Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 maja 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 6 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia 50% podatku VAT od samochodu osobowego zakupionego przed rozpoczęciem działalności gospodarczej z faktury wystawionej na osobę fizyczną (bez numeru NIP).

Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 10 czerwca 2025 r. (wpływ 10 czerwca 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

27 czerwca 2024 r. zakupił Pan samochód osobowy na fakturę, który zamierzał wykorzystywać w opodatkowanej działalności gospodarczej. Z uwagi na przygotowania do rozpoczęcia działalności oraz poprzez przedłużające się działania mające na celu pozyskanie klientów, działalność zarejestrował Pan 11 marca 2025 r., w chwili pozyskania pierwszego z nich. Na fakturze nie został podany Pana NIP, jednak pozostałe dane, takie jak imię, nazwisko, PESEL oraz adres są poprawne i zgodne z danymi w CEIDG.

Samochód ten jest obecnie wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej, a jego zakup miał na celu przygotowanie do rozpoczęcia tej działalności.

Chciałby Pan uzyskać interpretację dotyczącą możliwości odliczenia podatku VAT od tego zakupu.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Jest Pan czynnym zarejestrowanym płatnikiem VAT od dnia zgłoszenia rozpoczęcia działalności, tj. 11 marca 2025 r. i złożenia wniosku VAT-R (17) - zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje Pan wyłącznie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, które nie korzystają ze zwolnienia od podatku.

Od dnia nabycia do dnia zarejestrowania działalności gospodarczej samochód osobowy był użytkowany do celów prywatnych oraz celów związanych z przyszłą działalnością gospodarczą. Służył zarówno do codziennego przemieszczania się, w tym do dojazdów na zakupy, przedszkola, opieki zdrowotnej oraz wykorzystywany był do okazjonalnych wyjazdów rodzinnych oraz wizyt u znajomych i bliskich, jak i do dojazdów na spotkania z potencjalnymi partnerami biznesowymi. Spotkania z przyszłymi partnerami związane były z zapoznaniem klientów z planowaną przez Pana działalnością i oferowanym zakresem usług oraz dojazdem na tereny inwestycji, potencjalne przyszłe miejsca świadczenia Pana usług, zapoznaniem z dokumentacją oraz przewożeniem dokumentacji do zapoznania się z nią. Działalność gospodarczą zarejestrował Pan w dniu, kiedy to pozyskał pierwszego klienta, następnie podpisał Pan pierwszą umowę na świadczenie usług, wtedy też zarejestrował się Pan się jako płatnik VAT. Auto do tej pory wykorzystywane było niejako w sposób mieszany prywatny oraz w związku z przyszłą planowaną działalnością gospodarczą, bez rejestracji kosztów z uwagi na brak formalnego zgłoszenia prowadzenia działalności. Jego eksploatacja obejmowała standardowe czynności, takie jak tankowanie, regularne przeglądy techniczne oraz drobne naprawy eksploatacyjne.

Samochód jest wykorzystywany w działalności mieszanej, zarówno w celach związanych z działalnością gospodarczą, jak i prywatnych.

Pracując jako kierownik projektu budowlanego oraz inspektor nadzoru, często pracuje Pan w terenie, odwiedzając różne lokalizacje - place budowy, biura inwestorów, urzędy czy hurtownie budowlane. Samochód znacznie poprawia sprawne przemieszczanie się i znacznie wpływa na niwelowanie możliwych opóźnień w realizacji inwestycji. Dodatkowo pozwala na dostosowanie harmonogramu dnia do aktualnych potrzeb, takich jak nagłe spotkania, czy kontrola postępu prac w różnych miejscach. Pracując jako Kierownik projektu oraz inspektor nadzoru zdarza się, że w ciągu jednego dnia musi Pan odwiedzić kilka placów budowy, spotkać się z inwestorami czy nadzorować postępy prac, co bezpośrednio wpływa na organizację i skuteczność w realizacji obowiązków. Często auto służy również do transportu dokumentów, narzędzi pomiarowych czy sprzętu, który jest niezbędny do przeprowadzania inspekcji.

Auto umożliwia regularne wizyty na miejscu budowy pozwalając pełnić skuteczny nadzór nad inwestycjami. W ramach obowiązków musi Pan sprawdzać, czy prace przebiegają zgodnie z harmonogramem, zgodnie z projektem oraz obowiązującymi przepisami budowlanymi.

Własny samochód wykorzystuje Pan również na szybkie dotarcie na miejsce w sytuacjach awaryjnych, takich jak wykrycie błędów konstrukcyjnych, konieczność interwencji czy konsultacje z wykonawcami. Dzięki wykorzystaniu auta do celów prowadzenia działalności gospodarczej unika Pan kosztownych opóźnień i błędów, które mogłyby wpłynąć na jakość inwestycji, za co jest Pan rozliczany przez Zleceniodawcę.

Samochód ten jest obecnie wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej w sposób mieszany, tj. zarówno w celach związanych z działalnością gospodarczą, jak i prywatnych, a jego zakup miał na celu przygotowanie do rozpoczęcia tej działalności.

Chciałby Pan uzyskać interpretację dotyczącą możliwości odliczenia podatku VAT od tego zakupu, doprecyzowując prawo do odliczenia 50% podatku VAT naliczonego z tytułu zakupu samochodu osobowego.

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1)Czy w opisanym stanie faktycznym, wykorzystując auto do celów mieszanych, tj. zarówno w celach związanych z działalnością gospodarczą, jak i prywatnych, ma Pan prawo do odliczenia 50% podatku VAT naliczonego z tytułu zakupu samochodu osobowego, jeśli zakup ten miał miejsce przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, a samochód jest wykorzystywany w tej działalności oraz prywatnie?

2)Czy pomimo braku NIP-u na fakturze, a wskazaniu pozostałych Pana danych identyfikacyjnych, tj. zawiera dane identyfikacyjne (imię, nazwisko, PESEL, adres), co pozwala na jednoznaczną identyfikację nabywcy, ma Pan prawo do odliczenia 50% podatku VAT naliczonego z tytułu zakupu samochodu osobowego, a wykorzystywanego w cyklu mieszanym, tj. zarówno w celach związanych z działalnością gospodarczą, jak i prywatnych?

Stanowisko wnioskodawcy (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pana zdaniem, ma Pan prawo do odliczenia 50% podatku VAT od zakupu samochodu osobowego, ponieważ:

1)Podstawa prawna:

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeśli towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W Pana przypadku samochód jest wykorzystywany w działalności gospodarczej, która podlega opodatkowaniu VAT.

2)Rejestracja jako podatnik VAT czynny.

Art. 88 ust. 4 ustawy o VAT wskazuje, że prawo do odliczenia przysługuje podmiotom zarejestrowanym jako podatnicy VAT czynni.

W Pana przypadku rejestracja została dokonana, a samochód jest wykorzystywany w działalności opodatkowanej.

3)Przewidziana procedura.

Organy podatkowe (na podstawie wydanych interpretacji indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej) akceptują w tej sytuacji następujące rozwiązanie. Podatnik składa zgłoszenie rejestracyjne VAT-R w trybie aktualizacji, z datą rejestracji w okresie, w którym chce skorzystać z odliczenia podatku VAT z faktur kosztowych otrzymanych przed rozpoczęciem działalności. Powoduje to oczywiście konieczność wysyłania plików JPK_V7 za wcześniejsze okresy.

Interpretacje indywidualne w podobnych sprawach odnośnie prawa do odliczenia VAT.

• Interpretacja 0112-KDIL1-1.4012.123.2019.1.OA z 22 maja 2019 roku „[…] Prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupu może zostać zrealizowane za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów i usług powstanie obowiązek podatkowy, nie wcześniej jednak niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę - zgodnie ze wskazanym wyżej art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy. Jeżeli podatnik nie dokonał odliczenia w powyższym terminie, będzie mógł dokonać tego na podstawie art. 86 ust. 11 w zw. z art. 86 ust. 10 ustawy, w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych. Natomiast, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego we wskazanych terminach, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (ww. art. 86 ust. 13 ustawy).

W celu skorzystania z tego prawa, Wnioskodawca dokonuje zgłoszenia do VAT jako czynny, zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług. W zgłoszeniu tym Wnioskodawca winien jednakże wskazać okres rozliczeniowy, od którego jako podatnik VAT czynny będzie rozliczać podatek od towarów i usług i składać deklaracje dla potrzeb tego podatku, tj. dzień otrzymania pierwszej faktury.

Należy wskazać, że Wnioskodawca może zrealizować powyższe poprzez złożenie zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R w trybie aktualizacji. Zatem okres rozliczeniowy, za który Wnioskodawca złoży pierwszą deklarację podatkową, powinien być wskazany w oparciu o datę faktycznego rozpoczęcia działalności gospodarczej (poniesienia pierwszych wydatków na potrzeby tej działalności). Następnie Wnioskodawca - jako podatnik VAT czynny - powinien złożyć zaległe deklaracje VAT-7 za okres wcześniejszy oraz wykazać w tych deklaracjach podatek VAT naliczony wynikający z otrzymanych przed rejestracją faktur. […]”.

• Interpretacja 0114-KDIP1-3.4012.517.2020.1.KP wydana 22 października 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że ustawa nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do działalności opodatkowanej. Podatnik w takiej sytuacji ma obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą wsteczną i składa zaległe deklaracje.
• Interpretacja 0114-KDIP1-3.4012.369.2017.1.ISZ z 17 listopada 2017 r. Dyrektor stwierdza, że: (...), aby Wnioskodawca mógł skorzystać z przysługującego Mu prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów służących czynnościom opodatkowanym, a dokonywanych przed rejestracją jako podatnika VAT czynnego, konieczne było złożenie przez Zainteresowanego zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R (zgodnie z art. 96 ustawy). W zgłoszeniu tym Wnioskodawca powinien wskazać okres rozliczeniowy, od którego jako podatnik VAT czynny będzie rozliczać podatek od towarów i usług oraz składać deklaracje dla tego podatku,
• Interpretacja 0114-KDIP1-3.4012.530.2023.2.AMA potwierdza, że odliczenie VAT od zakupów dokonanych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej jest możliwe, jeśli są one wykorzystywane do czynności opodatkowanych,
• Interpretacja 0112-KDIL1-2.4012.116.2023.2.AS wskazuje, że brak NIP-u na fakturze nie wyklucza możliwości odliczenia VAT, jeśli inne dane identyfikacyjne są poprawne,
• Interpretacja 0111-KDIB3-1.4012.39.2023.2.MG podkreśla, że odliczenie VAT od zakupów przed rejestracją działalności jest możliwe, jeśli zakupione towary są wykorzystywane w działalności gospodarczej.

4)Faktura jako dokument potwierdzający zakup.

Faktura, mimo braku NIP-u, zawiera Pana dane identyfikacyjne (imię, nazwisko, PESEL, adres), co pozwala na jednoznaczną identyfikację nabywcy.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, faktura powinna zawierać dane umożliwiające identyfikację nabywcy, co w tym przypadku zostało spełnione.

O prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. A zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują, tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur, w tym prawa do odliczenia podatku naliczonego, wyłącznie z powodu braków mających charakter tzw. wadliwości mniejszej wagi, które same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania.

Należy zauważyć, że chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwości jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze. Brak NIP-u przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą jest wadą techniczną, niewyłączającą możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.

Należy jeszcze raz wskazać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury uzależnione jest od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, a także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Przepis art. 88 ustawy enumeratywnie określa listę przypadków, w których podatnik został pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jednakże nie wymienia opisanej we wniosku nieprawidłowości (braku NIP nabywcy) jako przesłanki negatywnej powodującej utratę prawa do odliczenia podatku naliczonego (w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze).

Zgodnie z opinią sądów i organów podatkowych, konieczność uwzględnienia na fakturze numeru identyfikacji podatkowej zarówno nabywcy, jak i sprzedawcy, wynika z art. 106e ust. 1 pkt. 5 ustawy, jednakże są to wymogi o charakterze dowodowym. Brak tych danych nie wpływa na poprawność informacji o samej transakcji. Tym samym, jeśli na podstawie innych danych z faktury (nazwa, imię i nazwisko, adres) jest Pan w stanie udowodnić, że jest odbiorcą faktury, prawo do odliczenia VAT przysługuje Panu pomimo braku NIP.

• Interpretacja 0114-KDIP1-3.4012.42.2022.1.KP z 10 marca 2022 r. potwierdza powyższe. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że jeśli wszystkie dane nabywcy na fakturze są poprawne, to brak jego NIPu jest tylko wad techniczną. Dokument taki potwierdza dokonanie transakcji, określa prawidłowo nabywcę i nie ma wpływu na wysokość zobowiązania podatkowego. Podsumowując - jeśli faktura dokumentuje faktyczny przebieg zdarzenia gospodarczego i nie zachodzą żadne błędy merytoryczne wymienione w art. 88 ust. 3a ustawy o VAT, to brak na niej NIPu nabywcy nie pozbawia prawa do odliczenia podatku.
• Interpretacja 0114-KDIP1-3.4012.530.2023.2.AMA. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że brak NIP-u na fakturze nie wyklucza prawa do odliczenia VAT, jeśli inne dane identyfikacyjne są poprawne. Art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT wskazuje, że prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje w momencie otrzymania faktury, co oznacza, że faktura jest kluczowym dokumentem potwierdzającym prawo do odliczenia.

Orzecznictwo sądów administracyjnych:

• wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 marca 2017 r. (sygn. akt I FSK 123/16) potwierdza, że prawo do odliczenia VAT nie jest uzależnione od momentu zakupu towaru, lecz od jego związku z działalnością opodatkowaną,
• wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 20 stycznia 2021 r. (sygn. akt III SA/Wa 1234/20) wskazuje, że brak NIP-u na fakturze nie wyklucza możliwości odliczenia VAT, jeśli inne dane identyfikacyjne są poprawne.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 88 ust. 3a ustawy:

Z treści art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza tym samym możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy, warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Jak wynika z art. 15 ust. 2 ustawy:

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnik” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Z treści art. 88 ust. 4 ustawy nie wynika, by do nabycia uprawnienia do odliczenia kwoty podatku naliczonego koniecznym było posiadanie statusu podatnika VAT czynnego w momencie otrzymania faktury. Tak więc podatnik, w zakresie, w jakim nabyte towary wykorzystuje do czynności opodatkowanych, nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status czynnego podatnika VAT.

Ustawa nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów, o ile występują przesłanki świadczące o tym, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżącej (lub przyszłej) działalności opodatkowanej. Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom chcącym dokonać odliczenia podatku VAT od poczynionych nabyć obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Natomiast dla realizacji tego prawa konieczne jest m.in. posiadanie statusu podatnika VAT czynnego.

Rejestracji należy dokonać przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 ustawy, przy czym przepis nie określa, jak wcześnie rejestracja powinna nastąpić. Natomiast powinna ona nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym dokonanie pierwszej czynności opodatkowanej.

Rejestracja następuje w momencie zgłoszenia rejestracyjnego, tj. złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R. Z tym momentem podmiot uzyskuje formalne znamiona statusu podatnika podatku od towarów i usług i od tego dnia przysługuje mu prawo do odliczania podatku naliczonego od dokonywanych zakupów.

W myśl art. 96 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, podatnik może zrealizować w terminach określonych w art. 86 ust. 10 - ust. 13 ustawy.

Na podstawie art. 86 ust. 10 ustawy:

Przy czym, co również istotne zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy:

Art. 86 ust. 13 ustawy stanowi:

Prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy) kształtuje się w danym okresie rozliczeniowym. Zdarzeniem uprawniającym do obniżenia podatku należnego - co wprost wynika z art. 86 ust. 10 w związku z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy - jest przy tym otrzymanie faktury lub dokumentu celnego, a ewentualne późniejsze rozliczenie podatku jest konsekwencją już nabytego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego. Prawo do obniżenia podatku należnego powstaje u wszystkich podatników, o ile wykażą, że zakupy były związane z bieżącą lub przyszłą działalnością opodatkowaną, a warunek rejestracji jest niezbędny wyłącznie do skorzystania przez podatnika z prawa do obniżenia podatku należnego.

Przy czym, co również istotne, jak wynika z ww. art. 86 ust. 10 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Na podstawie art. 19a ust. 1 ustawy:

Ponadto należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Jak już wskazano, jego realizacja następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia i aby skutecznie zrealizować już powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć - najpóźniej przed skorzystaniem z tego prawa - wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako podatnika.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-400/98 Trybunał stwierdził, że prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonaniem inwestycji nie jest uzależnione od dokonania wcześniejszej rejestracji dla celów podatku VAT. Potwierdzeniem takiej tezy mogą być także wyroki TSUE w sprawach C-268/83 oraz C-110/94, gdzie TSUE wskazał, że powstanie prawa do odliczenia nie zależy od formalnego uznania statusu podatnika przez organy podatkowe. Nabywane jest ono automatycznie, z chwilą uzyskania statusu podatnika, którym się staje w momencie pierwszych inwestycji związanych z przyszłą działalnością gospodarczą.

Natomiast z orzeczenia TSUE w sprawie C-385/09 Nidera wynika, że prawo do odliczenia powstaje w momencie, w którym podatek ten stał się należny, a jego powstanie nie jest w żaden sposób uzależnione od formalnego uznania statusu podatnika przez organ skarbowy, ale od zaistnienia po stronie podatnika zamiaru, potwierdzonego obiektywnymi dowodami, prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów dotyczących VAT.

W kwestii prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków dotyczących pojazdów samochodów ustawa zawiera przepisy szczególne.

W tym zakresie należy przede wszystkim zwrócić uwagę na art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym:

W myśl art. 86a ust. 2 ustawy:

Zatem, zgodnie z ww. regulacjami, podatnikowi przysługuje ograniczone do 50% prawo do odliczenia podatku w odniesieniu do wszystkich wydatków związanych z pojazdami samochodowymi przeznaczonymi do użytku „mieszanego”.

Dla celów stosowania tego ograniczenia za wykorzystywanie „mieszane” należy rozumieć, że w odniesieniu do pojazdu wykorzystywanego w działalności gospodarczej istnieje możliwość jego użycia również do celów niezwiązanych z tą działalnością, np. do celów prywatnych. Wystarczy przy tym możliwość nawet tylko jednorazowego użycia pojazdu do celów prywatnych, aby uznać, że pojazd może być wykorzystywany w sposób „mieszany”.

Nie jest przy tym istotny moment, w którym użycie to ma miejsce podczas całego okresu użytkowania przez podatnika danego pojazdu, żeby uznać ten pojazd za wykorzystywany do celów „mieszanych”.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Jak stanowi art. 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy:

Z ww. uregulowań wynika, że faktura powinna m.in. jednoznacznie określać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika (sprzedawcy) i nabywcy oraz ich adresy. Faktura powinna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który powinien wynikać z zawartej umowy.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.

Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. A zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur, w tym prawa do odliczenia podatku naliczonego, wyłącznie z powodu braków mających charakter tzw. wadliwości mniejszej wagi. Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda, powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednakże same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania.

Należy zauważyć, że chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwości jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze.

Brak NIP-u przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą jest wadą techniczną, niewyłączającą możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.

Następnie należy wyjaśnić kwestie związaną z możliwością odliczenia podatku VAT z faktury bez numeru NIP. Jak wyżej wskazano, prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury uzależnione jest od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, a także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis art. 88 ustawy enumeratywnie określa listę przypadków, w których podatnik został pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jednakże nie wymienia opisanej we wniosku nieprawidłowości (braku NIP nabywcy) jako przesłanki negatywnej powodującej utratę prawa do odliczenia podatku naliczonego (w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze). Zatem brak numeru NIP na fakturze nie przesądza o braku prawa do odliczenia podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że 27 czerwca 2024 r. zakupił Pan samochód osobowy na fakturę, który zamierzał wykorzystywać w opodatkowanej działalności gospodarczej. Z uwagi na przygotowania do rozpoczęcia działalności oraz poprzez przedłużające się działania mające na celu pozyskanie klientów, działalność zarejestrował Pan 11 marca 2025 r., w chwili pozyskania pierwszego z nich. Jest Pan czynnym zarejestrowanym płatnikiem VAT od dnia zgłoszenia rozpoczęcia działalności, tj. 11 marca 2025 r. i złożenia wniosku VAT-R (17) - zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług. Na fakturze nie został podany Pana NIP, jednak pozostałe dane, takie jak imię, nazwisko, PESEL oraz adres są poprawne. Samochód ten jest obecnie wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej, a jego zakup miał na celu przygotowanie do rozpoczęcia tej działalności. Wykonuje Pan wyłącznie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, które nie korzystają ze zwolnienia od podatku. Od dnia nabycia do dnia zarejestrowania działalności gospodarczej samochód osobowy był użytkowany do celów prywatnych oraz celów związanych z przyszłą działalnością gospodarczą. Służył zarówno do codziennego przemieszczania się, jak i do dojazdów na spotkania z potencjalnymi partnerami biznesowymi. Spotkania z przyszłymi partnerami związane były z zapoznaniem klientów z planowaną przez Pana działalnością i oferowanym zakresem usług oraz dojazdem na tereny inwestycji, potencjalne przyszłe miejsca świadczenia Pana usług, zapoznaniem z dokumentacją oraz przewożeniem dokumentacji do zapoznania się z nią.

Pana wątpliwości dotyczą prawo do odliczenia 50% podatku VAT od samochodu osobowego zakupionego przed rozpoczęciem działalności gospodarczej z faktury wystawionej na Pana jako osobę fizyczną (bez numeru NIP).

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, ustawa o podatku od towarów i usług nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile występują przesłanki, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżących (lub przyszłych) czynności opodatkowanych (oraz ewentualnie spełniać inne warunki określone w przepisach ustawy). Jednakże ustawodawca narzucił podatnikom obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny. Tym samym podatnik nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie powstania obowiązku podatkowego i otrzymania faktury i towaru. Lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego w momencie realizacji uprawnienia. Rejestracja następuje w momencie zgłoszenia rejestracyjnego, tj. złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R. Z tym momentem podmiot uzyskuje formalne znamiona statusu podatnika podatku od towarów i usług i od tego dnia przysługuje mu prawo do odliczania podatku naliczonego od dokonywanych zakupów, z zachowaniem warunków wynikających z art. 86 ustawy.

Biorąc pod uwagę treść przywołanych przepisów, w kontekście przedstawionego opisu sprawy należy stwierdzić, że na podstawie art. 86a ust. 1 i na zasadach określonych w art. 86 ust. 11-13 ustawy, przysługuje Panu prawo do odliczenia 50% podatku VAT od samochodu osobowego zakupionego przed rozpoczęciem działalności gospodarczej z faktury wystawionej na Pana jako osobę fizyczną (bez numeru NIP).

Tym samym Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zastrzec jednak należy, że Organ podatkowy dokonał oceny prawnej Pana stanowiska, tylko w zakresie objętym treścią zadanych pytań. Pytania dotyczyły prawa do odliczenia 50% podatku VAT od samochodu osobowego zakupionego przed rozpoczęciem działalności gospodarczej z faktury wystawionej na osobę fizyczną (bez numeru NIP). Oznacza to, że inne zagadnienia poruszane przez Pana we własnym stanowisku w sprawie, które nie były objęte treścią zadanych pytań, nie były przedmiotem oceny prawnej w ramach wydanej interpretacji indywidualnej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.