt 1 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy VAT wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o VAT. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi, jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te, chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Mając na względzie ww. przepisy określony zespół składników majątkowych może zostać uznany za przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT, o ile zorganizowanie zespołu składników majątkowych prezentuje dodatkowe cechy.
Zastrzeżenia przy tym wymaga, że pojęcie „zbycia” należy rozumieć w sposób analogiczny do pojęcia „dostawy towarów” na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy VAT, czyli „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach, których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel. Zbycie w tym znaczeniu obejmuje także m.in. podział lub wydzielenie składników majątku do istniejącego lub nowopowstałego podmiotu.
Z powyższych przepisów wynika, że sprzedaż lub wydzielenie składników majątkowych może podlegać opodatkowaniu VAT, jeżeli zespół tych składników nie stanowi przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Definicja „przedsiębiorstwa”
Należy zauważyć, że przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji pojęcia „przedsiębiorstwo”. Niemniej jednak, zgodnie z powszechnie obowiązującym stanowiskiem organów podatkowych i sądów administracyjnych definicja „przedsiębiorstwa” wynikająca z Kodeksu Cywilnego powinna znaleźć odpowiedne zastosowanie.
Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu Cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”. Potwierdza to art. 552 Kodeksu Cywilnego, zgodnie z którym „czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych”.
Co wynika z powyższych regulacji, za „przedsiębiorstwo” nie można uznać każdego - przypadkowego zbioru składników majątku należących do podatnika. Konieczne jest, aby składniki te pozostawały we wzajemnych interakcjach, w taki sposób, aby traktować je jako powiązany funkcjonalnie zespół, służący wykonywaniu (przeznaczony do prowadzenia) określanej działalności jako przedsiębiorstwo. Innymi słowy, aby można było mówić o tym, czy dany zespół składników niematerialnych i materialnych może stanowić „przedsiębiorstwo” istotne jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. W szczególności istotne jest, aby taki zespół składników dla Nabywcy stanowił o możliwości kontynuowania prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej.
Powyższe ujęcie musi zostać uzupełnione wykładnią przepisów oraz orzecznictwem unijnym. Art. 6 pkt 1 ustawy o VAT stanowi implementację do prawa krajowego art. 5 ust 8 Szóstej Dyrektywy Rady, który został zastąpiony art. 19 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej dla celów VAT (dalej: „Dyrektywa 112”). Zgodnie z art. 19 Dyrektywy 112, w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości łub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego.
Wzmiankowane wyżej regulacje były przedmiotem orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”). W wyroku w sprawie C-497/01 Zita Modes z 27 listopada 2003 r. TSUE stwierdził m.in.: „Jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5(8) VI Dyrektywy VAT) uznając, iż w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak posiadać zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów”.
Podobny wniosek wynika z orzeczenia TSUE z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Christel Schriever: „Przeniesienie własności zapasu towarów oraz wyposażenia sklepu z jednoczesnym oddaniem nabywcy w dzierżawę lokalu handlowego na podstawie umowy na czas nieoznaczony, ale możliwej do rozwiązania przez każdą ze stron z zachowaniem krótkiego terminu wypowiedzenia, stanowi przekazanie całości lub części aktywów w rozumieniu tego przepisu, pod warunkiem, iż przekazane aktywa są wystarczające do prowadzenia przez nabywcę w sposób trwały samodzielnej działalności gospodarczej”.
Co istotne, ten wyrok wskazuje, że przejęty (nabyty) majątek może służyć prowadzonej samodzielnej działalności gospodarczej (czyli stanowi przedsiębiorstwo), nawet jeśli nabywca będzie musiał kontynuować działalność przy użyciu także innych składników (w tym wynajmowanych).
Konsekwentnie, okolicznością determinującą możliwość wyłączenia na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych jest takie ich zorganizowanie, aby zespół ten mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej. Zatem, aby zespół składników majątkowych mógł być uznany za przedsiębiorstwo powinien on obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych. W istocie, aby przepisy ustawy o VAT nie miały zastosowania do zbywanego majątku musi ono posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy.
Cechy charakterystyczne „przedsiębiorstwa”
Z powyższego wynika, że dla kwalifikacji charakteru planowanej transakcji jako dostawy poszczególnych składników należących do przedsiębiorstwa (opodatkowanej VAT), czy też za niepodlegającą podatkowi VAT transakcję zbycia przedsiębiorstwa, konieczne jest ustalenie czy:
a)będący przedmiotem transakcji zespół składników materialnych i niematerialnych spełnia warunki uznania go za przedsiębiorstwo,
b)wolą stron było zbycie całego przedsiębiorstwa, czy też wyłącznie poszczególnych pozostałych w nim towarów, co każdorazowo wynikać będzie z treści ustaleń dokonywanych pomiędzy stronami,
c)w chwili zbycia przedsiębiorstwa nabywcy towarzyszy zamiar kontynuowania działalności tegoż, czy też pomimo przejęcia przedsiębiorstwa nie będzie ono prowadzone (np. cały majątek zostanie wyprzedany) oraz
d)ustalenie, czy potraktowanie transakcji - jako dotyczącej przedsiębiorstwa - za niepodlegającą VAT, nie doprowadzi do nadużycia z uwagi na status przedsiębiorcy je nabywającego (np. w związku z wykonywaniem przezeń wyłącznie czynności zwolnionych).
Cechy charakterystyczne „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”
Ustawa o VAT definiuje pojęcia ZCP
Na gruncie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, pod pojęciem ZCP rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Z powyższej definicji jednoznacznie wynika, że status zorganizowanej części przedsiębiorstwa można przypisać tylko takiej części mienia, która spełnia łącznie następujące warunki:
a)stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) powiązanych funkcjonalnie i przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych;
b)jest organizacyjnie wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie;
c)jest finansowo wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie;
d)jest przeznaczona do realizacji określonych zadań gospodarczych (jest wyodrębniona funkcjonalnie);
e)mogłaby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.
Zdaniem Wnioskodawcy, opisany w zdarzeniu przyszłym zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na Dział Handlowy spełnia wszystkie ww. przesłanki. W konsekwencji, Dział Handlowy i Pozostała Działalność stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT.
Poniżej Spółka przedstawia zwięzłą argumentację na potwierdzenie swojego stanowiska.
Dział Handlowy jako zespół składników materialnych i niematerialnych
W ocenie Wnioskodawcy, wobec znacznego podobieństwa definicji ZCP na gruncie ustawy o CIT oraz ustawy o VAT, odpowiednie zastosowanie znajdzie argumentacja przemawiająca za stanowiskiem, że Dział stanowi odrębny zespół składników materialnych i niematerialnych, konstytuujących ZCP.
Za takim stanowiskiem przemawiają następujące okoliczności:
1)Dział Handlowy, obejmuje i będzie obejmował na moment sprzedaży wszystkie składniki majątkowe (materialne i niematerialne) przypisane do nich zgodnie z ich podstawowym, faktycznym przeznaczeniem, służące efektywnej i samodzielnej realizacji przypisanej im działalności gospodarczej. Przedmiotowy zespół składników majątkowych tworzących Działalność Handlową obejmuje w szczególności:
a)prawa majątkowe i prawa własności intelektualnej związane z Działalnością Podstawową,
b)należności i zobowiązania związane z Działalnością Podstawową,
d)prawa i obowiązki z umów zawartych z kontrahentami i współpracownikami oraz pracownikami dotyczącymi Działalności Podstawowej,
e)dokumentację techniczną i dokumentację księgową związaną z Działalnością Podstawową.
2)Dział Pozostałej Działalności obejmuje i będzie obejmował na moment sprzedaży wszystkie składniki majątkowe (materialne i niematerialne) przypisane do nich zgodnie z ich podstawowym, faktycznym przeznaczeniem, służące efektywnej i samodzielnej realizacji przypisanej im działalności gospodarczej, w szczególności:
a)prawa majątkowe i prawa własności intelektualnej związane z Pozostałą Działalnością,
b)należności i zobowiązania związane z Pozostałą Działalnością,
c)prawa i obowiązki z umów zawartych z kontrahentami i współpracownikami oraz pracownikami dotyczącymi Pozostałej Działalności,
d)dokumentację techniczną i dokumentację księgową związaną z Pozostałą Działalnością.
W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy zespół składników wchodzący w skład Działu Handlowego spełnia pierwszy warunek ZCP, tj. Dział Handlowy stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych wynikający z definicji ZCP znajdującej się ustawie o VAT.
Powyższe znajduje potwierdzenie w praktyce organów podatkowych oraz orzecznictwie TSUE. Tak np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 marca 2017 r., sygn. 1061-IPTPP3.4512.18.2017.2.JM, zgodnie z którą „Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego. Natomiast w wyroku C-444/10 z 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy”.
Powyższe konkluzje znajdują potwierdzenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z 27 marca 2013 r. (sygn. II FSK 1896/11) stwierdził, że: „Z definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa wynika bowiem jedynie, że zespół składników materialnych i niematerialnych musi być na tyle zorganizowany i kompletny, aby mógł funkcjonować jako samodzielne przedsiębiorstwo, prowadzące określony rodzaj działalności gospodarczej (...). W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się, a Naczelny Sąd Administracyjny w składzie orzekającym w tej sprawie poglądy te podziela, że możliwość uznania danej czynności prawnej za mającą za przedmiot zorganizowaną część przedsiębiorstwa zależna jest właśnie od tego, czy zespół ten pozwala na realizację działań gospodarczych, do których zorganizowana część przedsiębiorstwa została powołana”.
Takie rozumienie pojęcia zespołu składników materialnych i niematerialnych potwierdzają m.in. interpretacje indywidualne wydane przez: Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 marca 2017 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.31.2017.1.PR; z 27 marca 2017 r., sygn. 3063-ILPP1-2.4512.252. 2016.2.JO oraz z 13 marca 2017 r., sygn. 1061-IPTPP3.4512.18.2017.2.JM, a także interpretacja indywidualna wydana z up. Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu 10 czerwca 2015 r., sygn. ILPP1/4512-1-222/15-2/JSK.
Wyodrębnienie organizacyjne Działu Handlowego oraz Pozostałej Działalności
W ocenie Wnioskodawcy, wobec znacznego podobieństwa definicji ZCP na gruncie ustawy o CIT oraz ustawy o VAT, odpowiednie zastosowanie znajdzie argumentacja przemawiająca za stanowiskiem, że Dział Handlowy został wyodrębniony pod kątem organizacyjnym w strukturze Wnioskodawcy.
Za takim stanowiskiem przemawiają następujące okoliczności:
1)Dział Handlowy i związane z nimi składniki zostały wyodrębnione pod względem organizacyjnym w strukturze działalności Wnioskodawcy na podstawie stosownej uchwały zarządu Wnioskodawcy. Do Działu Handlowego zostały przypisane wszelkie niezbędne składniki majątkowe, które są niezbędne do kontynuowania prowadzonej działalności gospodarczej przez Nabywcę. Co istotne, w Spółce do Działu Handlowego zostali przypisani pracownicy, którzy podlegają zarządowi Wnioskodawcy lub do niego raportują. W działalności Działu Handlowego wykorzystywane są składniki majątkowe dedykowane do tej działalności.
2)Dział Pozostałej Działalności i związane z nimi składniki zostały wyodrębnione pod względem organizacyjnym w strukturze działalności Wnioskodawcy na podstawie stosownej uchwały zarządu Wnioskodawcy. Do Działu Pozostałej Działalności zostały przypisane wszelkie niezbędne składniki majątkowe, które są niezbędne do kontynuowania prowadzonej działalności gospodarczej przez Nową Spółkę. Co istotne, w Spółce do Działu Pozostałej Działalności zostali przypisani pracownicy, którzy podlegają zarządowi Wnioskodawcy lub do niego raportują. W działalności Działu Pozostałej Działalności wykorzystywane są składniki majątkowe dedykowane do tej działalności i takie będą wykorzystywane w Spółce po sprzedaży.
Powyższe oznacza, że od strony faktycznej (z racji pełnionych zadań) oraz formalnej (tj. w sposób udokumentowany uchwałą zarządu Wnioskodawcy), Dział Handlowy oraz Pozostała Działalność stanowią odrębne organizacyjnie całości, dającą się oddzielić u Wnioskodawcy.
Takie rozumienie pojęcia wyodrębnienia organizacyjnego potwierdzają m.in. następujące interpretacje indywidualne:
a)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 marca 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.10.2017.1.AK, zgodnie z którą: „wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze organizacyjnej podatnika. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość”;
b)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 marca 2017 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.31.2017.1.PR, zgodnie z którą: „O wyodrębnieniu organizacyjnym można mówić, gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze tego przedsiębiorstwa, np. dział, wydział, oddział, itp. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnym charakterze”.
W tym zakresie Wnioskodawca pragnie ponadto wskazać również na interpretacje indywidualne wydane przez:
a)Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 kwietnia 2017 r., sygn. 1462-IPPP3.4512.156.2017.1.KT;
b)Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 marca 2017 r., sygn. 3063-ILPP1-2.4512.252.2016.2.JO;
c)Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 marca 2017 r., sygn. 1061-IPTPP3.4512.18.2017.2.JM.
Wyodrębnienie finansowe Działu Handlowego oraz Pozostałej Działalności
W ocenie Wnioskodawcy, wobec znacznego podobieństwa definicji ZCP na gruncie ustawy o CIT oraz ustawy o VAT, odpowiednie zastosowanie znajdzie argumentacja przemawiająca za stanowiskiem, że Dział Handlowy oraz Pozostała Działalność zostały wyodrębnione pod kątem finansowym w strukturze Wnioskodawcy.
Za takim stanowiskiem przemawiają następujące okoliczności:
1)Dział Handlowy został wyodrębniony finansowo u Wnioskodawcy, co przejawia się na następujących płaszczyznach:
a)konta księgi głównej (syntetyka) zawierają zapisy o zdarzeniach w ujęciu systematycznym. Na kontach księgi głównej obowiązuje ujęcie zdarzeń zarejestrowanych uprzednio lub równocześnie w dzienniku, zgodnie z zasadą podwójnego zapisu. Zapisów na określonym koncie księgi głównej dokonuje się w kolejności chronologicznej,
c)konta ksiąg pomocniczych (analityka) zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej,
d)system informatyczno-księgowy stosowany przez Spółkę do prowadzenia ksiąg rachunkowych umożliwia takie ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych, by możliwe było przyporządkowanie przychodów i kosztów, aktywów i zobowiązań wyłącznie do wyodrębnionej części Spółki.
Innymi słowy, zdarzenia gospodarcze realizowane przez Dział Handlowy:
1.są ewidencjonowane, w sposób umożliwiający identyfikację odrębnego agregatu aktywów i zobowiązań przypisanych do Działu Handlowego;
2.zostać mogą przypisanie do Działu Handlowego do poszczególnych kosztów/wydatków oraz przychodów;
3.są ewidencjonowane jako składniki majątkowe służące do prowadzenia działalności gospodarczej poprzez Dział Handlowy.
Z kolei, w przypadku Pozostałej Działalności, zdarzenia gospodarcze realizowane przez Dział Pozostałej Działalności są ewidencjonowane, w sposób umożliwiający identyfikację odrębnego agregatu aktywów i zobowiązań przypisanych do Działu Pozostałej Działalności. Co istotne, dzięki temu możliwe będzie przypisanie do Działu Pozostałej Działalności poszczególnych kosztów/wydatków oraz przychodów. Po sprzedaży Spółka posiadać będzie ewidencję składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej poprzez Dział Pozostałej Działalności.
W rezultacie ewidencja księgowa i finansowa Wnioskodawcy umożliwia faktyczne zarządzanie zespołem składników majątkowych przypisanych do Działu Handlowego oraz do Pozostałej Działalności. W ocenie Wnioskodawcy, wyodrębnienie finansowe będzie przejawiać się poprzez prowadzenie ewidencji księgowej u Wnioskodawcy w taki sposób, aby możliwe było przyporządkowanie kosztów, przychodów, zobowiązań oraz należności tej spółki do poszczególnych mas majątkowych.
Z ostrożności Wnioskodawca wskazuje, że wyodrębnienie finansowe nie oznacza jednak pełnej samodzielności finansowej, mimo że Wnioskodawca uznaje, że w niniejszej sprawie Dział Handlowy oraz Pozostała Działalność taką samodzielność posiadają.
Takie rozumienie pojęcia wyodrębnienia finansowego potwierdzają m.in. następujące interpretacje indywidualne:
a)Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 marca 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.10.2017.1.AK, zgodnie z którą: „Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”;
b)Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 marca 2017 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.31.2017.1.PR, zgodnie z którą: „Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.
Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 kwietnia 2017 r., sygn. 1462-IPPP3.4512.156.2017.1.KT; z 27 marca 2017 r., sygn. 3063-ILPP1-2.4512.252.2016.2.JO; z 13 marca 2017 r., sygn. 1061-IPTPP3.4512.18.2017.2.JM.
Wyodrębnienie funkcjonalne Działu Handlowego oraz Pozostałej Działalności
W ocenie Wnioskodawcy, wobec znacznego podobieństwa definicji ZCP na gruncie ustawy o CIT oraz ustawy o VAT, odpowiednie zastosowanie znajdzie argumentacja przemawiająca za stanowiskiem, że Dział Handlowy oraz Pozostała Działalność zostały wyodrębnione pod kątem funkcjonalnym w strukturze Wnioskodawcy.
Za takim stanowiskiem przemawiają następujące okoliczności:
a)do Działu Handlowego oraz do Pozostałej Działalności przydzielone są wszystkie niezbędne składniki materialne i niematerialne umożliwiające wykonywanie ww. funkcji - składniki zostały wyszczególnione w opisie zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca pragnie przy tym podkreślić, że ww. składniki majątkowe będą wzajemnie powiązane w sposób umożliwiający samodzielne i efektywne realizowanie ww. funkcji. Powyższe oznacza, że Dział Handlowy będą stanowić funkcjonalnie odrębną całość, przeznaczoną do samodzielnego prowadzenia powierzonych zadań (działalności dealerskiej i serwisowej);
b)Dział Handlowy oraz Pozostała Działalność dysponują oraz po sprzedaży będą dysponować pełnym zapleczem oraz kompletną infrastrukturą majątkową, która zapewni kontynuowanie działalności prowadzonej przez Dział Handlowy;
c)nawet, gdyby Wnioskodawcy zarzucono, że Dział Handlowy lub Pozostała Działalność nie posiadają lub nie dysponują jakimś składnikiem majątkowym służącym prowadzeniu działalności gospodarczej i świadczącym o ZCP, to w praktyce interpretacyjnej organów podatkowych oraz w orzecznictwie sądowo-administracyjnym wskazuje się, że taka ocena (czy mamy do czynienia z ZCP) powinna zostać dokonana w oparciu o kryterium istotności tych braków.
Analogiczne stanowisko przyjął również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 września 2011 r. (I FSK 1383/10) w którym wskazał, że: „istotą przedsiębiorstwa, jako zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest bowiem prowadzenie działalności gospodarczej, poprzez realizację określonych zadań gospodarczych, które mogą być wykonywane bez wewnętrznych działów obsługi kadrowej, informatycznej i finansowej przedsiębiorstwa, które to zadania mogą być przedmiotem obsługi dokonywanej przez firmy zewnętrzne (outsourcing). Usługi te bowiem, jako niematerialne, nie decydują o realizacji przez przedsiębiorstwo jego zadań gospodarczych, lecz wspomagają jedynie jego funkcjonowania jako podmiotu gospodarczego. (...) Reasumując: dla bytu zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (...) konieczny jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania, co oznacza, że zespół ten nie musi obejmować działów obsługujących przedsiębiorstwo pod względem niematerialnym, w zakresie obsługi kadrowej, informatycznej i finansowej, które nie są niezbędne do realizacji, przez zespół tak wyodrębnionych składników majątkowych, jego określonych zadań gospodarczych”.
Podobne stanowisko zostało potwierdzone przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej wydanej 27 marca 2017 r. (sygn. 2461-IBPP3.4512.921.2016.1.EJ), w której organ uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy zgodnie z którym: „Opis sprawy wskazuje zatem, że pomimo wyłączenia z transakcji sprzedaży praw i obowiązków wynikających z umów związanych z ogólnym funkcjonowaniem spółki Wnioskodawcy, status przedsiębiorstwa nie zostanie naruszony. Zdaniem Wnioskodawcy, umowy które nie zostaną przekazane Nabywcy nie są konieczne i wymagane dla prawidłowej działalności Kompleksu. W razie potrzeby, Nabywca będzie w stanie skorzystać z własnych albo zewnętrznych zasobów, by zastąpić te umowy (...)”.
Analogiczne wnioski za prawidłowe uznał również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 27 marca 2014 r. o sygn. 2461-IBPP3.4512.28.2017.2.EJ oraz z up. Ministra Finansów - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej wydanej 25 czerwca 2015 r., sygn. ILPB3/4510-1-137/15-2/EK.
Powyższe potwierdzają następujące interpretacje organów podatkowych:
a)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 kwietnia 2017 r., sygn. 1462-IPPP3.4512.156.2017.1.KT;
b)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 marca 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.10.2017.1.AK;
c)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 marca 2017 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.31.2017.1.PR;
d)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 marca 2017 r., sygn. 1061-IPTPP3.4512.18.2017.2.JM.
Zdolność do bycia niezależnym przedsiębiorstwem przez Dział Handlowy oraz zamiar kontynuowania działalności prowadzonej z wykorzystaniem ZCP
W ocenie Wnioskodawcy, wobec znacznego podobieństwa definicji ZCP na gruncie ustawy o CIT oraz ustawy o VAT, odpowiednie zastosowanie znajdzie argumentacja przemawiająca za stanowiskiem, że Dział Handlowy oraz Pozostała Działalność posiadają zdolność do bycia niezależnym przedsiębiorstwem. Taka ocena związana jest z zamiarem kontynuowania działalności prowadzonej przez Dział Handlowy oraz Pozostałą Działalność z wykorzystaniem odrębnych ZCP.
Za takim stanowiskiem przemawiają następujące okoliczności:
a)majątkiem pozostającym w Spółce po sprzedaży będzie zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, pozostających ze sobą w związku funkcjonalnym, by być zdolnym do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu;
b)w Spółce nie pozostaną prawa i obowiązki związane z umowami zawieranymi uprzednio przez Spółce za pośrednictwem Działu Handlowego;
c)w ramach sprzedaży na Nabywcę zostaną przeniesieni pracownicy (współpracownicy) oraz inne niezbędne elementy umożliwiające niezakłócone prowadzenie działalności przez Dział Handlowy;
d)Dział Pozostałej Działalności stanowi zorganizowany kompleks składników materialnych i niematerialnych przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych Wnioskodawcy, a po dokonaniu sprzedaży służyć będzie nadal w Spółce. Po dokonaniu sprzedaży, Dział Pozostałej Działalności będzie kontynuował dotychczasową działalność gospodarczą.
e)Do Działu Pozostałej Działalności przydzielone zostały wszystkie niezbędne składniki materialne i niematerialne umożliwiające prowadzenie działalności gospodarczej z wykorzystaniem (…) oraz nieruchomości - składniki zostały wyszczególnione w opisie zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca pragnie przy tym podkreślić, że składniki majątkowe opisane we Wniosku (ruchomości, nieruchomości, aktywa osobowe i finansowe) będą wzajemnie powiązane w sposób umożliwiający samodzielne i efektywne realizowanie ww. funkcji. Powyższe oznacza, że składniki Działu Pozostałej Działalności będą stanowić funkcjonalnie odrębną całość, przeznaczoną do samodzielnego prowadzenia powierzonych zadań.
Co istotne, dla prawidłowego funkcjonowania wyodrębnionego zespołu składników majątku nie jest wymagane, by na nowy podmiot przeszły prawa i obowiązki wynikające z umów dotyczących finansowania działalności zbywcy / spółki dzielonej (wydzielającej), jakie były zawarte z bankiem, czy na przykład prawa i obowiązki wynikające z umów pożyczek (co w drodze analogii odnieść należy również do innych form finansowania dłużnego, w szczególności obligacji). Potwierdzają to interpretacje indywidualne Ministra Finansów (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 14 października 2015 r., sygn. IPPP1/4512-850/15-4/MP oraz interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 21 lipca 2016 r., sygn. ITPP2/4512-306/16-2/AD).
Potwierdzają to interpretacje indywidualne Ministra Finansów - przykładowo:
- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 listopada 2016 r. sygn. 2461-IBPP3.4512.575.2016.2.KS: „Nie wszystkie jednak elementy tworzące przedsiębiorstwa są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży”.
- Podobnie, zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 5 marca 2015 r. sygn. IBPP3/443-1485/14/MN: „wyłączenie z aportu niektórych składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa nie wyklucza uznania, iż mamy do czynienia z aportem całego przedsiębiorstwa, która to czynność pozostaje poza zakresem VAT. Istotne jest jednak, aby przedmiotem aportu były bezwzględnie te elementy, które umożliwiają kontynuowanie działalności gospodarczej”.
- Pogląd ten podzielają również sądy administracyjne (np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 kwietnia 2012 r. sygn. akt I FSK 1039/11: „słusznie zatem Sąd pierwszej instancji odniósł się do definicji przedsiębiorstwa, zawartej w art. 551 k.c., zgodnie z którą przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. (...) Nie wszystkie elementy wskazane w przepisie muszą wystąpić łącznie, aby można było uznać je za przedsiębiorstwo. Musi być to jednak pewne minimum, bez którego przedsiębiorstwo w zależności od konkretnych okoliczności faktycznych nie mogłoby realizować swoich działań gospodarczych”.
- Taka wykładnia zgodna jest z cytowaną wyżej linią orzeczniczą TSUE zawartą w wyrokach w sprawach Zita Modes oraz Christel Schriever, kładącą nacisk na kontynuowanie prowadzonej działalności za pomocą nabytego zespołu składników, nie zaś na to, czy absolutnie wszystkie składniki materialne i niematerialne będą przenoszone w ramach transakcji zbycia przedsiębiorstwa.
Należy zaznaczyć, że zgodnie z cytowanym powyżej orzeczeniem TSUE w sprawie Christel Schriever: „zamiar nabywcy może, a w niektórych przypadkach powinien być brany pod uwagę przy całościowej ocenie okoliczności transakcji, o ile można go ustalić na podstawie obiektywnych wskazówek”.
Zamiarem Stron (który jest uwidoczniony w Umowie Sprzedaży) jest przeniesienie w pełni funkcjonującego organizmu gospodarczego (nie zaś jego poszczególnych składników), tak by Nabywca bez przeszkód kontynuował prowadzoną przez Wnioskodawcę działalność (Pozostała Działalność). Nabywca po sprzedaży będzie kontynuował zaś działalność realizowaną przez Dział Handlowy w Spółce.
O przeniesieniu w ramach transakcji ZCP świadczy również fakt, że po dokonaniu sprzedaży Wnioskodawca nie będzie już prowadził działalności gospodarczej związanej z Podstawową Działalnością.
Te okoliczności potwierdzają zatem, że Wnioskodawca dokona transakcji zbycia ZCP, która na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT nie podlega opodatkowaniu VAT.
Stanowisko to, w ramach podobnego stanu faktycznego, potwierdza przykładowo interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 lipca 2020 r., nr. 0113-KDIPT1-2.4012.238.2020.2.IR czy z 28 czerwca 2023 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.240.2023.2.MF.
W przedmiotowej sprawie zostały zatem spełnione wszystkie przesłanki konstytuujące dwa odrębne ZCP na gruncie ustawy o VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonania korekty zostały określone w art. 91 ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy o VAT: „Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego”.
Na podstawie art. 91 ust. 2 ustawy o VAT: „W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania”.
Szczegółowy sposób dokonywania korekty określa art. 91 ust. 3-9 ustawy o VAT. Stosownie zaś do art. 91 ust. 9 ustawy o VAT: „W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.
Korekta podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT dotyczy podatku naliczonego od zakupów związanych jednocześnie z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego oraz z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, jeżeli podatnik nie jest w stanie wyodrębnić całości lub części kwot podatku, które posłużyłyby tylko czynnościom opodatkowanym oraz gdy zmianie uległo przeznaczenie towaru, od którego podatek został odliczony lub nieodliczony w całości.
Sprzedaż ZCP Spółki nie będzie powodował dla Wnioskodawcy skutków w zakresie podatku VAT, gdyż zarówno majątek pozostający u Wnioskodawcy, jak i majątek przenoszony na Nabywcę stanowić będą ZCP.
W związku z powyższym, w niniejszej sprawie wobec Wnioskodawcy nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o VAT (patrz art. 6 pkt 1 ustawy o VAT). Wnioskodawca nie będzie zatem zobowiązany do dokonania korekty wcześniej odliczonego VAT dotyczącego przekazanych składników majątku do Nabywcy.
Obowiązek dokonania ewentualnej korekty podatku naliczonego, zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy o VAT, zostanie przeniesiony na podmiot przejmujący Działalność Podstawową, czyli w analizowanym przypadku na Nabywcę.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jednocześnie przepis art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu.
Wyjaśnić jednak należy, że w sytuacji, gdy w wyniku umowy sprzedaży przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.
Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:
Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1)istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2)zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3)składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4)zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:
- zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
- faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
Zakres powyższego wyłączenia z zakresu opodatkowania zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01 Zita-Modes, TSUE stwierdził, że:
„Celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel Dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.”
Ponadto TSUE zauważył, że przejmującego należy traktować jako następcę zbywającego, przy czym, aby przejmujący mógł zostać uznany za następcę zbywającego, musi on kontynuować działalność prowadzoną przez zbywcę.
Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że:
„(…) regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.”
O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że podstawową Państwa działalnością jest sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych oraz furgonetek. Sprzedaży pojazdów dokonują Państwo w salonie samochodowym (Działalność Podstawowa - Dział Handlowy). Na podstawie Regulaminu wyodrębniają Państwo w prowadzonej działalności Dział Handlowy oraz Dział Pozostałej Działalności. Oba działy funkcjonują niezależnie od siebie.
Planują Państwo dokonanie odpłatnego zbycia na rzecz Nabywcy Działalności Podstawowej (Działu Handlowego) w ramach cywilnoprawnej umowy sprzedaży. Przedmiotem sprzedaży nie będą udziały w Spółce.
Dla potrzeb sprzedaży zostało przygotowane zestawienie sprzedawanych składników majątku, który zakłada:
- przeniesienie do Nabywcy całej Działalności Podstawowej, z wyłączeniem składników majątku związanych z Pozostałą Działalnością,
- umowy, należności oraz zobowiązania związane z Pozostałą Działalnością pozostaną własnością Spółki,
- Spółka pozostanie właścicielem wybranych rachunków bankowych oraz znajdujących się na nich wolnych środków pieniężnych,
- Spółka pozostanie właścicielem nieruchomości, ruchomości, aktywów, pasywów, należności, zobowiązań oraz stroną umów z kontrahentami w zakresie, w jakim dotyczą one Pozostałej Działalności.
Przedmiotem sprzedaży będą w szczególności:
- prawa majątkowe i prawa własności intelektualnej związane z Działalnością Podstawową, w tym składniki o charakterze materialnym (grunty, budynki i budowle, urządzenia techniczne, ruchomości i towary) oraz składniki majątku o charakterze niematerialnym (m.in. nabyte licencje, programy komputerowe oraz know-how) wykorzystywane w Działalności Podstawowej.
- należności i zobowiązania związane z Działalnością Podstawową,
- prawa i obowiązki z umów zawartych z kontrahentami i współpracownikami oraz pracownikami dotyczącymi Działalności Podstawowej,
- dokumentacja techniczna i dokumentacja księgowa związana z Działalnością Podstawową.
Sprzedaży podlegać będą wyłącznie składniki majątkowe Spółki. Przedmiotem sprzedaży nie będą udziały w Spółce. Inwestor (Nabywca) jest zainteresowany kontynuowaniem wyłącznie Podstawowej Działalności, czyli sprzedaży samochodów. Nabywca nie jest zainteresowany prowadzeniem Pozostałej Działalności. Intencją Inwestora (Nabywcy) jest nieprzerwane i niezakłócone prowadzonej działalności obecnie poprzez Dział Handlowy.
Z punktu widzenia Nabywcy kluczowe jest wstąpienie w prawa i obowiązki Spółki wynikające z umowy o współpracy z marką (…). Producenci wyrazili pisemnie zgodę na sprzedaż Działu Handlowego do Nabywcy.
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy zespół składników majątkowych stanowiący Dział Handlowy, który będzie przedmiotem sprzedaży na rzecz Nabywcy, będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a transakcja ta będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 ustawy.
Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej.
Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u Zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po przeniesieniu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Nabywcę, w oparciu o nabyte składniki.
Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego prowadzi do wniosku, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na Dział Handlowy, stanowić będzie na dzień sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ odznaczać się będzie odrębnością organizacyjną, finansową i funkcjonalną z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym oraz będzie obejmował zobowiązania.
W aspekcie organizacyjnym o wyodrębnieniu świadczy okoliczność, że wyodrębnienie Działu Handlowego i Działu Pozostałej Działalności nastąpiło na podstawie uchwały zarządu Spółki. Ponadto na podstawie Regulaminu wyodrębniają Państwo w prowadzonej działalności Dział Handlowy i Dział Pozostałej Działalności. Oba działy funkcjonują niezależnie od siebie. Są to odrębne komórki, które działają niezależnie od siebie.
W ramach działu Handlowego wyodrębniono w Spółce:
- Dyrektora Zarządzającego (dedykowanego członka zarządu odpowiedzialnego za prowadzenie działalności gospodarczej poprzez Dział Handlowy),
- Administrację (pracowników administracyjnych),
- Kadry (osoby odpowiedzialne za sprawy kadrowe i rozliczanie płac),
- Księgowość (osoby odpowiedzialne za prowadzenie ksiąg rachunkowych Spółki oraz rozliczenia podatkowe),
- Wydział Zaopatrzenia,
- Wydział Sprzedaży, w skład którego wchodzi komórka sprzedaży krajowej (samochody nowe i używane oraz osobowe i dostawcze), komórka sprzedaży zagranicznej, komórka „Finansowanie i ubezpieczenia” oraz komórka organizacyjna Dział Serwisu i części zamiennych.
Wyodrębnienie finansowe Działu Handlowego znajduje odzwierciedlenie w systemie prowadzonej przez Państwa rachunkowości:
- konta księgi głównej (syntetyka) zawierają zapisy o zdarzeniach w ujęciu systematycznym. Na kontach księgi głównej obowiązuje ujęcie zdarzeń zarejestrowanych uprzednio lub równocześnie w dzienniku, zgodnie z zasadą podwójnego zapisu. Zapisów na określonym koncie księgi głównej dokonuje się w kolejności chronologicznej;
- konta ksiąg pomocniczych (analityka) zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym, jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej;
- system informatyczno-księgowy stosowany przez Spółkę do prowadzenia ksiąg rachunkowych umożliwia takie ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych, by możliwe było przyporządkowanie przychodów i kosztów, aktywów i zobowiązań wyłącznie do wyodrębnionej części Spółki.
Zdarzenia gospodarcze realizowane przez Dział Handlowy:
- są ewidencjonowane, w sposób umożliwiający identyfikację odrębnego agregatu aktywów i zobowiązań przypisanych do Działu Handlowego;
- możliwe będzie przypisanie do Działu Handlowego poszczególnych kosztów/wydatków oraz przychodów;
- posiada on ewidencję składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej poprzez Dział Handlowy.
Konta ksiąg pomocniczych (analityka) stanowią rozwinięcie kont księgi głównej (syntetyki), o ile naturalnie dane konto posiada rozwinięcie analityczne. Zapisy księgowane są wyłącznie na ostatni poziom analityki konta, dzięki czemu nie jest możliwe omyłkowe wprowadzenie zapisu wyłącznie na konto syntetyczne. Struktura planu kont umożliwia przypisywanie przychodów i kosztów do wyodrębnionych części przedsiębiorstwa.
Prowadzą Państwo analityczną ewidencję wszystkich składników majątku trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także system kadrowo-płacowy służący rozliczaniu wynagrodzeń zatrudnionych pracowników.
Należy również uznać, że spełniony będzie warunek wyodrębnienia funkcjonalnego, ponieważ jak wskazali Państwo, Podstawowa Działalność (Dział Handlowy) stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych, który jest przeznaczony do Działalności Podstawowej związanej ze sprzedażą hurtową i detaliczną samochodów osobowych i furgonetek. Do Podstawowej Działalności przydzielone są niezbędne składniki umożliwiające jego funkcjonowanie, które są wzajemnie powiązane w sposób umożliwiający realizowanie funkcji przypisanych temu działowi.
Wyodrębnienie składników majątku Spółki i ich nabycie przez Nabywcę:
- będzie cechowało się zdolnością do kontynuowania prowadzenia działalności gospodarczej Spółki przez Nabywcę,
- związane jest z przejęciem przez Nabywcę praw i obowiązków związanych z umowami zawieranymi uprzednio przez Spółkę w związku z Podstawową Działalnością,
- przejawia się w ten sposób, że działalność prowadzona dotychczas przez Spółkę w ramach Podstawowej Działalności będzie kontynuowana przez Nabywcę z wykorzystaniem zasobów osobowych, pracowników w rozumieniu ustawy Kodeks Pracy oraz osób fizycznych współpracujących dotychczas ze Spółką na podstawie umów cywilnoprawnych,
- prowadzić będzie do powstania zespołu składników materialnych i niematerialnych u Nabywcy, który pozwoli na samodzielną realizację stawianych zadań gospodarczych”.
Należy tu zauważyć, że nie w każdym przypadku konieczne jest przeniesienie wszystkich elementów wchodzących w skład standardowych elementów typowych dla transakcji dotyczących zbycia przedsiębiorstwa czy zorganizowanej części przedsiębiorstwa, ważne aby nabywca mógł kontynuować działalność gospodarczą w oparciu o składniki materialne i niematerialne będące przedmiotem transakcji - co będzie miało miejsce w opisanym przypadku.
Na podstawie składników majątkowych, które zostaną sprzedane z poziomu Spółki, jako Działalność Podstawowa (Dział Handlowy), Nabywca będzie w stanie prowadzić ten rodzaj działalności w takim zakresie, jak przed sprzedażą.
Nabywca nie będzie musiał angażować dodatkowych środków, by kontynuować działalność prowadzoną obecnie przez Państwa w dotychczasowym zakresie w oparciu o składniki majątkowe należące do Podstawowej Działalności. Przy czym, jeżeli po nabyciu Podstawowej Działalności Nabywca nabędzie dodatkowe usługi, to nie będzie to wynikało z braku przejęcia istotnych funkcji na moment zawarcia Umowy Sprzedaży. Nabywca zapewni sobie dostawców niektórych usług według własnego zapotrzebowania (np. usługi księgowe, wsparcie informatyczne), ale nie będzie to kwestia zakłócająca funkcjonalność Podstawowej Działalności. Nabywca nabędzie w takim przypadku usługi od innych dostawców. Przedmiotem sprzedaży będą wszystkie istotne funkcje i aktywa, które „od zaraz” umożliwią kontynuację Podstawowej Działalności.
Podstawowa Działalność stanowi zespół składników wyodrębniony w Spółce w stosownej uchwale zarządu Wnioskodawcy. Na podstawie tych składników Nabywca będzie mógł kontynuować działalność prowadzoną dotychczas przez Spółkę w sposób niezakłócony.
Z uwagi zatem na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisany zespół składników majątkowych wchodzący w skład Działalności Podstawowej (Działu Handlowego), stanowić będzie na dzień jego sprzedaży na rzecz Nabywcy zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, a tym samym czynność ta będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.
Państwa wątpliwości dotyczą obowiązku dokonania korekty podatku VAT odliczonego uprzednio podatku naliczonego związanego z działalnością związaną ze zbyciem Działalności Podstawowej (Działu Handlowego).
W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekty podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
Na podstawie art. 91 ust. 2 ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym, że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Szczegółowy sposób dokonywania korekty określa art. 91 ust. 3-8 ustawy.
Zgodnie natomiast z art. 91 ust. 9 ustawy:
W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Oznacza to, że zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, pozostaje bez wpływu na wcześniejsze odliczenia podatku naliczonego dokonane przez zbywcę na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy w związku z zakupami, które służyły jemu do wykonania czynności opodatkowanych w zbywanym przedsiębiorstwie.
Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prawa, prowadzi do wniosku, że skoro - jak rozstrzygnięto w niniejszej interpretacji - opisany zespół składników materialnych i niematerialnych wchodzący w skład Działalności Podstawowej (Działu Handlowego) stanowić będzie na dzień sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, to zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy czynność ta wyłączona będzie spod działania ustawy, tj. nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że planowane zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz Nabywcy, który będzie kontynuował prowadzenie działalności gospodarczej, nie spowoduje obowiązku dokonania przez Państwa korekty wcześniej odliczonego podatku VAT. Obowiązek dokonania ewentualnych korekt podatku naliczonego - zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy - będzie ciążył na Nabywcy składników majątkowych wchodzących w skład Działalności Podstawowej (Działu Handlowego).
Odpowiadając zatem na Państwa pytanie należy stwierdzić, że dokonując zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz Nabywcy, nie będą Państwo zobowiązani do korekty podatku VAT wcześniej odliczonego przy zakupie składników majątkowych wchodzących w skład zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa na zasadach wskazanych w art. 91 ust. 1-8.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku jako nr 2 i 3 dotyczących podatku od towarów i usług uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług w zakresie pytań oznaczonych we wniosku jako pytania nr 2 i 3. W zakresie pytania nr 1 dotyczącego podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
