Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu (...).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(...) sp. z o. o. z siedzibą w (...) (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”) prowadzi działalność polegającą na zarządzaniu nieruchomościami wykonywaną na zlecenie. Wnioskodawca posiada status polskiego rezydenta podatkowego, od roku 2003 jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W ramach bieżącej działalności, w trakcie realizacji przeglądu konstrukcyjnego budynku mieszkalnego, wykonywanego przez pracownika Wnioskodawcy, doszło do przypadkowego uszkodzenia (...) należącej do jednego z właścicieli lokalu. Po przeprowadzeniu oględzin przez wykwalifikowanego specjalistę ustalono, że urządzenie uległo szkodzie całkowitej, a przyczyną jej powstania było nieumyślne działanie pracownika Wnioskodawcy.

W wyniku porozumienia zawartego z poszkodowanym właścicielem, Wnioskodawca zobowiązał się wobec poszkodowanego na zakupu na własny koszt i zainstalowania w jego lokalu nowej (...). Nowe urządzenie zostało nabyte przez Wnioskodawcę nabyte i zgodnie zawartym porozumieniem zainstalowane w lokalu poszkodowanego.

Jednocześnie Wnioskodawca zgłosił zaistniałą szkodę do swojego ubezpieczyciela w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości (polisa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawodowej). Aktualnie Wnioskodawca oczekuje na decyzję ubezpieczyciela w przedmiocie wypłaty odszkodowania.

Wnioskodawca ma zamiar odliczyć podatek naliczony z tytułu zakupionej (...).

W przedstawionym stanie faktycznym nie występują przesłanki negatywne wykluczające możliwość odliczenia podatku VAT, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu (...)?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym, Wnioskodawca będzie posiadać prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu (...).

Uzasadnienie Państwa stanowiska w sprawie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast w świetle art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z przepisów wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego przysługuje wyłącznie w określonych okolicznościach. Przede wszystkim uprawniony do dokonania takiego odliczenia jest czynny podatnik VAT, a nabyte towary i usługi muszą służyć do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Kluczowym warunkiem skorzystania z tego prawa jest istnienie związku między dokonanymi zakupami a działalnością opodatkowaną VAT, w wyniku której powstaje obowiązek podatkowy. Innymi słowy, zakupy muszą być wykorzystywane w sposób, który prowadzi do naliczenia podatku należnego.

Jednocześnie ustawodawca przewidział możliwość odliczenia podatku naliczonego wyłącznie wówczas, gdy spełnione są tzw. przesłanki pozytywne, w szczególności przeznaczenie zakupów do działalności opodatkowanej oraz nie występują przesłanki negatywne, wskazane w art. 88 ustawy o VAT. W konsekwencji, kluczowym warunkiem realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego jest istnienie rzeczywistego związku pomiędzy dokonanymi zakupami a prowadzoną działalnością opodatkowaną VAT.

Ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Zatem, związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter pośredni albo bezpośredni (przykładowo: wyrok WSA w Krakowie z 26 września 2024 r., I SA/Kr 622/24, LEX nr 3778290).

Zarówno w doktrynie, jak i w judykaturze podkreśla się, że dla istnienia prawa do odliczenia VAT istniejący związek między danym zakupem a czynnością opodatkowaną nie musi mieć charakteru bezpośredniego. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie TSUE z 21 lutego 2013 r. w sprawie C-104/12, który w wyroku wielokrotnie podkreślał, że „podatnik korzysta z prawa do odliczenia również w sytuacji braku bezpośredniego związku między konkretną transakcją na wcześniejszym etapie obrotu a transakcją lub transakcjami na późniejszym etapie obrotu powodującymi powstanie prawa do odliczenia, jeżeli cena nabycia otrzymanych świadczeń wchodzi w zakres ogólnych kosztów działalności podatnika i stanowi w związku z tym element ceny dostarczanych przez niego towarów lub świadczonych usług. Tego rodzaju koszty mają bowiem bezpośredni związek z całością działalności gospodarczej podatnika”.

Koncepcja ta została zaaprobowana również w orzecznictwie NSA (wyroki NSA: z 2 kwietnia 2019 r., sygn. akt I FSK 561/17 oraz z 11 czerwca 2021 r., sygn. akt I FSK 1520/18).

Ponieważ przepisy ustawy o VAT nie określają precyzyjnie, jakiego rodzaju związek między zakupem towarów lub usług a czynnościami opodatkowanymi powinien występować, aby odliczenie podatku naliczonego było dopuszczalne, w związku z tym, kwestia ta każdorazowo powinna być rozpatrywana indywidualnie, w kontekście konkretnej sprawy. Ocena istnienia bezpośredniego związku między daną transakcją a całokształtem działalności podatnika powinna opierać się na analizie polegającej na obiektywnej weryfikacji, czy w danej konkretnej sprawie dokonane zakupy wpływają na działalność opodatkowaną VAT, powinna zatem uwzględniać specyficzne realia gospodarcze, w jakich funkcjonuje dany podatnik.

Zatem również w przypadku zakupów mających pośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, musi istnieć związek pomiędzy dokonanymi zakupami towarów a powstaniem obrotu. Pośredni związek dokonanych zakupów z działalnością gospodarczą podatnika ma miejsce m.in. wówczas, gdy zakup towarów nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika (np. odsprzedaż towarów), ale wpływa na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, czego przykładem jest wyrok WSA w Łodzi z 23 lutego 2022 r., sygn. akt I SA/Łd 926/21, w którym Sąd uznał:

„Poza tym, wbrew temu, co przyjął organ, a co trafnie podnosi się w literaturze, nie można absolutyzować wymogu istnienia bezpośredniego związku jako warunku odliczenia podatku naliczonego. W niektórych przypadkach bowiem związek tego rodzaju nie występuje, chociaż nabyte towary i usługi niewątpliwie służą wyłącznie czynnościom opodatkowanym. Przykładowo, w przypadku prowadzenia przez podatnika działalności wyłącznie opodatkowanej nie występuje żaden bezpośredni związek między np. usługą sprzątania biura czy też środkami czystości zakupionymi w celu jego posprzątania a wykonywaniem konkretnej czynności opodatkowanej. Niezaprzeczalnie jednak w dłuższej perspektywie czasowej posprzątanie biura związane jest z prowadzeniem działalności opodatkowanej. W związku z tym podatnikowi niewątpliwie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie usługi sprzątania czy też środków czystości (towarów), chociaż nie występuje żaden bezpośredni związek między tym podatkiem (usługami czy też towarami, w których cenie zawarty był podatek naliczony) a konkretnymi czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika (A. Bartosiewicz, uw. 21 do art. 86, w: VAT. Komentarz, wyd. XV, lex/el 2021).

W związku z powyższym, choć w niniejszej sprawie nie występuje bezpośredni związek pomiędzy zakupem (...) z czynnościami opodatkowanymi w tym znaczeniu, że nabyta (...) nie jest przedmiotem podlegającej opodatkowaniu VAT dostawy za wynagrodzeniem, nie oznacza to, że brak jest podstaw do skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego. Jak słusznie wskazano w wyżej przywołanym wyroku, wymogu bezpośredniego związku nie należy traktować w sposób absolutny. W praktyce, wiele wydatków, choć niepowiązanych z konkretną czynnością opodatkowaną w sposób bezpośredni, pozostaje w oczywistym związku z ogólnym prowadzeniem działalności gospodarczej. Podobnie w rozpatrywanym przypadku, zakup nowej (...) w miejsce uszkodzonej przez pracownika Spółki, stanowi element dbałości o wizerunek oraz rzetelność prowadzonego przedsiębiorstwa, ale przede wszystkim był następstwem świadczonej przez Wnioskodawcę podlegającej opodatkowaniu VAT usługi przeglądu konstrukcyjnego budynku mieszkalnego. Zatem, należy uznać, że wydatek ten służył działalności opodatkowanej, a tym samym Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Również w wyroku NSA z 13 listopada 2013 roku o sygn. akt: I FSK 1606/12 oraz przywołanym w nim wyroku TSUE potwierdzono prawo do odliczenia VAT również w sytuacji braku bezpośredniego związku z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT. Stwierdzono:

„Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego usługi związane z wydatkami poniesionymi na organizację konkursu "M." przeprowadzonego w ramach ogólnej strategii firmy działającej z zgodzie z doktryną społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) stanowią wydatki marketingowe. Co do zasady działania marketingowe przekładają się bezpośrednio na wizerunek firmy, pośrednio więc na generowanie obrotu, w szczególności, jeśli się weźmie po uwagę, że spółki energetyczne działają na rynku w warunkach konkurencji. W przywołanym przez Sąd I instancji orzeczeniu TSUE z 8 lutego 2007 r. Investrand BV p-ko Staatssecretaris van Financiën C-435/05 Trybunał w tezie 24 wskazał, że prawo do odliczenia zostaje przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenia podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty usług stanowią część kosztów ogólnych podatnika i jako takie stanowią element cenotwórczy dla dostarczanych towarów lub świadczonych usług”.

W związku ze wskazaną wyżej argumentacją, Wnioskodawca uważa, że będzie mógł odliczyć podatek naliczony z tytułu zakupu nowej (...) z uwagi na związek pomiędzy dokonanym jej zakupem, a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT, przede wszystkim mając na względzie to, że koniczność jej zakupu wystąpiła w związku ze świadczoną przez Wnioskodawcę podlegającą opodatkowaniu VAT usługą przeglądu konstrukcyjnego budynku mieszkalnego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez nich zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy towarów i usług będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Jak wynika z powołanych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe, czy też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy – bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Przedstawiona wyżej zasada wynikająca z art. 86 ust. 1 ustawy, wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zasadą jest także to, że podatnik jest zobowiązany w pierwszej kolejności dołożyć należytych starań, aby odpowiednio przyporządkować podatek naliczony do poszczególnych czynności, aby prawa do odliczenia nie nadużyć. Nie można również rozszerzająco przyjmować braku możliwości dokonania takiego przyporządkowania.

Zatem podstawowym warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Z opisu sprawy wynika, że prowadzą Państwo działalność polegającą na zarządzaniu nieruchomościami wykonywaną na zlecenie. Są Państwo czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach bieżącej działalności, w trakcie realizacji przeglądu konstrukcyjnego budynku mieszkalnego, wykonywanego przez Państwa pracownika, doszło do przypadkowego uszkodzenia (...) należącej do jednego z właścicieli lokalu. Po przeprowadzeniu oględzin przez wykwalifikowanego specjalistę ustalono, że urządzenie uległo szkodzie całkowitej, a przyczyną jej powstania było nieumyślne działanie Państwa pracownika. W wyniku porozumienia zawartego z poszkodowanym właścicielem, zobowiązali się Państwo wobec poszkodowanego na zakupu na własny koszt i zainstalowania w jego lokalu nowej (...). Nowe urządzenie zostało przez Państwa nabyte i zgodnie zawartym porozumieniem zainstalowane w lokalu poszkodowanego. Jednocześnie zgłosili Państwo zaistniałą szkodę do swojego ubezpieczyciela w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości (polisa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawodowej). Aktualnie oczekują Państwo na decyzję ubezpieczyciela w przedmiocie wypłaty odszkodowania. Mają Państwo zamiar odliczyć podatek naliczony z tytułu zakupionej (...). W przedstawionym stanie faktycznym nie występują przesłanki negatywne wykluczające możliwość odliczenia podatku VAT, o których mowa w art. 88 ustawy.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu (...).

Jak już wskazano powyżej, obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju czynności, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem czynności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku do czynności podlegających opodatkowaniu i czynności niepodlegających opodatkowaniu.

W analizowanej sprawie, w pierwszej kolejności należy ustalić, czy zakup na własny koszt i zainstalowanie w lokalu poszkodowanego nowej (...), jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej.

Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Spod pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.

Tym samym, każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało – jako usługa – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Kwestią „odpłatności” zajmował się wielokrotnie w swoim orzecznictwie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. w sprawach: C-16/93, C-213/99, C-404/99) podkreślając, że o dostawie towarów i usług za wynagrodzeniem można mówić jedynie w sytuacji, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty na relacjach cywilnoprawnych pomiędzy podmiotami. Związek, o którym mowa musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że odpłatność następuje za to świadczenie.

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji pojęcia „odszkodowanie”. Zatem w niezbędnym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. Odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem, a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Kwestię odszkodowań regulują przepisy art. 361-363 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanym dalej: Kodeksem cywilnym.

Na podstawie art. 361 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Istotą odszkodowania nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie – co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika.

Zgodnie z art. 362 Kodeksu cywilnego:

Natomiast, zgodnie z art. 363 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Należy również zauważyć, że w myśl art. 471 Kodeksu cywilnego:

Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto pomiędzy zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy. Szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Z uwagi na powyższe stwierdzić należy, że jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie stanowiła wynagrodzenia za jakiekolwiek czynności mieszczące się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i jako taka, nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Mając zatem na uwadze przepisy regulujące kwestię odszkodowań stwierdzić należy, że w zakresie opodatkowania podatkiem VAT nie mieści się zakup na własny koszt i zainstalowanie w lokalu poszkodowanego nowej (...). Czynność ta ma charakter odszkodowawczy i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W analizowanej sprawie podali Państwo, że na skutek uszkodzenia (...) należącej do jednego z właścicieli lokalu przez Państwa pracownika zawarli Państwo z poszkodowanym właścicielem porozumienie, w którym zobowiązali się Państwo wobec poszkodowanego do zakupu na własny koszt i zainstalowania w jego lokalu nowej (...). Zgłosili Państwo zaistniałą szkodę do swojego ubezpieczyciela i aktualnie oczekują Państwo na decyzję ubezpieczyciela w przedmiocie wypłaty odszkodowania.

W związku z powyższym, zakup na własny koszt i zainstalowanie w lokalu poszkodowanego nowej (...) oraz ewentualne odszkodowanie, które otrzymają Państwo od ubezpieczyciela ma charakter odszkodowawczy i pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT. Tym samym, czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż odszkodowania nie zostały objęte zakresem art. 5 ustawy. Tym samym podatek naliczony wynikający z zakupu zainstalowania nowej (...) nie ma związku z wykonywanymi przez Państwa czynnościami opodatkowanymi.

Mając zatem powyższe na uwadze w świetle okoliczności niniejszej sprawy, nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupu (...). Wydatki na zakup (...) pozostają w ścisłym związku z naprawieniem szkody, a zatem służą bezpośrednio do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług – ich następstwem nie będzie powstanie zobowiązania podatkowego (podatku należnego).

Zatem, wydatki poniesione przez Państwa na zakup (...), którą zainstalowali Państwo w lokalu poszkodowanego, związane są w sposób bezpośredni z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu VAT. Natomiast, nie ma znaczenia ewentualny pośredni wpływ wydatków na czynności opodatkowane, skoro możliwe jest bezpośrednie przyporządkowanie ich do konkretnych czynności wykonywanych przez Państwa (niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług).

W konsekwencji, w sytuacji zakupu na własny koszt nowej (...), nie przysługuje Państwu– zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy – prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ ww. wydatki nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, gdyż służą czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu.

Podsumowując, stwierdzam, że nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu (...).

Tym samym, Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa we wniosku wyroków sądów administracyjnych wyjaśniam, że wskazane wyroki zostały potraktowane jako element Państwa argumentacji, są to jednak rozstrzygnięcia odnoszące się do indywidualnych spraw i co do zasady wiążą one stronę postępowania w konkretnych, indywidualnych sprawach, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem wskazane we wniosku wyroki sądu nie mają wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.