Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania, że zbycie 100% udziałów (akcji) posiadanych przez Spółkę w spółce zależnej będzie stanowiło zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT i w konsekwencji nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(...) S.A. (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest spółką dominującą w Grupie (...) (dalej: „Grupa”), będącej grupą (…) działającą w obszarze (…). Grupa (...). Ponadto Grupa (...).

Podstawowym przedmiotem działalności Spółki w ramach Grupy jest działalność holdingowa w zakresie której prowadzi m.in. działalność jako (…) dla innych spółek z Grupy (dalej: „…”) oraz działalność (…) związaną z (…).

W ramach działalności prowadzonej jako (…), Spółka zawiera ze spółkami z Grupy umowy o świadczenie następujących kategorii usług: (…).

Spółka, w związku z zamiarem pozyskania środków finansowych na nowe projekty inwestycyjne prowadzone w ramach Grupy, planuje sprzedaż na rzecz podmiotu/ów spoza Grupy 100% udziałów lub akcji posiadanych w jednej lub kilku ze swoich spółek zależnych, zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni, prowadzących obecnie w formie prawnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej operacyjną działalność gospodarczą lub będących w fazie rozwoju inwestycji polegającej na (…). Przy czym zbycie 100% udziałów (akcji) w danym podmiocie nastąpi w ramach jednej transakcji, na rzecz jednego nabywcy.

W wyniku planowanej transakcji sprzedaży 100% udziałów (akcji) w spółce zależnej, której udziały (akcje) będą przedmiotem sprzedaży, dojdzie do przeniesienia na nabywcę udziałów (akcji) wszystkich składników materialnych i niematerialnych spółki zależnej, wymienionych w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (dalej: „Kodeks cywilny”).

Przeniesienie tych składników nastąpi jednak nie w drodze zbycia samego przedsiębiorstwa, lecz będzie następstwem przeniesienia własności całości udziałów (akcji) spółki zależnej, a tym samym prawa własności całej tej spółki, na inny podmiot. Z formalnego punktu widzenia transakcja zbycia 100% udziałów (akcji) posiadanych w spółce zależnej na rzecz podmiotu spoza grupy zostanie dokonana na samych udziałach spółki zależnej, a nie na jej składnikach majątkowych, a więc nie nastąpi wyłączenie jakichkolwiek składników z przedsiębiorstwa tej spółki, ani zbycie samych tych składników. Tym samym, w wyniku transakcji skład przedsiębiorstwa spółki zależnej w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego nie ulegnie zmianie.

Niemniej jednak, w perspektywie ekonomicznej oraz biznesowej, sprzedaż 100% udziałów (akcji) w spółce zależnej na rzecz podmiotu spoza Grupy ma na celu przeniesienie na nabywcę udziałów (akcji) kontroli nad tą spółką zależną, a więc ostatecznie również nad całością jej składników materialnych oraz niematerialnych (przedsiębiorstwem). W rezultacie, w wyniku przedmiotowej transakcji sprzedaży, kontrola nad przedsiębiorstwem spółki zależnej będzie sprawowana przez nabywcę, a nie jak dotychczas przez Spółkę, gdyż to nabywca stanie się właścicielem spółki zależnej.

Składniki materialne i niematerialne będące własnością spółki zależnej i tworzące jej przedsiębiorstwo, przeniesione w wyniku transakcji na nabywcę udziałów (akcji), będą umożliwiały kontynuację prowadzonej obecnie przez spółkę zależną działalności gospodarczej (kontynuację inwestycji w przypadku spółek zależnych będących w fazie rozwoju inwestycji).

Spółka, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, zrezygnowała ze stosowania zwolnienia z VAT usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy o VAT, świadczonych na rzecz podatników VAT. Spółka nie planuje obecnie powrotu do stosowania zwolnienia z VAT w stosunku do ww. usług.

Pytanie

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, zgodnie z którym w opisanym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym, zbycie 100% udziałów (akcji) posiadanych przez Spółkę w spółce zależnej stanowi zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT i w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Spółki, w opisanym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym zbycie 100% udziałów (akcji) posiadanych przez Spółkę w spółce zależnej stanowi zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT i w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie Państwa stanowiska

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT, podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 powołanej ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Towarami zaś, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu wtedy, gdy są dokonywane przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dlatego też, nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem, za działalność rodzącą obowiązki w podatku VAT należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki. A więc w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samej sprzedaży udziałów bądź akcji nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o VAT, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i zbywaniu własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE” lub „Trybunał”). W wyrokach z dnia 20 czerwca 1991 r. w sprawie C- 60/90 Polysar Investments Netherlands BV przeciwko Inspecteur der Invoerrechten en Accijnzen i z dnia 20 czerwca 1996 r. w sprawie C-155/94 Wellcome Trust Ltd przeciwko Commissioners of Customs and Excise oraz z dnia 6 lutego 1997 r. w sprawie C-80/95 Harnas & Helm CV v Staatssecretaris van Financiёn TSUE wskazał, iż samo posiadanie bądź też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika.

Natomiast w wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, jak wynika z orzecznictwa TSUE, powyższe czynności zasadniczo nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem. Zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika. Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z dnia 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (także orzeczenie TSUE z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-442/01).

Natomiast, orzecznictwo TSUE przewiduje wyjątki od tej zasady. Przykładowo, w orzeczeniu z dnia 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 Floridienne S.A. Beginvest Trybunał wskazał, iż zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy VI Dyrektywy, takich jak świadczenie usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych. Stanowisko to zostało powtórzone także w orzeczeniu z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations.

Podsumowując, pomimo zasady ogólnej zgodnie z którą wykonywanie czynności związanych z udziałami, akcjami oraz papierami wartościowymi (dywidenda, zbycie, nabycie,) nie stanowi działalności gospodarczej i wobec tego pozostaje poza zakresem podatku VAT, istnieją sytuacje, w których możliwe jest uznanie, że takie czynności stanowią wykonywanie działalności gospodarczej, a mianowicie gdy:

  I. posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada,

 II. sprzedaż akcji (udziałów) prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,

III. posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

W świetle powyższego należy przyjąć, iż działania Spółki, będącej spółką holdingową w Grupie, podejmowane na rzecz spółek zależnych w ramach (…), stanowią w istocie wyraz zaangażowania w zarządzanie spółkami zależnymi i w konsekwencji wpisują się w definicję prowadzenia działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. Rola Spółki w ramach Grupy nie ogranicza się do biernego modelu realizacji praw własnościowych, lecz stanowi o aktywnym uczestnictwie Spółki w zarządzaniu spółkami zależnymi, których udziały (akcje) Spółka posiada. W konsekwencji transakcja sprzedaży 100% udziałów (akcji) będąca przedmiotem zdarzenia przyszłego opisanego w niniejszym wniosku, będzie stanowiła działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której Wnioskodawca wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu ust. 1 tego artykułu.

Z kolei art. 6 ustawy o VAT wskazuje katalog czynności wyłączonych z zakresu stosowania przepisów ustawy o VAT. Wymienione zostały tu te czynności, które, co do zasady, należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług, niemniej z uwagi na stosowne wyłączenie, nie podlegają opodatkowaniu. I tak, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Zgodnie z powołanym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

 1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

 2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

 3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

 4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

 5. koncesje, licencje i zezwolenia;

 6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

 7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

 8. tajemnice przedsiębiorstwa;

 9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przy czym, zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Należy również zaznaczyć, że art. 6 pkt 1 ustawy o VAT stanowi implementację do prawa krajowego art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, w myśl którego w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca. Stąd też, czyniąc zadość obowiązkowi prounijnej wykładni tego przepisu, dla prawidłowego rozumienia pojęcia „przedsiębiorstwo” warto również odwołać się do stanowiska TSUE.

Pojęcie przekazania przedsiębiorstwa było przedmiotem rozważań Trybunału m.in. w wyroku w sprawie C-497/01 Zita Modes z dnia 27 listopada 2003 r. TSUE stanął na stanowisku, że określenie przekazania całości lub części aktywów (majątku), o którym mowa w art. 19 Dyrektywy VAT oznacza „przekazanie przedsiębiorstwa lub jego autonomicznej części, które obejmuje składniki materialne i w danym przypadku, niematerialne, łącznie składające się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić autonomiczną działalność gospodarczą, lecz nie oznacza ono zwykłego zbycia towarów takiego jak sprzedaż zapasów produktów”.

Z kolei w orzeczeniu w sprawie C-29/08 Skatteverket v AB SKF z dnia 29 października 2009 r. Trybunał uznał, iż „w zakresie w jakim zbycie akcji można zrównać z przekazaniem całości lub części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy lub art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 oraz pod warunkiem, że zainteresowane państwo członkowskie skorzystało z możliwości przewidzianej w tych przepisach, transakcja ta nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT”. Zatem przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Konsekwentnie, w ocenie Wnioskodawcy, jak wynika z powołanego orzecznictwa TSUE, zbycie 100% akcji (udziałów) spółki mieści się w definicji zbycia przedsiębiorstwa. Takie zbycie akcji (udziałów) spółki prowadzi z ekonomicznego punktu widzenia do przeniesienia zespołu (wszystkich) składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa tej spółki, wyodrębnionych pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym oraz finansowym, na inny podmiot. Zespół tych składników umożliwia nabywcy prowadzenie poprzez spółkę, której akcje (udziały) zostały przejęte, działalności gospodarczej w zakresie prowadzonym przez tą spółkę.

W ocenie Spółki analizowany przepis art. 6 pkt 1 ustawy o VAT znajduje zastosowanie niezależnie od formy oraz sposobu przeniesienia przedsiębiorstwa lub jego części, gdyż na potrzeby opodatkowania tym podatkiem winno brać się pod uwagę przede wszystkim gospodarczy cel i skutki transakcji (czynności), aniżeli jej formalny przebieg. Nie ulega bowiem wątpliwości, że nie można różnicować skutków podatkowych dokonywanych czynności jedynie ze względu na formę prawną, w jakiej są one dokonywane.

Powyższe prowadzi do wniosku, iż art. 6 pkt 1 ustawy o VAT znajdzie zastosowanie niezależnie od tego, czy zbycie przedsiębiorstwa spółki zależnej następuje w wyniku bezpośredniego zbycia składników tworzących to przedsiębiorstwo, czy też w drodze zbycia 100% udziałów (akcji) spółki zależnej. Każdy z powyższych sposobów zbycia przedsiębiorstwa spółki zależnej z perspektywy opodatkowania VAT powinien być traktowany jako zbycie całości przedsiębiorstwa. W każdym z takich przypadków podmiot nabywający uzyskuje bowiem pełnię praw do korzystania, rozporządzania oraz pobierania pożytków z przedsiębiorstwa prowadzonego przez spółkę zależną. W szczególności zatem pojęcie „zbycia” obejmuje zarówno transakcje, które bezpośrednio dotyczą składników zbywanego przedsiębiorstwa, skutkując przeniesieniem prawa do rozporządzania nimi jak właściciel, jak też transakcje, które zapewniają w sposób pośredni władztwo na tymi składnikami, jeżeli w sensie ekonomicznym wywierają ten sam skutek (transakcje na udziałach/akcjach).

Nie może bowiem ulegać wątpliwości, że w sensie funkcjonalnym zbycie 100% udziałów (akcji) spółki zależnej jest równoznaczne ze zbyciem wszelkich składników majątkowych tego podmiotu, tj. w wyniku zbycia 100% udziałów (akcji) spółki zależnej przeniesieniu będą podlegać wszystkie składniki materialne i niematerialne należące do tej spółki. A zatem, zdaniem Wnioskodawcy, transakcję polegającą na zbyciu 100% udziałów (akcji) w spółce zależnej należy zrównać ze zbyciem zespołu składników niematerialnych i materialnych, stanowiących przedsiębiorstwo zgodnie z przywołaną definicją przedsiębiorstwa wynikającą z Kodeksu cywilnego.

Analogiczne stanowisko potwierdzone zostało również w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, przykładowo:

   - interpretacja indywidualna sygn. 0114-KDIP4.4012.830.2018.3.MP z dnia 20 marca 2019 r.: „Zbycie przez Wnioskodawcę, w ramach jednej transakcji, jednemu nabywcy: posiadanych 100% udziałów w Spółce z ograniczoną, odpowiedzialnością skutkujące przeniesieniem wszystkich składników materialnych i niematerialnych tej Spółki wymienionych w art. 55 (1) Kodeksu cywilnego, można zrównać z przekazaniem całości przedsiębiorstwa tej spółki”;

   - interpretacja indywidualna sygn. 0111-KDIB3-2.4012.600.2018.1.AZ z dnia 12 grudnia 2018 r.: „Zbycie przez Wnioskodawcę, w ramach jednej transakcji, jednemu nabywcy, posiadanych 100% udziałów w Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością skutkujące przeniesieniem wszystkich składników materialnych i niematerialnych tej Spółki wymienionych w art. 55 (1) Kodeksu cywilnego, można zrównać z przekazaniem całości przedsiębiorstwa tej spółki. Należy zauważyć, że w wyniku tej transakcji Wnioskodawca przeniesie na nabywcę prawo do korzystania, rozporządzania i pobierania pożytków z przedsiębiorstwa prowadzonego przez Spółkę Y, której udziały są zbywane”;

   - interpretacja indywidualna sygn. 0114-KDIP4-3.4012.33.2024.2.RK z dnia 19 marca 2024 r.: „zbycie przez Państwa 100% udziałów/akcji w Spółkach zależnych w sytuacji gdy każdorazowo będzie dochodziło do przeniesienia wszystkich składników materialnych i niematerialnych danej spółki, wymienionych w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, można zrównać z przekazaniem całości przedsiębiorstwa danej spółki, która to czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy. Ponadto co istotne w sprawie, przenoszone składniki materialne i niematerialne będą umożliwiały kontynuację prowadzonej dotychczas przez Spółki zależne działalności gospodarczej. Nabywca w celu kontynuowania działalności, nie będzie musiał angażować innych składników majątku, które nie będą przedmiotem transakcji i nie będzie musiał podejmować/wykonywać dodatkowych działań faktycznych ani prawnych niezbędnych do prowadzenia działalności w oparciu o nabyte składniki majątku (materialne i niematerialne) Spółek zależnych. Podsumowując, zbycie przez Państwa 100% udziałów/akcji w Spółkach zależnych będzie czynnością wykonywaną w ramach działalności gospodarczej, jednakże na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy będzie ona wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług”;

   - interpretacja indywidualna sygn. 0111-KDIB3-2.4012.154.2022.2.SR z dnia 23 maja 2022 r.: „Analizując kwestię, czy sprzedaż 100% posiadanych udziałów w spółce celowej powinno zostać uznane za zbycie przedsiębiorstwa, należy zauważyć, że kwestia ta była przedmiotem rozważań TSUE. W wyroku w sprawie C-29/08 Skatteverket, TSUE stwierdził, że w świetle VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG oraz dyrektywy Rady 2006/112/WE zbycie przez spółkę dominującą udziałów w spółkach powiązanych, na rzecz których świadczyła usługi opodatkowane VAT, celem restrukturyzacji grupy kapitałowej, stanowi działalność gospodarczą objętą zakresem stosowania dyrektyw. Jednakże w sytuacji, gdy zbycie udziałów można uznać za przekazanie całości lub części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 5 ust. 8 VI Dyrektywy lub art. 19 akapit pierwszy Dyrektywy 2006/112 WE oraz pod warunkiem, że w państwie członkowskim obowiązują stosowne regulacje, transakcja nie podlega opodatkowaniu VAT. Stanowisko Trybunału opiera się na funkcjonalnym podobieństwie pomiędzy zbyciem udziałów i zbyciem przedsiębiorstwa. Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy należy więc stwierdzić, że zbycie przez Spółkę każdorazowo w ramach jednej transakcji, jednemu nabywcy, posiadanych 100% udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, skutkujące przeniesieniem wszystkich składników materialnych i niematerialnych danej spółki wymienionych w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, można zrównać z przekazaniem całości przedsiębiorstwa danej spółki, która to czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy”;

   - interpretacja indywidualna sygn. 0114-KDIP4-2.4012.467.2022.2.WH z dnia 15 grudnia 2022 r.: „Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że dokonają Państwo odpłatnego zbycia 100% udziałów na rzecz jednego nabywcy jednorazowo, tj. w ramach jednej transakcji dotyczącej udziałów w Spółce 1 oraz w ramach jednej transakcji dotyczącej udziałów w Spółce 2. Planowana transakcja spowoduje przeniesienie wszystkich przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej składników materialnych i niematerialnych Spółki 1 oraz Spółki 2, wymienionych w art. 55¹ ustawy - Kodeks cywilny. Nabywca będzie mógł korzystać, rozporządzać i pobierać pożytki z przedsiębiorstw (Spółek), których udziały nabędzie. Przenoszone na nabywcę składniki majątku Spółek będą umożliwiały kontynuację działalności prowadzonej dotychczas przez obie Spółki. Będzie to możliwe bez konieczności ponoszenia dodatkowych nakładów lub podejmowania dodatkowych czynności ze strony nabywcy. Konieczne elementy składające się na strukturę przedsiębiorstwa Spółki 1 oraz Spółki 2, tzn. prawo dysponowania oraz korzystania z elektrowni (farmy) fotowoltaicznej oraz koncesja na wytwarzanie energii elektrycznej, pozostaną przy każdej ze Spółek. W tym miejscu należy wskazać na wyrok TSUE w sprawie C-29/08 Skatteverket, w którym w świetle VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG oraz dyrektywy Rady 2006/112/WE zbycie przez spółkę dominującą udziałów w spółkach powiązanych, na rzecz których świadczyła usługi opodatkowane VAT, celem restrukturyzacji grupy kapitałowej, stanowi działalność gospodarczą objętą zakresem stosowania dyrektyw. Jednakże w sytuacji, gdy zbycie udziałów można uznać za przekazanie całości lub części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 5 ust. 8 VI Dyrektywy lub art. 19 akapit pierwszy Dyrektywy 2006/112 WE oraz pod warunkiem, że w państwie członkowskim obowiązują stosowne regulacje, transakcja nie podlega opodatkowaniu VAT. Stanowisko Trybunału opiera się na funkcjonalnym podobieństwie pomiędzy zbyciem udziałów i zbyciem przedsiębiorstwa. Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy należy więc stwierdzić, że zbycie przez Państwa każdorazowo w ramach jednej transakcji, jednemu nabywcy, posiadanych 100% udziałów w Spółce 1 oraz Spółce 2, skutkujące przeniesieniem wszystkich składników materialnych i niematerialnych danej spółki wymienionych w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, można zrównać z przekazaniem całości przedsiębiorstwa danej spółki, która to czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy”.

Analogiczne do powyższego stanowisko zostało potwierdzone również w wydanej na wniosek Spółki interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej sygn. 0114-KDIP4.4012.693.2019.2.BS/AM, dotyczącej wyłączenia z opodatkowania VAT transakcji zbycia (aportu) 100% akcji spółki zależnej na rzecz innej spółki przejmującej w zamian za objęcie udziałów tej spółki przejmującej, w której stwierdzono:

„Zbycie przez Wnioskodawcę, w ramach jednej transakcji, jednemu nabywcy, posiadanych 100% akcji w Spółce zależnej skutkujące przeniesieniem wszystkich składników materialnych i niematerialnych tej Spółki wymienionych w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, można zrównać z przekazaniem całości przedsiębiorstwa tej Spółki. Należy zauważyć, że w wyniku tej transakcji Wnioskodawca przeniesie na nabywcę prawo do korzystania, rozporządzania i pobierania pożytków z przedsiębiorstwa prowadzonego przez Spółkę zależną, której 100% akcji będzie zbywane.

W konsekwencji, zbycie przez Wnioskodawcę 100% akcji posiadanych w Spółce zależnej na rzecz B (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) w zamian za objęcie nowo wyemitowanych udziałów B (nastąpi przeniesienie na rzecz B wszystkich składników materialnych i niematerialnych tej Spółki, o których mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego), należy uznać za zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, która to czynność podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT”.

Z uwagi na powyższe Spółka wnosi o potwierdzenie jej stanowiska, zgodnie z którym w opisanym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym zbycie 100% udziałów (akcji) posiadanych przez Spółkę w spółce zależnej stanowi zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT i w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze - dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według ust. 2 powołanego artykułu:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Dlatego też, nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i sprzedaży akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyrokach w sprawach C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95 TSUE podkreślał, że samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika. Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady, czynności sprzedaży udziałów nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem.

Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy, w określonych okolicznościach, a mianowicie gdy:

- posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada,

- sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,

- posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Należy zatem zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samego nabycia/sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły.

Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 14 listopada 2000 r. w sprawie C‑142/99 Floridienne S.A. Beginvest przeciwko Państwu belgijskiemu stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 (2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych.

Również w orzeczeniu z 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV (także spółka holdingowa) przeciwko Staatssecretaris van Financien TSUE wyraźnie wskazał, że:

Samo zaangażowanie spółki holdingowej w zarządzanie jej spółkami zależnymi, lecz bez dokonywania transakcji podlegających VAT w rozumieniu art. 2 VI Dyrektywy, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 (2) tej Dyrektywy. Wobec tego, działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 VI Dyrektywy.

Również w wyroku C-320/17 TSUE wskazał, że:

Samo nabycie i posiadanie udziałów nie powinno być uznane, w rozumieniu dyrektywy VAT, za działalność gospodarczą przyznającą nabywcy lub posiadaczowi status podatnika. Trybunał podkreślił przy tym, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika, że uczestniczenie spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, w których nabyła ona udział lub akcje, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT, w zakresie, w jakim skutkuje ono dokonywaniem transakcji podlegających opodatkowaniu VAT na podstawie art. 2 tej dyrektywy, takich jak świadczenie usług administracyjnych, księgowych, finansowych, handlowych, informacyjnych i technicznych przez spółkę holdingową na rzecz spółek.

Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od omawianej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką - WSA w Opolu w wyroku z 25 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Op 176/10, stwierdził, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki.

W orzeczeniu TSUE z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Trybunał podtrzymał stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych.

W związku z powyższym, zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika. Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (także orzeczenie TSUE z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-442/01).

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

 1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

 2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

 3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

 4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

 5. koncesje, licencje i zezwolenia;

 6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

 7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

 8. tajemnice przedsiębiorstwa;

 9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Potwierdza to z art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:

1. zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2. faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że:

„(…) celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów”.

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że:

„(…) regulacja art. 5(8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy”.

Należy podkreślić, że o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że podstawowym przedmiotem Państwa działalności w ramach Grupy jest działalność holdingowa w zakresie której prowadzą Państwo m.in. działalność jako (…) (dalej: „(…)”) oraz (…). W ramach działalności prowadzonej jako (…), zawierają Państwo ze spółkami z Grupy umowy o świadczenie następujących kategorii usług: (…).

W związku z zamiarem pozyskania środków finansowych na nowe projekty inwestycyjne prowadzone w ramach Grupy, planują Państwo sprzedaż na rzecz podmiotu/ów spoza Grupy 100% udziałów lub akcji posiadanych w jednej lub kilku ze swoich spółek zależnych, zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni, prowadzących obecnie w formie prawnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej operacyjną działalność gospodarczą lub będących w fazie rozwoju inwestycji polegającej na (…). Przy czym zbycie 100% udziałów (akcji) w danym podmiocie nastąpi w ramach jednej transakcji, na rzecz jednego nabywcy.

W wyniku planowanej transakcji sprzedaży 100% udziałów (akcji) w spółce zależnej, której udziały (akcje) będą przedmiotem sprzedaży, dojdzie do przeniesienia na nabywcę udziałów (akcji) wszystkich składników materialnych i niematerialnych spółki zależnej, wymienionych w art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny.

W wyniku transakcji skład przedsiębiorstwa spółki zależnej w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego nie ulegnie zmianie.

Sprzedaż 100% udziałów (akcji) w spółce zależnej na rzecz podmiotu spoza Grupy ma na celu przeniesienie na nabywcę udziałów (akcji) kontroli nad tą spółką zależną, a więc ostatecznie również nad całością jej składników materialnych oraz niematerialnych (przedsiębiorstwem). W rezultacie, w wyniku przedmiotowej transakcji sprzedaży, kontrola nad przedsiębiorstwem spółki zależnej będzie sprawowana przez nabywcę, a nie jak dotychczas przez Państwa Spółkę, gdyż to nabywca stanie się właścicielem spółki zależnej.

Składniki materialne i niematerialne będące własnością spółki zależnej i tworzące jej przedsiębiorstwo, przeniesione w wyniku transakcji na nabywcę udziałów (akcji), będą umożliwiały kontynuację prowadzonej obecnie przez spółkę zależną działalności gospodarczej (kontynuację inwestycji w przypadku spółek zależnych będących w fazie rozwoju inwestycji).

Mają Państwo wątpliwości czy zbycie 100% udziałów (akcji) posiadanych przez Spółkę w spółce zależnej będzie stanowiło zbycie przedsiębiorstwa i w konsekwencji nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

W analizowanej sprawie w pierwszej kolejności uznać należy, że zbycie przez Spółkę posiadanych 100% udziałów (akcji) w spółce zależnej stanowić będzie czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej, o których mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a zbycie udziałów będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Państwa działania, jako spółki holdingowej w Grupie, podejmowane na rzecz spółek zależnych w ramach (…), stanowią w istocie wyraz zaangażowania w zarządzanie spółkami zależnymi i w konsekwencji wpisują się w definicję prowadzenia działalności gospodarczej. Państwa rola w ramach Grupy nie ogranicza się do biernego modelu realizacji praw własnościowych, lecz stanowi o aktywnym uczestnictwie Spółki w zarządzaniu spółkami zależnymi, których udziały (akcje) Spółka posiada.

Tym samym, dokonując zbycia 100% udziałów (akcji) w spółce zależnej będą Państwo działali w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy.

Analizując zatem czy sprzedaż 100% posiadanych udziałów (akcji) w spółce celowej powinna zostać uznana za zbycie przedsiębiorstwa, należy zauważyć, że kwestia ta była przedmiotem rozważań TSUE.

W wyroku w sprawie C-29/08 Skatteverket, TSUE stwierdził, że:

W świetle VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG oraz dyrektywy Rady 2006/112/WE zbycie przez spółkę dominującą udziałów w spółkach powiązanych, na rzecz których świadczyła usługi opodatkowane VAT, celem restrukturyzacji grupy kapitałowej, stanowi działalność gospodarczą objętą zakresem stosowania dyrektyw. Jednakże w sytuacji, gdy zbycie udziałów można uznać za przekazanie całości lub części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 5 ust. 8 VI Dyrektywy lub art. 19 akapit pierwszy Dyrektywy 2006/112 WE oraz pod warunkiem, że w państwie członkowskim obowiązują stosowne regulacje, transakcja nie podlega opodatkowaniu VAT.

Stanowisko Trybunału opiera się na funkcjonalnym podobieństwie pomiędzy zbyciem udziałów i zbyciem przedsiębiorstwa.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy należy więc stwierdzić, że zbycie przez Spółkę posiadanych 100% udziałów (akcji) w spółce zależnej, skutkujące przeniesieniem wszystkich składników materialnych i niematerialnych Spółki wymienionych w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, można zrównać z przekazaniem całości przedsiębiorstwa, która to czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, sprzedaż przez Państwa 100% udziałów (akcji) w spółce zależnej będzie stanowiła zbycie przedsiębiorstwa i w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy wskazać, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

   - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

      - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

       - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej :

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.