Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 13 maja 2025 r. przesłany zgodnie z właściwością przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w (…) o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Pana z tytułu sprzedaży działki wydzielonej z działki nr 1 za podatnika podatku VAT. Uzupełnił go Pan w odpowiedzi na wezwanie pismem z 2 lipca 2025 r. (wpływ 8 lipca 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawcy przysługuje prawo własności na prawach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej zabudowanej nieruchomości gruntowej nr 1 o pow. (…), zabudowanej jednym budynkiem mieszkalnym oraz dwoma budynkami produkcyjnymi, usługowymi i gospodarczymi dla rolnictwa. Działka położona jest w miejscowości (…) przy ul. (…), gmina (…), powiat (…), województwo (…), objętej księgą wieczystą nr (…) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w (…).

Działka gruntowa nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zaś w ewidencji gruntów i budynków oznaczona jest jako grunty rolne zabudowane i grunty orne. Działka posiada bezpośredni dostęp do drogi publicznej. W budynkach nie była ani nie jest prowadzona żadna działalność gospodarcza. Nieruchomość nie stanowi ani nie stanowiła przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim z B.B. Między małżonkami panuje majątkowa wspólność ustawowa małżeńska.

Prawo własności nieruchomości Wnioskodawca wraz z małżonką nabyli do majątku wspólnego na podstawie umowy sprzedaży z 5 lipca 1983 r. Po nabyciu nieruchomość wykorzystywana była na cele działalności rolniczej. Nie została nabyta od Skarbu Państwa, ani jednostek samorządu terytorialnego.

W okresie wykorzystywania działki na potrzeby działalności rolniczej Wnioskodawca i jego małżonka wykonywali pracę zawodową. Uprawy rolne wykorzystywał Pan na cele prywatne zaspokajając potrzeby gospodarstwa domowego. Nie były dokonywane zbiory i sprzedaż płodów rolnych opodatkowana podatkiem VAT. Wnioskodawca nie jest rolnikiem ryczałtowym. Wnioskodawca i jego małżonka są obecnie emerytami.

Wnioskodawca wraz z małżonką zamierzają sprzedać spółce prawa handlowego część niezabudowanej działki gruntu, która po podziale nieruchomości ma mieć powierzchnię ok. (…) ha. Wnioskodawca wraz z małżonką 5 marca 2025 r. zawarli ze spółką umowę przedwstępną sprzedaży w formie aktu notarialnego. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Gmina (…) nie posiada aktualnie planu zagospodarowania przestrzennego dla obrębu lokalizacji działki nr 1. Zgodnie ze studium uwarunkować i kierunków zagospodarowania przestrzennego działka położona jest na terenie mieszkaniowym, inwestycyjnym. Przez teren działki przebiega linia energetyczna.

Nieruchomość nie jest położona na terenie rewitalizacji, ani specjalnej strefy rewitalizacyjnej, nie jest położona na obszarze specjalnej strefy ekonomicznej, nie jest wpisana do rejestru zabytków ani nie jest objęta kontrolą konserwatorską. Przedmiotowa działka nie jest lasem, nie jest także pokryta wodami w rozumieniu ustawy prawo wodne.

W stosunku do opisanego gruntu nie zostały wydane decyzje o ustaleniu lokalizacji celu publicznego. Nieruchomość nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy bądź innych uprawniających do korzystania z niej przez osoby trzecie.

Zgodnie z zawartą umową przedwstępną sprzedaży, spółka na podstawie udzielonego pełnomocnictwa zamierza doprowadzić działkę gruntu nr 1 w ten sposób aby powstała z niej niezabudowana działka gruntu o powierzchni nie mniejszej niż 0,7 ha i nie większej niż 0,8 ha.

Spółka po zawarciu umowy zamierza podjąć czynności faktyczne i prawne zmierzające do wydania przez właściwy organ na rzecz spółki pozwolenia na budowę obiektów handlowych wraz z infrastrukturą drogową, parkingami oraz infrastrukturą techniczną. Spółka przeprowadzi badania gruntu, sytuację prawną, administracyjną oraz możliwości techniczne na realizację parku handlowego. Wszystkie czynności dokonywane będą kosztem i staraniem spółki.

Umowa przyrzeczona zostanie zawarta jeżeli wyniki analizy prawnej i technicznej będą satysfakcjonujące dla spółki, wyniki badania środowiskowego nie wykażą zanieczyszczeń nieruchomości, spółka uzyska potwierdzenie od właściwych organów i dostawców mediów o możliwości przyłącza mediów, spółka uzyska pozwolenie na lokalizację zjazdu z drogi wojewódzkiej na teren działki. Zostanie wydana ostateczna i prawomocna decyzja o warunkach zabudowy. Do 31 sierpnia 2026 r. zostanie wydane ostateczne, prawomocne pozwolenie na budowę parku handlowego. Do 19 września 2026 r. dojdzie do nabycia przez spółkę niezabudowanej działki gruntu nr 2, części niezabudowanej działki gruntu nr 3 i niezabudowanej działki gruntu nr 4.

Od dnia zawarcia przedwstępnej umowy sprzedaży spółka uzyskała prawo do dysponowania działka nr 1 na cele budowlane. Ponadto Wnioskodawca wraz z żoną udzielił spółce pełnomocnictwa do wglądu w akta księgi wieczystej oraz uzyskania wszelkich zaświadczeń: do występowania do dostawców mediów w celu uzyskania technicznych warunków przyłączenia nieruchomości do sieci gazowej, energetycznej, ciepłowniczej, wodociągowej, telefonicznej, kanalizacyjnej, deszczowej, do wystąpienia przed zarządcą drogi w sprawie uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na lokalizację zjazdu.

Umowa przyrzeczona sprzedaży ma zostać zawarta do 30 września 2026 r. na pisemne oświadczenie spółki, termin ten może ulec wydłużeniu o kolejne 3 miesiące.

Nieruchomość nie była oferowana do sprzedaży przez Wnioskodawcę, nie była zawierana umowa pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Przedstawiciel spółki zwrócił się osobiście do Wnioskodawcy z zapytaniem o możliwość nabycia działki.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Działka nr 1 zabudowana budynkami została nabyta przez Pana w celu zamieszkania i prowadzenia gospodarstwa dla zaspokojenia potrzeb rodziny. Wraz z żoną wykorzystywał Pan gospodarstwo dla potrzeb rodziny, sadził ziemniaki, marchewkę, itp.

Przez teren działki 0,7 ha wydzielonej z działki nr 1, przebiega linia energetyczna, linia ta nie stanowi Pana własności.

Przed podpisaniem umowy przedwstępnej nie prowadził Pan działań zwiększających wartość gruntu, nie angażował żadnych własnych środków finansowych.

Nie dokonywał Pan wcześniej sprzedaży nieruchomości, nigdy nie był Pan podatnikiem podatku VAT.

Pytania

1)Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT?

2)Czy Wnioskodawca ma prawo skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy?

Pana stanowisko w sprawie

Przepisy dotyczące opodatkowania podatkiem VAT sprzedawanych nieruchomości rolnych zawarte są w art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 15, art. 41, art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W ocenie Wnioskodawcy nie powinien On płacić podatku VAT od sprzedaży działki opisanej we wniosku.

Działka nr 1 wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków A.B. i B.B.

Czynności wymienione w art. 5 ustawy (w tym dostawa towarów obejmująca m.in. sprzedaż gruntów) podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług pod warunkiem, że są wykorzystywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Tymczasem Wnioskodawca, ani jego żona nie są agentami, którzy zarobkowo handlują gruntami. Handel gruntami nie wpisuje się w profil działalności rolniczej. Znaczenie dla kryteriów działalności mają wyroku TSUE C-180/10 i C-181/10. TSUE stwierdził, że podatnikiem VAT może być osoba, która podejmowała aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy VAT. Takie działania mogłyby polegać m.in. na uzbrojeniu terenu lub działaniach marketingowych. Wnioskodawca nie planuje takich działań i również ich nie podejmował.

Przy ocenie działalności osoby sprzedającej nieruchomość należy uwzględnić czynności podejmowane na poszczególnych etapach aktywności sprzedającego w ich całokształcie.

Należy mieć przede wszystkim na uwadze te elementem, które łączą się z nakładami inwestycyjnymi wykraczającymi ponad standardowe działania zarządu majątkiem prywatnym (wyroki NSA z 9 października 2014 r. I FSK 2145/13, z 3 marca 2015 r. I FSK 1859/13, z 11 czerwca 2015 r. I FSK 716/14, z 29 listopada 2016 r. I FSK 636 (15)).

Planowana transakcja powinna być zwolniona w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Mając na uwadze fakt, że przeważająca część działki to grunty rolne niezabudowane, sprzedaży zaś ma podlegać niezabudowana część działki. Działka nie była przygotowywana przez Wnioskodawcę do sprzedaży, ma charakter rolny, a Wnioskodawca nie podejmował żadnych czynności żeby to zmienić.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy istotne jest aby faktycznie zaistniało opodatkowanie podatkiem VAT danej czynności. Konieczne jest aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonywał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej pozwala na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą działalność gospodarczą występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto działalność gospodarcza stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W konsekwencji właściwym jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących ich majątek prywatny, tj. majątek, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Nie jest zatem podatnikiem podatku VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności, a tylko np. wyzbywa się majątku prywatnego. Dokonywanie czynności incydentalnych nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Biorąc pod uwagę definicję działalności z art. 2 pkt 15 ustawy o VAT uznać należy, że działalność rolnicza mieści się w pojęciu działalności gospodarczej. W przypadku zatem, gdy dostawy gruntu należącego do przedsiębiorstwa rolnego wykorzystywanego w działalności rolniczej dokonuje rolnik będący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, to czynność ta realizowana jest w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez tego podatnika.

Z ww. orzeczeń TSUE wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Za majątek prywatny należy uznać taką część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej (orzeczenie TSUE w sprawie C-291/92, wyrok TSUE z 21 kwietnia 2005 r. w sprawie C-25/03).

Biorąc zatem pod uwagę, że czynność sprzedaży działki nr 1 nie wykorzystywanej w działalności rolniczej, nie nosząca znamion działalności gospodarczej w zakresie profesjonalnego obrotu nieruchomościami, a stanowiąca rozporządzenie majątkiem prywatnym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zatem zgodnie z powołanymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Towarem jest także udział w prawie własności. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

a)określone udziały w nieruchomości;

b)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

c)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa dnia z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.), zwanej dalej „Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym”.

Na mocy art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Na podstawie art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Jak stanowi art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Jak wynika z art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

W myśl art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

W akcie notarialnym dokumentującym nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Stwarza to dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokona czynności podlegającej opodatkowaniu.

Jeżeli zatem przedmiotem dostawy jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) - jako podatnik VAT.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Ze wskazanych powyżej orzeczeń wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem, w kwestii podlegania opodatkowaniu sprzedaży będącej we współwłasności małżeńskiej działki o pow. 0,7 ha wydzielonej z działki nr 1 istotne jest, czy w celu dokonania jej dostawy podjął Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Skutkowałoby to koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. W przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Z opisu sprawy wynika, że sprzedaje Pan nieruchomość gruntową o pow. 0,7 ha wydzieloną z działki nr 1. Prawo własności nieruchomości nabył Pan wraz z małżonką do majątku wspólnego na podstawie umowy sprzedaży. Po nabyciu, nieruchomość wykorzystywana była na cele działalności rolniczej. Uprawy rolne wykorzystywał Pan na cele prywatne. Nieruchomość nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy bądź innych uprawniających do korzystania z niej przez osoby trzecie. Podpisał Pan z nabywcą umowę przedwstępną i udzielił nabywcy pełnomocnictwa do działania w Pana imieniu. Przed podpisaniem umowy przedwstępnej nie prowadził Pan działań zwiększających wartość gruntu, nie angażował żadnych własnych środków finansowych. Nieruchomość nie była oferowana do sprzedaży, nie była zawierana umowa pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Przedstawiciel spółki zwrócił się do Pana osobiście z zapytaniem o możliwość nabycia działki. Nie dokonywał Pan wcześniej sprzedaży nieruchomości, nigdy nie był Pan podatnikiem podatku VAT.

Pana wątpliwością dotyczą ustalenia, czy w odniesieniu do sprzedaży wydzielonej części działki będzie Pan podatnikiem podatku VAT.

Dokonując rozstrzygnięcia kwestii będącej przedmiotem Pana zapytania, należy wskazać, że doszło do podpisania przedwstępnej umowy sprzedaży i tym samym do udzielenia nabywcy pełnomocnictwa do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych w Pana imieniu. Udzielenie pełnomocnictwa przyszłemu nabywcy umożliwiające podjęcie czynności mających na celu dostosowanie gruntu do potrzeb spółki (pozwolenia, przyłącza itp.) nie jest staraniem sprzedawcy, który przykładowo stara się grunt uzbroić czy uzyskać określone pozwolenia, aby przedmiot sprzedaży uczynić bardziej atrakcyjnym dla potencjalnych nabywców.

W przedmiotowej sprawie należy zauważyć, że nabywca sam się do Pana zgłosił z zapytaniem o możliwość nabycia działki. Pan jako współwłaściciel gruntu na zasadach współwłasności majątkowej małżeńskiej nie musi już podejmować działań, aby zachęcić kogokolwiek do jego nabycia. Skutki prawne czynności wykonanych przez pełnomocnika (nabywcę) w sensie prawnym rzeczywiście dotyczą właściciela gruntu (uzyskanie decyzji, pozwoleń itd.), jednak starania pełnomocnika nie są staraniami właściciela podejmowanymi w tym celu, aby pozyskać kupującego, aby oferowany grunt uczynić atrakcyjniejszym dla potencjalnego nabywcy, aby podnieść jego cenę.

Ponadto z analizy całokształtu okoliczności sprawy oraz informacji zawartych we wniosku wynika, że Nieruchomość nie była i nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy bądź innych odpłatnych umów. Nie prowadził Pan działań zwiększających wartość gruntu, nie angażował żadnych własnych środków finansowych. Nie dokonywał Pan wcześniej sprzedaży nieruchomości.

Podkreślić należy, że podjęte przez nabywcę działania nie prowadzą do podwyższenia atrakcyjności działek na Pana rzecz, lecz przyszły nabywca wykonuje te czynności we własnym interesie, w celu przystosowania działek do zrealizowania własnych potrzeb.

Tym samym, samo udzielenie pełnomocnictwa nabywcy do wykonania określonych czynności w celu dostosowania gruntu do jego potrzeb nie powoduje, że zostanie Pan z tego powodu uznany za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą. Po Pana stronie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności).

W związku z powyższymi okolicznościami stwierdzić należy, że w odniesieniu do sprzedaży przez Pana będącej we współwłasności małżeńskiej wydzielonej działki z działki nr 1 nie wystąpił ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że ta sprzedaż wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjął Pan aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Całokształt powyższych okoliczności wskazuje, że Pana aktywność w pełni mieści się w granicach zarządu majątkiem prywatnym, a stanowisko to pozostaje w zgodzie z przywołanym wyrokiem TSUE C-180/10, C-181/10.

Dokonując sprzedaży będącej we współwłasności majątkowej małżeńskiej działki wydzielonej z działki nr 1 będzie Pan korzystać z przysługującego Panu prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, nie będzie Pan podatnikiem podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w odniesieniu do powyższej transakcji, a dostawa ta nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W efekcie, sprzedaż przez Pana będącej we współwłasności majątkowej małżeńskiej działki wydzielonej z działki nr 1 nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Sprzedając część tej działki nie wypełnia Pan przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy i nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą.

W związku z powyższym, nie znajduje uzasadnienia rozstrzygnięcie kwestii korzystania ze zwolnienia dla ww. czynności na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Tym samym, Pana stanowisko uznaję za prawidłowe.

Niniejsze rozstrzygnięcie jest spójne z ugruntowaną linią orzeczniczą sądów administracyjnych (por. wyroki NSA: z 6 listopada 2024 r. sygn. akt I FSK 1014/21; z 24 października 2024 r. sygn. akt I FSK 265/21; z 11 października 2024 r. sygn. akt I FSK 364/21; z 21 października 2024 r. sygn. akt I FSK 347/21; z 23 lipca 2024 r. sygn. akt I FSK 1677/20; z 10 września 2024 r. sygn. akt I FSK 1675/20).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania interpretacji.

Wskazuję, że niniejsza interpretacja dotyczy Pana sytuacji prawno-podatkowej i nie odnosi się do sytuacji prawno-podatkowej Pana żony.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.