
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:
-nieprawidłowe – w zakresie braku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży niezabudowanej działki gruntowej nr (...),
-prawidłowe – w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług sprzedaży niezabudowanej działki gruntowej nr (...) na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
17 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:
-braku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży niezabudowanej działki gruntowej nr (...),
-zwolnienia od podatku od towarów i usług sprzedaży niezabudowanej działki gruntowej nr (...) na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Uzupełnili go Państwo pismem – w odpowiedzi na wezwanie – 16 lipca 2025 r. (wpływ 16 lipca 2025 r.) i pismem z 17 lipca 2025 r. (wpływ 17 lipca 2025 r.).
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
(…)
2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:
(…)
Opis zdarzenia przyszłego
Pan (…) (dalej: Wnioskodawca lub Sprzedający) oraz Pani (…) (dalej: Zainteresowana) – (dalej również jako: Wnioskodawcy) są osobami fizycznymi mającymi miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów). Wyłącznym źródłem przychodów, które Wnioskodawcy uzyskują to osiągnięte w wyniku prowadzonej wspólnie działalności rolniczej. Dochody uzyskują wyłącznie ze sprzedaży płodów rolnych (uprawa zbóż takich jak pszenica, jęczmień, pszenżyto, rzepak, a w roku bieżącym również soja) oraz z hodowli i sprzedaży trzody chlewnej.
Jest także zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT). Wnioskodawcy są właścicielami niezabudowanych, nieuzbrojonych nieruchomości gruntowych, które zostały nabyte w różnym czasie. Część z tych nieruchomości stanowi Pana majątek osobisty, a część – współwłasność majątkową małżeńską.
W szczególności:
·Na podstawie aktu notarialnego Rep. (…), Wnioskodawca nabył działki nr (…) o łącznej powierzchni (…) ha – przed zawarciem związku małżeńskiego. Nabycie to nie było udokumentowane fakturą i nie podlegało opodatkowaniu VAT.
·Działka nr (…) została około (…) r. podzielona na działki nr (…). Działka nr (…) została następnie zamieniona z osobą trzecią i obecnie nie stanowi już własności Wnioskodawcy – tym samym nie jest objęta niniejszym wnioskiem.
·Na podstawie aktu notarialnego Rep. (…) z dnia (…) r., Wnioskodawcy nabyli działki nr (...).
Działki (...) i (...) mają łączną powierzchnię (…) ha, natomiast działki (…) i (…) – (…) ha. Nieruchomości te zostały nabyte już po zawarciu związku małżeńskiego i stanowią wspólność majątkową małżeńską. Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim z Zainteresowaną, a między małżonkami obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa.
Wnioskodawca zamierza sprzedać dwie niezabudowane nieruchomości gruntowe:
• działkę nr (...) o powierzchni (…) ha,
• działkę nr (...) o powierzchni (…) ha.
Obie działki mają zostać sprzedane łącznie jednemu nabywcy. Potencjalny kupiec samodzielnie skontaktował się z Wnioskodawcą – nie prowadzono żadnych działań marketingowych ani ogłoszeniowych.
Nieruchomości były nabywane i wykorzystywane wyłącznie na potrzeby działalności rolniczej. Od momentu zakupu aż do chwili obecnej, Wnioskodawcy prowadzą na tych gruntach działalność rolniczą – corocznie są tam uprawiane rośliny takie jak pszenica, jęczmień, pszenżyto, rzepak, a w bieżącym roku planowane są zasiewy soi. Dochody Wnioskodawców pochodzą wyłącznie z działalności rolniczej.
Dnia (…) uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP), w którym działki nr (...) i (...) zostały oznaczone jako tereny zawierające złoża żwiru przeznaczone do wydobycia. Wnioskodawca nie brał udziału w procedurze planistycznej ani nie składał wniosków w tym postępowaniu.
Zgodnie z posiadaną, wstępną ekspertyzą geologiczną, działki te zawierają złoża kruszywa naturalnego – żwirowo-piaskowego.
W celu ubiegania się o koncesję na wydobycie, Wnioskodawca zarejestrował działalność gospodarczą z tym właśnie zakresem działalności w dniu (…) r. Do dnia złożenia wniosku działalność ta nie przyniosła żadnych przychodów. Działki nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych, nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej, a Wnioskodawca nie poniósł żadnych wydatków na przygotowanie gruntu do wydobycia (w tym nie zakupiono żadnych maszyn ani urządzeń).
W przeszłości, tj. w roku (...) Wnioskodawczyni – pani (…) prowadziła działalność w zakresie sprzedaży (...), jednak działalność ta została zakończona po około 3 latach. Obecnie, Wnioskodawcy nie prowadzą działalności gospodarczej – z wyjątkiem rejestracji działalności w celu uzyskania koncesji na wydobycie kruszywa, co opisano powyżej.
Kupujący, który zainteresował się zakupem działek, planuje prowadzenie na nabytych nieruchomościach działalności polegającej na wydobywaniu żwiru.
Niniejszy wniosek dotyczy wyłącznie planowanej sprzedaży niezabudowanej działki gruntowej nr (...), stanowiącej wspólność majątkową małżeńską.
W odniesieniu do działki nr (...), stanowiącej majątek osobisty Sprzedającego – Wnioskodawca złożył indywidualny wniosek o interpretację indywidualną.
W uzupełnieniach do wniosku, odpowiadając na zadane pytania, wskazali Państwo:
1)W jakim celu kupili Państwo nieruchomość rolną (...)?
Odpowiedź: Działka (...) została kupiona w celu prowadzenia działalności rolniczej.
2)W ramach jakich czynności została nabyta przez Pana i Pana małżonkę w (…) r. niezabudowana nieruchomość rolna, tj. w ramach czynności:
a)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,
b)zwolnionych od podatku od towarów i usług,
c)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Odpowiedź: Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, nabycie niezabudowanej nieruchomości przez Wnioskodawców, nie było udokumentowane fakturą VAT, tym samym była to czynność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
3)Czy z tytułu nabycia niezabudowanej nieruchomości rolnej (...) otrzymali Państwo fakturę z wykazaną stawką podatku VAT?
Odpowiedź: Nie. Nabycie nieruchomości rolnej (...) nie było udokumentowane fakturą VAT, co wynika z faktu, że nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
4)Czy w związku z nabyciem niezabudowanej nieruchomości rolnej w (...) r. przysługiwało Państwu (Panu/Pana żonie) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny.
Odpowiedź: W związku z nabyciem w (...) r. niezabudowanej nieruchomości rolnej, nie przysługiwało Wnioskodawcom prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Poniżej przedstawiamy przyczyny:
·transakcja nie podlegała opodatkowaniu VAT – została opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych, który został w całości uiszczony,
·w momencie zakupu zarówno kupujący jak i sprzedający nie byli podatnikami VAT w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
Z powyższych względów nie wystąpiła możliwość odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tej nieruchomości.
5)Czy opisana nieruchomość rolna była przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej czynności o podobnym charakterze? Czy pobierali Państwo odpłatność z tego tytułu i czy dokumentują Państwo ww. czynności fakturami? (proszę podać, który z małżonków wystawiał faktury, jeśli Zainteresowani nie wystawiali faktur – proszę wskazać przyczyny).
Odpowiedź: Nie. Opisana nieruchomość rolna nie była przedmiotem najmu, dzierżawy ani żadnej innej czynności o podobnym charakterze. Nieruchomość była wykorzystywana wyłącznie na potrzeby działalności rolniczej prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawców. W związku z powyższym, nie były pobierane żadne opłaty z tytułu najmu, dzierżawy czy udostępnienia, ani też nie były wystawiane faktury dokumentujące takie czynności.
6)Czy ww. nieruchomość rolna wykorzystywana była dla potrzeb działalności gospodarczej Zainteresowanej niebędącej stroną postępowania? Jeśli tak – proszę o wskazanie w jakim okresie i w jaki sposób?
Odpowiedź: Nie. Wskazana nieruchomość rolna nie była wykorzystywana dla potrzeb działalności gospodarczej Zainteresowanej niebędącej stroną postępowania. Pani (...) nie prowadzi już działalności gospodarczej, a nieruchomość od momentu jej nabycia była wykorzystywana wyłącznie w ramach działalności rolniczej prowadzonej przez Wnioskodawców. Nieruchomość nie służyła żadnym celom związanym z inną działalnością gospodarczą, w tym działalnością prowadzoną przez osoby trzecie.
7)Czy w stosunku do przedmiotowej nieruchomości Zainteresowani podejmowali/podejmują działania związane z przygotowaniem ich do sprzedaży, takie jak: decyzja o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej, ogrodzenie, doprowadzenie mediów, wytyczenie dróg dojazdowych, itp., lub jakiekolwiek inne działania? Jeśli tak, proszę opisać jakie?
Odpowiedź: Nie. Zainteresowani nie podejmowali i nie podejmują żadnych działań związanych z przygotowaniem przedmiotowej nieruchomości rolnej do sprzedaży. W szczególności, nie były prowadzone żadne działania marketingowe, nie zamieszczano ogłoszeń, nie wyłączano gruntów z produkcji rolnej, nie podejmowano prac związanych z uzbrojeniem terenu ani innymi czynnościami mogącymi świadczyć o przygotowaniu nieruchomości do sprzedaży. Nieruchomość była i jest wykorzystywana wyłącznie na cele działalności rolniczej.
8)Czy Zainteresowani dokonywali kiedykolwiek wcześniej sprzedaży innych niż nieruchomości opisane we wniosku ((...) i (...))? Jeżeli tak, to proszę podać odrębnie dla każdej sprzedanej nieruchomości:
a)kiedy i w jaki sposób weszli w posiadanie tej nieruchomości,
b)w jakim celu nieruchomość ta została przez Zainteresowanych nabyta,
c)w jaki sposób była przez Zainteresowanych wykorzystywana od momentu wejścia w jej posiadanie do chwili sprzedaży,
d)kiedy Zainteresowani dokonali jej sprzedaży i co było przyczyną jej sprzedaży, ile nieruchomości zostało sprzedanych i jakich (niezabudowanych czy zabudowanych), a jeśli zabudowanych – to czy były to nieruchomości mieszkalne czy użytkowe),
e)czy przed odpłatnym zbyciem Zainteresowani udostępniali tą nieruchomość (działki) innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze?
Odpowiedź: Zainteresowani nigdy wcześniej nie dokonywali sprzedaży nieruchomości innych niż wskazane we wniosku działki nr (...) i (...). W związku z powyższym pytania w punktach a) - f) pozostają bezprzedmiotowe. Zainteresowani nie posiadali, nie wykorzystywali ani nie zbywali innych nieruchomości, które mogłyby podlegać analizie w kontekście wcześniejszych transakcji sprzedaży.
9)Czy Zainteresowani posiadają jeszcze inne nieruchomości przeznaczone w przyszłości do sprzedaży, jeśli tak, to ile i jakie:
a)kiedy i w jaki sposób weszli w posiadanie tych nieruchomości,
b)w jakim celu nieruchomości te zostały nabyte,
c)w jaki sposób nieruchomości są wykorzystywane od momentu wejścia w ich posiadanie,
d)jaki charakter mają nieruchomości podlegające sprzedaży w przyszłości tj. mieszkalne, użytkowe, gospodarcze czy usługowe, zabudowane bądź niezabudowane działki?
Odpowiedź: Zainteresowani nie posiadają innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży w przyszłości. W związku z tym pytania zawarte w punktach a) - d) pozostają bezprzedmiotowe. Zainteresowani nie planują sprzedaży innych nieruchomości, nie posiadają działek o charakterze inwestycyjnym ani użytkowym, które byłyby przeznaczone do zbycia.
10)Czy Zainteresowani prowadzą gospodarstwo rolne jako rolnicy ryczałtowi zwolnieni od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 775)?
Odpowiedź: Nie. Wnioskodawca nie prowadzi gospodarstwa rolnego jako rolnik ryczałtowy. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i nie korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 775).
11)Czy Zainteresowani z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego byli/są/będą zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT? Jeżeli tak, to proszę o podanie, który z małżonków jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Odpowiedź: Nie. Zainteresowani nie prowadzą gospodarstwa rolnego jako rolnicy ryczałtowi zwolnieni z podatku od towarów i usług. Wnioskodawca ((...)) jest czynnym podatnikiem VAT.
12)Czy zbiory i dostawy (sprzedaż) produktów rolnych (pszenica, jęczmień, pszenżyto, rzepak, soja) z przedmiotowej nieruchomości rolnej były/są/będą opodatkowane podatkiem VAT? Czy też produkty rolne były/są/będą dokonywane przez Zainteresowanych wyłącznie na własne potrzeby?
Odpowiedź: Tak. Wnioskodawca ((...)) był i jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT w związku z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Zainteresowana ((...)) nie została wskazana jako podatnik VAT.
13)Czy Zainteresowani byli (do kiedy?) bądź są nadal zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług? Z jakiego tytułu?
Odpowiedź: Tak. Zbiory i dostawy produktów rolnych pochodzących z przedmiotowej nieruchomości rolnej były, są i będą opodatkowane podatkiem VAT. Działalność rolnicza prowadzona przez Wnioskodawcę obejmuje m.in. sprzedaż zbóż, soi i rzepaku.
14)Do jakich czynności wykorzystywana była/jest ww. nieruchomość rolna przez Zainteresowanych, tj. czy do czynności opodatkowanych VAT, zwolnionych od podatku VAT, niepodlegających opodatkowaniu VAT? Jeżeli była wykorzystywana do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług, to proszę wskazać czy wyłącznie do czynności zwolnionych i podać podstawę prawną.
Odpowiedź: Tak. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu prowadzenia działalności rolniczej. Zarejestrowany jako podatnik VAT w związku ze sprzedażą produktów rolnych. Ww. nieruchomość rolna była i jest wykorzystywana wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, tj. do prowadzenia działalności rolniczej przez Wnioskodawcę.
15)W związku z informacją zawartą w opisie sprawy:
Dnia (...) r. uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP), w którym działki nr (...) i (...) zostały oznaczone jako tereny zawierające złoża żwiru przeznaczone do wydobycia.
Proszę o wskazanie czy z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wynika możliwość jakiejkolwiek zabudowy na działce (...)?
Odpowiedź: Z aktu notarialnego nr repertorium (…) z dnia (...) r. wynika, że Wnioskodawca nabył m.in.: działkę nr (...).
Działka nr (...) jest oznaczona symbolem (…).
Zgodnie z par. (...) MPZP – ustala się zakaz zabudowy dla budynków na terenach oznaczonych na rysunku planu miejscowego symbolami:
(...)
16)W jaki sposób, po otrzymaniu koncesji na wydobycie kruszywa naturalnego żwirowo -piaskowego do momentu sprzedaży, jest/będzie wykorzystywana działka (...)? Proszę opisać.
Odpowiedź: Do dnia złożenia wniosku nie rozpoczęto wydobycia kruszywa naturalnego żwirowo -piaskowego z działki nr (...). Działka nadal jest wykorzystywana do celów rolniczych.
17)W jakim celu wystąpił Pan o koncesję na wydobycie kruszywa i zarejestrował działalność gospodarczą w tym zakresie (…) r.?
Odpowiedź: Wniosek o udzielenie koncesji na wydobycie kruszywa oraz rejestracja działalności gospodarczej z dnia (…) r. miały na celu umożliwienie uzyskania prawa do wydobycia kruszywa z własnych gruntów. Do dnia złożenia wniosku, działalność wydobywcza nie została rozpoczęta i nie wygenerowała żadnych przychodów.
Dodatkowo wskazał Pan, że z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wynika, że działka nr (...) nie może być zabudowana żadnymi budynkami.
Z danych ewidencji gruntów (geoportal.gov.pl) wynika, że działka nr (...) posiada oznaczenia:
• (…) – grunty orne klasy (…),
• (…) – grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi.
Oznaczenie „(…)” w ewidencji gruntów jest klasyfikacją użytkową, określającą faktyczne pokrycie terenu wodą, i ma znaczenie ewidencyjne oraz podatkowe. Nie decyduje jednak o przeznaczeniu terenu w sensie planistycznym.
Zgodnie z uchwalonym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (MPZP) z dnia (...) r., działka (...) znajduje się w obszarze, na którym ustalono przeznaczenie terenu pod eksploatację złóż żwiru (teren górniczy).
W § (...) MPZP wyraźnie wskazano, że „ustala się zakaz zabudowy dla budynków na terenach oznaczonych na rysunku planu miejscowego symbolami: (...)”.
W przypadku działki nr (...), jej oznaczenie w planie obejmuje tereny rolnicze (..) oraz obszary wód powierzchniowych (…). Zarówno teren (…) jak i (…) podlegają zakazowi zabudowy, co wprost wynika z cytowanego paragrafu MPZP. Tym samym, cała działka nr (...), jako oznaczona w MPZP terenami (…), jest objęta zakazem jakiejkolwiek zabudowy budynkami, co oznacza, że inwestycje budowlane w tym miejscu są niedopuszczalne.
Pytania
1.Czy planowana przez Wnioskodawców sprzedaż niezabudowanej nieruchomości gruntowej, tj. działki gruntowej nr (...), wykorzystywanej dotychczas wyłącznie w działalności rolniczej, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1 – czy sprzedaż wskazanej nieruchomości może korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.)?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawców:
Ad. 1.
Planowana sprzedaż niezabudowanej nieruchomości gruntowej oznaczonej numerem (...) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ nie zostaną spełnione przesłanki uznania Wnioskodawców za podatników VAT w odniesieniu do tej konkretnej transakcji.
Wnioskodawcy nie działają w tym przypadku w charakterze podatników VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361, dalej: ustawa o VAT), ponieważ zbycie nieruchomości następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Działka ta nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej, nie została wprowadzona do ewidencji środków trwałych, a Wnioskodawcy nie podjęli żadnych działań wskazujących na zamiar prowadzenia działalności handlowej w zakresie obrotu tą nieruchomością.
Transakcja sprzedaży ma charakter incydentalny, dotyczy majątku osobistego i nie nosi cech działalności zorganizowanej ani ciągłej. Wnioskodawcy nie podejmowali żadnych aktywnych działań marketingowych, a nabywca samodzielnie zainicjował kontakt i wyraził chęć nabycia działek. Sprzedaż ta, nie stanowi zatem, działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
Ad. 2.
W przypadku, gdyby jednak organ podatkowy uznał, że Wnioskodawcy dokonują sprzedaży w charakterze podatników VAT, to zdaniem Wnioskodawców, transakcja ta będzie korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.
Zgodnie z tym przepisem, zwolnieniu z opodatkowania podlega dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny przeznaczone pod zabudowę. Przedmiotem sprzedaży jest działka niezabudowana, a jej oznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako teren zawierający złoża kruszywa przeznaczone do wydobycia, nie oznacza przeznaczenia pod zabudowę w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
Stanowisko to znajduje potwierdzenie zarówno w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (m.in. w sprawie C–543/11), jak i w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, z których wynika, że przeznaczenie gruntu pod wydobycie kopalin nie jest tożsame z przeznaczeniem pod zabudowę, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.
W związku z powyższym, nawet w przypadku uznania Wnioskodawcy za podatnika VAT w odniesieniu do tej transakcji, sprzedaż działki nr (...) powinna korzystać ze zwolnienia z VAT.
Uzasadnienie
Ad. 1
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Zatem, zgodnie z przepisami ustawy o VAT – grunt jest towarem.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy – należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
W konsekwencji, sprzedaż nieruchomości gruntowych (działek) stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, a więc co do zasady jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Z kolei, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, świadczeniem usług jest każde świadczenie realizowane na rzecz innych podmiotów – osób fizycznych, prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej – które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu wskazanym powyżej.
Należy jednak podkreślić, że nie każda czynność mieszcząca się w definicji dostawy towarów lub świadczenia usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności wykonywane przez podmiot posiadający status podatnika i działający w tym charakterze w odniesieniu do danej czynności.
Definicje „podatnika” oraz „działalności gospodarczej” zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które samodzielnie wykonują działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, niezależnie od celu lub rezultatu takiej działalności.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast, działalność gospodarcza, według art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.
Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem, czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy, należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Jak wskazano wyżej, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Czyli podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie:
·po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
·po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Zdaniem Wnioskodawców, o przejawie takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, można mówić, gdy czynności wykonane przez sprzedającego przybierają formę zorganizowaną, może to być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.
Działalność rolnicza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, również stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Wnioskodawcy jako osoby fizyczne prowadzą wyłącznie działalność rolniczą – prowadzą uprawy oraz hodowlę zwierząt. Dotychczas nieruchomości, których dotyczy planowana sprzedaż, były wykorzystywane wyłącznie w tej działalności.
Pomimo zarejestrowania działalności gospodarczej w (…) r., Wnioskodawca nie podjął realnych działań zmierzających do rozpoczęcia wydobycia kruszywa (brak ewidencji środków trwałych, brak inwestycji, brak przychodów). Oznacza to, że działalność ta miała jedynie charakter formalny i nie została faktycznie rozpoczęta. Brak jest tym samym podstaw, aby uznać, że Wnioskodawca działa jako czynny przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie obrotu nieruchomościami lub wydobycia surowców.
Sprzedaż nieruchomości może podlegać VAT, jeśli odbywa się w ramach działalności gospodarczej. Jednak zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE (m.in. wyrok C-180/10 i C-181/10, w uzasadnieniu wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazał, że: „sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych w niniejszej sprawie nie ma charakteru decydującego. Jak orzekł Trybunał, zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych (...). Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej, sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego”.
Zatem, jednorazowa sprzedaż nieruchomości przez osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami i nie podejmują aktywnych działań typowych dla przedsiębiorców (jak np. podział działek, uzbrojenie terenu, kampanie marketingowe itp.), nie podlega opodatkowaniu VAT.
W analizowanej sprawie, Wnioskodawcy podkreślają, że:
·nieruchomość jest wykorzystywana wyłącznie w działalności rolniczej,
·sprzedaż dotyczy gruntu w całości, bez podziału na mniejsze działki,
·nie były podejmowane działania mające na celu zwiększenie atrakcyjności nieruchomości (brak uzbrojenia, ogłoszeń, działań promocyjnych),
·potencjalny nabywca sam zgłosił chęć zakupu.
Powyżej wskazane stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. W szczególności, w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 października 2024 r., sygn. I FSK 228/21, stwierdzono, że: „Jakkolwiek pojęcie działalności gospodarczej zdefiniowane w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług ma charakter bardzo szeroki, to nie może ono prowadzić do interpretacji, w której każda odpłatna dla właściciela czynność prawna odnosząca się do nieruchomości utożsamiana jest z działalnością gospodarczą”.
Cytowana teza ma zastosowanie w niniejszej sprawie – Wnioskodawcy jako osoby fizyczne, prowadzące wyłącznie działalność rolniczą, nie dokonują sprzedaży nieruchomości w sposób zorganizowany, ciągły ani profesjonalny. Brak jest zatem podstaw do uznania, że działają w charakterze podatników VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.
Stanowisko Wnioskodawców, zgodnie z którym sprzedaż działek prywatnych (zarówno z majątku osobistego, jak i wspólnego) nie podlega opodatkowaniu VAT z uwagi na brak cech działalności gospodarczej, znajduje również potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 maja 2025 r. W interpretacji tej, organ podatkowy odniósł się do sytuacji zbliżonej do stanu faktycznego Wnioskodawcy, a mianowicie sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości przez osobę fizyczną, która nie prowadziła żadnej działalności marketingowej, a kontakt z potencjalnym nabywcą nastąpił z jego inicjatywy.
Organ przywołał stanowisko wojewódzkiego sądu administracyjnego, zgodnie z którym: „(...) ani skarżący, ani jego brat nie prowadzili jakichkolwiek działań marketingowych bądź choćby informacyjnych, które miałyby na celu profesjonalną sprzedaż nieruchomości rolnej będącej ich własnością. (...) Nie można bowiem tracić z pola widzenia kolejności wykonywania tych działań. (...) Tego rodzaju dbałości o majątek prywatny nie można poczytywać za aktywność właściwą dla profesjonalisty prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami”.
Wskazano również, że: „Podsumowując, stwierdzić należy, że sprzedaż udziału we współwłasności przedmiotowej działki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy”. Cytowana interpretacja pokazuje, że nawet w sytuacji, gdy właściciel nieruchomości podejmuje minimalne działania w celu realizacji transakcji, w tym dokonuje podziału działek czy uzyskuje decyzję o warunkach zabudowy, nie można mu automatycznie przypisywać statusu podatnika VAT. Kluczowe znaczenie ma bowiem brak cech profesjonalizmu, powtarzalności i zorganizowania, a także fakt, że transakcja pozostaje elementem zarządu majątkiem prywatnym, a nie działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
Wobec powyższego, należy uznać, że Wnioskodawcy nie działają jako podatnicy VAT w odniesieniu do tej konkretnej transakcji, a zatem, sprzedaż nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
Ad. 2
Niezależnie od powyższego, gdyby jednak organ uznał, że przedmiotowa sprzedaż będzie podlegać opodatkowaniu VAT, w ocenie Wnioskodawców, transakcja ta i tak będzie korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Zgodnie z tym przepisem, zwolnieniu podlega dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca planuje sprzedać działkę nr (...), która jest:
·niezabudowana – nie znajdują się na nich żadne budynki ani budowle,
·nie jest terenem budowlanym w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy o VAT – nie została przeznaczona w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę.
Przez tereny budowlane – w świetle art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.), kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.
Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy – ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego. W związku z powyższym, ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.
Wnioskodawcy podkreślają, iż na moment sprzedaży, działka będzie objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, który został uchwalony w dniu (...) r., zgodnie z którym grunt, tj. m.in.: działka (...) została oznaczona jako teren zawierający złoża żwiru przeznaczone do wydobycia. Wnioskodawcy nie składali wniosków w postępowaniu planistycznym.
Biorąc pod uwagę, że na terenie działek uchwalono plan miejscowy wskazujący złoża żwiru jako przeznaczone do eksploatacji, nie jest to przeznaczenie pod zabudowę, lecz pod wydobycie – czyli działalność górniczą, a nie budowlaną. Zgodnie z jednolitą linią interpretacyjną organów podatkowych, teren przeznaczony pod wydobycie kruszywa nie stanowi terenu budowlanego. Tym samym, ww. działki nie będą stanowiły terenu budowlanego zdefiniowanego w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT i w rezultacie ich sprzedaż będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.
PODSUMOWANIE
Planowana sprzedaż gruntu przez Wnioskodawców nie podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ ma charakter sprzedaży majątku prywatnego, a Wnioskodawcy nie działają w związku z tą transakcją jako podatnicy VAT.
Nawet jeśli organ podatkowy uzna, że transakcja podlega opodatkowaniu VAT, to i tak przysługuje zwolnienie z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, ponieważ nieruchomości nie są terenami budowlanymi w rozumieniu ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:
-nieprawidłowe – w zakresie braku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży niezabudowanej działki gruntowej nr (...),
-prawidłowe – w zakresie zwolnienia od podatku od towarów i usług sprzedaży niezabudowanej działki gruntowej nr (...) na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zatem, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).
W myśl art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.
Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
W myśl art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
Na mocy art. 198 ustawy Kodeks cywilny:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela.
Ze względu na charakter udziału, może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
Stosownie do art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że:
Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne, w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną, uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Natomiast jak stanowi art. 15 ust. 4 ustawy:
W przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1.
Ponadto, stosownie do treści art. 15 ust. 5 ustawy:
Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Dostawa towarów podlegać będzie więc opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
W tym miejscu należy również wskazać, że na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji: (…) dostawa terenu budowlanego.
Zgodnie z art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.
W myśl art. 2 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje: odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze (…).
Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Działalność rolnicza została zdefiniowana w art. 2 pkt 15 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o działalności rolniczej – rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (CN 4403 41 00 i 4403 49) oraz bambusa (CN 1401 10 00), a także świadczenie usług rolniczych.
Wobec przywołanej wyżej definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy należy uznać, że prowadzenie działalności rolniczej (art. 2 pkt 15 ustawy) stanowi prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem rolnik, w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, posiada status podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą).
Zatem rolnik, który dokona rejestracji i uzyska status podatnika podatku VAT czynnego – w świetle przepisów ustawy – prowadzi działalność gospodarczą (działalność rolniczą) opodatkowaną podatkiem VAT według właściwej stawki tego podatku.
W analizowanej sprawie – celem wyjaśnienia – należy przytoczyć orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r., w sprawach C-180/10 i C-181/10.
I tak, z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach połączonych przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem, za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
W powyższym wyroku Trybunał stwierdził również, że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112, zmienionej Dyrektywą 2006/138, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Okoliczność, że osoba ta jest „rolnikiem ryczałtowym” w rozumieniu art. 295 ust. 1 pkt 3 Dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, jest w tym zakresie bez znaczenia.
Jednakże co ważne, wskazane orzeczenie Trybunału odnosiło się do rolnika, który korzystał ze zwolnienia od podatku VAT. Natomiast w przypadku, gdy sprzedaży działki należącej do przedsiębiorstwa rolnego dokonuje rolnik będący czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT, należy uznać, że mamy do czynienia z działalnością gospodarczą podejmowaną przez podatnika VAT czynnego.
W tym miejscu, podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.
Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Zatem, status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej wyżej ustawy.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że na podstawie aktu notarialnego (…) z dnia 22 listopada (...) r., nabyli Państwo działkę nr (...). Nieruchomość ta została nabyta już po zawarciu związku małżeńskiego i stanowi wspólność majątkową małżeńską. Nieruchomość była nabywana i wykorzystywana wyłącznie na potrzeby działalności rolniczej. Od momentu zakupu aż do chwili obecnej, Wnioskodawcy prowadzą na tej działce działalność rolniczą – corocznie są tam uprawiane rośliny takie jak pszenica, jęczmień, pszenżyto, rzepak, a w bieżącym roku planowane są zasiewy soi. Państwa dochody pochodzą wyłącznie z działalności rolniczej. Nie korzysta Pan ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy. Jest Pan zarejestrowany, jako podatnik VAT, w związku ze sprzedażą produktów rolnych. Ww. nieruchomość rolna była i jest wykorzystywana wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, tj. do prowadzenia działalności rolniczej przez Pana. Pana małżonka nie została wskazana jako podatnik VAT. Aktualnie planują Państwo zbycie przedmiotowej Nieruchomości, tj. działki nr (...).
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy sprzedaż Nieruchomości, działki nr (...), wykorzystywanej przez Państwa w ramach prowadzonych działalności gospodarczych do celów rolniczych będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowej) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo. Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar, z jakim została zrealizowana i okoliczności, w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w niniejszej sprawie należy przeanalizować całokształt działań, jakie Państwo podjęli w odniesieniu do działki będącej przedmiotem sprzedaży.
W analizowanej sprawie, kluczowym zatem jest fakt, że w związku z prowadzeniem gospodarstwa rolnego Pan jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, a działkę nr (...), będącą przedmiotem planowanej sprzedaży, od momentu nabycia do chwili obecnej, wykorzystuje Pan rolniczo, w ramach prowadzonego gospodarstwa rolnego. Ponadto, z okoliczności sprawy nie wynika, by działka ta była wykorzystywana przez Pana w celach osobistych.
Okoliczności te wskazują na ścisłe związanie ww. działki z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą – rolniczą. Stwierdzić zatem należy, że działka nr (...) wchodziła w skład majątku przedsiębiorstwa (tj. gospodarstwa rolnego). Jest to majątek wykorzystywany przez podatnika VAT w działalności gospodarczej.
Zaznaczenia bowiem wymaga, że ze wskazanego powyżej orzeczenia C-291/92 wynika, że aby nieruchomości nie stanowiły majątku związanego z działalnością gospodarczą, nie mogą one służyć takiej działalności w całym okresie ich posiadania.
W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie działka, będąca przedmiotem planowanej sprzedaży, służyła do prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, tj. działalności rolniczej, z tytułu której był Pan zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Sprzedając ww. działkę nie dokonuje Pan zbycia majątku osobistego, ale majątku wykorzystywanego przez Pana w prowadzonej działalności gospodarczej (działalności rolniczej). Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana wyłącznie w celach prywatnych (osobistych) w całym okresie jej posiadania.
Zatem, sprzedaż przez Pana niezabudowanej działki nr (...) będzie stanowiła dostawę dokonywaną przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy, a więc przez podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w ust. 1 tego przepisu. W tej sytuacji nie można uznać, że dostawa ww. działki będzie przejawem realizacji prawa do rozporządzania składnikami jednoznacznie związanymi z Państwa prywatnym majątkiem.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług. Zatem, nie każda czynność, która wywołuje skutki na gruncie prawa cywilnego, będzie takie skutki wywoływała na gruncie prawa podatkowego.
W rozpatrywanej sprawie, pomimo że przedmiotowa działka nr (...) stanowi majątek wspólny małżonków, to jednak nieruchomość ta była wykorzystywana wyłącznie przez Pana do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Czyli Pan, prowadząc działalność gospodarczą (działalność rolniczą) w oparciu o składnik wspólnego majątku, miał nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną.
W przedmiotowej sprawie, z tytułu sprzedaży niezabudowanej działki nr (...), będącej we wspólności majątkowej małżeńskiej, wyłącznie Pan będzie stroną dokonującą czynności opodatkowanej tym podatkiem i będzie występował w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Skoro bowiem nieruchomość – będącą przedmiotem planowanej sprzedaży – wykorzystywał Pan do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy, to jest Pan w sensie ekonomicznym właścicielem tej nieruchomości i to Pan dokona w efekcie dostawy nieruchomości – przeniesienia prawa do rozporządzania niezabudowaną działką nr (...) jak właściciel.
W konsekwencji, należy stwierdzić, że skoro działka nr (...) była wykorzystywana w działalności gospodarczej prowadzonej wyłącznie przez Pana, to dla transakcji sprzedaży ww. działki będzie Pan występował w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy i będzie Pan zobowiązany do rozliczenia dostawy tej działki w zakresie podatku VAT.
Podsumowując, stwierdzam, że sprzedaż nieruchomości gruntowej nr (...) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednak, przy sprzedaży nieruchomości tylko Pan (...) będzie występował w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Natomiast Pani (...) przy transakcji sprzedaży ww. działki nie będzie działała w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku numerem 1, zgodnie z którym, sprzedaż niezabudowanej nieruchomości gruntowej nr (...) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, uznałem za nieprawidłowe.
Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia czy czynność sprzedaży niezabudowanej nieruchomości gruntowej nr (...), w przypadku uznania jej za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, będzie mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług.
Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.
Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem, ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.
Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:
Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. k Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.):
Państwa członkowskie zwalniają transakcje dostawy terenów niezabudowanych, inne niż dostawy terenów budowlanych, o których mowa w art. 12 ust. 1 lit. b).
W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen przeciwko Belastingdienst Grote Ondernemingen:
Teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.
Tym samym, również w świetle orzeczeń TSUE za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.
Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.
Z cytowanych przepisów wynika, że nie jest terenem budowlanym grunt, dla którego miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje inne przeznaczenie niż pod zabudowę.
W przypadku braku takiego planu, powyższą zasadę należy stosować do decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W zależności od rodzaju inwestycji będzie to albo decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego, albo decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.):
Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie gminnych aktów planowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych ustalonych przez organ inny niż minister właściwy do spraw transportu, należy do zadań własnych gminy.
Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
W myśl art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 pkt 1, 6 i 9 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
W planie miejscowym określa się obowiązkowo:
1)przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania;
6)zasady kształtowania zabudowy oraz wskaźniki zagospodarowania terenu, maksymalną i minimalną nadziemną intensywność zabudowy, minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej, maksymalny udział powierzchni zabudowy, maksymalną wysokość zabudowy, minimalną liczbę i sposób realizacji miejsc do parkowania, w tym miejsc przeznaczonych do parkowania pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową, oraz linie zabudowy i gabaryty obiektów;
9)szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy.
O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku, decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.
Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.
Z powyższego należy wywieść, że opodatkowaniu podlegają te dostawy nieruchomości gruntowych niezabudowanych, które stanowią tereny budowlane. Z kolei dostawy gruntów niezabudowanych, będących na przykład gruntami rolnymi czy leśnymi, które nie są przeznaczone pod zabudowę, są zwolnione od podatku od towarów i usług.
Nadmienić również należy, że jeżeli przy zbyciu nieruchomości wystąpią przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zwolnienia od podatku dostawy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów (w tym nieruchomości), spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
·towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
·brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.
Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że działka nr (...), będąca przedmiotem sprzedaży, jest niezabudowana. Zgodnie z uchwalonym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (MPZP) z dnia (...) r., działka nr (...) znajduje się w obszarze, na którym ustalono przeznaczenie terenu pod eksploatację złóż żwiru (teren górniczy). W przypadku działki nr (...), jej oznaczenie w planie obejmuje – jak Pan wskazał – tereny rolnicze (…) oraz obszary wód powierzchniowych (…). W § (...) MPZP wyraźnie wskazano, że „ustala się zakaz zabudowy dla budynków na terenach oznaczonych na rysunku planu miejscowego symbolami: (...). Zarówno teren (…) podlegają zakazowi zabudowy, co wprost wynika z cytowanego paragrafu MPZP. Tym samym, cała działka nr (...), jako oznaczona w MPZP terenami (…), jest objęta zakazem jakiejkolwiek zabudowy budynkami, co oznacza, że inwestycje budowlane w tym miejscu są niedopuszczalne.
Podkreślić należy, że analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) innych niż tereny budowlane.
Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro dla działki nr (...) obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, z którego wynika bezwzględny zakaz zabudowy na działce, to ww. działka nie spełnia definicji terenu budowlanego określonej w art. 2 pkt 33 ustawy, a więc jej dostawa będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Z uwagi na to, że transakcja będzie zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, analiza zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy jest bezzasadna.
Podsumowując, stwierdzam, że sprzedaż niezabudowanej działki o numerze (...) będzie sprzedażą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednak będzie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania numer 2 uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego, Państwa stwierdzeniu: „Tym samym, cała działka nr (...), jako oznaczona w MPZP terenami (…), jest objęta zakazem jakiejkolwiek zabudowy budynkami, co oznacza, że inwestycje budowlane w tym miejscu są niedopuszczalne.”
W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k–14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k–14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pan (...) (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43–300 Bielsko–Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.
