
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
9 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie:
· braku prawa do odliczenia podatku VAT, w związku z realizacją Inwestycji, w części dotyczącej rozbudowy istniejącej Instalacji PV, mieszczącej się na dachu budynku współdzielonego przez GOK oraz OSP;
· prawa do odliczenia podatku VAT, w związku z realizacją Inwestycji, w części dotyczącej budowy Instalacji PV, na dachach budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP;
· prawa do odliczenia podatku VAT, w związku z realizacją Inwestycji, w części dotyczącej budowy Instalacji PV, na dachach budynków zajętych w całości przez OSP.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest jednostką samorządu terytorialnego, która na podstawie art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1465 ze zm., dalej: „USG”) posiada osobowość prawną oraz wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.
Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca w ramach wykonywanej działalności dokonuje zarówno czynności opodatkowanych, zwolnionych, jak i niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Gmina, zgodnie z przepisami zawartymi w USG jest organem wykonującym zadania publiczne własne i zlecone z zakresu administracji rządowej nałożone ustawami. Zdecydowana większość zadań wykonywana jest w ramach reżimu publicznoprawnego, jednak niektóre z dokonywanych czynności Gmina wykonuje na podstawie umów cywilnoprawnych.
W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1, 3 i 14 USG do zadań Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, są to m.in. sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, zaopatrzenia w energię elektryczną, a także porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego.
Gmina planuje realizację przedsięwzięcia pn.: „(…) ” (zwany dalej: „Projekt”, „Inwestycja”, „Operacja”). Pod hasłem „Modernizacja energetyczna” Wnioskodawca rozumie montaż instalacji fotowoltaicznej (dalej: „Instalacja PV”) na budynkach zajętych w całości lub w części przez jednostki ochotniczych straży pożarnych (dalej: „OSP”).
W ramach Inwestycji zostaną zrealizowane następujące zadania:
I.Rozbudowa istniejącej już Instalacji PV zlokalizowanej na dachu budynku współdzielonym przez Gminny Ośrodek Kultury (dalej: „GOK”) oraz OSP w miejscowości (…).
Rozbudowa istniejącej Instalacji PV, zlokalizowanej na dachu budynku zajmowanego przez GOK oraz OSP, spowoduje zwiększenie produkcji energii elektrycznej generowanej za jej pomocą. Instalacja PV podłączona jest do licznika wspólnego dla obu jednostek, nie istnieje możliwość wyodrębnienia tego ile energii elektrycznej zostało wyprodukowane przez każdą z nich osobno.
W związku z tym, całość wyprodukowanej energii oraz związane z nią rozliczenia będą dotyczyć zarówno GOK, jak i OSP.
Rozliczenie nadwyżek wyprodukowanej energii elektrycznej w instalacji odbywać się będzie według dotychczas stosowanych zasad (Net-metering). Wnioskodawca za wprowadzone w ten sposób do sieci nadwyżki energii elektrycznej nie otrzyma jakiegokolwiek wynagrodzenia, a co za tym idzie nie zostanie wystawiony jakikolwiek dokument sprzedaży.
Koszty zużytej energii w całości pokrywa GOK, jest i będzie on przy tym nabywcą wskazanym na fakturach wystawianych przez przedsiębiorstwo energetyczne, dotyczących zakupu energii elektrycznej.
Budynek jest własnością Wnioskodawcy, został on udostępniony na potrzeby działalności GOK na podstawie umowy użyczenia. Umowa ta ma charakter nieodpłatny i została zawarta pomiędzy Gminą jako właścicielem budynku a GOK.
II.Budowa nowych Instalacji PV na dachach budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP w miejscowościach: (…).
Budowa nowych Instalacji PV, które zlokalizowane zostaną na dachach budynków współdzielonych przez świetlice, nad którymi zarząd sprawuje GOK wraz z jednostkami OSP, pozwoli na zwiększenie samowystarczalności energetycznej tych obiektów oraz obniżenie kosztów związanych ze zużyciem energii elektrycznej. Instalacje zostaną podłączone do liczników wspólnych dla obu jednostek.
W efekcie cała wyprodukowana energia oraz związane z nią rozliczenia obejmą zarówno świetlice, jak i jednostki OSP znajdujące się w budynkach. Nie będzie możliwe wyodrębnienie tego, ile energii elektrycznej zostało wyprodukowane przez każdą z nich. W związku z tym, całość wyprodukowanej energii oraz związane z nią rozliczenia będą dotyczyć zarówno świetlic gospodarowanych przez GOK, jak i OSP.
Nowo wybudowane Instalacje PV rozliczane będą na zasadach Net-billing. Oznacza to, że wyprodukowane nadwyżki energii elektrycznej, które zostaną oddane do sieci, wycenione zostaną według aktualnych stawek giełdowych. W praktyce oznacza to, że Wnioskodawca niejako dokona sprzedaży nadwyżki energii dostawcy usług energetycznych, a uzyskane w ten sposób środki mogą być następnie wykorzystane na pokrycie kosztów energii pobranej z sieci w okresach, gdy własna produkcja jest niewystarczająca. Model ten przewiduje, że wyprodukowana i wprowadzona do sieci energia elektryczna będzie zapisywana wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki na indywidualnym koncie Gminy.
W zakresie rozliczeń nadwyżek wyprodukowanej energii z Instalacji PV, faktury sprzedażowe wystawiane będą przez GOK jako podmiot faktycznie gospodarujący budynkiem, w części zajętej przez świetlice. Analogicznie, w przypadku zakupu energii elektrycznej, to GOK zostanie wskazany jako jej nabywca.
Wszystkie budynki, na których zostaną zamontowane Instalacje PV stanowią własność Gminy. W związku z tym wszelkie umowy dotyczące dostawy energii elektrycznej lub ewentualnego jej odprowadzania do sieci, będą zawierane bezpośrednio pomiędzy Gminą a przedsiębiorstwem energetycznym. Z umowy kompleksowej zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a przedsiębiorstwem energetycznym wynika, że to GOK będzie stroną rozliczeń w zakresie zużycia i sprzedaży energii dla danego obiektu, którego częścią gospodaruje.
III.Budowa nowych Instalacji PV na dachach budynków zajętych w całości przez jednostki OSP w miejscowościach: (…).
Nowo wybudowane Instalacje PV zlokalizowane na dachach budynków użytkowanych wyłącznie przez jednostki OSP zostaną podłączone do indywidualnych, odrębnych liczników przypisanych do każdego z tych budynków. Umożliwi to precyzyjne rozliczanie zużycia energii elektrycznej przez każdą jednostkę OSP z osobna, a tym samym pozwoli na bieżące monitorowanie i kontrolowanie bilansu energetycznego przez poszczególne OSP.
Rozliczanie nadwyżek energii elektrycznej wprowadzanych do sieci będzie odbywać się w systemie net-billingu. Gmina, jako właściciel Instalacji, będzie wystawiała faktury sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej operatorowi, koszty zużycia energii elektrycznej będą pokrywane z budżetu Gminy. Faktury zakupu energii będą wystawiane bezpośrednio na Gminę, która pełni rolę nabywcy energii zarówno w odniesieniu do zużycia bieżącego, jak i do rozliczeń z tytułu bilansu energii w systemie net-billingowym.
Budynki OSP, na których planowana jest instalacja systemów fotowoltaicznych, są wyłączną własnością Gminy. W konsekwencji, wszelkie umowy dotyczące dostawy energii elektrycznej, jak również jej ewentualnego wprowadzania do sieci elektroenergetycznej, będą zawierane bezpośrednio przez Gminę z przedsiębiorstwem energetycznym.
Aby sfinansować przedmiotowy Projekt, Gmina złożyła wniosek o dofinansowanie na pokrycie części kosztów ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Priorytetowego „Ogólnopolski program finansowania służb ratowniczych. Część 3) Modernizacja energetyczna budynków Ochotniczych Straży Pożarnych”. Realizacja planowanej Inwestycji będącej przedmiotem wniosku ma nastąpić w 2025 roku.
Faktury VAT, dokumentujące wydatki związane z realizacją przedmiotowej inwestycji są wystawiane na Gminę.
W uzupełnieniu do wniosku udzielili Państwo odpowiedzi na zadane przez Organ pytania:
I. W zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr I, tj.: Rozbudowa istniejącej już Instalacji PV zlokalizowanej na dachu budynku współdzielonym przez Gminny Ośrodek Kultury (dalej: „GOK”) oraz OSP w miejscowości (…), o następujące informacje:
1. Czy Gminny Ośrodek Kultury (GOK) jest jednostką scentralizowaną z Państwa Gminą?
Odp. GOK jest samorządową instytucją kultury. Nie jest jednostką scentralizowaną z Gminą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2025 r. poz. 775 z późn. zm.; dalej: „UPTU”). Na gruncie UPTU GOK jest odrębnym od Gminy podatnikiem VAT.
2. Czy OSP jest jednostką scentralizowaną z Państwa Gminą? Jeśli nie, to na jakiej podstawie OSP korzysta z budynku będącego Państwa własności?
Odp. OSP w miejscowości (…) nie jest jednostką scentralizowaną z Gminą w rozumieniu przepisów UPTU. OSP w (…) ma status stowarzyszenia i jest wpisane do rejestru stowarzyszeń. OSP korzysta z budynku będącego własnością Gminy na podstawie umowy użyczenia zawartej z GOK.
3. Czy w związku z rozbudową istniejącej już instalacji PV zostanie podpisany aneks do umowy z przedsiębiorstwem energetycznym? Jeśli tak, proszę wskazać co będzie wynikało z treści zawartego aneksu. Czy nadal będą Państwo rozliczać się według zasad net-metering?
Odp. W związku z rozbudową istniejącej już instalacji PV, znajdującej się na dachu budynku współdzielonego przez Gminny Ośrodek Kultury (GOK) oraz OSP w miejscowości (…), zostanie podpisany aneks do istniejącej umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. Z treści aneksu będzie wynikało, że rozliczenia z przedsiębiorstwem energetycznym w dalszym ciągu odbywać się będą na zasadach net-metering.
4. Czy powstała – rozbudowana instalacja fotowoltaiczna wykorzystywana będzie przez Państwa:
a)do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
Odp. W ocenie Wnioskodawcy, powstała, rozbudowana instalacja fotowoltaiczna nie będzie wykorzystywana przez Gminę do celów związanych z działalnością gospodarczą. Nie przyczyni się ona bowiem w żadnym stopniu do wygenerowania przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej (tj. nie będzie wykorzystywana ani do czynności podlegających opodatkowaniu VAT ani zwolnionych z opodatkowania VAT) w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU.
b)do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?
Odp. Tak, w ocenie Wnioskodawcy instalacja fotowoltaiczna będzie wykorzystywana przez Gminę wyłącznie do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU.
c)zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług?
Odp. Jak wskazano powyżej, przedmiotowa instalacja fotowoltaiczna nie będzie wykorzystywana przez Gminę do celów związanych z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU. W konsekwencji, tak samo nie będzie ona wykorzystywana również do celów mieszanych (tzn. do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza).
5. W sytuacji gdy powstała – rozbudowana instalacja fotowoltaiczna jest/będzie przez Państwa wykorzystywana zarówno do działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 tej ustawy, to czy będzie istniała możliwość przyporządkowania ponoszonych wydatków w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?
Odp. Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie 4 instalacja fotowoltaiczna nie będzie wykorzystywana zarówno do działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza – w związku z tym pytanie to pozostaje bezprzedmiotowe i nie znajduje zastosowania w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.
6. W sytuacji, gdy powstała – rozbudowana instalacja fotowoltaiczna jest/będzie przez Państwa wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT, to proszę wskazać, czy będą mieli Państwo obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT?
Odp. Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 4 instalacja fotowoltaiczna nie będzie wykorzystywana do działalności gospodarczej, a zatem nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych VAT ani zwolnionych z opodatkowania VAT – w związku z tym pytanie to pozostaje bezprzedmiotowe i nie znajduje zastosowania w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.
7. Do jakich czynności jest/będzie wykorzystywana przez Państwa instalacja fotowoltaiczna powstała – rozbudowana w ramach realizowanego zadania nr I, tj. czy do czynności:
a)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (prosimy wskazać jakie to czynności),
Odp. W ocenie Wnioskodawcy, instalacja fotowoltaiczna nie jest/nie będzie wykorzystywana przez Gminę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
b)zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług (prosimy wskazać jakie to czynności),
Odp. W ocenie Wnioskodawcy, Instalacja fotowoltaiczna nie jest/nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
c)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (prosimy wskazać jakie to czynności)?
Odp. W ocenie Wnioskodawcy, instalacja fotowoltaiczna jest/będzie wykorzystywana wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wprowadzanie przez Gminę do sieci elektroenergetycznej nadwyżek energii wyprodukowanej w instalacji PV rozliczanych w systemie net-metering nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
8. Czy instalacja fotowoltaiczna jest/będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT i zwolnionych od podatku VAT?
Odp. Instalacja fotowoltaiczna nie jest/nie będzie wykorzystywana przez Gminę do czynności opodatkowanych VAT, ani czynności zwolnionych od podatku VAT.
9. W jaki sposób i do jakich czynności wykorzystują/będą Państwo wykorzystywać budynek współdzielony przez GOK oraz OSP, tj. czy przedmiotowy budynek służy/będzie służyć do wykonywanych przez Państwa czynności:
a)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (jeśli tak, to jakich),
Odp. Budynek współdzielony przez GOK oraz OSP nie służy i nie będzie służyć czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług.
b)zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług (jeśli tak, to jakich – proszę wskazać podstawę prawną zwolnienia),
Odp. Budynek współdzielony przez GOK oraz OSP nie służy i nie będzie służyć czynnościom zwolnionym z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
c)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (jeśli tak, to jakich)?
Odp. Gmina będzie wykorzystywać budynek wraz z zamontowanymi panelami fotowoltaicznymi wyłącznie w celu nieodpłatnego użyczenia na rzecz GOK – a zatem wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.
II. W zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr II, tj.: Budowa nowych Instalacji PV na dachach budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP w miejscowościach: (…), o następujące informacje:
1.W związku z zawartą we wniosku informacją:
Budowa nowych Instalacji PV, które zlokalizowane zostaną na dachach budynków współdzielonych przez świetlice nad którymi zarząd sprawuje GOK wraz z jednostkami OSP (…).
Należy wskazać:
a)Czy GOK sprawuje zarząd nad każdym z budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP zlokalizowanych w miejscowościach (…), i na jakiej podstawie to się odbywa?
Odp. Każdy z budynków (objętych zadaniem nr II wniosku o wydanie interpretacji) składa się z części przeznaczonej na świetlice (GOK) oraz z części przeznaczonej na remizy strażackie (na potrzeby OSP). GOK administruje każdym z budynków w części przeznaczonej na świetlice (w zakresie obiektów objętych zadaniem oznaczonym we wniosku zadaniem nr II). Zarząd nad częścią budynku (świetlica) odbywa się na podstawie umów dzierżawy zawartych pomiędzy Gminą a GOK. W przypadku części budynków przeznaczonych na remizy strażackie udostępnienie obiektu odbywa się nieodpłatnie na podstawie umowy użyczenia między Gminą a OSP.
b)Czy GOK sprawuje zarząd nad świetlicami? Jeśli tak, to na jakiej podstawie?
Odp. Tak, GOK sprawuje zarząd nad świetlicami na podstawie umów dzierżawy zawartych pomiędzy Gminą a GOK.
2. Czy Gminny Ośrodek Kultury (GOK) jest jednostką scentralizowaną z Państwa Gminą? Jeśli nie, to na jakiej podstawie sprawuje zarząd?
Odp. Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 1 w części I niniejszego pisma GOK jest samorządową instytucją kultury. Nie jest jednostką scentralizowaną z Gminą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2025 r. poz. 775 z późn. zm.; dalej: „UPTU”). Na gruncie UPTU GOK jest odrębnym od Gminy podatnikiem VAT.
3. Czy OSP są jednostkami scentralizowanymi z Państwa Gminą? Jeśli nie, to na jakiej podstawie OSP korzysta z budynków w miejscowościach: (…)?
Odp. Jednostki OSP w miejscowościach: (…) nie są jednostkami scentralizowanymi z Gminą w rozumieniu przepisów UPTU. Wszystkie z ww. jednostki OSP mają status stowarzyszenia i są wpisane do rejestru stowarzyszeń. Każda jednostka OSP (...) korzysta z części danego budynku (w części zajętej na remizy strażackie) na podstawie zawartych z Gminą umów użyczenia.
4. Kto w związku z montażem instalacji fotowoltaicznych, na będących przedmiotem wniosku budynkach współdzielonych przez świetlice oraz OSP, będzie prosumentem energii odnawialnej, w rozumieniu art. 2 pkt 27a ustawy o odnawialnych źródłach energii, Gmina czy GOK?
Odp. Prosumentem energii odnawialnej, w rozumieniu art. 2 pkt 27a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2024 r. poz. 1361; dalej: „UOZE”), w związku z montażem instalacji fotowoltaicznych, na będących przedmiotem wniosku budynkach współdzielonych przez świetlice oraz OSP będzie GOK. To bowiem GOK będzie podmiotem wystawiającym faktury z tytułu wprowadzenia do sieci nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej z OZE.
5. Wskazać należy:
a)Na jakiej podstawie GOK będzie stroną rozliczenia?
Odp. GOK będzie stroną rozliczenia w zakresie sprzedaży energii z instalacji PV zamontowanej na budynkach współdzielonych przez świetlice i OSP. Powyższe wynika/będzie wynikać z Umowy kompleksowej o świadczenie usług kompleksowej energii elektrycznej (i aneksów do ww. umowy). Z ww. umowy będzie wynikać, że stroną rozliczenia nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej z OZE będzie GOK, a nie Gmina. GOK administruje budynkami świetlic na podstawie umów dzierżawy oraz faktycznie ponosi koszty zużycia energii elektrycznej w całym budynku (faktury zakupowe dotyczące energii elektrycznej od przedmiotowego budynku przedsiębiorstwo energetyczne jest/będzie wystawiać na GOK, a nie na Gminę). GOK pokrywa też koszty energii elektrycznej w części budynku, z której korzysta OSP.
b)Kogo własnością będą instalacje fotowoltaiczne?
Odp. Instalacje fotowoltaiczne będą własnością Gminy.
6. Czy instalacja fotowoltaiczna, objęta opisem sprawy w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr II, będzie stanowiła mikroinstalację w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o odnawialnych źródłach energii?
Odp. Tak, każda z instalacji fotowoltaicznych objętych opisem sprawy w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr II, będzie stanowiła mikroinstalację w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o odnawialnych źródłach energii.
7.Czy została/zostanie zawarta przez Państwa umowa z przedsiębiorstwem energetycznym?
Odp. Tak, została zawarta przez Gminę umowa z przedsiębiorstwem energetycznym.
Jeżeli tak, to proszę wskazać:
a)jakie zostały/zostaną określone zasady rozliczenia wyprodukowanej z instalacji fotowoltaicznej energii elektrycznej?
Odp. Rozliczenia wyprodukowanej z instalacji fotowoltaicznej energii elektrycznej, odbywać się będą na zasadach net-billing w rozumieniu przepisów UOZE.
b)czy ww. umowa przewiduje/będzie przewidywała wynagrodzenie dla Państwa w związku z wyprodukowaną energią elektryczną z instalacji fotowoltaicznej?
Odp. Nie, umowa nie przewiduje/nie będzie przewidywała wynagrodzenia dla Gminy w związku z wyprodukowaną energią elektryczną z instalacji fotowoltaicznych objętych zakresem zadania nr II przedmiotowego wniosku o wydanie interpretacji. Ewentualne wynagrodzenie w tym przypadku będzie uzyskiwał GOK – który będzie rozliczał się na zasadach net-billingu z przedsiębiorstwem energetycznym.
c)kto jest stroną umowy zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym GOK czy Gmina?
Odp. Stroną umowy zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym jest Gmina.
d)jeśli stroną umowy z przedsiębiorstwem energetycznym jest Gmina, to na jakiej podstawie faktury sprzedażowe wystawiane będą przez GOK?
Odp. Faktury sprzedażowe wystawiane będą przez GOK, ponieważ administruje on budynkami, na których wybudowane zostaną instalacje fotowoltaiczne. Ponadto, w umowie zawartej przez Gminę z przedsiębiorstwem energetycznym Gminny Ośrodek Kultury został wskazany jako podmiot objęty przedmiotem zamówienia i zobowiązany do wystawiania faktur z tytułu sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego. Zgodnie z umową kompleksową GOK będzie również odbiorcą energii elektrycznej na budynkach administrowanych przez GOK – zatem faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej będą wystawiane przez przedsiębiorstwo energetyczne na rzecz GOK. Natomiast OSP nie jest obciążany kosztami energii elektrycznej ani przez GOK ani przez Gminę.
8. Czy w przypadku instalacji, o której mowa w zadaniu II przedmiotowego wniosku, będą Państwo korzystali z rozliczenia ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w oparciu o art. 4 ust. 1 ustawy o odnawialnych źródłach energii?
Odp. Nie, w przypadku każdej z instalacji, o której mowa w zadaniu II przedmiotowego wniosku, nie będzie rozliczania ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w oparciu o art. 4 ust. 1 UOZE.
9. Czy w przypadku instalacji, o której mowa we wniosku, będą Państwo korzystali z rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w oparciu o art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii?
Odp. Tak, w przypadku każdej z instalacji, o której mowa w zadaniu II przedmiotowego wniosku, rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci będzie odbywało się w oparciu o art. 4 ust. 1a pkt 2 UOZE. Przy czym, jak już wspomniano, to GOK będzie korzystał z rozliczania się z nadwyżek wyprodukowanej energii elektrycznej i wpuszczonej do sieci.
10. Czy ww. instalacja, o której mowa we wniosku, mieści się w przepisach określonych w art. 4d ust. 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii? Jeśli tak to, prosimy wskazać konkretny punkt ww. przepisu.
Odp. Nie, żadna instalacja objęta zakresem zadania nr II przedmiotowego wniosku o wydanie interpretacji, nie mieści się w zakresie przepisów określonych w art. 4d ust. 2 UOZE.
11. Czy w przypadku wystąpienia nadwyżki energii elektrycznej wyprodukowanej przez instalację fotowoltaiczną i wprowadzonej do sieci wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci:
a)mogą/będą Państwo mogli ją wykorzystać w późniejszym terminie? Jeżeli tak, to prosimy wskazać w jakim terminie?
Odp. W zakresie zadania nr II przedmiotowego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, Gmina nie będzie wykorzystywać nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanych z instalacji OZE. Jak już bowiem wspomniano, to GOK będzie rozliczał się z przedmiotowych nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej z OZE, a nie Gmina (co będzie wynikało z umowy kompleksowej zawartej między Gminą a przedsiębiorstwem energetycznym).
Zatem, nadwyżka energii będzie mogła zostać wykorzystana przez GOK w późniejszym terminie. Rozliczenie wartości energii odbywa się w cyklu miesięcznym, natomiast zgromadzone środki na depozycie prosumenckim mogą być wykorzystane przez okres 12 miesięcy od dnia uznania tego depozytu.
b)niewykorzystana w określonym terminie nadwyżka „przepada”?
Odp. Zgodnie z przepisami UOZE, niewykorzystane w powyższym okresie środki zgromadzone w depozycie są zwracane GOK-owi przez przedsiębiorstwo energetyczne w formie nadpłaty w terminie nie dłuższym niż do końca 13. miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość nadpłaty zwracanej przez sprzedawcę nie może jednak przekroczyć 20% wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty. Po upływie 12 miesięcy od dnia przypisania danej kwoty środków do depozytu prosumenckiego, niewykorzystane lub niezwrócone środki umarza się, a zatem wówczas nadwyżka przepada.
12. Czy powstała instalacja fotowoltaiczna w ramach zadania II wykorzystywana będzie przez Państwa:
a)do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
b)do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług?
c)zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług?
Odp. Zdaniem Wnioskodawcy, każda z instalacji fotowoltaicznej będzie wykorzystywana przez Gminę zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU (dzierżawa części budynku na rzecz GOK), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU (użyczenie części budynku (remizy) na rzecz OSP).
13. W sytuacji gdy powstała w ramach zadania II instalacja fotowoltaiczna jest/będzie przez Państwa wykorzystywana zarówno do działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 tej ustawy, to czy będzie istniała możliwość przyporządkowania ponoszonych wydatków w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?
Odp. Gmina nie będzie miała możliwości przyporządkowania wydatków poniesionych na instalacje fotowoltaiczne powstałe w ramach zadania II w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU.
14. W sytuacji, gdy powstała w ramach zadania II instalacja fotowoltaiczna będzie przez Państwa wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT, to proszę wskazać, czy będą mieli Państwo obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT?
Odp. Żadna z przedmiotowych instalacji, która powstanie w ramach zadania II nie będzie wykorzystywana przez Gminę do czynności zwolnionych z opodatkowania – w związku z tym przedmiotowe pytanie staje się bezprzedmiotowe w niniejszej sprawie.
15. Do jakich czynności jest/będzie wykorzystywana przez Państwa instalacja fotowoltaiczna powstała w ramach realizowanego zadania nr II, tj. czy do czynności:
d)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (prosimy wskazać jakie to czynności),
e)zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług (prosimy wskazać jakie to czynności),
f)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (prosimy wskazać jakie to czynności)?
Odp. Każda z przedmiotowej instalacji fotowoltaicznej realizowana w ramach zadania nr II będzie wykorzystywana przez Gminę do czynności podlegających opodatkowaniu VAT (dzierżawa części budynku na rzecz GOK) oraz do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT (nieodpłatne użyczenie części budynku na rzecz OSP). Żadna z przedmiotowej instalacji nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych z opodatkowania VAT.
16. Czy powstała instalacja fotowoltaiczna będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT i zwolnionych od podatku VAT?
Odp. Jak już wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 15, każda instalacja fotowoltaiczna (powstała w ramach realizowanego zadania nr II) jest/będzie wykorzystywana przez Gminę wyłącznie czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jak i niepodlegających opodatkowaniu VAT. Przedmiotowa instalacja nie będzie wykorzystywana przez Gminę do czynności zwolnionych z opodatkowania VAT.
17. W jaki sposób i do jakich czynności wykorzystują/będą Państwo wykorzystywać każdy z budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP, tj. czy przedmiotowe budynki służą/będą służyć do wykonywanych przez Państwa czynności:
d)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (jeśli tak, to jakich),
e)zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług (jeśli tak, to jakich – proszę wskazać podstawę prawną zwolnienia),
f)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (jeśli tak, to jakich)?
Odp. Jak już wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 15 w części II niniejszej odpowiedzi na wezwanie, Gmina wykorzystuje/będzie wykorzystywać każdy z budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP (objętych zakresem zadania nr II złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej) do czynności podlegających opodatkowaniu VAT (dzierżawa części obiektu – świetlicy na rzecz GOK) oraz do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT – tzn. do nieodpłatnego użyczenia części obiektu na rzecz OSP.
18. Czy faktury dokumentujące wydatki związane z realizacją zadania II będą dokumentować wydatki łącznie dla wszystkich budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP, na których wykonane zostaną instalacje fotowoltaiczne, czy odrębnie dla każdego budynku?
Odp. Na ten moment Gmina nie posiada informacji o tym, czy dla każdego budynku, na którym będzie zamontowana instalacja fotowoltaiczna będzie wystawiona odrębna faktura, czy też będzie wystawiona zbiorcza faktura dokumentująca wydatki łącznie dla wszystkich budynków. Niemniej jednak Gmina będzie dysponować danymi umożliwiającymi dokładne określenie wartości wydatku przypadającego na dany budynek. Dane te mogą wynikać z protokołów odbioru czy też na fakturze mogą zostać wyodrębnione pozycje dotyczące danego obiektu.
19.Czy Gmina jest w stanie przyporządkować wydatki związane z realizacją zadania nr II Projektu do każdego z budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP, na którym zostanie wykonana instalacja fotowoltaiczna?
Odp. Tak, Gmina będzie w stanie przyporządkować wydatki związane z realizacją zadania nr II Projektu, do każdego z budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP, na którym zostanie wykonana instalacja fotowoltaiczna.
III. W zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr III, tj.: Budowa nowych Instalacji PV na dachach budynków zajętych w całości przez jednostki OSP w miejscowościach: (…)o następujące informacje:
1. Czy OSP są odrębnymi podmiotami, czy są jednostkami scentralizowanymi z Państwa Gminą? Jeśli nie, to na jakiej podstawie te jednostki korzystają z budynków będących Państwa własnością w miejscowościach(…)?
Odp. Jednostki OSP w miejscowościach: (…) nie są jednostkami scentralizowanymi z Gminą w rozumieniu przepisów UPTU. Wszystkie z ww. jednostek OSP mają status stowarzyszenia i są wpisane do rejestru stowarzyszeń. OSP korzystają z części budynków przeznaczonych na remizy na podstawie zawartych z Gminą nieodpłatnych umów użyczenia budynku.
2. Czy OSP są jednostkami budżetowymi/zakładem budżetowym?
Odp. Nie, OSP nie są ani jednostkami budżetowymi ani zakładami budżetowymi. Każda z jednostek OSP ma status stowarzyszenia i jest wpisana do rejestru stowarzyszeń.
3. Czy Gmina jest w stanie przyporządkować wydatki związane z realizacją zadania nr III do każdego obiektu użyteczności publicznej, na których wykonano instalację fotowoltaiczne objęte ww. zadaniem, a tym samym do każdej jednostki budżetowej/zakładu budżetowego?
Odp. Tak, Gmina będzie w stanie przyporządkować te wydatki związane z realizacją zadania nr III do każdego obiektu użyteczności publicznej, na którym wykonano instalacje fotowoltaiczne. Zatem, wydatki te będą przyporządkowane do działalności urzędu Gminy, bowiem wszystkie obiekty objęte zadaniem nr III będą obiektami zarządzanymi przez urząd Gminy.
4. Czy w związku z montażem instalacji fotowoltaicznych, na będących przedmiotem wniosku budynkach zajętych przez OSP, Gmina będzie prosumentem energii odnawialnej, w rozumieniu art. 2 pkt 27a ustawy o odnawialnych źródłach energii?
Odp. Tak, w przypadku każdej z instalacji fotowoltaicznej objętej zadaniem oznaczonym we wniosku nr III zamontowanej na budynkach zajętych przez OSP – to Gmina będzie prosumentem energii odnawialnej, w rozumieniu art. 2 pkt 27a UOZE.
5. Czy instalacja fotowoltaiczna, objęta opisem sprawy w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr III, będzie stanowiła mikroinstalację w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o odnawialnych źródłach energii?
Odp. Tak, każda z instalacji fotowoltaicznej objęta opisem sprawy w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr III, będzie stanowiła mikroinstalację w rozumieniu art. 2 pkt 19 UOZE.
6. Czy została/zostanie zawarta przez Państwa umowa z przedsiębiorstwem energetycznym?
Odp. Tak, została zawarta przez Gminę umowa z przedsiębiorstwem energetycznym.
Jeżeli tak, to proszę wskazać:
a)jakie zostały/zostaną określone zasady rozliczenia wyprodukowanej z instalacji fotowoltaicznej energii elektrycznej?
Odp. Rozliczenia wyprodukowanej z instalacji fotowoltaicznej energii elektrycznej, odbywać się będą na zasadach net-billing w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2024 r. poz. 1361; dalej: „UOZE”).
b)czy ww. umowa przewiduje/będzie przewidywała wynagrodzenie dla Państwa w związku z wyprodukowaną energią elektryczną z instalacji fotowoltaicznej?
Odp. Tak, ww. umowa przewiduje/będzie przewidywała wynagrodzenie dla Gminy w związku z wyprodukowaną energią elektryczną z instalacji fotowoltaicznych (zrealizowanych w ramach zadania nr III) na zasadach net-billing w rozumieniu przepisów ustawy o UOZE.
Wprowadzenie energii elektrycznej do sieci każdej instalacji (objętej zadaniem nr III), będzie odbywać się zgodnie z art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE – tj. z wykorzystaniem depozytu prosumenckiego. Depozyt prosumencki, który pokazuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej, o których mowa w art. 4 ust. 1a, oraz wynikającą z nich wartość środków za energię elektryczną należną prosumentowi za energię elektryczną wprowadzoną do sieci, jak wynika z powyższych przepisów, może pomniejszyć kwotę zobowiązania prosumenta wobec sprzedawcy energii elektrycznej z tytułu zakupu tej energii od sprzedawcy.
W myśl art. 4c ust. 2 UOZE: „depozyt prosumencki przeznaczany jest na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy prowadzącego konto prosumenta, o którym mowa w ust. 1”.
W myśl art. 4c ust. 5 UOZE: „kwota środków stanowiąca depozyt prosumencki może być rozliczana na koncie prosumenckim przez 12 miesięcy od dnia przypisania tej kwoty jako depozyt prosumencki na koncie prosumenta”.
Z kolei w myśl art. 4c ust. 6 UZOE: „po upływie 12 miesięcy od dnia przypisania danej kwoty środków do depozytu prosumenckiego niewykorzystane lub niezwrócone na podstawie przepisu art. 4 ust. 11 pkt 2 środki umarza się”.
7. Czy w przypadku instalacji, o której mowa w zadaniu III przedmiotowego wniosku, będą Państwo korzystali z rozliczenia ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w oparciu o art. 4 ust. 1 ustawy o odnawialnych źródłach energii?
Odp. Nie, w przypadku każdej z instalacji, o której mowa w zadaniu III przedmiotowego wniosku, nie będzie rozliczenia ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w oparciu o art. 4 ust. 1 UOZE.
8. Czy w przypadku instalacji, o której mowa w zadaniu III, będą Państwo korzystali z rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w oparciu o art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii?
Odp. Tak, w przypadku każdej z instalacji, o której mowa w zadaniu III przedmiotowego wniosku, rozliczenie wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci będzie odbywało się w oparciu o art. 4 ust. 1a pkt 2 UOZE.
9. Czy ww. instalacja, o której mowa we wniosku, mieści się w przepisach określonych w art. 4d ust. 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii? Jeśli tak to, prosimy wskazać konkretny punkt ww. przepisu.
Odp. Nie, żadna z instalacji, o której mowa w zadaniu III przedmiotowego wniosku nie będzie objęta przepisami określonymi w art. 4d ust. 2 UOZE.
10. Czy w przypadku wystąpienia nadwyżki energii elektrycznej wyprodukowanej przez instalację fotowoltaiczną i wprowadzonej do sieci wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci:
a)mogą/będą Państwo mogli ją wykorzystać w późniejszym terminie? Jeżeli tak, to prosimy wskazać w jakim terminie?
Odp. Tak, nadwyżka energii będzie mogła zostać wykorzystana przez Gminę w późniejszym terminie. Rozliczenie wartości energii odbywa się w cyklu miesięcznym, natomiast zgromadzone środki na depozycie prosumenckim mogą być wykorzystane przez okres 12 miesięcy od dnia uznania tego depozytu.
b)niewykorzystana w określonym terminie nadwyżka „przepada”?
Odp. Zgodnie z przepisami UOZE, niewykorzystane w powyższym okresie środki zgromadzone w depozycie są zwracane Gminie przez przedsiębiorstwo energetyczne w formie nadpłaty w terminie nie dłuższym niż do końca 13-go miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość nadpłaty zwracanej przez sprzedawcę nie może jednak przekroczyć 20% wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty. Po upływie 12 miesięcy od dnia przypisania danej kwoty środków do depozytu prosumenckiego niewykorzystane lub niezwrócone środki umarza się, a zatem wówczas nadwyżka przepada.
11. Czy powstała w ramach zadania nr III instalacja fotowoltaiczna wykorzystywana będzie przez Państwa:
a)do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
b)do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług?
c)zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług?
Odp. W ocenie Wnioskodawcy, każda z instalacji fotowoltaicznych powstała w ramach zadania nr III będzie wykorzystywana przez Gminę zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU (pkt c).
Jeżeli chodzi o cele działalności gospodarczej wskazać należy, że każda z przedmiotowych instalacji będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych VAT, bowiem taką czynnością będzie wprowadzenie przez Gminę nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej przez instalację, która to będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem VAT.
Ponadto, każda z przedmiotowych instalacji będzie wykorzystywana również do czynności innych niż działalność gospodarcza, bowiem budynki, na których zostaną zamontowane instalacje, będą wykorzystywane do nieodpłatnego udostępnienia obiektów na rzecz OSP.
12. W sytuacji gdy powstała w ramach zadania nr III instalacja fotowoltaiczna będzie przez Państwa wykorzystywana zarówno do działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 tej ustawy, to czy będzie istniała możliwość przyporządkowania ponoszonych wydatków w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?
Odp. Nie, Gmina nie będzie miała możliwości przyporządkowania ponoszonych wydatków w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU (dotyczy to każdej z instalacji objętej zadaniem nr III przedmiotowego wniosku o wydanie interpretacji).
13. W sytuacji, gdy powstała w ramach zadania nr III instalacja fotowoltaiczna jest/będzie przez Państwa wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT, to proszę wskazać, czy będą mieli Państwo obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT?
Odp. Żadna z przedmiotowych instalacji nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych z opodatkowania – w związku z tym, przedmiotowe pytanie staje się bezprzedmiotowe w niniejszej sprawie.
14. Do jakich czynności jest/będzie wykorzystywana przez Państwa instalacja fotowoltaiczna powstała w ramach realizowanego zadania nr III, tj. czy do czynności:
g)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (prosimy wskazać jakie to czynności),
h)zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług (prosimy wskazać jakie to czynności),
i)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (prosimy wskazać jakie to czynności)?
Odp. Każda z instalacji fotowoltaicznej powstała w ramach realizowanego zadania nr III będzie wykorzystywana:
·do czynności podlegających opodatkowaniu VAT – wprowadzenie przez Gminę nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej przez instalację fotowoltaiczną;
·do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT – nieodpłatne udostępnienie budynku, na którym zostanie zamontowana instalacja fotowoltaiczna na rzecz OSP.
Jednocześnie żadna z instalacji fotowoltaicznej powstała w ramach realizowanego zadania nr III nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych z opodatkowania VAT.
15. Czy powstała w ramach zadania nr III instalacja fotowoltaiczna jest/będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT i zwolnionych od podatku VAT?
Odp. Jak już wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 14, każda instalacja fotowoltaiczna (powstała w ramach realizowanego zadania nr III) jest/będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT i do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT. Przedmiotowa instalacja nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych z opodatkowania VAT.
16. W jaki sposób i do jakich czynności wykorzystują/będą Państwo wykorzystywać każdy z budynków zajętych przez OSP, tj. czy przedmiotowe budynki służą/będą służyć do wykonywanych przez Państwa czynności:
a)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (jeśli tak, to jakich),
b)zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług (jeśli tak, to jakich – proszę wskazać podstawę prawną zwolnienia),
c)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (jeśli tak, to jakich)?
Odp. Gmina wykorzystuje/będzie wykorzystywać każdy z budynków udostępnionych na rzecz OSP (objętych zakresem zadania nr III złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej) wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT – tzn. do nieodpłatnego użyczenia budynku na rzecz OSP. Gmina nie będzie wykorzystywała przedmiotowych budynków do czynności opodatkowanych VAT i zwolnionych z opodatkowania VAT.
Jedynie panele fotowoltaiczne zamontowane na dachach budynków OSP będą wykorzystywane również do czynności podlegających opodatkowaniu VAT (tj. do wprowadzania nadwyżek energii elektrycznej do sieci w systemie net-billingu).
17.Czy faktury dokumentujące wydatki związane z realizacją zadania III będą dokumentować wydatki łącznie dla wszystkich budynków zajętych przez OSP, na których wykonane zostaną instalacje fotowoltaiczne, czy odrębnie dla każdego budynku?
Odp. Na ten moment Gmina nie posiada informacji o tym, czy dla każdego budynku, na którym będzie zamontowana instalacja fotowoltaiczna będzie wystawiona odrębna faktura, czy też będzie wystawiona zbiorcza faktura dokumentująca wydatki łącznie dla wszystkich budynków. Niemniej jednak Gmina będzie dysponować danymi umożliwiającymi dokładne określenie wartości wydatku przypadającego na dany budynek. Dane te mogą wynikać z protokołów odbioru czy też na fakturze mogą zostać wyodrębnione pozycje dotyczące danego obiektu.
18.Czy Gmina jest w stanie przyporządkować wydatki związane z realizacją zadania nr III do każdego z budynków zajętych przez OSP, na którym zostanie wykonana instalacja fotowoltaiczna?
Odp. Tak, Gmina będzie w stanie przyporządkować wydatki związane z realizacją zadania nr III Projektu do każdego z budynków zajętych przez OSP, na którym zostanie wykonana instalacja fotowoltaiczna.
Pytania
Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny/opis zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca ma następujące pytania:
1. Czy Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT, w związku z realizacją Inwestycji, w części dotyczącej rozbudowy istniejącej Instalacji PV, mieszczącej się na dachu budynku współdzielonego przez GOK oraz OSP?
2. Czy Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT, w związku z realizacją Inwestycji, w części dotyczącej budowy Instalacji PV, na dachach budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP?
3. Czy Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT, w związku z realizacją Inwestycji, w części dotyczącej budowy Instalacji PV, na dachach budynków zajętych w całości przez OSP, zgodnie z prewspółczynnikiem wyliczonym dla Urzędu Gminy na podstawie § 3 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników?
Państwa stanowisko w sprawie
Państwa zdaniem
Ad. 1
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt UPTU, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 7 ust. 1 UPTU, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
W myśl art. 2 pkt 6 UPTU, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na podstawie art. 2 pkt 22 UPTU, przez pojęcie sprzedaży rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W świetle art. 8 ust. 1 UPTU, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
W myśl art. 8 ust. 2a UPTU, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Pod pojęciem odpłatności świadczenia rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Podatnikami zgodnie z art. 15 ust. 1 UPTU są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Przepis art. 15 ust. 6 UPTU stanowi natomiast, że nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 USG, Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Posiada osobowość prawną. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 USG, do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1, 3 i 14 USG do zadań Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, są to m.in. sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, zaopatrzenia w energię elektryczną, a także porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego.
Realizacja tych zadań następować może także w drodze dostawy towarów i świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 UPTU w zakresie dostaw i usług odpłatnych. Gmina, w celu wypełnienia nałożonych na nią zadań, organizuje warunki dla innych podmiotów bądź bezpośrednio uczestniczy w obrocie gospodarczym.
Kryterium podziału stanowi więc charakter wykonywanych czynności:
· czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników,
· czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.
Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez gminę umów cywilnoprawnych.
Z przytoczonych powyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
W myśl art. 86 ust. 1 UPTU oraz ust. 2 pkt 1 lit. a, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Zgodnie z art. 2 pkt 27a ustawy o odnawialnych źródłach energii z dnia 20 lutego 2015 r. (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1361, dalej: „OZE”), przez prosumenta energii odnawialnej należy rozumieć odbiorcę końcowego wytwarzającego energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji, pod warunkiem że w przypadku odbiorcy końcowego niebędącego odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, nie stanowi to przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej określonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 773).
Stosownie do art. 2 pkt 19 OZE, przez mikroinstalację rozumie się instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna zainstalowana moc elektryczna jest nie większa niż 50 kW.
W myśl art. 3 OZE, podjęcie i wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii wymaga uzyskania koncesji na zasadach i warunkach określonych w ustawie – Prawo energetyczne, z wyłączeniem wytwarzania energii elektrycznej:
1)w mikroinstalacji;
2)w małej instalacji;
3)wyłącznie z biogazu rolniczego, w tym w kogeneracji w rozumieniu art. 3 pkt 33 ustawy – Prawo energetyczne;
4)wyłącznie z biopłynów.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 OZE, sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne przez prosumenta energii odnawialnej wytwarzającego energię elektryczną w mikroinstalacji o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej:
1)większej niż 10 kW – w stosunku ilościowym 1 do 0,7;
2)nie większej niż 10 kW – w stosunku ilościowym 1 do 0,8.
W myśl art. 4 ust. 2 pkt 1 OZE, rozliczenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1, w odniesieniu do prosumenta energii odnawialnej – dokonuje się z uwzględnieniem zasad, o których mowa w ust. 2a-2d, na podstawie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego dokonującego pomiaru ilości energii elektrycznej w punkcie poboru energii prosumenta energii odnawialnej. Szczegółowy sposób rozliczania prosumenta z udostępnionej energii regulują przepisy art. 4 ust. 2a-7 OZE.
Zgodnie z art. 4 ust. 10 OZE, pobrana energia elektryczna podlegająca rozliczeniu, o którym mowa w ust. 1 jest zużyciem energii wyprodukowanej na potrzeby własne przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej i nie stanowi:
1) sprzedaży energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju;
2) zużycia energii elektrycznej przez nabywcę końcowego, jeżeli nie została od niej zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tej energii elektrycznej nabywcy końcowemu
– w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1542, 1598 i 1723).
Stosownie do art. 4 ust. 11 pkt 1 OZE, w przypadku gdy prosument energii odnawialnej w ramach rozliczenia, o którym mowa w ust. 1, nie odbierze energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie 12 miesięcy od daty jej wprowadzenia do sieci zgodnie z ust. 5, to nieodebraną energią dysponuje sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, w celu pokrycia kosztów rozliczenia, w tym opłat, o których mowa w ust. 4.
Rozliczenie nadwyżek wyprodukowanej energii elektrycznej w Instalacji PV zlokalizowanej na dachu budynku zajmowanego przez GOK oraz OSP odbywać się będzie według zasad Net-metering. Wnioskodawca za wprowadzone w ten sposób do sieci nadwyżki energii elektrycznej nie pobierze wynagrodzenia. Budynek nie będzie wykorzystywany przez Gminę w jakimkolwiek zakresie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
W związku z przedstawionym stanem faktycznym, a także z przywołanymi wcześniej przepisami UPTU, w opinii Wnioskodawcy, nie będzie przysługiwać mu prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Inwestycji, w części dotyczącej rozbudowy istniejącej Instalacji FV, mieszczącej się na dachu budynku współdzielonego przez GOK oraz OSP.
Tożsame stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) w interpretacji indywidualnej z dnia 13 marca 2025 r. o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.7.2025.2.RMA. Organ wydając interpretację uznał że: „wprowadzanie przez Państwa do sieci elektroenergetycznej energii wyprodukowanej w instalacjach nr 1 i 2 rozliczanych w systemie „net-metering” nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...). Prosument nie zajmuje się przy tym sprzedażą wytworzonej energii elektrycznej. Całość wytworzonej energii przeznaczona jest na zaspokojenie jego potrzeb własnych. W przypadku nadwyżki ilości energii wprowadzonej do sieci nad ilością energii pobranej z sieci różnica podlega rozliczeniu w przyszłych okresach rozliczeniowych. Prawo prosumenta do rozliczenia nadwyżki jest określone czasowo. Nierozliczona w okresie 365 dni nadwyżka „przepada” i pozostaje do dyspozycji sprzedawcy. Prosument nie jest w takim wypadku uprawniony do otrzymania wynagrodzenia za nierozliczoną nadwyżkę energii. Zatem, wprowadzanie przez Państwa do sieci elektroenergetycznej energii wyprodukowanej w instalacjach fotowoltaicznych nr 1 i 2 rozliczanych w systemie net-metering nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.
Podobny pogląd został wyrażony w interpretacji indywidualnej z dnia 4 września 2024 r. o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.318.2024.2.MK. Według DKIS: „opodatkowana podatkiem od towarów i usług będzie co do zasady energia elektryczna wprowadzona do sieci przez producenta w przypadku, gdy wystąpi z tego tytułu wynagrodzenie. Przy czym, wobec funkcjonującego na gruncie ustawy o odnawialnych źródłach energii systemu, o którym mowa w ww. art. 4 ust. 1 ustawy o odnawialnych źródłach energii tzw. net meteringu należy uznać, że opodatkowaniu podlegać będzie w takim przypadku nadwyżka energii elektrycznej wprowadzonej przez producenta do sieci, nad energią przez niego z sieci pobraną. Natomiast w przypadku, gdy prosument energii elektrycznej nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia za nadwyżki wyprodukowanej energii i nadwyżki te w określonych terminach przepadają, nie uznaje się takich czynności za opodatkowane VAT”.
Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają również inne, interpretacje indywidualne DKIS w tym m.in:
• Interpretacja indywidualna z dnia 25 marca 2024 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.52.2024.2.OS.
• Interpretacja indywidualna z dnia 5 kwietnia 2024 r. o sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.64.2024.2.RG.
• Interpretacja indywidualna z dnia 7 marca 2024 r. o sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.848.2023.2.JSZ.
• Interpretacja indywidualna z dnia 14 lutego 2024 r. o sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.783.2023.2.AM.
• Interpretacja indywidualna z dnia 3 sierpnia 2023 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.365.2023.2.EW.
Ad. 2. Ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku.
Dla części Inwestycji obejmującej budowę Instalacji FV na dachach budynków zajętych w części przez GOK i w części przez jednostki OSP, Wnioskodawca jest zdania, że przysługiwać mu będzie prawo do odliczenia podatku VAT, w proporcji obliczonej za pomocą z prewspółczynnika Urzędu Gminy wyliczonego na podstawie § 3 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. 2015 r. poz. 2193, dalej: „Rozporządzenie”).
Zgodnie z art. 86 ust. 2a UPTU, prewspółczynnik ma zastosowanie w sytuacjach, kiedy nabywane towary i usługi są wykorzystywane zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza gdy przypisanie tych wydatków wyłącznie do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
W takich przypadkach kwotę podatku naliczonego ustala się na podstawie zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. W przypadku Gminy, biorąc pod uwagę realizację zarówno zadań komercyjnych (podlegających opodatkowaniu VAT), jak i działań ustawowych jako organu władzy publicznej (wykraczających poza działalność gospodarczą w rozumieniu VAT), wydatki ponoszone na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych powinny być rozliczane z zastosowaniem prewspółczynnika.
Na podstawie art. 88 ust. 4 UPTU, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
W myśl art. 86 ust. 22 UPTU, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
Zgodnie z § 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia:
1) określa w przypadku niektórych podatników, sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz
2) wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.
Zakres ww. regulacji obejmuje m.in. jednostki samorządu terytorialnego.
W myśl § 3 pkt 1 i 2 Rozporządzenia, w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,
Dujst – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
Przez roczny obrót, zgodnie z § 2 pkt 4 Rozporządzenia, należy rozumieć podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 UPTU, w zakresie:
a)dokonywanych przez podatników
·odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,
·odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
·eksportu towarów,
·wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.
Pojęcie obrotu zbliżone jest więc w swoim znaczeniu do definicji sprzedaży z art. 2 pkt 22 UPTU. Oznacza to, że wartość obrotu wyliczona będzie na podstawie deklaracji VAT za poprzedni rok podatkowy.
Drugą wartością ze wzoru na wyliczenie prewspółczynnika w jednostce budżetowej jest dochód wykonany urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego. Wartość ta została zdefiniowana w § 2 pkt 9 Rozporządzenia. Rozumie się przez nią dochody obejmujące dochody publiczne, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych – wynikające ze sprawozdania rocznego z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o:
a) dochody, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 lit. b-d i pkt 5 ustawy o finansach publicznych,
b) zwrot różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy, lub zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy,
c) dochody wykonane jednostki budżetowej powiększone o kwotę stanowiącą równowartość środków przeznaczonych na wypłatę przez tę jednostkę, na podstawie odrębnych przepisów, zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych, celem realizacji zadań jednostki samorządu terytorialnego,
d) środki finansowe pozostające na wydzielonym rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, odprowadzone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
e) wpłaty nadwyżki środków obrotowych zakładu budżetowego,
f) kwoty stanowiące równowartość środków, innych niż stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, przekazanych zakładom budżetowym, innym jednostkom sektora finansów publicznych oraz innym osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, z wyłączeniem kwot, które zostały zwrócone, celem realizacji przez te podmioty zadań jednostki samorządu terytorialnego,
g) odszkodowania należne jednostce samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty odszkodowań stanowiących zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.
Budynki udostępniane częściowo na potrzeby OSP a częściowo na potrzeby GOK, na których zostaną zamontowane Instalacje PV, stanowią wyłączną własność Gminy. Przedmiotowe budynki, na których zostaną zamontowane instalacje fotowoltaiczne będą wykorzystywane przez Gminę zarówno do czynności podlegających opodatkowaniu VAT (dzierżawa świetlic na rzecz GOK), jak i do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT (nieodpłatne udostępnienie części obiektów na rzecz OSP).
Ponadto, jak wskazano w opisie stanu faktycznego nadwyżki energii elektrycznej wyprodukowane z przedmiotowej instalacji będą rozliczane od całości obiektu przez GOK (zarówno w części dotyczącej remizy OSP, jak i świetlic), który będzie działał charakterze prosumenta rozumieniu przepisów o UOZE. Faktury dokumentujące zakup energii elektrycznej, będą wystawiane bezpośrednio na GOK, który w całości ponosi koszty energii elektrycznej i również GOK będzie wystawiał faktury na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego z tytułu wprowadzenia do sieci nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej z OZE.
Jak już wcześniej wskazano, na gruncie przepisów UPTU, dzierżawa świetlic, co do zasady wpisuje się w definicję odpłatnej dostawy towarów i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów, na zasadach dla niej określonych. Natomiast nieodpłatne udostępnianie części obiektu stanowi czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT.
W związku z powyższym, Gmina nabywając towary i usługi celem zrealizowania Inwestycji będzie miała prawo do częściowego odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na jej realizację z zastosowaniem prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a UPTU, ponieważ spełnia przesłanki umożliwiające skorzystanie z tego prawa.
Częściowe odliczenie podatku VAT, jest związane z tym, że Instalacje PV będą wykorzystywane zarówno do działalności opodatkowanej VAT, polegającej na odpłatnej dzierżawie części obiektów na rzecz GOK również do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT, w związku z art. 15 ust. 6 UPTU (nieodpłatne udostępnienie części obiektu na rzecz OSP).
Gmina nie ma możliwości przyporządkowania poniesionych wydatków w całości do konkretnego rodzaju działalności na gruncie UPTU. W konsekwencji Wnioskodawca powinien zatem zastosować proporcję wyliczoną według wzór właściwego dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego – zgodnie z § 3 ust. 2 Rozporządzenia.
Ad. 3
Dla części Inwestycji obejmującej budowę Instalacji PV na dachach budynków zajętych w całości przez jednostki OSP, Wnioskodawca jest zdania, że przysługiwać mu będzie prawo do odliczenia podatku VAT w proporcji obliczonej za pomocą z prewspółczynnika Urzędu Gminy wyliczonego na podstawie § 3 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. 2015 r. poz. 2193, dalej: „Rozporządzenie”).
Zgodnie z art. 86 ust. 2a UPTU, prewspółczynnik ma zastosowanie w sytuacjach, kiedy nabywane towary i usługi są wykorzystywane zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza gdy przypisanie tych wydatków wyłącznie do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
W takich przypadkach kwotę podatku naliczonego ustala się na podstawie zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. W przypadku Gminy, biorąc pod uwagę realizację zarówno zadań komercyjnych (podlegających opodatkowaniu VAT), jak i działań ustawowych jako organu władzy publicznej (wykraczających poza działalność gospodarczą w rozumieniu VAT), wydatki ponoszone na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych powinny być rozliczane z zastosowaniem prewspółczynnika.
Na podstawie art. 88 ust. 4 UPTU, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
W myśl art. 86 ust. 22 UPTU, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
Zgodnie z § 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia:
1) określa w przypadku niektórych podatników, sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz
2) wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.
Zakres ww. regulacji obejmuje m.in. jednostki samorządu terytorialnego.
W myśl § 3 pkt 1 i 2 Rozporządzenia, w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,
Dujst – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
Przez roczny obrót, zgodnie z § 2 pkt 4 Rozporządzenia, należy rozumieć podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 UPTU, w zakresie:
a)dokonywanych przez podatników
·odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,
·odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
·eksportu towarów,
·wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.
Pojęcie obrotu zbliżone jest więc w swoim znaczeniu do definicji sprzedaży z art. 2 pkt 22 UPTU. Oznacza to, że wartość obrotu wyliczona będzie na podstawie deklaracji VAT za poprzedni rok podatkowy.
Drugą wartością ze wzoru na wyliczenie prewspółczynnika w jednostce budżetowej jest dochód wykonany urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego. Wartość ta, została zdefiniowana w § 2 pkt 9 Rozporządzenia. Rozumie się przez nią dochody obejmujące dochody publiczne, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych – wynikające ze sprawozdania rocznego z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o:
a) dochody, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 lit. b-d i pkt 5 ustawy o finansach publicznych,
b) zwrot różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy, lub zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy,
c) dochody wykonane jednostki budżetowej powiększone o kwotę stanowiącą równowartość środków przeznaczonych na wypłatę przez tę jednostkę, na podstawie odrębnych przepisów, zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych, celem realizacji zadań jednostki samorządu terytorialnego,
d) środki finansowe pozostające na wydzielonym rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, odprowadzone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
e) wpłaty nadwyżki środków obrotowych zakładu budżetowego,
f) kwoty stanowiące równowartość środków, innych niż stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, przekazanych zakładom budżetowym, innym jednostkom sektora finansów publicznych oraz innym osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, z wyłączeniem kwot, które zostały zwrócone, celem realizacji przez te podmioty zadań jednostki samorządu terytorialnego,
g) odszkodowania należne jednostce samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty odszkodowań stanowiących zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.
Budynki zajęte w całości przez jednostki OSP, na których zostaną zamontowane Instalacje PV, stanowią wyłączną własność Gminy. Za pomocą Instalacji produkowana będzie energia elektryczna, która w części będzie zużywana na bieżąco na potrzeby danego obiektu, a w pozostałej części sprzedawana do przedsiębiorstwa energetycznego. Ilość wyprodukowanej energii będzie mierzona za pomocą liczników zainstalowanych wraz z Instalacjami, natomiast dane dotyczące ilości energii wprowadzonej do sieci będą wynikały z rozliczeń przesyłanych przez przedsiębiorstwo energetyczne.
Faktury dokumentujące zakup energii elektrycznej będą wystawiane bezpośrednio na Gminę, która jako właściciel zarówno instalacji fotowoltaicznych, jak i budynków objętych Inwestycją pełni rolę wyłącznego nabywcy energii. Dotyczy to zarówno energii zużywanej na bieżąco (tj. w czasie rzeczywistego poboru), jak i rozliczeń związanych z energią wprowadzaną do sieci i pobieraną w ramach tzw. depozytu prosumenckiego. Gmina, jako właściciel Instalacji, będzie również wystawiała faktury za nadwyżki energii elektrycznej wprowadzane do sieci.
Jak już wcześniej wskazano, na gruncie przepisów UPTU, sprzedaż energii elektrycznej, w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję odpłatnej dostawy towarów i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, na zasadach dla niej określonych.
Zdaniem Wnioskodawcy, wyprowadzenie przez Gminę nadwyżki energii elektrycznej, która nie została zużyta na potrzeby własne, Gmina będzie stroną dokonującą czynności opodatkowane podatkiem VAT, występując tym samym w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 UPTU.
W związku z powyższym, Gmina nabywając towary i usługi celem zrealizowania Inwestycji, będzie miała prawo do częściowego odliczenia podatku VAT, naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na jej realizację z zastosowaniem prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a UPTU, ponieważ spełnia przesłanki umożliwiające skorzystanie z tego prawa.
Częściowe odliczenie podatku VAT jest związane z tym, że Instalacje PV będą wykorzystywane zarówno do działalności opodatkowanej VAT, polegającej na sprzedaży energii elektrycznej przedsiębiorstwu energetycznemu, jak również do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT w związku z art. 15 ust. 6 UPTU.
Gmina nie ma możliwości przyporządkowania poniesionych wydatków w całości do konkretnego rodzaju działalności na gruncie UPTU. Wnioskodawca powinien zatem zastosować proporcję wyliczoną według wzór właściwego dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego zgodnie z § 3 ust. 2 Rozporządzenia.
Powyższe stanowisko Wnioskodawcy, znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej DKIS z dnia 9 stycznia 2025 r. o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.570.2024.3.RMA, w której organ interpretacyjny uznał że: „Poniesione przez Państwa w ramach projektu wydatki dotyczące wykonania instalacji fotowoltaicznej służą Państwu zarówno do celów innych niż działalność gospodarcza oraz do celów wykonywanej przez Państwa działalności gospodarczej. Celem podstawowym wykonania instalacji fotowoltaicznej w Centrum jest produkowanie energii i zapewnienie jej przede wszystkim na potrzeby własne Centrum. Tak więc, projekt w tym zakresie ma związek z Państwa działaniami, które pozostają w sferze jej imperium, czyli Państwa zadaniami własnymi. Natomiast w związku z faktem, że są Państwo czynnym podatnikiem VAT, będące konsekwencją montażu instalacji fotowoltaicznej Państwa działania w charakterze prosumenta stanowią z kolei działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W świetle powyższego, w związku z ponoszeniem nakładów na realizację inwestycji w części dotyczącej montażu instalacji fotowoltaicznej, generalnie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego w takim zakresie, w jakim wydatki te są związane z wykonywaniem opodatkowanej podatkiem VAT, działalności gospodarczej z uwzględnieniem zasad określonych w art. 86 ust. 2a-2h ustawy oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników. Prawo do odliczenia podatku naliczonego mogą Państwo zrealizować pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy”.
Podobnie DKIS wypowiedział się wydając interpretację indywidualną z dnia 6 marca 2025 r. o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.28.2025.1.MK. Stwierdził on że: „Odnośnie wydatków poniesionych na realizację inwestycji w zakresie nabycia i montażu Mikroinstalacji oraz wydatków w zakresie zakupu energii do punktu poboru w Budynku przysługuje Państwu prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego w takim zakresie w jakim wydatki te są związane z wykonywaniem opodatkowanej podatkiem VAT działalności gospodarczej z uwzględnieniem zasad określonych w art. 86 ust. 2a-2h ustawy oraz § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników”.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”.
W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.
Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności pozostających poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług oraz zwolnionych.
Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:
Pod pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:
Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.
Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.
W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:
·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 15 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:
1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach wykonywanej działalności dokonuje zarówno czynności opodatkowanych, zwolnionych jak i niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gmina jest organem wykonującym zadania publiczne, własne i zlecone z zakresu administracji rządowej nałożone ustawami. Zdecydowana większość zadań wykonywana jest w ramach reżimu publicznoprawnego, jednak niektóre z dokonywanych czynności Gmina wykonuje na podstawie umów cywilnoprawnych. Do zadań Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Gmina planuje realizację przedsięwzięcia pn.: „(…)”. Pod hasłem „Modernizacja energetyczna” Wnioskodawca rozumie montaż instalacji fotowoltaicznej na budynkach zajętych w całości lub w części przez jednostki ochotniczych straży pożarnych.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr I, tj.: Rozbudowa istniejącej już Instalacji PV zlokalizowanej na dachu budynku współdzielonym przez Gminny Ośrodek Kultury oraz OSP w miejscowości (…).
Jak wskazano w opisie sprawy, Gminny Ośrodek Kultury (GOK) jest samorządową instytucją kultury. Nie jest jednostką scentralizowaną z Gminą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. GOK jest odrębnym od Gminy podatnikiem VAT. OSP w miejscowości (…) nie jest jednostką scentralizowaną z Gminą w rozumieniu przepisów UPTU. OSP w (…) ma status stowarzyszenia i jest wpisane do rejestru stowarzyszeń. OSP korzysta z budynku będącego własnością Gminy na podstawie umowy użyczenia zawartej z GOK. W Państwa ocenie, powstała, rozbudowana instalacja fotowoltaiczna nie będzie wykorzystywana przez Gminę do celów związanych z działalnością gospodarczą. Nie przyczyni się ona bowiem w żadnym stopniu do wygenerowania przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej (tj. nie będzie wykorzystywana ani do czynności podlegających opodatkowaniu VAT ani zwolnionych z opodatkowania VAT) w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W ocenie Gminy, instalacja fotowoltaiczna będzie wykorzystywana wyłącznie do celów innych niż działalność gospodarcza. W ocenie Gminy, instalacja fotowoltaiczna jest/będzie wykorzystywana wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wprowadzanie przez Gminę do sieci elektroenergetycznej nadwyżek energii wyprodukowanej w instalacji PV rozliczanych w systemie net-metering nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jak stanowi art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1361 ze zm.), zwanej dalej ustawą o OZE:
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
mikroinstalacja – instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW.
Według art. 2 pkt 27a ustawy o OZE:
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
prosument energii odnawialnej – odbiorcę końcowego wytwarzającego energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji, pod warunkiem że w przypadku odbiorcy końcowego niebędącego odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, nie stanowi to przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej określonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 773).
Stosownie do art. 3 ustawy o OZE:
Podjęcie i wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii wymaga uzyskania koncesji na zasadach i warunkach określonych w ustawie - Prawo energetyczne, z wyłączeniem wytwarzania energii elektrycznej:
1)w mikroinstalacji;
2)w małej instalacji;
3)wyłącznie z biogazu rolniczego, w tym w kogeneracji w rozumieniu art. 3 pkt 33 ustawy – Prawo energetyczne;
4)wyłącznie z biopłynów.
W myśl z art. 4 ust. 1 ustawy o OZE:
Sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne przez prosumenta energii odnawialnej wytwarzającego energię elektryczną w mikroinstalacji o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej:
1)większej niż 10 kW – w stosunku ilościowym 1 do 0,7;
2)nie większej niż 10 kW – w stosunku ilościowym 1 do 0,8.
Na podstawie art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE:
Sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od 1 lipca 2022 r. przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, wytwarzającego energię elektryczną w instalacji odnawialnego źródła energii, której przyłączenie do sieci elektroenergetycznej i wprowadzenie z niej energii elektrycznej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej po raz pierwszy nastąpiło po 31 marca 2022 r., z wyłączeniem mikroinstalacji przyłączonych do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej zgodnie z art. 4d ust. 2-11, wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne.
Stosownie do art. 4 ust. 2 ustawy o OZE:
Rozliczenia, o którym mowa w ust. 1 i 1a, w odniesieniu do:
1) prosumenta energii odnawialnej – dokonuje się z uwzględnieniem zasad, o których mowa w ust. 2a-2d, na podstawie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego dokonującego pomiaru ilości energii elektrycznej w punkcie poboru energii prosumenta energii odnawialnej;
2) prosumenta zbiorowego energii odnawialnej – dokonuje się z uwzględnieniem zasad, o których mowa w ust. 2a-2d, na podstawie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego dokonującego pomiaru ilości energii elektrycznej:
a) wytworzonej w mikroinstalacji lub małej instalacji, przy czym ilość energii elektrycznej wytworzonej ustala się odpowiednio do udziału prosumenta zbiorowego energii odnawialnej w wytwarzaniu energii odnawialnej w tej instalacji, określonego w umowie, o której mowa w art. 4a ust. 1,
b) pobranej przez prosumenta zbiorowego energii odnawialnej;
3) prosumenta wirtualnego energii odnawialnej – dokonuje się z uwzględnieniem zasad, o których mowa w ust. 2b-2d, na podstawie:
a) wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego dokonującego pomiaru ilości energii elektrycznej pobranej przez prosumenta wirtualnego energii odnawialnej,
b) ilości energii elektrycznej wytworzonej przez prosumenta wirtualnego energii elektrycznej w instalacji odnawialnego źródła energii, zgłoszonej przez podmioty odpowiedzialne za bilansowanie handlowe tej instalacji odnawialnego źródła energii i sprzedawcy energii prosumenta wirtualnego energii elektrycznej, do operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego w ramach bilansowania handlowego, o którym mowa w ustawie – Prawo energetyczne. Ilość energii elektrycznej wytworzonej przez prosumenta wirtualnego energii elektrycznej w instalacji odnawialnego źródła energii ustala się jako iloczyn:
- udziału prosumenta wirtualnego energii odnawialnej w wytwarzaniu energii odnawialnej w instalacji odnawialnego źródła energii, określonego w umowie, o której mowa w art. 4a ust. 1, oraz
- ilości energii elektrycznej określonej dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t) jako energia planowana do wprowadzenia do sieci z tej instalacji odnawialnego źródła energii – w przypadku gdy instalacja odnawialnego źródła energii i sprzedawca energii mają różny podmiot odpowiedzialny za bilansowanie handlowe, albo
- ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej z tej instalacji odnawialnego źródła energii, w przypadku gdy instalacja odnawialnego źródła energii i sprzedawca energii mają ten sam podmiot odpowiedzialny za bilansowanie handlowe i sprzedawca energii wyrazi zgodę na taki sposób ustalania ilości energii elektrycznej wytworzonej w instalacji odnawialnego źródła energii.
W myśl art. 4 ust. 3a ustawy o OZE:
Sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia, o którym mowa w ust. 1a pkt 2, na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanych zgodnie z ust. 2a-2d, w zakresie różnicy pomiędzy wartością energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, ustaloną w sposób określony w art. 4b, oraz wartością energii elektrycznej pobranej z tej sieci, ustaloną w sposób określony w art. 4c ust. 3.
Szczegółowy sposób rozliczania prosumenta z udostępnionej energii regulują przepisy art. 4 ust. 2a-7 ustawy o odnawialnych źródłach energii.
Zgodnie z art. 4 ust. 5 ustawy o OZE:
Rozliczeniu podlega energia elektryczna wprowadzona do sieci dystrybucyjnej nie wcześniej niż na 12 miesięcy przed datą wprowadzenia energii do sieci. Jako datę wprowadzenia energii elektrycznej do sieci przyjmuje się ostatni dzień danego miesiąca kalendarzowego, w którym ta energia została wprowadzona do sieci, z zastrzeżeniem, że niewykorzystana energia elektryczna w danym okresie rozliczeniowym przechodzi na kolejne okresy rozliczeniowe, jednak nie dłużej niż na kolejne 12 miesięcy od daty wprowadzenia tej energii do sieci.
Stosownie do art. 4 ust. 10 ustawy o OZE:
Pobrana energia elektryczna podlegająca rozliczeniu, o którym mowa w ust. 1 i 1a, jest zużyciem energii wyprodukowanej na potrzeby własne przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej i nie stanowi:
1) sprzedaży energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju,
2) zużycia energii elektrycznej przez nabywcę końcowego, jeżeli nie została od niej zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tej energii elektrycznej nabywcy końcowemu
– w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1542, 1598 i 1723).
W myśl art. 4 ust. 10a ustawy o OZE:
W zakresie pobranej energii elektrycznej podlegającej rozliczeniu, o którym mowa w ust. 1 i 1a, nie stosuje się obowiązków, o których mowa w:
1) art. 52 ust. 1;
2) art. 10 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1047).
Natomiast art. 4 ust. 11 pkt 1 ustawy o OZE stanowi, że:
W przypadku gdy prosument energii odnawialnej w ramach rozliczenia, o którym mowa w ust. 1, nie odbierze energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie 12 miesięcy od daty jej wprowadzenia do sieci zgodnie z ust. 5, to nieodebraną energią dysponuje sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, w celu pokrycia kosztów rozliczenia, w tym opłat, o których mowa w ust. 4.
Zgodnie z art. 4b ust. 1 ustawy o OZE:
W przypadku prosumenta energii odnawialnej lub prosumenta zbiorowego energii odnawialnej, który po raz pierwszy wytworzył energię elektryczną w instalacji odnawialnego źródła energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej do dnia 30 czerwca 2024 r., wartość energii elektrycznej, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi iloczyn:
1) sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej lub prosumenta zbiorowego energii odnawialnej w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne;
2) rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 6, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.
Jak stanowi art. 4b ust. 2 ustawy o OZE:
W przypadku prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, który po raz pierwszy wytworzył energię elektryczną w instalacji odnawialnego źródła energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od dnia 1 lipca 2024 r., wartość energii elektrycznej, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi sumę następujących iloczynów wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu:
1) ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną;
2) rynkowej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 4, przy czym jeżeli wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t), to w celu wyznaczania wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie t przez prosumenta energii odnawialnej niebędącego równocześnie prosumentem zbiorowym energii odnawialnej lub prosumentem wirtualnym energii odnawialnej przyjmuje się cenę równą zero, z zastrzeżeniem ust. 17 i 18.
Stosownie do art. 4c ust. 1-10 ustawy o OZE:
1. Sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, w celu prowadzenia rozliczeń, o których mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, prowadzi konto dla prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, zwane dalej „kontem prosumenta”, na którym ewidencjonuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej, o których mowa w art. 4 ust. 1a, oraz wynikającą z nich wartość środków za energię elektryczną należną prosumentowi za energię elektryczną wprowadzoną do sieci, zwaną dalej „depozytem prosumenckim”.
2. Depozyt prosumencki przeznaczany jest na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy prowadzącego konto prosumenta, o którym mowa w ust. 1.
3. Zobowiązanie prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, o którym mowa w ust. 2, określa się dla danego okresu rozliczeniowego jako sumę iloczynów, dla wszystkich okresów rozliczania niezbilansowania (t) w okresie rozliczeniowym, ilości energii elektrycznej pobranej z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb(t) przyjmującym wartość dodatnią, oraz ceny sprzedaży energii elektrycznej uwzględniającej obowiązkowe obciążenia podatkowe i fiskalne, stosowanej w rozliczeniach pomiędzy sprzedawcą i prosumentem dla tego okresu rozliczenia niezbilansowania.
4. Wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana, zwiększana o współczynnik 1,23 i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym.
5. Kwota środków stanowiąca depozyt prosumencki może być rozliczana na koncie prosumenckim przez 12 miesięcy od dnia przypisania tej kwoty jako depozyt prosumencki na koncie prosumenta.
6. Po upływie 12 miesięcy od dnia przypisania danej kwoty środków do depozytu prosumenckiego niewykorzystane lub niezwrócone na podstawie przepisu art. 4 ust. 11 pkt 2 środki umarza się.
7. Na rozliczenie ze sprzedawcą w pierwszej kolejności przeznacza się środki o najstarszej dacie przypisania do konta prosumenta jako depozyt prosumencki.
8. Prosument energii odnawialnej, prosument zbiorowy energii odnawialnej lub prosument wirtualny energii odnawialnej korzystający z dostaw sprzedawcy innego niż sprzedawca zobowiązany, o którym mowa w art. 40 ust. 1, ma prawo do zmiany tego sprzedawcy na sprzedawcę zobowiązanego, o którym mowa w art. 40 ust. 1, i korzystania z rozliczenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2.
9. Sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dolicza do konta prosumenta wartość energii elektrycznej wytworzonej i niezużytej przez prosumenta energii odnawialnej lub prosumenta zbiorowego energii odnawialnej, który korzystał z rozliczenia, o którym mowa w art. 4:
1) ust. 1 – w przypadku, o którym mowa w art. 4 ust. 1b;
2) ust. 1a pkt 1.
Przepis art. 4 ust. 11 pkt 2 stosuje się odpowiednio.
10. Wartość energii elektrycznej wytworzonej i niezużytej, o której mowa w ust. 9:
1) pkt 1, wyznacza się na podstawie średniej miesięcznej ceny rynkowej obowiązującej dla miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym następuje koniec sposobu rozliczenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1,
2) pkt 2, wyznacza się na podstawie miesięcznej rynkowej ceny energii elektrycznej dla czerwca 2022 r.
– ustalanej zgodnie z art. 4b ust. 6.
Zgodnie z art. 4d ust. 2 ustawy o OZE:
Z rozliczeń, o których mowa w art. 4 ust. 1, korzysta prosument energii odnawialnej, którego mikroinstalacja została przyłączona do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej:
1) po 31 marca 2022 r. na podstawie kompletnego i poprawnego zgłoszenia, o którym mowa w art. 7 ust. 8d4 ustawy – Prawo energetyczne, złożonego przez tego prosumenta energii odnawialnej w terminie do 31 marca 2022 r., z zastrzeżeniem ust. 3;
2) do 31 marca 2022 r., ale wprowadzenie energii elektrycznej do tej sieci nastąpiło po raz pierwszy po 31 marca 2022 r.;
3) po 31 marca 2022 r. na podstawie kompletnego i poprawnego zgłoszenia, o którym mowa w art. 7 ust. 8d4 ustawy – Prawo energetyczne, złożonego w terminie do 31 grudnia 2023 r., w przypadku gdy prosument ten w terminie do 31 marca 2022 r. zawarł umowę na zakup, montaż lub dofinansowanie tej mikroinstalacji z jednostką samorządu terytorialnego lub innym podmiotem, który realizuje projekt, o którym mowa w art. 2 pkt 18 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz.U. z 2020 r. poz. 818), dofinansowany w ramach regionalnego programu operacyjnego, o którym mowa w art. 2 pkt 17 lit. c tej ustawy, z uwzględnieniem ust. 6.
Na mocy art. 4 ust. 8 ustawy o OZE:
Wytwarzanie i wprowadzanie do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej energii elektrycznej, o której mowa w ust. 1 oraz ust. 1a, przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej niebędącego przedsiębiorcą, o którym mowa w ustawie – Prawo przedsiębiorców, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 tej ustawy.
Należy zauważyć, że do dnia 14 lipca 2018 r. obowiązywał art. 4 ust. 9 ustawy o OZE, zgodnie z którym wprowadzanie energii elektrycznej do sieci, a także pobieranie tej energii z sieci, o których mowa w ust. 1, nie są świadczeniem usług ani sprzedażą w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Wskazany art. 4 ust. 9 ustawy o OZE został uchylony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. 2018 r. poz. 1276). Co do zasady zatem czynności, o których mowa w tym przepisie, mogą stanowić czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o ile są dokonywane przez podatników tego podatku.
W wyroku w sprawie C-219/12 Fuchs Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że:
„Eksploatacja zainstalowanego na służącym prywatnym celom domu mieszkalnym lub obok niego modułu fotowoltaicznego, skonstruowanego w ten sposób, że po pierwsze ilość wytworzonej energii elektrycznej jest zawsze niższa od ilości energii elektrycznej ogółem zużytej przez użytkownika modułu do celów prywatnych, a po drugie energia ta jest dostarczana do sieci za wynagrodzeniem o charakterze stałym, stanowi «działalność gospodarczą» w rozumieniu tych przepisów”.
Ustawa nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Zatem, istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą będącą świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego). Za dokonanie tych czynności, wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi mieć ono postać pieniężną, gdyż wynagrodzenie (odpłatność) jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłatą za towar lub usługę może być inny towar lub usługa), albo mieszaną (zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa). Innymi słowy, musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług.
Jak już więc wskazano, sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, co znajduje potwierdzenie w ww. wyroku TSUE w sprawie C-219/12.
Jak wynika z opisu sprawy, rozbudowa istniejącej Instalacji PV, zlokalizowanej na dachu budynku zajmowanego przez GOK oraz OSP, spowoduje zwiększenie produkcji energii elektrycznej generowanej za jej pomocą. Instalacja PV podłączona jest do licznika wspólnego dla obu jednostek, nie istnieje możliwość wyodrębnienia tego ile energii elektrycznej zostało wyprodukowane przez każdą z nich osobno. W związku z tym, całość wyprodukowanej energii oraz związane z nią rozliczenia będą dotyczyć zarówno GOK, jak i OSP. Rozliczenie nadwyżek wyprodukowanej energii elektrycznej w instalacji odbywać się będzie według dotychczas stosowanych zasad (Net-metering). Za wprowadzone w ten sposób do sieci nadwyżki energii elektrycznej Gmina nie otrzyma jakiegokolwiek wynagrodzenia, a co za tym idzie nie zostanie wystawiony jakikolwiek dokument sprzedaży. W związku z rozbudową istniejącej już instalacji PV, znajdującej się na dachu budynku współdzielonego przez GOK oraz OSP, zostanie podpisany aneks do istniejącej umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. Z treści aneksu będzie wynikało, że rozliczenia z przedsiębiorstwem energetycznym w dalszym ciągu odbywać się będą na zasadach net-metering.
Mając na uwadze przepisy prawa oraz opis sprawy należy podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług co do zasady podlegają czynności wykonywane odpłatnie.
Tym samym, opodatkowana podatkiem od towarów i usług będzie co do zasady energia elektryczna wprowadzona do sieci przez producenta w przypadku, gdy wystąpi z tego tytułu wynagrodzenie. Przy czym, wobec funkcjonującego na gruncie ustawy o OZE systemu tzw. „net-meteringu”, o którym mowa w ww. art. 4 ust. 1 tej ustawy – należy uznać, że opodatkowaniu podlegać będzie w takim przypadku nadwyżka energii elektrycznej wprowadzonej przez producenta do sieci, nad energią przez niego z sieci pobraną.
Natomiast w przypadku, gdy prosument energii elektrycznej nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia za nadwyżki wyprodukowanej energii i nadwyżki te w określonych terminach „przepadają”, nie uznaje się takich czynności za opodatkowane VAT.
Jak wynika z opisu sprawy, rozliczenie nadwyżek wyprodukowanej energii elektrycznej w instalacji odbywać się będzie według dotychczas stosowanych zasad (Net-metering). Za wprowadzone w ten sposób do sieci nadwyżki energii elektrycznej nie otrzymają Państwo jakiegokolwiek wynagrodzenia, a co za tym idzie nie zostanie wystawiony jakikolwiek dokument sprzedaży.
Zatem, wprowadzanie przez Państwa do sieci elektroenergetycznej energii wyprodukowanej w instalacjach rozliczanych w systemie „net-metering” nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ponadto jak Państwo wskazali we wniosku, budynek współdzielony przez GOK oraz OSP nie służy i nie będzie służyć czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. Gmina będzie wykorzystywać budynek wraz z zamontowanymi panelami fotowoltaicznymi wyłącznie w celu nieodpłatnego użyczenia na rzecz GOK – a zatem wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT. Ponadto, rozbudowana instalacja fotowoltaiczna nie będzie wykorzystywana przez Gminę do celów związanych z działalnością gospodarczą. Nie przyczyni się ona w żadnym stopniu do wygenerowania przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej (tj. nie będzie wykorzystywana ani do czynności podlegających opodatkowaniu VAT ani zwolnionych z opodatkowania VAT) w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Przedmiotowa instalacja fotowoltaiczna będzie wykorzystywana przez Gminę wyłącznie do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU.
Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy jest uwarunkowane tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zasada ta wyłącza tym samym możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu. Oznacza to, że podstawowym warunkiem, który uprawnia do odliczenia podatku naliczonego, jest związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny.
W omawianej sprawie warunek, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ nabyte w ramach realizacji Inwestycji nr I towary i usługi nie są/nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych. W związku z powyższym, nie mają/nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji przedmiotowej Inwestycji.
Podsumowując, stwierdzam, że nie mają/nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr I, tj.: Rozbudowa istniejącej już Instalacji PV zlokalizowanej na dachu budynku współdzielonym przez Gminny Ośrodek Kultury oraz OSP w miejscowości (…).
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należało uznać za prawidłowe.
Kolejne Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT, w związku z realizacją Inwestycji w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr II, tj.: Budowa nowych Instalacji PV na dachach budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP w miejscowościach: (…).
Jak wskazano w opisie sprawy, GOK jest samorządową instytucją kultury. Nie jest jednostką scentralizowaną z Gminą. Jednostki OSP w miejscowościach: (…) nie są jednostkami scentralizowanymi z Gminą w rozumieniu przepisów UPTU. Wszystkie ww. jednostki OSP maja status stowarzyszenia i są wpisane do rejestru stowarzyszeń. Każda jednostka OSP (...) korzysta z części danego budynku (w części zajętej na remizy strażackie) na podstawie zawartych z Gminą umów użyczenia. Każdy z budynków (objętych zadaniem nr II wniosku) składa się z części przeznaczonej na świetlice (GOK) oraz z części przeznaczonej na remizy strażackie (na potrzeby OSP). GOK administruje każdym z budynków w części przeznaczonej na świetlice. Zarząd nad częścią budynku (świetlica) odbywa się na podstawie umów dzierżawy zawartych pomiędzy Gminą a GOK. W przypadku części budynków przeznaczonych na remizy strażackie udostępnienie obiektu odbywa się nieodpłatnie na podstawie umowy użyczenia między Gminą a OSP.
Ponadto, jak Państwo wskazali, prosumentem energii odnawialnej, w rozumieniu art. 2 pkt 27a ustawy o odnawialnych źródłach energii, w związku z montażem instalacji fotowoltaicznych, na będących przedmiotem wniosku budynkach współdzielonych przez świetlice oraz OSP będzie GOK. To GOK będzie podmiotem wystawiającym faktury z tytułu wprowadzenia do sieci nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej z OZE. GOK będzie stroną rozliczenia w zakresie sprzedaży energii z instalacji PV zamontowanej na budynkach współdzielonych przez świetlice i OSP. Powyższe wynika/będzie wynikać z Umowy kompleksowej o świadczenie usług kompleksowej energii elektrycznej (i aneksów do ww. umowy). Z ww. umowy będzie wynikać, że stroną rozliczenia nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej z OZE będzie GOK, a nie Gmina. GOK administruje budynkami świetlic na podstawie umów dzierżawy oraz faktycznie ponosi koszty zużycia energii elektrycznej w całym budynku (faktury zakupowe dotyczące energii elektrycznej od przedmiotowego budynku przedsiębiorstwo energetyczne jest/będzie wystawiać na GOK, a nie na Gminę). GOK pokrywa też koszty energii elektrycznej w części budynku, z której korzysta OSP.
Dodatkowo, instalacje fotowoltaiczne będą własnością Gminy. Każda z instalacji fotowoltaicznych objętych opisem sprawy w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr II, będzie stanowiła mikroinstalację w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o odnawialnych źródłach energii. Gmina zawarła umowę z przedsiębiorstwem energetycznym. Rozliczenia wyprodukowanej z instalacji fotowoltaicznej energii elektrycznej, odbywać się będą na zasadach net-billing w rozumieniu przepisów UOZE. Umowa nie przewiduje/nie będzie przewidywała widywała wynagrodzenia dla Gminy w związku z wyprodukowaną energią elektryczną z instalacji fotowoltaicznych objętych zakresem zadania nr II przedmiotowego wniosku o wydanie interpretacji. Ewentualne wynagrodzenie w tym przypadku będzie uzyskiwał GOK – który będzie rozliczał się na zasadach net-billingu z przedsiębiorstwem energetycznym. Stroną umowy zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym jest Gmina. Faktury sprzedażowe wystawiane będą przez GOK, ponieważ administruje on budynkami, na których wybudowane zostaną instalacje fotowoltaiczne. Ponadto, w umowie zawartej przez Gminę z przedsiębiorstwem energetycznym Gminny Ośrodek Kultury został wskazany jako podmiot objęty przedmiotem zamówienia i zobowiązany do wystawiania faktur z tytułu sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego. Zgodnie z umową kompleksową GOK będzie również odbiorcą energii elektrycznej na budynkach administrowanych przez GOK – zatem faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej będą wystawiane przez przedsiębiorstwo energetyczne na rzecz GOK. Natomiast OSP nie jest obciążany kosztami energii elektrycznej ani przez GOK ani przez Gminę. Rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci będzie odbywało się w oparciu o art. 4 ust. 1a pkt 2 UOZE. Przy czym, jak już wspomniano to GOK będzie korzystał z rozliczania się z nadwyżek wyprodukowanej energii elektrycznej i wpuszczonej do sieci. Gmina nie będzie wykorzystywać nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanych z instalacji OZE, to GOK będzie rozliczał się z przedmiotowych nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej z OZE, a nie Gmina (co będzie wynikało z umowy kompleksowej zawartej między Gminą a przedsiębiorstwem energetycznym). Zatem, nadwyżka energii będzie mogła zostać wykorzystana przez GOK w późniejszym terminie. Rozliczenie wartości energii odbywa się w cyklu miesięcznym, natomiast zgromadzone środki na depozycie prosumenckim mogą być wykorzystane przez okres 12 miesięcy od dnia uznania tego depozytu. Zgodnie z przepisami UOZE niewykorzystane w powyższym okresie środki zgromadzone w depozycie są zwracane GOK-owi przez przedsiębiorstwo energetyczne w formie nadpłaty w terminie nie dłuższym niż do końca 13-go miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość nadpłaty zwracanej przez sprzedawcę nie może jednak przekroczyć 20% wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty. Po upływie 12 miesięcy od dnia przypisania danej kwoty środków do depozytu prosumenckiego, niewykorzystane lub niezwrócone środki umarza się, a zatem wówczas nadwyżka przepada.
Jak Państwo wskazali, instalacja fotowoltaiczna będzie wykorzystywana przez Gminę zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (dzierżawa części budynku na rzecz GOK), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (użyczenie części budynku (remizy) na rzecz OSP). Żadna z przedmiotowej instalacji nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych z opodatkowania VAT. Instalacja fotowoltaiczna (powstała w ramach realizowanego zadania nr II) jest/będzie wykorzystywana przez Gminę wyłącznie do czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jak i niepodlegających opodatkowaniu VAT. Gmina nie będzie miała możliwości przyporządkowania wydatków poniesionych na instalacje fotowoltaiczne powstałe w ramach zadania II w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Na ten moment Gmina nie posiada informacji o tym, czy dla każdego budynku, na którym będzie zamontowana instalacja fotowoltaiczna, będzie wystawiona odrębna faktura, czy też będzie wystawiona zbiorcza faktura dokumentująca wydatki łącznie dla wszystkich budynków. Niemniej jednak Gmina będzie dysponować danymi umożliwiającymi dokładne określenie wartości wydatku przypadającego na dany budynek. Dane te mogą wynikać z protokołów odbioru czy też na fakturze mogą zostać wyodrębnione pozycje dotyczące danego obiektu. Zatem, Gmina będzie w stanie przyporządkować wydatki związane z realizacją zadania nr II Projektu, do każdego z budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP, na którym zostanie wykonana instalacja fotowoltaiczna.
W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie z art. 693 § 1 i 2 z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
§ 1. Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
§ 2. Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków.
Umowa dzierżawy jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Wynika z tego, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne, należne za używanie nieruchomości przez jej dzierżawcę. Podstawową usługą świadczoną na rzecz dzierżawcy jest natomiast usługa dzierżawy.
Zatem, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, dzierżawa nieruchomości, z uwagi na fakt, że wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych skutkujących uzyskiwaniem korzyści majątkowych (w pieniądzu lub w świadczeniu innego rodzaju), stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Wskazać zatem należy, iż zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:
Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1) zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2) obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
W świetle art. 86 ust. 2c ustawy:
Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:
1) średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
2) średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
3) roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
4) średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.
W myśl art. 86 ust. 22 ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:
Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a, 10 i 10c-10g stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 86 ust. 2h ustawy:
W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.
Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.
Zgodnie z § 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia:
Rozporządzenie:
1) określa w przypadku niektórych podatników, sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz
2) wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.
Zakres ww. regulacji obejmuje m.in. jednostki samorządu terytorialnego.
Zgodnie z § 2 pkt 8 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to:
a)urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,
b)jednostkę budżetową,
c)zakład budżetowy.
W myśl § 2 pkt 5 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o urzędzie obsługującym jednostkę samorządu terytorialnego – rozumie się przez to urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, działający w formie samorządowej jednostki budżetowej.
W przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jego poszczególnych jednostek organizacyjnych.
Stosownie do § 3 ust. 2 rozporządzenia:
Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:
X = A x 100/DUJST
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,
DUJST – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
Zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o obrocie – rozumie się przez to podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, w zakresie:
a)dokonywanych przez podatników:
-odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,
-odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
-eksportu towarów,
-wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.
W myśl § 2 pkt 9 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o dochodach wykonanych urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego – rozumie się przez to dochody obejmujące dochody publiczne, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych – wynikające ze sprawozdania rocznego z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o:
a) dochody, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 lit. b-d i pkt 5 ustawy o finansach publicznych,
b) zwrot różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy, lub zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy,
c) dochody wykonane jednostki budżetowej powiększone o kwotę stanowiącą równowartość środków przeznaczonych na wypłatę przez tę jednostkę, na podstawie odrębnych przepisów, zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych, celem realizacji zadań jednostki samorządu terytorialnego,
d) środki finansowe pozostające na wydzielonym rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, odprowadzone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
e) wpłaty nadwyżki środków obrotowych zakładu budżetowego,
f) kwoty stanowiące równowartość środków, innych niż stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, przekazanych zakładom budżetowym, innym jednostkom sektora finansów publicznych oraz innym osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, z wyłączeniem kwot, które zostały zwrócone, celem realizacji przez te podmioty zadań jednostki samorządu terytorialnego,
g) odszkodowania należne jednostce samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty odszkodowań stanowiących zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.
Stosownie do § 3 ust. 5 rozporządzenia:
Dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, dochody wykonane jednostki budżetowej oraz przychody wykonane zakładu budżetowego nie obejmują odpowiednio dochodów lub przychodów uzyskanych z tytułu:
1) dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane odpowiednio przez jednostkę samorządu terytorialnego lub jednostkę organizacyjną jednostki samorządu terytorialnego do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane odpowiednio do środków trwałych jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego – używanych na potrzeby prowadzonej przez te jednostki działalności;
2) transakcji dotyczących:
a)pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,
b)usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.
Powołany wyżej przepis art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych.
Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy.
W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem VAT. Towarzyszą one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą.
Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT.
Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy – przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy, czy nieodpłatną działalność statutową.
Z powołanych powyżej przepisów wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego podatnik powinien w pierwszej kolejności przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości.
Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz (w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych od podatku) w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.
W myśl art. 90 ust. 1 ustawy:
W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Natomiast art. 90 ust. 2 ustawy stanowi, że:
Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
W świetle art. 90 ust. 3 ustawy:
Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
Ponadto, zgodnie z art. 90 ust. 10a ustawy:
W przypadku jednostki samorządu terytorialnego proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy ust. 3-6 i 8-10 stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 90 ust. 10b ustawy:
Przez jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 10a, rozumie się:
1)utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego samorządową jednostkę budżetową lub samorządowy zakład budżetowy;
2)urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski.
Stosownie do cytowanych przepisów na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
Do obowiązków podatnika należy w pierwszej kolejności przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju działalności, z którym wydatki te są związane. Podatnik jest zatem zobowiązany do odrębnego określania, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Każdorazowo zatem, gdy takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną, przy jednoczesnym braku takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT lub zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem.
Wobec powyższego, Państwa obowiązkiem, jako zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT, będzie przypisanie konkretnych wydatków poniesionych w związku z realizacją Zadania do określonego rodzaju działalności gospodarczej (do czynności opodatkowanych) oraz innej niż gospodarcza (do czynności pozostających poza zakresem podatku VAT), z którymi wydatki te będą związane. Zatem będą mieli Państwo obowiązek dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeśli takie wyodrębnienie ww. wydatków będzie możliwe będzie przysługiwało Państwu pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną. Brak będzie natomiast takiego prawa w stosunku do wydatków poniesionych na towary i usługi wykorzystywane do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi. Natomiast jeżeli nie będą mieli Państwo możliwości przypisania w całości poniesionych wydatków na realizację Projektu do działalności gospodarczej, zastosowanie znajdą przepisy art. 86 ust. 2a i następne ustawy.
Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, odnosząc się do wydatków poniesionych przez Państwa związanych z realizacją zadania oznaczonego we wniosku nr II w zakresie montażu instalacji fotowoltaicznej na dachach budynków współdzielonych przez świetlice i OSP, każda z instalacji fotowoltaicznej będzie wykorzystywana przez Gminę zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (dzierżawa części budynku na rzecz GOK), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza [użyczenie części budynku (remizy) na rzecz OSP]. Gmina nie będzie miała możliwości przyporządkowania wydatków poniesionych na instalacje fotowoltaiczne powstałe w ramach zadania II w całości do celów działalności gospodarczej. Każda z przedmiotowej instalacji fotowoltaicznej realizowana w ramach zadania nr II będzie wykorzystywana przez Gminę do czynności podlegających opodatkowaniu VAT (dzierżawa części budynku na rzecz GOK) oraz do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT (nieodpłatne użyczenie części budynku na rzecz OSP). Żadna z przedmiotowej instalacji nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych z opodatkowania VAT.
Zatem – jak wynika z opisu sprawy – przedmiotowe budynki, współdzielone przez świetlice i OSP, na dachach którym ma zostać zamontowana instalacja fotowoltaiczna, są wykorzystywane do:
·czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. nieodpłatne użyczenie części budynku na rzecz OSP oraz
·czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. dzierżawa części budynku na rzecz OSP.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Ponadto, jak Państwo wskazali w opisie sprawy, Gmina nie będzie miała możliwości przyporządkowania wydatków poniesionych na instalacje fotowoltaiczne powstałe w ramach zadania II w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Zatem, w sytuacji, gdy nie mają Państwo możliwości przypisania ponoszonych wydatków na realizację zadania II w całości do działalności gospodarczej, to przysługuje Państwu, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w takim zakresie, w jakim wydatki te są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług z uwzględnieniem zasad określonych w art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników.
Zauważyć przy tym należy, że uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego mogą Państwo zrealizować, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy.
Podsumowując wskazuję, że przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji, w części dotyczącej budowy Instalacji PV, na dachach budynków współdzielonych przez świetlice oraz OSP w miejscowościach: (…) (określonej we wniosku jako zadanie nr II) w takim zakresie, w jakim wydatki te są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług z uwzględnieniem zasad określonych w art. 86 ust. 2a-2h ustawy oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w przypadku braku możliwości przyporządkowania ponoszonych wydatków związanych z montażem instalacji fotowoltaicznej do działalności gospodarczej i poza działalnością gospodarczą.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 uznałem za prawidłowe.
Kolejne Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT, w związku z realizacją Inwestycji w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr III, tj.: Budowa nowych Instalacji PV na dachach budynków zajętych w całości przez jednostki OSP w miejscowościach: (…).
Jak wskazali Państwo we wniosku, budynki OSP, na których planowana jest instalacja systemów fotowoltaicznych, są wyłączną własnością Gminy. Jednostki OSP w miejscowościach: (…) nie są jednostkami scentralizowanymi z Gminą w rozumieniu przepisów UPTU. Wszystkie z ww. jednostek OSP maja status stowarzyszenia i są wpisane do rejestru stowarzyszeń. OSP korzystają z części budynków przeznaczonych na remizy na podstawie zawartych z Gminą nieodpłatnych umów użyczenia budynku. Nowo wybudowane Instalacje PV zlokalizowane będą na dachach budynków użytkowanych wyłącznie przez jednostki OSP zostaną podłączone do indywidualnych, odrębnych liczników przypisanych do każdego z tych budynków. W przypadku każdej z instalacji fotowoltaicznej objętej zadaniem oznaczonym we wniosku nr III zamontowanej na budynkach zajętych przez OSP – to Gmina będzie prosumentem energii odnawialnej, w rozumieniu art. 2 pkt 27a UOZE. Każda z instalacji fotowoltaicznej objęta opisem sprawy w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr III, będzie stanowiła mikroinstalację w rozumieniu art. 2 pkt 19 UOZE. W konsekwencji, wszelkie umowy dotyczące dostawy energii elektrycznej, jak również jej ewentualnego wprowadzania do sieci elektroenergetycznej, będą zawierane bezpośrednio przez Gminę z przedsiębiorstwem energetycznym. Jak wynika z zawartej umowy z przedsiębiorstwem energetycznym, rozliczenia wyprodukowanej z instalacji fotowoltaicznej energii elektrycznej, odbywać się będą na zasadach net-billing w rozumieniu przepisów ustawy o odnawialnych źródłach energii. Umowa ta, przewiduje/będzie przewidywała wynagrodzenie dla Gminy w związku z wyprodukowaną energią elektryczną z instalacji fotowoltaicznych (zrealizowanych w ramach zadania nr III) na zasadach net-billing w rozumieniu przepisów ustawy o UOZE. W przypadku każdej z instalacji, o której mowa w zadaniu III przedmiotowego wniosku, rozliczenie wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci będzie odbywało się w oparciu o art. 4 ust. 1a pkt 2 UOZE. Nadwyżka energii będzie mogła zostać wykorzystana przez Gminę w późniejszym terminie. Rozliczenie wartości energii odbywa się w cyklu miesięcznym, natomiast zgromadzone środki na depozycie prosumenckim mogą być wykorzystane przez okres 12 miesięcy od dnia uznania tego depozytu. Zgodnie z przepisami UOZE, niewykorzystane w powyższym okresie środki zgromadzone w depozycie są zwracane Gminie przez przedsiębiorstwo energetyczne w formie nadpłaty w terminie nie dłuższym niż do końca 13. miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość nadpłaty zwracanej przez sprzedawcę nie może jednak przekroczyć 20% wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty. Po upływie 12-tu miesięcy od dnia przypisania danej kwoty środków do depozytu prosumenckiego niewykorzystane lub niezwrócone środki umarza się, a zatem wówczas nadwyżka przepada.
Gmina, jako właściciel Instalacji, będzie wystawiała faktury sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej operatorowi, koszty zużycia energii elektrycznej będą pokrywane z budżetu Gminy. Faktury zakupu energii będą wystawiane bezpośrednio na Gminę, która pełni rolę nabywcy energii zarówno w odniesieniu do zużycia bieżącego, jak i do rozliczeń z tytułu bilansu energii w systemie net-billingowym. Gmina będzie w stanie przyporządkować wydatki związane z realizacją zadania nr III do każdego obiektu użyteczności publicznej, na którym wykonano instalacje fotowoltaiczne. Zatem, wydatki te będą przyporządkowane do działalności urzędu Gminy bowiem wszystkie obiekty objęte zadaniem nr III będą obiektami zarządzanymi przez urząd Gminy. Ponadto, wskazali Państwo, iż każda z przedmiotowych instalacji będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych VAT, bowiem taką czynnością będzie wprowadzenie przez Gminę nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej przez instalację, która to będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem VAT. Jak i, każda z przedmiotowych instalacji będzie wykorzystywana również do czynności innych niż działalność gospodarcza, bowiem budynki, na których zostaną zamontowane instalacje, będą wykorzystywane do nieodpłatnego udostępnienia obiektów na rzecz OSP. Na ten moment Gmina nie posiada informacji o tym, czy dla każdego budynku, na którym będzie zamontowana instalacja fotowoltaiczna będzie wystawiona odrębna faktura, czy też będzie wystawiona zbiorcza faktura dokumentująca wydatki łącznie dla wszystkich budynków. Niemniej jednak Gmina będzie dysponować danymi umożliwiającymi dokładne określenie wartości wydatku przypadającego na dany budynek. Dane te mogą wynikać z protokołów odbioru czy też na fakturze mogą zostać wyodrębnione pozycje dotyczące danego obiektu. Ponadto, Gmina nie będzie miała możliwości przyporządkowania ponoszonych wydatków w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (dotyczy to każdej z instalacji objętej zadaniem nr III przedmiotowego wniosku o wydanie interpretacji).
Odnosząc się do powyższego należy zaznaczyć, że w świetle zacytowanych wyżej przepisów, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady, wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów, na zasadach dla niej określonych. Kwalifikacji tej nie zmienia treść art. 4 ust. 8 ustawy o OZE, gdyż ustawa o podatku od towarów i usług definiuje we własnym zakresie działalność gospodarczą i definicja ta jest szersza niż np. zakres działalności gospodarczej wynikający z ustawy – Prawo przedsiębiorców.
Ustawa nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Zatem, istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą będącą świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego). Za dokonanie tych czynności, wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi mieć ono postać pieniężną, gdyż wynagrodzenie (odpłatność) jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłatą za towar lub usługę może być inny towar lub usługa), albo mieszaną (zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa). Innymi słowy, musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług.
Jak już więc wskazano, sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, co znajduje potwierdzenie w ww. wyroku TSUE w sprawie C-219/12.
W okolicznościach rozpatrywanej sprawy, w zakresie zadania oznaczonego we wniosku nr III, tj.: Budowa nowych Instalacji PV na dachach budynków zajętych w całości przez jednostki OSP, sprzedaż energii elektrycznej należy rozpatrywać jako działalność gospodarczą w kontekście art. 15 ust. 2 ustawy, a Państwa uznać należy za podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, gdyż w tym przypadku nie występuje wyłączenie jednostki samorządu terytorialnego z grona podatników na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy – bowiem dokonują Państwo/będą Państwo dokonywać dostawy energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji nie jako organ władzy publicznej, lecz na podstawie kompleksowej umowy prosumenckiej, która została zawarta z przedsiębiorstwem energetycznym.
Z przepisów ustawy o OZE wynika, że w przypadku gdy prosument energii odnawialnej lub prosument zbiorowy energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r., wartość energii elektrycznej (o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE) jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego zgodnie z cyt. art. 4b ust. 1 ustawy o OZE, tj. jako iloczyn sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej lub prosumenta zbiorowego energii odnawialnej w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne oraz rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej, o której mowa w art. 4b ust. 5 ustawy o OZE, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.
Natomiast, w przypadku gdy prosument energii odnawialnej lub prosument zbiorowy energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie od 1 lipca 2024 r., wartość energii elektrycznej (o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE) jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego zgodnie z cyt. art. 4b ust. 2 ustawy o OZE i stanowi sumę iloczynów wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu, tj.: ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną i rynkowej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 4, przy czym jeżeli wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t), to w celu wyznaczania wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie t przez prosumenta energii odnawialnej niebędącego równocześnie prosumentem zbiorowym energii odnawialnej lub prosumentem wirtualnym energii odnawialnej przyjmuje się cenę równą zero, z zastrzeżeniem ust. 17 i 18 ustawy o OZE.
Wskazane przepisy wyznaczają zatem wartość kwoty należnej prosumentowi za wprowadzenie energii elektrycznej do sieci określonej według ww. zasad. Kwotę tę należy uznać za wynagrodzenie należne Państwu za dostawę energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji.
Z przywołanych przepisów ustawy o OZE wynika również, że wartość depozytu prosumenta jest przeznaczana na rozliczenie zobowiązań prosumenta, a zatem będzie pomniejszać kwotę podlegającą zapłacie przez prosumenta w danym okresie rozliczeniowym.
W związku z tym, w przypadku wytworzenia przez Państwa energii elektrycznej w mikroinstalacji i wprowadzenia jej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, będą Państwo dokonywali dostawy tej energii, za którą będzie Państwu przysługiwało wynagrodzenie. Depozyt prosumencki, który pokazuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej, o których mowa w art. 4 ust. 1a, oraz wynikającą z nich wartość środków za energię elektryczną należną prosumentowi za energię elektryczną wprowadzoną do sieci, jak wynika z powyższych przepisów, może pomniejszyć kwotę zobowiązania prosumenta wobec sprzedawcy energii elektrycznej z tytułu zakupu tej energii od sprzedawcy. Przeznaczenie depozytu prosumenta na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej, z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy tej energii, nie powoduje, że nie dochodzi do dostawy energii elektrycznej przez prosumenta na rzecz sprzedawcy energii elektrycznej.
W konsekwencji Państwo, jako prosument – zarejestrowany, czynny podatnik VAT, poprzez wprowadzanie energii do sieci energetycznej, dokonują/będą dokonywali na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego, z którym zawarli Państwo kompleksową umowę prosumencką, dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy.
Fakt wzajemnego kompensowania zobowiązania prosumenta wobec przedsiębiorstwa energetycznego i tego przedsiębiorstwa wobec prosumenta (co wynika z art. 4c ust. 3 ustawy o OZE) pozostaje bez wpływu na określenie odpłatnego charakteru dokonywanej przez Państwa dostawy energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji.
W związku z powyższym, wprowadzenie do sieci przez Państwa prądu, który zostanie wyprodukowany w mikroinstalacji zamontowanej na dachach budynków zajętych w całości przez jednostki OSP w ramach realizacji zadania oznaczonego we wniosku nr III, stanowi odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
W związku z tym, zgodnie z Państwa twierdzeniem, każda z instalacji fotowoltaicznej powstała w ramach realizowanego zadania nr III będzie wykorzystywana:
·do czynności podlegających opodatkowaniu VAT – wprowadzenie przez Gminę nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej przez instalację fotowoltaicznę;
·do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT – nieodpłatne udostępnienie budynku, na którym zostanie zamontowana instalacja fotowoltaiczna na rzecz OSP.
Jednocześnie żadna z instalacji fotowoltaicznej powstała w ramach realizowanego zadania nr III nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych z opodatkowania VAT. Ponadto, Gmina będzie w stanie przyporządkować te wydatki (związane z realizacją zadania nr III) do każdego obiektu użyteczności publicznej, na którym wykonano instalacje fotowoltaiczne. Zatem, wydatki te będą przyporządkowane do działalności urzędu Gminy, bowiem wszystkie obiekty objęte zadaniem nr III będą obiektami zarządzanymi przez urząd Gminy.
Ponadto, jak wskazano we wniosku, Gmina nie będzie miała możliwości przyporządkowania ponoszonych wydatków w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu ustawy (dotyczy to każdej z instalacji objętej zadaniem nr III przedmiotowego wniosku).
Zatem, zgodnie z przytoczonymi wyżej przepisami, w sytuacji, gdy nie mają Państwo możliwości przypisania ponoszonych wydatków na realizację zadania III w całości do działalności gospodarczej, to przysługuje Państwu, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w takim zakresie, w jakim wydatki te są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług z uwzględnieniem zasad określonych w art. 86 ust. 2a i następne ustawy z uwzględnieniem przepisu § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r., ustalonym dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
Zauważyć przy tym należy, że uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego mogą Państwo zrealizować, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy.
Podsumowując wskazuję, że przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji, w części dotyczącej budowy Instalacji PV, na dachach budynków zajętych w całości przez jednostki OSP w miejscowościach: (…) (określonej we wniosku jako zadanie nr III) w takim zakresie, w jakim wydatki te są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług z uwzględnieniem zasad określonych w art. 86 ust. 2a-2h ustawy oraz z uwzględnieniem przepisu § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r., ustalonym dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego w przypadku braku możliwości przyporządkowania ponoszonych wydatków związanych z montażem instalacji fotowoltaicznej do działalności gospodarczej i poza działalnością gospodarczą.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,
·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
