
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 maja 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług dotyczący uznania kosztów matrycy jako element sprzedaży makaronu realizowanej w ramach eksportu towarów i powstania obowiązku podatkowego z tytułu obciążenia Kontrahenta kosztami matryc. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 6 czerwca 2025 r. (wpływ 9 czerwca 2025 r.) oraz pismem z 10 czerwca 2025 r. (wpływ 10 czerwca 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Pana firma (podmiot prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą) zajmuje się produkcją makaronu. Makaron sprzedaje Pan w kraju, wysyła do krajów Unii Europejskiej oraz na eksport.
W marcu 2025 r. wykonał Pan makaron dla klienta z Izraela - do eksportu tego produktu zastosował Pan stawkę 0%. Odprawa eksportowa odbyła się w marcu 2025 r. Na życzenie klienta opakowania w które jest pakowany makaron musiały mieć specjalną szatę graficzną dostosowaną tylko i wyłącznie do jego potrzeb. Oznaczało to dla Pana konieczność zakupu innych matryc do wykonania torebek dedykowanych tylko dla tego Klienta. Nie mógł Pan wykorzystać matryc stosowanych dla ogółu Pana klientów. W związku z tym obciążył Pan Klienta z Izraela kosztem przygotowania matryc do wydruku folii i na tę okoliczność wystawił Pan odrębną fakturę eksportową 0% z adnotacją koszt przygotowania matryc do wydruku folii. Klient nie zgodził się na wliczenie kosztu zakupu matryc (dedykowanych tylko i wyłącznie dla niego) w cenę makaronu. Matryce znajdują się w Polsce. Matryce stanowią własność Pana firmy. O wykorzystaniu matryc w czasie produkcji i po jej zakończeniu decyduje Pana firma. Matryce nie wyjeżdżają z Polski i nie są przekazywane klientowi z Izraela. Matryca będzie wykorzystywana przez Pana aż do jej fizycznego zużycia albo po zakończeniu produkcji określonego typu opakowań matryca będzie archiwizowana w Firmie.
Makaron jest wysyłany do Klienta z Izraela partiami. Zgodnie z zawartą umową kosztem zakupu matrycy zostanie obciążony klient.
Pytania (nr 2 ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
1.Czy obciążenie klienta kosztami matrycy uwidocznione na odrębnej fakturze stanowi element sprzedaży makaronu (wykonywanej w ramach eksportu towarów), jako część świadczenia złożonego, i powinna być opodatkowana stawką 0%?
2.W jakim momencie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu obciążenia Kontrahenta kosztami matryc?
Pana stanowisko w sprawie
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej w skrócie u.p.t.u.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega eksport towarów. Natomiast zgodnie z art. 41 ust. 4 u.p.t.u. w eksporcie towarów stawka podatku wynosi 0%. Stawkę podatku 0% stosuje się pod warunkiem, że podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej (art. 41 ust. 6 u.p.t.u.).
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego sprzedaż makaronu wykonywana jest w ramach eksportu towarów. Jako taka podlega ona opodatkowaniu stawką 0%.
W Pana ocenie, istotne jest teraz ustalenie jaki charakter ma obciążenie kosztami matryc oraz w jakim związku pozostaje ono ze sprzedażą makaronu.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Art. 7 ust. 1 u.p.t.u. stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 u.p.t.u. przez świadczenie usług „rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7”.
Odnosząc powyższe do przedstawionego stanu faktycznego, w Pana ocenie, ma Pan do czynienia ze świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 u.p.t.u. Po pierwsze, czynność jest świadczona przez podmiot będący podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.t.u. Po drugie, świadczenie to nie jest dostawą towarów, ponieważ nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania matrycami jak właściciel z Pana firmy na klienta. Po trzecie, usługa stanowi działanie Pana firmy na rzecz klienta związane z produkcją makaronu, a więc wiąże się z korzyścią dla klienta w postaci możliwości zakupu makaronu którego torebki wykonano na konkretnych matrycach. Po czwarte, istnieje umowa zobowiązaniowa między stronami stanowiąca podstawę świadczenia usług tj. umowa dotycząca produkcji makaronu. Istnieje zatem podstawa prawna (stosunek zobowiązaniowy) w zakresie obciążania klientów kosztami matryc. Po piąte, otrzymuje Pan od klientów zapłatę za usługę. Ma Pan zatem do czynienia z odpłatnym świadczeniem usługi. Podsumowując ten fragment, Pana zdaniem, dokonywanie obciążenia klientów kosztami matryc stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u.
Kolejną kwestią, którą należy rozważyć jest związek pomiędzy usługą jaką jest obciążanie kosztami matryc a sprzedażą makaronu. W tym celu należy odwołać się do pojęcia świadczeń złożonych. Jest to pojęcie pojawiające się w wykładni przepisów u.p.t.u. oraz Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie podatku VAT w Unii Europejskiej. Pojęcie to jest wielokrotnie przytaczane w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dawniej Europejski Trybunał Sprawiedliwości) oraz w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych. Zgodnie z przyjętym poglądem świadczenie złożone powinno składać się z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Świadczenie złożone to świadczenie obejmujące z ekonomicznego i gospodarczego punktu widzenia jedną czynność, które nie powinno być sztucznie dzielone. W przypadku gdy wykonywana czynność stanowi dla klienta całość, nie należy jej rozbijać na poszczególne elementy składowe, lecz należy traktować ją jako świadczenie jednolite. W przypadku świadczeń złożonych można wyodrębnić świadczenie dominujące (główne) oraz świadczenia poboczne (pomocnicze).
Świadczenia poboczne nie stanowią dla odbiorcy towaru lub usługi celu zasadniczego, ale są związane ze świadczeniem głównym i mają wspierać jego wykonanie (stanowi środek do pełnego zrealizowania lub wykorzystania świadczenia głównego). Świadczenie pomocnicze jest elementem świadczenia złożonego, jeżeli cel świadczenia pomocniczego jest zdeterminowany przez świadczenie główne oraz nie można wykonać lub wykorzystać świadczenia głównego bez świadczenia pomocniczego. Skutki podatkowe dla świadczenia złożonego należy ustalać zgodnie z elementem, który nadaje całemu świadczeniu charakter dominujący. Oznacza to, że jeżeli wykonywanych jest więcej czynności, a są one ze sobą ściśle powiązane oraz stanowią całość pod względem ekonomicznym i gospodarczym, to wówczas dla potrzeb podatku VAT należy potraktować je jako jedną czynność opodatkowaną. Skutkiem powyższego, świadczenia pomocnicze, co do zasady dzielą los prawny świadczenia głównego, a w szczególności w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego, miejsca świadczenia oraz stawki podatku od towarów i usług.
Pana zdaniem, dla zobrazowania czym są świadczenia złożone można przytoczyć liczne orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. W przypadku jednej, złożonej transakcji dane świadczenie musi być uznane za pomocnicze względem świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi dla klientów celu samego w sobie, lecz środek służący jak najlepszemu skorzystaniu ze świadczenia głównego (wyrok z dnia 22 października 1998 r. w sprawach połączonych C-308/96 i C-94/97 Madgett i Baldwin). Zdaniem Trybunału za pomocniczą należy uznać czynność, która nie stanowi dla nabywcy celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej, a jej cel jest zdeterminowany przez czynność główną (wyrok z 27 września 2012 r. w sprawie C-392/11 Field Fisher Waterhouse). Analogiczny pogląd wyraził Europejski Trybunał Sprawiedliwości w innym orzeczeniu stwierdzając, że pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej; usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej (wyrok z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP) v. Commissioners of Customs and Excise). W innym wyroku czytamy, że jeśli kilka świadczeń dokonywanych przez podatnika na rzecz klienta jest ze sobą tak ściśle powiązanych, że z ekonomicznego i gospodarczego punktu widzenia tworzy obiektywnie jedno świadczenie, to nie należy do celów podatkowych sztucznie dzielić tego świadczenia (wyrok z 29 marca 2007 r. w sprawie C-111/05 Aktiebolaget NN v. Skatteverket).
Przenosząc powyższe na grunt omawianej sprawy, uważa Pan iż omawiane świadczenie (dostawa makaronu oraz obciążanie kosztami matrycy) stanowi świadczenie złożone. Po pierwsze, wynika to z faktu, iż można wyraźnie wyodrębnić świadczenie dominujące (główne) oraz świadczenie pomocnicze. Świadczeniem głównym jest dostawa opakowań. Z gospodarczego punktu widzenia celem zamówienia jest uzyskanie przez klienta określonego typu makaronu. Także z punktu widzenia ceny sprzedaży (wartości zamówienia) dostawa makaronu jest świadczeniem zasadniczym.
Natomiast obciążenie kosztami matryc ma charakter jedynie posiłkowy, ponieważ matryce służą wykonaniu opakowań na makaron. Dla klienta, który zamawia opakowania obciążenie kosztami matryc same w sobie nie przedstawia większej wartości, ponieważ ich użyteczność wyraża się w wykorzystaniu ich przez Pana do produkcji makaronu. Po drugie, oba świadczenia pozostają ze sobą w ścisłym związku. O ile dostawa makaronu jest świadczeniem głównym, to obciążenie kosztami matryc stanowi świadczenie pomocnicze niezbędne do realizacji świadczenia głównego. Wykonanie makaronu dla klienta jest niemożliwe bez posiadania matryc zawierających wzór tego produktu. Zatem świadczenie pomocnicze (obciążenie kosztami matryc) warunkuje prawidłowe wykonanie świadczenia głównego (dostawy makaronu). Dlatego pozbawione jakiegokolwiek uzasadnienia ekonomicznego byłoby dzielenie świadczenia złożonego na dwie części. Obciążenie kosztami matryc sama w sobie nie stanowi celu klienta, ani nie ma dla niego większej wartości. Dopiero dostawa makaronu stanowi cel ekonomiczny kontraktu. Rozłączenie tych czynności miałoby charakter sztuczny.
Z ostrożności Pana firma wskazała, że oddzielne fakturowanie obciążenia kosztami matryc oraz dostawy makaronu, nie powinno być argumentem przesądzającym o tym, iż nie stanowią one świadczenia złożonego. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznaje, że sposoby fakturowania i taryfikacji mogą dostarczać wskazówek w odniesieniu do jednolitego charakteru świadczenia, jednak nie mają one rozstrzygającego znaczenia (wyrok z 17 stycznia 2013 r. w sprawie C-224/11 BGŻ Leasing sp. z o.o.). Zatem skoro z całokształtu okoliczności sprawy, przedstawionych wyżej, wynika że mamy do czynienia ze świadczeniem głównym oraz świadczeniem pomocniczym, wzajemnie powiązanych w taki sposób, że tworzą świadczenie złożone, to oddzielne fakturowanie i rozliczanie nie powinno przesądzać o braku świadczenia złożonego. Należy także wskazać, że odrębne fakturowanie i rozliczanie obciążania kosztami matryc i dostawy makaronu ma swoje uzasadnienie handlowe. Między obciążeniem kosztami matryc a pierwszą dostawą opakowań mija zazwyczaj od 2 do 4 tygodni. Matryce mogą być wykorzystywane wielokrotnie (aż do ich zniszczenia), a więc mogą być związane z różnymi transakcjami dostawy makaronu. W związku z tym uzasadnione jest wystawienie faktury na obciążenie kosztami matryc oraz późniejsze wystawianie faktur na dostawę makaronu, co nie zmienia faktu, że mamy do czynienia ze świadczeniem złożonym.
Ponadto, w ocenie Wnioskodawcy byłoby zbyt daleko idącym i niesprawiedliwym z punktu widzenia jednolitości opodatkowania, gdyby uznać że obciążenie kosztami matryc na jednej fakturze z dostawą makaronu stanowi świadczenie złożone, a obciążenie odrębną fakturą już takiego świadczenia nie stanowi. W ten sposób w gruncie rzeczy drobny element, jakim jest sposób fakturowania przesądzałby o charakterze świadczenia i w konsekwencji o zasadach jego opodatkowania, pomimo że zasadnicze elementy (związek matryc z dostawą makaronu) byłyby w obu przypadkach takie same.
Podsumowując: uważa Pan, iż przedstawione transakcje - obciążenie kosztami matryc oraz dostawa makaronu - stanowią jedno świadczenie złożone, w związku z tym stawkę podatku dla świadczenia pomocniczego (obciążenia kosztami matryc) należy ustalać tak jak dla świadczenia głównego (dostawy makaronu), zatem stawką podatku dla obciążenia kosztami matryc powinna być stawka 0% jaka obowiązuje dla dostawy makaronu wykonywanej w ramach eksportu towarów.
Z kolei zdaniem Wnioskodawcy moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu obciążenia Kontrahenta kosztami matryc powstaje w dacie otrzymania środków finansowych na pokrycie kosztów.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z regulacji tej wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.
Jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
W myśl art. 8 ust. 1 ustaw:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Według art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Stosownie do art. 2 pkt 8 ustawy:
Przez eksport towarów rozumie się przez to dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez:
a) dostawcę lub na jego rzecz, lub
b) nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych
- jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych.
Każdorazowo jednak, aby uznać daną czynność za eksport towarów muszą wystąpić łącznie następujące przesłanki:
a)ma miejsce dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez dostawcę lub na jego rzecz (eksport bezpośredni) lub przez nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju, lub na jego rzecz (eksport pośredni),
b)wywóz towarów musi być potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych.
Zatem dla uznania danej czynności za eksport towarów niezbędne jest dokonanie dostawy towarów, czyli przeniesienie na nabywcę prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, oraz w wyniku tej dostawy wysłanie lub transport towarów poza terytorium Unii Europejskiej. Niezaistnienie jednej z przesłanek wymienionych w art. 2 pkt 8 ustawy powoduje, że nie dochodzi do eksportu towarów w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy:
Miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów niewysyłanych ani nietransportowanych - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy;
W sytuacji, gdy nie można przypisać wysyłki (transportu), ustalanie miejsca świadczenia odbywa się jak dla towarów niewysyłanych, a więc według miejsca, w którym towary znajdowały się w momencie dostawy.
Natomiast stosownie do treści art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W myśl art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Oznacza to, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.
Na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy,
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.
Elementy jakie powinna zawierać faktura zostały wskazane w art. 106e ustawy.
Faktury są dokumentami sformalizowanymi i muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa w tym względzie. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla w sposób prawidłowy zdarzenie gospodarcze. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają znaczenie dowodowe. Umieszczenie zatem na fakturze w części przeznaczonej na nazwę (rodzaj) towaru lub usługi kilku rożnych świadczeń może sugerować, że przedmiotem sprzedaży było kilka odrębnych świadczeń, a nie jedno świadczenie. Powyższe natomiast skutkować może obowiązkiem zastosowania różnych stawek podatku dla wykazanych odrębnie czynności.
Z treści wniosku wynika, że Pana firma (podmiot prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą) zajmuje się produkcją makaronu. Makaron sprzedaje Pan w kraju, wysyła do krajów Unii Europejskiej oraz na eksport. W marcu 2025 r. wykonał Pan makaron dla klienta z Izraela - do eksportu tego produktu zastosował Pan stawkę 0%. Odprawa eksportowa odbyła się w marcu 2025 r. Na życzenie klienta opakowania w które jest pakowany makaron musiały mieć specjalną szatę graficzną dostosowaną tylko i wyłącznie do jego potrzeb. Oznaczało to dla Pana konieczność zakupu innych matryc do wykonania torebek dedykowanych tylko dla tego Klienta. Nie mógł Pan wykorzystać matryc stosowanych dla ogółu Pana klientów. W związku z tym obciążył Pan Klienta z Izraela kosztem przygotowania matryc do wydruku folii i na tę okoliczność wystawił Pan odrębną fakturę eksportową 0% z adnotacją koszt przygotowania matryc do wydruku folii. Klient nie zgodził się na wliczenie kosztu zakupu matryc (dedykowanych tylko i wyłącznie dla niego) w cenę makaronu. Matryce znajdują się w Polsce. Matryce stanowią własność Pana firmy. O wykorzystaniu matryc w czasie produkcji i po jej zakończeniu decyduje Pana firma. Matryce nie wyjeżdżają z Polski i nie są przekazywane klientowi z Izraela. Matryca będzie wykorzystywana przez Pana aż do jej fizycznego zużycia albo po zakończeniu produkcji określonego typu opakowań matryca będzie archiwizowana w Firmie. Makaron jest wysyłany do Klienta z Izraela partiami. Zgodnie z zawartą umową kosztem zakupu matrycy zostanie obciążony klient.
Na tle tak przedstawionego opisu sprawy Państwa wątpliwości dotyczą m.in. ustalenia czy obciążenie klienta kosztami matrycy stanowi element sprzedaży makaronu (wykonywanej w ramach eksportu towarów), jako część świadczenia złożonego, i powinna być opodatkowana stawką 0% (pytanie nr 1 wniosku) oraz w jakim momencie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu obciążenia Kontrahenta kosztami matryc (pytanie nr 2 wniosku).
Odpowiadając na Pana wątpliwości należy zwrócić uwagę, że to strony transakcji formułują sposób realizacji danego kontraktu poprzez sporządzenie odpowiedniej umowy. To z postanowień tej umowy powinno jasno wynikać co jest przedmiotem sprzedaży, jaka jest cena towaru lub usługi oraz w jaki sposób transakcja jest dokumentowana, zgodnie z przepisami prawa podatkowego. Kontrahenci podpisując umowę zgadzają się na jej warunki.
Istotną kwestią, która powinna być w umowie jasno sprecyzowana jest cena sprzedawanego towaru lub usługi. Do podstawowych wielkości składających się na cenę sprzedawanego towaru należą m.in. koszty związane z produkcją takie jak koszty zakupionych niezbędnych materiałów i usług.
W sytuacji opisanej we wniosku zawarł Pan umowę z kontrahentem z Izraela na produkcję i sprzedaż makaronu. Klient przedstawił swoje wymagania co do szaty graficznej opakowań, która to szata miała odpowiadać jego indywidualnym potrzebom. Co do zasady w takiej sytuacji kwota wydatkowana przez Pana na nabycie matrycy powinna stanowić element kalkulacyjny ceny sprzedawanego makaronu. Matryca bowiem posłużyła Panu do wyprodukowania towaru, stanowiła więc koszt produkcji, który co do zasady ma wpływ na cenę towaru. Prawidłowo wystawiona faktura powinna zatem zawierać w nazwie towaru jedną pozycję w postaci sprzedaży makaronu bez wyszczególniania na niej elementów, które miały wpływ na ukształtowanie ceny. Ponieważ makaron w wyniku sprzedaży został przetransportowany na terytorium kraju trzeciego, po spełnieniu warunków wynikających z ustawy, zastosowanie do tej czynności mogła mieć stawka podatku VAT w wysokości 0%.
W omawianej sytuacji należy zwrócić uwagę na postanowienia umowy zawartej pomiędzy Panem a kontrahentem. Jak z wniosku wynika, taki sposób dokumentowania nie odzwierciedlałby jednak postanowień umowy - kontrahent nie zgodził się na podniesienie ceny makaronu w związku z nabyciem matrycy. Oczywistym jest, że skoro poniósł Pan koszt nabycia matrycy miał Pan prawo do zwrotu tego kosztu. Najprostszym sposobem jest podniesienie ceny wyprodukowanego towaru. Jednakże, jak z wniosku wynika, klient nie zgodził się na wzrost ceny makaronu. Zgodził się jednak na zwrot kosztu nabycia matrycy, ponieważ matryca była zakupiona wyłącznie do celów wyprodukowania makaronu na jego indywidualne zamówienie. Pan nie mógł wykorzystać tej matrycy do innych zamówień ze względu na jej specyficzne cechy. Był to więc zakup na potrzeby jednego klienta. Pomimo tego, że matryca pozostała w Polsce to jednak obciążył Pan klienta kosztem zakupu tej matrycy. Jest to równoznaczne z tym jakby odsprzedał Pan tę matrycę klientowi, ponieważ klient za nią faktycznie Panu zapłacił (zwrócił koszt zakupu). W związku z tym, w tym konkretnym przypadku miał Pan prawo do wystawienia faktury na rzecz klienta, której przedmiotem była dostawa matrycy zakupionej uprzednio przez Pana od innego podatnika. Nie miał Pan jednak prawa do zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 0% z tego powodu, że matryca nie była przemieszczana z Polski do kraju trzeciego. W takim przypadku stosuje się stawki obowiązujące przy sprzedaży towarów w obrocie krajowym.
W swoim stanowisku zwraca Pan uwagę na świadczenia kompleksowe. Świadczenia takie należy rozpatrywać w szczególnych okolicznościach. Ma to miejsce zazwyczaj przy świadczeniu usług, głównie z branży budowalnej itp., kiedy to usługodawca wykonuje kilka czynności prowadzących do jednego celu np. wybudowania budynku, których odrębne traktowanie miałoby charakter sztuczny, a z punktu widzenia klienta, klient ten jest zainteresowany nabyciem jednego świadczenia. W opisanej we wniosku sytuacji doszło pomiędzy Panem a kontrahentem do uzgodnień, że cena makaronu nie będzie obejmowała ceny matrycy. Koszt nabycia przez Pana matrycy miał być zwrócony przez klienta odrębnie, w związku z czym wystawił Pan odrębną fakturę na sprzedaż matrycy jako czynność odrębną od sprzedaży makaronu. Nieprawidłowo jednak zastosował Pan do tej czynności stawkę podatku VAT w wysokości 0% ze względu na to, że matryca nie była przedmiotem transportu z Polski do kraju trzeciego.
W związku z tym Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznaję za nieprawidłowe.
Odnosząc się zaś do momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu obciążenia klienta kosztami matryc wskazać należy, że zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu tym podatkiem, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powołany przepis art. 19a ust. 1 ustawy formułuje ogólną zasadę, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź wykonana usługa, i co do zasady powinien być rozliczony za ten okres.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że matryca została zakupiona za porozumieniem stron transakcji. Pan był zmuszony do jej nabycia celem wywiązania się z kontraktu z kontrahentem z Izraela. Kontrahent zgodził się na poniesienie kosztu nabycia matrycy. Pan nabył te matryce od innego podatnika a kontrahent zgodził się zwrócić Panu koszt nabycia. Jednocześnie, kontrahent nie zgodził się, aby koszt matrycy stanowił element ceny makaronu. W związku z tym wystawił Pan odrębną fakturę wykazując na niej sprzedaż matrycy.
W tej sytuacji moment powstania obowiązku podatkowego należy wywodzić z art. 19a ust. 1 ustawy tj. z momentem dostawy towaru, w zależności od postanowień w umowie. Nie ma przy tym znaczenia, że matryca pozostała w Polsce a makaron był przedmiotem transportu do kraju trzeciego.
Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 również uznaję za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii dotyczącej zastosowania przez Pana stawki 0% do eksportu towarów. Informację o zastosowanej przez Pana stawce 0% do eksportu towarów przyjęto jako opis sprawy.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
