Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·ustalenia czy świadczenie przez Gminę na rzecz Mieszkańców odpłatnych Usług stanowi/będzie stanowić działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku,

·pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych związanych z realizacją Inwestycji pn.: „(...)”.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 czerwca 2025 r. (wpływ).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1465 ze zm.) zadania własne Gminy obejmują m.in. sprawy kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych. W ramach realizacji tego zadania własnego Wnioskodawca sukcesywnie rozbudowuje infrastrukturę kanalizacyjną na terenie Gminy.

Gmina zrealizowała inwestycję pn. „(...)” (dalej: Inwestycja lub Projekt), polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków (dalej: POŚ) wyłącznie przy nieruchomościach stanowiących własność mieszkańców Gminy. Celem Inwestycji jest zwiększenie możliwości technicznych zaopatrywania w wodę bieżącą Mieszkańców przy pomocy m.in. ulepszenia systemu oczyszczania ścieków poprzez budowę POŚ.

Na realizację Projektu Gmina pozyskała dofinansowanie ze środków z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (dalej: PROW). W pozostałym zakresie Inwestycja jest/będzie sfinansowana ze środków własnych Gminy, w tym ze środków uzyskanych od mieszkańców korzystających z POŚ. Przedmiotem dofinansowania jest/będzie wyłącznie zakup i montaż POŚ realizowany przez Gminę, a podstawę rozliczeń z instytucją dofinansowującą stanowią faktury zakupowe otrzymywane przez Gminę jako podmiot prowadzący Inwestycję.

W związku z realizacją Inwestycji Gmina zawarła stosowne umowy cywilnoprawne (dalej: Umowy) z zainteresowanymi mieszkańcami (dalej: Właściciele lub Mieszkańcy), regulujące zasady realizacji, finansowania i użytkowania inwestycji - indywidualnej przydomowej biologicznej oczyszczalni ścieków.

Na mocy zawartych Umów Gmina zobowiązana była wykonać względem Mieszkańców poniższe czynności:

·realizować Inwestycję zgodnie z projektem technicznym, specyfikacją techniczną wykonania i odbioru robót oraz na podstawie obowiązujących przepisów,

·wyłonić wykonawcę w postępowaniu przetargowym prowadzonym zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych,

·oddać do eksploatacji wybudowane na nieruchomościach Mieszkańców POŚ, stanowiące mienie komunalne Gminy,

·pokryć wydatki budowy POŚ (niemniej, część tychże kosztów została pokryta przez Mieszkańca).

Ponadto, zamiarem Gminy jest, aby po okresie trwałości Projektu, trwającym 5 lat, prawo własności POŚ zostało przekazane na własność Mieszkańcowi.

W tym miejscu, Gmina pragnie wskazać, iż ww. czynności, do których zobowiązana została Gmina na podstawie zawartych Umów oraz przekazanie własności POŚ na rzecz Mieszkańca zwane będą dalej Usługami.

W zamian za wykonanie przez Gminę ww. czynności, Mieszkańcy zostali zobowiązani do:

·przekazania w użyczenie terenu niezbędnego do zrealizowania Inwestycji na okres 5 lat, licząc oddania dokonania przez instytucję płatniczą ostatecznej płatności w ramach realizowanego Projektu,

·nieograniczania uczestnikom procesu inwestycyjnego dostępu do tej części nieruchomości, na której realizowana jest Inwestycja,

·udziału w finansowaniu inwestycji (kwota ... brutto oraz termin płatności wskazane zostały w Umowie),

·umożliwienia przedstawicielom Gminy oraz PROW dokonania wizytacji w miejscu realizacji Inwestycji w terminie wyznaczonym przez przedstawicieli ww. instytucji,

·umożliwienia ww. instytucjom, organom kontroli państwowej i skarbowej oraz innym podmiotom upoważnionym do takich czynności, dokonania audytu i kontroli w miejscu realizacji Inwestycji w terminie przez nich wyznaczonym,

·udziału w odbiorze robót zanikających i ulegających zakryciu oraz w odbiorze ostatecznym POŚ,

·zapewnienia trwałości przedsięwzięcia w okresie minimum 5 lat od czasu przekazania POŚ do eksploatacji, w zakresie rzeczowym i ekologicznym,

·prawidłowej eksploatacji urządzeń, tj. utrzymywania obiektu w ruchu oraz ponoszenia całości kosztów utrzymania POŚ, w tym kosztów energii oraz kosztów usuwania osadu nadmiernego,

·zapewniania dostępu do urządzeń w celach serwisowych oraz poboru próbek,

·zaprzestania innych form utylizacji ścieków.

Gmina informuje, iż zamiar pobierania od Mieszkańców części kosztów budowy POŚ miała już od początku planowania Inwestycji. Ponadto, w opinii Gminy, wskazana w Umowie kwota, do której zapłaty zobowiązani zostali Mieszkańcy stanowi kwotę wynagrodzenia za wszystkie czynności wykonywane przez Gminę na rzecz Mieszkańca (tj. czynności wymienione w Umowie oraz czynność polegająca na przeniesieniu własności POŚ na rzecz Mieszkańca).

W tym miejscu Gmina pragnie wskazać, iż ww. czynności, do których realizacji zobowiązana została Gmina, stanowią w opinii Gminy jedno świadczenie złożone, z tytułu którego pobrana została już opłata. Gmina pragnie w szczególności zaznaczyć, że zarówno wybudowanie POŚ, oddanie jej do eksploatacji na rzecz Mieszkańca, jak i przeniesienie na Mieszkańca prawa jej własności wraz z upływem okresu trwałości Projektu, realizowane jest/będzie przez Gminę w ramach kompleksowej usługi i Gmina nie pobiera/nie będzie pobierać z tego tytułu żadnego dodatkowego wynagrodzenia od Mieszkańców.

W zawartych Umowach Gmina zastrzegła sobie możliwość odstąpienia od nich w przypadkach braku otrzymania dofinansowania z PROW lub niedotrzymania przez Mieszkańca warunków określonych w Umowie.

Gmina pragnie podkreślić, iż Umowy przewidują, że wybudowane przez Gminę POŚ stanowić będą jej mienie komunalne, niemniej Gmina przekaże Mieszkańcowi POŚ do eksploatacji zgodnie z ich przeznaczeniem do zakończenia okresu trwałości Projektu. Ponadto, po upływie przedmiotowego okresu, Gmina w ramach wynagrodzenia uiszczonego przez Mieszkańców ma zamiar przenieść na ich rzecz prawo własności POŚ (bez dodatkowej odpłatności).

Gmina w ramach realizacji Inwestycji nabyła usługi budowlane polegające na budowie POŚ na posesjach Mieszkańców od wyspecjalizowanej firmy świadczącej tego typu usługi i posiadającej przewidziane przepisami prawa stosowne uprawnienia (dalej: Wykonawca). Z tytułu nabycia przedmiotowych usług Gmina otrzymuje od Wykonawcy faktury VAT z wykazanym podatkiem naliczonym.

Jak wspomniano powyżej, inwestycja w POŚ była finansowana przy udziale środków unijnych w ramach PROW. Umowa o dofinansowanie zabrania Gminie przeniesienia posiadania i własności POŚ przez okres trwałości Projektu (tj. 5 lat), jednakże poza tym nie narzuca Gminie żadnej konkretnej formy wykorzystania POŚ. W szczególności umowa o dofinansowanie nie reguluje ani nie odnosi się do samej kwestii świadczenia przez Gminę jakichkolwiek usług w zakresie oczyszczania ścieków za pomocą POŚ. Jednocześnie, biorąc pod uwagę cel budowy POŚ w Gminie, jest oczywiste, że POŚ mają służyć Mieszkańcom do zaspokajania ich potrzeb sanitarnych.

Gmina pragnie wskazać, iż niniejszy wniosek o interpretację dotyczy wyłącznie prawa Gminy do odliczenia VAT naliczonego związanego z Projektem. Wszelkie inne kwestie podatkowe związane z Inwestycją, w tym w szczególności kwestia związana z ustaleniem podstawy opodatkowania świadczonych Usług - stanowi przedmiot odrębnego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego.

Uzupełnienie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Pytanie nr 1:

Jaki jest całkowity koszt zrealizowanej inwestycji pn. „9...)”?

Odpowiedź:

Gmina wskazuje, iż całkowity koszt realizacji inwestycji wyniósł ... PLN brutto.

Pytanie nr 2:

W jakiej wysokości otrzymali Państwo dofinansowanie ww. inwestycji ze środków z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (dalej: PROW)?

Odpowiedź:

Gmina otrzymała dofinansowanie ww. inwestycji z PROW w wysokości ... PLN.

Pytanie nr 3:

Jaka jest struktura udziału poszczególnych źródeł finansowania zrealizowanego przez Państwa ww. zadania (wkład mieszkańca, Państwa wkład własny, dofinansowanie)? Proszę wskazać wyłącznie konkretną wartość procentową.

Odpowiedź:

Struktura udziału poszczególnych źródeł finansowania dotycząca ww. zadania przedstawia się następująco:

1.    wkład Mieszkańców – (...) %,

2.    wkład własny Gminy – (...) %,

3.    udział dofinansowania z PROW – (...) %.

Pytanie nr 4:

W jaki sposób wyłoniono mieszkańców do udziału w inwestycji?

Odpowiedź:

Gmina wyjaśnia, iż w odpowiedzi na ogłoszenie Gminy o realizacji przedmiotowego zadania Mieszkańcy zgłaszali chęć udziału poprzez złożenie odpowiednich deklaracji, a następnie Gmina zawierała z nimi umowy cywilnoprawne na realizację POŚ na ich posesjach.

Pytanie nr 5:

Czy wartość wpłat była taka sama dla wszystkich mieszkańców? Jeśli wartość wpłat była różna z czego wynikały różnice?

Odpowiedź:

Gmina informuje, iż wartość wpłat była taka sama dla wszystkich Mieszkańców.

Pytanie nr 6:

Czy nigdy wkład (wpłaty) mieszkańca nie pokrywał całości bądź znacznej części kosztów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, tj. nie stanowił nigdy faktycznego ekwiwalentu wartości otrzymanego świadczenia?

Odpowiedź:

Jak już Gmina wskazała, w odpowiedzi na pytanie nr 3, wpłaty Mieszkańców stanowiły (...) % wartości przedmiotowego zadania. W konsekwencji Gmina wyjaśnia, iż wkład własny Mieszkańca nigdy nie pokrywał całości bądź znacznej części kosztów budowy POŚ.

Pytanie nr 7:

Czy realizacja ww. zadania miała na celu osiąganie przez Państwa stałego dochodu, zysku z tego tytułu?

Odpowiedź:

Gmina wyjaśnia, iż cel realizacji ww. zadania został wskazany w przedmiotowym wniosku i jest nim zaspokojenie potrzeb wspólnoty w zakresie kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych na terenie. Budowa POŚ była realizowana na terenie miejscowości, gdzie budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona z uwagi na zbyt duże rozproszenie gospodarstw domowych i stanowiła jedną z form realizacji zadań Gminy w ww. zakresie.

Gmina informuje ponadto, iż jak wskazała w opisie zaistniałego stanu faktycznego Wniosku, Gmina otrzymała od Mieszkańców wpłaty, które stanowią jej dochód. Przyjęte przez Gminę założenia dotyczące realizacji Projektu nie przewidują jednak powstania po jej stronie zysku.

Odnosząc się natomiast do kwestii ustalenia czy dochód uzyskiwany przez Gminę uznać można za stały, Gmina pragnie wskazać, iż realizowany Projekt jest projektem inwestycyjnym, po którego zakończeniu Gmina nie będzie pobierać dodatkowych opłat od Mieszkańców, niemniej Gmina nie wyklucza realizacji podobnych projektów w przyszłości.

Pytanie nr 8:

Czy realizując ww. zadanie Państwa celem było stałe i zorganizowane wykonywanie takiej działalności w celach zarobkowych?

Odpowiedź:

Jak już Gmina wskazała w odpowiedzi na pytanie nr 7, głównym celem podjęcia realizacji przedmiotowego zadania jest realizacja zadań własnych Gminy z zakresu kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych na terenie Gminy. Gmina pragnie jednak wskazać, iż sposób realizacji tego zadania może się różnic w zależności od przypadku.

Co do zasady Gmina realizuje powyższe zadanie poprzez budowę infrastruktury kanalizacyjnej, za pomocą której odbiera od mieszkańców, przedsiębiorstw i instytucji (w tym własnych) ścieki. W przypadkach, w których budowa takich sieci jest ekonomicznie/technicznie nieuzasadniona (co ma miejsce w przypadku Wnioskodawcy w sprawie opisanej we Wniosku), realizacja rzeczonego zadania może przybrać alternatywną formę działania, tj. budowę przydomowych oczyszczalni ścieków na posesjach Mieszkańców.

Wybierając zatem taki sposób realizacji zadania, mając również na względzie zasadę racjonalnego gospodarowania zasobami publicznymi, Gmina podjęła decyzję o pobieraniu od Mieszkańców opłat za budowę POŚ, które stanowią dochód Gminy. Działalność ta nie jest jednak prowadzona przez Gminę w celach zarobkowych – opłaty pobierane od Mieszkańców mają pokryć część kosztów poniesionych przez Gminę na przedmiotową inwestycję.

Pytanie nr 9:

Czy w związku z wybudowaniem POŚ świadczą/będą Państwo świadczyć usługi odbioru i wywozu ścieków z wybudowanych POŚ? Jeśli tak, proszę o odpowiedź na poniższe pytania:

a.  Czy umowa zawarta z właścicielami nieruchomości dotyczy zarówno wybudowania POŚ oraz odbioru i wywozu ścieków z wybudowanych POŚ, czy na każdą z tych czynności jest/będzie z mieszkańcem zawarta odrębna umowa?

b.  Czy wszyscy mieszkańcy są/będą zobowiązani do zawarcia z Państwem umowy na odbiór i wywóz ścieków z wybudowanych POŚ? Czy umowy te zostały zawarte jednocześnie z zawarciem umowy na budowę POŚ, czy zostały zawarte/będą zawierane już po zakończeniu budowy POŚ?

c.   Czy ww. usługi w zakresie odbioru i wywozu ścieków z wybudowanych POŚ wykonują/będą wykonywać wyłącznie Państwo, czy może/będzie mógł je wykonywać inny dowolny podmiot na podstawie umowy zawartej bezpośrednio z danym mieszkańcem?

d.  Jeśli mieszkańcy są/będą zobowiązani do nabywania od Państwa usług związanych z odbiorem i wywozem ścieków z wybudowanych POŚ, czy dla wszystkich mieszkańców opłaty te są/będą określone w takiej samej wysokości? Jeśli nie, od czego jest/będzie uzależniona wysokość ww. wynagrodzenia?

e.  Z jakich powodów usługi związane z odbiorem i wywozem ścieków z wybudowanych POŚ nie zostały uwzględnione w dokumentacji dotyczącej dofinansowania?

f.    Czy wynagrodzenie za usługi związane z odbiorem i wywozem ścieków z wybudowanych POŚ jest/będzie pokrywało w pełni koszty świadczenia tych usług? Czy są/będą one w jakiś sposób dofinansowane przez Państwa?

g.  Czy koszty usług związanych z odbiorem i wywozem ścieków z wybudowanych POŚ, są/będą ujmowane wraz ze wszystkimi innymi kosztami, celem ustalenia wartości całej Inwestycji? Jeśli nie, proszę wskazać, dlaczego?

h.  Czy w sytuacji, gdy mieszkaniec nie wyrazi zgody na świadczenie usług w zakresie odbioru i wywozu ścieków przez Państwa, to POŚ nie zostanie zainstalowana u tego mieszkańca?

Odpowiedź:

Gmina informuje, iż jak już wskazywała powyżej w odpowiedziach na pytania nr 7 i 8, budowa POŚ stanowi realizację zadań własnych w zakresie związanym z oczyszczaniem ścieków.

Funkcjonowanie POŚ polega na oczyszczaniu ścieków powstałych w ramach np. konkretnego gospodarstwa domowego i natychmiastowe ich oczyszczanie w miejscu, w którym się znajduje. Wynikiem procesu oczyszczania jest powstanie oczyszczonej wody, która może być odprowadzana do gruntu oraz osad, który usuwany jest w ramach cyklicznych konserwacji urządzenia (usuwanie osadu realizowane jest zasadniczo bez udziału Gminy). Biorąc zatem pod uwagę specyfikę funkcjonowania POŚ nie występuje odbiór ścieków w znaczeniu takim jak w przypadku sieci kanalizacyjnych, jednakże montaż i udostępnienie POŚ przez Gminę w ramach umów z Mieszkańcami jest elementem niezbędnym dla oczyszczania ścieków na ich posesjach. Zatem, zdaniem Gminy, budowa POŚ stanowi wykonywanie przez Gminę czynności polegającej na oczyszczaniu ścieków na rzecz Mieszkańców za wynagrodzeniem, określonym w kwocie podlegającej jednorazowej wpłacie.

a)       

Gmina zawarła umowy z Mieszkańcami w zakresie usługi polegającej na budowie POŚ, która w ocenie Gminy stanowi usługę związaną z oczyszczaniem ścieków świadczoną na rzecz Mieszkańców. Biorąc pod uwagę sposób funkcjonowania POŚ opisany wyżej, Gmina nie zawiera z Mieszkańcami umów na odbiór osadu, który jest pozostałością procesu oczyszczania ścieków.

b)       

Jak wskazano na wstępie odpowiedzi na niniejsze pytanie, biorąc pod uwagę specyfikę funkcjonowania POŚ nie występuje odbiór ścieków w znaczeniu takim jak w przypadku sieci kanalizacyjnych, bowiem wynikiem procesu oczyszczania jest powstanie oczyszczonej wody, która może być odprowadzana do gruntu oraz osad, który usuwany jest w ramach cyklicznych konserwacji urządzenia. Cykliczne konserwacje urządzenia polegające na usuwaniu osadu powstałego w procesie oczyszczania, mogą być wykonywane przez uprawnione podmioty, które uzyskały stosowne zezwolenia i specjalizują się w świadczeniu tego typu usług. Gmina nałożyła na Mieszkańców obowiązek cyklicznej konserwacji urządzenia.

Jednocześnie należy podkreślić, że montaż i udostępnienie POŚ przez Gminę w ramach umów z Mieszkańcami jest elementem niezbędnym dla oczyszczania ścieków na ich posesjach. Zatem, zdaniem Gminy, budowa POŚ stanowi wykonywanie przez Gminę czynności polegającej na oczyszczaniu ścieków na rzecz Mieszkańców za wynagrodzeniem. Z kolei wywóz osadu jako pozostałości po procesie oczyszczania ścieków, jest odrębną czynnością realizowaną przez inne podmioty.

c)

Biorąc pod uwagę specyfikę funkcjonowania POŚ nie występuje odbiór ścieków w znaczeniu takim jak w przypadku sieci kanalizacyjnych, bowiem wynikiem procesu oczyszczania jest powstanie oczyszczonej wody, która może być odprowadzana do gruntu oraz osad, który usuwany jest w ramach cyklicznych konserwacji urządzenia.

Cykliczne konserwacje urządzenia polegające na usuwaniu osadu powstałego w procesie oczyszczania, mogą być wykonywane przez uprawnione podmioty, które uzyskały stosowne zezwolenia i specjalizują się w świadczeniu tego typu usług. Gmina nałożyła na Mieszkańców obowiązek cyklicznej konserwacji urządzenia. Usługi te nie są świadczone na rzecz Mieszkańca przez Gminę (ale przez inne, wybrane przez Mieszkańców podmioty).

Jednocześnie należy podkreślić, że montaż i udostępnienie POŚ przez Gminę w ramach umów z Mieszkańcami jest elementem niezbędnym dla oczyszczania ścieków na ich posesjach. Zatem, zdaniem Gminy, budowa POŚ stanowi wykonywanie przez Gminę czynności polegającej na oczyszczaniu ścieków na rzecz Mieszkańców za wynagrodzeniem. Z kolei wywóz osadu jako pozostałości po procesie oczyszczania ścieków, jest odrębną czynnością realizowaną przez inne podmioty.

d)

Jak już Gmina informowała w odpowiedzi na pytanie nr 5 niniejszego wezwania, opłata za świadczenie usług związanych z oczyszczaniem ścieków za pomocą POŚ jest taka sama dla wszystkich Mieszkańców, u których zrealizowana została inwestycja, będąca przedmiotem Wniosku.

e)

Usługi w zakresie oczyszczania ścieków za pomocą POŚ zostały uwzględnione w dokumentacji dotyczącej dofinansowania na Inwestycję. Sposób funkcjonowania POŚ w oczywisty sposób determinuje to jak POŚ może być wykorzystywane przez Mieszkańców. Z kolei odrębne usługi wywozu osadu stanowią czynności technicznej obsługi POŚ realizowane są przez inne podmioty i jako takie nie musiały być uwzględniane w dokumentacji dotyczącej dofinansowania.

f)

Wynagrodzenie otrzymane przez Gminę od Mieszkańców za usługi w zakresie oczyszczania ścieków świadczone z wykorzystaniem POŚ pokryło w części koszty Inwestycji. Jak już Gmina wskazała w odpowiedzi na pytanie nr 3, struktura udziału poszczególnych źródeł finansowania Inwestycji, będącej przedmiotem Wniosku, przedstawia się następująco:

1)wkład Mieszkańców – (...) %,

2)wkład własny Gminy – (...) %,

3)udział dofinansowania z PROW – (...) %.

Mając na uwadze powyższe, wynagrodzenie od Mieszkańców otrzymane w przedmiotowym zakresie stanowiło (...) % kosztów świadczenia usługi w zakresie oczyszczania ścieków, świadczonej poprzez wybudowanie POŚ. Pozostałe koszty rzeczonej usługi zostały pokryte ze środków własnych Gminy oraz z dofinansowania z PROW.

Gmina nie będzie pobierać innego wynagrodzenia od Mieszkańców.

g)

Jak Gmina rozumie, pytanie dotyczy usług wywozu osadu z POŚ. Usługi te nie są realizowane przez Gminę a zatem nie mają żadnego wpływu na wartość inwestycji.

h)

Jak Gmina wyjaśniła z perspektywy Gminy usługa oczyszczania ścieków z wykorzystaniem POŚ realizowana przez nią na rzecz Mieszkańców obejmuje montaż POŚ na posesji Mieszkańca i bez tego nie może być realizowana. A zatem zgoda Mieszkańca na wybudowanie POŚ na jego posesji jest niezbędna dla świadczenia przez Gminę na jego rzecz usług związanych z oczyszczaniem ścieków za pomocą POŚ.

Gmina wyjaśnia jednocześnie, że usługi technicznej obsługi POŚ polegające na wywozie osadu są realizowane przez inne niż Gmina podmioty i nie warunkowały one montażu czy braku montażu POŚ u danego Mieszkańca.

Pytania

1.    Czy świadczenie przez Gminę na rzecz Mieszkańców odpłatnych Usług stanowi/będzie stanowić działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku?

2.    Czy Gminie przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych związanych z realizacją Inwestycją?

Państwa stanowisko w sprawie

1.    Świadczenie przez Gminę na rzecz Mieszkańców odpłatnych Usług stanowi/będzie stanowić działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.

2.    Gminie przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych związanych z realizacją Inwestycji.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 1

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zatem o opodatkowaniu VAT danej czynności można mówić wówczas, gdy jest ona wykonywana przez podatnika VAT działającego w takim charakterze (kryterium podmiotowe) oraz wchodzi ona w przedmiotowy zakres ustawy o VAT (kryterium przedmiotowe).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Z kolei na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy - „przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (...)”.

Zawarte przez Gminę z Mieszkańcami Umowy przewidują wybudowanie POŚ na nieruchomościach, których właścicielami pozostają Mieszkańcy. Natomiast nie przewidują przeniesienia prawa własności POŚ na rzecz Mieszkańców. W konsekwencji, należy uznać, iż Gmina nie realizuje/będzie realizować wówczas dostawy towarów w rozumieniu ustawy o VAT, lecz realizuje/będzie realizować świadczenia na rzecz Mieszkańców, którym odpowiada określone w Umowie wynagrodzenie, do którego zapłaty zobowiązani zostali Mieszkańcy.

Dodatkowo, stosownie do treści art. 9 ust 1 akapit 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE L z 2006 r., poz. 347 ze zm.; dalej: „Dyrektywa”), podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Ponadto, „działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie również wskazać na treść art. 13 ust. 1 akapit 3 Dyrektywy, zgodnie z którą w każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte. Natomiast w załączniku I, o którym mowa powyżej wymieniona jest m.in. dostawa wody (poz. 2 załącznika I Dyrektywy).

W konsekwencji, zdaniem Gminy, budowa POŚ na nieruchomościach Mieszkańców stanowi realizację zadania w zakresie odbioru oczyszczania ścieków, a więc również czynność komplementarną i niewątpliwie w pełni związaną z dostawą wody, o której mowa w załączniku I Dyrektywy. Ponadto, czynność dostawy wody oraz odbioru ścieków mają bardzo podobny charakter - dlatego też traktowane powinny być na gruncie VAT w sposób analogiczny.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy wykonuje on świadczenia związane z zapewnieniem funkcjonowania POŚ na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, spełnione jest kryterium podmiotowe opodatkowania VAT.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Gminy działalność polegająca na budowie POŚ spełnia warunki uznania jej za działalność gospodarczą w rozumieniu definicji zaprezentowanej w Dyrektywie oraz w ustawie o VAT. Budowa POŚ jest niezbędnym elementem, poprzedzającym świadczenie przez Gminę na rzecz Mieszkańców usług polegających na oczyszczaniu ścieków. Podejmowana przez Wnioskodawcę działalność ma charakter ciągły, tj. Gmina świadczy/świadczyć będzie usługi polegające na oczyszczaniu ścieków na rzecz Mieszkańców w sposób stały. Ponadto, działalność Wnioskodawcy w ww. zakresie nakierowana jest również na osiąganie dochodów, tj. Gmina budując POŚ i pobierając z tego tytułu opłaty od Mieszkańców a także świadcząc usługi oczyszczania ścieków odbieranych od Mieszkańców kieruje się chęcią uzyskania dochodów z tego tytułu. Wnioskodawca pragnie wskazać, iż gdyby nie zamiar osiągania zysków w tym zakresie, Gmina mogłaby świadczyć tego typu usługi nieodpłatnie, a w konsekwencji nie uzyskiwać z tego tytułu żadnych dochodów.

W tym miejscu Gmina pragnie zwrócić uwagę na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał lub TSUE) z dnia 27 kwietnia 2023 r. w sprawie C-677/21, w którym TSUE wskazał: „Przewidując w tym przepisie, że działalność wymieniona w załączniku I do tej dyrektywy, taka jak dystrybucja energii elektrycznej, jest w każdym wypadku opodatkowana VAT, chyba że odznacza się niewielką skalą, nawet jeśli jest ona wykonywana przez podmiot prawa publicznego działający w charakterze organu władzy publicznej, prawodawca Unii Europejskiej dążył do uniknięcia wystąpienia pewnych zakłóceń konkurencji (zob. podobnie wyrok z dnia 16 lipca 2009 r., Komisja/lrlandia, C-554/07, EU:C:2009:464, pkt 72, 73 i przytoczone tam orzecznictwo). Wynika z tego, że pojęcie „niewielkiej skali działań” stanowi odstępstwo od ogólnej zasady opodatkowania VAT każdej działalności o charakterze gospodarczym. W związku z tym pojęcie to podlega ścisłej wykładni [zob. podobnie wyrok z dnia 25 lutego 2021 r., Gmina Wrocław (Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego), C-604/19, EU:C:2021:132, pkt 77 i przytoczone tam orzecznictwo]. Zatem tylko wtedy, gdy można uznać, że działalność, o której mowa w załączniku I do dyrektywy 2006/112, wykonywana przez podmiot prawa publicznego działający jako organ władzy publicznej, ma zakres minimalny, czy to w przestrzeni, czy w czasie, i w konsekwencji tak mały wpływ gospodarczy, że zakłócenia konkurencji jakie mogłyby z niej wynikać, byłyby jeśli nie zerowe, to przynajmniej nieznaczne, działalność ta nie podlega opodatkowaniu VAT.

Wnioskodawca pragnie również podkreślić, iż jego działalność w zakresie oczyszczania ścieków (w tym także w zakresie budowy POŚ, która jest elementem niezbędnym do świadczenia usług polegających na oczyszczaniu ścieków) stanowi jeden z największych obszarów działalności wykonywanej przez Gminę (bowiem z tego tytułu Wnioskodawca osiąga dochody, które stanowią znaczny odsetek dochodów całkowitych Gminy). Tym samym, nie można uznać, iż ww. działalność ma zakres minimalny, w konsekwencji czego, w ocenie Gminy, działalność ta podlega opodatkowaniu VAT.

Ponadto, Gmina wskazuje, iż w ramach realizacji Inwestycji, po stronie Mieszkańców pojawia się również tzw. ekwiwalent ekonomiczny danego świadczenia, tj. z jednej strony Mieszkaniec wnosi na rzecz Gminy opłatę, natomiast z drugiej strony otrzymuje wyświadczone przez Wnioskodawcę na jego rzecz Usługi. Dodatkowo, Mieszkaniec podpisując z Gminą Umowę wyraża zgodę na podjęcie działań przez Gminę na nieruchomości Mieszkańca, a w konsekwencji na realizację na jego rzecz ww. usług.

Wnioskodawca zwraca również uwagę na fakt, iż realizacja Usług na rzecz Mieszkańców nie została zlecona żadnym podmiotom zewnętrznym, tj. Gmina zobowiązała się wyświadczyć ww. usługi na ich rzecz, natomiast sam fakt budowy POŚ przez Wykonawcę stanowi tylko element składowy świadczonej usługi, bowiem Wnioskodawca nie byłby w stanie samodzielnie wybudować takiej instalacji z uwagi na fakt, iż nie jest podmiotem specjalizującym się w tego typu działalności. W konsekwencji, Gmina nabywa od Wykonawcy usługę polegającą na budowie POŚ, a następnie samodzielnie świadczy na rzecz Mieszkańców Usługi, w skład których wchodzą czynności opisane w stanie faktycznym.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, świadczenie Usług stanowi/będzie stanowić czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej, o których mowa w art. 13 Dyrektywy, a w konsekwencji świadczenie to w oparciu o art. 8 ustawy o VAT stanowi/będzie stanowić czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.

Ad. 2

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści tej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia takiego dokonuje podatnik podatku VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

·zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

·pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Co więcej, nabywając towary i usługi w związku ze świadczeniem usługi zapewniającej oczyszczanie ścieków przy pomocy POŚ Gmina występuje w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy o VAT - przedmiotowe zakupy służą jej do wykonywania czynności opodatkowanych VAT (odpłatne świadczenie usług), które wykonuje na podstawie cywilnoprawnych Umów zawartych z Mieszkańcami.

Gmina pragnie ponadto wskazać, iż usługi związane z budową POŚ wyświadczone na zlecenie Gminy przez wybranego przez nią Wykonawcę, są bezpośrednio związane ze świadczeniem przez Gminę kompleksowej usługi oczyszczania ścieków na rzecz Mieszkańców przy pomocy wybudowanych POŚ, na którą składają się wszystkie czynności wykonane przez Gminę na rzecz Mieszkańców na podstawie zawartych Umów. Tym samym pozostają one w bezspornym i wyłącznym związku z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych VAT.

Co więcej, należy tu podkreślić, że związek dokonywanych przez Gminę zakupów ze sprzedażą opodatkowaną VAT istnieje od samego początku inwestycji polegającej na realizacji POŚ, gdyż już w fazie planowania tej inwestycji Gmina zamierzała pobierać od Mieszkańców opłaty, które warunkowały budowę POŚ na ich posesjach i świadczenie na ich rzecz kompleksowej usługi oczyszczania ścieków.

W świetle powyższego, Gmina ma pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych związanych z realizacją Inwestycji, w związku ze świadczeniem na rzecz Mieszkańców usługi polegającej na zapewnieniu oczyszczania ścieków przy pomocy POŚ. W szczególności Gmina może odliczyć pełne kwoty podatku naliczonego z faktur otrzymanych od Wykonawcy POŚ.

Stanowisko Gminy, zgodnie z którym ma ona prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach w analogicznych sprawach, zostało potwierdzone m.in. przez:

·Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 11 października 2019 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.475.2019.2.ASY, który potwierdził, iż: „z uwagi na fakt, iż w przedmiotowej sprawie nabywane towary i usługi związane z realizacją ww. projektu będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, Wnioskodawcy przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych wydatków z otrzymanych faktur”;

·Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 26 października 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.577.2018.2.DC, w której uznał: „Nabywane w związku z realizacją Projektu towary i usługi będą przez Gminę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Jak wskazano powyżej, wykonywane przez Gminę na rzecz właścicieli nieruchomości świadczenia polegające na świadczeniu usługi oczyszczania ścieków przy pomocy wybudowanych przydomowych oczyszczalni ścieków w zamian za dokonane wpłaty będą stanowić usługę podlegającą opodatkowaniu VAT. Podsumowując, Gminie będzie przysługiwać pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu”;

·Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 4 października 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.496.2018.2.JN: „Odpowiadając na pytanie Gminy należy wskazać, że ma/będzie miała ona możliwość odliczenia 100% podatku VAT z tytułu wydatków związanych z realizacją inwestycji pn. „Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w (...)”. Powyższe wynika z tego, że w analizowanym przypadku są/będą spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy - przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego”;

·Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 18 października 2018 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4012.408.2018.2.GM: „Wnioskodawcy przysługuje pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego  z faktur dokumentujących zakup towarów i usług związanych z budową przydomowych oczyszczalni ścieków”.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, iż odpowiedzi na pytania Organu przedstawione powyżej nie spowodowały zmiany stanowiska Gminy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego odnośnie do sformułowanych we Wniosku pytań, a w konsekwencji przedstawione we Wniosku stanowisko Gminy jest kompletne i spełnia przesłanki, o których mowa w art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej. Tym samym należy wskazać, iż przedstawiony przez Gminę opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, zadane pytania oraz stanowisko w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego pozostają spójne.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Według art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 8 ust. 2a ustawy:

Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Natomiast pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Ponadto, stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

Z opisu sprawy wynika, że:

·jesteście Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT,

·zrealizowaliście Państwo inwestycję pn. „(...)” (Inwestycja lub Projekt), polegającą na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ) wyłącznie przy nieruchomościach stanowiących własność mieszkańców Gminy;

·Mieszkańcy zgłaszali chęć udziału poprzez złożenie odpowiednich deklaracji, a następnie podpisali Państwo umowy cywilnoprawne z zainteresowanymi mieszkańcami regulujące zasady realizacji, finansowania i użytkowania inwestycji,

·Mieszkańcy zostali zobowiązani do udziału w finansowaniu inwestycji (kwota ... brutto), kwota wpłat była taka sama dla wszystkich Mieszkańców, wkład własny Mieszkańca nigdy nie pokrywał całości bądź znacznej części kosztów budowy POŚ,

·Umowy przewidują, że wybudowane POŚ stanowić będą Państwa mienie komunalne, które przekażą Państwo Mieszkańcowi do eksploatacji zgodnie z ich przeznaczeniem do zakończenia okresu trwałości Projektu;

·po upływie przedmiotowego okresu, w ramach wynagrodzenia uiszczonego przez Mieszkańców, mają Państwo zamiar przenieść na ich rzecz prawo własności POŚ (bez dodatkowej odpłatności),

·nabyli Państwo usługi budowlane polegające na budowie POŚ na posesjach Mieszkańców od wyspecjalizowanej firmy świadczącej tego typu usługi i posiadającej przewidziane przepisami prawa stosowne uprawnienia (Wykonawca),

·z tytułu nabycia przedmiotowych usług otrzymują Państwo od Wykonawcy faktury VAT z wykazanym podatkiem naliczonym,

·na realizację Projektu pozyskali Państwo dofinansowanie ze środków z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW). W pozostałym zakresie Inwestycja jest/będzie sfinansowana z Państwa środków własnych, w tym ze środków uzyskanych od mieszkańców korzystających z POŚ,

·całkowity koszt realizacji inwestycji wyniósł ... PLN brutto, dofinansowanie ww. inwestycji z PROW w wysokości ... PLN,

·struktura udziału poszczególnych źródeł finansowania dotycząca ww. zadania przedstawia się następująco:

• wkład Mieszkańców – (...) %,

•  wkład własny Gminy – (...) %,
• udział dofinansowania z PROW – (...) %,

·realizacja ww. zadania nie przewiduje powstania zysku z tego tytułu,

·realizując ww. zadanie Państwa celem nie jest wykonywanie takiej działalności w celach zarobkowych,

·nie zawierają Państwo z Mieszkańcami umów na odbiór osadu, który jest pozostałością procesu oczyszczania ścieków,

·wywóz osadu jako pozostałości po procesie oczyszczania ścieków, jest odrębną czynnością realizowaną przez inne podmioty.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości, mając na uwadze przedstawioną na wstępie analizę przepisów podatkowych, w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć, czy realizacja przez Państwa inwestycji pn. „(...)”, polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków jest/będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

W tym celu zasadnym jest odwołanie się do wyroku TSUE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 (Gmina O. przeciwko Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej). Co prawda wyrok ten odnosi się do czynności dokonywanych przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii, jednakże wnioski płynące z ww. orzeczenia mogą być pomocne w analizowanej sprawie.

W wyroku tym TSUE wskazał, że:

Trybunał zwrócił uwagę na istotne elementy stanu faktycznego, które zaistniały w sprawie będącej przedmiotem ww. postępowania:

Na podstawie powyższej analizy TSUE doszedł do wniosku, że:

Ostatecznie Trybunał orzekł, że:

Ponadto wskazać należy na tezy zawarte w wyroku z 30 marca 2023 r. w sprawie C-616/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie L.), zapadłym w wyniku wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożonego w ramach sporu w przedmiocie interpretacji indywidualnej dotyczącej opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) w odniesieniu do przeprowadzonych na zlecenie gminy czynności związanych z usuwaniem azbestu oraz prawa do odliczenia VAT naliczonego od tych czynności.

W wyroku tym, TSUE rozstrzygnął, że:

Opis przedmiotowej sprawy wskazuje, że w zakresie realizacji na rzecz Mieszkańców zadania polegającego na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków nie wykonują/nie będą wykonywać Państwo działań na zasadach i w tych samych warunkach, które dotyczą podmiotów gospodarczych: Państwa rola sprowadza się do zorganizowania skutecznego finansowania i wykonania przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy.

Realizacja inwestycji pn. „(...)” nie ma/nie będzie miała na celu osiągania przez Państwa stałego dochodu, zysku z tego tytułu. Celem realizacji inwestycji nie jest/nie będzie stałe i zorganizowane wykonywanie takiej działalności w celach zarobkowych. Mieszkańcy pokryją (...) % wartości przedmiotowego zadania. Z tytułu realizacji Inwestycji nie pobierali/nie będą Państwo pobierać od Mieszkańców - oprócz wkładu własnego - jakiegokolwiek wynagrodzenia. Wkład Mieszkańca nie pokrywał całości bądź znacznej części kosztów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, tj. nigdy nie będzie stanowił faktycznego ekwiwalentu wartości otrzymanego świadczenia. Nie jest to zatem sposób działania występujący w przypadku zwykłej działalności gospodarczej.

W wyniku Państwa działań nie występują/nie wystąpią znaczące zakłócenia konkurencji, które prowadzić by mogły do wyłączenia z dostaw dla ostatecznego konsumenta innych podmiotów (w tym przypadku prywatnych firm działających w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków). Działają Państwo bowiem jako świadczeniobiorca dokonujący zakupu od wyłonionego przez Państwa wykonawcy.

W konsekwencji, Państwa działania w związku z realizacją zadania polegającego na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków nie stanowią/nie będą stanowić ani dostawy towarów, ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Państwo realizując ww. inwestycję nie wykonują/nie będą wykonywać działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem, czynności wykonywane przez Państwa na rzecz Mieszkańców w ramach realizowanego zadania nie podlegają/nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych związanych z realizacją Inwestycji pn.: „(...)”.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

Art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.

·odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz

·towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Zasada ta wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających podatkowi.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części przysługuje podatnikowi pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zatem podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Jak wskazano powyżej, zakup i montaż przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach Mieszkańców nie ma/nie będzie mieć związku z Państwa działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Czynności wykonywane przez Państwa w ramach realizacji Inwestycji nie podlegają/nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem nie są/nie będą spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W konsekwencji, nie przysługuje/nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych związanych z realizacją Inwestycji pn.: „(...)” polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach Mieszkańców, ponieważ wydatki poniesione w związku z realizacja ww. inwestycji nie są/nie będą wykorzystywane przez Państwa do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz

·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku.

W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.