
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:
prawidłowe w zakresie:
- braku obowiązku wykazania w ewidencji i deklaracji JPK_VAT Opłaty dodatkowej uznanej za „błędnie wystawioną” z powodu wystawienia jej bez tytułu prawnego,
- braku obowiązku wystawienia faktury, jeśli w terminie do jej wystawienia określonym w art. 106i ust. 3 pkt 4 uptu (14-dniowy termin płatności) z przyczyn od siebie niezależnych nie mają / nie będą Państwo mieć danych nabywcy ani możliwości ustalenia (otrzymania z CEPiK) danych nabywcy / korzystającego niezbędnych do wystawienia faktury,
- braku powstania ponownego obowiązku podatkowego z tytułu wystawienia faktury po terminie, jeśli Opłata dodatkowa została opodatkowana z upływem terminu płatności określonym w wezwaniu,
- braku obowiązku wystawienia faktury na żądanie osoby fizycznej zgłoszone po upływie dłuższego czasu (np. 6 miesięcy), która argumentuje, że jest podatnikiem VAT i wykorzystuje pojazd w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, co nie wynikało z danych uzyskanych z CEPiK,
nieprawidłowe w zakresie:
- braku obowiązku wykazania w ewidencji i deklaracji JPK_VAT Opłaty dodatkowe uznanej za „błędnie wystawioną” z powodu braku odpowiedniej dokumentacji fotograficznej albo z powodu wystawienia jej niezgodnie z regulaminem oraz
- braku powstania obowiązku podatkowego z tytułu tych opłat.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Spółka Sp. z o.o. (dalej „Wnioskodawca” albo, „Spółka”) jest spółką prawa polskiego i polskim rezydentem podatkowym, zarejestrowanym jako czynny podatnik podatku od towarów i usług (dalej „VAT”). Spółka świadczy na terenie Polski usługi zarządzania miejscami parkingowymi w wykonaniu umów zawartych z właścicielami gruntów. Korzystający, poprzez wjazd samochodem na parking, zawiera umowę najmu miejsca parkingowego z Wnioskodawcą na warunkach określonych w Regulaminie („Regulamin”). Regulamin parkingu umieszczony jest przy wjeździe na parking oraz przy parkometrze. Zawiera on informacje o egzekwowaniu nieprzestrzegania zasad korzystania z parkingu.
Opłata parkingowa (dalej: „Opłata podstawowa”) stanowi czynsz należny z tytułu zawarcia umowy najmu i jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę. Jednocześnie Regulamin przewiduje, że w przypadku niezaakceptowania zasad Regulaminu, Korzystający powinien niezwłocznie opuścić teren parkingu, co jest równoważne z odstąpieniem od umowy korzystania z miejsca parkingowego. W przypadku wykonania prawa odstąpienia od umowy najmu, jest ona uważana za niezawartą. Wysokość Opłaty podstawowej jest ściśle zależna od długości postoju pojazdu na parkingu, a informacja o nim umieszczona jest na urządzeniu parkingowym (parkomacie) oraz zawarta w Cenniku umieszczonym przy wjeździe na teren parkingu. Korzystający mają bardzo często prawo do bezpłatnego początkowego czasu parkowania np. przez pierwsze 30 lub 120 minut, w zależności od treści umów podpisanych z właścicielem lub zarządcą nieruchomości. Czas parkowania podlega opłacie zgodnie z cennikiem a przekroczenie tego czasu, niewniesienie opłaty w ogóle lub naruszenie innych punktów Regulaminu wiąże się z koniecznością zapłaty Opłaty dodatkowej.
Miejsca parkingowe udostępniane są za odpłatnością pobieraną przy użyciu parkomatów lub aplikacji poprzez wykupienie biletu. Użytkownik parkingu niezwłocznie po zaparkowaniu samochodu powinien określić czas postoju, i zgodnie z Regulaminem, pobrać z parkomatu bilet za cały ten okres, tj. od momentu zaparkowania do momentu zwolnienia miejsca parkingowego i wyjazdu z parkingu. Opłaty za parkowanie wnoszone są z góry za cały deklarowany łączny czas postoju, niezwłocznie po przybyciu na parking. W przypadku:
- nieposiadania ważnego biletu wskutek nieuiszczenia opłaty lub
- przekroczenia opłaconego czasu parkowania
pobierana jest opłata dodatkowa („Opłata dodatkowa”), której wysokość jest zamieszczona w Regulaminie.
Opłata dodatkowa jest pobierana również od innych naruszeń wskazanych w Regulaminie, tj. za:
- parkowanie innych samochodów niż samochody osobowe do 3,5 t;
- nieuiszczenie opłaty za parkowanie pojazdów używanych przez osoby niepełnosprawne oraz pojazdów posiadających zezwolenie na parkowanie na drogach publicznych;
- użycie biletu parkingowego lub karty abonamentowej, które nie są ważne dla danego parkingu (np. zostały wykupione na innym parkingu);
- nieumieszczenie biletu parkingowego lub karty abonamentowej wewnątrz pojazdu za przednią szybą, po lewej stronie, w miejscu widocznym z zewnątrz;
- parkowanie poza wyznaczonymi miejscami parkingowymi lub brak specjalnego zezwolenia na parkowanie na miejscach zarezerwowanych;
- palenie lub używanie otwartego ognia, mycie lub odkurzanie samochodów, wymianę płynów lub oleju, jak również jakiekolwiek zanieczyszczanie parkingu.
Do obowiązków Kontrolerów należy m.in. nadzorowanie parkingu oraz wystawianie Opłat dodatkowych. W szczególności zgodnie z umową z Kontrolerem ma on obowiązek:
1.Nadzorowania parkingu
- Kontroler instruuje kierowców w jaki sposób powinni opłacać czas parkowania oraz pomagać osobom niepełnosprawnym lub starszym w obsłudze parkomatu.
- Kontroler jest zobowiązany, przy każdej wizycie na parkingu, do każdorazowego i dokładnego sprawdzania czy wszyscy kierowcy mają wykupione bilety parkingowe lub dokonali rejestracji w terminalu. Jeśli na parkingu parkują klienci abonamentowi, powinni oni mieć wyłożoną kartę abonamentową z przodu za szybą w widocznym miejscu lub ich numer rejestracyjny powinien zostać wpisany do systemu (…).
2.Wystawiania opłat dodatkowych
- W przypadku klientów, którzy nie uiścili opłaty parkingowej, należy odczekać przynajmniej 5 minut przed wypisaniem opłaty dodatkowej (w tym czasie kontroler powinien sprawdzić poprawne działanie parkomatu).
- W przypadku klientów, którzy uiścili opłatę parkingową, ale czas jej ważności już minął, należy odczekać przynajmniej 5 minut przed nałożeniem opłaty dodatkowej (w tym czasie kontroler powinien sprawdzić poprawność działania parkomatu lub terminala do wprowadzania numeru pojazdu oraz wykonać zdjęcia oznakowania parkingu, parkomatu lub terminala).
- Jeśli klient powróci do samochodu z ważnym biletem parkingowym, w czasie gdy kontroler jest w trakcie wprowadzania danych do systemu (…) w celu wystawienia opłaty dodatkowej, kontroler parkingu powinien odstąpić od nałożenia opłaty dodatkowej.
- Pojazdy o statusie pojazdów dla osób niepełnosprawnych na podstawie zezwoleń wydanych przez władze miasta nie są zwolnione z obowiązku wniesienia opłaty parkingowej.
Dokumentacja fotograficzna i wezwanie do Opłaty dodatkowej są wystawiane przez kontrolerów w systemie (…) ((…)). W celu wykonywania powierzonych czynności Kontrolerzy otrzymują od Spółki zestaw skonfigurowanych urządzeń w postaci telefonu komórkowego oraz drukarki. W przypadku naruszenia Regulaminu, kontrolerzy mają obowiązek udokumentowania tego naruszenia poprzez wykonanie zdjęć pojazdu w sposób przewidziany w dokumencie pn. „Dokumentacja zdjęciowa do opłat dodatkowych” („Dokumentacja zdjęciowa”). Dokumentacja zdjęciowa zawiera:
I.Podstawową dokumentacje zdjęciową:
1.Zdjęcie obejmujące całą powierzchnię przedniej szyby pojazdu bez opłaty dodatkowej.
2.„Najważniejsze zdjęcie”: Zdjęcie przodu pojazdu z widoczną tablicą rejestracyjną, marką pojazdu oraz opłatą dodatkową umieszczoną za przednią wycieraczką z widoczną panoramą parkingu.
3.Zdjęcie tyłu pojazdu z widoczną tablicą rejestracyjną oraz marką pojazdu z widoczną panoramą parkingu.
4.„Dodatkowe zdjęcie”: W przypadku, kiedy za przednią szybą znajduje się bilet lub karta abonamentowa (nawet jeśli nie należą one do Wnioskodawcy), należy wykonać dodatkowe zdjęcie - zbliżenie. Uwaga: jeżeli za przednią szybą znajduję się więcej biletów należy zrobić zbliżenie każdego.
II.Dokumentację zdjęciową w przypadku pojazdu zaparkowanego nieprawidłowo; Uwaga: zdjęcia muszą być dowodem, że pojazd został zaparkowany poza miejscami wyznaczonymi do parkowania.
III.Dokumentację zdjęciową w przypadku pojazdu zaparkowanego przy elewacji (brak możliwości wykonania zdjęcia przodu pojazdu z widoczną opłatą dodatkową za wycieraczką):
1.Zdjęcie obejmujące całą powierzchnię przedniej szyby pojazdu bez opłaty dodatkowej.
2.Zdjęcie tyłu pojazdu z widoczną tablicą rejestracyjną oraz marką pojazdu z widoczną panoramą parkingu.
3.Zdjęcie opłaty dodatkowej pozostawionej za wycieraczką wraz z hologramem (opłata dodatkowa nie może zasłaniać hologramu i nie może być trzymana w ręku). W przypadku braku hologramu wystarczy wyraźne zbliżenie samej opłaty dodatkowej.
Zgodnie z informacją umieszczoną w Wezwaniu do wniesienia Opłaty dodatkowej („Wezwanie”), Opłata dodatkowa winna być wpłacana najpóźniej w ciągu 14 dni od wystawienia Wezwania na wyodrębniony rachunek bankowy podany w Wezwaniu. Opłata dodatkowa ma charakter opłaty sankcyjnej, pełniącej wyłącznie rolę dyscyplinującą wobec użytkowników parkingu i pobierana jest za naruszenie Regulaminu korzystania z parkingu. Wezwanie do wniesienia Opłaty dodatkowej wystawiane jest przez kontrolerów i umieszczane za wycieraczką przedniej szyby pojazdu. Wezwanie zawiera wszystkie niezbędne informacje potrzebne do uregulowania Opłaty dodatkowej. Na Wezwaniu podaje się nr opłaty dodatkowej, powód (rozumiany jako domniemanie naruszenia Regulaminu na podstawie oceny kontrolera wystawiającego Wezwanie), nr rejestracyjny pojazdu, lokalizację parkingu, datę i czas stwierdzenia naruszenia zasad Regulaminu, wysokość Opłaty dodatkowej oraz nr rachunku bankowego Wnioskodawcy właściwy do zapłaty Opłaty dodatkowej (nie ma możliwości opłacenia kary w gotówce), jak również termin płatności Opłaty dodatkowej. Ponadto na wystawionym Wezwaniu Korzystający jest informowany o możliwości wniesienia reklamacji w przypadku kwestionowania zasadności wystawienia Wezwania.
W momencie wystawienia Wezwania, Wnioskodawcy nie jest znana osoba fizyczna, do której kierowane jest Wezwanie. W związku z tym w dacie wystawienia Wezwania nie jest jednoznacznie określony użytkownik parkingu, jak również nie ma pewności, że Opłata dodatkowa jest w ogóle należna. Na Wezwaniu wskazuje się powód jego wystawienia rozumiany jako domniemane naruszenie Regulaminu parkingu (np. brak widocznego biletu w pojeździe, pomimo że bilet ten został faktycznie pobrany). W praktyce może więc się okazać, że do naruszenia Regulaminu nie doszło. Jako kolejny przykład można podać możliwość odstąpienia przez Korzystającego od umowy najmu miejsca parkingowego. Wezwanie może być niezasadne również z innych przyczyn, np. okazanie paragonu ze sklepu, gdzie jest przewidziany darmowy czas parkowania i niepobranie przy tym tzw. biletu darmowego, uprawniającego do bezpłatnego parkowania w określonym czasie, pojawienie się kierowcy z opłaconym czasem parkowania, gdy Opłata dodatkowa jest już wystawiona, błędy literowe kierowców we wpisywaniu numeru rejestracyjnego pojazdu, w wyniku czego kontrolujący wypisuje Wezwanie, które następnie okazuje się bezzasadne. Wezwanie może być także skutkiem błędu kontrolującego wystawiającego Wezwanie (np. nie zauważył za przednią szybą pojazdu biletu parkingowego lub karty abonamentowej; Opłata dodatkowa została wystawiona w czasie trwania awarii parkomatu).
Każdy klient, który nie zgadza się z nałożoną w Wezwaniu Opłatą dodatkową, ma możliwości złożenia reklamacji do wystawionej Opłaty dodatkowej, a informacja ta jest zamieszczana w Regulaminie oraz na druku Wezwania. Reklamacje mogą zostać wniesione za pomocą formularza reklamacyjnego znajdującego się na stronie internetowej Wnioskodawcy: (…), na adres e-mail: (…), listownie na adres (…), jak również za pośrednictwem każdego innego kanału komunikacji. Wnioskodawca rozpatrzy reklamację w ciągu 14 dni od jej otrzymania i udzieli odpowiedzi listownie lub drogą elektroniczną (poprzez wiadomość SMS lub e-mail).
Zgodnie z wystąpieniem pokontrolnym Prezesa UOKiK (pismo UOKiK z (…)), Spółka nie może ograniczać klientowi możliwości złożenia reklamacji do 14 dni od daty wezwania, gdyż przepisy prawa nie ograniczają terminu do wniesienia reklamacji przez konsumenta. W związku z tym Spółka została wezwana do zaprzestania naruszenia i wypełniając przedmiotowe zalecenia pokontrolne UOKiK, Spółka rozpatruje reklamacje klientów wniesione w każdym czasie, aż do chwili przedawnienia zobowiązania z tyt. opłaty dodatkowej. Powoduje to konieczność notorycznych i wielokrotnych korekt deklaracji VAT na dużą skalę. W przypadku, gdy jest podstawa do uznania reklamacji, wniosek reklamacyjny jest pozytywnie rozpatrywany, a opłata dodatkowa anulowana. Wnioskodawca pozytywnie rozpatruje ok. 70% wniosków reklamacyjnych.
W przypadku, gdy użytkownik pojazdu, na którego pojazd nałożono Opłatę dodatkową, nie uiści jej w przeciągu w 2 tygodni od daty jej naliczenia (tj. od daty wypełnienia Wezwania i umieszczenia go za wycieraczką przedniej szyby pojazdu) oraz nie złoży reklamacji do Opłaty dodatkowej lub gdy reklamacja została rozpatrzona negatywnie, Wnioskodawca występuje z wnioskiem o udostępnienie danych osobowych właściciela pojazdu do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (dalej „CEPiK”). Na podstawie otrzymanych informacji, Spółka uzupełnia Wezwanie do zapłaty (dalej „Uzupełnione Wezwanie”). Należy tu podkreślić, iż uzyskanie informacji z CEPiK jest żmudne i czasochłonne (trwa ok. 3 miesięcy). Każdy wniosek musi być wypełniony i podpisany ręcznie przez osoby reprezentujące spółkę, zawierać prawidłowo wykonane zdjęcie pojazdu, odpis umowy na zarządzanie danym parkingiem, wypis z rejestru gruntów, protokół przekazania, zasady funkcjonowania oraz dowód wniesienia opłaty w wysokości 30,40 zł za wniosek.
Po otrzymaniu z CEPiK informacji o właścicielu pojazdu kierowane jest do niego Uzupełnione Wezwanie do zapłaty. Jeżeli Opłata dodatkowa jest uiszczona przez Korzystającego terminowo, sprawa jest zakończona a Spółka uważa usługę za wyświadczoną za wynagrodzeniem (Opłatą dodatkową).
Po uzyskaniu informacji z CEPiK i niedokonaniu uiszczenia Opłaty dodatkowej przez właściciela pojazdu, Wnioskodawca zwraca się do tegoż właściciela o informację, kto korzystał z parkingu. Dopiero uzyskanie informacji o Korzystającym pozwala na identyfikację beneficjenta usługi.
W razie nieuiszczenia Opłaty dodatkowej przez zidentyfikowanego Korzystającego, sprawa kierowana jest do windykacji polubownej, które prowadzą w imieniu Spółki firmy windykacyjne. Kiedy postępowanie polubowne nie przynosi efektów, w zależności od konkretnego przypadku sprawa kierowana jest na drogę postępowania sądowego. W przypadku, w którym przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności z tyt. opłaty dodatkowej byłyby równe albo wyższe od jej kwoty a wierzytelność nie jest przedawniona, Wnioskodawca sporządza protokół, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a updop, stwierdzający, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
Zdarzają się również przypadki, w których Spółka w żaden sposób nie jest w stanie ustalić danych kierowcy pojazdu korzystającego z parkingu. Należy bowiem zauważyć, że otrzymanie danych z CEPiK nie jest równoznaczne z identyfikacją tożsamości Korzystającego z parkingu. A to na Korzystającym ciąży Opłata dodatkowa a nie na właścicielu pojazdu. Jest tak np. w sytuacji, gdy Korzystającym z parkingu jest inna osoba niż właściciel pojazdu, samochód jest zarejestrowany na inne podmioty niż osoba fizyczna (np. na spółki), według danych pojazd zarejestrowany jest na osobę zmarłą, pojazd nie figuruje w bazie, nie został przerejestrowany lub też jest to pojazd zarejestrowany poza Polską (pojazd z zagranicznymi tablicami rejestracyjnymi). W takich przypadkach Wnioskodawca nie jest w stanie zidentyfikować Korzystającego. Inaczej mówiąc w przypadkach, w których dane użytkownika pojazdu są obiektywnie niemożliwe do pozyskania z wykorzystaniem środków i metod, które są dostępne dla Wnioskodawcy tj. w oparciu o informacje z CEPiK, Opłaty dodatkowe nie są egzekwowane z uwagi na obiektywne okoliczności uniemożliwiające ich skuteczny pobór.
Zdarzają się sytuacje, w których korzystający chce dokonać płatności opłaty dodatkowej po upływie kilku miesięcy a nawet roku, jednak żąda od Spółki wystawienia faktury, argumentując, że pojazd jest wykorzystywany w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Jest to sytuacja, w której nabywca nabył usługę parkingową jako konsument a następnie po upływie jakiegoś czasu (przeważnie kilku miesięcy), gdy Spółka po uzyskaniu danych z CEPiK dochodzi od niego zapłaty tej opłaty, chce ją uiścić ale żąda wystawienia faktury.
W praktyce występują często sytuacje, w których kontroler nie zdąży przeprowadzić całej procedury mandatowej, bowiem klient, widząc sytuację, w pośpiechu opuszcza parking celem uniknięcia wręczenia mu mandatu. W takim przypadku kontroler najczęściej zdąży wykonać tylko jedno zdjęcie, co nie spełnia wymogów dokumentacji zdjęciowej zawartych w instrukcji, jak też wymogów do uzyskania danych w CEPiK. W systemie (…) i tak drukuje się wezwanie do zapłaty opłaty dodatkowej, jednak nie zostaje ono umieszczone za szybą pojazdu z przyczyn niezależnych od kontrolera. W takich przypadkach jest jasne, że Wnioskodawca nie uzyska opłaty dodatkowej, ani nie ma jej od kogo dochodzić.
Nałożenie Opłaty dodatkowej przez kontrolera jest weryfikowane przez osoby zatrudnione w Dziale Obsługi Klienta i Windykacji. Osoby te sprawdzają prawidłowość dokumentacji fotograficznej do wystawionego przez kontrolera wezwania do Opłaty dodatkowej. Spółka wdrożyła Wewnętrzną Procedurę Zarządzania Statusami Opłat Dodatkowych i Podejmowania Działań Następczych („Procedura”). Podstawowym celem Procedury jest zapewnienia prowadzenia działalności Spółki zgodnie z prawem, a w szczególności celem:
a)określenia reguł postępowania dla osób zatrudnionych w Dziale Obsługi Klienta i Windykacji;
b)zapobieżenia oraz usunięcia ryzyka nieuzasadnionego przetwarzania danych, w szczególności danych osobowych;
c)zapobieżenia przeciążeniu oraz ograniczeniu zajętości Systemu (…).
Zgodnie z Procedurą wydana opłata dodatkowa podlega dalszej klasyfikacji przez osoby zatrudnione w Dziale Obsługi Klienta i Windykacji i w toku czynności sprawdzających uzyskuje jeden z następujących statusów:
a)opłacona;
b)anulowana;
c)błędnie wystawiona;
d)wydana (nieopłacone i podlegające ewentualnej windykacji).
Nadanie wydanej opłacie dodatkowej statusu „opłacona” oraz „wydana” stanowi potwierdzenie korzystania z parkingu w sposób naruszający regulamin parkingu.
Nadanie wydanej opłacie dodatkowej statusu „błędnie wystawiona” stanowi potwierdzenie, że nie wystąpiło korzystanie z parkingu w sposób naruszający regulamin parkingu z uwagi na brak udokumentowania tej okoliczności, a tym samym opłata dodatkowa jest nienależna już w chwili jej wydania przez kontrolera (brak potwierdzenia zawarcia umowy najmu zgodnie z art. 659 i nast. kodeksu cywilnego).
Z kolei nadanie wydanej opłacie dodatkowej statusu „anulowana” stanowi potwierdzenie korzystania z parkingu w sposób naruszający regulamin parkingu w dacie jej wydania przez kontrolera, jednak ta opłata dodatkowa staje się następnie nienależna w wyniku uwzględnienia złożonej reklamacji.
Status „błędnie wystawiona” otrzymuje opłata dodatkowa, co do której stwierdzono:
a)brak dokumentacji fotograficznej, pozwalającej na stwierdzenie korzystania z parkingu w sposób naruszający regulamin parkingu;
b)wystawienie jej niezgodnie z regulaminem (np. w błędnej wysokości);
c)wystawienia jej bez tytułu prawnego (np. na samochód, który został zaparkowany poza terenem zarządzanego parkingu).
Nadanie opłacie dodatkowej statusu „błędnie wystawiona” oznacza, że nie wystąpiło korzystanie z parkingu w sposób naruszający regulamin parkingu a tym samym opłata dodatkowa jest nienależna od momentu jej wydania przez kontrolera. Opłata dodatkowa o tym statusie podlega usunięciu z systemu (…) w terminie czternastu dni od daty wydania. Usunięte opłaty dodatkowe są przez Wnioskodawcę archiwizowane.
Może się zdarzyć, że Opłaty o statusie „błędnie wystawiona” są uiszczane przez korzystającego z parkingu na podstawie Wezwania wystawionego przez Kontrolera. W takim przypadku Spółka obejmuje te opłaty opodatkowaniem VAT z chwilą ich uiszczenia. Spółka nie zwraca takich opłat osobom, które je zapłaciły.
W praktyce wezwania do zapłaty Opłaty dodatkowej są wystawiane także w odniesieniu do pojazdów zagranicznych, w tym z Białorusi, w stosunku do których obowiązują sankcje i inne przepisy dotyczące płatności. W przypadku dokonania takiej opłaty przez obywatela Białorusi, bank obsługujący Spółkę nie realizuje takich płatności i zwraca pieniądze wpłacającemu, nawet gdy są zapłacone za pośrednictwem polskiego banku. Poniżej Spółka przedstawia informację przekazaną Spółce przez bank w razie zajścia tego rodzaju sytuacji:
„(…) (Bank) jest zobowiązany wypełniać wymogi prawne w celu przestrzegania sankcji i innych przepisów dotyczących płatności na rzecz określonych krajów, osób i podmiotów. Zgodnie z tymi wymogami do analizy przedmiotowej płatności niezbędne było podanie dodatkowych danych, które pomogą nam w dochodzeniu w sprawie poniższej płatności. W związku z powyższym Bank skontaktował się z bankiem nadawcy w celu przekazania informacji i udokumentowania pobytu nadawcy poza obszarem sankcjonowanym/kontrolowanym. Otrzymaliśmy odpowiedź z banku, iż nadawca nie posiada wymaganych/wnioskowanych dokumentów (tj. karty pobytu lub innego dokumentu dokumentującego pobyt nadawcy w lokalizacji nie objętej sankcjami), w związku z powyższym transakcja została odrzucona”.
Wnioskodawca zaznacza, że jego celem jest uzyskanie stanowiska nie tylko odnośnie stanu faktycznego, który ma i/lub miał już miejsce, ale także w odniesieniu do zdarzenia przyszłego/zdarzeń przyszłych, które będą miały miejsce po złożeniu przedmiotowego Wniosku i będą tożsame ze stanem faktycznym przedstawionym w niniejszym Wniosku.
Pytania
1)Czy w odniesieniu do opłaty dodatkowej, której nadano status „błędnie wystawiona”, Wnioskodawca ma obowiązek jej wykazywania w ewidencji i deklaracji JPK_VAT?
2)Jeżeli Wnioskodawca ma obowiązek wykazania opłaty dodatkowej „błędnie wystawionej” w ewidencji i deklaracji JPK_VAT, to czy i kiedy w opisanym stanie faktycznym i przyszłym, w odniesieniu do opłaty dodatkowej o statusie „błędnie wystawiona” powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT?
3)Czy Wnioskodawca ma obowiązek wystawienia faktury na opłaty dodatkowe na podatnika VAT, jeśli w terminie ustawowym do wystawienia faktury określonym w art. 106i ust. 3 pkt 4 uptu (14‑dniowy termin płatności) Wnioskodawca z przyczyn od siebie niezależnych nie posiada danych nabywcy, ani nie jest w stanie żadnymi dostępnymi prawnie środkami ustalić (otrzymać z CEPiK) danych nabywcy/korzystającego niezbędnych do wystawienia faktury?
4)Czy jeżeli Wnioskodawca po uzyskaniu danych z CEPiK ma obowiązek wystawienia faktury na opłatę dodatkową na podatnika VAT (np. firmę leasingową), to czy w dacie jej wystawienia po terminie wynikającym z art. 106i ust. 3 pkt 4 uptu powstanie ponownie obowiązek podatkowy w podatku VAT na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 i ust. 7 uptu, podczas gdy Wnioskodawca - kierując się otrzymaną interpretacją Dyr. KIS z dnia (…) 2024 r., sygn. (…) - opodatkował już przedmiotową opłatę dodatkową podatkiem VAT z chwilą upływu terminu płatności określonym w wezwaniu?
5)Czy Wnioskodawca ma obowiązek wystawienia faktury na żądanie osoby fizycznej zgłoszone po upływie dłuższego czasu (np. 6 miesięcy), która to osoba argumentuje, że jest podatnikiem VAT i wykorzystuje pojazd w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, co nie wynikało z danych uzyskanych z CEPiK?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad 1
Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do opłaty dodatkowej, której nadano status „błędnie wystawiona”, Spółka nie ma obowiązku jej wykazywania w ewidencji i deklaracji JPK_VAT, bowiem najpóźniej z dniem powstania obowiązku podatkowego VAT (14 dni od wezwania wystawionego przez kontrolera) opłata ta zostaje uznana za nienależną, zatem nie stanowi podstawy opodatkowania VAT.
Ad 2
Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym i przyszłym, w odniesieniu do opłat dodatkowych o statusie „błędnie wystawiona” nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku VAT, bowiem najpóźniej z dniem powstania obowiązku podatkowego VAT (14 dni od wezwania wystawionego przez kontrolera) zostaje uznana za nienależną i nie stanowi podstawy do uzyskania danych z CEPiK, a w konsekwencji kwota tej opłaty dodatkowej nie będzie stanowić podstawy opodatkowania podatkiem VAT.
Ad 3
Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma on obowiązku wystawienia faktury na opłatę dodatkową na rzecz nabywcy będącego podatnikiem VAT, gdyż w terminie ustawowym obowiązującym dla wystawienia faktury, wskazanym w art. 106i ust. 3 pkt 4 uptu (tj. z upływem terminu płatności określonym w wezwaniu kontrolera) Wnioskodawca nie posiada danych nabywcy i nie ma żadnych prawnych możliwości ich uzyskania z CEPiK w terminie wskazanym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy VAT.
Ad 4
Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli po uzyskaniu danych z CEPiK ma on obowiązek wystawienia faktury na opłatę dodatkową na podatnika VAT (np. firmę leasingową), to w dacie jej wystawienia po terminie wynikającym z art. w art. 106i ust. 3 pkt 4 uptu nie powstanie ponownie obowiązek podatkowy w podatku VAT na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 i ust.7 uptu, gdyż faktura za najem wystawiona po upływie terminu ustawowego nie powoduje powstania obowiązku podatkowego VAT, a zgodnie z otrzymaną interpretacją Dyr. KIS z dnia z (…) 2024 r., sygn. (…), obowiązek podatkowy powstał już wcześniej tj. z chwilą upływu 14-dniowego terminu płatności określonym w wezwaniu kontrolera.
Ad 5
Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma on obowiązku wystawienia faktury na żądanie osoby fizycznej zgłoszone po upływie dłuższego czasu (np. 6 miesięcy), która to osoba argumentuje, że jest podatnikiem VAT i wykorzystuje pojazd w prowadzonej prze siebie działalności gospodarczej, co nie wynikało z danych z CEPiK.
Uzasadnienie Państwa stanowiska
Uwagi ogólne
Kwestia opodatkowania opłat dodatkowych nakładanych przez przedsiębiorców prowadzących / / zarządzających parkingami była przedmiotem licznych interpretacji organów podatkowych. Przez wiele lat utrwalona w Polsce i potwierdzona w licznych indywidualnych interpretacjach podatkowych linia interpretacyjna jednoznacznie potwierdzała sankcyjny charakter opłat dodatkowych, które jako kary umowne nie podlegały przepisom ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: „ustawa o VAT”), niezależnie od modelu działalności, w ramach którego opłaty dodatkowe były pobierane.
W związku z wydaniem przez Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) wyrokiem z dnia 20 stycznia 2022 r., (w sprawie C-90/20 Apcoa Parking Danmark ) doszło do zmiany (z urzędu) ww. interpretacji i opłaty te zostały zakwalifikowane jako opłaty za parkowanie obciążone jednakże dużo wyższą, regulaminową kwotą. We wskazanym wyroku TSUE stwierdził, że otrzymana opłata sankcyjna jest ściśle związana z korzystaniem z miejsca parkingowego (usługą parkingową) i wiąże się z niewywiązaniem się kierowcy pojazdu z obowiązków przewidzianych w regulaminie podczas korzystania z miejsca parkingowego. Zdaniem Trybunału, w określonych sytuacjach opłaty dodatkowe należne m.in. za parkowanie bez ważnego biletu parkingowego objęte są podatkiem od towarów i usług (dalej: „VAT”), stanowią bowiem część wynagrodzenia za usługę wynajmu miejsca parkingowego. Jak stwierdził TSUE, pobranie opłat dodatkowych nie byłoby możliwe, gdyby wcześniej nie została wykonana usługa udostępnienia miejsca parkingowego, zatem obowiązek zapłaty opłaty dodatkowej za nieprzestrzeganie regulaminu stanowi jeden z warunków skorzystania z usługi. W konsekwencji Trybunał doszedł do przekonania, że opłaty dodatkowe oraz opłaty za parkowanie są ze sobą powiązane i łącznie stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług - opodatkowane VAT.
Jeszcze po wydanym wyroku TSUE, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) stał na stanowisku, że opłaty dodatkowe za brak biletu nie są objęte podatkiem VAT (np. interpretacja Dyr. KIS z dnia 5 stycznia 2023 r. znak: 0113-KDIPT1-2.4012.812.2022.1.JSZ; z dnia 20 lipca 2022 r. znak: 0113-KDIPT1-3.4012.278.2022.1.MJ). Stanowisko to uległo zmianie od 15 maja 2023 r., kiedy Szef Krajowej Administracji Skarbowej dokonał zmian z urzędu interpretacji podatkowych DKIS dotyczących opodatkowania opłat dodatkowych uznając za TSUE, że opłaty dodatkowe stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT.
Uzasadnienie Ad 1
Zdaniem Wnioskodawcy w odniesieniu do opłaty dodatkowej, której nadano status „błędnie wystawiona”, Spółka nie ma obowiązku jej wykazywania w ewidencji i deklaracji JPK_VAT, bowiem najpóźniej z dniem powstania obowiązku podatkowego VAT (14 dni od wezwania wystawionego przez kontrolera) zostaje uznana za nienależną, zatem nie stanowi podstawy opodatkowania VAT.
Na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy o VAT podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 albo art. 113a ust. 1, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:
1)rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;
2)kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;
3)kontrahentów;
4)dowodów sprzedaży i zakupów.
Na podstawie § 10 ust. 1 Rozporządzenia wydanego w oparciu o delegację ustawową zawartą w art. 109 ust. 14 ustawy o VAT, ewidencja zawiera następujące dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku należnego:
1)wysokość podstawy opodatkowania wynikającą z następujących czynności podlegających opodatkowaniu, w odniesieniu do których istnieje obowiązek wystawienia przez podatnika faktury na podstawie przepisów ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 8 i pkt 9 lit. a:
a)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, zwolnionych od podatku,
b)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 0%, w tym odrębnie z tytułu dostawy towarów, o której mowa w art. 129 ustawy,
c)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1 ustawy,
d)eksportu towarów;
2)wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z następujących czynności podlegających opodatkowaniu, w odniesieniu do których istnieje obowiązek wystawienia przez podatnika faktury na podstawie przepisów ustawy, z uwzględnieniem oraz oznaczeniem korekt dokonanych zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 8 i pkt 9 lit. a:
a)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 5%,
b)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 7% albo 8%,
c)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 22% albo 23%;
3)wysokość podstawy opodatkowania wynikającą z dostawy towarów oraz świadczenia usług, dla których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium kraju i w stosunku do których na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 lub ust. 9 ustawy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, z wyłączeniem czynności objętych procedurami szczególnymi, o których mowa w dziale XII w rozdziale 6a, 7 lub 9 ustawy, w tym odrębnie z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy;
4)wysokość podstawy opodatkowania wynikającą z wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 13 ust. 3 ustawy;
5)wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
6)wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy, potwierdzone zgłoszeniem celnym lub deklaracją importową, o której mowa w art. 33b ustawy;
7)wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z:
a)opodatkowania w szczególnej procedurze rozliczenia podatku, w podziale na stawki podatku:
- świadczenia usług turystyki,
- dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków,
b)dostawy towarów oraz świadczenia usług dokumentowanych fakturą wystawioną przez podatnika zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy, w podziale na stawki podatku, z wyłączeniem paragonów fiskalnych uznanych za faktury wystawiane zgodnie z tym przepisem, ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 8 i pkt 9 lit. a,
c)importu usług, z wyłączeniem usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy,
d)importu usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy,
e)dostawy towarów, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy;
8)wartość sprzedaży bez podatku (netto) oraz wysokość podatku należnego, w podziale na stawki podatku oraz sprzedaż zwolnioną od podatku, wynikające z dokumentów zbiorczych o sprzedaży z kas rejestrujących;
9)wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego:
a)wynikające z faktur dokumentujących przejazd autostradą płatną lub przejazd na dowolną odległość, wystawianych w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, pod warunkiem że nie zostały ujęte w ewidencji zgodnie z pkt 8,
b)nieudokumentowane fakturami,
c)nieobjęte obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 1-7
- wykazywane w wysokościach zbiorczych w podziale na stawki podatku oraz sprzedaż zwolnioną od podatku;
10)wysokość podatku należnego od towarów objętych spisem z natury, o którym mowa w art. 14 ust. 5 ustawy;
11)wysokość zwrotu odliczonej lub zwróconej kwoty wydanej na zakup kas rejestrujących, o którym mowa w art. 111 ust. 6 ustawy;
12)wysokość podatku należnego od wewnątrzwspólnotowego nabycia środków transportu, wykazaną w wysokości podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, podlegającą wpłacie w terminie, o którym mowa w art. 103 ust. 3, w związku z ust. 4 ustawy;
13)wysokość podatku należnego od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy, podlegającą wpłacie w terminie, o którym mowa w art. 103 ust. 5a i 5ac ustawy;
14)wartość sprzedaży brutto dostawy towarów i świadczenia usług opodatkowanych na zasadach marży zgodnie z art. 119 i art. 120 ustawy.
Na podstawie art. 99 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.
Jak wskazuje art. 99 ust. 7c ww. ustawy, deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.
W myśl art. 99 ust. 13b ustawy o VAT minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych, o których mowa w ust. 7c, wraz z objaśnieniami co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji podatkowych, o których mowa w ust. 1-3, oraz niezbędnymi pouczeniami, uwzględniając konieczność prawidłowego rozliczenia podatku oraz kontroli tego obowiązku przez organ podatkowy.
W wykonaniu ww. delegacji ustawowej wydane zostało rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 1988 ze zm., „Rozporządzenie”). Zgodnie z § 2 tego Rozporządzenia, deklaracje zawierają:
1)oznaczenie urzędu skarbowego, do którego jest składana deklaracja;
2)dane identyfikacyjne podatnika;
3)oznaczenie rodzaju rozliczenia:
a)miesięczne - w przypadku deklaracji składanej na podstawie art. 99 ust. 1 ustawy, albo
b)kwartalne - w przypadku deklaracji składanej na podstawie art. 99 ust. 2 i 3 ustawy;
5)oznaczenie okresu, za który jest rozliczany podatek od towarów i usług, zwany dalej „podatkiem”:
a)miesiąc i rok - dla deklaracji składanej na podstawie art. 99 ust. 1 ustawy, albo
b)kwartał i rok - dla deklaracji składanej na podstawie art. 99 ust. 2 i 3 ustawy;
6)oznaczenie wersji (kodu) deklaracji składanej na podstawie:
a)art. 99 ust. 1 ustawy albo
b)art. 99 ust. 2 i 3 ustawy;
7)oznaczenie daty sporządzenia;
8)wskazanie celu złożenia deklaracji - złożenie deklaracji albo korekta deklaracji;
9)dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku należnego;
10)dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku naliczonego;
11)dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku lub zwrotu podatku wraz z oznaczeniem sposobu dokonania tego zwrotu;
12)dodatkowe dane dotyczące rozliczenia.
Według § 4 ww. Rozporządzenia, dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku należnego, o których mowa w § 2 pkt 8, obejmują:
1)wysokość podstawy opodatkowania, a w przypadkach określonych w lit. d-f oraz i-m - także wysokość podatku należnego, z tytułu:
a)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, zwolnionych od podatku,
b)dostawy towarów oraz świadczenia usług, dla których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium kraju i w stosunku do których na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 lub ust. 9 ustawy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, z wyłączeniem czynności objętych procedurami szczególnymi, o których mowa w dziale XII w rozdziale 6a, 7 lub 9 ustawy, w tym odrębnie z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy,
c)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 0%, w tym odrębnie z tytułu dostawy towarów, o której mowa w art. 129 ustawy,
d)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 5%, oraz korekty dokonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy,
e)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 7% albo 8%, oraz korekty dokonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy,
f)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 22% albo 23%, oraz korekty dokonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy,
g)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
h)eksportu towarów,
i)wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
j)importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy,
k)importu usług, z wyłączeniem usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy,
l)importu usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy,
m)dostawy towarów, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy;
2)łączną wysokość podstawy opodatkowania stanowiącą sumę wysokości podstaw opodatkowania określonych w pkt 1, z wyłączeniem odrębnie wykazanych wysokości podstaw opodatkowania z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy, oraz dostawy towarów, o której mowa w art. 129 ustawy;
3)wysokość podatku należnego od towarów objętych spisem z natury, o którym mowa w art. 14 ust. 5 ustawy;
4)wysokość zwrotu odliczonej lub zwróconej kwoty wydanej na zakup kas rejestrujących, o którym mowa w art. 111 ust. 6 ustawy;
5)wysokość podatku należnego od wewnątrzwspólnotowego nabycia środków transportu, wykazaną w wysokości podatku należnego z tytułu określonego w pkt 1 lit. i, podlegającą wpłacie w terminie, o którym mowa w art. 103 ust. 3, w związku z ust. 4 ustawy;
6)wysokość podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy, podlegającą wpłacie w terminach, o których mowa w art. 103 ust. 5a i 5ac ustawy;
7)łączną wysokość podatku należnego stanowiącą sumę wysokości podatku należnego i wysokości zwrotu określonych w pkt 1 lit. d-f oraz i-m, pkt 3 i 4, pomniejszoną o wysokość podatku należnego i wysokość podatku określonych w pkt 5 i 6.
Jak wynika z powyższych regulacji, podatnik ma obowiązek ujęcia sprzedaży i podatku należnego zarówno w ewidencji jak i w deklaracji VAT w odniesieniu do dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, w tym niedokumentowanej fakturami.
W przypadku opłat dodatkowych o statusie „błędnie wystawiona”, nie mamy do czynienia z płatnością za wyświadczoną usługę parkingową, bowiem opłata ta po weryfikacji dokonanej przez Wnioskodawcę okazuje się nienależna i otrzymuje status „błędnie wystawiona”.
Opłata błędnie wystawiona nie stanowi podstawy opodatkowania VAT zdefiniowanej w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Konkludując, opłata dodatkowa o statusie „błędnie wystawiona” nie wchodzi w zakres podstawy opodatkowania VAT, bowiem nie jest Spółce należna, a zatem nie stanowi zapłaty, którą Spółka ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy/usługobiorcy lub osoby trzeciej. Taka wykładnia przepisów jest zbieżna z celami Dyrektywy VAT, która za opodatkowane uznaje jedynie takie transakcje, które przewidują odpłatność należną od beneficjenta, którą to podatnik ma otrzymać. Opłata dodatkowa błędnie wystawiona nie jest kwotą jaką ma otrzymać Wnioskodawca.
W konsekwencji w odniesieniu do opłaty dodatkowej, której nadano status „błędnie wystawiona”, Spółka nie ma obowiązku wykazywania tejże opłaty dodatkowej w ewidencji i deklaracji JPK_VAT, bowiem opłata dodatkowa jest Spółce nienależna, zatem nie stanowi wynagrodzenia za wyświadczoną usługę i nie wchodzi w zakres podstawy opodatkowania VAT.
Uzasadnienie Ad 2
Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym i przyszłym, w odniesieniu do opłat dodatkowych o statusie „błędnie wystawiona” nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku VAT, bowiem najpóźniej z dniem powstania obowiązku podatkowego VAT (14 dni od wezwania wystawionego przez kontrolera) zostaje uznana za nienależną i nie stanowi podstawy do uzyskania danych z CEPiK, a w konsekwencji kwota tej opłaty dodatkowej nie będzie stanowić podstawy opodatkowania podatkiem VAT.
Należy zauważyć, że w wydanej Spółce interpretacji indywidualnej Dyr. KIS z (…) 2024 r., (…) (zaskarżonej przez Spółkę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…)) zostało stwierdzone, że opłata dodatkowa stanowi wynagrodzenie za usługę najmu dla której obowiązek podatkowy powstaje na zasadach określonych w art. 19a ust. 5 pkt 4 i ust. 7 ustawy o VAT:
„...w przypadku usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z dyspozycją art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, tj. w dacie wystawienia faktury. Natomiast zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności. W konsekwencji, należy stwierdzić, że obowiązek podatkowy z tytułu czynności, w związku z którymi pobierane są/będą od kierowców pojazdów Opłaty dodatkowe, powinni Państwo rozpoznać zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret trzecie w zw. z art. 19a ust. 7 ustawy...”.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego i przyszłego, w ramach obowiązkowej weryfikacji opłat dodatkowych dokonywanych przez Dział windykacji, status opłaty dodatkowej „błędnie wystawionej” jest nadawany najpóźniej w dacie upływu 14-dniowego terminu płatności określonego w wezwaniu do opłaty dodatkowej wystawionym przez kontrolera. Zatem najpóźniej w tym dniu okazuje się, że dana opłata dodatkowa nie jest Spółce należna.
W związku z tym nie powstanie obowiązek podatkowy w odniesieniu do opłat dodatkowych błędnie wystawionych, bowiem nie zdąży on powstać z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4 ustawy o VAT, a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu 14-dniowego terminu płatności wskazanego w wezwaniu. Skoro najpóźniej w dacie powstania obowiązku podatkowego dana opłata dodatkowa uzyskuje status błędnie wystawionej, czyli nienależnej, to obowiązek podatkowy w podatku VAT w odniesieniu do tej opłaty nie powstanie, bowiem nie ma miejsca wyświadczenie usługi na rzecz nabywcy.
Należy zauważyć, że VAT jest podatkiem neutralnym a do podstawowych zasad wspólnego systemu VAT należą: powszechność opodatkowania, zachowanie warunków konkurencji, faktyczne opodatkowanie konsumpcji, unikanie podwójnego opodatkowania oraz neutralność podatku VAT dla podatnika rozumiana jako stosowanie podatku od towarów i usług na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do potrącenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu. „Przedsiębiorca, jako inkasent podatkowy na rzecz państwa, powinien być całkowicie zwolniony z ostatecznego obciążenia podlegającym zapłacie lub zapłaconym podatkiem w ramach swej działalności gospodarczej, która sama podlega VAT” (C-127/18, ust. 22; C-246/16, wyrok, ust. 23). VAT jest podatkiem konsumpcyjnym a neutralność jego oddziaływania na przedsiębiorstwa zapewnia mechanizm płatności, w którym podatek VAT pobrany od klientów jest odliczany od podatku VAT od zakupów, tak więc ciężar podatku ponoszą klienci końcowi ze względu na fakt, że nie są podatnikami, w związku z czym nie mogą składać deklaracji podatkowych i obliczać VAT naliczonego jako kwoty podlegającej odliczeniu.
W przypadku opłat o statusie „błędnie wystawiona” ostatecznie nie mamy do czynienia z wyświadczeniem odpłatnej usługi, co zostaje stwierdzone najpóźniej w dniu powstania potencjalnego obowiązku w podatku VAT, a co powoduje, że w odniesieniu do opłat błędnie wystawionych nie powstaje obowiązek podatkowy.
W szeregu swoich orzeczeń TSUE podkreśla, że świadczenie usług jest dokonywane odpłatnie w rozumieniu Dyrektywy 2006/112 (analogicznie VI Dyrektywy) tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, a wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi faktyczne odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej na rzecz usługobiorcy (por. wyrok TSUE z dnia 22 czerwca 2016 r. w sprawie Česky rozhlas, C-11/15, wyrok TSUE z dnia 3 października 2006 r. w sprawie C- 475/03 pomiędzy Banca popolare di Cremona Soc. Coop. Arla przeciwko Agenzia Entrate Ufficio Cremona). Podkreślić trzeba, że w wyroku z dnia 27 października 2011 r. C-93/10 TSUE już w punkcie wyjścia zastrzegł, że opodatkowaniu w ramach systemu VAT podlegają tylko takie transakcje, które przewidują zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie (pkt 17). W innym wyroku TSUE podkreślił, że co do zasady zapłata jest wartością subiektywną, a więc wartością faktycznie otrzymaną lub mającą zostać otrzymana, a nie wartością oszacowaną według kryteriów obiektywnych. Niedopuszczalna jest zatem sytuacja, w której podstawa opodatkowania jest wyższa od kwoty, którą podatnik ostatecznie ma otrzymać (zob. wyrok TSUE z 15 października 2002 r. w sprawie C-427/98). Wyjątek od tej zasady dotyczy określania przez organy podatkowe podstawy opodatkowania na podstawie przepisów art. 32 dotyczącym transakcji z podmiotami powiązanymi.
Analogiczny pogląd prezentuje także polskie orzecznictwo sądowe. Zgodnie ze stanowiskiem NSA w wyroku podjętym w składzie siedmiu sędziów z dnia 19 marca 2012 r. (sygn. akt I FPS 5/11), podstawowym i koniecznym warunkiem do uznania transakcji za odpłatną usługę, a więc czynność opodatkowaną, jest wystąpienie wynagrodzenia bezpośrednio związanego z tą czynnością, rzeczywiście otrzymanego (bądź należnego), jako świadczenia wzajemnego za wykonaną usługę. Analogicznie w wyroku NSA z 9 listopada 2012 r. (sygn. akt I FSK 504/12). Podobne stanowisko wyraził NSA w orzeczeniu z dnia 6 lutego 2014 r. (sygn. akt I FSK 381/13), gdzie stwierdzono, że warunkiem koniecznym do uznania transakcji za odpłatną usługę tj. czynność opodatkowaną, jest wystąpienie wynagrodzenia bezpośrednio związanego z tą czynnością, rzeczywiście otrzymanego.
W sytuacji opisanej we wniosku wynagrodzenie w formie wydanej opłaty dodatkowej nie jest należne, co ustalają pracownicy Działu Windykacji w ramach obowiązkowej weryfikacji wezwań do opłaty dodatkowej wystawionych przez kontrolerów, nadając opłacie status „błędnie wystawiona”. Tym samym opłata błędnie wystawiona nie stanowi podstawy do wystąpienia do CEPiK o dane kierowcy.
Zgodnie z art. 29a. ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Cytowany art. 29a uptu zastąpił z dniem 1 stycznia 2014 r. art. 29, który definiował podstawę opodatkowania jako obrót tj. kwotę należną z tytułu sprzedaży, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Nowelizacja ta miała na celu nie tyle zmianę zasad ustalania podstawy opodatkowania, ile ich modyfikację, by pełniej odzwierciedlały regulacje unijne tj. art. 73 dyrektywy 2006/112/WE. Potwierdza to uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 805, str. 27, https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=805):
„Proponuje się ściślejsze odwzorowanie przepisu art. 73 dyrektywy 2006/112/WE w zakresie określania podstawy opodatkowania. W proponowanym brzmieniu art. 29a ust. 1 podstawą opodatkowania powinno być wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika”.
Po dokonaniu od 1 stycznia 2013 r. zmiany treści art. 29a stawy o VAT, podstawę opodatkowania stanowi wszystko co podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży, co jest odpowiednikiem obrotu, tj. „kwoty należnej” z tytułu sprzedaży. Jeśli pomimo wystawienia wezwania do opłaty dodatkowej świadczenie to nie jest należne, gdy opłata uzyskuje status „błędnie wystawiona”, to opłata ta nie może być dalej traktowana jako kwota, którą Podatnik ma otrzymać, a zatem nie występuje podstawa opodatkowania.
Konkludując, opłata dodatkowa o statusie „błędnie wystawiona” nie wchodzi w zakres podstawy opodatkowania VAT, bowiem nie jest Spółce należna, a zatem nie stanowi zapłaty, którą Spółka ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy/usługobiorcy lub osoby trzeciej. Taka wykładnia przepisów jest zbieżna z celami Dyrektywy VAT, która za opodatkowane uznaje jedynie takie transakcje, które przewidują odpłatność należną od beneficjenta, którą to podatnik ma otrzymać.
Uzasadnienie Ad 3
Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma on obowiązku wystawienia faktury na opłatę dodatkową na rzecz nabywcy będącego podatnikiem VAT, gdyż w terminie ustawowym obowiązującym dla wystawienia faktury, wskazanym w art. 106i ust. 3 pkt 4 uptu (tj. z upływem terminu płatności określonym w wezwaniu kontrolera) Wnioskodawca nie posiada danych nabywcy i nie ma żadnych prawnych możliwości ich uzyskania z CEPiK w terminie obowiązującym dla wystawienia faktury.
Analizując terminy wystawiania faktur na opłaty dodatkowe należy uwzględnić charakter takiej opłaty i warunki w jakich usługa jest świadczona. Opłata dodatkowa nakładana jest bowiem na nieznanego beneficjenta, którego danych Spółka nie zna w dacie wystawienia wezwania przez kontrolera, i których to danych obiektywnie nie może pozyskać w terminie 14 dni od wystawienia tegoż wezwania. Należy zwrócić uwagę na specyfikę usług parkingowych. W przypadku zwykłego najmu zasadniczo zawierana jest pisemna lub ustna umowa najmu a beneficjent jest znany. Przy korzystaniu z usług parkingowych najemca/beneficjent nie jest znany. Należy podkreślić, iż brak możliwości pozyskania danych właściciela pojazdu ma charakter obiektywny, niezależny od Spółki. Spółka wykorzystuje dostępne możliwości uzyskania takich danych, co następuje w oparciu o art. 80cd ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1251). Na podstawie art. 80cd ust. 1 i 2 ww. ustawy, Minister właściwy do spraw informatyzacji może udostępnić dane zgromadzone w ewidencji innym podmiotom niż wymienione w art. 80c-80cc, w tym osobom fizycznym, osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, jeżeli wykażą swój interes prawny. Podmiotom, o których mowa w ust. 1, dane zgromadzone w ewidencji udostępnia się na uzasadniony wniosek złożony w postaci papierowej albo w postaci elektronicznej opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Spółka każdorazowo występując z wnioskiem uzasadnia swój interes prawny, przy czym każdy wniosek musi być wypełniony i podpisany ręcznie przez osoby reprezentujące spółkę, zawierać zdjęcie pojazdu, odpis umowy na zarządzanie danym parkingiem, wypis z rejestru gruntów, protokół przekazania, zasady funkcjonowania oraz dowód wniesienia opłaty za wniosek. Jest zatem rzeczą oczywistą, że uzyskanie danych nabywcy/zobowiązanego do uiszczenia opłaty dodatkowej następuje zawsze w terminie późniejszym niż termin wskazany do wystawienia faktury na rzecz podatników VAT.
Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT podatnik ma obowiązek wystawić fakturę w sytuacji dokonania:
- sprzedaży, a także dostawy towarów i świadczenia usług, dokonywanych przez niego na rzecz innego płatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
- sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
- sprzedaży wysyłkowej z i na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów;
- otrzymania przez podatnika całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w punktach powyższych, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury.
Faktura jest dokumentem, który zawiera szczegółowe informacje dotyczące zawieranej transakcji, tj. informacje o stronach i przedmiocie transakcji. Zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy o VAT faktura powinna zawierać co najmniej:
- datę wystawienia,
- kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny ją identyfikuje,
- imiona i nazwiska lub nazwę podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
- numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku,
- numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi,
- datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów albo wykonania usługi bądź datę otrzymania zapłaty, jeżeli nastąpiła ona przed sprzedażą, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury,
- nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,
- miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
- cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto),
- kwoty wszelkich upustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto,
- wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto),
- stawkę podatku,
- sumę wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku,
- kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku,
- kwotę należności ogółem.
Z faktury musi zatem jasno wynikać, kto ją wystawia i dla kogo jest wystawiona. Do tego służy określenie sprzedawcy i nabywcy towaru lub usługi, które to dane są obligatoryjne.
Wnioskodawca nie może wystawić faktury na opłatę dodatkową na rzecz podatnika VAT, nie znając jego danych personalnych. Dane te stanowią kategorię danych obligatoryjnych jakie zawierać musi faktura.
Stosownie do art. 106g ustawy o VAT, faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.
Z uwagi na brak danych nabywcy, Wnioskodawca nie może wystawić faktury zgodnej z ww. przepisami, ani też wprowadzić faktury do obrotu, tj. przekazać ją nabywcy. Natomiast niewprowadzona do obrotu faktura nie wywołuje skutków prawnych.
W interpretacji indywidualnej z 31 sierpnia 2021 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.380.2021.2.PRM Dyrektor KIS podkreślił, że dokonanie korekty faktury jest możliwe jedynie w przypadku, gdy pierwotna faktura została wprowadzona do obrotu prawnego, tzn. została przyjęta (odebrana) przez nabywcę towaru lub usługi oraz ujęta w rozliczeniach. Natomiast nie ma możliwości dokonywania korekty faktury w sytuacji, gdy pierwotna faktura została wystawiona, ale nie weszła do obrotu prawnego (z uwagi na to, że nie została przekazana adresatowi), bowiem nie wywołuje ona wówczas skutków prawnych.
Z drugiej strony przepisy przewidują obowiązek wystawienia faktury za dostawę towarów czy usług na rzecz podatnika VAT. Jednak przepisy prawa nie mogą nakładać na podatników obowiązków, których nie są oni w stanie wykonać przy zachowaniu należytej staranności.
W tych okolicznościach należy stwierdzić, że Spółka nie ma obowiązku wystawienia faktury na opłaty dodatkowe na rzecz podatników w terminach przewidzianych w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy VAT (tj. z upływem terminu płatności), bowiem w tej dacie, z przyczyn od siebie niezależnych, Spółka nie ma możliwości uzyskania danych nabywcy - podatnika VAT.
Należy też zauważyć, że brak możliwości wystawienia faktury z uwagi na obiektywny brak danych nabywcy uniemożliwia Wnioskodawcy skorzystanie z tzw. ulgi na złe długi uregulowanej w art. 89a ust. 1 i ust. 2a ustawy o VAT, a tym samym jest on postawiony w niekorzystnej sytuacji, w której naruszona jest zasada neutralności VAT, będąca jedna z fundamentalnych zasad systemu podatku od wartości dodanej.
Uzasadnienie Ad 4
Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli po uzyskaniu danych z CEPiK ma on obowiązek wystawienia faktury na opłatę dodatkową na podatnika VAT (np. firmę leasingową), to w dacie jej wystawienia po terminie wynikającym z art. w art. 106i ust. 3 pkt 4 uptu, nie powstanie ponownie obowiązek podatkowy w podatku VAT na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 i ust. 7 uptu, gdyż faktura za najem wystawiona po upływie terminu ustawowego nie powoduje powstania obowiązku podatkowego VAT, a zgodnie z otrzymaną interpretacją Dyr. KIS z dnia z (…) 2024 r., (…), obowiązek podatkowy powstał już wcześniej tj. z chwilą upływu 14-dniowego terminu płatności określonym w wezwaniu kontrolera. Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik wykonujący czynności opodatkowane VAT, jest zobligowany opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Zasady określania tego momentu ustawodawca przybliżył w art. 19a Ustawy o VAT. Przepis ust. 1 tego artykułu formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.
Od zasady ogólnej przewidziane są jednak wyjątki. Określa je m.in. art. 19a ust. 5 uptu, zawierający katalog przesłanek do określenia momentu powstania obowiązku w VAT w sposób odmienny od reguły wyrażonej w ust. 1. Stosownie do pkt 4 lit. b wspomnianego przepisu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:
a)dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
b)świadczenia usług:
- telekomunikacyjnych,
- wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy,
- najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
- ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
- stałej obsługi prawnej i biurowej,
- dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego
- z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.
W myśl art. 19a ust. 7 uptu, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.
Jak stanowi artykuł 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności - w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4. Jednakże zgodnie z art. 19a ust. 7 uptu, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.
Łączna analiza przywołanych powyżej norm prawnych - dotyczących zarówno obowiązku podatkowego oraz dokumentowania sprzedaży - prowadzi do wniosku, że obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usługi najmu powstaje z chwilą wystawienia faktury. Natomiast w sytuacji, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje nie później niż z chwilą upływu terminu płatności. Innymi słowy, o tym kiedy ma być rozliczony podatek należny z tytułu świadczenia przez Wnioskodawcę usług najmu decyduje moment wystawienia faktury, jednak nieprzekraczalnym momentem jest termin płatności ustalony pomiędzy stronami.
Zgodnie z otrzymaną przez Wnioskodawcę interpretacją Dyr. KIS z dnia (…) 2024 r., (…), obowiązek podatkowy powstanie u Wnioskodawcy:
- z chwilą wystawienia faktury na rzecz podatnika, jeżeli faktura jest wystawiona w terminie określnym w art. 106i ust. 3 i 4 i ust. 7, a jeżeli faktura jest wystawiana po terminie określonym w tym przepisie, - z chwila upływu terminu jej wystawienia, czyli z chwila upływu 14-dniowego terminu płatności określonego w wezwaniu wystawionym przez kontrolera;
- z chwilą upływu terminu płatności określonym w wezwaniu wystawionym przez kontrolera - przypadku opłaty dodatkowej od konsumentów.
W związku z tym późniejsze (tj. po terminie wskazanym w art. 106 i ust. 3 i 4 uptu) wystawienie faktury przez Wnioskodawcę na rzecz podatnika, nie spowoduje powstania ponownie obowiązku podatkowego który powstał już wcześniej, tj. z upływem terminu płatności.
Uzasadnienie Ad 5
Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma on obowiązku wystawienia faktury na opłatę dodatkową na żądanie osoby fizycznej zgłoszone po upływie dłuższego czasu (np. 6 miesięcy), która to osoba argumentuje, że jest podatnikiem VAT i wykorzystuje pojazd w prowadzonej prze siebie działalności gospodarczej, co nie wynikało z danych z CEPiK. Jest to sytuacja, w której nabywca nabył usługę parkingową jako konsument, a następnie po upływie jakiegoś czasu (przeważnie kilku miesięcy) chce uiścić opłatę dodatkową ale żąda wystawienia faktury.
Zasadą jest, że sprzedawca ma obowiązek wystawić fakturę na rzecz konsumenta jeżeli zgłosi on sprzedawcy takie żądanie w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. Jednakże obowiązek ten nie dotyczy, między innymi, usług najmu.
Na podstawie art. 106b ust. 3 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1.czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a)czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,
b)czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,
1a) otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a)przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,
b)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
2.sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Przepis ten oznacza, że wynajmujący w ogóle nie ma obowiązku wystawiania faktur z tytułu usług najmu na rzecz konsumentów, nawet wówczas gdy najemca żąda takiej faktury. Zatem Wnioskodawca nie wystawiając faktur na opłaty dodatkowe na rzecz konsumentów postępuje zgodnie z ww. przepisami.
W sytuacji, w której po rozpoznaniu przez Wnioskodawcę obowiązku podatkowego VAT (z chwilą upływu terminu płatności) otrzymuje on żądanie nabywcy o wystawienie faktury na podatnika (konsument zgłasza, że wykorzystuje pojazd do działalności gospodarczej), Wnioskodawca nie jest ani uprawniony, ani obowiązany do wystawienia takiej faktury.
Zasadniczo faktura taka powodowałaby korektę wcześniejszych rozliczeń VAT, bowiem jak to wskazano we wcześniejszym punkcie i co potwierdza wydana przez Dyr. KIS interpretacja indywidualna z dnia (…) 2024 r., sygn. (…), inne zasady powstawania obowiązku podatkowego dotyczą najmu na rzecz konsumentów a inne na rzecz podatników VAT.
Nie można także uznać, że dokonane wcześniej rozliczenie było błędne i wymaga korekty. Kierowca pojazdu po otrzymaniu wezwanie do zapłaty opłaty dodatkowej nie poinformował Wnioskodawcy, że działa jako podatnik VAT, ani nie podał Wnioskodawcy danych niezbędnych do wystawienia faktury, w szczególności dotyczących nazwy swojej firmy, adresu i NIP.
W takiej sytuacji prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż nie jest on obowiązanym do wystawienia faktury na opłatę dodatkową na żądanie osoby fizycznej zgłoszone po upływie dłuższego czasu (np. 6 miesięcy), która to osoba argumentuje, że jest podatnikiem VAT i wykorzystuje pojazd w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, co nie wynikało z danych z CEPiK.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług określa ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 775), zwana dalej ustawą lub ustawą o VAT.
Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Art. 2 pkt 6 i pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:
6) towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii;
22) sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie, które nie jest dostawą towarów i jest świadczone na rzecz innego podmiotu. Podlega ono opodatkowaniu, gdy jest wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 8 ust. 2 ustawy).
Czynność jest odpłatna, gdy jest wykonywana za wynagrodzeniem. Oznacza to, że podmiot świadczący usługę jest uprawniony, aby żądać zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego) od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej.
A zatem: świadczenie jest odpłatne, gdy istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi wypłacane jest wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że ze stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
Jeżeli nie istnieje podmiot, który odnosi lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, to świadczenie nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych Dyrektywą Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.), zwaną dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w Dyrektywie 2006/112/WE są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE. Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów. To pozwala stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.
Kwestia „odpłatności” była niejednokrotnie rozpatrywana przez TSUE.
Jak zauważył Trybunał w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise:
„czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”.
Natomiast w wyroku z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden TSUE wskazał, że:
„czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.
W orzeczeniu z 5 lutego 1981 r., w sprawie C-154/80 Staatssecretaris van Financiën przeciwko Association coopérative „Coöperatieve Aardappelenbewaarplaats GA” Trybunał stwierdził, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
Zatem z odpłatnością za dostawę towarów lub świadczenie usług mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi a zapłatą istnieje związek.
Odpłatność może przybierać różne formy - nie jest warunkiem, aby została ustalona lub dokonana w pieniądzu. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłata w innym towarze lub usłudze) albo mieszaną (zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa). Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.
Aby czynność była opodatkowana podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z opisu sprawy wynika, że świadczą Państwo na terenie Polski usługi zarządzania miejscami parkingowymi - realizując umowy z właścicielami gruntów.
Korzystający, poprzez wjazd samochodem na parking, zawiera z Państwem umowę najmu miejsca parkingowego na warunkach określonych w Regulaminie. Regulamin parkingu umieszczony jest przy wjeździe na parking oraz przy parkometrze. Jeśli Korzystający nie akceptuje zasad Regulaminu powinien niezwłocznie opuścić teren parkingu, co jest równoważne z odstąpieniem od umowy korzystania z miejsca parkingowego (najmu).
Czynsz należny z tytułu zawarcia umowy najmu stanowi Opłata parkingowa (Opłata podstawowa) i jest ona wynagrodzeniem za świadczoną usługę. Wysokość Opłaty jest ściśle zależna od długości postoju pojazdu na parkingu. Czas parkowania podlega opłacie zgodnie z cennikiem.
Miejsca parkingowe udostępniane są za odpłatnością pobieraną przy użyciu parkomatów lub aplikacji. Zgodnie z Regulaminem Użytkownik parkingu niezwłocznie po zaparkowaniu samochodu powinien określić czas postoju i pobrać z parkomatu bilet za cały ten okres, tj. od momentu zaparkowania do momentu zwolnienia miejsca parkingowego i wyjazdu z parkingu. Opłaty za parkowanie wnoszone są z góry za cały deklarowany łączny czas postoju.
Naruszenie Regulaminu wiąże się z koniecznością zapłaty Opłaty dodatkowej. Obejmuje ona w szczególności sytuacje takie jak:
- nieposiadanie ważnego biletu wskutek nieuiszczenia opłaty;
- przekroczenie opłaconego czasu parkowania;
- parkowanie innych samochodów niż samochody osobowe do 3,5 t;
- nieuiszczenie opłaty za parkowanie pojazdów używanych przez osoby niepełnosprawne oraz pojazdów posiadających zezwolenie na parkowanie na drogach publicznych;
- użycie biletu parkingowego lub karty abonamentowej, które nie są ważne dla danego parkingu;
- nieumieszczenie biletu parkingowego lub karty abonamentowej wewnątrz pojazdu, w określonym widocznym miejscu;
- parkowanie poza wyznaczonymi miejscami parkingowymi lub brak specjalnego zezwolenia na parkowanie na miejscach zarezerwowanych;
- palenie lub używanie otwartego ognia, mycie lub odkurzanie samochodów, wymiana płynów lub oleju, zanieczyszczanie parkingu.
Wezwanie do wniesienia Opłaty dodatkowej wystawiane jest przez Kontrolerów i umieszczane za wycieraczką przedniej szyby pojazdu.
Opracowali Państwo szczegółową procedurę, obejmującą czynności związane z wystawieniem wezwania do Opłaty dodatkowej, w tym sporządzenie dokumentacji fotograficznej.
W wystawionym Wezwaniu Korzystający jest informowany o m.in. możliwości wniesienia reklamacji, jeśli kwestionuje zasadność wystawienia Wezwania. Wskazują Państwo na szereg powodów uznania reklamacji/odstąpienia od pobierania Opłaty dodatkowej, np.:
- brak widocznego biletu w pojeździe, pomimo że bilet ten został faktycznie pobrany,
- możliwość odstąpienia przez Korzystającego od umowy najmu miejsca parkingowego,
- okazanie paragonu ze sklepu, gdzie jest przewidziany darmowy czas parkowania i niepobranie przy tym tzw. biletu darmowego, uprawniającego do bezpłatnego parkowania w określonym czasie,
- pojawienie się kierowcy z biletem w chwili, gdy Opłata dodatkowa jest już wystawiona,
- błędy literowe kierowców we wpisywaniu numeru rejestracyjnego pojazdu, w wyniku czego kontrolujący wypisuje Wezwanie, które następnie okazuje się bezzasadne,
- błąd wystawiającego Wezwanie,
- awaria parkomatu.
Podkreślają Państwo, że w momencie wystawienia Wezwania, nie jest Państwu znana osoba fizyczna, do której kierowane jest Wezwanie. W związku z tym w dacie wystawienia Wezwania nie jest jednoznacznie określony użytkownik parkingu, jak również nie ma pewności, że Opłata dodatkowa jest w ogóle należna.
Jeżeli pomimo braku pozytywnie rozpatrzonej reklamacji użytkownik pojazdu obciążonego Opłatą dodatkową nie uiści tej opłaty w ciągu 2 tygodni, występują Państwo z wnioskiem o udostępnienie danych osobowych właściciela pojazdu do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców.
Po otrzymaniu z CEPiK informacji o właścicielu pojazdu kierują Państwo do niego Uzupełnione Wezwanie do zapłaty. Jeśli właściciel pojazdu nie uiści Opłaty dodatkowej, zwracają się Państwo do niego o informację, kto korzystał z parkingu. Wskazują Państwo, że dopiero uzyskanie informacji o Korzystającym pozwala na identyfikację beneficjenta usługi.
Kolejne możliwe etapy to windykacja polubowna oraz skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego.
Nałożenie Opłaty dodatkowej przez Kontrolera jest weryfikowane przez pracowników Działu Obsługi Klienta i Windykacji. Taka opłata może otrzymać status opłaconej, anulowanej, wydanej, a także błędnie wystawionej. Status „błędnie wystawiona” otrzymuje opłata dodatkowa, co do której stwierdzono:
a)brak dokumentacji fotograficznej, pozwalającej na stwierdzenie korzystania z parkingu w sposób naruszający regulamin parkingu;
b)wystawienie jej niezgodnie z regulaminem (np. w błędnej wysokości);
c)wystawienia jej bez tytułu prawnego (np. na samochód, który został zaparkowany poza terenem zarządzanego parkingu).
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą obowiązku wykazywania Opłaty dodatkowej, której nadano status „błędnie wystawiona”, w ewidencji i deklaracji JPK_VAT.
Art. 99 ust. 1 ustawy:
Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.
Art. 99 ust. 7c ustawy:
Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.
Art. 99 ust. 11c ustawy:
Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.
Art. 99 ust. 13b ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych, o których mowa w ust. 7c, wraz z objaśnieniami co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji podatkowych, o których mowa w ust. 1-3, oraz niezbędnymi pouczeniami, uwzględniając konieczność prawidłowego rozliczenia podatku oraz kontroli tego obowiązku przez organ podatkowy.
Art. 109 ust. 3 ustawy:
Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 albo art. 113a ust. 1, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:
1)rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;
2)kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;
3)kontrahentów;
4)dowodów sprzedaży i zakupów.
Art. 109 ust. 3b ustawy:
Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 1, są obowiązani przesyłać, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 3, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.
Art. 109 ust. 14 ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych, o których mowa w ust. 3, oraz sposób wykazywania danych w ewidencji przesyłanej zgodnie z ust. 3b i 3c, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowości rozliczeń podatników oraz kontroli obowiązków podatników przez organ podatkowy, identyfikowania obszarów, w których występują nadużycia w podatku lub narażonych na te nadużycia, oraz możliwości techniczno-organizacyjne prowadzenia przez podatników ewidencji.
Na podstawie art. 99 ust. 13b oraz art. 109 ust. 14 ustawy zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. 2019 poz. 1988 ze zm.), dalej: „rozporządzenie JPK_VAT”. Określa ono szczegółowy zakres danych, o których mowa w art. 99 ust. 7c ustawy o VAT, wraz z objaśnieniami co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji podatkowych oraz niezbędnymi pouczeniami, uwzględniając konieczność prawidłowego rozliczenia podatku oraz kontroli tego obowiązku przez organ podatkowy.
§ 2 pkt 8 rozporządzenia JPK_VAT:
Deklaracje zawierają dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku należnego.
§ 4 pkt 1 i pkt 2 rozporządzenia JPK_VAT:
Dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku należnego, o których mowa w § 2 pkt 8, obejmują:
1) wysokość podstawy opodatkowania, a w przypadkach określonych w lit. d-f oraz i-m - także wysokość podatku należnego, z tytułu:
a)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, zwolnionych od podatku,
b)dostawy towarów oraz świadczenia usług, dla których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium kraju i w stosunku do których na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 lub ust. 9 ustawy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, z wyłączeniem czynności objętych procedurami szczególnymi, o których mowa w dziale XII w rozdziale 6a, 7 lub 9 ustawy, w tym odrębnie z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy,
c)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 0%, w tym odrębnie z tytułu dostawy towarów, o której mowa w art. 129 ustawy,
d)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 5%, oraz korekty dokonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy,
e)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 7% albo 8%, oraz korekty dokonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy,
f)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 22% albo 23%, oraz korekty dokonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy,
g)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
h)eksportu towarów,
i)wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
j)importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy,
k)importu usług, z wyłączeniem usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy,
l)importu usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy,
m)dostawy towarów, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy;
2) łączną wysokość podstawy opodatkowania stanowiącą sumę wysokości podstaw opodatkowania określonych w pkt 1, z wyłączeniem odrębnie wykazanych wysokości podstaw opodatkowania z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy, oraz dostawy towarów, o której mowa w art. 129 ustawy.
§ 10 ust. 1 rozporządzenia JPK_VAT:
1. Ewidencja zawiera następujące dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku należnego:
1) wysokość podstawy opodatkowania wynikającą z następujących czynności podlegających opodatkowaniu, w odniesieniu do których istnieje obowiązek wystawienia przez podatnika faktury na podstawie przepisów ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 8 i pkt 9 lit. a:
a)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, zwolnionych od podatku,
b)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 0%, w tym odrębnie z tytułu dostawy towarów, o której mowa w art. 129 ustawy,
c)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1 ustawy,
d)eksportu towarów;
2) wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z następujących czynności podlegających opodatkowaniu, w odniesieniu do których istnieje obowiązek wystawienia przez podatnika faktury na podstawie przepisów ustawy, z uwzględnieniem oraz oznaczeniem korekt dokonanych zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 8 i pkt 9 lit. a:
a)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 5%,
b)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 7% albo 8%,
c)dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 22% albo 23%;
3) wysokość podstawy opodatkowania wynikającą z dostawy towarów oraz świadczenia usług, dla których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium kraju i w stosunku do których na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 lub ust. 9 ustawy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, z wyłączeniem czynności objętych procedurami szczególnymi, o których mowa w dziale XII w rozdziale 6a, 7 lub 9 ustawy, w tym odrębnie z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy;
4) wysokość podstawy opodatkowania wynikającą z wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 13 ust. 3 ustawy;
5) wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
6) wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy, potwierdzone zgłoszeniem celnym lub deklaracją importową, o której mowa w art. 33b ustawy;
7) wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z:
a)opodatkowania w szczególnej procedurze rozliczenia podatku, w podziale na stawki podatku:
- świadczenia usług turystyki,
- dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków,
b)dostawy towarów oraz świadczenia usług dokumentowanych fakturą wystawioną przez podatnika zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy, w podziale na stawki podatku, z wyłączeniem paragonów fiskalnych uznanych za faktury wystawiane zgodnie z tym przepisem, ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 8 i pkt 9 lit. a,
c)importu usług, z wyłączeniem usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy,
d)importu usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy,
e)dostawy towarów, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy;
8) wartość sprzedaży bez podatku (netto) oraz wysokość podatku należnego, w podziale na stawki podatku oraz sprzedaż zwolnioną od podatku, wynikające z dokumentów zbiorczych o sprzedaży z kas rejestrujących;
9) wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego:
a)wynikające z faktur dokumentujących przejazd autostradą płatną lub przejazd na dowolną odległość, wystawianych w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, pod warunkiem że nie zostały ujęte w ewidencji zgodnie z pkt 8,
b)nieudokumentowane fakturami,
c)nieobjęte obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 1-7
- wykazywane w wysokościach zbiorczych w podziale na stawki podatku oraz sprzedaż zwolnioną od podatku;
10) wysokość podatku należnego od towarów objętych spisem z natury, o którym mowa w art. 14 ust. 5 ustawy;
11) wysokość zwrotu odliczonej lub zwróconej kwoty wydanej na zakup kas rejestrujących, o którym mowa w art. 111 ust. 6 ustawy;
12) wysokość podatku należnego od wewnątrzwspólnotowego nabycia środków transportu, wykazaną w wysokości podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, podlegającą wpłacie w terminie, o którym mowa w art. 103 ust. 3, w związku z ust. 4 ustawy;
13) wysokość podatku należnego od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy, podlegającą wpłacie w terminie, o którym mowa w art. 103 ust. 5a i 5ac ustawy;
14) wartość sprzedaży brutto dostawy towarów i świadczenia usług opodatkowanych na zasadach marży zgodnie z art. 119 i art. 120 ustawy.
Art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Art. 29a ust. 7 ustawy:
Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.
Samo otrzymanie jakiejkolwiek zapłaty lub dotacji (dopłaty, subwencji) nie stanowi żadnej czynności ani zdarzenia opodatkowanego. Jeżeli czynność, za którą wnoszona jest opłata lub do której jest przyznawana dopłata, nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, to zapłata (dopłata) do tej czynności nie stanowi elementu ceny oraz nie może być włączona do podstawy opodatkowania.
Wskazali Państwo, że Opłata dodatkowa ma charakter opłaty sankcyjnej, pełniącej wyłącznie rolę dyscyplinującą wobec użytkowników parkingu i pobierana jest za naruszenie Regulaminu korzystania z parkingu.
W tym miejscu należy przywołać przepisy prawa cywilnego.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.) rozróżnia dwa rodzaje szkód: deliktową (wynikającą z czynów niedozwolonych) oraz kontraktową (wynikającą z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania umownego).
Art. 415 Kodeksu cywilnego:
Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
Art. 471 Kodeksu cywilnego:
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie ma się do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.
Zagadnienie dotyczące kar umownych regulują natomiast przepisy Działu II Kodeksu cywilnego - „Skutki niewykonania zobowiązań”.
Art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego:
Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).
Przepis art. 483 Kodeksu cywilnego jest bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa, tzn. kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań niepieniężnych.
Z art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań (wyrok SN z 8 sierpnia 2008 r., sygn. akt V CSK 85/08). Przewidziany umową obowiązek zapłaty kary umownej ma w stosunku do zasadniczego obowiązku dłużnika wynikającego z tej umowy charakter uboczny (akcesoryjny).
Zastrzeżenie kary umownej można zatem traktować jako formę uproszczoną redakcji warunków umowy, która pozwala na przyjęcie przez strony, że wypadki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, stanowią jednocześnie podstawę do domagania się zapłaty kary umownej.
Jeżeli więc płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań i kar umownych nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem. Ustalanie statusu wypłacanego odszkodowania, jako podlegającego bądź nie opodatkowaniu podatkiem VAT, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.
Zagadnienie opłat pobieranych przez spółkę prawa prywatnego prowadzącą prywatne parkingi w razie nieprzestrzegania przez kierowców ogólnych warunków użytkowania tych parkingów było przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE z dnia 20 stycznia 2022 r. w sprawie C‑90/20 Apcoa Parking Danmark.
W wyroku tym Trybunał orzekł, że:
Art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/112/WE (dalej: Dyrektywa VAT) należy interpretować w ten sposób, że opłaty kontrolne pobierane przez spółkę prawa prywatnego prowadzącą prywatne parkingi w razie nieprzestrzegania przez kierowców ogólnych warunków użytkowania tych parkingów należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne usługi w rozumieniu tego przepisu, które jako takie podlegają podatkowi od wartości dodanej (podatek VAT).
Uzasadniając swoje stanowisko Trybunał przypomniał, że:
(…) zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT, podatkowi VAT podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze (pkt 26).
W rozumieniu tego przepisu świadczenie usług dokonywane jest «odpłatnie» tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości wyodrębnionej usługi świadczonej usługobiorcy. Tak jest w przypadku, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (wyrok z dnia 16 września 2021 r., Balgarska natsionalna televizia, C-21/20, EU:C:2021:743, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo)” (pkt 27).
Po przeanalizowaniu sprawy, Trybunał stwierdził, że:
„W sytuacji takiej jak rozpatrywana w postępowaniu, główny warunek dotyczący istnienia świadczeń wzajemnych, wydaje się, że jest spełniony. Uiszczenie opłat za parkowanie oraz, stosownie do okoliczności, kwoty odpowiadającej opłatom kontrolnym za nieprawidłowe parkowanie stanowi bowiem wynagrodzenie za udostępnienie miejsca parkingowego” (pkt 30).
(…) kierowca, który uiszcza te opłaty kontrolne, skorzystał z miejsca parkingowego lub strefy parkowania, a wysokość tych opłat kontrolnych wynika z tego, że warunki zaakceptowane przez danego kierowcę zostały spełnione (tak w pkt 31).
„W związku z tym łączna kwota, jaką kierowcy zobowiązali się zapłacić w zamian za świadczoną przez Apcoa usługę parkingową - w stosownych przypadkach wraz z opłatami kontrolnymi za nieprawidłowe parkowanie - stanowi warunki, na jakich faktycznie skorzystali oni z miejsca parkingowego, i to nawet jeśli zdecydowali się oni na nieprawidłowe jego użytkowanie, przekraczając dozwolony czas postoju, nie uzasadniając prawidłowo swojego prawa postoju czy też parkując na miejscu zastrzeżonym, nieoznaczonym lub w sposób utrudniający ruch, z naruszeniem ogólnych warunków użytkowania odnośnych parkingów” (pkt 32).
„W rezultacie wydaje się, że te opłaty kontrolne mogą mieć bezpośredni związek z usługą parkingową i w konsekwencji można je uznać za integralną część całkowitej kwoty, którą kierowcy zobowiązali się zapłacić Apcoa, decydując się na zaparkowanie swojego pojazdu na jednym z parkingów, którymi spółka ta zarządza (pkt 33)”.
Zdaniem Trybunału, pobranie opłat dodatkowych nie byłoby możliwe, gdyby wcześniej nie została wykonana usługa udostępnienia miejsca parkingowego, zatem obowiązek zapłaty opłaty kontrolnej za nieprzestrzeganie regulaminu stanowi jeden z warunków skorzystania z usługi. W konsekwencji, TSUE doszedł do przekonania, że opłaty kontrolne oraz opłaty za parkowanie są ze sobą powiązane i łącznie stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług - opodatkowane VAT.
Trybunał przypomniał również, że:
„(…), bezpośredni związek istnieje wówczas, gdy dwa świadczenia są od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno jest dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego - i odwrotnie (wyrok z dnia 11 marca 2020 r., San Domenico Vetraria, C-94/19, EU:C:2020:193, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo)” (pkt 41).
„Otóż jest tak w niniejszym przypadku, ponieważ, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 66 opinii, pobieranie przez Apcoa opłat kontrolnych za nieprawidłowe parkowanie i parkowanie przez danego kierowcę w szczególnych okolicznościach, które określiła ta spółka, a które pociągają za sobą takie podwyższone opłaty za parkowanie, są ze sobą powiązane. Konieczność przeprowadzenia kontroli nieprawidłowego parkowania i w konsekwencji nałożenie takich opłat kontrolnych nie może bowiem mieć miejsca, jeżeli usługa udostępnienia miejsca parkingowego nie została wcześniej wykonana” (pkt 42).
Zdaniem Trybunału, wniosku tego nie podważa okoliczność, że kwota opłaty kontrolnej jest z góry określona i pozostaje bez konkretnego gospodarczego związku z wartością świadczonej usługi parkingowej oraz to, że opłata kontrolna za nieprawidłowe parkowanie jest uznawana w prawie krajowym za karę.
„(…) zgodnie z utrwalonym orzecznictwem dla zakwalifikowania transakcji jako transakcji dokonanej odpłatnie w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT bez znaczenia jest wysokość świadczenia wzajemnego, w szczególności okoliczność, czy jest ona równa kosztom poniesionym przez podatnika w związku ze świadczeniem usługi, czy też od nich wyższa lub niższa. Taka okoliczność nie może mieć bowiem wpływu na bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem usług a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (wyrok z dnia 11 marca 2020 r., San Domenico Vetraria, C-94/19, EU:C:2020:193, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo)” (pkt 45).
Ponadto Trybunał zauważył, że:
„(…) dla celów wykładni przepisów dyrektywy VAT ocena tego, czy płatność dokonywana jest w zamian za świadczenie usługi, jest kwestią z zakresu prawa Unii, którą należy rozstrzygać odrębnie od oceny dokonywanej na mocy prawa krajowego (wyrok z dnia 22 listopada 2018 r., MEO - Serviços de Comunicaçoes e Multimédia, C-295/17, EU:C:2018:942, pkt 69, 70)” (pkt 46).
Z powyższego wynika, że okoliczność, iż opłata kontrolna za nieprawidłowe parkowanie jest uznawana w prawie krajowym za karę, nie ma decydującego znaczenia dla kwalifikacji kwoty określonej z góry w umowie o świadczenie usług.
Przy ocenie skutków podatkowych konkretnej opłaty dodatkowej należy w szczególności zwracać uwagę, czy usługa została rzeczywiście wykonana czy też nie. Ma to bowiem istotne znaczenie dla skutków podatkowych opłat mających charakter sankcyjny.
Jak wynika z przedstawionego przez Państwa opisu sprawy, w przypadku nieuiszczenia opłaty, przekroczenia opłaconego czasu parkowania lub innego rodzaju naruszenia zasad korzystania z parkingu, pobierana jest opłata dodatkowa. Zatem, w analizowanej sprawie istnieje bezpośredni związek pomiędzy nałożeniem opłaty dodatkowej a skorzystaniem z usługi parkowania (najem miejsca parkingowego).
Te dwa świadczenia - najem miejsca parkingowego oraz nałożenie kary umownej - są od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno jest dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego i odwrotnie.
Wskazali Państwo we wniosku, że nałożone przez Kontrolerów Opłaty dodatkowe podlegają weryfikacji w określonej przez Państwa procedurze. Skutkiem jej zastosowania może być uznanie niektórych Opłat dodatkowych za błędnie wystawione. Status „błędnie wystawiona” otrzymuje Opłata dodatkowa, co do której stwierdzono:
- brak dokumentacji fotograficznej, pozwalającej na stwierdzenie korzystania z parkingu w sposób naruszający regulamin parkingu;
- wystawienie jej niezgodnie z regulaminem (np. w błędnej wysokości);
- wystawienia jej bez tytułu prawnego (np. na samochód, który został zaparkowany poza terenem zarządzanego parkingu).
Można się z Państwem zgodzić, że nadanie Opłacie dodatkowej statusu „błędnie wystawiona” w sytuacji, kiedy została wystawiona bez tytułu prawnego oznacza, że nie wystąpiło korzystanie z parkingu w sposób naruszający Regulamin parkingu, a tym samym Opłata dodatkowa jest nienależna od momentu jej wydania przez Kontrolera. Nie można zatem stwierdzić, że Opłata dodatkowa, której nadano status „błędnie wystawiona” z powodu wystawienia jej bez tytułu prawnego, wchodzi w skład podstawy opodatkowania. Tym samym, w tej sytuacji nie mają Państwo obowiązku wykazania Opłaty dodatkowej „błędnie wystawionej” w ewidencji i deklaracji JPK_VAT.
W odniesieniu do Opłaty dodatkowej wystawionej bez tytułu prawnego Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Natomiast w sytuacji, kiedy nie dysponują Państwo odpowiednią dokumentacją fotograficzną potwierdzającą naruszenie Regulaminu parking, lub też Opłata dodatkowa została wystawiona niezgodnie z Regulaminem, nie można się zgodzić, że nie wystąpiło korzystanie z parkingu w sposób naruszający Regulamin parkingu. Przeciwnie, naruszenie zostało stwierdzone przez osoby, które Państwo upoważnili i zobowiązali do prowadzenia kontroli na zarządzanych przez Państwa parkingach. Tym samym, nie można się z Państwem zgodzić, że Opłata dodatkowa „błędnie wystawiona”, której nie udokumentowali Państwo odpowiednio albo która została wystawiona w błędnej wysokości, jest kwotą Państwu nienależną.
Umowę najmu miejsca parkingowego Korzystający zawiera z Państwem poprzez wjazd samochodem na parking. Opłaty dodatkowe stanowią integralną część całkowitej kwoty, którą Korzystający zobowiązali się zapłacić Państwu, decydując się na zaparkowanie swojego pojazdu na parkingu, którym Państwo zarządzają. W przypadku Opłat dodatkowych usługa najmu miejsca parkingowego na rzecz Korzystającego została rzeczywiście przez Państwa wykonana. Uznanie relacji pomiędzy Państwem a Korzystającym za odpłatne świadczenie usług następuje wraz z rozpoczęciem wykonania usługi, a nie dopiero w momencie, gdy ocenią Państwo, że mogą udowodnić wykonanie usługi przedstawiając dokumentację fotograficzną.
Zatem Opłata dodatkowa, której nadali Państwo status „błędnie wystawiona”, z uwagi na niedysponowanie przez Państwa odpowiednią dokumentacją fotograficzną potwierdzającą naruszenie Regulaminu parkingu, lub też Opłata dodatkowa wystawiona niezgodnie z Regulaminem wchodzą w skład podstawy opodatkowania. W związku z tym mają Państwo obowiązek wykazania Opłaty dodatkowej „błędnie wystawionej” w ewidencji i deklaracji JPK_VAT.
W odniesieniu do Opłaty dodatkowej, której nadali Państwo status „błędnie wystawiona”, gdyż nie dysponują Państwo odpowiednią dokumentacją fotograficzną potwierdzającą naruszenie Regulaminu parkingu, oraz w odniesieniu do Opłaty dodatkowej wystawionej niezgodnie z Regulaminem, Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.
Państwa wątpliwości dotyczą również momentu powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do opłaty dodatkowej o statusie „błędnie wystawiona”, którą mają Państwo obowiązek wykazać w ewidencji i deklaracji JPK_VAT (pytanie nr 2).
Art. 19a ust. 1 ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
Dla niektórych usług powstanie obowiązku podatkowego uregulowane jest w szczególny sposób, na mocy art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług:
- telekomunikacyjnych,
- wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy,
- najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
- ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
- stałej obsługi prawnej i biurowej,
- dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
- z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.
Charakter usługi, którą opisali Państwo we wniosku, a która polega na udostępnieniu miejsca parkingowego, pozostaje zbieżny z charakterem usług najmu czy usług o podobnym do najmu charakterze. Nie ma przy tym znaczenia czas parkowania, ani to, z jakiego powodu nałożono opłatę dodatkową.
Dyrektywa 2006/112/WE wprost posługuje się pojęciem „wynajmu miejsc parkingowych dla pojazdów” w art. 135 ust. 2 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE:
Zwolnienie przewidziane w ust. 1 lit. l) nie obejmuje wynajmu miejsc parkingowych dla pojazdów.
Powyższe potwierdza zatem, że analizowaną czynność - udostępnianie miejsc parkingowych - należy traktować jako usługę najmu czy usługę o podobnym charakterze.
Art. 19a ust. 7 ustawy:
W przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.
Art. 19a ust. 8 ustawy:
Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:
1)dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;
2)dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.
Art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy:
Fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności - w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.
W świetle powołanych przepisów, w przypadku nałożenia opłaty dodatkowej za nieuiszczenie opłaty za parkowanie lub przekroczenie opłaconego czasu parkowania, obowiązek ten będzie powstawał na zasadach określonych dla usług najmu lub usług o podobnym charakterze.
Z opisu sprawy wynika, że w analizowanej sprawie, w związku z nieregulaminowym korzystaniem z miejsca parkingowego, mogą wystąpić dwie zasadnicze sytuacje z tytułu których naliczają Państwo Opłaty dodatkowe, tj.:
- brak ważnego biletu wskutek nieuiszczenia opłaty lub
- przekroczenie opłaconego czasu parkowania.
Wskazali Państwo również na inne naruszenia Regulaminu, za które naliczają Państwo Opłaty dodatkowe:
- parkowanie innych samochodów niż samochody osobowe do 3,5 t;
- nieuiszczenie opłaty za parkowanie pojazdów używanych przez osoby niepełnosprawne oraz pojazdów posiadających zezwolenie na parkowanie na drogach publicznych;
- użycie biletu parkingowego lub karty abonamentowej, które nie są ważne dla danego parkingu;
- nieumieszczenie biletu parkingowego lub karty abonamentowej wewnątrz pojazdu, za przednią szybą, po lewej stronie, w miejscu widocznym z zewnątrz;
- parkowanie poza wyznaczonymi miejscami parkingowymi lub brak specjalnego zezwolenia na parkowanie na miejscach zarezerwowanych;
- palenie lub używanie otwartego ognia, mycie lub odkurzanie samochodów, wymiana płynów lub oleju, jakiekolwiek zanieczyszczanie parkingu.
Zasadniczo obowiązek podatkowy dla czynności opisanych we wniosku (udostępnianie miejsc parkingowych) powinien powstawać w dacie wystawienia faktury - co wskazano powyżej.
Przy czym, jeżeli świadczenie będzie miało miejsce na rzecz podmiotów niebędących podatnikami podatku VAT, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą:
- upływu terminu płatności, lub
- wystawienia faktury - jeżeli podatnik zdecyduje się na wystawienie faktury takiemu podmiotowi (pomimo braku takiego obowiązku na gruncie przepisów o podatku VAT) i faktura ta zostanie wystawiona przed upływem terminu płatności. Wystawienie faktury po terminie płatności nie powoduje „ponownego” powstania obowiązku podatkowego.
Upływ terminu płatności powinien zostać przy tym określony zgodnie z przyjętymi przez podatnika zasadami dostępnymi dla nabywcy, np. określony regulamin parkowania pojazdu, który nabywca akceptuje, korzystając z usługi parkowania.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że opłaty za parkowanie wnoszone są z góry za cały zaplanowany czas postoju, niezwłocznie po przybyciu na parking. Służą do tego parkomaty lub aplikacja.
W przypadku nieuiszczenia opłaty, przekroczenia opłaconego czasu parkowania oraz innych naruszeń Regulaminu pobierają Państwo Opłatę dodatkową. Wezwanie do jej wniesienia Kontroler powinien umieścić za wycieraczką przedniej szyby pojazdu. Opłata dodatkowa winna być wpłacana najpóźniej w ciągu 14 dni od wystawienia Wezwania. Każdy klient, który nie zgadza się z nałożoną w Wezwaniu Opłatą dodatkową, ma możliwości złożenia reklamacji, a informacja ta jest zamieszczana w Regulaminie oraz w Wezwaniu. Rozpatrują Państwo reklamację w ciągu 14 dni od jej otrzymania i udzielają odpowiedzi listownie lub drogą elektroniczną. Jeśli jest podstawa do uznania reklamacji, Opłata dodatkowa zostaje anulowana.
W przypadku, gdy Korzystający, na którego pojazd nałożono Opłatę dodatkową, nie uiści jej w przeciągu w 2 tygodni od daty jej naliczenia oraz nie złoży reklamacji do Opłaty dodatkowej lub gdy reklamacja została rozpatrzona negatywnie - rozpoczynają Państwo procedurę mającą na celu ustalenie danych właściciela pojazdu i zwracają się Państwo do niego o informację, kto korzystał z parkingu. W razie nieuiszczenia Opłaty dodatkowej przez zidentyfikowanego Korzystającego, sprawa kierowana jest do windykacji polubownej, a dalszym możliwym krokiem jest postępowanie sądowe.
Z powyższego wynika, że określili Państwo terminy płatności Opłaty dodatkowej. Są one uzależnione od określonego zachowania odbiorcy usługi parkingowej.
Opłaty dodatkowe, o których mowa w analizowanej sprawie, stanowią część wynagrodzenia należnego Państwu za udostępnienie miejsc parkingowych. Opłaty te nie kreują innego świadczenia odrębnego (samodzielnego) od usługi parkowania. Są one ściśle związane ze skorzystaniem z miejsca parkingowego i odnoszą się do niewywiązania się kierowcy pojazdu (użytkownika parkingu) z obowiązków przewidzianych w Regulaminie podczas korzystania z miejsca parkingowego. Przedmiotowe Opłaty dodatkowe stanowią płatność wynikającą z korzystania z miejsca parkingowego. Tym samym podlegają one opodatkowaniu na zasadach właściwych dla usługi parkingowej.
W odniesieniu do Opłat dodatkowych wyznaczają Państwo w Wezwaniu termin ich płatności.
Jak wskazano powyżej, w przypadku usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z dyspozycją art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, tj. w dacie wystawienia faktury.
Natomiast zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.
Pytanie oznaczone we wniosku nr 2 obejmuje Opłaty dodatkowe, które mają Państwo obowiązek wykazać w ewidencji i deklaracji JPK_VAT, czyli - jak wynika z odpowiedzi na pytanie nr 1 - Opłaty dodatkowe, którym nadali Państwo status „błędnie wystawiona”, gdyż nie dysponują Państwo odpowiednią dokumentacją fotograficzną potwierdzającą naruszenie Regulaminu parkingu, oraz w odniesieniu do Opłaty dodatkowej wystawionej niezgodnie z Regulaminem. Obowiązek podatkowy z tytułu tych Opłat dodatkowych, powinni Państwo rozpoznać zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret trzecie w zw. z art. 19a ust. 7 ustawy.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest nieprawidłowe.
Sformułowali Państwo również wątpliwości dotyczące obowiązku wystawienia faktury na Opłaty dodatkowe:
- na podatnika VAT, jeśli w terminie ustawowym do wystawienia faktury określonym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy (14-dniowy termin płatności) nie posiadają Państwo z przyczyn od siebie niezależnych danych nabywcy, ani nie są Państwo w stanie żadnymi dostępnymi prawnie środkami ustalić (otrzymać z CEPiK) danych nabywcy/korzystającego niezbędnych do wystawienia faktury (pytanie nr 3),
- na żądanie osoby fizycznej zgłoszone po upływie dłuższego czasu (np. 6 miesięcy), która to osoba argumentuje, że jest podatnikiem VAT i wykorzystuje pojazd w prowadzonej prze siebie działalności gospodarczej, co nie wynikało z danych uzyskanych z CEPiK (pytanie nr 5).
Art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
Jako podatnik VAT są Państwo zobowiązani wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika.
Powyższy przepis nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. W określonych sytuacjach jednak taki obowiązek powstaje.
Art. 106b ust. 3 ustawy:
Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1.czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a)czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,
b)czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,
1a) otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a)przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a powstanie obowiązku podatkowego ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a stosowanie przepisów dotyczących faktur pkt 3 i 4,
b)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
2.sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 zwolnienia rolnika ryczałtowego z niektórych obowiązków pkt 1 i art. 118 usługi rolnicze rolnika ryczałtowego
- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Zgodnie z powyższymi przepisami, na zgłoszone w odpowiednim terminie żądanie nabywcy (niebędącego podatnikiem), podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż. Przy czym obowiązek wystawienia faktury na zgłoszone w odpowiednim terminie żądanie nabywcy (niebędącego podatnikiem) nie dotyczy m.in. czynności o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT - usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze.
Brak obowiązku wystawienia faktury na zgłoszone w odpowiednim terminie żądanie nabywcy (niebędącego podatnikiem VAT) nie oznacza zakazu wystawienia takiej faktury. Należy przy tym mieć na uwadze przepisy dotyczące terminów wystawiania faktur - zawarte w przywołanym powyżej art. 106i ust. 3 pkt 4 w zw. z art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy.
Informacje, jakie powinna zawierać faktura, wymienione są w art. 106e ust. 1 ustawy:
Faktura powinna zawierać m.in.:
1)datę wystawienia;
2)kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3)imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4)numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a oraz pkt 25;
5)numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6)datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b obowiązek wystawienia faktury ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8)miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15)kwotę należności ogółem; (…).
W art. 106e ust. 1 ustawy punkty 1-15 są zasadami ogólnymi. Kolejne punkty tego przepisu określają elementy, które powinny znaleźć się na fakturach dokumentujących transakcje realizowane w szczególnych okolicznościach.
W świetle przedstawionych okoliczności sprawy należy uznać, że skoro ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT, to są / będą Państwo zobowiązani do wystawienia faktury wyłącznie w sytuacji, gdy Opłata dodatkowa została naliczona dla podmiotu będącego podatnikiem podatku VAT.
Natomiast gdy opłata dodatkowa została naliczona dla podmiotu niebędącego podatnikiem VAT, to nie mają / nie będą Państwo mieć obowiązku wystawienia faktury. Jednak mogą / będą Państwo mogli ją wystawić w przypadku, gdy nabywca w odpowiednim terminie zwróci się z żądaniem jej wystawienia.
Odnosząc się bezpośrednio do Państwa pytania nr 3 należy zauważyć, że zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy, wśród danych, które powinna zawierać faktura, są m.in. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy (pkt 3 ww. regulacji), a także numer identyfikacji podatkowej lub jego odpowiednik (pkt 5 ww. regulacji).
Zatem w sytuacji, gdy w terminie ustawowym do wystawienia faktury określonym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy (14-dniowy termin płatności) z przyczyn od siebie niezależnych nie posiadają / nie będą Państwo posiadać danych nabywcy, ani nie są / nie będą Państwo w stanie żadnymi dostępnymi prawnie środkami ustalić (otrzymać z CEPiK) danych nabywcy / Korzystającego niezbędnych do wystawienia faktury - należy uznać, że nie ma / nie będzie możliwości ustalenia, czy odbiorcą usługi jest podatnik podatku VAT czy też osoba niebędąca podatnikiem. W takiej sytuacji nie mają / / nie będą Państwo mieć obowiązku wystawienia faktury.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.
Natomiast pytanie nr 5 dotyczy sytuacji, kiedy osoba fizyczna, zidentyfikowana jako Korzystający, zgłasza żądanie wystawienia faktury, wskazując, że jest podatnikiem VAT i wykorzystuje pojazd w swojej działalności gospodarczej.
Jak wskazano powyżej, zasadą jest dokumentowanie transakcji pomiędzy podatnikami za pomocą faktur. Jeżeli podmiot dokonuje zakupu jako podatnik, a nie jako konsument, to powinien o tym fakcie poinformować sprzedawcę w momencie dokonywania zakupu.
Podatnik nie może bowiem dowolnie wybierać, czy dokonuje zakupu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, czy też występuje w charakterze konsumenta. To znaczy, że jeżeli w momencie dokonywania zakupu dany podmiot występuje w charakterze konsumenta i nabywa określony towar jako konsument, wówczas nie ma możliwości późniejszej zmiany charakteru tego zakupu. Towar lub usługa nabyta na potrzeby osobiste lub prywatne nie może z czasem przekształcić się w zakup służący działalności gospodarczej z punktu widzenia VAT. W szczególności podatnik nie nabędzie prawa do odliczenia VAT naliczonego od zakupu dokonanego w charakterze konsumenta.
Z opisu sprawy wynika, że Korzystający i/lub właściciel pojazdu mają wielokrotną możliwość poinformowania Państwa, że pojazd wykorzystywany jest w działalności gospodarczej podatnika VAT i w związku z tym są Państwo zobowiązani do wystawienia faktury:
- kiedy Korzystający odbierze wezwanie zza szyby pojazdu,
- kiedy właściciel pojazdu, zidentyfikowany na podstawie bazy CEPiK, otrzyma od Państwa Uzupełnione Wezwanie do zapłaty, na podstawie którego zamierza uiścić Opłatę dodatkową,
- kiedy Korzystający, którego wskazał właściciel pojazdu, otrzyma Uzupełnione Wezwanie do zapłaty.
Z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy wynika, że w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności. Termin płatności wskazują Państwo w wezwaniu.
Natomiast na mocy art. 106b ust. 3 ustawy obowiązek wystawienia faktury na żądanie nabywcy towaru lub usługi, który jest podmiotem innym niż podatnik VAT, ograniczony jest do 3 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. Ponadto obowiązek ten nie dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy.
Jak już wskazano, art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy dotyczy usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, natomiast z opisu sprawy wynika, że świadczą Państwo usługi najmu miejsca parkingowego na rzecz Korzystających. Przepis ten znajduje zatem zastosowanie w Państwa sprawie.
A zatem nie mają / nie będą Państwo mieć obowiązku wystawienia faktury na żądanie osoby fizycznej zgłoszone po upływie dłuższego czasu (np. 6 miesięcy), która to osoba argumentuje, że jest podatnikiem VAT i wykorzystuje pojazd w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, co nie wynikało z danych uzyskanych z CEPiK.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 5 jest prawidłowe.
Pytanie nr 4 obejmuje sytuację, gdy po uzyskaniu danych z CEPiK mają Państwo obowiązek wystawienia faktury na opłatę dodatkową na podatnika VAT (np. firmę leasingową). Pytają Państwo, czy w dacie wystawienia faktury po terminie wynikającym z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy powstanie ponownie obowiązek podatkowy w podatku VAT na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 i ust. 7 ustawy, podczas gdy opodatkowali już Państwo przedmiotową Opłatę dodatkową podatkiem VAT z chwilą upływu terminu płatności określonym w wezwaniu.
Łączna analiza powołanych powyżej norm prawnych - dotyczących obowiązku podatkowego oraz dokumentowania sprzedaży - prowadzi do wniosku, że obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia m.in. usług najmu lub usług o podobnych charakterze powstaje z chwilą wystawienia faktury. Natomiast w sytuacji, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje nie później niż z chwilą upływu terminu płatności.
Wystawienie faktury po upływie terminu płatności nie powoduje ponownego powstania obowiązku podatkowego.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 4 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.
Jako element opisu sprawy przyjęta została okoliczność, że (…) 2024 r. wydana została na Państwa rzecz interpretacja indywidualna znak (…), z której wynika obowiązek opodatkowania Opłaty dodatkowej z chwilą upływu terminu płatności określonym w wezwaniu. W związku z tym w niniejszej interpretacji nie dokonano analizy w tym zakresie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
