Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 maja 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 11 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych przyszłej sprzedaży udziału w działkach niezabudowanych. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest właścicielem udziału wynoszącego 1/4 we własności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgę wieczystą (...). Wnioskodawca nabył udział w drodze dziedziczenia ustawowego po swojej matce. Otwarcie spadku nastąpiło 21 grudnia 2017 r.

Nieruchomość jest niezabudowana i od lat 90. w niedziele odbywa się na niej targowisko. Matka Wnioskodawcy pobierała od wystawców na targowisku opłatę miesięczną i rozliczała ją w formie ryczałtu. Od śmierci matki Wnioskodawca pobiera tę opłatę (w części odpowiadającej posiadanemu udziałowi). Wnioskodawca wykazywał dochody z tytułu opłat w PIT-28, a zaliczki w wysokości 8,5% przychodu wpłacał 1 raz w miesiącu.

Współwłaścicielem nieruchomości w udziale 1/4 był brat Wnioskodawcy - A.A. A.A. 18 listopada 2021 r. zbył swój udział na rzecz spółki Y. Y. sp. z o.o. z siedzibą w (...) chce nabyć od Wnioskodawcy przysługujący mu udział w wysokości 1/4. Nabycie ma nastąpić do 30 grudnia 2025 r. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej.

Przychody uzyskuje (poza opłatą, o której mowa powyżej) z tytułu umowy o pracę.

Przedmiotowa nieruchomość składa się z dwóch działek o numerach geodezyjnych 1/1 i 1/2 i jest to współwłasność ułamkowa.

Opłata pobierana jest na podstawie umów zawartych z osobami handlującymi na terenie nieruchomości; przedmiotem umowy jest umożliwienie tym osobom korzystanie z nieruchomości w czasie trwania targowiska.

Działki objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego: (...) uchwalony Uchwałą Nr (...) Rady Miasta (...) z 28 października 2015 r. (…), w zakresie przeznaczenia działek nr 1/1 i 1/2 na tereny rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m², zabudowy usługowej z zakazem lokalizacji funkcji produkcyjnych i warsztatowych oraz związanych z nimi składów i magazynów.

Wnioskodawca wskazuje, że na dzień sprzedaży działki nie będą zabudowane, na przedmiotowych działkach brak jest jakiegokolwiek utwardzenia, grunt nie jest utwardzony (piach i glina).

Z chwilą sprzedaży nieruchomości nie dojdzie do pierwszego zasiedlenia z uwagi na fakt, że na nieruchomości nie jest posadowiony budynek ani budowla.

Na nieruchomości brak jest jakichkolwiek naniesień.

Umowa przedwstępna została zawarta.

Okoliczności zawarcia kontaktu z nabywcą:

Developer szukał kontaktu z właścicielami działek, celem nabycia gruntu.

Wnioskodawca nadmienia, że posiada również następujące nieruchomości:

1. Dom wybudowany na działce nr 1/3 w miejscowości (...), darowanej od rodziców (umowa darowizny: 4 stycznia 2011 r.),

2. Budynek (pomieszczenia magazynowe) niewykończony na działce nr 1/4 w miejscowości (...) (odziedziczone po rodzicach),

3. Działki nr (...) położone w miejscowości (...), odziedziczone po rodzicach.

Uprzednie sprzedaże nieruchomości:

1. Działka nr 1/5 (odziedziczone po rodzicach),

2. Działka nr 1/6 (odziedziczone po rodzicach).

Nabywca działki jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Wnioskodawca chciałby uzupełnić swoje stanowisko w ten sposób, że nie prowadzi działalności gospodarczej i nigdy nie był zarejestrowany jako przedsiębiorca, ani jako czynny podatnik VAT.

Gdyby nawet na chwilę przyjąć, że działalność Wnioskodawcy polegająca na wynajmowaniu powierzchni pod handel na terenie odziedziczonej nieruchomości stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o VAT (w ocenie Wnioskodawcy nie stanowi), to zbycie udziału w nieruchomości należałoby traktować jako zbycie przedsiębiorstwa lub co najmniej zorganizowanej części przedsiębiorstwa, co wiązałoby się z brakiem obowiązku podatkowego w zakresie podatku VAT i zobowiązania podatkowego na skutek zawarcia przedmiotowej we wniosku transakcji.

Pytanie

Czy w związku ze zbyciem udziału w nieruchomości Wnioskodawca będzie zobowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że z tytułu planowanej transakcji zbycia udziału w nieruchomości na rzecz spółki prawa handlowego, która planuje na nieruchomości zrealizować inwestycję mieszkaniową nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług.

Art. 2 pkt 6 ustawy VAT stanowi, że towarem są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Udział w nieruchomości jest zatem towarem w rozumieniu ustawy o VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Sprzedaż udziału w nieruchomości jest odpłatną dostawą towarów w rozumieniu ustawy o VAT. Jednocześnie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, a art. 15 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dla zdekodowania pojęcia działalności gospodarczej przyjmuje się, że jest to działalność wykonywana w sposób zorganizowany, stały i z zamiarem kontynuacji. Zwracano także na to uwagę w orzecznictwie (por. wyrok WSA w Poznaniu z 15 października 2024 r., I SA/Po 363/24). Odmiennie - działalnością gospodarczą nie jest działanie ze swej istoty jednorazowy, incydentalny. Tak kwestia ta została rozstrzygnięta w wyroku NSA z 28 czerwca 2024 r. (III FSK 939/22) - „Jeżeli dana czynność została wykonana poza zakresem działalności gospodarczej i nie w ramach profesjonalnego obrotu, czy zawodowo, w warunkach systematyczności i powtarzalności, w formie stałej i zorganizowanej, a jedynie incydentalnie, to tym samym nie podlega ona podatkowi VAT”.

Z nieruchomości (udziału) Wnioskodawca, podobnie jak jego matka uzyskiwali przychód, nie był on jednak nigdy objęty podatkiem VAT. Zbycie udziału nie jest działalnością zorganizowaną, nie jest cykliczne i ma charakter jednorazowy, incydentalny. Z przywołanych względów należy uznać, że Wnioskodawca jako sprzedający nie będzie podatnikiem podatku VAT, a transakcja także nie będzie podlegała temu podatkowi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przy czym stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Towarem jest także udział w prawie własności. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Zatem, w świetle powołanych powyżej przepisów zbycie nieruchomości (gruntów, ale i udziałów w nich) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów bądź świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem).

Jednocześnie wskazać należy, iż nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy podlega opodatkowaniu, ale tylko taka, która wykonana jest przez podmiot, który w związku z jej realizacją występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zdefiniowane zostały w art. 15 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem, czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem, w kwestii podlegania opodatkowaniu sprzedaży udziału w działkach, istotne jest, czy w celu dokonania sprzedaży działek, podjął Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Skutkowałoby to koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast - jak wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny, to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Ze wskazanych powyżej orzeczeń wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego.

Kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, reguluje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwana dalej: Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 535 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego:

Z opisu sprawy wynika, że nigdy nie był Pan zarejestrowany jako przedsiębiorca, ani jako czynny podatnik VAT.

Jest Pan właścicielem udziału wynoszącego 1/4 we własności nieruchomości składającej się z dwóch działek o numerach geodezyjnych 1/1 i 1/2. Przedmiotowy udział nabył Pan w drodze dziedziczenia ustawowego po swojej matce. Otwarcie spadku nastąpiło 21 grudnia 2017 r.

Działki objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i położone są na terenach rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m², zabudowy usługowej z zakazem lokalizacji funkcji produkcyjnych i warsztatowych oraz związanych z nimi składów i magazynów. Na dzień sprzedaży działki nie będą zabudowane, na przedmiotowych działkach brak jest jakiegokolwiek utwardzenia, grunt nie jest utwardzony (piach i glina).

Nieruchomość jest niezabudowana i od lat 90. w niedziele odbywa się na niej targowisko. Pana Matka pobierała od wystawców na targowisku opłatę miesięczną i rozliczała ją w formie ryczałtu. Od śmierci matki pobiera Pan tę opłatę (w części odpowiadającej posiadanemu udziałowi). Wykazywał Pan dochody z tytułu opłat w PIT-28, a zaliczki w wysokości 8,5% przychodu wpłacał Pan 1 raz w miesiącu. Opłata pobierana jest na podstawie umów zawartych z osobami handlującymi na terenie nieruchomości; przedmiotem umowy jest umożliwienie tym osobom korzystanie z nieruchomości w czasie trwania targowiska. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej. Przychody uzyskuje Pan (poza opłatą, o której mowa powyżej) z tytułu umowy o pracę.

Y. sp. z o.o. z siedzibą w (...) chce nabyć od Pana przysługujący Panu udział w wysokości 1/4 w opisanej nieruchomości. Nabycie ma nastąpić do 30 grudnia 2025 r. Developer szukał kontaktu z właścicielami działek, celem nabycia gruntu. Umowa przedwstępna została zawarta. Nabywca działki jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Posiada Pan również następujące nieruchomości:

1. Dom wybudowany na działce nr 1/3 w miejscowości (...), darowanej od rodziców (umowa darowizny: 4 stycznia 2011 r.),

2. Budynek (pomieszczenia magazynowe) niewykończony na działce nr ¼ w miejscowości (...) (odziedziczone po rodzicach),

3. Działki nr (...) położone w miejscowości (...), odziedziczone po rodzicach.

Uprzednie sprzedaże nieruchomości:

1. Działka nr 1/5 (odziedziczone po rodzicach),

2. Działka nr 1/6 (odziedziczone po rodzicach).

Pana wątpliwości dotyczą tego, czy w związku ze zbyciem udziału w działkach nr 1/1 i 1/2 będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku VAT.

Odnosząc wyżej wskazane przepisy do przedstawionych we wniosku okoliczności stwierdzić należy, że wieloletnie odpłatne umożliwienie osobom handlującym korzystania z nieruchomości w czasie trwania targowiska wskazuje na wykorzystywanie przez Pana posiadanych działek nr 1/1 i 1/2 (udziału w działkach) w sposób ciągły do celów zarobkowych (uzyskiwane przez Pana korzyści w postaci miesięcznej opłaty z tytułu umożliwienia osobom handlującym korzystania z nieruchomości w czasie trwania targowiska mają charakter stały). Wykorzystywanie nieruchomości do świadczenia usługi odpłatnego udostępniania wypełnia zatem określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej a Pan w związku z tą czynnością działa jak podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Wykorzystywanie przez Pana udziału w działkach w sposób ciągły dla celów zarobkowych spowodowało, że są one wykorzystywane w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, a nie wyłącznie w ramach majątku osobistego. Działania takiego nie można interpretować inaczej niż jako cel osiągania korzyści majątkowych, a więc cel zarobkowy. Tym samym, działki przeznaczone do sprzedaży (udział w działkach), w momencie ich dostawy, będą stanowiły składnik majątkowy służący prowadzeniu działalności gospodarczej. Planowana sprzedaż ww. udziału w działkach nie będzie więc stanowiła czynności rozporządzania majątkiem prywatnym.

Wobec powyższego, planowana przez Pana sprzedaż udziału w nieruchomości, która stanowi składnik majątku prowadzonej działalności gospodarczej, będzie dostawą dokonaną w ramach prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Pan z tytułu tej sprzedaży działał będzie jako podatnik VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Sprzedaż niezabudowanych działek będzie więc czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie nie można zgodzić się z Pana stanowiskiem, zgodnie z którym

Owszem, przepis art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem:

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”. Potwierdza to art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedsiębiorstwo, w rozumieniu powyższego przepisu, powinno więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące ze sobą przedsiębiorstwo w przedstawionym znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa wynika natomiast z art. 2 pkt 27e ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Z opisu sprawy wynika, że planuje Pan zbycie wyłącznie udziału we wskazanych dwóch działkach. Mając więc na uwadze powołane wyżej definicje należy wskazać, że opisany przez Pana sam udział w dwóch działkach mający być przedmiotem sprzedaży nie może stanowić ani przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części, ponieważ przedmiot sprzedaży będzie ograniczał się do elementów transakcji typowych dla transakcji „nieruchomościowych”. Przedmiotem transakcji będą bowiem tylko i wyłącznie określone składniki majątkowe, tj. udział w nieruchomości. Zatem do opisanej transakcji nie znajdzie zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy, a planowane zbycie udziału w działkach będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Powyższe oznacza, że zwolnienie od podatku przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. k Dyrektywy 2006/112/WE:

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen przeciwko Belastingdienst Grote Ondernemingen:

Tym samym, również w świetle orzeczeń TSUE za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane - są zwolnione od podatku.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.):

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy:

W myśl art. 4 ust. 2 ww. ustawy:

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku, decyzja o warunkach zabudowy - jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W związku z powyższym, ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

Podkreślić należy, że analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) innych niż tereny budowlane.

We wniosku wskazał Pan, że działki nr 1/1 i 1/2 objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i przeznaczone są na tereny rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m², zabudowy usługowej z zakazem lokalizacji funkcji produkcyjnych i warsztatowych oraz związanych z nimi składów i magazynów.

W konsekwencji, dostawa udziału w niezabudowanych działkach 1/1 i 1/2 nie będzie objęta zwolnieniem od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, ponieważ działki na moment sprzedaży stanowić będą teren budowlany zdefiniowany w art. 2 pkt 33 ustawy.

W tym miejscu należy wskazać, że jeżeli przy zbyciu nieruchomości wystąpią przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zwolnienia od podatku dostawy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów (w tym nieruchomości), spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

• towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
• brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

NSA w wyroku z 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że:

W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia VAT.

Powyższe oznacza, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie może mieć zastosowania do zbycia towaru przez podatnika, jeżeli transakcja sprzedaży, w wyniku której nabył on wcześniej ten towar nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług

Z opisu sprawy wynika, że prawo do nieruchomości wynoszące 1/4 części udziału w działkach nr 1/1 i 1/2 nabył Pan w drodze dziedziczenia ustawowego po swojej matce w 2017 r. Z uwagi na wskazaną okoliczność stwierdzić należy, że nabycie ww. prawa własności nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. W takiej sytuacji nie można mówić, że przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu działki lub że takie prawo Panu nie przysługiwało, bowiem nie było podatku, który mógłby Pan odliczyć. Nie zostanie więc spełniony już jeden z warunków określonych w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zatem dla dostawy udziału w działce niezabudowanej nr 1/1 i 1/2 nie znajdzie zastosowania również zwolnienie od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W konsekwencji stwierdzić należy, że sprzedaż przez Pana udziału w działkach nr 1/1 i 1/2 będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z art. 7 ust. 1 ustawy, która nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ani pkt 2 ustawy, a zatem będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg właściwej dla tej czynności stawki.

Wobec powyższego, Pana stanowisko, zgodnie z którym z tytułu sprzedaży opisanego udziału w działkach nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnosząc się do przywołanych przez Pana wyroków sądów należy zaznaczyć, że każdy z wyroków zapada na gruncie unikalnego stanu faktycznego, i w zasadzie wyłącznie do niego się ogranicza. Ocena skutków sprzedaży nieruchomości opiera się na wielu przesłankach i powinna być dokonywana z punktu widzenia każdego odrębnego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Wszystkie informacje niezbędne do wydania interpretacji z punktu widzenia przepisów, których interpretacji Pan oczekuje, powinny wynikać z opisu zdarzenia przyszłego, a nie np. z załączonych dokumentów. W związku z powyższym załączniki dołączone do złożonego wniosku nie podlegały analizie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.