Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do udokumentowania otrzymywanej rekompensaty za pomocą dowodu wewnętrznego, sposobu dokumentowania rekompensaty za pomocą faktur sprzedażowych i dokumentu, za pomocą którego należy wykazać otrzymanie rekompensaty w ewidencji. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Spółka (...) działa w szczególności na podstawie (...).

(...) zgodnie z definicją przedstawioną w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U.2024.266 t.j. z dnia 2024.02.28) jest (…).

W świetle art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz.U.2023.2131 t.j. z dnia 2023.10.04) (dalej: „ustawa o rynku mocy”) (...) (tj. Wnioskodawca) pobiera opłatę na wypłatę wynagrodzenia za wykonywanie obowiązków mocowych, odpowiadającą kosztom zakupionego obowiązku mocowego oraz uzasadnionym kosztom, o których mowa w art. 77 ust. 4 i 9 ustawy o rynku mocy (dalej: „opłata mocowa”).

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy mrożącej w okresie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r., w odniesieniu do odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy o rynku mocy (dalej: „odbiorcy indywidualni”), tj. przede wszystkim gospodarstw domowych, stawki opłaty mocowej, o której mowa w art. 69 ust. 1 ustawy o rynku mocy, wynoszą 0 zł na miesiąc.

W art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy o rynku mocy wymienia się następujących odbiorców końcowych pobierających energię elektryczną w punktach poboru energii o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV, zużywających energię elektryczną na potrzeby:

1)gospodarstw domowych,

2)pomieszczeń gospodarczych związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych, o ile nie jest w nich wykonywana działalność gospodarcza,

3)lokali o charakterze zbiorowego mieszkania, o ile nie jest w nich wykonywana działalność gospodarcza,

4)mieszkań rotacyjnych, mieszkań pracowników placówek dyplomatycznych i pracowników zagranicznych przedstawicielstw,

5)domów letniskowych, domów kempingowych i altan w ogródkach działkowych, w których nie jest wykonywana działalność gospodarcza oraz w przypadkach wspólnego pomiaru - administracji ogródków działkowych,

6)oświetlenia w budynkach mieszkalnych,

7)zasilania dźwigów w budynkach mieszkalnych,

8)węzłów cieplnych i hydroforni, będących w zarządzie administracji domów mieszkalnych,

9)garaży, w których nie jest wykonywana działalność gospodarcza.

Wnioskodawca, zgodnie z art. 69 ust. 2 ustawy o rynku mocy, pobiera opłatę mocową od poniższych podmiotów mogących posiadać odbiorców indywidualnych (dalej łącznie: „podmioty z odbiorcami indywidualnymi”):

operatorów systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych (dalej: „OSD”);
przedsiębiorstwa energetycznego wykonującego działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej;
przedsiębiorstwa energetycznego wytwarzającego energię elektryczną przyłączonego bezpośrednio do sieci przesyłowej;
przedsiębiorstwa energetycznego wykonującego działalność gospodarczą w zakresie magazynowania energii elektrycznej, przyłączonego bezpośrednio do sieci przesyłowej.

Art. 3 pkt 25 Prawa energetycznego definiuje OSD jako przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych lub energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym gazowym albo systemie dystrybucyjnym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami gazowymi albo innymi systemami elektroenergetycznymi.

Liczba podmiotów mogących mieć odbiorców indywidualnych i rozliczających się ze Spółką w ramach poboru opłaty mocowej wynosi aktualnie (...). Podmioty powyższe są zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi.

Zgodnie z art. 74 ust. 3 ustawy o rynku mocy, Prezes URE kalkuluje stawki opłaty mocowej na rok kalendarzowy, pomniejszone o należny podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy mrożącej, w okresie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r., opłata mocowa jest pobierana od odbiorców końcowych będących odbiorcami indywidualnymi, z uwzględnieniem stawek, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy mrożącej (tj. w wysokości 0 zł).

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy mrożącej operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego (tj. Wnioskodawca) otrzymuje rekompensatę (dalej: „Rekompensata”) z tytułu ustalenia wysokości stawki opłaty mocowej zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy mrożącej.

Na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy mrożącej, Rekompensata jest wypłacana przez ministra właściwego do spraw energii (dalej: „Minister ds. energii”) za każdy miesiąc od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r., w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy Rekompensata, w wysokości (...) zł powiększonej o podatek od towarów i usług, na wyodrębniony rachunek wskazany przez Spółkę.

Środki finansowe wypłacane w ramach Rekompensaty są uznawane za środki zgromadzone z tytułu opłaty mocowej (art. 9 ust. 3 ustawy mrożącej).

W świetle art. 9 ust. 4 ustawy mrożącej, w przypadku powstania różnicy pomiędzy łączną kwotą wypłaconą Wnioskodawcy z tytułu Rekompensaty, a kwotą, którą odbiorcy indywidualni zapłaciliby zgodnie ze stawkami opłaty mocowej na 2025 r. opublikowanymi przez Prezesa URE zgodnie z art. 74 ust. 4 pkt 1 ustawy o rynku mocy w przypadku niestosowania w okresie od 1 stycznia 2025 r. do 30 czerwca 2025 r. stawki 0 zł (dalej: „hipotetyczna opłata mocowa”), Wnioskodawca w przypadku gdy:

1)różnica ta jest dodatnia - zwraca tę różnicę, korzystając ze środków z opłaty mocowej zgromadzonych w kolejnym okresie rozliczeniowym po stwierdzeniu nadpłaty;

2)różnica ta jest ujemna - wnioskuje do Ministra ds. energii o wypłatę wyrównania Rekompensaty.

Ww. mechanizm „mrożenia” ceny energii elektrycznej dla odbiorców indywidualnych jest kontynuacją dotychczasowych zasad wsparcia dla odbiorców indywidualnych w tym zakresie, przy czym przed 1 stycznia 2025 r. Spółka nie otrzymywała w związku z tym wsparcia finansowego takiego jak Rekompensata czy inny podobny mechanizm.

Z kolei w odniesieniu do innych grup odbiorców (np. przedsiębiorców) ww. mechanizm „mrożenia” ceny energii nie obowiązywał ani nie obowiązuje (tj. podmioty te uiszczały i nadal uiszczają opłatę mocową według właściwych stawek).

Zgodnie z wcześniejszą praktyką dotyczącą tych okresów przed 1 stycznia 2025 r., kiedy jeszcze żaden mechanizm „mrożenia” cen energii nie występował, Wnioskodawca wystawiał za każdy miesiąc faktury sprzedażowe z podatkiem VAT na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi na całkowitą kwotę należnej opłaty mocowej. Faktury Wnioskodawcy nigdy nie zawierały rozbicia opłaty mocowej przypadającej na poszczególne grupy odbiorców. Z kolei podmiot z odbiorcami indywidualnymi doliczał należną kwotę opłaty mocowej do swojego rachunku/faktury za dostawę energii elektrycznej wystawianych na rzecz odbiorców indywidualnych.

Z kolei w okresach sprzed 1 stycznia 2025 r., w których obowiązywał już mechanizm „mrożenia” cen energii (lecz bez mechanizmu kompensującego jakim jest od 1 stycznia 2025 r. Rekompensata), Wnioskodawca wystawiał za każdy miesiąc faktury sprzedażowe z podatkiem VAT na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi na kwoty równe należnej opłacie mocowej pobranej od danego podmiotu z odbiorcami indywidualnymi, ale tylko z tytułu opłaty mocowej należnej od innych niż odbiorcy indywidualni grup odbiorców. Jednocześnie wspomniane faktury nie zawierały rozbicia opłaty mocowej przypadającej na poszczególne grupy odbiorców, dla których kalkulowane są stawki opłaty mocowej zważywszy, iż podmioty z odbiorcami indywidualnymi, przekazując dane do Spółki, nie dokonywały takiego rozdzielenia (nie było i nie ma takiego obowiązku prawnego). Z kolei podmiot z odbiorcami indywidualnymi nie doliczał należnej kwoty opłaty mocowej do rachunku/faktury za dostawę energii elektrycznej wystawianych na rzecz odbiorców indywidualnych.

W związku z wejściem w życie ustawy mrożącej nie nałożono na podmioty z odbiorcami indywidualnymi prawnego obowiązku przekazywania w określonym terminie na rzecz Spółki danych w zakresie hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej na odbiorców indywidualnych (aczkolwiek Spółka ustaliła z podmiotami z odbiorcami indywidualnymi, iż będą oni przekazywać takie dane w terminie zależnym od możliwości danego podmiotu). Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 5 września 2024 r. w sprawie opłaty mocowej (Dz.U.2024.1350 z dnia 2024.09.11) płatnik opłaty mocowej przekazuje operatorowi (tj. Wnioskodawcy) informację o sumie należnych środków z tytułu opłaty mocowej. A zatem jeżeli opłata wynosi zero dla niektórych odbiorców, to należność jakiej może żądać w tym zakresie operator (tj. Wnioskodawca) od podmiotów z odbiorcami indywidualnymi również wynosi zero.

W praktyce proces zbierania przez podmioty z odbiorcami indywidualnymi, w szczególności przez OSD, danych ilościowych w zakresie hipotetycznej opłaty mocowej za dany miesiąc jest czasochłonny, co prowadzi do sytuacji, w których dane te są przekazywane przez niektóre OSD ze znacznym opóźnieniem (a w szczególności po upływie 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który należna jest miesięczna transza Rekompensaty w wysokości 200 mln zł netto plus VAT).

Dane ilościowe zbierane przez OSD w zakresie hipotetycznej opłaty mocowej podlegają późniejszym korektom w związku z pozyskiwaniem przez OSD coraz bardziej adekwatnych danych z uwagi na stosowane przez OSD wobec odbiorców okresy rozliczeniowe o różnej długości (głównie 1-, 2-, 6- i 12-miesięczne) i rozłożone w czasie odczyty liczników, przez co dane do korekt wysokości opłaty mocowej spływają z opóźnieniem.

W związku z wejściem w życie ustawy mrożącej Wnioskodawca traktuje Rekompensatę jako element podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Spółka rozpoznaje i będzie rozpoznawać obowiązek podatkowy od Rekompensaty na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT, tj. z chwilą jej otrzymania (zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy mrożącej, za poszczególne miesiące w okresie styczeń - czerwiec 2025 r. Spółka otrzymuje tytułem Rekompensaty kwotę (...) mln zł netto powiększone o podatek od towarów i usług, tj. 246 mln zł brutto, z której kwota 46 mln zł przypada na należny podatek VAT). W odniesieniu do przyjętej przez ustawodawcę w ustawie mrożącej konstrukcji Rekompensaty jako świadczenia zbiorczego, kompensującego Wnioskodawcy fakt obniżenia stawek opłaty mocowej do wysokości 0 zł w okresie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r. odbiorcom końcowym, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy o rynku mocy (tj. odbiorcom indywidualnym), Wnioskodawca planuje udokumentowanie otrzymania Rekompensaty dowodem wewnętrznym i zachowanie dotychczasowej praktyki poprzez nie ujmowanie jej wartości na fakturach sprzedaży wystawianych podmiotom z odbiorcami indywidualnymi.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą sposobu dokumentowania Rekompensaty, tj. czy Spółka może w tym celu stosować dowód wewnętrzny, czy też powinna wystawiać faktury sprzedażowe na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi.

Pytania

1)Czy Wnioskodawca jest uprawniony do udokumentowania Rekompensaty za pomocą dowodu wewnętrznego, o którym mowa w § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia JPK i jednocześnie nie jest zobowiązany do udokumentowania Rekompensaty fakturą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, przy czym wspomniany dowód wewnętrzny:

a)dokumentowałby kwotę Rekompensaty wypłacaną za dany miesiąc w wysokości wynikającej z ustawy mrożącej, tj. kwotę (...) mln zł powiększoną o podatek VAT;

b)ww. dowód byłby korygowany w oparciu o ostateczną wysokość Rekompensaty za dany miesiąc?

2)W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, w jaki sposób Wnioskodawca powinien dokumentować Rekompensatę za pomocą faktur sprzedażowych wystawianych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi?

3)W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, za pomocą jakiego dokumentu Wnioskodawca powinien wykazać otrzymanie Rekompensaty w ewidencji, o której mowa w art. 109 ustawy o VAT oraz rozporządzeniu JPK?

Państwa stanowisko w sprawie

1)Wnioskodawca jest uprawniony do udokumentowania Rekompensaty za pomocą dowodu wewnętrznego, o którym mowa w § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia JPK i jednocześnie nie jest zobowiązany do udokumentowania Rekompensaty fakturą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, przy czym wspomniany dowód wewnętrzny:

a)dokumentowałby kwotę Rekompensaty wypłacaną za dany miesiąc w wysokości wynikającej z ustawy mrożącej, tj. kwotę (...) mln zł powiększoną o podatek VAT;

b)ww. dowód byłby korygowany w oparciu o ostateczną wysokość Rekompensaty za dany miesiąc.

2)W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 Wnioskodawca powinien udokumentować Rekompensatę następująco:

a)wystawić na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi faktury w taki sposób, że łączna wartość tych faktur za dany miesiąc odpowiadałaby wartości Rekompensaty otrzymywanej za ten miesiąc w kwocie 200 mln zł netto plus należny podatek VAT, przy czym kwoty faktur wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi powinny odpowiadać proporcji, w jakiej kwota hipotetycznej opłaty mocowej przypadająca na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc (na podstawie przekazanych danych ilościowych za ostatni dostępny miesiąc) pozostawałaby do łącznej kwoty hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej za ten sam miesiąc na wszystkie podmioty z odbiorcami indywidualnymi na podstawie przekazanych przez nich danych ilościowych;

b)po ustaleniu i potwierdzeniu faktycznej wartości hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za poszczególne miesiące w okresie styczeń - czerwiec 2025 r. dla celów rozliczenia łącznej wartości Rekompensaty za ten okres z Ministrem ds. energii w trybie określonym w art. 9 ust. 4 ustawy mrożącej (tj. zwrotu ew. nadwyżki do Ministra ds. energii albo wyrównania ew. niedopłaty na rzecz Spółki na jej wniosek), w przypadku wystąpienia różnic w stosunku do kwot faktur dotychczas wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi, Spółka powinna wystawić stosowne faktury korygujące zwiększające lub zmniejszające kwoty wykazane na dotychczasowych fakturach (gdy faktycznie zafakturowana na podmioty z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc kwota hipotetycznej opłaty mocowej okazałaby się odpowiednio niższa lub wyższa niż kwota przyjęta dla celów rozliczenia Rekompensaty z Ministrem ds. energii).

3)W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 Wnioskodawca powinien wykazać otrzymanie Rekompensaty w ewidencji, o której mowa w art. 109 ustawy o VAT oraz rozporządzeniu JPK za pomocą faktur wystawionych na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi w taki sposób, że łączna wartość tych faktur za dany miesiąc odpowiadałaby wartości Rekompensaty otrzymywanej za ten miesiąc w kwocie 200 mln zł netto plus należny podatek VAT, przy czym kwoty faktur wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi powinny odpowiadać proporcji, w jakiej kwota hipotetycznej opłaty mocowej przypadająca na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc (na podstawie przekazanych danych ilościowych za ostatni dostępny miesiąc) pozostawałaby do łącznej kwoty hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej za ten sam miesiąc na wszystkie podmioty z odbiorcami indywidualnymi na podstawie przekazanych przez nich danych ilościowych (z kolei po ustaleniu i potwierdzeniu faktycznej wartości hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za poszczególne miesiące w okresie styczeń - czerwiec 2025 r. w ewidencji, o której mowa w art. 109 ustawy o VAT oraz rozporządzeniu JPK wykazywane będą ponadto faktury korygujące wystawione zgodnie z pkt 2 lit. b powyżej).

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1

Zgodnie z art. 2 pkt 31 ustawy o VAT przez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

W świetle art. 106a ustawy o VAT przepisy Działu XI Rozdziału 1 „Faktury” stosuje się do:

„1) sprzedaży, z wyjątkiem:

a)przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów,

b)czynności rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska;

2)dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

a)państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,

b)państwa trzeciego;

3)dostawy towarów i świadczenia usług rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a i 7, przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby tych procedur, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest Rzeczpospolita Polska;

4)sprzedaży na odległość towarów importowanych, rozliczanej w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9, przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby tej procedury, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tego rozdziału jest Rzeczpospolita Polska”.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Z ww. regulacjami korespondują odpowiednie przepisy rozporządzenia JPK dotyczące danych umieszczanych w ewidencji podatku należnego.

Zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia JPK ewidencja podatku należnego zawiera:

„wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z następujących czynności podlegających opodatkowaniu, w odniesieniu do których istnieje obowiązek wystawienia przez podatnika faktury na podstawie przepisów ustawy, z uwzględnieniem oraz oznaczeniem korekt dokonanych zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 8 i pkt 9 lit. a:

a)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 5%,

b)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 7% albo 8%,

c)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 22% albo 23%.”

W świetle § 10 ust. 1 pkt 9 lit. b) rozporządzenia JPK ewidencja podatku należnego zawiera z kolei wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego nieudokumentowane fakturami - wykazywane w wysokościach zbiorczych w podziale na stawki podatku oraz sprzedaż zwolnioną od podatku.

Zgodnie z § 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia JPK ewidencja podatku należnego zawiera numery faktur dokumentujących czynności w odniesieniu do których istnieje obowiązek wystawienia przez podatnika faktury zgodnie z ustawą o VAT.

Z kolei w świetle § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia JPK zawiera następujące oznaczenie dowodu sprzedaży: „WEW” - dowód wewnętrzny.

W związku z powyższym Wnioskodawca zwraca uwagę, iż czynności podlegające opodatkowaniu mogą do celów VAT być dokumentowane nie tylko fakturami, ale w pewnych przypadkach również innego rodzaju dokumentami niebędącymi fakturami (tj. dowodami wewnętrznymi).

W szczególności w ocenie Wnioskodawcy, dowodami wewnętrznymi (a nie fakturami) mogą być dokumentowane dopłaty do ceny świadczenia otrzymywane od podmiotu trzeciego wchodzące w skład podstawy opodatkowania o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Wnioskodawca podkreśla, że na przeszkodzie takiemu podejściu nie stoi uchylenie z dniem 1 stycznia 2014 r. na podstawie ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2013.35 z dnia 2013.01.09) art. 106 ust. 7 ustawy o VAT, który wprost odnosił się do tzw. faktur wewnętrznych w zakresie dokumentowania dotacji, subwencji i dopłat o podobnym charakterze.

Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ww. ustawy nowelizującej (druk sejmowy VII.805):

„Do najważniejszych zmian, oczekiwanych i korzystnych dla przedsiębiorców, odnośnie do fakturowania, polegających na dalszym uproszczeniu, modernizacji i harmonizacji przepisów, należą:

(…)

13) likwidacja faktur wewnętrznych; kwestie dokumentowania zdarzeń objętych dotychczas obowiązkiem wystawiania faktur wewnętrznych, dla celów właściwego rozliczenia podatku VAT, pozostawiono całkowicie w sferze decyzji podatnika”.

W związku z tym zdaniem Wnioskodawcy możliwa jest sytuacja, w której w odniesieniu do dopłat do ceny wchodzących w skład podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, zamiast faktur podatnik wystawiał będzie dowody wewnętrzne.

Prawidłowość ww. podejścia znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 stycznia 2017 r., 3063-ILPP1-1.4512.137.2016.1.OA:

„Odnosząc się zatem do kwestii prawidłowego dokumentowania otrzymanej dopłaty w rejestrze VAT (w tym także w celu późniejszego przesłania pliku jpk) należy wskazać, że z uwagi na to, że od dnia 1 stycznia 2014 r. uchylono art. 106 ust. 7 ustawy umożliwiający podatnikom dokumentowanie określonych nim czynności za pomocą faktur wewnętrznych, w przypadku otrzymanych dotacji taką podstawą może być odpowiedni dowód, który te czynności będzie odzwierciedlać. Odejście od obowiązku dokumentowania wskazanych w uchylonym przepisie art. 106 ust. 7 ustawy czynności fakturami wewnętrznymi oznacza możliwość prowadzenia przez podatnika dowolnej dokumentacji, która takie czynności będzie odzwierciedlać. Podatnicy nadal mogą wystawiać faktury wewnętrzne, jeśli taka będzie ich wola.

Brak jest zatem przeszkód, aby ww. czynność była rozliczona na podstawie dowodu księgowego, który będzie zawierał wszystkie dane, które w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2013 r. zawierała faktura wewnętrzna”.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy przepisy o VAT nie sprzeciwiają się dokumentowaniu Rekompensaty za pomocą dowodu wewnętrznego, o którym mowa w § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia JPK.

A zatem zdaniem Wnioskodawcy w świetle aktualnych przepisów o VAT jest dopuszczalne dokumentowanie Rekompensaty ww. dowodem wewnętrznym i jednocześnie nie ma obowiązku udokumentowania Rekompensaty fakturą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

W tym kontekście należy mieć na uwadze specyficzną konstrukcję Rekompensaty wprowadzonej przez ustawę mrożącą.

Wypłacana za dany miesiąc Rekompensata w wysokości (...) mln zł powiększona o podatek VAT ma w świetle ustawy mrożącej charakter zbiorczy (tj. jest wypłacana w jednej kwocie bezpośrednio przez Ministra ds. energii na rachunek Wnioskodawcy z pominięciem podmiotów z odbiorcami indywidualnymi).

Również przewidziany w ustawie mrożącej mechanizm korekty Rekompensaty zakłada zbiorczy charakter takiej operacji (tj. w relacji Wnioskodawca - Minister ds. energii korekcie podlega Rekompensata jako całość), przy czym ostateczna wysokość Rekompensaty ma odpowiadać zbiorczej wysokości hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej na wszystkie podmioty z odbiorcami indywidualnymi po dokonaniu niezbędnych korekt.

Biorąc pod uwagę narzucony przepisami ustawy mrożącej tryb wypłaty Rekompensaty w kwotach ryczałtowych powiększonych o podatek VAT podlegających późniejszym korektom wobec Ministra ds. energii po zakończeniu okresu „mrożenia”, zasadnym jest udokumentowanie otrzymania Rekompensaty dowodem wewnętrznym.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT pod pojęciem sprzedaży rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. W przypadku Rekompensaty, skoro żaden z podmiotów z odbiorcami indywidualnymi nie będzie ponosił ekonomicznego ciężaru tego świadczenia, to wartość tego świadczenia na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi wynosi 0 zł. Nie jest więc zasadnym wystawianie faktur sprzedaży dla każdego z tych podmiotów z osobna, w których wykazana zostanie wartość 0 zł lub pokryta Rekompensatą wartość hipotetycznej opłaty mocowej przypadająca na dany podmiot z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc (na podstawie przekazanych danych ilościowych za ostatni dostępny miesiąc), która byłaby następnie korygowana wobec tego podmiotu do wartości faktycznej gdy okaże się, że wykazana w fakturze dla podmiotu z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc kwota hipotetycznej opłaty mocowej okazałaby się odpowiednio niższa lub wyższa niż kwota przyjęta dla celów rozliczenia Rekompensaty z Ministrem ds. energii. Przyjęcie stanowiska o dokumentowaniu Rekompensaty dowodem wewnętrznym współgra z treścią przywołanych powyżej przepisów ustawy o VAT (art. 2 pkt 22, pkt 31, art. 106a i art. 106b ust. 1) oraz wynikającą z ustawy mrożącej konstrukcją Rekompensaty, znajdując potwierdzenie w koncepcji racjonalności ustawodawcy - podstawowej regule wykładni przepisów prawa.

Natomiast przyjęcie odmiennego stanowiska, zakładającego konieczność wystawiania przez Spółkę na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi faktur sprzedaży dokumentujących Rekompensatę, pomijając szereg niezmiernie uciążliwych z perspektywy Spółki trudności o charakterze administracyjno-technicznym, przeczy przyjętej w ustawie mrożącej konstrukcji Rekompensaty jako świadczenia zbiorczego, kompensującego Wnioskodawcy fakt obniżenia stawek opłaty mocowej do wysokości 0 zł w okresie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r. w odniesieniu do odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy o rynku mocy (tj. odbiorców indywidualnych).

Wnioskodawca zwraca uwagę, iż dokumentowanie Rekompensaty fakturami sprzedażowymi oznaczałoby obowiązek wystawiania takich faktur (a następnie korekt tych faktur) w odniesieniu do 234 podmiotów (taka jest aktualnie liczba potencjalnych podmiotów z odbiorcami indywidualnymi).

Spółka podkreśla, że brak jest prawnego obowiązku przekazywania przez podmioty z odbiorcami indywidualnymi w określonym terminie danych w zakresie hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej na odbiorców indywidualnych, co w świetle przywołanej koncepcji racjonalnego ustawodawcy potwierdza stanowisko Wnioskodawcy, Nie można bowiem zakładać, że w sytuacji obniżenia stawek opłaty mocowej do wysokości 0 zł w okresie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r. w odniesieniu do odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy o rynku mocy, celem ustawodawcy było obciążenie Wnioskodawcy obowiązkiem wystawienia faktur na rzecz każdego z podmiotów z odbiorcami indywidualnymi. Logicznym jest natomiast wniosek, że Rekompensata powinna być rozliczona zbiorczo na podstawie dowodu wewnętrznego.

Należy też zwrócić uwagę na specyfikę prawną wynikającą z ustawy o rynku mocy i przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie. Z przepisów tych wynika, że ostateczna wysokość opłaty mocowej zależy od poboru energii i liczby odbiorców (w tym odbiorców będących odbiorcami indywidualnymi). Znajduje to odzwierciedlenie w konstrukcji przepisu z § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 5 września 2024 r. w sprawie opłaty mocowej, zgodnie z którym płatnik opłaty mocowej przekazuje operatorowi (tj. Wnioskodawcy) informację o sumie należnych środków z tytułu opłaty mocowej. A zatem jeżeli opłata mocowa wynosi zero dla niektórych odbiorców (na podstawie przepisu ustawy mrożącej), to należność jakiej może żądać operator (tj. Wnioskodawca) również wynosi zero. Zatem nie ma podstawy prawnej do roszczenia ze strony Wnioskodawcy wobec płatnika opłaty mocowej o zapłatę opłaty mocowej w odniesieniu do odbiorców będących odbiorcami indywidualnymi. W rezultacie zdaniem Wnioskodawcy nie jest zasadne, aby na fakturze dokumentującej opłatę mocową za odbiorców innych niż odbiorcy indywidualni uwzględniać hipotetyczną część opłaty mocowej za odbiorców objętych „mrożeniem” tej opłaty.

Wnioskodawca pragnie wskazać również na czasochłonność zbierania, szczególnie przez OSD, danych ilościowych w zakresie hipotetycznej opłaty mocowej za dany miesiąc, co może prowadzić do sytuacji, w której dane te są przekazywane przez niektóre OSD ze znacznym opóźnieniem (a w szczególności po upływie 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który jest wypłacana Rekompensata).

Co więcej dane ilościowe w zakresie hipotetycznej opłaty mocowej podlegają późniejszym korektom w związku z pozyskiwaniem przez OSD coraz bardziej adekwatnych danych, z uwagi na stosowane przez OSD wobec odbiorców okresy rozliczeniowe o różnej długości (głównie 1-, 2-, 6- i 12-miesięczne) i rozłożone w czasie odczyty liczników, przez co dane do korekt wysokości opłaty mocowej spływają z opóźnieniem.

Wreszcie przyjęty w ustawie mrożącej mechanizm wypłaty Rekompensaty powodowałby - w przypadku podejścia zakładającego wystawianie faktur sprzedażowych na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi - dodatkowe komplikacje w sytuacji, w której wartość hipotetycznej opłaty mocowej za dany miesiąc wynikająca z informacji przekazanych Spółce przez poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi odbiegałaby od wartości Rekompensaty należnej za ten sam miesiąc w wysokości określonej w art. 9 ust. 2 ustawy mrożącej (tj. (...) mln zł powiększonej o podatek VAT). W szczególności występowałyby one w sytuacji, w której wartość zadeklarowanej przez poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi hipotetycznej opłaty mocowej byłaby niższa niż tak określona kwota Rekompensaty (która dopiero po zakończeniu pierwszego półrocza 2025 podlega rozliczeniu z Ministrem ds. energii). Komplikacje te nie wystąpiłyby w przypadku uznania, że dla celów VAT wystarczające jest dokumentowanie przez Spółkę Rekompensaty dowodem wewnętrznym.

W efekcie zdaniem Wnioskodawcy podejściem najbardziej praktycznym, w pełni wystarczającym dla prawidłowego rozliczenia podatku VAT w związku z otrzymywaniem Rekompensaty, a jednocześnie mieszczącym się w granicach obowiązujących przepisów o VAT byłoby dokumentowanie Rekompensaty za pomocą dokumentu wewnętrznego niebędącego fakturą. Spółka podkreśla, że obowiązek jej dokumentowania za pomocą faktur sprzedażowych stanowiłby niewspółmierne obciążenie administracyjne dla Spółki w kontekście prawidłowego wywiązania się z rozliczenia należnego podatku VAT od Rekompensaty z organem podatkowym.

Wnioskodawca pragnie zauważyć, iż jest jedynym podatnikiem, którego dotyczy kwestia opisana w stanie faktycznym, gdyż wyłącznie Spółka jako wskazany w art. 9 ust. 1 ustawy mrożącej operator systemu przesyłowego otrzymuje Rekompensatę przewidzianą w tej ustawie.

Spółka zwraca również uwagę na potencjalne konsekwencje po stronie podatku naliczonego związane z ewentualnym obowiązkiem dokumentowania Rekompensaty za pomocą faktur wystawianych przez Spółkę na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi (tj. podmiotów, które wykonują działalność opodatkowaną podatkiem VAT).

W takim przypadku podmioty z odbiorcami indywidualnymi otrzymałyby dokument stanowiący formalną podstawę do ewentualnego odliczenia podatku VAT, podczas gdy podmioty z odbiorcami indywidualnymi nie dokonały na rzecz Wnioskodawcy ani innego podmiotu jakiejkolwiek płatności w odniesieniu do opłaty mocowej przypadającej na odbiorców indywidualnych (tj. kwota Rekompensaty w całości jest wypłacana na rzecz Spółki przez Ministra ds. energii).

Reasumując, zdaniem Spółki Wnioskodawca jest uprawniony do udokumentowania Rekompensaty za pomocą dowodu wewnętrznego, o którym mowa w § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia JPK i jednocześnie nie jest zobowiązany do udokumentowania Rekompensaty fakturą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, przy czym wspomniany dowód wewnętrzny:

a)dokumentowałby kwotę Rekompensaty wypłacaną za dany miesiąc w wysokości wynikającej z ustawy mrożącej, tj. (...) mln zł powiększonej o podatek VAT;

b)ww. dowód byłby korygowany w oparciu o ostateczną wysokość Rekompensaty za dany miesiąc.

Ad 2

Na wypadek, gdyby stanowisko Wnioskodawcy w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 1 zostało uznane za nieprawidłowe (w związku z czym Spółka powinna dokumentować Rekompensatę za pomocą faktur sprzedażowych wystawianych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi), Spółka pragnie przedstawić swoje stanowisko na taką okoliczność.

W ocenie Spółki specyficzny charakter mechanizmu przyjętego w ustawie mrożącej powinien być uwzględniony przy określaniu prawidłowego sposobu wystawiania faktur dokumentujących Rekompensatę, tj. w szczególności należy wziąć pod uwagę następujące okoliczności:

przepisy ustawy mrożącej przewidują comiesięczną wypłatę na rzecz Spółki Rekompensaty będącą wartością zbiorczą, której ostateczna wartość za dany miesiąc zostanie ustalona dopiero po zakończeniu półrocznego okresu „mrożenia” (styczeń - czerwiec 2025),
dane dotyczące hipotetycznej opłaty mocowej w danym miesiącu uzyskiwane przez Wnioskodawcę od podmiotów z odbiorcami indywidualnymi po zakończeniu poszczególnych miesięcy w trakcie tego półrocza są na tym etapie danymi wstępnymi, które mogą być (i z dużym prawdopodobieństwem będą) korygowane po zakończeniu tego półrocza, a ponadto mogą być przekazywane z opóźnieniem,
Spółka jest zobowiązana do rozliczania podatku VAT należnego od comiesięcznych transz Rekompensaty w momencie ich otrzymania (a więc w odniesieniu do kwoty ryczałtowej wypłacanej comiesięcznie przez Ministra ds. energii, podlegającej dopiero korekcie w górę lub w dół po zakończeniu półrocza styczeń - czerwiec 2025 do kwoty hipotetycznej opłaty mocowej ustalonej za ten okres),
przyjęte rozwiązanie w zakresie dokumentowania kwot Rekompensaty fakturami powinno być spójne z obowiązującymi Spółkę zasadami rozliczania z tego tytułu podatku VAT, tj. w szczególności biorąc pod uwagę mechanizm comiesięcznych wypłat Rekompensaty w kwocie ryczałtowej i dokonywania dopiero po pewnym okresie korekt z uwzględnieniem hipotetycznej opłaty mocowej za dane półrocze, nie powinno dochodzić do rozbieżności pomiędzy kwotą VAT wynikającą z faktur wystawianych przez Spółkę po zakończeniu poszczególnych miesięcy w okresie styczeń - czerwiec 2025 a kwotami VAT deklarowanymi z tytułu Rekompensaty należnej za te miesiące,
Spółka powinna mieć instrumenty prawne pozwalające jej być w stanie wywiązywać się z ustawowego obowiązku wystawienia faktury w ustawowym terminie, tj. do 15 dnia miesiąca następnego po miesiącu, za który należna jest Rekompensata (przy czym za każdy miesiąc należałoby wystawić ponad 200 faktur, podlegających ew. późniejszym korektom).

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy w przypadku konieczności dokumentowania Rekompensaty fakturami należałoby przyjąć podejście, zgodnie z którym po zakończeniu poszczególnych miesięcy Spółka wystawiałaby faktury na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi w taki sposób, że łączna wartość tych faktur za dany miesiąc odpowiadałaby kwocie Rekompensaty otrzymywanej za ten miesiąc w kwocie 200 mln zł netto plus należny podatek VAT.

Należy zaznaczyć, że łączna wartość hipotetycznej opłaty mocowej wynikająca z danych ilościowych przesyłanych przez podmioty z odbiorcami indywidualnymi (na podstawie danych za ostatni dostępny miesiąc), tj. danych wstępnych mogących podlegać późniejszym korektom, może okazać się wyższa lub niższa od kwoty Rekompensaty wypłacanej przez Ministra ds. energii za dany miesiąc (przy czym najprawdopodobniej będzie niższa). Podejście wskazane powyżej umożliwia zachowanie spójności pomiędzy kwotami podatku należnego VAT podlegającego zapłacie z tytułu otrzymanych ryczałtowych kwot Rekompensaty oraz podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących Rekompensatę wystawionych na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi (co jest rozwiązaniem prawidłowym i pożądanym na etapie wypłaty comiesięcznych transz Rekompensaty, umożliwiającym uniknięcie komplikacji, jakie powodowałyby rozbieżności pomiędzy łącznymi kwotami VAT należnego od Rekompensaty i wykazywanego na fakturach do czasu dokonania zgodnie z przepisami ustawy mrożącej stosownych korekt po zakończeniu półrocza styczeń - czerwiec 2025).

Stosowanie powyższego podejścia wymaga dokonania proporcjonalnej (statystycznej) alokacji kwot przypadających dla celów wystawienia ww. faktur na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi w ryczałtowej kwocie Rekompensaty wynoszącej 200 mln zł netto plus VAT za kolejne miesiące.

Zdaniem Wnioskodawcy ww. alokacja powinna być oparta o wartość hipotetycznej opłaty mocowej w danym miesiącu (za który wypłacana jest Rekompensata) przypadającej na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi. Z kolei w przypadku, w którym podmioty z odbiorcami indywidualnymi nie byłyby w stanie przekazać danych ilościowych za ten miesiąc w terminie na wystawienie faktury, wartość hipotetycznej opłaty mocowej za ten miesiąc byłaby przyjmowana na podstawie ostatnich danych ilościowych przekazanych przez taki podmiot za ostatni dostępny miesiąc.

Jednocześnie, biorąc pod uwagę ryczałtowy charakter Rekompensaty wypłacanej za poszczególne miesiące w okresie styczeń - czerwiec 2025 r. (tj. 200 mln zł powiększone o podatek VAT za każdy miesiąc), w ocenie Wnioskodawcy Spółka powinna wystawić faktury na hipotetyczną opłatę mocową przypadającą na dany podmiot z odbiorcami indywidualnymi w sposób odzwierciedlający jego proporcjonalny udział w kwocie otrzymanej Rekompensaty.

Ww. proporcjonalne podejście polegałoby na przyporządkowaniu kwot faktur wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi według proporcji, w jakiej kwota hipotetycznej opłaty mocowej przypadająca na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc na podstawie przekazanych danych ilościowych pozostawałaby do łącznej kwoty hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej za ten sam miesiąc na wszystkie podmioty z odbiorcami indywidualnymi na podstawie przekazanych przez nich danych ilościowych.

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy należy uwzględnić przewidziany w ustawie mrożącej system korygowania Rekompensaty w oparciu o ostateczne wartości hipotetycznej opłaty mocowej za poszczególne miesiące w okresie styczeń - czerwiec 2025.

W rezultacie, zdaniem Wnioskodawcy po ustaleniu i potwierdzeniu faktycznej wartości hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za odpowiednie miesiące w okresie styczeń - czerwiec 2025, w przypadku wystąpienia różnic w stosunku do kwot faktur dotychczas wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi, Spółka powinna wystawić stosowne faktury korygujące w oparciu o art. 106j ustawy o VAT.

Ww. faktury korygujące odpowiednio zwiększałyby lub zmniejszały kwoty wykazane na dotychczasowych fakturach (gdy faktycznie zafakturowana na podmioty z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc kwota hipotetycznej opłaty mocowej okazałaby się odpowiednio niższa lub wyższa niż kwota Rekompensaty w pierwotnie przyjętej wysokości (...) mln zł plus VAT).

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy w przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 Wnioskodawca powinien:

a)wystawić na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi faktury w taki sposób, że łączna wartość tych faktur za dany miesiąc odpowiadałaby wartości Rekompensaty otrzymywanej za ten miesiąc w kwocie (...) mln zł netto plus należny podatek VAT, przy czym kwoty faktur wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi powinny odpowiadać proporcji, w jakiej kwota hipotetycznej opłaty mocowej przypadająca na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc (na podstawie przekazanych danych ilościowych za ostatni dostępny miesiąc) pozostawałaby do łącznej kwoty hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej za ten sam miesiąc na wszystkie podmioty z odbiorcami indywidualnymi na podstawie przekazanych przez nich danych ilościowych;

Ad 3

Zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy o VAT podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 albo art. 113a ust. 1, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:

1)rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;

2)kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;

3)kontrahentów;

4)dowodów sprzedaży i zakupów.

W zakresie szczegółowych danych zawartych w ww. ewidencji, zastosowanie mają przepisy rozporządzenia JPK, a w szczególności jego § 10 (w zakresie danych pozwalających na prawidłowe rozliczenie podatku należnego).

Jak wskazano w stanowisku Spółki w zakresie pytania nr 1 zawartego w niniejszym Wniosku, Wnioskodawca jest uprawniony do udokumentowania Rekompensaty za pomocą dowodu wewnętrznego, o którym mowa w § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia JPK i jednocześnie nie jest zobowiązany do udokumentowania Rekompensaty fakturą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Jednocześnie, na wypadek negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 Wnioskodawca dąży do potwierdzenia, na podstawie jakiego dokumentu powinien wykazać otrzymanie Rekompensaty w ewidencji, o której mowa w art. 109 ustawy o VAT oraz rozporządzeniu JPK.

Jak wskazano w stanowisku Spółki do pytania nr 2 zawartego w niniejszym Wniosku, w przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 Wnioskodawca powinien:

a)wystawić na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi faktury w taki sposób, że łączna wartość tych faktur za dany miesiąc odpowiadałaby wartości Rekompensaty otrzymywanej za ten miesiąc w kwocie (...) mln zł netto plus należny podatek VAT, przy czym kwoty faktur wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi powinny odpowiadać proporcji, w jakiej kwota hipotetycznej opłaty mocowej przypadająca na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc (na podstawie przekazanych danych ilościowych za ostatni dostępny miesiąc) pozostawałaby do łącznej kwoty hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej za ten sam miesiąc na wszystkie podmioty z odbiorcami indywidualnymi na podstawie przekazanych przez nich danych ilościowych;

A zatem zdaniem Spółki w przypadku, w którym Spółka nie byłaby uprawniona do udokumentowania Rekompensaty za pomocą dowodu wewnętrznego, o którym mowa w § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia JPK, Spółka miałaby obowiązek wykazać w ewidencji za dany miesiąc oddzielne faktury wystawione na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi (wystawione zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy przedstawionym powyżej).

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, aktualnie liczba podmiotów z odbiorcami indywidualnymi wynosi (...). W efekcie Spółka wystawiałaby co miesiąc ponad (...) faktur w tym zakresie, które byłyby uwzględniane w ewidencji VAT.

W przypadku, gdyby omawiane faktury na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi zostały wystawione z opóźnieniem (tj. po upływie 15 dnia następującego po miesiącu, za który następuje wypłata Rekompensaty), a Rekompensata została wykazana pierwotnie w ewidencji Spółki w oparciu o dowód wewnętrzny o którym mowa w § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia JPK, Wnioskodawca miałby obowiązek korekty ewidencji poprzez wystornowanie w tej ewidencji wspomnianego pojedynczego dowodu wewnętrznego oraz uwzględnienia w niej oddzielnych faktur wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi (których liczba wynosi aktualnie (...)). W przypadku wystawienia ww. faktur zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy wskazanym powyżej, operacja ta nie wpłynęłaby na łączną wartość podatku VAT deklarowanego za dany miesiąc (gdyż stanowisko to zakłada, że łączna wartość wystawianych za dany miesiąc faktur odpowiadałaby kwocie Rekompensaty należnej za ten miesiąc, tj. kwocie (...) mln zł. plus VAT).

Z kolei w związku z przewidzianym w ustawie mrożącej mechanizmem korygowania Rekompensaty, po ustaleniu i potwierdzeniu faktycznej wartości hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za poszczególne miesiące w okresie styczeń - czerwiec 2025 r., Spółka wykazywałaby w ewidencji faktury korygujące do wspomnianych faktur.

Reasumując, w przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 Wnioskodawca powinien wykazać otrzymanie Rekompensaty w ewidencji, o której mowa w art. 109 ustawy o VAT oraz rozporządzeniu JPK za pomocą faktur wystawionych na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi w taki sposób, że łączna wartość tych faktur za dany miesiąc odpowiadałaby wartości Rekompensaty otrzymywanej za ten miesiąc w kwocie(...) mln zł netto plus należny podatek VAT, przy czym kwoty faktur wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi powinny odpowiadać proporcji, w jakiej kwota hipotetycznej opłaty mocowej przypadająca na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc (na podstawie przekazanych danych ilościowych za ostatni dostępny miesiąc) pozostawałaby do łącznej kwoty hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej za ten sam miesiąc na wszystkie podmioty z odbiorcami indywidualnymi na podstawie przekazanych przez nich danych ilościowych.

Z kolei po ustaleniu i potwierdzeniu faktycznej wartości hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za poszczególne miesiące w okresie styczeń - czerwiec 2025 r. w ewidencji, o której mowa w art. 109 ustawy o VAT oraz rozporządzeniu JPK wykazywane będą ponadto faktury korygujące wystawione zgodnie z pkt 2 lit. b powyżej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Zgodnie z art. 29a ust.7 ustawy:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Stosownie do art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art.106apkt2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art.19aust.5pkt4,

c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art.19aust.1b.

W myśl art. 106e ust. 1 ustawy:

Faktura powinna zawierać:

(...)

7)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8)miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;

13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15)kwotę należności ogółem;

(...).

Natomiast w myśl § 10 ust. 1 pkt 2 i 9 rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 1988 ze zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem w sprawie JPK”:

Ewidencja zawiera następujące dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku należnego:

2)wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z następujących czynności podlegających opodatkowaniu, w odniesieniu do których istnieje obowiązek wystawienia przez podatnika faktury na podstawie przepisów ustawy, z uwzględnieniem oraz oznaczeniem korekt dokonanych zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 8 i pkt 9 lit. a:

a)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 5%,

b)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 7% albo 8%,

c)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 22% albo 23%;

(...)

9)wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego:

a)wynikające z faktur dokumentujących przejazd autostradą płatną lub przejazd na dowolną odległość, wystawianych w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, pod warunkiem że nie zostały ujęte w ewidencji zgodnie z pkt 8,

b)nieudokumentowane fakturami,

c)nieobjęte obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 1-7

- wykazywane w wysokościach zbiorczych w podziale na stawki podatku oraz sprzedaż zwolnioną od podatku.

Ponadto zgodnie z § 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia w sprawie JPK:

Poza danymi, o których mowa w ust. 1, ewidencja zawiera następujące dane:

9)z faktur dokumentujących dokonanie przez podatnika czynności podlegających opodatkowaniu, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i pkt 7 lit. a i b, oraz z faktur lub innych dokumentów związanych z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, o których mowa w ust. 1 pkt 3-5 i pkt 7 lit. c-e:

a)numer, za pomocą którego nabywca, dostawca lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, zapisywany poprzez wyodrębnienie kodu kraju oraz kodu cyfrowo-literowego,

b)imię i nazwisko lub nazwę nabywcy, dostawcy lub usługodawcy, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 7 lit. b,

c)numer odpowiednio faktury lub dokumentu albo faktury korygującej,

d)datę wystawienia odpowiednio faktury lub dokumentu albo faktury korygującej,

e)datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury,

f)datę upływu terminu płatności w przypadku korekty dokonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy lub datę uregulowania lub zbycia należności w przypadku korekty dokonanej zgodnie z art. 89a ust. 4 ustawy.

W myśl § 10 ust. 5 rozporządzenia w sprawie JPK:

Ewidencja zawiera następujące oznaczenia dowodów sprzedaży:

1)„RO” - dokument zbiorczy o sprzedaży z kas rejestrujących;

2)„WEW” - dowód wewnętrzny;

3)„FP” - faktura, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo operatorem polskiego systemu przesyłowego elektroenergetycznego, tj. przedsiębiorstwem energetycznym zajmującym się przesyłaniem energii elektrycznej, odpowiedzialnym za ruch sieciowy w systemie przesyłowym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci przesyłowej, w tym połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi.

W świetle ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy pobierają Państwo opłatę na wypłatę wynagrodzenia za wykonywanie obowiązków mocowych, odpowiadającą kosztom zakupionego obowiązku mocowego oraz uzasadnionym kosztom, o których mowa w art. 77 ust. 4 i 9 ustawy o rynku mocy.

Dnia 1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku oraz w 2024 roku oraz niektórych innych ustaw, w świetle której w okresie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r. w odniesieniu do odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy o rynku mocy, tj. przede wszystkim gospodarstw domowych, stawki opłaty mocowej o której mowa w art. 69 ust. 1 ustawy o rynku mocy wynoszą 0 zł na miesiąc.

Zgodnie z art. 69 ust. 2 ustawy o rynku mocy pobierają Państwo opłatę mocową od podmiotów mogących posiadać odbiorców indywidualnych:

operatorów systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych (dalej: „OSD”);
przedsiębiorstwa energetycznego wykonującego działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej;
przedsiębiorstwa energetycznego wytwarzającego energię elektryczną przyłączonego bezpośrednio do sieci przesyłowej;
przedsiębiorstwa energetycznego wykonującego działalność gospodarczą w zakresie magazynowania energii elektrycznej, przyłączonego bezpośrednio do sieci przesyłowej.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy mrożącej, w okresie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r. opłata mocowa jest pobierana od odbiorców końcowych będących odbiorcami indywidualnymi z uwzględnieniem stawek, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy mrożącej (tj. w wysokości 0 zł).

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy mrożącej operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego, tj. Państwo, otrzymują rekompensatę z tytułu ustalenia wysokości stawki opłaty mocowej zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy mrożącej. Rekompensata jest wypłacana przez ministra właściwego do spraw energii za każdy miesiąc od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r. w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy Rekompensata, w wysokości (...) zł powiększonej o podatek od towarów i usług.

Traktują Państwo Rekompensatę jako element podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy; rozpoznają i będą rozpoznawać obowiązek podatkowy od Rekompensaty na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy, tj. z chwilą jej otrzymania.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości dokumentowania Rekompensaty za pomocą dowodu wewnętrznego, o którym mowa w § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia JPK, a tym samym braku obowiązku udokumentowania tego faktu fakturą w rozumieniu przepisów ustawy.

Opodatkowanie otrzymanej przez Państwa Rekompensaty wynika z treści ww. przepisu art. 29a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Z uwagi zatem na fakt, że przekazywana Państwu Rekompensata stanowi podstawę opodatkowania w myśl art. 29a ust. 1 z uwzględnieniem art. 29a ust. 6 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, powinna być dokumentowana fakturą zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy.

Należy podkreślić, że celem faktury jest udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych. Pełni ona bowiem szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt sprzedaży określonych towarów lub usług.

Zgodnie z przywołanym powyżej art. 106e ustawy, podmiot wystawiając fakturę jest zobowiązany wykazać w niej między innymi cenę jednostkową towaru lub usługi oraz wartość towaru lub usługi (bez kwoty podatku). Jeśli więc Rekompensata jest elementem podstawy opodatkowania (tj. stanowi składnik ceny) - a tak jest w opisanej we wniosku sytuacji (traktują Państwo Rekompensatę jako element podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy), ww. Rekompensata powinna również być ujęta w cenie jednostkowej i w wartości dostarczonego towaru/wykonanej usługi.

Bez znaczenia dla oceny tej sytuacji jest Państwa wskazanie, że dokumentowanie Rekompensaty fakturami sprzedażowymi oznaczałoby obowiązek wystawiania takich faktur (a następnie korekt tych faktur) w odniesieniu do (...) podmiotów (taka jest aktualnie liczba potencjalnych podmiotów z odbiorcami indywidualnymi).

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z transakcjami pomiędzy podmiotami gospodarczymi i podatnikami podatku od towarów i usług, zatem właściwym sposobem dla udokumentowania transakcji pomiędzy nimi jest faktura.

Tym samym nie są Państwo uprawnieni do udokumentowania Rekompensaty za pomocą dowodu wewnętrznego, o którym mowa w § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia JPK i jednocześnie są zobowiązani do udokumentowania Rekompensaty fakturą w rozumieniu przepisów ustawy.

Stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest zatem nieprawidłowe.

W zakresie powołanej na poparcie Państwa stanowiska interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 stycznia 2017 r. nr 3063-ILPP1-1.4512.137.2016.1.OA należy zauważyć, że dokonując rozstrzygnięcia, że czynność otrzymania dotacji może być rozliczona na podstawie dowodu księgowego Dyrektor uznał m.in, że „Z uwagi na fakt, że przekazywane Wnioskodawcy dopłaty nie stanowią zapłaty z tytułu sprzedaży w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług dokonywanej przez Wnioskodawcę na rzecz gospodarstw domowych i obiektów użyteczności publicznej, ich otrzymania nie należy dokumentować fakturą VAT”, tj. w sytuacji odmiennej niż opisana w niniejszej interpretacji, gdzie Państwo stwierdzili (z czym Organ się zgodził), że traktują Państwo Rekompensatę jako element podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

Państwa wątpliwości dotyczą również (w sytuacji uznania stanowiska w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe) sposobu dokumentowania rekompensaty za pomocą faktur sprzedażowych (pytanie nr 2) i wskazania dokumentu, za pomocą którego należy wykazać otrzymanie rekompensaty w ewidencji (pytanie nr 3).

Państwa zdaniem prawidłowe w tym przypadku będzie następujące rozwiązanie:

powinni Państwo wystawić na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi faktury w taki sposób, że łączna wartość tych faktur za dany miesiąc odpowiadałaby wartości Rekompensaty otrzymywanej za ten miesiąc, przy czym kwoty faktur wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi powinny odpowiadać proporcji, w jakiej kwota hipotetycznej opłaty mocowej przypadająca na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc (na podstawie przekazanych danych ilościowych za ostatni dostępny miesiąc) pozostawałaby do łącznej kwoty hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej za ten sam miesiąc na wszystkie podmioty z odbiorcami indywidualnymi na podstawie przekazanych przez nich danych ilościowych;
po ustaleniu i potwierdzeniu faktycznej wartości hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za poszczególne miesiące w okresie styczeń - czerwiec 2025 r. dla celów rozliczenia łącznej wartości Rekompensaty za ten okres z Ministrem ds. energii w trybie określonym w art. 9 ust. 4 ustawy mrożącej (tj. zwrotu ew. nadwyżki do Ministra ds. energii albo wyrównania ew. niedopłaty na rzecz Państwa), w przypadku wystąpienia różnic w stosunku do kwot faktur dotychczas wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi powinni Państwo wystawić stosowne faktury korygujące zwiększające lub zmniejszające kwoty wykazane na dotychczasowych fakturach.

Podobnie podchodzą Państwo do kwestii wykazywania otrzymanej Rekompensaty w ewidencji, o której mowa w art. 109 ustawy oraz rozporządzeniu JPK, tj. za pomocą faktur wystawionych w wyżej opisany sposób.

Z zaproponowanym przez Państwa rozwiązaniem nie można się zgodzić.

Jak wyżej wskazano, jako czynny podatnik podatku VAT są Państwo zobowiązani do dokumentowania dokonywanych przez siebie transakcji na rzecz podmiotów gospodarczych poprzez wystawienie faktur. Faktu tego nie może zmieniać trudność techniczna związana z zebraniem danych koniecznych do udokumentowania kwot Rekompensaty przypadającej na poszczególne podmioty gospodarcze (podmioty z odbiorcami indywidualnymi). Mają Państwo obowiązek takiego ukształtowania zasad uzyskiwania informacji dotyczących hipotetycznej opłaty mocowej, które to zasady pozwolą Państwu realizować obowiązek wystawienia faktur zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego. Nie jest dopuszczalne zaproponowane przez Państwa dokumentowanie Rekompensaty za pomocą faktur sprzedażowych oraz wykazywania jej w ewidencji w przedstawiony sposób.

Należy mieć na uwadze, że dotychczas dokonywali Państwo ustalenia opłaty mocowej w stosowny do sytuacji sposób.

Jak wynika bowiem z opisu sprawy, przed 1 stycznia 2025 r., kiedy jeszcze mechanizm „mrożenia” cen energii nie występował, wystawiali Państwo za każdy miesiąc faktury sprzedażowe z podatkiem VAT na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi na całkowitą kwotę należnej opłaty mocowej. Państwa faktury nigdy nie zawierały rozbicia opłaty mocowej przypadającej na poszczególne grupy odbiorców. Z kolei podmiot z odbiorcami indywidualnymi doliczał należną kwotę opłaty mocowej do swojego rachunku/faktury za dostawę energii elektrycznej wystawianej na rzecz odbiorców indywidualnych.

Z kolei w okresach sprzed 1 stycznia 2025 r., w których obowiązywał już mechanizm „mrożenia” cen energii (lecz bez mechanizmu kompensującego jakim jest od 1 stycznia 2025 r. Rekompensata), wystawiali Państwo za każdy miesiąc faktury sprzedażowe z podatkiem VAT na rzecz podmiotów z odbiorcami indywidualnymi na kwoty równe należnej opłacie mocowej pobranej od danego podmiotu z odbiorcami indywidualnymi, ale tylko z tytułu opłaty mocowej należnej od innych niż odbiorcy indywidualni grup odbiorców. Jednocześnie wspomniane faktury nie zawierały rozbicia opłaty mocowej przypadającej na poszczególne grupy odbiorców, dla których kalkulowane są stawki opłaty mocowej z uwagi na fakt, że podmioty z odbiorcami indywidualnymi, przekazując dane do Państwa, nie dokonywały takiego rozdzielenia (nie było i nie ma takiego obowiązku prawnego). Z kolei podmiot z odbiorcami indywidualnymi nie doliczał należnej kwoty opłaty mocowej do rachunku/faktury za dostawę energii elektrycznej wystawianej na rzecz odbiorców indywidualnych.

Z przedstawionej sytuacji wynika, że wystawiali Państwo za każdy miesiąc faktury na podstawie danych przekazywanych przez kontrahentów. Państwa kontrahenci, mimo że pierwotnie nie dokonywali wydzielenia, jakie kwoty opłaty mocowej przypadają na poszczególne grupy odbiorców (tj. indywidualnych i innych niż indywidualni), byli w stanie w jakiś sposób i w określonym terminie tych wyliczeń dokonywać, aby ustalić łączną kwotę i aby Państwo mogli wystawić za każdy miesiąc faktury za dokonaną sprzedaż. Następnie w kolejnych okresach kontrahenci dokonywali także wyliczeń co do opłaty mocowej przypadającej na odbiorców innych niż indywidualni, zatem również byli w stanie w określonym terminie odpowiednie wartości ustalić.

Ponadto z wniosku wynika, że problemy pojawiają się tylko z niektórymi podmiotami, co wskazuje, że zasadniczo odpowiednie dane są Państwu przekazywane.

Z powyższego wynika zatem, że są Państwo w stanie dokonać odpowiednich wyliczeń dla prawidłowego rozliczenia Rekompensaty przypadającej na odbiorców indywidualnych.

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 5 września 2024 r. w sprawie opłaty mocowej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1350):

Okresem rozliczeniowym dla rozliczeń dokonywanych pomiędzy operatorem a podmiotami, o których mowa w art. 69 ust. 2 ustawy, jest miesiąc kalendarzowy.

W myśl § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 5 września 2024 r. w sprawie opłaty mocowej:

Płatnik opłaty mocowej przekazuje operatorowi informację o:

1) sumie należnych środków z tytułu opłaty mocowej,

2) wolumenie energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach doby przypadających na godziny szczytowego zapotrzebowania na moc w systemie, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2 ustawy, w tym w podziale na grupy odbiorców końcowych, o których mowa w art. 70a ust. 1 ustawy

- w terminie do 9. dnia miesiąca kalendarzowego następującego po zakończeniu okresu rozliczeniowego, o którym mowa w § 2 ust. 1.

Zgodnie z art. 8-9 ustawy z dnia 27 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku oraz w 2024 roku oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r. poz. 1831):

Art. 8

1. W okresie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r., w odniesieniu do odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz. U. z 2023 r. poz. 2131), zwanej dalej „ustawą o rynku mocy”, stawki opłaty mocowej, o której mowa w art. 69 ust. 1 tej ustawy, zwanej dalej „opłatą mocową”, wynoszą 0 zł na miesiąc.

2. Podmioty pobierające opłatę mocową, o których mowa w art. 69 ust. 2-5b ustawy o rynku mocy, pobierają opłatę mocową od odbiorców wskazanych w ust. 1, w okresie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r., z uwzględnieniem stawek, o których mowa w ust. 1.

Art. 9

1. Operator w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 27 ustawy o rynku mocy, zwany dalej „operatorem”, otrzymuje rekompensatę z tytułu ustalenia wysokości stawki opłaty mocowej zgodnie z art. 8 ust. 1 z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, o którym mowa w art. 65 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 4, zwanego dalej „Funduszem Przeciwdziałania COVID-19”.

2. Rekompensata, o której mowa w ust. 1, jest wypłacana przez ministra właściwego do spraw energii za każdy miesiąc od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 30 czerwca 2025 r., w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy rekompensata, w wysokości 200 000 000 zł powiększonej o podatek od towarów i usług, na wyodrębniony rachunek wskazany przez operatora.

3. Środki finansowe wypłacane w ramach rekompensaty, o której mowa w ust. 1, są uznawane za środki zgromadzone z tytułu opłaty mocowej.

4. W przypadku powstania różnicy pomiędzy łączną kwotą wypłaconą operatorowi z tytułu rekompensaty, o której mowa w ust. 1, a kwotą, którą odbiorcy końcowi, o których mowa w art. 8 ust. 1, zapłaciliby zgodnie ze stawkami opłaty mocowej na 2025 r. opublikowanymi przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki zgodnie z art. 74 ust. 4 pkt 1 ustawy o rynku mocy w przypadku niestosowania w okresie od 1 stycznia 2025 r. do 30 czerwca 2025 r. stawki 0 zł, operator w przypadku gdy:

1) różnica ta jest dodatnia - zwraca tę różnicę, korzystając ze środków z opłaty mocowej zgromadzonych w kolejnym okresie rozliczeniowym po stwierdzeniu nadpłaty;

2) różnica ta jest ujemna - wnioskuje do ministra właściwego do spraw energii o wypłatę wyrównania rekompensaty, o której mowa w ust. 1.

(...).

Ustalenie w ograniczonym przedziale czasowym dla określonej grupy odbiorców opłaty mocowej na poziomie 0 zł na miesiąc nie zmienia w ocenie Organu tego, że okresem rozliczeniowym pomiędzy Państwem a płatnikiem opłaty mocowej jest miesiąc kalendarzowy.

Należy zauważyć, że wprowadzenie Rekompensaty nie zmieniło faktu sprzedaży dokonywanej każdego miesiąca na rzecz Państwa kontrahentów, lecz jedynie zmieniło się źródło płatności za tę sprzedaż - obecnie zapłatę stanowi Rekompensata, a wcześniej płacili kontrahenci, którzy z kolei pobierali należności od swoich klientów.

Nie można zatem zgodzić się z Państwa argumentem, według którego konieczność wystawienia faktur dla podmiotów z odbiorcami indywidualnymi przeczy przyjętej w ustawie mrożącej konstrukcji Rekompensaty jako świadczenia zbiorczego, kompensującego Państwu fakt obniżenia stawek opłaty mocowej do wysokości 0 zł w okresie od 1 stycznia 2025 r. do 30 czerwca 2025 r. w odniesieniu do odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy o rynku mocy (tj. odbiorców indywidualnych). Jeśli bowiem Rekompensata stanowi dopłatę do ceny, to musi być odniesiona do konkretnej dostawy towarów czy świadczenia usług dla konkretnych podmiotów. Jak wynika z opisu, mamy tu do czynienia z relacją pomiędzy wypłaconą Rekompensatą a kwotą, jaką zapłaciliby odbiorcy indywidualni zgodnie ze stawkami opłaty mocowej na 2025 rok opublikowanymi przez Prezesa URE w myśl art. 74 ust. 4 pkt 1 ustawy o rynku mocy. I te wartości konieczne są do ustalenia.

Strony mogą ustalać wg własnej woli wzajemne relacje umowne, o ile nie naruszają one obowiązujących przepisów prawa podatkowego. Podatnik powinien zatem w taki sposób układać relacje z kontrahentami, aby mogły zostać wypełnione nałożone na wszystkie strony transakcji obowiązki podatkowe.

Tym samym nie można uznać za wystarczające i zgodne z obowiązującymi przepisami Państwa rozwiązanie, że kwoty faktur wystawionych na poszczególne podmioty z odbiorcami powinny odpowiadać proporcji, w jakiej kwota hipotetycznej opłaty mocowej przypadająca na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi za dany miesiąc (na podstawie przekazanych danych ilościowych za ostatni dostępny miesiąc) pozostawałaby do łącznej kwoty hipotetycznej opłaty mocowej przypadającej za ten sam miesiąc na wszystkie podmioty z odbiorcami indywidualnymi na podstawie przekazanych przez nich danych ilościowych. Jeśli bowiem na podstawie § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 5 września 2024 r. w sprawie opłaty mocowej, płatnik opłaty mocowej przekazuje operatorowi (tj. Państwu) informację o sumie należnych środków z tytułu opłaty mocowej i jednocześnie Państwo - w myśl art. 9 ust. 4 ustawy mrożącej w przypadku powstania różnicy pomiędzy łączną kwotą wypłaconą z tytułu Rekompensaty, a odpowiednią kwotą, którą zapłaciliby odbiorcy indywidualni, są zobowiązani/uprawnieni do zwrotu/otrzymania tej różnicy - tj. muszą Państwo posiadać dane do wyliczenia tej różnicy, to powinni/mają Państwo możliwość ustalenia rzeczywistej hipotetycznej opłaty mocowej na wystawianych fakturach sprzedażowych (przypadającej na poszczególne podmioty z odbiorcami indywidualnymi), a nie np. na podstawie danych za ostatni dostępny miesiąc i dokonywania późniejszych korekt.

Stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest zatem nieprawidłowe.

Podobnie należy podejść do kwestii dokumentowania otrzymanej Rekompensaty w ewidencji, o której mowa w art. 109 ustawy.

Zgodnie z 109 ust. 3 ustawy:

Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 albo art. 113a ust. 1, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:

1)rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;

2)kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;

3)kontrahentów;

4)dowodów sprzedaży i zakupów.

W myśl art. 109 ust. 3b ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 1, są obowiązani przesyłać, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 3, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.

Natomiast stosownie do art. 99 ust. 1, 11b i 11c ustawy:

1. Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.

11b. Deklaracje, o których mowa w ust. 1-3, 3c-6, 8-9 i 11a, składa się wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

11c. Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.

Szczegóły w ww. zakresie zostały określone w ww. rozporządzeniu w sprawie JPK.

Zgodnie z ww. § 10 ust. 5 rozporządzenia w sprawie JPK:

Ewidencja zawiera następujące oznaczenia dowodów sprzedaży:

1) „RO” - dokument zbiorczy o sprzedaży z kas rejestrujących;

2) „WEW” - dowód wewnętrzny;

3) „FP” - faktura, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy.

Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 1, nie są Państwo uprawnieni do udokumentowania Rekompensaty za pomocą dowodu wewnętrznego, o którym mowa w § 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia w sprawie JPK. Są Państwo zobowiązani do udokumentowania Rekompensaty fakturą w rozumieniu przepisów ustawy.

Jednocześnie z uzasadnienia pytania nr 2 wynika, że jako podatnik podatku od towarów i usług są Państwo zobowiązani do takiego ukształtowania zasad określania hipotetycznej opłaty mocowej (za którą wypłacana jest Państwu ww. Rekompensata), które to zasady pozwolą Państwu realizować obowiązek wystawienia faktur zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego. Fakt, że może to być utrudnione nie może przesądzać o tym, że dopuszczalne jest zaproponowane przez Państwa dokumentowanie Rekompensaty za pomocą faktur sprzedażowych oraz wykazywania jej w ewidencji w przedstawiony sposób.

Tym samym mają Państwo obowiązek wykazania w ewidencji otrzymanej Rekompensaty fakturami wystawianymi na rzecz poszczególnych podmiotów z odbiorcami indywidualnymi. Faktury te powinny jednak dokumentować rzeczywistą wysokość hipotetycznej opłaty mocowej przypadającą na te podmioty, a nie np. ustaloną na podstawie danych za ostatni dostępny miesiąc i korygowaną w późniejszych okresach rozliczeniowych.

Stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest zatem nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych będzie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie