Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT z faktury otrzymanej od Komornika dotyczącej zakupu nieruchomości oraz prawa do wystawienia faktury korygującej przez Dłużnika.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą. Głównym przedmiotem jego działalności jest transport międzynarodowy oraz świadczenie usług logistycznych. Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, w Polsce odprowadza podatek od całości swoich dochodów oraz zarejestrowany jest w Polsce do celów podatku VAT.

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca 12 września 2024 r. nabył na licytacji komorniczej nieruchomość („Nieruchomość”). W skład Nieruchomości wchodzi kamienica składająca się z 6 mieszkań i 2 lokali użytkowych.

W związku z tą transakcją Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (…) („Komornik”) wystawił 7 października 2024 r. w imieniu dłużnika prowadzącego działalność gospodarczą i będącego czynnym podatnikiem VAT („Dłużnik”), fakturę VAT („Faktura”).

W celu ustalenia stanu Nieruchomości na gruncie podatku VAT i tym samym prawidłowej stawki VAT, Komornik podjął próby kontaktu z Dłużnikiem, ale nie otrzymał od niego dokumentów i informacji dotyczących nieruchomości takich jak, czy odliczył podatek naliczony VAT przy jej nabyciu i poniesionych wydatkach na remonty lub budowę, jakiej wysokości były i czy były wydatki na budowę i remonty w stosunku do wartości początkowej danej nieruchomości, czy wynajmuje Nieruchomość, w jakiej części i jak długo, czy wynajem nieruchomości jest opodatkowany podatkiem VAT.

W związku z powyższym Komornik na Fakturze wykazał transakcję sprzedaży egzekucyjnej Nieruchomości jako opodatkowaną podatkiem VAT według stawki 23%. Wnioskodawca zapłacił całość ceny sprzedaży, w tym kwotę podatku VAT, a Komornik wpłacił kwotę należnego podatku VAT do właściwego urzędu skarbowego. W związku z tym, że Wnioskodawca zamierzał i wykorzystuje Nieruchomość do działalności opodatkowanej podatkiem VAT odliczył podatek naliczony VAT w rozliczeniu za miesiąc październik 2024 r.

W związku z rozliczeniem VAT naliczonego Wnioskodawca uzyskał zwrot zapłaconej nadwyżki podatku naliczonego nad należnym 2 stycznia 2025 r. zaksięgował wpływ środków z Urzędu na konto bankowe.

15 października 2024 r. Dłużnik wystawił dokument zatytułowany jako faktura korygująca do „Korekty z 15 października 2024 r. nr (…)”, w którym w odniesieniu do transakcji dostawy Nieruchomości w ramach sprzedaży egzekucyjnej opisanej powyżej wskazał korektę w zakresie stawki podatku z 23% na „zwolnienie” z uwagi na art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT („Dokument 1”). W związku z domniemaną przez Dłużnika zmianą kwalifikacji przedmiotu transakcji na przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część, na Dokumencie 1, jako wynagrodzenie za dostawę Nieruchomości została wskazana „cena bez podatku po korekcie” w wysokości ceny netto Faktury pierwotnej, a podatek VAT został skorygowany do zera. W Dokumencie 1 została zatem zmieniona cena brutto z uwagi na brak podatku VAT, cena netto nie uległa jednak zmianie i była taka sama jak cena netto z Faktury.

17 stycznia 2025 r. Dłużnik wystawił kolejny dokument zatytułowany faktura korygująca do Dokumentu 1 (czyli dokumentu, który Dłużnik traktował jako fakturę korygującą do Faktury pierwotnej wystawionej przez Komornika ) („Faktura Korygująca”) w którym wskazał korektę Faktury w zakresie stawki podatku z 23% na „zwolnienie” z uwagi na brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT. W związku z domniemaną przez Dłużnika zmianą kwalifikacji transakcji na transakcje zwolnioną, na fakturze korygującej została wskazana „cena bez podatku po korekcie” (cena netto) równa „cenie z podatkiem” (cenie brutto) z Faktury pierwotnej, a wcześniej wykazany VAT naliczony został skorygowany na wartość 0,00 zł. Doszło zatem do zmiany stawki z 23% na zwolnienie przy jednoczesnym braku zmiany ceny brutto (wartość taka sama jak na Fakturze pierwotnej).

W związku z otrzymaniem powyższych dokumentów Wnioskodawca kontaktował się z Komornikiem w celu ustalenia podjętych przez niego działań na etapie sprzedaży egzekucyjnej Nieruchomości w zakresie ustalania zasad opodatkowania dostawy Nieruchomości.

Wnioskodawca otrzymał pisemną odpowiedź, w której Komornik poinformował go, że zgromadzony w aktach postępowania egzekucyjnego materiał dowodowy nie pozwolił na ustalenie spełnienia przesłanek zwolnienia transakcji dostawy Nieruchomości z podatku VAT, wobec czego stawkę podatku VAT do tej transakcji Komornik ustalił z uwzględnieniem art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT.

Pismem z 11 lutego 2025 r. wystosowanym do Dłużnika odmówił przyjęcia Faktury Korygującej, bowiem w jego ocenie nie zostały one wystawione zgodnie z przepisami.

Pytania

1.Czy Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu otrzymanej Faktury w świetle art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT, bowiem do przedmiotowej transakcji zastosowanie znajdzie stawka 23% VAT ustalona przez Komornika na podstawie art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT?

2.Czy Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu otrzymanej Faktury niezależnie od otrzymanych Dokumentu 1 i Faktury korygującej, bowiem dłużnik nie jest uprawniony do wystawienia faktury korygującej do faktury sprzedaży Nieruchomości wystawionej przez Komornika w przedstawionym stanie faktycznym?

3.  Czy w przypadku gdyby po dokonaniu transakcji sprzedaży Nieruchomości Komornikowi zostały ujawnione okoliczności w świetle których transakcja dostawy Nieruchomości powinna korzystać ze zwolnienia od podatku VAT lub też Nieruchomość stanowiła przedsiębiorstwo, Wnioskodawca w dalszym ciągu ma prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z Faktury, bowiem Komornik nie jest uprawniony do wystawienia faktury korygującej do faktury sprzedaży Nieruchomości ze względu na okoliczności ujawnione mu po dokonaniu transakcji?

Pana stanowisko w sprawie

1.Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu otrzymanej Faktury, bowiem do przedmiotowej transakcji zastosowanie znajdzie stawka 23% VAT ustalona przez Komornika na postawie art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT, a tym samym nie znajdzie zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT.

2.Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu otrzymanej Faktury niezależnie od otrzymanych Dokumentu 1 i Faktury korygującej, bowiem dłużnik nie jest uprawniony do wystawienia faktury korygującej do faktury sprzedaży Nieruchomości wystawionej przez Komornika w przedstawionym stanie faktycznym.

3.  W przypadku gdyby po dokonaniu transakcji sprzedaży Nieruchomości Komornikowi zostały ujawnione okoliczności w świetle których transakcja dostawy Nieruchomości powinna korzystać ze zwolnienia od podatku VAT lub też Nieruchomość stanowiła przedsiębiorstwo, Wnioskodawca w dalszym ciągu ma prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z Faktury, bowiem Komornik nie jest uprawniony do wystawienia faktury korygującej do faktury sprzedaży Nieruchomości ze względu na okoliczności ujawnione mu po dokonaniu transakcji.

Ad 1

Zgodnie z art. 18 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.; dalej jako: „ustawa o VAT”) organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2023 r. poz. 2505 i 2760) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2025 r. poz. 111): Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 Ustawy o VAT wprowadza szczególną na gruncie przepisów Ustawy o VAT regulację, kiedy to należny podatek VAT nie jest pobierany w cenie od nabywcy przez samego podatnika, ale pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, którym jest komornik. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Tym samym jeżeli prowadzona przez komornika sądowego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku jest zobowiązany dłużnik, tzn. w przypadku gdy dłużnik występuje w danej transakcji jako podatnik podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu transakcji dokonanej w imieniu dłużnika w trybie egzekucyjnym. W przypadku natomiast, gdy dana czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jest od niego zwolniona, komornik sądowy nie jest obowiązany do pobrania i odprowadzenia podatku VAT do urzędu skarbowego. Tym samym, skoro komornik sądowy zobowiązany jest do prawidłowego opodatkowania transakcji podatkiem VAT, zobowiązany jest przestrzegania przepisów Ustawy o VAT i do uwzględniania, w trakcie sprzedaży egzekucyjnej towarów, okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stawce tego podatku, zwolnieniu takiej transakcji z opodatkowania podatkiem VAT lub w ogóle wyłączeniu tej transakcji z opodatkowania tym podatkiem.

Jednocześnie jednak, w związku z faktem, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu dłużnika i to dłużnik jest podatnikiem podatku VAT (a komornik sądowy tylko jego płatnikiem) to zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług takiej transakcji należy ustalić poprzez ocenę sytuacji podmiotowej dłużnika i przedmiotowej przedmiotu transakcji z perspektywy dłużnika. Innymi słowy opodatkowanie podatkiem VAT takiej transakcji ma miejsce wówczas, jeżeli po stronie dłużnika spełnione są przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepisy art. 5 Ustawy o VAT i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest dokonywana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, działającą w takim charakterze.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na mocy art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Dostawa towarów mieści się w definicji sprzedaży, określonej w art. 2 pkt 22 Ustawy o VAT, zgodnie z którą: Sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT, zbycie nieruchomości, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 Ustawy. Natomiast zgodnie z art. 42 ust. 1 Ustawy o VAT podstawowa stawka podatku VAT to 23%, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej, to jest ustala inną stawkę, zwolnienie lub wyłączenie takiej transakcji z opodatkowania.

Tym samym, co do zasady, w przypadku sprzedaży nieruchomości przez podmiot, który w danej transakcji działa w ramach swojej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT, transakcja taka podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w wysokości 23%.

Jednocześnie jednak w odniesieniu do nieruchomości znaleźć mogą zastosowanie szczególne przepisy, które zwolnią tą transakcje z opodatkowania lub wyłączą ją z opodatkowania.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 2 Ustawy o VAT:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 10a Ustawy o VAT:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga art. 29a ust. 8 Ustawy o VAT, w myśl którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Z art. 29a ust. 8 Ustawy o VAT wynika zatem, że grunt dzieli byt prawny zbywanych budynków i budowli.

Dostawa nieruchomości podlega zatem zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy spełnione są warunki określone w ww. przepisach. To zadaniem podatnika jest weryfikacja tych warunków i wykazanie, że one są spełnione. Nie jest możliwe domniemanie ich spełnienia.

Tym samym komornik sądowy dokonując transakcji sprzedaży nieruchomości winien ustalić jaki jest stan faktyczny nieruchomości, aby prawidłowo opodatkować daną transakcję podatkiem VAT. Jednocześnie jednak nie posiada co do zasady informacji w tym zakresie i nie jest co do zasady w stanie ich ustalić bez pozyskania odpowiednich informacji i dokumentów od podatnika. Jak wynika bowiem z powyższych regulacji zasady opodatkowania sprzedaży nieruchomości podatkiem VAT zależą od tego, czy Nieruchomość jest zabudowana, czy też nie, czy nabycie nieruchomości zostało dokonane w ramach transakcji opodatkowanej podatkiem VAT, czy dłużnik miał prawo do jego odliczenia, czy dłużnik dokonał budowy budynków i budowli, czy ponosił nakłady inwestycyjne na istniejące budynki i budowle o określonej wysokości, czy miał prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu tych wydatków, czy wykorzystywał nieruchomość do działalności opodatkowanej podatkiem VAT, jak długo takie korzystanie z nieruchomości miało miejsce w stosunku do terminów ponoszenia nakładów inwestycyjnych. Poza kwestią zabudowania nieruchomości, którą można ustalić w ramach wizji lokalnej, jak też opodatkowania przez dłużnika nabycia nieruchomości podatkiem VAT, co wynika z aktu notarialnego nabycia nieruchomości, ustalenie pozostałych okoliczności wymaga współpracy dłużnika i przekazania przez niego odpowiednich informacji potwierdzonych wiarygodnymi dokumentami.

W związku z tym, że współpraca taka może nie mieć miejsca, a obciążenie komornika sądowego w takiej sytuacji obowiązkiem prawidłowego opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości mogłoby skutecznie paraliżować proces egzekucyjny. W związku z tym do przepisów wprowadzony został art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT, zgodnie z którym:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Przepis art. 43 ust. 21 Ustawy VAT wprowadza szczególną regulację dotyczącą opodatkowania dostawy towarów dokonywanej w trybie egzekucji, o której mowa w art. 18 Ustawy. Jego istota nie polega na nałożeniu na organ egzekucyjny lub komornika sądowego obowiązku weryfikacji warunków zastosowania zwolnień od podatku – obowiązek ten wynika z samego faktu bycia płatnikiem podatku VAT od tej dostawy. Kluczowym elementem i podstawową funkcją art. 43 ust. 21 jest ustanowienie specyficznego domniemania prawnego wraz z jego materialnoprawnymi konsekwencjami.

Domniemanie to zostaje uruchomione, gdy organ egzekucyjny lub komornik sądowy, działając jako płatnik i realizując obowiązek ustalenia prawidłowego opodatkowania transakcji, podjął udokumentowane działania w celu potwierdzenia, czy spełnione są warunki do zastosowania zwolnień od podatku wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a Ustawy VAT, ale działania te nie przyniosły rezultatu z powodu braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika. W takiej konkretnej sytuacji, na mocy art. 43 ust. 21, przyjmuje się prawnie, że warunki zastosowania wspomnianych zwolnień od podatku nie zostały spełnione.

Szczególny charakter tej regulacji przejawia się dwojako. Po pierwsze, jak wskazano powyżej, we wprowadzeniu dedykowanego domniemania prawnego, które znajduje zastosowanie wyłącznie w kontekście egzekucyjnej dostawy towarów. Po drugie, jego szczególność wynika z umiejscowienia w części Ustawy VAT regulującej stawki i zwolnienia, co nadaje mu charakter przepisu materialnoprawnego, modyfikującego zasady opodatkowania. W sytuacji opisanej w tym przepisie (podjęcia bezskutecznych, udokumentowanych działań weryfikacyjnych), artykuł 43 ust. 21 staje się przepisem szczególnym (lex specialis) w stosunku do ogólnych przepisów o zwolnieniach, takich jak art. 43 ust. 1 pkt 10 czy 10a Ustawy VAT. Oznacza to, że potencjalne zwolnienia wynikające z tych ogólnych przepisów przestają mieć zastosowanie do tej konkretnej transakcji.

W konsekwencji, artykuł 43 ust. 21 nie jest jedynie wskazówką proceduralną dla płatnika, jak postąpić w razie wątpliwości, lecz przepisem, który w określonych okolicznościach nieodwracalnie zmienia status podatkowy danej dostawy towarów – z potencjalnie zwolnionej od podatku VAT na podlegającą opodatkowaniu według właściwej stawki. Decyduje on zatem ostatecznie o samym opodatkowaniu transakcji, a nie tylko o sposobie dokumentowania transakcji.

W przedmiotowej sprawie Komornik nie uzyskał w toku postępowania egzekucyjnego informacji i dokumentów potwierdzających, że warunki zwolnienia transakcji dostawy Nieruchomości zostały spełnione. W ocenie Wnioskodawcy uznać należy, że w takiej sytuacji doszło do spełnienia przesłanek zastosowania art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT, co ma ten skutek, że przedmiotowa transakcja sprzedaży Nieruchomości jest opodatkowana podatkiem VAT według stawki 23% i nie znajdują do niej zastosowania zwolnienia, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a Ustawy o VAT.

Tym samym, Komornik miał obowiązek przyjąć, że dostawa zajętej nieruchomości będzie obciążona podatkiem VAT. Z uwagi na powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Powyższe wnioski znajdują swoje potwierdzenie również w opinii organów podatkowych, prezentowanej m.in. w interpretacji indywidualnej z 31 stycznia 2025 r. sygn. 0111-KDIB3-3.4012.602.2024.1.MAZ oraz interpretacji indywidualnej z 19 grudnia 2024 r. sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.766.2024.2.MG.

W rezultacie Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT na podstawie art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT, bowiem nie znajdzie zastosowanie art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT, a inne warunki odliczenia zostały spełnione. Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 Ustawy o VAT:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z powyższych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. takimi, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 3a Ustawy o VAT:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

1)sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

a)wystawionymi przez podmiot nieistniejący;

b)(uchylona)

2)transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;

3)(uchylony)

4)wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

a)stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,

b)podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

c)potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności;

5)faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;

6)(uchylony)

7)wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.

W oparciu o art. 88 ust. 4 Ustawy o VAT:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, aby podatnik miał prawo do odliczenia podatku naliczonego muszą zostać spełnione warunki wynikające z art. 86 Ustawy o VAT oraz nie mogą zaistnieć przesłanki negatywne wskazane w art. 88 ustawy.

W związku z powyższym, w rozpatrywanej sprawie należy przeanalizować, czy - zgodnie z opisem sprawy - mogą zaistnieć przesłanki wynikające z art. 88 ust. 3a Ustawy o VAT, uniemożliwiające Wnioskodawcy odliczenie podatku naliczonego z przedmiotowych faktur z błędną (zawyżoną) stawką podatku VAT.

Jak Wnioskodawca wskazał we wniosku, Faktura została wystawiona przez podmiot do tego uprawniony na podstawie przepisów prawa, tj. Komornika w imieniu podatnika Dłużnika, w związku z prowadzoną przez Komornika transakcją sprzedaży egzekucyjnej Nieruchomości. Zgromadzone w toku postępowania egzekucyjnego przez Komornika informacje i dokumenty nie pozwoliły mu przyjąć, że spełnione są warunki do zwolnienia z opodatkowania dostawy Nieruchomości. W związku tym, zgodnie z art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT Komornik opodatkował przedmiotową transakcje podatkiem VAT według stawki 23%. Tym samym należy stwierdzić, że w takiej sytuacji nie mamy do czynienia z sytuacją wystawienia faktury dokumentującej transakcję zwolnioną od podatku i tym samym należy uznać Fakturę za spełniającą wymogi przedstawione powyżej.

Zatem w analizowanej sprawie należy stwierdzić, że Wnioskodawca ma prawo, na podstawie art. 86. ust. 1 Ustawy o VAT, do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w Fakturze z 23% stawką podatku VAT, przy założeniu, że spełnione są/będą pozostałe warunki uprawniające Wnioskodawcę do skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, bowiem do przedmiotowej transakcji zastosowanie znajdzie stawka 23% VAT ustalona przez Komornika na postawie art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT

Ad 2

Zgodnie z art. 18 Ustawy o VAT komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika. W myśl art. 106c pkt 2 Ustawy o VAT faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18 Ustawy o VAT, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Jest to przepis szczególny (lex specialis) w stosunku do ogólnych zasad wystawiania faktur, które obowiązek ten nakładają co do zasady na podatnika dokonującego sprzedaży. W przypadku sprzedaży egzekucyjnej, na mocy art. 106c pkt 2, obowiązek (i wyłączne uprawnienie) do udokumentowania transakcji fakturą zostaje przeniesiony z podatnika-dłużnika na płatnika-komornika. Nawet jeśli inne przepisy Ustawy o VAT odnoszą się do obowiązków „podatnika” w zakresie fakturowania, w kontekście sprzedaży egzekucyjnej należy je interpretować przez pryzmat art. 106c pkt 2, przypisując te obowiązki komornikowi.

Powyższe przepisy jednoznacznie wskazują, że w przedstawionym stanie faktycznym to Komornik jest płatnikiem podatku VAT od dostawy nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym. Komornik zobowiązany jest do przestrzegania przepisów Ustawy o VAT i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej nieruchomości okoliczności decydujących o jej prawnopodatkowej kwalifikacji na gruncie Ustawy o VAT. Komornik jako płatnik podatku VAT od dostawy rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym powinien zachować najdalej posuniętą staranność i ostrożność swojego działania.

Obowiązek wystawienia faktury przez komornika jest nierozerwalnie związany z jego rolą płatnika – prawidłowe udokumentowanie transakcji jest niezbędne do właściwego rozliczenia podatku VAT. Kwestia ta rozciąga się również na kwestię korygowania faktur. Zgodnie z art. 106j ust. 1 pkt 5 Ustawy o VAT, w przypadku stwierdzenia pomyłki m.in. w stawce lub kwocie podatku, podmiot, który wystawił fakturę pierwotną, ma obowiązek wystawienia faktury korygującej. W przypadku wystawienia przez komornika faktury VAT i wykazania w niej kwoty podatku należnego VAT z tytułu transakcji, która podatkowi VAT nie podlegała, albo była z tego podatku zwolniona, komornik jest zobowiązany do dokonania stosownej korekty i doprowadzenia do sytuacji, w której wystawiona przez niego faktura będzie prawidłowo dokumentować dokonaną dostawę. Skoro faktura korygująca jest integralną częścią procesu dokumentowania transakcji dla celów VAT i służy doprowadzeniu dokumentacji do stanu zgodnego z rzeczywistością, a wyłącznym podmiotem uprawnionym i zobowiązanym do wystawienia faktury pierwotnej dokumentującej sprzedaż egzekucyjną jest komornik (na mocy art. 106c pkt 2), to konsekwentnie jedynie komornik jest uprawniony (zobowiązany) do wystawienia faktury korygującej do takiej faktury. Podatnik-dłużnik nie posiada umocowania prawnego do korygowania faktury wystawionej przez komornika w jego imieniu.

Podsumowując, wskazane przepisy Ustawy o VAT tworzą spójny system, w którym komornik jako płatnik przejmuje pełną odpowiedzialność za udokumentowanie sprzedaży egzekucyjnej, włączając w to zarówno wystawienie faktury pierwotnej, jak i jej ewentualną korektę. Dłużnik jest w tym zakresie pozbawiony uprawnień.

Tym samym Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu otrzymanej Faktury niezależnie od otrzymanych Dokumentu 1 i Faktury korygującej, bowiem dłużnik nie jest uprawniony do wystawienia faktury korygującej do faktury sprzedaży Nieruchomości wystawionej przez Komornika w przedstawionym stanie faktycznym.

Ad 3

Kluczowe znaczenie dla oceny obowiązku korekty faktury przez Komornika w sytuacji uzyskania nowych informacji po dokonaniu transakcji ma przepis art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT. Stanowi on, że jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, podjęte w celu weryfikacji warunków zastosowania zwolnień od podatku (wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a), nie doprowadziły do potwierdzenia tych warunków na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, to przyjmuje się prawnie, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione.

Istotą tej regulacji jest wprowadzenie domniemania prawnego o charakterze materialnoprawnym, które rozstrzyga o statusie podatkowym transakcji na dzień jej dokonania. Nie jest to jedynie domniemanie dotyczące dochowania należytej staranności przez Komornika przy wystawianiu faktury, lecz norma, która wprost przesądza o tym, że w opisanych okolicznościach transakcja jest uważana za opodatkowaną podatkiem VAT, a przepisy dotyczące potencjalnych zwolnień (wymienione w tym artykule) nie znajdują zastosowania. Status podatkowy transakcji zostaje zatem ustalony na moment jej przeprowadzenia, w oparciu o stan wiedzy i możliwości działania Komornika wynikające z udokumentowanych prób uzyskania informacji od dłużnika.

W konsekwencji, jeżeli Komornik podjął udokumentowane działania w celu weryfikacji przesłanek zwolnienia, lecz nie uzyskał od dłużnika niezbędnych informacji, i na tej podstawie, zgodnie z art. 43 ust. 21, zasadnie uznał transakcję za opodatkowaną i wystawił fakturę z VAT, to późniejsze uzyskanie przez Komornika informacji, które gdyby były znane wcześniej, mogłyby wskazywać na istnienie podstaw do zwolnienia, nie stanowi podstawy do korekty pierwotnej faktury. Faktura ta bowiem prawidłowo odzwierciedlała status podatkowy transakcji ustalony zgodnie z prawem (na mocy art. 43 ust. 21) na dzień jej dokonania.

Obowiązek wystawienia faktury korygującej powstaje w razie stwierdzenia pomyłki (art. 106j ust. 1 pkt 5). Należy zauważyć, iż w myśl art. 106j ust. 1 pkt 5 Ustawy fakturę korygującą wystawia się w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku, bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury. Przepis ten ma charakter obligatoryjny, tzn. w sytuacji stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku podatnik (w omawianym przypadku Komornik jako wystawca faktury pierwotnej) ma obowiązek wystawienia faktury korygującej. Należy podkreślić, iż w powoływanym przepisie nie stwierdzono, że w przypadku, gdy stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce itd., wystawca „ma prawo do wystawienia faktury”, lecz jednoznacznie określono, iż „wystawia się” fakturę, co wskazuje na obowiązek jej wystawienia przez Komornika, w sytuacji stwierdzenia, iż opodatkowana VAT dostawa nieruchomości udokumentowana fakturą w rzeczywistości była od VAT zwolniona.

W opisanej sytuacji nie mamy jednak do czynienia z pomyłką Komornika. Komornik prawidłowo zastosował domniemanie prawne wynikające z art. 43 ust. 21, które przesądziło o opodatkowaniu transakcji. Fakt, że post factum pojawiły się informacje, które mogłyby prowadzić do innej kwalifikacji gdyby nie przepis szczególny art. 43 ust. 21, nie oznacza, że pierwotne ustalenie statusu transakcji było błędne. Domniemanie z art. 43 ust. 21 zadziałało ex tunc (na tamten moment) i ukształtowało prawnopodatkowy stan rzeczy.

Podstawa do korekty faktury przez Komornika zaistniałaby natomiast, gdyby stwierdził on, że:

• błędnie zastosował domniemanie z art. 43 ust. 21 (np. nie podjął żadnych udokumentowanych działań w celu wyjaśnienia statusu transakcji lub zignorował posiadane informacje) i w rzeczywistości powinien był zastosować zwolnienie;
• już w momencie dokonywania transakcji posiadał informacje wskazujące na zwolnienie, lecz błędnie je zinterpretował lub pominął, opodatkowując transakcję;
• popełnił inny błąd na fakturze (np. zastosował złą stawkę, błąd rachunkowy, formalny).

Podsumowując, jeżeli Komornik prawidłowo zastosował domniemanie z art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT, ustalając opodatkowanie transakcji na dzień jej dokonania, to późniejsze uzyskanie informacji potencjalnie wskazujących na możliwość zwolnienia nie rodzi obowiązku ani prawa do korygowania pierwotnej faktury, gdyż nie doszło do pomyłki w rozumieniu przepisów o korekcie faktur. Faktura ta prawidłowo dokumentuje transakcję jako opodatkowaną zgodnie ze szczególną normą prawną.

Tym samym, w przypadku gdyby po dokonaniu transakcji sprzedaży Nieruchomości Komornikowi zostały ujawnione okoliczności w świetle których transakcja dostawy nieruchomości powinna korzystać ze zwolnienia od podatku VAT lub też Nieruchomość stanowiła przedsiębiorstwo, Wnioskodawca w dalszym ciągu ma prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z Faktury, bowiem Komornik nie jest uprawniony do wystawienia faktury korygującej do faktury sprzedaży Nieruchomości ze względu na okoliczności ujawnione mu po dokonaniu transakcji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą:

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w 88 ust. 3a ustawy, zgodnie z którym:

Natomiast przepis art. 88 ust. 4 ustawy stanowi, że:

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, jeśli towary i usługi, przy nabyciu których naliczono podatek, są (mają być) wykorzystywane w całości do prowadzenia działalności opodatkowanej, wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku.

Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności 12 września 2024 r. nabył Pan na licytacji komorniczej nieruchomość („Nieruchomość”). W skład Nieruchomości wchodzi kamienica składająca się z 6 mieszkań i 2 lokali użytkowych. W związku z tą transakcją Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym wystawił 7 października 2024 r. w imieniu dłużnika prowadzącego działalność gospodarczą i będącego czynnym podatnikiem VAT, fakturę VAT.

W celu ustalenia stanu Nieruchomości na gruncie podatku VAT i tym samym prawidłowej stawki VAT, Komornik podjął próby kontaktu z Dłużnikiem, ale nie otrzymał od niego dokumentów i informacji dotyczących nieruchomości takich jak, czy odliczył podatek naliczony VAT przy jej nabyciu i poniesionych wydatkach na remonty lub budowę, jakiej wysokości były i czy były wydatki na budowę i remonty w stosunku do wartości początkowej danej nieruchomości, czy wynajmuje Nieruchomość, w jakiej części i jak długo, czy wynajem nieruchomości jest opodatkowany podatkiem VAT.

W związku z powyższym Komornik na Fakturze wykazał transakcję sprzedaży egzekucyjnej Nieruchomości jako opodatkowaną podatkiem VAT według stawki 23%. Wnioskodawca zapłacił całość ceny sprzedaży, w tym kwotę podatku VAT, a Komornik wpłacił kwotę należnego podatku VAT do właściwego urzędu skarbowego. W związku z tym, że Wnioskodawca zamierzał i wykorzystuje Nieruchomość do działalności opodatkowanej podatkiem VAT odliczył podatek naliczony VAT w rozliczeniu za miesiąc październik 2024 r.

Otrzymał Pan pisemną odpowiedź, w której Komornik poinformował Pana, że zgromadzony w aktach postępowania egzekucyjnego materiał dowodowy nie pozwolił na ustalenie spełnienia przesłanek zwolnienia transakcji dostawy Nieruchomości z podatku VAT, wobec czego stawkę podatku VAT do tej transakcji Komornik ustalił z uwzględnieniem art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT.

Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy jest Pan uprawniony do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu otrzymanej Faktury, bowiem do przedmiotowej transakcji zastosowanie znajdzie stawka 23% VAT ustalona przez Komornika na postawie art. 43 ust. 21 Ustawy o VAT, a tym samym nie znajdzie zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT oraz czy przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT z faktury wystawionej przez Komornika z uwzględnieniem art. 43 ust. 21 ustawy, w sytuacji gdyby po dokonaniu transakcji sprzedaży Nieruchomości Komornikowi zostały ujawnione okoliczności w świetle których transakcja dostawy Nieruchomości powinna korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 18 ustawy:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 Ordynacji podatkowej (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.), zgodnie z którą:

Zatem, przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

W tym miejscu należy wskazać, iż w myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Na podstawie art. 106c ustawy:

Stosownie do art. 106e ust. 1 pkt 20 ustawy:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Jednocześnie należy wskazać na brzmienie art. 43 ust. 21 ustawy, zgodnie z którym:

Tym samym, Komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy oraz do uwzględnienia, w trakcie sprzedaży towarów, okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odnosząc się do odliczenia podatku VAT z faktury wystawionej przez Komornika należy wskazać, że jednym z najistotniejszych warunków umożliwiających czynnemu podatnikowi VAT realizację prawa do odliczenia jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Z przytoczonych wyżej regulacji prawnych wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury uzależnione jest nie tylko od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, ale również od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy, Komornik uznał, że przy sprzedaży nieruchomości należy zastosować 23% stawkę podatku VAT.

Zatem w okolicznościach omawianej sprawy, skoro jest Pan zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT, a nabywana od Komornika wskazana wyżej Nieruchomość służyła Panu do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to należy stwierdzić, że przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturze wystawionej przez Komornika. Należy, również wskazać, że skoro Komornik zgromadził w aktach postępowania egzekucyjnego materiał dowodowy, który nie pozwolił na ustalenie spełnienia przesłanek zwolnienia transakcji dostawy Nieruchomości z podatku VAT, wobec czego zastosował stawkę 23% podatku VAT do tej transakcji z uwzględnieniem art. 43 ust. 21 ustawy. Należy zatem przyjąć, że faktura została wystawiona prawidłowo i nie zaistniały ograniczenia wynikające z art. 88 ustawy, inne niż wskazane w art. 88 ust. 4 ustawy.

Podsumowując stwierdzić należy, że ma Pan prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktury wystawionej przez Komornika dotyczącej zakupu nieruchomości opisanej we wniosku.

Zauważyć należy, że faktura została wystawiona przez Komornika w sposób prawidłowy. Zatem w sytuacji, gdy Komornik nie skoryguje faktury dotyczącej sprzedaży nieruchomości będzie Panu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT z ww. faktury. Natomiast w sytuacji gdy Komornik skoryguje ww. fakturę to powinien Pan skorygować podatek naliczony.

Tym samym Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 i nr 3 uznaję za prawidłowe.

Ponadto z wniosku wynika, że 15 października 2024 r. Dłużnik wystawił dokument zatytułowany jako faktura korygująca do „Korekty z 15 października 2024 r. nr 2/10/2024”, w którym w odniesieniu do transakcji dostawy Nieruchomości w ramach sprzedaży egzekucyjnej opisanej powyżej wskazał korektę w zakresie stawki podatku z 23% na „zwolnienie” z uwagi na art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT („Dokument 1”). W związku z domniemaną przez Dłużnika zmianą kwalifikacji przedmiotu transakcji na przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część, na Dokumencie 1, jako wynagrodzenie za dostawę Nieruchomości została wskazana „cena bez podatku po korekcie” w wysokości ceny netto Faktury pierwotnej, a podatek VAT został skorygowany do zera. W Dokumencie 1 została zatem zmieniona cena brutto z uwagi na brak podatku VAT, cena netto nie uległa jednak zmianie i była taka sama jak cena netto z Faktury.

17 stycznia 2025 r. Dłużnik wystawił kolejny dokument zatytułowany faktura korygująca do Dokumentu 1 (czyli dokumentu, który Dłużnik traktował jako fakturę korygującą do Faktury pierwotnej wystawionej przez Komornika ) („Faktura Korygująca”) w którym wskazał korektę Faktury w zakresie stawki podatku z 23% na „zwolnienie” z uwagi na brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT. W związku z domniemaną przez Dłużnika zmianą kwalifikacji transakcji na transakcje zwolnioną, na fakturze korygującej została wskazana „cena bez podatku po korekcie” (cena netto) równa „cenie z podatkiem” (cenie brutto) z Faktury pierwotnej, a wcześniej wykazany VAT naliczony został skorygowany na wartość 0,00 zł. Doszło zatem do zmiany stawki z 23% na zwolnienie przy jednoczesnym braku zmiany ceny brutto (wartość taka sama jak na Fakturze pierwotnej).

Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy jest Pan uprawniony do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu otrzymanej Faktury niezależnie od otrzymanych Dokumentu 1 i Faktury korygującej, bowiem dłużnik nie jest uprawniony do wystawienia faktury korygującej do faktury sprzedaży Nieruchomości wystawionej przez Komornika w przedstawionym stanie faktycznym.

Aby odpowiedzieć na Pana wątpliwości w pierwszej kolejności należy wskazać, że w myśl art. 106e ust. 1 ustawy, faktura powinna zawierać:

A w przypadku faktury wystawionej przez komornika zastosowanie znajdzie powołany powyżej art. 106e ust. 1 pkt 20 ustawy.

Na podstawie art. 106j ust. 1 pkt 5 ustawy:

Przepis art. 106j ust. 2 ustawy określa, że:

Jak już wyżej wskazano komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika − dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podkreślić należy, że zasadą jest, iż fakturę korygującą wystawia podatnik, który sporządził fakturę pierwotną.

Analiza przedstawionego opisu stanu faktycznego oraz brzmienia powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że Dłużnik nie ma prawa wystawić faktury korygującej do faktury sporządzonej przez Komornika.

Zatem odpowiadając na Pana wątpliwości należy się z Panem zgodzić, że jest Pan uprawniony do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu otrzymanej Faktury od Komornika niezależnie od otrzymanego Dokumentu 1 i Faktury korygującej, bowiem dłużnik nie jest uprawniony do wystawienia faktury korygującej do faktury sprzedaży Nieruchomości wystawionej przez Komornika.

W efekcie Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informuję, że w zakresie pytania nr 3 dotyczącego kwestii, czy przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT z faktury wystawionej przez Komornika w sytuacji gdyby po dokonaniu transakcji sprzedaży Nieruchomości Komornikowi zostały ujawnione okoliczności w świetle których transakcja dostawy Nieruchomości powinna korzystać ze zwolnienia od podatku VAT zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.