
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w zakresie ustalenia:
- miejsca dostawy paliwa lotniczego zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt. 3 ustawy;
- miejsca świadczenia usług transportu do/z hotelu zgodnie z art. 28f ust. 1 ustawy;
- miejsca świadczenia usług hotelowych zgodnie z art. 28e ustawy.
oraz nieprawidłowe w zakresie ustalenia:
- miejsca świadczenia usług związanych z opłatami lotniskowymi zgodnie z art. 28e ustawy;
- miejsca świadczenia usług związanych z obsługą naziemną statków lotniczych zgodnie z art. 28e ustawy;
- opisanych czynności realizowanych przez Wykonawcę za usługę pośrednictwa.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 maja 2024 r. wpłynął za pośrednictwem ePUAP Państwa wniosek z 13 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia miejsca opodatkowania nabywanych usług. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 25 czerwca 2025 r. oraz pismem z 17 lipca 2025 r. (data wpływu 21 lipca 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest państwową jednostką budżetową, nieposiadającą osobowości prawnej - dysponentem środków budżetowych (...) podległą pod (...).
Wnioskodawca wydatki realizuje do wysokości otrzymanego planu finansowego, a dochody odprowadza na centralny rachunek bieżący budżetu państwa, którego dysponentem jest Minister (...).
Nabywany sprzęt oraz nabywane usługi wykorzystywane są na potrzeby (...) i służą do wykonywania zadań własnych (statutowych) przez (...). Wnioskodawca nie wykorzystuje mienia w celu wykonywania działalności zarobkowej w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, a w konsekwencji nie występuje jako podatnik VAT w rozumieniu art. 15. tej ustawy (za wyjątkiem sprzedaży posiłków i mediów).
Jako zadania pozastatutowe, Wnioskodawca prowadzi, w oparciu o stołówkę, sprzedaż posiłków żołnierzom, pracownikom wojska pełniącym służbę/pracującym w (...) lub przyjeżdżającym w celach służbowych. Dodatkowo kontrahenci wykonujący roboty budowlane otrzymują wystawione przez Wnioskodawcę faktury tytułem zwrotu za media z jakich korzystają (woda, prąd, ścieki). W związku z przekroczeniem kwoty zwolnienia (200 000,00 zł) Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Jest również zarejestrowana jako podatnik VAT-UE (nabycie usług od kontrahentów, w odniesieniu do których miejscem świadczenia jest kraj nabywcy).
Wnioskodawca wykonuje zadania lotnicze w zakresie transportu powietrznego osób i sprzętu wojskowego na podstawie polecenia przełożonych. Wykaz podmiotów upoważnionych do dysponowania limitem nalotu określa w decyzji Minister (...). Wojskowe statki powietrzne wykonują loty typu (...) na terenie kraju i poza granicami - głównie transport żołnierzy i towarów, w szczególności zabezpieczenie (...), zabezpieczenie zadań poza granicami kraju, zabezpieczenie ćwiczeń i szkoleń w ramach NATO.
Przy wykonywaniu lotów poza granicami kraju statki powietrzne Wnioskodawcy korzystają z lotnisk cywilnych celem odtworzenia gotowości do dalszego lotu. Z tego tytułu naliczane są opłaty za korzystanie z obiektów, urządzeń lub usług udostępnianych wyłącznie przez zarządzającego lotniskiem związanych ze startem, lądowaniem (w tym: obsługa naziemna statku powietrznego, opłaty lotniskowe, tankowanie), a także transportu do/z hotelu i miejsc hotelowych dla członków załogi statku powietrznego.
Wnioskodawca przygotowuje procedurę postępowania w sprawie udzielenia zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 1320) w zakresie zabezpieczenia poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Zamawiającego. Umowa zawarta będzie pomiędzy Skarbem Państwa - Wnioskodawcą, a potencjalnym Wykonawcą.
Faktury będą wystawiane przez Wykonawcę odrębnie za poszczególne usługi:
I.Zakup paliwa lotniczego wraz z usługą tankowania statków powietrznych: zatankowanie paliwa odpowiedniego rodzaju i wymaganej jakości dla danego statku powietrznego.
II.Obsługa naziemna statków powietrznych:
1.obsługa w zakresie administracji naziemnej i nadzoru;
2.obsługa pasażerów;
3.obsługa bagażu;
4.obsługa towarów lub poczty;
5.obsługa płytowa;
6.obsługa statków powietrznych;
7.obsługa w zakresie utrzymania statków powietrznych;
8.obsługa w zakresie operacji i czynności administracyjnych związanych z załogą;
9.transport naziemny.
III.Opłaty lotniskowe:
Opłaty za korzystanie z obiektów, urządzeń lub usług udostępnianych wyłącznie przez zarządzającego lotniskiem, związane ze startem, lądowaniem, oświetleniem, parkowaniem statków powietrznych lub obsługą ładunków (towarów i poczty) lub pasażerów (opłaty lotniskowe) a także opłaty hałasowe, środowiskowe.
IV.Hotel oraz transport do/z hotelu: rezerwacja pokoi hotelowych, zakwaterowanie w hotelu o ściśle określonej lokalizacji, zabezpieczenie transportu dla załóg statków powietrznych i ewentualnie pasażerów do/z hotelu.
Ustalenie wysokości wynagrodzenia należnego Wykonawcy z tytułu realizacji poszczególnych usług nastąpi z uwzględnieniem stałej stawki procentowej od kwot wynikających z rzeczywistych kosztów za zabezpieczenie operacji lotniczej (rzeczywiste kosztów na danym lotnisku). Zamawiający zwróci Wykonawcy wszelkie należycie udokumentowane wydatki poniesione przez niego w imieniu i na rzecz Zamawiającego, wynikające z przedmiotu umowy, według cen nabycia.
Faktury będą wystawiane na wszystkie kwoty przypadające do zapłaty na rzecz Wykonawcy, które mają związek z usługami zabezpieczenia operacji lotniczej (paliwo, obsługa naziemna, opłaty lotniskowe, hotel, transport do/z hotelu). Do faktury zostanie dołączona wszelka dokumentacja potwierdzająca uiszczone przez Wykonawcę na rzecz i w imieniu Zamawiającego wydatki.
Wartość faktury będzie obejmowała rzeczywiste koszty poszczególnych usług zabezpieczenia operacji lotniczej oraz będzie zawierała osobną pozycję - wynagrodzenie dla Wykonawcy za zabezpieczenie operacji lotniczej.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego:
1.jaki podmiot będzie realizował świadczenie opisane we wniosku tj. dostawę towarów i świadczenie usług, należało wskazać informacje dotyczące tego podmiotu:
W ramach Umowy, która zostanie zawarta Wykonawca realizował będzie w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy organizację usług mających na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Zamawiającego. Wnioskodawca będzie składać zlecenia Wykonawcy na poszczególne usługi wchodzące w skład zabezpieczenia operacji lotniczych statków powietrznych, takich jak między innymi: zabezpieczenie obsługi statków powietrznych; zabezpieczenie odpoczynku dla załóg statków powietrznych; zabezpieczenie transportu dla załóg statków powietrznych, zabezpieczenie tankowania w paliwo lotnicze, zapewnienie rezerwacji pokoi hotelowych dla załogi statku powietrznego, itd. Wszelkie należności, opłaty bądź podatki lub innego rodzaju obciążenia nałożone lub pobierane przez władze lotniskowe, celne lub inne (np. państwowe lub samorządowe), zgodnie z właściwymi regulacjami, do których zapłaty jest zobowiązany Zamawiający, będzie uiszczał Wykonawca w imieniu Wnioskodawcy, a następnie Wnioskodawca zwróci Wykonawcy równowartość tychże należności, w oparciu o dokumenty źródłowe stanowiące dowód ich uiszczenia przez Wykonawcę.
Rozliczenie z Wykonawcą odbywać się będzie na podstawie rzeczywiście zorganizowanych przez Wykonawcę usług, z uwzględnieniem opłaty za pośrednictwo (w %) - wynagrodzenie Wykonawcy.
a.jaki rodzaj działalności prowadzi Wykonawca;
W momencie przygotowania procedury postępowania w sprawie udzielenia zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego nie jest możliwe określenie, jaki rodzaj działalności prowadzi Wykonawca.
Potencjalnego Wykonawcę poznamy w momencie otwarcia ofert.
b.czy Wykonawca to podatnik o którym mowa w art. 28a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), tj. wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą lub jest osobą prawną niebędącą podatnikiem, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej?
W momencie przygotowania procedury postępowania w sprawie udzielenia zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego nie jest możliwe określenie, czy Wykonawca to podatnik o którym mowa w art. 28a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), tj. wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą lub jest osobą prawną niebędącą podatnikiem, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej.
Potencjalnego Wykonawcę poznamy w momencie otwarcia ofert.
c.na terytorium jakiego państwa Wykonawca posiada siedzibę działalności gospodarczej;
W momencie przygotowania procedury postępowania w sprawie udzielenia zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego nie jest możliwe określenie, na terytorium jakiego państwa Wykonawca posiada siedzibę działalności gospodarczej.
Potencjalnego Wykonawcę Wnioskodawca pozna w momencie otwarcia ofert, dlatego też w myśl ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) wysuwa trzy możliwe warianty:
1.Wykonawca posiada siedzibę działalności gospodarczej w kraju;
2.Wykonawca posiada siedzibę działalności gospodarczej na terenie Unii Europejskiej,
3.Wykonawca posiada siedzibę działalności gospodarczej w kraju poza Unią Europejską.
d.czy i gdzie (w jakim państwie) Wykonawca posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej które uczestniczy w świadczeniu usług na Państwa rzecz
W momencie przygotowania procedury postępowania w sprawie udzielenia zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego nie jest możliwe określenie, czy i gdzie (w jakim państwie) Wykonawca posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, które uczestniczyć będzie w świadczeniu usług na rzecz Wnioskodawcy.
Potencjalnego Wykonawcę Wnioskodawca pozna w momencie otwarcia ofert, dlatego też w myśl ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) wysuwa trzy możliwe warianty:
1.Wykonawca posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w kraju,
2.Wykonawca posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Unii Europejskiej,
3.Wykonawca posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w kraju poza Unią Europejską.
2.czy Zamawiający posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w innym kraju niż Polska, które uczestniczy transakcjach będących przedmiotem Umowy? Jeśli tak, to w jakim?
Wnioskodawca nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w innym kraju niż Polska.
3.czyje dane, jakiego podmiotu nabywającego towary/usługi w ramach zawartej Umowy będą na fakturze (dokumencie sprzedaży) wystawionej przez Wykonawcę,
Na fakturze wystawionej przez Wykonawcę w ramach umowy, która zostanie zawarta podmiotem nabywającym będzie Wnioskodawca.
4.na terytorium jakiego kraju Wykonawca będzie realizował świadczenia wskazane w Umowie (dostawy towarów i świadczenie usług) na rzecz Zamawiającego, należało odnieść się do każdego rodzaju świadczeń, o których mowa we wniosku w tym m.in. do obsługi naziemnej statków powietrznych, usług związanych z opłatami lotniskowymi, usług pośrednictwa;
Wszystkie usługi wchodzące w skład zabezpieczenia operacji lotniczych statków powietrznych będą realizowane:
- zakup paliwa - na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych (teren Unii Europejskiej i poza Unią Europejską);
- opłaty lotniskowe - na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych (teren Unii Europejskiej i poza Unią Europejską);
- obsługa naziemna statków powietrznych - na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych (teren Unii Europejskiej i poza Unią Europejską);
- hotel oraz transport - na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych (teren Unii Europejskiej i poza Unią Europejską);
- usługa pośrednictwa - miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej, czyli w Polsce (art. 28b ust. 1 ustawy o VAT).
5.w zakresie świadczenia polegającego na „zakupie paliwa wraz z usługą tankowania” należało wskazać:
a.czy paliwo lotnicze będzie transportowane na terytorium Polski z innego kraju UE lub z kraju poza UE,
Celem zakupu paliwa lotniczego do samolotu nie jest jego transportowanie na teren Polski czy innego kraju. Zatankowane do statku powietrznego paliwo będzie wykorzystane jedynie do napędu samolotu i zużywane podczas lotu statku powietrznego.
b.gdzie/na terytorium jakiego kraju będzie następowało tankowanie statków powietrznych;
Tankowanie statków powietrznych będzie się odbywało zarówno na terenie Unii Europejskiej, jak i poza Unią Europejską.
c.na terenie jakiego kraju będzie następowało przeniesienie prawa do rozporządzania towarem (paliwem) jak właściciel, należało wyjaśnić;
Przeniesienie prawa do rozporządzania towarem (paliwem) nie jest brane pod uwagę w realizacji zadania tankowania statków powietrznych.
6.w zakresie „obsługi naziemnej statków powietrznych” należało wskazać:
a.na czym konkretnie polega „obsługa w zakresie administracji naziemnej i nadzoru”, należało wyjaśnić, w tym wskazaćna czym ta czynność polega, do czego zobowiązane są strony w związku ze świadczeniem tej usługi, tak aby z opisu wynikało z czym należy utożsamiać/identyfikować usługę;
Obsługa w zakresie administracji naziemnej i nadzoru obejmuje:
- reprezentację i kontakty z władzami lokalnymi lub innymi instytucjami, regulowane płatności w imieniu przewoźnika lotniczego lub innego użytkownika statku powietrznego oraz zapewnienie pomieszczeń biurowych dla jego przedstawicieli;
- kontrolę załadowania, przyjmowanie wiadomości i telekomunikację;
- obsługę, przechowywanie i administrację urządzeń ładunkowych;
- inne czynności nadzoru przed, w czasie i po zakończeniu lotu oraz inne czynności administracyjne na żądanie przewoźnika lotniczego lub innego użytkownika statku powietrznego.
Organizator lotów (dowódca jednostki lotniczej, czyli Dowódca Wnioskodawcy) jest zobowiązany do terminowej realizacji zadania lotniczego, z zachowaniem wszelkich warunków bezpieczeństwa i przepisów prawa lotniczego.
Zadanie takie jest szczegółowo określone w stosownych dokumentach rozkazodawczych przesłanych przez Zarządzającego loty, będącego przełożonym organizatora lotów.
Wnioskodawca w ramach umowy, która zostanie zawarta będzie zlecać, a Wykonawca umowy będzie przyjmować do realizacji organizację usług, mających na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Wnioskodawcy. W skład takich usług wchodzą między innymi usługi związane z obsługą statków powietrznych w zakresie administracji naziemnej i nadzoru. Wykonawca będzie zobowiązany zapisami zawieranej umowy do zapewnienia wszelkich sił i środków, aby zapewnić przewoźnikowi lotniczemu (jednostce lotniczej) terminową, kompleksową realizację zadania lotniczego z zachowaniem wszelkich norm i warunków bezpieczeństwa.
b.na czym polega „obsługa pasażerów”, należało wyjaśnić, w tym wskazać na czym ta czynność polega, do czego zobowiązane są strony w związku ze świadczeniem tej usługi, tak aby z opisu wynikało z czym należy utożsamiać/identyfikować usługę;
Obsługa pasażerów obejmuje wszelką pomoc świadczoną pasażerom przylatującym, odlatującym, przesiadającym się, w tym sprawdzanie biletów i dokumentów podróży, rejestrowanie bagażu i przemieszczanie go do sortowni.
Organizator lotów (dowódca jednostki lotniczej, czyli Dowódca Wnioskodawcy jest zobowiązany do terminowej realizacji zadania lotniczego, z zachowaniem wszelkich warunków bezpieczeństwa i przepisów prawa lotniczego. Zadanie takie jest szczegółowo określone w stosownych dokumentach rozkazodawczych przesłanych przez Zarządzającego loty, będącego przełożonym organizatora lotów.
Wnioskodawca w ramach umowy, która zostanie zawarta będzie zlecać, a Wykonawca umowy będzie przyjmować do realizacji organizację usług, mających na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Wnioskodawcy. W skład takich usług wchodzą między innymi usługi związane z obsługą pasażerów.
Wykonawca będzie zobowiązany zapisami zawieranej umowy do zapewnienia wszelkich sił i środków, aby zapewnić przewoźnikowi lotniczemu (jednostce lotniczej) terminową, kompleksową realizację zadania lotniczego z zachowaniem wszelkich norm i warunków bezpieczeństwa.
c.na czym konkretnie polega „obsługa towarów lub poczty”, należało wyjaśnić, w tym wskazać na czym ta czynność polega, do czego zobowiązane są strony w związku ze świadczeniem tej usługi, tak aby z opisu wynikało z czym należy utożsamiać /identyfikować usługę;
Obsługa towarów lub poczty obejmuje:
- w zakresie ładunków: fizyczną obsługę wywozu, transferu i przywozu, obsługę w zakresie związanych z tym dokumentów, procedur celnych i stosowania procedury bezpieczeństwa uzgodnionej między stronami lub wynikającej z okoliczności;
- w zakresie poczty: fizyczną obsługę poczty przylatującej lub odlatującej, obsługę w zakresie związanych z tym dokumentów i stosowanie procedury w zakresie bezpieczeństwa uzgodnionej między stronami lub wynikającej z okoliczności.
Organizator lotów (dowódca jednostki lotniczej, czyli Dowódca Wnioskodawcy) jest zobowiązany do terminowej realizacji zadania lotniczego, z zachowaniem wszelkich warunków bezpieczeństwa i przepisów prawa lotniczego.
Zadanie takie jest szczegółowo określone w stosownych dokumentach rozkazodawczych przesłanych przez Zarządzającego loty, będącego przełożonym organizatora lotów.
Wnioskodawca w ramach umowy, która zostanie zawarta będzie zlecać, a Wykonawca umowy będzie przyjmować do realizacji organizację usług, mających na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Wnioskodawcy. W skład takich usług wchodzą między innymi usługi związane z obsługą towarów lub poczty.
Wykonawca będzie zobowiązany zapisami zawieranej umowy do zapewnienia wszelkich sił i środków, aby zapewnić przewoźnikowi lotniczemu (jednostce lotniczej) terminową, kompleksową realizację zadania lotniczego z zachowaniem wszelkich norm i warunków bezpieczeństwa.
d.na czym konkretnie polega „obsługa statków powietrznych”, należało wyjaśnić, w tym wskazać na czym ta czynność polega, do czego zobowiązane są strony w związku ze świadczeniem tej usługi, tak aby z opisu wynikało z czym należy utożsamiać /identyfikować usługę;
Obsługa statków powietrznych obejmuje:
- czyszczenie statku powietrznego na zewnątrz i wewnątrz, czyszczenie toalet i zaopatrywanie w wodę;
- chłodzenie i ogrzewanie kabiny, usuwanie śniegu i lodu, odladzanie statku powietrznego;
- ponowne zaopatrzenie kabiny w odpowiednie wyposażenie, przechowywanie tego wyposażenia.
Organizator lotów (dowódca jednostki lotniczej, czyli Dowódca Wnioskodawcy) jest zobowiązany do terminowej realizacji zadania lotniczego, z zachowaniem wszelkich warunków bezpieczeństwa i przepisów prawa lotniczego.
Zadanie takie jest szczegółowo określone w stosownych dokumentach rozkazodawczych przesłanych przez Zarządzającego loty, będącego przełożonym organizatora lotów.
Wnioskodawca w ramach umowy, która zostanie zawarta będzie zlecać, a Wykonawca umowy będzie przyjmować do realizacji organizację usług, mających na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Wnioskodawcy. W skład takich usług wchodzą między innymi usługi związane z obsługą statków powietrznych.
Wykonawca będzie zobowiązany zapisami zawieranej umowy do zapewnienia wszelkich sił i środków, aby zapewnić przewoźnikowi lotniczemu (jednostce lotniczej) terminową, kompleksową realizację zadania lotniczego z zachowaniem wszelkich norm i warunków bezpieczeństwa.
e.na czym konkretnie polega „obsługa w zakresie utrzymania statków powietrznych”, należało wyjaśnić, w tym wskazać na czym ta czynność polega, do czego zobowiązane są strony w związku ze świadczeniem tej usługi, tak aby z opisu wynikało z czym należy utożsamiać/identyfikować usługę;
Obsługa w zakresie utrzymania statków powietrznych obejmująca:
- rutynowe czynności dokonywane przed lotem (usunięcie podstaw blokujących koła, tzw. chocks, wygrodzenie terenu postoju statku powietrznego i usunięcie słupków/pachołków odgradzających);
- nierutynowe czynności wykonywane na żądanie przewoźnika lotniczego lub innego użytkownika statku powietrznego;
- obsługę administracyjną oraz dostarczanie części zapasowych i odpowiedniego sprzętu;
- występowanie o rezerwację lub rezerwowanie odpowiedniego miejsca do parkowania lub hangaru.
Organizator lotów (dowódca jednostki lotniczej, czyli Dowódca Wnioskodawcy) jest zobowiązany do terminowej realizacji zadania lotniczego, z zachowaniem wszelkich warunków bezpieczeństwa i przepisów prawa lotniczego. Zadanie takie jest szczegółowo określone w stosownych dokumentach rozkazodawczych przesłanych przez Zarządzającego loty, będącego przełożonym organizatora lotów.
Wnioskodawca w ramach umowy, która zostanie zawarta będzie zlecać, a Wykonawca umowy będzie przyjmować do realizacji organizację usług, mających na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Wnioskodawcy. W skład takich usług wchodzą między innymi usługi związane z obsługą w zakresie utrzymania statków powietrznych.
Wykonawca będzie zobowiązany zapisami zawieranej umowy do zapewnienia wszelkich sił i środków, aby zapewnić przewoźnikowi lotniczemu (jednostce lotniczej) terminową, kompleksową realizację zadania lotniczego z zachowaniem wszelkich norm i warunków bezpieczeństwa.
f.na czym konkretnie polega „obsługa w zakresie operacji i czynności administracyjnych związanych z załogą”, należało wyjaśnić, w tym wskazaćz czym należy wiązać te usługi, czego dotyczą i jakie czynności obejmują;
Obsługa w zakresie operacji lotniczych i czynności administracyjnych związanych z załogą obejmuje:
- przygotowanie lotu w porcie odlotu lub każdym innym miejscu;
- pomoc podczas lotu, w tym przekazywanie nowych poleceń, jeżeli jest to potrzebne;
- czynności po wykonaniu lotu;
- czynności administracyjne związane z załogą (kontrola paszportowa, wizowa; sprawdzenie dokumentów (...), sprawdzenie licencji pilotów wojskowych, w przypadku sytuacji nadzwyczajnych, niestandardowych sprawdzenie dokumentów zdrowotnych załogi - certyfikaty zdrowia, szczepień).
g.na czym konkretnie polega „transport naziemny”, należało wyjaśnić, w tym wskazaćczego/kogo dotyczy ten transport, gdzie/na jakich trasach będzie się odbywać;
Transport naziemny obejmuje:
- organizację i realizację przewozu załogi, pasażerów, bagażu, ładunków między różnymi terminalami w tym samym porcie lotniczym, z wyłączeniem jednak przewozu między statkiem powietrznym i innym punktem znajdującym się w granicach tego samego portu lotniczego;
- każdy specjalny transport wykonywany na żądanie przewoźnika lotniczego lub innego użytkownika statku powietrznego.
h.czy poszczególne czynności wchodzące w zakres „obsługi naziemnej statków powietrznych”, będą ze sobą tak ściśle powiązane, że w aspekcie gospodarczym będą tworzyć obiektywnie jedno nierozłączne świadczenie? Należało precyzyjnie, w sposób niebudzący wątpliwości opisać/wykazać zależności/powiązania lub brak zależności/powiązań pomiędzy czynnościami wchodzącymi w skład świadczenia polegającego na obsłudze naziemnej statków powietrznych;
Art. 176 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze wskazuje usługi wchodzące w skład obsługi naziemnej.
Poszczególne czynności wchodzące w skład obsługi naziemnej statków powietrznych są podzielone na 11 kategorii, są ze sobą ściśle powiązane, wzajemnie się uzupełniają i razem składają się na handling, który jest procesem kompleksowym, złożonym i wymagającym koordynacji oraz zgrania na każdym etapie realizacji zadania lotniczego w zakresie każdej z poniższych kategorii, tzn. np. nie można zorganizować obsługi ładunku (cargo/bagaże) zapominając o pasażerach, nie można zorganizować urządzeń rozruchowych dla statku powietrznego, a nie zamówić paliwa lotniczego, nie można zamawiać usługi oczyszczania toalet, a zapomnieć o odladzaniu statku powietrznego i usuwaniu śniegu.
Kategorie:
1.obsługę w zakresie administracji naziemnej i nadzoru;
2.obsługę pasażerów;
3.obsługę bagażu;
4.obsługę towarów lub poczty;
5.obsługę płytową;
6.obsługę statków powietrznych;
7.obsługę w zakresie zaopatrzenia statków powietrznych w materiały napędowe;
8.obsługę w zakresie utrzymania statków powietrznych;
9.obsługę w zakresie operacji lotniczych i czynności administracyjnych związanych z załogą;
10.transport naziemny;
11.obsługę w zakresie zaopatrzenia pokładowego statków powietrznych w żywność i napoje (catering).
Każde zadanie ma inny charakter i nie zawsze wszystkie usługi z poszczególnych kategorii są zamawiane - np. podczas przewozu tylko pasażerów nie zamawiamy obsługi ładunku cargo, a w okresie letnim nie zamawiamy usługi odladzania statków powietrznych, natomiast jeżeli sytuacja tego wymaga to nie możemy zrezygnować z żadnej z nich, bo może to skutkować poważnymi komplikacjami na lotnisku, opóźnieniem startu statku powietrznego, a w skrajnych przypadkach nawet karami finansowymi i ryzykiem nie wykonania zadania lotniczego.
i.jeśli świadczenie polegające na „obsłudze naziemnej statków powietrznych” ma charakter kompleksowy, to która, Państwa zdaniem, z czynności składających się na to świadczenie – stanowi element dominujący – nadający charakter świadczeniu? Jakie okoliczności przesądzają o tym, że dany element świadczenia ma charakter dominujący;
Obsługa naziemna statków powietrznych składa się z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi do jednego celu - wykonania operacji lotniczej. Usługi zamawiane praktycznie za każdym razem to:
- obsługa w zakresie administracji naziemnej i nadzoru;
- obsługa płytową;
- obsługa statków powietrznych;
- obsługa w zakresie zaopatrzenia statków powietrznych w materiały napędowe;
- obsługa w zakresie utrzymania statków powietrznych;
- obsługa w zakresie operacji lotniczych i czynności administracyjnych związanych z załogą.
Należy jednak zwrócić uwagę, że np. obsługa pasażerów, bagażu, towarów lub poczty czy obsługa w zakresie zaopatrzenia pokładowego statków powietrznych w żywność i napoje (catering) nadal prowadzą do jednego celu - wykonania operacji lotniczej; są zamawiane w przypadku, jeśli dana operacja lotnicza wymaga ich zamówienia.
Elementem dominującym, nadającym charakter świadczeniu jest konieczność wykonania operacji lotniczej zgodnie z poleceniem przełożonego. Usług tych nie da się podzielić na mniejsze, wyodrębnione części, ponieważ jej gospodarczy sens wyraża się w tym, że jest ona zapewniana kompleksowo.
Każde zadanie ma inny charakter i nie zawsze wszystkie usługi z poszczególnych kategorii są zamawiane - np. podczas przewozu tylko pasażerów Wnioskodawca nie zamawia obsługi ładunku cargo, a w okresie letnim nie zamawia usługi odladzania statków powietrznych, natomiast jeżeli sytuacja tego wymaga to nie może zrezygnować z żadnej z nich, bo może to skutkować poważnymi komplikacjami na lotnisku, opóźnieniem startu statku powietrznego, a w skrajnych przypadkach nawet karami finansowymi i ryzykiem nie wykonania zadania lotniczego.
7.w zakresie „hotel i transport do/z hotelu” należało wskazać:
a.czy Wykonawca będzie pośredniczył w świadczeniu usług zakwaterowania poprzez nabywanie usług od podmiotu trzeciego w imieniu i na rzecz Zamawiającego, należało wyjaśnić okoliczności zdarzenia z tym związane;
Wykonawca będzie pośredniczył w świadczeniu usług zakwaterowania poprzez nabywanie usług od podmiotu trzeciego w imieniu i na rzecz Zamawiającego.
Zamawiający będzie zlecał rezerwację pokoi hotelowych, zakwaterowanie w hotelu o ściśle określonej lokalizacji dla członków załogi statku powietrznego, ewentualnie jego pasażerów. Wnioskodawca jest zobowiązana do terminowej realizacji zadania lotniczego. Wykonawca będzie zobowiązany do zapewnienia wszelkich sił i środków, aby zapewnić przewoźnikowi lotniczemu terminową, kompleksową realizację zadania lotniczego z zachowaniem wszelkich norm i warunków bezpieczeństwa, czyli zapewnienia usług zakwaterowania.
Ustalenie wysokości wynagrodzenia należnego Wykonawcy z tytułu realizacji usług zakwaterowania nastąpi z uwzględnieniem stałej stawki procentowej od kwot, wynikających z rzeczywistych kosztów za zabezpieczenie zakwaterowania.
b.gdzie/na terytorium jakiego kraju będzie znajdował się hotel;
Hotel będzie się znajdował na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych (teren Unii Europejskiej i poza Unią Europejską).
c.na jakich trasach (leżących na terytorium jakiego państwa) będzie odbywał się transport do/z hotelu;
Wojskowe przepisy lotnicze restrykcyjnie określają maksymalny czas pracy załogi. Czas ten nie może zostać przekroczony.
W celu zabezpieczenia czasów startowych dla załóg lotniczych konieczna jest terminowa organizacja środków transportu (taxi, pojazdy handlera) z lotniska do hotelu oraz z hotelu na lotnisko. Na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych (teren Unii Europejskiej i poza Unią Europejską).
8.na czym konkretnie polega „usługa pośrednictwa”, należało wyjaśnić, w tym wskazać z jakich czynności się składa, czego dokładnie dotyczy (jakich świadczeń), kto ją realizuje, do czego zobowiązane są strony w związku ze świadczeniem tej usługi, tak aby z opisu wynikało z czym należy utożsamiać/identyfikować usługę.
Przedmiotem umowy będzie:
Zlecenie przez Wnioskodawcę organizacji usług, mających na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Wnioskodawcy, w skład których wchodzą:
1.Zakup paliwa;
2.Opłaty lotniskowe;
3.Obsługa naziemna statków powietrznych;
4.Hotel oraz transport.
Wnioskodawca będzie każdorazowo zlecała szczegółowy zakres, rodzaj i ilość usług niezbędnych do zabezpieczenia danej operacji lotniczej. Wykonawca będzie realizował organizację usług w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy oraz będzie zobowiązany do zapewnienia wszelkich sił i środków, aby zapewnić Zamawiającemu terminową, kompleksową realizację zadania lotniczego z zachowaniem wszelkich norm i warunków bezpieczeństwa.
Za powyższe czynności Wykonawca otrzyma wynagrodzenie - rozliczenie odbywać się będzie na podstawie rzeczywiście zrealizowanych przez Wykonawcę usług, z uwzględnieniem opłaty za pośrednictwo (w %).
Ustalenie wysokości wynagrodzenia należnego Wykonawcy z tytułu realizacji poszczególnych usług nastąpi z uwzględnieniem stałej stawki procentowej od kwot, wynikających z rzeczywistych kosztów na zabezpieczenie operacji lotniczych.
Usługę pośrednictwa realizuje w całości Wykonawca umowy.
Wykonawca jest zobowiązany do ustalenia wysokości wynagrodzenia należnego Wykonawcy z tytułu realizacji poszczególnych usług z uwzględnieniem stałej stawki procentowej od kwot, wynikających z rzeczywistych kosztów na zabezpieczenie operacji lotniczych. A Zamawiający jest zobowiązany do zwrotu poniesionych kosztów na zabezpieczenie operacji lotniczych, z uwzględnieniem naliczonej stałej stawki procentowej.
Pytania
1.Czy zakup paliwa lotniczego w celu dotarcia do miejsca przeznaczenia winien być kwalifikowany zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług?
2.Czy miejsce świadczenia usług związanych z opłatami lotniskowymi, o których mowa w art. 75 ustawy Prawo lotnicze należy ustalać w oparciu o art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług?
3.Czy miejsce świadczenia usług związanych obsługą naziemną statków powietrznych, o których mowa w art. 176 ustawy Prawo lotnicze należy ustalać w oparciu o art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług?
4.Czy miejsce świadczenia usług hotelowych należy ustalać w oparciu o art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług, a transport do/z hotelu w oparciu o art. 28f ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług?
5.Czy miejsce świadczenia usług pośrednictwa należy ustalać w oparciu o art. 28b ustawy o podatku od towarów i usług?
Państwa stanowisko w sprawie
W opinii Wnioskodawcy:
1.Zakup paliwa lotniczego wraz z usługą tankowania statków powietrznych;
2.Opłaty lotniskowe;
3.Obsługa naziemna statków powietrznych;
4.Hotel oraz transport do/z hotelu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w kraju Zamawiającego.
Usługa pośrednictwa - wynagrodzenie Wykonawcy
- podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w kraju Zamawiającego.
Uzasadnienie:
1.Zakup paliwa lotniczego wraz z usługą tankowania statków powietrznych.
Wnioskodawca będzie dokonywał zakupu paliwa lotniczego do statków powietrznych na lotniskach poza granicami kraju. Transakcja zakupu będzie polegała na nabyciu paliwa, które zostanie następnie wykorzystane do napędu samolotu i zużyte podczas lotu statku powietrznego. Mimo, że transakcja ta będzie związana z zakupem towaru, to nie można mówić, że jest to wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów/import towaru. W przypadku zatankowania oraz zużycia paliwa poza granicami kraju nie wystąpi WNT/import towaru - paliwo nie będzie wprowadzane do obrotu krajowego. Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt. 3 ustawy o podatku od towarów i usług miejscem dostawy (tj. miejscem opodatkowania) towarów niewysyłanych ani nietransportowanych jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy. Nie dojdzie więc do przemieszczenia towaru do innego państwa członkowskiego UE/ spoza UE, a więc nie będzie miał tu zastosowanie art. 5. ust. 1 pkt 3, 4 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z powyższym na Wnioskodawcy w (...) nie będzie ciążyć obowiązek w zakresie naliczenia podatku VAT w Polsce. Wnioskujący stoi na stanowisku, że zaopatrzenie danego statku powietrznego w faktyczną ilość wymaganego paliwa lotniczego w ramach danego zlecenia poza granicami kraju, nie podlega opodatkowaniu w Polsce, gdyż nie zachodzi przemieszczenie towarów o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz w art. 2 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.
2.Opłaty lotniskowe
Zarządzający lotniskiem świadczy szereg usług, za które pobiera opłaty lotniskowe: usługa kompleksowej obsługi startu i lądowania statku powietrznego - związana z udostępnieniem urządzeń oraz wykonywaniem czynności niezbędnych dla zapewnienia wykonania operacji startu lub lądowania statku powietrznego; usługa kompleksowej obsługi pasażera - związana z udostępnieniem i utrzymaniem budynków poczekalni oraz urządzeń w nich się znajdujących; usługa kompleksowej obsługi statku powietrznego - związana z udostępnieniem miejsc parkingowych oraz ich oświetleniem. Usługi te świadczone są kompleksowo, nie da się ich podzielić na mniejsze, wyodrębnione części. Odnoszą się do konkretnej, ściśle określonej nieruchomości, jaką jest lotnisko i pozostają w bezpośrednim, funkcjonalnym związku z nieruchomością.
Opłaty lotniskowe uwzględniają koszty usług i urządzeń niezbędnych do wykonania operacji lotniczych z zapewnieniem odpowiedniego standardu bezpieczeństwa i jakości obsługi, a w szczególności koszty zapewnienia oświetlenia i wykorzystania pomocy nawigacyjnych dla wykonania operacji startu i lądowania, a także niezbędnego działania służb ratowniczych lotniska, w tym straży pożarnej i służb ratownictwa medycznego, niezależnie od wykorzystania tych służb i urządzeń.
Art. 46 Kodeksu Cywilnego definiuje pojęcie nieruchomości jako części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Art. 13b rozporządzenia wykonawczego rady (UE) nr 1042/2013 z dnia 7 października 2013 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do miejsca świadczenia usług definiuje, że nieruchomość to każda określona część ziemi na jej powierzchni lub pod jej powierzchnią, która może stać się przedmiotem własności i posiadania, każdy budynek, każda konstrukcja przytwierdzone do gruntu lub w nim osadzone powyżej lub poniżej poziomu morza, których nie można w łatwy sposób zdemontować lub przenieść, każdy zainstalowany element stanowiący integralną część budynku lub konstrukcji, bez którego budynek lub konstrukcja są niepełne, każdy element, sprzęt lub maszyna zainstalowane na stałe w budynku lub konstrukcji, które nie mogą być przeniesione bez zniszczenia lub zmiany budynku lub konstrukcji.
Jak zostało wskazane w art. 2 pkt 4 ustawy Prawo lotnicze, lotniskiem jest wydzielony obszar na lądzie, wodzie lub innej powierzchni w całości lub części przeznaczony do wykonywania startów, lądowań i naziemnego lub nawodnego ruchu statków powietrznych, wraz ze znajdującymi się w jego granicach obiektami i urządzeniami budowlanymi o charakterze trwałym, wpisany do rejestru lotnisk. Scentralizowana infrastruktura lotniska stanowi służące do wykonywania usług obsługi naziemnej elementy infrastruktury w porcie lotniczym, których złożoność, koszt lub wpływ na środowisko nie pozwala na podział lub powielenie (art. 2 pkt 23 ustawy Prawo lotnicze).
Art. 31a rozporządzenia wykonawczego rady (UE) nr 1042/2013 z dnia 7 października 2013 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do miejsca świadczenia usług określa usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z daną nieruchomością. Ust. 2 pkt j) wskazuje na przyznanie lub przeniesienie praw do wykorzystania nieruchomości w całości lub części, łącznie z zezwoleniem na korzystanie z części nieruchomości np. przyznawanie dostępu do poczekalni w portach lotniczych lub korzystanie z infrastruktury, za którą pobiera się opłaty.
Usługi, za które na konkretnym lotnisku, pobierane są opłaty lotniskowe, są usługami związanymi z nieruchomością, gdyż spełniają przesłanki art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług. Usługi te wykonywane są w sposób nierozerwalny od nieruchomości i nie ma możliwości wyświadczenia tych usług bez wykorzystania lotniska i jego infrastruktury.
Wnioskujący stoi na stanowisku, że kompleksowe usługi, za które pobierane są opłaty lotniskowe należy zaliczyć do usług związanych z nieruchomościami, dla których miejscem świadczenia, zgodnie ze szczegółowymi regulacjami w zakresie miejsca świadczenia usług (art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług), jest miejsce położenia nieruchomości.
3.Obsługa naziemna statków powietrznych
Wnioskodawca będzie ponosił koszty związane z kompleksową usługą obsługi naziemnej samolotu począwszy od obsługi w zakresie administracji naziemnej i nadzoru, obsługi pasażerów (żołnierze, pracownicy resortu (...), osoby uprawnione przez Ministra (...)), bagażu, towarów lub poczty, obsługi płytowej, obsługi statków powietrznych, obsługi w zakresie utrzymania statków powietrznych, obsługi w zakresie operacji lotniczych i czynności administracyjnych związanych z załogą, transport naziemny. Usługa ta będzie składać się z szeregu czynności, które trzeba wykonać na terenie ściśle określonej nieruchomości (lotnisku), którą można zlokalizować co do miejsca i położenia. Usług tych nie da się podzielić na mniejsze, wyodrębnione części, ponieważ jej gospodarczy sens wyraża się w tym, że jest ona zapewniana kompleksowo.
Art. 46 Kodeksu Cywilnego definiuje pojęcie nieruchomości jako części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Art. 13b rozporządzenia wykonawczego rady (UE) nr 1042/2013 z dnia 7 października 2013 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do miejsca świadczenia usług definiuje, że nieruchomość to każda określona część ziemi na jej powierzchni lub pod jej powierzchnią, która może stać się przedmiotem własności i posiadania, każdy budynek, każda konstrukcja przytwierdzone do gruntu lub w nim osadzone powyżej lub poniżej poziomu morza, których nie można w łatwy sposób zdemontować lub przenieść, każdy zainstalowany element stanowiący integralną część budynku lub konstrukcji, bez którego budynek lub konstrukcja są niepełne, każdy element, sprzęt lub maszyna zainstalowane na stałe w budynku lub konstrukcji, które nie mogą być przeniesione bez zniszczenia lub zmiany budynku lub konstrukcji.
Jak zostało wskazane w art. 2 pkt 4 ustawy Prawo lotnicze, lotniskiem jest wydzielony obszar na lądzie, wodzie lub innej powierzchni w całości lub części przeznaczony do wykonywania startów, lądowań i naziemnego lub nawodnego ruchu statków powietrznych, wraz ze znajdującymi się w jego granicach obiektami i urządzeniami budowlanymi o charakterze trwałym, wpisany do rejestru lotnisk. Scentralizowana infrastruktura lotniska stanowi służące do wykonywania usług obsługi naziemnej elementy infrastruktury w porcie lotniczym, których złożoność, koszt lub wpływ na środowisko nie pozwala na podział lub powielenie (art. 2 pkt 23 ustawy Prawo lotnicze).
Art. 31a rozporządzenia wykonawczego rady (UE) nr 1042/2013 z dnia 7 października 2013 r zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do miejsca świadczenia usług określa usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z daną nieruchomością. Ust. 2 pkt j) wskazuje na przyznanie lub przeniesienie praw do wykorzystania nieruchomości w całości lub części, łącznie z zezwoleniem na korzystanie z części nieruchomości np. przyznawanie dostępu do poczekalni w portach lotniczych lub korzystanie z infrastruktury, za którą pobiera się opłaty.
Obsługa naziemna statków powietrznych Wnioskodawcy będzie wykonywana na konkretnym lotnisku, które można zlokalizować co do miejsca i położenia (lotnisko/port lotniczy). Nie ma możliwości wyświadczenia obsługi naziemnej statków powietrznych bez wykorzystania lotniska i jego infrastruktury. W związku z powyższym na Wnioskodawcy zgodnie z art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie ciążyć obowiązek w zakresie rozliczenia podatku VAT w Polsce.
Wnioskujący stoi na stanowisku, że kompleksowe usługi związane z obsługą naziemną statków powietrznych należy zaliczyć do usług związanych z nieruchomościami, dla których miejscem świadczenia, zgodnie ze szczegółowymi regulacjami w zakresie miejsca świadczenia usług (art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług), jest miejsce położenia nieruchomości.
4.Hotel oraz transport do/z hotelu
W zakresie umowy wykonawca będzie realizował usługi, mające na celu zapewnienie członkom załogi i ewentualnie pasażerom danego statku powietrznego zakwaterowanie w hotelu poza granicami kraju (dokona rezerwacji pokoi hotelowych).
Art. 31a ust. 1 rozporządzenia wykonawczego rady (UE) nr 1042/2013 z dnia 7 października 2013 r. zmieniający rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do świadczenia usług związanych z nieruchomościami określa usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z daną nieruchomością. Art. 31a ust. 1 pkt i) wskazuje, że taką usługą jest usługa zakwaterowania w sektorze hotelarskim lub sektorach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, łącznie z prawem do przebywania w określonym miejscu na podstawie praw do korzystania z nieruchomości w oznaczonym czasie.
Usługi hotelowe objęte są szczegółowymi regulacjami w zakresie miejsca świadczenia usług. Zgodnie z art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług za miejsce świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym również usług świadczonych na rzecz między innymi usług zakwaterowania w hotelach lub podobnych obiektach, jak przykładowo ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytkowania jako kempingi, uważa się miejsce położenia nieruchomości. Co za tym idzie miejscem opodatkowania usługi noclegowej, czyli usługi zakwaterowania jest miejsce położenia hotelu, a więc jego kraj położenia.
Wnioskodawca będzie nabywał usługi zakwaterowania poza granicami kraju. Załoga korzystająca z usługi będzie zakwaterowana w konkretnym hotelu o ściśle określonej lokalizacji i uzyska prawo do korzystania z nieruchomości, która powiązana jest z hotelem. Nabywane usługi zakwaterowania będą więc opodatkowane w miejscu położenia nieruchomości, co wynika wprost z art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym miejscem świadczenia a tym samym opodatkowania nabywanych przez Wnioskodawcę usług będzie położenie hotelu.
Skoro miejsce świadczenia nie będzie znajdowało się na terytorium Polski, nie znajdzie tu zastosowanie art. 2 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług, nabywana usługa nie będzie importem usług. W związku z powyższym na Wnioskodawcy nie będzie ciążyć obowiązek w zakresie rozliczenia VAT w Polsce.
Transport dla załóg statków powietrznych Wnioskodawcy i ewentualnie pasażerów do/z hotelu.
Zgodnie z art. 46 Dyrektywy Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej miejscem świadczenia usług transportowych innych niż wewnątrzwspólnotowy transport towarów jest miejsce, w którym odbywa się transport, biorąc pod uwagę pokonywane odległości. Potencjalny wykonawca będzie zabezpieczał dla zamawiającego transport osób na trasie do/z hotel - lotnisko. Miejscem transportu będzie terytorium wspólnoty lub terytorium państwa trzeciego. Stosownie do art. 28f ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług miejscem świadczenia usług transportu pasażerów jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości.
Wnioskujący stoi na stanowisku, że usługi zakwaterowania w hotelu należy zaliczyć do usług związanych z nieruchomościami, dla których miejscem świadczenia, zgodnie z art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług, jest miejsce położenia nieruchomości.
Wnioskujący stoi na stanowisku, że usługi zabezpieczenia transportu załogi/pasażerów poza granicami kraju z lotniska i z powrotem w czasie umożliwiającym terminowe dotarcie do lotniska podlegają opodatkowaniu w kraju, w którym realizowana jest usługa, zgodnie z art. 28f ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
5.Usługa pośrednictwa - wynagrodzenie Wykonawcy
Ustawa o podatku VAT nie definiuje pojęcia „usług pośrednictwa”, dlatego w celu określenia, jakie czynności należy pod nim rozumieć, należy uwzględnić wykładnię językową oraz poglądy wyrażane w orzecznictwie. Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron.
Zadaniem Wykonawcy umowy będzie zamawianie usług u osób trzecich w zakresie pełnego zabezpieczenia poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Zamawiającego.
Zgodnie z art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Zamawiający zwróci Wykonawcy wszelkie należycie udokumentowane wydatki poniesione przez niego w imieniu i na rzecz Zamawiającego, wynikające z przedmiotu umowy, według cen nabycia. Faktury będą wystawiane na wszystkie kwoty przypadające do zapłaty na rzecz Wykonawcy, które mają związek z usługami zabezpieczenia operacji lotniczej (opłaty lotniskowe, transport do/z hotelu, hotel, inne opłaty, podatki lub innego rodzaju obciążenia nałożone lub pobierane przez władze lotniska). Do faktury zostanie dołączona wszelka dokumentacja potwierdzająca uiszczone przez Wykonawcę na rzecz i w imieniu Zamawiającego wydatki. Wartość wynagrodzenia będzie stała procentowo i będzie stanowiła osobną pozycję na fakturze za zabezpieczenie operacji lotniczej. Art. 44 Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. określa że miejscem świadczenia usług innych niż usługi, o których mowa w art. 50 i 54 oraz art. 56 ust. 1, przez pośrednika działającego w imieniu i na rzecz osoby trzeciej, jest miejsce, w którym dokonywana jest podstawowa transakcja zgodnie z przepisami niniejszej dyrektywy. W przypadku jednak gdy usługobiorca korzystający z usług świadczonych przez pośrednika jest zidentyfikowany do celów VAT w państwie członkowskim innym niż państwo, na terytorium którego dokonano danej transakcji, uznaje się, że miejscem świadczenia usługi przez pośrednika jest terytorium państwa członkowskiego, które nadało usługobiorcy numer identyfikacyjny VAT, pod którym usługa została dla niego wykonana.
Na gruncie prawa polskiego do ustalania miejsca świadczenia usług pośrednictwa świadczonych na rzecz Zamawiającego zastosowanie ma podstawowa reguła wyrażona w art. 28b. ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Wnioskujący stoi na stanowisku, że usługi pośrednictwa w zabezpieczeniu poza granicami kraju operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Zamawiającego, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegają opodatkowaniu w kraju, w którym Usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług(t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 775), zwanej dalej ustawą:
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie, z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają określone czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.
Według art. 2 pkt 1 i 3 ustawy:
przez terytorium kraju rozumie się przez to terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.
Przez terytorium Unii Europejskiej rozumie się przez to terytoria państw członkowskich Unii Europejskiej.
Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:
przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:
przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Jednocześnie zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy:
w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Powyższy przepis jest odpowiednikiem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, który stanowi, że w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi.
Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie.
Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy.
Stosownie do art. 28a ustawy:
na potrzeby stosowania ww. rozdziału:
1.ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
a.podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
b.osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2.podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Wskazany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:
działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:
miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Natomiast jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy:
w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Z niniejszych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.
Natomiast, według art. 28e ustawy:
miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.
Przepis art. 28e ustawy – jak wynika z jego brzmienia – stanowi wyjątek od zasady, przyjmując jako kryterium nie usytuowanie podmiotu, lecz przedmiotu, którym jest nieruchomość. Usługi, które jej wprost dotyczą, mają być opodatkowane według jej miejsca położenia. Kryterium położenia nieruchomości jest tu zatem decydujące – determinuje ono docelowo miejsce opodatkowania usługi związanej z daną nieruchomością. Co istotne, zasada wyrażona w art. 28e ustawy obejmuje wyłącznie usługi, które dotyczą konkretnej nieruchomości – jedynie wówczas można w praktyce zastosować opodatkowanie w miejscu położenia nieruchomości.
Z treści art. 28e ustawy wynika, że o miejscu świadczenia, a tym samym opodatkowania usługi związanej z nieruchomością, decyduje wyłącznie miejsce położenia nieruchomości, z którą dana usługa jest ściśle związana, niezależnie od tego dla jakiego podmiotu jest wykonywana oraz gdzie znajduje się siedziba usługodawcy. Zasada ta ma zastosowanie wówczas, gdy usługę można przyporządkować do konkretnej nieruchomości, która jest możliwa do zlokalizowania, co do miejsca jej położenia. Przepis ten – jak wynika z jego brzmienia – stanowi wyjątek od zasady ogólnej, przyjmując jako kryterium odniesienie się nie do podmiotu, lecz do przedmiotu, którym jest nieruchomość, a usługi, które jej wprost dotyczą, mają być opodatkowane według miejsca jej położenia. Jednocześnie usługi te mogą mieć charakter nieograniczony, na co wskazuje ich otwarty katalog, zamieszczony w tym przepisie. Do zakresu tych usług ustawodawca zaliczył bowiem nie tylko usługi stricte dotyczące prac wykonywanych w nieruchomościach i obrotu nieruchomościami, ale także usługi, których wykonanie oparte jest na wykorzystaniu, używaniu i użytkowaniu nieruchomości.
Ustawa nie zawiera definicji pojęcia „nieruchomość” oraz pojęcia „usługi związanej z nieruchomościami”. Niemniej jednak ustawodawca unijny wychodząc naprzeciw oczekiwaniom państw członkowskich wprowadził rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) nr 1042/2013 z dnia 7 października 2013 r. (Dz. Urz. UE L Nr 284 z 26.10.2013 r., s. 1) zmianę do rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77 z 23.03.2011, str. 1, ze zm.) – zwanego dalej rozporządzeniem 282/2011 – dotyczącą pojęcia „nieruchomość”, jak również wyjaśnił, na czym polegają „usługi związane z nieruchomościami”. Zmiany w tym zakresie obowiązują od dnia 1 stycznia 2017 r. Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Zgodnie z art. 13b rozporządzenia 282/2011, do celów stosowania dyrektywy 2006/112/WE za „nieruchomość” uznaje się
a) każdą określoną część ziemi, na jej powierzchni lub pod jej powierzchnią, która może stać się przedmiotem własności i posiadania;
b) każdy budynek lub każdą konstrukcję przytwierdzone do gruntu lub w nim osadzone powyżej lub poniżej poziomu morza, których nie można w łatwy sposób zdemontować lub przenieść;
c) każdy zainstalowany element stanowiący integralną część budynku lub konstrukcji, bez którego budynek lub konstrukcja są niepełne, taki jak drzwi, okna, dachy, schody i windy;
d) każdy element, sprzęt lub maszynę zainstalowane na stałe w budynku lub konstrukcji, które nie mogą być przeniesione bez zniszczenia lub zmiany budynku lub konstrukcji.
W myśl art. 31a ust. 1 rozporządzenia 282/2011:
Usługi związane z nieruchomościami, o których mowa w art. 47 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują jedynie te usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z daną nieruchomością. Usługi uważa się za mające wystarczająco bezpośredni związek z nieruchomością w następujących przypadkach:
a) gdy wywodzą się z nieruchomości, a dana nieruchomość stanowi element składowy usługi i jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonych usług;
b) gdy są świadczone w odniesieniu do nieruchomości lub dla niej przeznaczone i mają na celu zmianę prawnego lub fizycznego stanu danej nieruchomości.
Jak stanowi art. 31a ust. 2 rozporządzenia 282/2011, ustęp 1 obejmuje w szczególności
a) opracowanie planów budynku lub jego części przeznaczonych na określoną działkę, bez względu na to, czy budynek został wzniesiony;
b) świadczenie usług nadzoru budowlanego lub ochrony na miejscu;
c) wznoszenie budynku na terenie oraz prace budowlane i rozbiórkowe dotyczące budynku lub jego części;
d) budowę stałych struktur na terenie, jak również prace budowlane i rozbiórkowe dotyczące stałych struktur, takich jak systemy rurociągów gazowych, wodnych, kanalizacyjnych i podobnych;
e) prace terenowe, łącznie z usługami rolniczymi, takimi jak orka, siew, nawadnianie i nawożenie;
f) badanie i ocenę ryzyka dla nieruchomości i jej stanu;
g) szacowanie wartości nieruchomości, łącznie z przypadkami, kiedy taka usługa jest wymagana na potrzeby ubezpieczenia, w celu ustalenia wartości nieruchomości jako zabezpieczenia kredytu lub w celu oszacowania ryzyka i strat w przypadku sporów;
h) wynajem lub wydzierżawianie nieruchomości inne niż opisane w ust. 3 lit. c), łącznie z przechowywaniem towarów w wyznaczonej do tego określonej części nieruchomości przeznaczonej do wyłącznego użytku przez usługobiorcę;
i) świadczenie usług zakwaterowania w sektorze hotelarskim lub sektorach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, łącznie z prawem do przebywania w określonym miejscu na podstawie praw do korzystania z nieruchomości w oznaczonym czasie i podobnych;
j) przyznanie lub przeniesienie praw innych niż objęte lit. h) oraz i) do wykorzystania nieruchomości w całości lub w części, łącznie z zezwoleniem na korzystanie z części nieruchomości, np. udzielanie pozwoleń na połów lub polowanie, przyznawanie dostępu do poczekalni w portach lotniczych lub korzystanie z infrastruktury, za którą pobiera się opłaty, takiej jak most lub tunel;
k) utrzymanie, remont i naprawę budynku lub jego części, łącznie z takimi pracami jak sprzątanie, układanie płytek, tapetowanie i układanie parkietu;
l) utrzymanie, remont i naprawę stałych struktur, takich jak systemy rurociągów gazowych, wodnych, kanalizacyjnych i podobnych;
m) instalację lub montaż maszyn lub sprzętu, które po zainstalowaniu lub zamontowaniu są uznane za nieruchomość;
n) utrzymanie i naprawę oraz kontrolę maszyn lub sprzętu, jak również nadzór nad maszynami lub sprzętem, jeżeli maszyny lub sprzęt są uznane za nieruchomość;
o) zarządzanie nieruchomościami inne niż zarządzanie portfelem inwestycji w nieruchomości objęte ust. 3 lit. g), obejmujące obsługę nieruchomości komercyjnej, przemysłowej lub mieszkalnej przez właściciela nieruchomości lub na jego rzecz;
p) pośrednictwo w sprzedaży, dzierżawie lub wynajmie nieruchomości oraz ustanowieniu lub przeniesieniu określonych udziałów w nieruchomościach lub praw rzeczowych dotyczących nieruchomości (bez względu na to, czy są one traktowane jako majątek rzeczowy, czy nie), inne niż pośrednictwo objęte ust. 3 lit. d);
q) usługi prawne związane z przeniesieniem tytułu do nieruchomości, ustanowieniem lub przeniesieniem określonych udziałów w nieruchomościach lub praw rzeczowych dotyczących nieruchomości (bez względu na to, czy są one traktowane tak jak rzeczy), takie jak czynności notarialne lub sporządzanie umów kupna lub sprzedaży nieruchomości, nawet jeżeli transakcja, w wyniku której dochodzi do zmiany stanu prawnego nieruchomości, nie zostaje przeprowadzona.
W art. 31a ust. 3 Rozporządzenia wykonawczego 282/2011 zdefiniowano katalog przesłanek negatywnych tj. usług które nie są uznawane za związane z nieruchomościami:
a)opracowania planów budynku lub jego części, jeżeli nie są one przeznaczone na określoną działkę;
b)przechowywania towarów na terenie nieruchomości, jeżeli żadna część nieruchomości nie jest przeznaczona do wyłącznego użytku przez usługobiorcę;
c)świadczenia usług reklamowych, nawet jeżeli wiąże się to z wykorzystaniem nieruchomości;
d)pośrednictwa w świadczeniu usług zakwaterowania hotelowego lub sektorach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, jeżeli pośrednik działa w imieniu i na rzecz osoby trzeciej;
e)udostępniania miejsca na stoisko podczas targów lub wystaw, łącznie z innymi powiązanymi usługami umożliwiającymi wystawcy przedstawienie towarów, takimi jak projekt stoiska, transport i przechowywanie towarów, udostępnianie maszyn, okablowanie, ubezpieczenie i reklama;
f)instalacji lub montażu maszyn lub sprzętu, utrzymania i naprawy oraz kontroli maszyn lub sprzętu, jak również nadzoru nad maszynami lub sprzętem, które nie są lub nie stają się częścią nieruchomości;
g)zarządzania portfelem inwestycji w nieruchomości;
h)usług prawnych powiązanych z umowami, innych niż objęte ust. 2 lit. q), łącznie z doradztwem dotyczącym warunków umowy dotyczącej przeniesienia nieruchomości lub wykonania takiej umowy lub też udowodnienia istnienia takiej umowy, jeżeli takie usługi nie dotyczą przeniesienia tytułu do nieruchomości.
Rozwiązania wprowadzone powyższym rozporządzeniem 282/2011 mają na celu doprowadzić w całej Unii Europejskiej do wspólnej wykładni i spójnego stosowania przepisu szczególnego, jakim jest art. 47 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
Na podstawie art. 28f ust. 1 ustawy:
miejscem świadczenia usług transportu pasażerów jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości.
Z powyższego przepisu wynika, że co do zasady, w przypadku usług transportu pasażerów, miejscem ich świadczenia (opodatkowania) jest miejsce, w którym odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, niezależnie od miejsca siedziby podatnika świadczącego usługę (firmy transportowej) lub nabywcy usługi.
Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:
podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Jednocześnie w myśl art. 29a ust. 6 ustawy:
podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Zgodnie natomiast z art. 22 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy:
1.miejscem dostawy towarów jest - w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy.
2.miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów niewysyłanych ani nietransportowanych - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy.
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest państwową jednostką budżetową, nieposiadającą osobowości prawnej - dysponentem środków budżetowych (...) podległą pod (...). Nabywany sprzęt oraz nabywane usługi wykorzystywane są na potrzeby (...) i służą do wykonywania zadań własnych (statutowych) przez (...). W związku z przekroczeniem kwoty zwolnienia Wnioskodawca jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Jest również zarejestrowana jako podatnik VAT-UE (nabycie usług od kontrahentów, w odniesieniu do których miejscem świadczenia jest kraj nabywcy). Wnioskodawca wykonuje zadania lotnicze w zakresie transportu powietrznego osób i sprzętu wojskowego na podstawie polecenia przełożonych. Wojskowe statki powietrzne wykonują loty typu (...) na terenie kraju i poza granicami - głównie transport żołnierzy i towarów, w szczególności zabezpieczenie (...), zabezpieczenie zadań poza granicami kraju, zabezpieczenie ćwiczeń i szkoleń w ramach NATO.
Wnioskodawca przygotowuje procedurę postępowania w sprawie udzielenia zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 1320) w zakresie zabezpieczenia poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Zamawiającego. Umowa zawarta będzie pomiędzy Skarbem Państwa - Wnioskodawcą, a potencjalnym Wykonawcą. Wnioskodawca w ramach umowy, która zostanie zawarta będzie zlecać, a Wykonawca umowy będzie przyjmować do realizacji organizację usług, mających na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Wnioskodawcy. Wykonawca będzie zobowiązany zapisami zawieranej umowy do zapewnienia wszelkich sił i środków, aby zapewnić terminową, kompleksową realizację zadania lotniczego z zachowaniem wszelkich norm i warunków bezpieczeństwa. Faktury będą wystawiane przez Wykonawcę na rzecz Zamawiającego odrębnie za poszczególne usługi:
1.Zakup paliwa lotniczego wraz z usługą tankowania statków powietrznych: zatankowanie paliwa odpowiedniego rodzaju i wymaganej jakości dla danego statku powietrznego.
2.Obsługa naziemna statków powietrznych: obsługa w zakresie administracji naziemnej i nadzoru; obsługa pasażerów; obsługa bagażu; obsługa towarów lub poczty; obsługa płytowa; obsługa statków powietrznych; obsługa w zakresie utrzymania statków powietrznych; obsługa w zakresie operacji i czynności administracyjnych związanych z załogą; transport naziemny.
3.Opłaty lotniskowe: opłaty za korzystanie z obiektów, urządzeń lub usług udostępnianych wyłącznie przez zarządzającego lotniskiem, związane ze startem, lądowaniem, oświetleniem, parkowaniem statków powietrznych lub obsługą ładunków (towarów i poczty) lub pasażerów (opłaty lotniskowe) a także opłaty hałasowe, środowiskowe.
4.Hotel oraz transport do/z hotelu: rezerwacja pokoi hotelowych, zakwaterowanie w hotelu o ściśle określonej lokalizacji, zabezpieczenie transportu dla załóg statków powietrznych i ewentualnie pasażerów do/z hotelu.
Powyższe usługi będą realizowane na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych (teren Unii Europejskiej i poza Unią Europejską). Wnioskodawca będzie każdorazowo zlecał Wykonawcy szczegółowy zakres, rodzaj i ilość usług niezbędnych do zabezpieczenia danej operacji lotniczej. Natomiast Wykonawca będzie realizował organizację usług w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy. Wszelkie należności, opłaty bądź podatki lub innego rodzaju obciążenia nałożone lub pobierane przez władze lotniskowe, celne lub inne (np. państwowe lub samorządowe), zgodnie z właściwymi regulacjami, do których zapłaty jest zobowiązany Zamawiający, będzie uiszczał Wykonawca w imieniu Wnioskodawcy, a następnie Wnioskodawca zwróci Wykonawcy równowartość tychże należności, w oparciu o dokumenty źródłowe stanowiące dowód ich uiszczenia przez Wykonawcę. Za powyższe czynności Wykonawca otrzyma wynagrodzenie - rozliczenie odbywać się będzie na podstawie rzeczywiście zrealizowanych przez Wykonawcę usług, z uwzględnieniem opłaty za pośrednictwo (w %). Usługę pośrednictwa realizuje w całości Wykonawca umowy. Wartość faktury będzie obejmowała rzeczywiste koszty poszczególnych usług zabezpieczenia operacji lotniczej oraz będzie zawierała osobną pozycję - wynagrodzenie dla Wykonawcy za zabezpieczenie operacji lotniczej.
Na tle tak przedstawionego opisu sprawy Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia:
- czy zakup paliwa lotniczego w celu dotarcia do miejsca przeznaczenia powinien być rozliczany zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług (pytanie nr 1);
- czy miejsce świadczenia usług związanych z opłatami lotniskowymi, o których mowa w art. 75 ustawy Prawo lotnicze należy ustalać w oparciu o art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług (pytanie nr 2);
- czy miejsce świadczenia usług związanych obsługą naziemną statków powietrznych, o których mowa w art. 176 ustawy Prawo lotnicze należy ustalać w oparciu o art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług (pytanie nr 3);
- czy miejsce świadczenia usług hotelowych należy ustalać w oparciu o art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług, a transport do/z hotelu w oparciu o art. 28f ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (pytanie nr 4);
- czy miejsce świadczenia usług pośrednictwa należy ustalać w oparciu o art. 28b ustawy o podatku od towarów i usług (pytanie nr 5).
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że w przypadku gdy Wykonawca nabywa usługi we własnym imieniu ale na rzecz klienta - Zamawiającego (jak będzie to miało miejsce w opisanym zdarzeniu przyszłym) zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 2a ustawy. Wynika z niego, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę (w opisywanym przypadku na Wnioskodawcę) nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Skoro Wykonawca będzie nabywać usługi na Państwa rzecz, to mimo tego, że to nie Wykonawca będzie organizować bezpośrednio te usługi, to Wykonawca będzie traktowany jakby to on dokonał świadczeń na Państwa rzecz. Zatem konsekwencją uznania Wykonawcy biorącego udział w odsprzedaży usług za świadczącego, jest wystawienie przez Wykonawcę faktur dokumentujących wyświadczenie tych usług. Celem obciążenia kosztami podmiotu, który faktycznie korzystał z usługi - Wnioskodawca, który na podstawie umowy będzie partycypować w kosztach wykonania usług), jest odsprzedaż tych usług przez podmiot uczestniczący pośrednio w świadczeniu, pomimo że pośrednik danej usługi nie wykona. Przenoszenie kosztów jest więc w tego typu sytuacjach świadczeniem pomiędzy podmiotem pośredniczącym pomiędzy właściwym usługodawcą, a rzeczywistym nabywcą tej usługi.
W niniejszej sprawie wystąpi zatem tzw. fikcja prawna przewidziana w art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w świetle której Wykonawca wystąpi w roli odsprzedającego usługi nabyte we własnym imieniu, lecz na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca w opisywanym przypadku będzie beneficjentem usług i to na jego rzecz usługi będą realizowane. Zatem, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, Wykonawca będzie traktowany najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tych samych usługi, za które to usługi Wykonawca będzie obciążać Wnioskodawcę wystawiając faktury, które będą zawierać wynagrodzenie Wykonawcy.
Wobec powyższego, aby odpowiedzieć na Państwa wątpliwości dotyczące ustalenia miejsca świadczenia usług wskazanych we wniosku należy wziąć pod uwagę przepisy dotyczące miejsca świadczenia usług określone w Rozdział 3 ustawy.
Mając na uwadze Państwa wątpliwości wyrażone w pytaniu nr 1, odnoszące się do rozliczenia związanego z zakupem paliwa, wskazać przede wszystkim należy, że zakup paliwa będzie realizowany na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych. Tankowanie statków powietrznych będzie się odbywało zarówno na terenie Unii Europejskiej, jak i poza Unią Europejską. Zatankowane do statku powietrznego paliwo będzie wykorzystane jedynie do napędu samolotu i zużywane podczas lotu statku powietrznego. Celem zakupu paliwa lotniczego do samolotu nie będzie jego transportowanie na teren Polski czy innego kraju. Zatem nie będzie dochodziło do przemieszczenia paliwa do innego państwa członkowskiego. Przy czym Zamawiający (Wnioskodawca) jest czynnym podatnikiem VAT z siedzibą w Polsce, natomiast Wykonawcą będzie podmiot posiadający siedzibę działalności gospodarczej w kraju lub na terytorium UE lub poza terytorium UE.
Zatem mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że do dostawy paliwa lotniczego dokonywanej na rzecz Wnioskodawcy znajdzie zastosowanie art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy, zgodnie z którym miejscem dostawy towarów niewysyłanych ani nietransportowanych jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy. W ramach przedmiotowej transakcji dostawa paliwa będzie realizowana na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych. Zatem miejscem dostawy paliwa będzie terytorium UE lub terytorium poza UE. W konsekwencji dostawa paliwa nie będzie podlegała opodatkowaniu na terytorium Polski bowiem nie wystąpią czynności o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.
Odnosząc się do Państwa wątpliwości przedstawionych w pytaniu nr 2 i 3 tj. miejsca świadczenia usług związanych z opłatami lotniskowymi oraz usług związanych z obsługą naziemną statków powietrznych wskazać należy, że art. 28e ustawy, na który powoływaliście się Państwo w swoim stanowisku, jest przepisem szczególnym, którego zakres nie może być interpretowany rozszerzająco. Z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wynika, że aby świadczenie usług mogło zostać uznane za związane z nieruchomością w rozumieniu tego przepisu, konieczne jest, by świadczenie to było związane z wyraźnie określoną nieruchomością i by sama nieruchomość stanowiła przedmiot owego świadczenia. Tak jest w szczególności wówczas, gdy wyraźnie określoną nieruchomość należy uznać za konstytutywny element świadczenia usług, jako że stanowi ona centralny i nieodzowny element tego świadczenia (zob. podobnie wyrok z 27 czerwca 2013 r., RR Donnelley Global Turnkey Solutions Poland, C-155/12, EU:C:2013:434, pkt 34, 35).
Orzecznictwo to, jak wskazuje Trybunał w wyroku C-215/19, zostało zasadniczo skodyfikowane w art. 31a ust. 1 lit. a) i b) rozporządzenia 282/2011 wykonawczego, stanowiącym, że usługi związane z nieruchomością, o których mowa w art. 47 dyrektywy VAT, obejmują jedynie te usługi, które wykazują wystarczająco bezpośredni związek z nieruchomością, co ma miejsce, po pierwsze, w przypadku, gdy usługi te wywodzą się z nieruchomości, a dana nieruchomość stanowi element składowy usługi i jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonych usług, a po drugie, w przypadku, gdy usługi te są świadczone w odniesieniu do nieruchomości lub dla niej przeznaczone i mają na celu zmianę prawnego lub fizycznego stanu danej nieruchomości.
W odniesieniu do wątpliwości w zakresie miejsca świadczenia usług związanych z opłatami lotniskowymi oraz usług związanych z obsługą naziemną statków powietrznych należy uznać, że nie stanowią one usług wymienionych w zastrzeżeniach art. 28b ust. 1 ustawy, dla których w sposób szczególny uregulowano miejsce świadczenia. Wbrew temu jak Państwo argumentowaliście nie będą to więc usługi rozliczane w myśl art. 28e ustawy. Przede wszystkim należy zauważyć, że usługi o których mowa w pytaniu nr 2 i 3 nie mają wystarczającego związku z nieruchomością, aby uznać je za usługi związane z nieruchomościami w myśl art. 28e ustawy. Co prawda, w analizowanym przypadku, istnieje pewien związek z nieruchomością, ponieważ ww. usługi świadczone będą na obszarze lotniska, jednakże związek ten nie ma charakteru bezpośredniego, gdyż nieruchomość nie jest elementem centralnym świadczonej usługi, a jedynie elementem pomocniczym. Istotą usług związanych z opłatami lotniskowymi jest ponoszenie opłat za korzystanie z obiektów, urządzeń lub usług udostępnianych wyłącznie przez zarządzającego lotniskiem, związanych ze startem, lądowaniem, oświetleniem, parkowaniem statków powietrznych lub obsługą ładunków (towarów i poczty) lub pasażerów (opłaty lotniskowe) a także opłaty hałasowe, środowiskowe. Natomiast usługi związane z obsługa naziemną statków powietrznych obejmują obsługę w zakresie administracji naziemnej i nadzoru, obsługę pasażerów, obsługę bagażu, obsługę towarów lub poczty, obsługę płytową, obsługę statków powietrznych, obsługę w zakresie utrzymania statków powietrznych, obsługę w zakresie operacji i czynności administracyjnych związanych z załogą oraz transport naziemny. Przy czym poszczególne czynności wchodzące w skład obsługi naziemnej statków powietrznych są podzielone na 11 kategorii, są ze sobą ściśle powiązane, wzajemnie się uzupełniają i razem składają się na handling, który jest procesem kompleksowym, złożonym i wymagającym koordynacji oraz zgrania na każdym etapie realizacji zadania lotniczego w zakresie każdej z kategorii.
Z punktu widzenia usługobiorcy (Zamawiającego) bez większego znaczenia pozostaje w jaki sposób i w jakim miejscu na lotnisku zostaną wykonane przez Wykonawcę usługi. Z punktu widzenia Zamawiającego – jako usługobiorcy – istotna jest bowiem kwestia organizacji usług, mających na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Wnioskodawcy. Wykonawca będzie zobowiązany zapisami zawieranej umowy do zapewnienia wszelkich sił i środków, aby zapewnić przewoźnikowi lotniczemu (jednostce lotniczej) terminową, kompleksową realizację zadania lotniczego z zachowaniem wszelkich norm i warunków bezpieczeństwa. Nieruchomość nie jest zatem głównym przedmiotem umowy, na której wykonywana jest usługa. W konsekwencji należy stwierdzić, że w odniesieniu do usług związanych z opłatami lotniskowymi oraz usług związanych z obsługą naziemną statków powietrznych nie będzie miał zastosowania art. 28e ustawy. Do ww. usług zastosowanie znajdzie zatem ogólna zasada określająca miejsce świadczenia usług na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą wyrażoną w art. 28b ustawy.
Zgodnie z zasadą ogólną miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług. W omawianej sprawie Zamawiający jako zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT posiada siedzibę na terytorium Polski oraz nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w innym kraju. Zatem miejsce opodatkowania usług związanych z opłatami lotniskowymi oraz usług związanych z obsługą naziemną statków powietrznych należy ustalić na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy. Tym samym, ww. usługi będą opodatkowane w Polsce.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 i 3 należy uznać za nieprawidłowe.
Przedmiotem Państwa wątpliwości wyrażonych w pytaniu nr 4 jest natomiast ustalenie miejsca świadczenia usług hotelowych oraz usług transportu do/z hotelu. Odnośnie usług hotelowych należy zauważyć, że Zamawiający będzie zlecał rezerwację pokoi hotelowych, zakwaterowanie w hotelu o ściśle określonej lokalizacji dla członków załogi statku powietrznego, ewentualnie jego pasażerów. Hotel będzie się znajdował na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych (teren Unii Europejskiej i poza Unią Europejską). Należy przede wszystkim wskazać, że wbrew temu jak Państwo wskazaliście w uzupełnieniu wniosku, Wykonawca w tak przedstawionych okolicznościach sprawy nie będzie nabywał usług hotelowych na rzecz Zamawiającego występującego jako pośrednik. Należy bowiem zauważyć, że Wykonawca będzie nabywał usługę hotelową we własnym imieniu i następnie będzie ją odsprzedawał na rzecz Zamawiającego, co również potwierdza sposób dokumentowania świadczonych usług. Z opisu sprawy wynika, że wartość faktury wystawionej przez Wykonawcę będzie obejmowała wartość usługi hotelowej oraz osobną pozycję stanowiącą wynagrodzenie Wykonawcy. Zatem opisane okoliczności sprawy nie wskazują na to, że Wykonawca będzie pośredniczył w świadczeniu usług zakwaterowania dokonując jedynie wymiany świadczeń pomiędzy Zamawiającym, a podmiotem realizującym usługę hotelową. Jak już wcześniej wskazałem podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. W konsekwencji należy uznać, że to Wykonawca będzie traktowany tak jakby sam usługę hotelową wyświadczył. Wykonawca nabywa tę usługę hotelową we własnym imieniu i nie sposób rozpoznać w tym świadczenia usług pośrednictwa w świetle przepisów prawa podatkowego.
Mając natomiast na uwadze Państwa wątpliwości wyrażone w pytaniu nr 4 należy wskazać, że usługa hotelowa (zakwaterowania w hotelach) stanowi usługę związaną z nieruchomościami w myśl art. 28e ustawy. Nieruchomość jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonej usługi. Z opisu sprawy wynika, że hotel będzie się znajdował na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych tj. teren Unii Europejskiej i poza Unią Europejską. Z treści art. 28e ustawy wynika, że o miejscu świadczenia, a tym samym opodatkowania usługi związanej z nieruchomością, decyduje wyłącznie miejsce położenia nieruchomości, z którą dana usługa jest ściśle związana. Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że powyższe usługi - jako związane z nieruchomościami (zakwaterowania w hotelach) - będą opodatkowane w miejscu położenia nieruchomości, tj. w omawianym przypadku na terytorium Unii Europejskiej (w innych krajach niż Polska) i poza Unią Europejską. Tym samym usługi hotelowe nie będą opodatkowane w Polsce.
Natomiast do usług transportu załóg statków powietrznych i ewentualnie ich pasażerów do/z hotelu znajdzie zastosowanie szczególna zasada ustalania miejsca świadczenia usług wynikająca z art. 28f ust. 1 ustawy zgodnie z którym miejscem świadczenia usług transportu pasażerów jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości. W analizowanej sprawie jak Państwo wskazali transport będzie odbywał się na terenie kraju, do którego statek powietrzny Wnioskodawcy zostanie skierowany w celu wykonania polecenia przełożonych (teren Unii Europejskiej i poza Unią Europejską). W konsekwencji usługi transportu załóg statków powietrznych i ewentualnie ich pasażerów do/z hotelu będą opodatkowane w miejscu, gdzie odbywa się transport tj. teren Unii Europejskiej (inne kraje niż Polska) i poza Unią Europejską zgodnie z art. 28f ustawy. Usługi te nie będą zatem podlegały opodatkowaniu na terytorium Polski.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 4 należało uznać za prawidłowe.
Natomiast mając na uwadze Państwa wątpliwości przedstawione w pytaniu nr 5 należy wskazać, że przedmiotem umowy będzie zlecenie przez Wnioskodawcę organizacji usług, mających na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Wnioskodawcy. Wnioskodawca będzie każdorazowo zlecał szczegółowy zakres, rodzaj i ilość usług niezbędnych do zabezpieczenia danej operacji lotniczej. Wykonawca będzie zobowiązany do zapewnienia wszelkich sił i środków, aby zapewnić Zamawiającemu terminową, kompleksową realizację zadania lotniczego z zachowaniem wszelkich norm i warunków bezpieczeństwa. Faktury natomiast będą wystawiane przez Wykonawcę odrębnie za poszczególne usługi. Wartość faktury będzie obejmowała rzeczywiste koszty poszczególnych usług zabezpieczenia operacji lotniczej oraz będzie zawierała osobną pozycję - wynagrodzenie dla Wykonawcy za zabezpieczenie operacji lotniczej. Do faktury zostanie dołączona wszelka dokumentacja potwierdzająca uiszczone przez Wykonawcę na rzecz Zamawiającego wydatki. Wszelkie należności, opłaty bądź podatki lub innego rodzaju obciążenia nałożone lub pobierane przez władze lotniskowe, celne lub inne (np. państwowe lub samorządowe), zgodnie z właściwymi regulacjami, do których zapłaty jest zobowiązany Zamawiający, będzie uiszczał Wykonawca w imieniu Wnioskodawcy, a następnie Wnioskodawca zwróci Wykonawcy równowartość tychże należności, w oparciu o dokumenty źródłowe stanowiące dowód ich uiszczenia przez Wykonawcę.
Z powyższego opisu wynika, że Zamawiający będzie otrzymywał od Wykonawcy faktury za poszczególne świadczenia (zakup paliwa, usługi związane z opłatami lotniskowymi, usługi związane z obsługą naziemną statków powietrznych, usługi hotelowe oraz usługi transportowe do/z hotelu), dodatkowo na fakturach będzie zawarta osobna pozycja - wynagrodzenie dla Wykonawcy za zabezpieczenie operacji lotniczej. Zatem to Wykonawca będzie nabywał poszczególne usługi mające na celu zabezpieczenie za granicą (poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) operacji lotniczych statków powietrznych będących w dyspozycji Wnioskodawcy i następnie będzie je odsprzedawał na rzecz Zamawiającego. Opisane okoliczności sprawy wskazują na to, że Wykonawca nie będzie pośredniczył w świadczeniu usług o których mowa we wniosku, ale sam będzie je świadczył. Podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. W konsekwencji należy uznać, że to Wykonawca będzie traktowany tak jakby sam daną usługę wyświadczył. Potwierdza to również fakt, że to Wykonawca będzie wystawiał faktury na poszczególne usługi mające na celu zabezpieczenie za granicą operacji lotniczych statków powietrznych doliczając wynagrodzenie Wykonawcy, które w przedmiotowym przypadku powiększa podstawę opodatkowania Wykonawcy z tytułu jednej głównej usługi np. usługi związanej z opłatami lotniczymi. Doliczenie opłaty (wynagrodzenia Wykonawcy) za świadczone usługi, które dokumentowane jest w odrębnej pozycji na fakturze nie jest jednoznaczne z tym, że Wykonawca świadczy usługę pośrednictwa.
W tym miejscu wskazać należy, że ustawa VAT nie definiuje pojęcia „pośrednictwo”, a zatem przy określaniu zakresu przedmiotowego tego pojęcia należy odnieść się do wykładni językowej tego określenia.
Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Uniwersalny słownik języka polskiego PWN), przez pojęcie „pośrednictwo” należy rozumieć: działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron, kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie stwierdzić należy, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo.
Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.
Analogiczną definicję pośrednictwa można znaleźć w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE). Przykładowo, w uzasadnieniu wyroku Volker Ludwig v. Finanzamt Luckenwalde (wyrok z dnia 21 czerwca 2007 r., C-453/05) TSUE wskazał, że „pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści ww. umowy”.
W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że:
„(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.
Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa.
W praktyce, na podstawie orzecznictwa TSUE i polskich sądów administracyjnych ukształtowały się przesłanki jakie powinny zostać spełnione, aby daną usługę zakwalifikować jako usługę pośrednictwa. W tym zakresie, wskazuje się, że usługa pośrednictwa powinna stanowić:
- usługę świadczoną na rzecz strony transakcji o świadczenie usług, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,
- z punktu widzenia strony transakcji o świadczenie usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element tej transakcji,
- celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),
- usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji o świadczenie usług).
W analizowanej sprawie Wykonawca będzie nabywał świadczenia we własnym imieniu i następnie będzie je odsprzedawał na rzecz Zamawiającego. Nie mamy zatem w tych okolicznościach do czynienia z sytuacją, że w wyniku działań Wykonawcy dojdzie do nawiązania stosunku prawnego (umownego) pomiędzy dwoma stronami transakcji tj. podmiotem bezpośrednio świadczącym usługę oraz Zamawiającym. Celem Wykonawcy nie jest doprowadzenie do zawarcia umowy przez te dwie strony. Zamawiający i podmiot od którego Wykonawca nabywa świadczenia nie zawierają żadnej umowy aby Wykonawca był pośrednikiem w tej transakcji, który dąży do porozumienia się między tymi podmiotami. Czynności realizowane przez Wykonawcę mają na celu zabezpieczenie za granicą operacji lotniczych statków powietrznych i w tym celu Wykonawca organizuje poszczególne usługi. W konsekwencji w analizowanej sprawie nie można mówić o świadczeniu przez Wykonawcę usług pośrednictwa. Wykonawca będzie nabywał poszczególne usługi we własnym imieniu i następnie będzie je odsprzedawał na rzecz Zamawiającego doliczając przy tym odpowiednie wynagrodzenie. Jednak wynagrodzenie z tego tytułu nie stanowi usług pośrednictwa świadczonych przez Wykonawcę.
Zatem odpowiadając na Państwa wątpliwości w zakresie pytania nr 5 należy wskazać, że opodatkowanie wynagrodzenia Wykonawcy (prowizja doliczana do faktur) będzie uzależnione od miejsca opodatkowania podstawowej usługi. Wynagrodzenie Wykonawcy stanowić będzie prowizję, która powinna wchodzić w skład podstawy opodatkowania podstawowej transakcji. I tak w przypadku usług do których zastosowanie znajdzie art. 28b ust. 1 ustawy (tj. usług związanych z opłatami lotniskowymi oraz usług związanych z obsługą naziemną statków powietrznych) usługa podstawowa i prowizja opodatkowane będą w Polsce i będą stanowić dla Zamawiającego import usług. W związku z powyższym w sytuacji gdy Wykonawca będzie posiadał siedzibę na terytorium UE lub poza UE na Wnioskodawcy będzie ciążyć obowiązek w zakresie rozliczenia podatku VAT w Polsce.
Natomiast w przypadku usług hotelowych opodatkowanych zgodnie z art. 28e ustawy i w przypadku usług transportu do/z hotelu opodatkowanych zgodnie z art. 28f ust. 1 ustawy usługa podstawowa oraz prowizja powinny być opodatkowane poza terytorium Polski tj. w miejscu położenia hotelu lub w miejscu gdzie odbywa się transport (na terytorium Unii Europejskiej (w innych krajach niż Polska) i poza Unią Europejską) i Zamawiający nie będzie zobowiązany do rozliczenia podatku z tego tytułu niezależnie czy Wykonawca będzie posiadał siedzibę na terytorium UE lub poza UE czy w Polsce.
W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 5 należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
