Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.204.2025.3.DS

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 4 lipca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.204.2025.3.DS

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:

  • prawidłowe w kwestii braku opodatkowania otrzymanego bonusu oraz sposobu udokumentowania otrzymanych środków;
  • nieprawidłowe w kwestii korekty podatku od towarów i usług naliczonego z tytułu nabycia pojazdów od Dealerów.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych otrzymywania środków pieniężnych w ramach Porozumienia Bonusowego. Uzupełnili go Państwo pismami z 16 kwietnia 2025 r. (wpływ 16 kwietnia 2025 r.) oraz pismem z 11 czerwca 2025 r. (wpływ 11 czerwca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwania. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. sp. z o.o. z siedzibą w D. (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”) jest spółką z siedzibą na terytorium Polski, będącą podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, podlegającym opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (art. 3 ust. 1 Ustawy CIT), oraz jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny (zgodnie z art. 15 Ustawy o VAT).

Przeważającym przedmiotem działalności Spółki jest krótkoterminowy wynajem samochodów. W związku z prowadzoną działalnością, Spółka nabywa pojazdy bezpośrednio od podmiotów pośredniczących, tj. dealerów (dalej: „Dealerów”), których nabycie dokumentowane jest fakturami VAT wystawianymi przez Dealerów, lub też użytkuje samochody na podstawie umowy leasingu lub najmu. Spółka nabywa pojazdy między innymi od autoryzowanych Dealerów marki B.

Poprzednik prawny Spółki, C sp. z o.o., której Spółka jest następcą prawnym w wyniku połączenia dokonanego na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych, zawarła umowę („Porozumienie Bonusowe”) z B sp. z o.o. z siedzibą w D (dalej: „B”). Stroną Porozumienia Bonusowego jest obecnie Spółka.

B jest generalnym dystrybutorem pojazdów B i E w Polsce, prowadzącym w przeważającej mierze działalność na poziomie sprzedaży hurtowej. W ramach systemu dystrybucji sprzedaż fabrycznie nowych pojazdów B i E prowadzona jest poprzez sieć autoryzowanych dealerów marek B i E u autoryzowanych dealerów B i E na terenie Polski. W celu zwiększenia ilości zakupów pojazdów B i E przez Spółkę, B zobowiązał się do wypłaty na rzecz Spółki bonusu pieniężnego za zakup pojazdów B i E u autoryzowanych Dealerów na terenie Polski. Warunkami Porozumienia Bonusowego są objęte pojazdy przeznaczone na potrzeby Spółki, a w szczególności prowadzonej przez Spółkę działalności w zakresie wynajmu krótkoterminowego tych pojazdów na rzecz klientów Spółki. Warunkami Porozumienia Bonusowego objęte są również pojazdy nabywane na wewnętrzne potrzeby Spółki.

Umowy sprzedaży pojazdów zawierane są nie z B., ale z Dealerami. Bonus pieniężny przysługuje Spółce w przypadku zrealizowania zakupu pojazdów B i E w autoryzowanej sieci dealerskiej B i E w Polsce w okresie rozliczeniowym w przynajmniej ilości minimalnej i spełnienia warunków Porozumienia Bonusowego. Bonus pieniężny ma charakter narastający, tj. osiągnięcie kolejnych progów ilościowych zakupu pojazdów oznacza wzrost poziomu przysługującego bonusu pieniężnego. Tym samym nabycie przez Spółkę prawa do bonusu nie jest uzależnione od świadczenia usług na rzecz B ani na rzecz Dealerów.

Wszystkie podmioty, o których mowa w niniejszym wniosku, są podatnikami podlegającymi opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów.  

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego  

Zgodnie z treścią Porozumienia Bonusowego, bonus pieniężny przysługuje Wnioskodawcy pod warunkiem spełnienia łącznie następujących kryteriów:

1)Dokonanie zakupu pojazdów marek B i E w autoryzowanej sieci dealerskiej na terenie Polski, w danym okresie rozliczeniowym (rok kalendarzowy), w liczbie co najmniej odpowiadającej minimalnemu progowi ilościowemu określonemu w Porozumieniu Bonusowym.

2)Zakup musi dotyczyć wyłącznie pojazdów dostarczanych przez B (B) do sieci dealerskiej.

3)Pojazdy muszą zostać zarejestrowane w CEPIK na Wnioskodawcę (lub na instytucję finansującą, jeśli Wnioskodawca nabył pojazdy w formie finansowania), z datą pierwszej rejestracji na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, w tym samym roku kalendarzowym którego dotyczy Porozumienie Bonusowe.

4)Weryfikacja uprawnienia do bonusu następuje po zakończeniu roku kalendarzowego, na podstawie:

a)zestawienia rejestracji pojazdów w CEPIK (pierwsza rejestracja),

b)oraz/lub umów finansowania, potwierdzanych na podstawie numerów VIN, zgodnie z danymi przekazanymi przez Wnioskodawcę.

5)Progi ilościowe oraz odpowiadające im stawki bonusu mają charakter narastający – osiągnięcie wyższego progu przekłada się na wyższą stawkę bonusu za każdą sztukę pojazdu w ramach danego przedziału.

6)Szczegółowe warunki, tj. modele pojazdów objętych Porozumieniem Bonusowym oraz progi ilościowe i stawki bonusu pieniężnego, określa załącznik do Porozumienia.

Bonus pieniężny nie jest powiązany z konkretnymi dostawami, lecz z łącznym wolumenem zakupów pojazdów dokonanych w danym roku kalendarzowym (okresie rozliczeniowym) u autoryzowanych Dealerów.

Porozumienie bonusowe określa listę autoryzowanych salonów dealerskich, u których zakupy pojazdów marek B oraz E są zaliczane do podstawy obliczenia bonusu. Lista ta obejmuje salony, którym pojazdy są dostarczane przez B Polska jako importera. Tym samym porozumienie bonusowe dotyczy wyłącznie samochodów dostarczanych przez B do sieci dealerskiej.

Wnioskodawca nie musi wykonywać żadnych dodatkowych usług, aby otrzymać bonus pieniężny. 

Na każdy rok kalendarzowy ustalane są szczegółowe warunki dotyczące bonusu pieniężnego, w tym progi ilościowe oraz odpowiadające im stawki bonusu za każde nabyte auto.

Bonus pieniężny przysługuje dopiero po osiągnięciu minimalnego wolumenu zakupów, mierzonego liczbą nabytych pojazdów. Po przekroczeniu tego progu Wnioskodawcy przysługuje bonus wyrażony w złotych (PLN) za każdą sztukę pojazdu, począwszy od pierwszego nabytego pojazdu.

Progi ilościowe mają charakter progresywny – im wyższy poziom liczby nabytych pojazdów, tym wyższa stawka bonusu przypadającego na każdą sztukę pojazdu mieszczącą się w danym przedziale.

Pytania

1)Czy wypłacane Spółce środki pieniężne z tytułu bonusu, na podstawie Porozumienia Bonusowego, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2)Czy wypłata Spółce środków pieniężnych z tytułu bonusu, na podstawie Porozumienia Bonusowego, powinna być dokumentowana notą księgową obciążeniową wystawianą przez Spółkę?

3)Czy w wyniku przyznania bonusu, na podstawie Porozumienia Bonusowego, Spółka powinna dokonać korekty podatku od towarów i usług naliczonego z tytułu nabycia pojazdów od Dealerów?

Państwa stanowisko w sprawie

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 1:

Zdaniem Wnioskodawcy, przyznanie bonusu na podstawie Porozumienia Bonusowego nie jest powiązane z wykonaniem przez Spółkę czynności opodatkowanych, tj. dostawy towarów lub świadczenia usług. Środki pieniężne wypłacane Wnioskodawcy z tytułu bonusu, na podstawie Porozumienia Bonusowego, nie podlegają zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, dalej: „ustawa o VAT”), opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 8 ust. 1 ustawy o VAT definiuje świadczenie usług jako każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania określonego stanu rzeczy.

Podobne uregulowania zawiera art. 2 ust. 1 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE Rady (dalej: „Dyrektywa VAT”), który stanowi, że opodatkowaniu VAT podlega świadczenie usług odpłatnie na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca otrzymuje od B bonus pieniężny, którego wysokość zależy od wartości dokonanych przez niego zakupów pojazdów w określonym okresie rozliczeniowym. Otrzymanie tego bonusu nie jest jednak związane z żadnym dodatkowym świadczeniem Wnioskodawcy na rzecz B – nie stanowi wynagrodzenia za usługę ani nie wiąże się z obowiązkiem podjęcia określonych działań czy powstrzymania się od nich w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) podkreśla się, że dla uznania danego świadczenia za usługę opodatkowaną VAT musi istnieć bezpośredni związek między świadczeniem a wynagrodzeniem.

W wyroku z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma, TSUE stwierdził, że „świadczenie usług podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy istnieje stosunek prawny między usługodawcą a usługobiorcą, w ramach którego następuje wzajemna wymiana świadczeń”. W niniejszym przypadku taki związek nie występuje – B jednostronnie przyznaje bonus Wnioskodawcy bez żadnego ekwiwalentnego świadczenia z jego strony. Analogiczne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) w uchwale z 25 czerwca 2012 r., sygn. akt I FPS 2/12, w której uznał, że premia pieniężna wypłacana kontrahentom w ramach wykonywanego świadczenia stanowi rabat w rozumieniu ustawy o VAT. NSA wskazał, że „premia pieniężna jest ekonomicznie tożsama z rabatem”, co skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania VAT o wysokość premii pieniężnej. Ponadto w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w D z 12 grudnia 2014 r., sygn. IPPP1/443-1210/14-2/KC, organ podatkowy wskazał, że jeżeli bonus pieniężny nie jest związany z konkretnym świadczeniem wzajemnym, to nie może być traktowany jako wynagrodzenie za usługę podlegającą VAT.

W konsekwencji, ponieważ wypłata bonusu przez B nie stanowi ani odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług, otrzymany bonus nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 2:

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro brak jest możliwości zastosowania w danym przypadku faktury korygującej, a przepisy ustawy o VAT nie precyzują jednoznacznie, jaki dokument powinien znaleźć zastosowanie, nie istnieją żadne przeciwwskazania, aby dokumentem dokumentującym przyznanie bonusu była nota księgowa (obciążeniowa) wystawiona przez Spółkę.

Spółka stoi na stanowisku, że nota ta powinna zawierać elementy niezbędne dla zakwalifikowania jej jako dokumentu księgowego w myśl ustawy o rachunkowości, tj. m.in. dane identyfikujące Wnioskodawcę i B, określenie tytułu obciążenia, wartość wypłacanego bonusu itd. Ustawa o VAT nie wskazuje jednoznacznie, w jaki sposób powinny być dokumentowane bonusy pieniężne, które nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Faktury korygujące, o których mowa w art. 106j ustawy o VAT, mogą być wystawiane wyłącznie w sytuacji, gdy doszło do uprzedniej transakcji podlegającej VAT, a wypłata bonusu miałaby wpływ na podstawę opodatkowania. W niniejszym przypadku brak jest związku między bonusem a konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, co oznacza, że brak jest podstaw do wystawienia faktury korygującej.

Zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120), dowód księgowy powinien zawierać co najmniej:

a)określenie rodzaju dowodu i jego numeru,

b)datę wystawienia dowodu,

c)dane identyfikujące strony transakcji,

d)opis operacji gospodarczej,

e)kwotę operacji gospodarczej.

W związku z powyższym, w przypadku przyznania bonusu dokumentem księgowym potwierdzającym wypłatę środków powinna być nota księgowa (obciążeniowa), zawierająca wymagane elementy dowodu księgowego.

Podobne stanowisko zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w D z 12 grudnia 2014 r., sygn. IPPP1/443-1210/14-2/KC, w której organ wskazał, że gdy bonus pieniężny nie podlega opodatkowaniu VAT, brak jest podstaw do jego dokumentowania fakturą. W takich przypadkach odpowiednim dokumentem jest nota księgowa.

W konsekwencji, na podstawie powyższych przepisów i interpretacji, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że powinien dokumentować otrzymany bonus pieniężny notą księgową (obciążeniową), a nie fakturą VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 3:

W opinii Spółki przyznanie bonusu ilościowego przez B nie powoduje konieczności korekty podatku VAT należnego w fakturach zakupu od Dealerów lub w fakturach najmu pojazdów od instytucji finansujących, gdyż B nie jest stroną w transakcji nabycia pojazdów.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Prawo do odliczenia podatku naliczonego zależy od istnienia związku między nabywanymi towarami a działalnością opodatkowaną podatnika.

W omawianym stanie faktycznym Spółka nabywa pojazdy od Dealerów, a następnie wykorzystuje je do prowadzonej działalności gospodarczej. Faktury zakupowe wystawiane są przez Dealerów, a nie przez B. B nie jest stroną w transakcji nabycia pojazdów przez Spółkę, lecz jedynie jednostronnie przyznaje bonus pieniężny na podstawie wartości zakupionych pojazdów. Z tego względu przyznanie bonusu przez B nie zmienia podstawy opodatkowania w fakturach zakupu wystawionych przez Dealerów, co oznacza, że Spółka nie ma obowiązku korygowania podatku VAT naliczonego.

Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku TSUE z dnia 24 października 1996 r. w sprawie C-317/94 Elida Gibbs Ltd., Trybunał wskazał, że korekta VAT należnego jest wymagana jedynie wtedy, gdy zmienia się cena transakcji między stronami. Podobnie, w wyroku TSUE z 15 maja 2001 r., w sprawie C-34/99 Primback, Trybunał podkreślił, że „jeżeli wynagrodzenie wypłacane przez stronę trzecią nie wpływa na wartość nabywanego towaru, nie można mówić o zmianie podstawy opodatkowania VAT”.

Dodatkowo, Spółka nabywa pojazdy zarówno w formie zakupu, jak i najmu. W przypadku pojazdów użytkowanych na podstawie umów leasingowych lub wynajmu długoterminowego, faktury za ich użytkowanie obejmują nie tylko wartość zakupu samochodu, ale również dodatkowe koszty (np. rejestracja, koszty finansowania, obsługa administracyjna). W związku z tym, bonus przyznany przez B nie odnosi się wyłącznie do wartości zakupu pojazdów, lecz do całkowitej skali współpracy. W konsekwencji, na podstawie powyższych przepisów oraz stanowiska TSUE i polskich organów podatkowych, Spółka nie ma obowiązku korygowania podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia pojazdów od Dealerów lub w fakturach za najem pojazdów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Według art. 8 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;

-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o  podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Powyższe stanowisko potwierdza także wyrok C-16/93 z 3 marca 1994 r. pomiędzy R. J. Tolsma v. Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, w którym Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Natomiast w wyroku C-90/20 ws. Apcoa Parking Danmark, TSUE wskazał, że aby świadczenie usług można było uznać za odpłatne, i wobec tego opodatkowane podatkiem VAT, to pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą musi istnieć stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych - usługi i wynagrodzenia, między którymi istnieje bezpośredni związek.

W konsekwencji powyższych regulacji należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W tym miejscu wskazać należy, że podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, tzn. czy ich przyznanie uwarunkowane jest wykonaniem dodatkowych czynności, czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie, itp.

W praktyce występują również sytuacje, w których w zamian za udzielenie premii ma miejsce świadczenie innych usług, w tym usług o charakterze promocyjnym, marketingowym, reklamowym, bądź zobowiązanie się do dokonywania zakupów wyłącznie u wypłacającego premie, czy zobowiązanie się do posiadania pełnego asortymentu towarów kontrahenta, itp. W takiej sytuacji należy uznać, że wypłacona premia pieniężna związana jest z określonymi zachowaniami nabywcy, a zatem ze świadczeniem usług przez nabywcę otrzymującego taką premię, które to usługi podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach.

W sytuacji, gdy premia pieniężna jest wypłacana z tytułu dokonywania przez nabywcę nabyć o określonej wartości czy ilości towarów w określonym czasie - takie działania kontrahentów nie wypełniają definicji świadczenia usług i wypłacenie w takiej sytuacji premii pieniężnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Osiąganie bowiem określonego pułapu obrotów z danym dostawcą oraz terminowe dokonanie zapłaty nie może być uznane za usługę w świetle art. 8 ust. 1 ustawy. Premia jest wyliczana w oparciu o osiągane obroty, lecz samo osiąganie obrotów nie stanowi usługi.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi.

Ponadto, zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W myśl art. 29a ust. 7 ustawy:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Zgodnie z art. 29a ust. 10 ustawy:

Podstawę opodatkowania obniża się o:

1)kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2)wartość zwróconych towarów i opakowań;

3)zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4)wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Zauważyć należy, że obniżka ceny, upust – rabat udzielony w momencie sprzedaży (rabat transakcyjny), nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota zapłaty należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży.

Jednocześnie szczególnego podkreślenia wymaga fakt, że ani w Dyrektywie 2006/112/WE Rady, ani też w ustawie prawodawca nie zdefiniował pojęcia „rabat”, zatem pojęcie to należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową.

Zgodnie ze „Słownikiem języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, str. 825), „rabat” to „zniżka, opust od sumy należnej za towar przyznawany, np. przy kupnie dużej ilości towarów”. Zatem, rabat polega na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru lub usługi.

Ponadto cytowany wyżej przepis art. 29a ust. 10 ustawy wyraźnie wskazuje, że podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen, wartość zwrotów towarów, zwrotu całości lub części zapłaty otrzymanej przed dokonaniem sprzedaży (zaliczek), jeśli do sprzedaży nie doszło, wartość zwrotu kwot dotacji, subwencji i innych opłat o podobnym charakterze.

Zatem każda z tych pozycji stanowi odrębną przesłankę zmniejszenia podstawy opodatkowania i każda z wymienionych czynności powoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania.

Powyższe stanowisko jest zgodne z Dyrektywą Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 str. 1 ze zm.; dalej jako: „Dyrektywa 2006/112/WE Rady”), która w art. 73 oraz 90 ust. 1 określa podstawę opodatkowania, przewidując uprawnienia do jej obniżenia w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Przesłanką wystarczającą dla ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go w jeden konkretny sposób. Jednocześnie przepisy ustawy, jak i dyrektywy, wyraźnie wskazują, że rzeczywiste kwoty rabatów mają być udokumentowane – podatnik powinien przedstawić dowód rzeczywistej kwoty poniesionych kosztów.

Konstrukcja podstawy opodatkowania w ustawie o podatku od towarów i usług, odpowiadająca w swej istocie konstrukcji określonej w Dyrektywie 2006/112/WE Rady, oparta jest na założeniu proporcjonalności VAT do ceny towarów i usług. Każda bowiem transakcja podlega podatkowi od towarów i usług obliczonemu w sposób proporcjonalny do ceny otrzymanej przez podatnika jako świadczenie wzajemne za dostarczone towary lub usługi z uwzględnieniem stawki, jaka ma zastosowanie do dostawy lub świadczenia takich towarów i usług.

Należy mieć na uwadze, że konstrukcja podstawy opodatkowania pozwala zrealizować fundamentalną zasadę neutralności podatku VAT. Ekonomiczny ciężar podatku VAT, co do zasady, powinien bowiem ponosić konsument, a nie podatnik. W ślad zatem za obniżeniem ceny transakcyjnej w formie rabatu powinno następować obniżenie podstawy opodatkowania tej transakcji, aby zachowana została zasada proporcjonalności podatku VAT do ceny towarów i usług. Jeśli podstawa opodatkowania przewyższa kwotę wynagrodzenia należnego podatnikowi, przynajmniej w części poniesie on ekonomiczny ciężar podatku, co naruszałoby zasadę neutralności tego podatku.

Zwrócił na to uwagę Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-317/94 Elida Gibbs, stwierdzając, że podstawą opodatkowania dla producenta jako podatnika musi być kwota odpowiadająca cenie, po jakiej sprzedał on towary hurtownikom lub detalistom, pomniejszona o wartość rabatów, na podstawie których wypłacone zostało wynagrodzenie ostatecznym nabywcom towarów.

Również w sprawie C-427/98 Komisja Europejska przeciwko Republice Federalnej Niemiec, Trybunał dopuścił możliwość zmniejszenia podstawy opodatkowania w wyniku udzielenia przez podatnika rabatu potransakcyjnego nie bezpośredniemu nabywcy towaru, bez konieczności wystawienia faktury korygującej.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT. Przeważającym przedmiotem Państwa działalności i jest krótkoterminowy wynajem samochodów. W związku z prowadzoną działalnością, nabywają Państwo pojazdy bezpośrednio od podmiotów pośredniczących, tj. Dealerów, których nabycie dokumentowane jest fakturami VAT wystawianymi przez Dealerów lub też użytkują Państwo samochody na podstawie umowy leasingu lub najmu. Pojazdy nabywają Państwo między innymi od autoryzowanych Dealerów marki B.

Państwa poprzednik prawny, C sp. z o.o., zawarł umowę (Porozumienie Bonusowe) z B sp. z o.o. z siedzibą w D (B). Stroną Porozumienia Bonusowego są obecnie Państwo.

B jest generalnym dystrybutorem pojazdów B i E w Polsce, prowadzącym w przeważającej mierze działalność na poziomie sprzedaży hurtowej. W ramach systemu dystrybucji sprzedaż fabrycznie nowych pojazdów B i E prowadzona jest poprzez sieć autoryzowanych dealerów marek B i E u autoryzowanych dealerów B i E na terenie Polski. W celu zwiększenia ilości zakupów pojazdów B i E przez Państwa, B zobowiązał się do wypłaty na rzecz Państwa bonusu pieniężnego za zakup pojazdów B i E u autoryzowanych Dealerów na terenie Polski. Warunkami Porozumienia Bonusowego są objęte pojazdy przeznaczone na Państwa potrzeby, a w szczególności prowadzonej przez Państwa działalności w zakresie wynajmu krótkoterminowego tych pojazdów na rzecz Państwa klientów. Warunkami Porozumienia Bonusowego objęte są również pojazdy nabywane na Państwa wewnętrzne potrzeby. Umowy sprzedaży pojazdów zawierane są nie z B, ale z Dealerami. Bonus pieniężny przysługuje Państwu w przypadku zrealizowania zakupu pojazdów B i E w autoryzowanej sieci dealerskiej B i E w Polsce w okresie rozliczeniowym w przynajmniej ilości minimalnej i spełnienia warunków Porozumienia Bonusowego. Bonus pieniężny ma charakter narastający, tj. osiągnięcie kolejnych progów ilościowych zakupu pojazdów oznacza wzrost poziomu przysługującego bonusu pieniężnego.

Zgodnie z treścią Porozumienia Bonusowego, bonus pieniężny przysługuje Państwu pod warunkiem spełnienia łącznie następujących kryteriów:

1)Dokonanie zakupu pojazdów marek B i E w autoryzowanej sieci dealerskiej na terenie Polski, w danym okresie rozliczeniowym (rok kalendarzowy), w liczbie co najmniej odpowiadającej minimalnemu progowi ilościowemu określonemu w Porozumieniu Bonusowym.

2)Zakup musi dotyczyć wyłącznie pojazdów dostarczanych przez B Polska (B Polska) do sieci dealerskiej.

3)Pojazdy muszą zostać zarejestrowane w CEPIK na Wnioskodawcę (lub na instytucję finansującą, jeśli Wnioskodawca nabył pojazdy w formie finansowania), z datą pierwszej rejestracji na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, w tym samym roku kalendarzowym którego dotyczy Porozumienie Bonusowe.

4)Weryfikacja uprawnienia do bonusu następuje po zakończeniu roku kalendarzowego, na podstawie:

a)zestawienia rejestracji pojazdów w CEPIK (pierwsza rejestracja),

b)oraz/lub umów finansowania, potwierdzanych na podstawie numerów VIN, zgodnie z danymi przekazanymi przez Wnioskodawcę.

5)Progi ilościowe oraz odpowiadające im stawki bonusu mają charakter narastający – osiągnięcie wyższego progu przekłada się na wyższą stawkę bonusu za każdą sztukę pojazdu w ramach danego przedziału.

6)Szczegółowe warunki, tj. modele pojazdów objętych Porozumieniem Bonusowym oraz progi ilościowe i stawki bonusu pieniężnego, określa załącznik do Porozumienia.

Bonus pieniężny nie jest powiązany z konkretnymi dostawami, lecz z łącznym wolumenem zakupów pojazdów dokonanych w danym roku kalendarzowym (okresie rozliczeniowym) u autoryzowanych Dealerów. Porozumienie bonusowe określa listę autoryzowanych salonów dealerskich, u których zakupy pojazdów marek B oraz E są zaliczane do podstawy obliczenia bonusu. Lista ta obejmuje salony, którym pojazdy są dostarczane przez B Polska jako importera. Tym samym porozumienie bonusowe dotyczy wyłącznie samochodów dostarczanych przez B Polska do sieci dealerskiej. Nie muszą Państwo wykonywać żadnych dodatkowych usług, aby otrzymać bonus pieniężny.  Na każdy rok kalendarzowy ustalane są szczegółowe warunki dotyczące bonusu pieniężnego, w tym progi ilościowe oraz odpowiadające im stawki bonusu za każde nabyte auto. Bonus pieniężny przysługuje dopiero po osiągnięciu minimalnego wolumenu zakupów, mierzonego liczbą nabytych pojazdów. Po przekroczeniu tego progu przysługuje Państwu bonus wyrażony w złotych (PLN) za każdą sztukę pojazdu, począwszy od pierwszego nabytego pojazdu. Progi ilościowe mają charakter progresywny – im wyższy poziom liczby nabytych pojazdów, tym wyższa stawka bonusu przypadającego na każdą sztukę pojazdu mieszczącą się w danym przedziale.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą określenia, czy wypłacane Państwu środki pieniężne z tytułu bonusu, na podstawie Porozumienia Bonusowego, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (pytanie nr 1).

W odniesieniu do Państwa wątpliwości wskazać należy, że świadczenie usług zakłada istnienie dwóch podmiotów, a więc tego, który świadczy usługę (usługodawcy) i tego, który świadczenie odbiera (usługobiorcy), czyli konsumenta usługi. Skoro opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług, to znaczy, że istnieje stosunek prawny pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą, a rezultatem tego związku jest wzajemne działanie tych podmiotów. Działanie to polega na tym, że wynagrodzenie otrzymywane przez wykonawcę usługi następuje w zamian za wykonanie usługi na rzecz jej odbiorcy. Pomiędzy odpłatną czynnością podlegającą opodatkowaniu, a otrzymywanym z tytułu tej czynności wynagrodzeniem musi istnieć bezpośredni, czytelny i dostrzegalny związek.

Jak wynika z przedstawionych informacji, bonus pieniężny przysługuje Państwu w przypadku zrealizowania zakupu pojazdów B i E w autoryzowanej sieci dealerskiej B i E w Polsce w okresie rozliczeniowym w przynajmniej ilości minimalnej i spełnienia warunków Porozumienia Bonusowego. Ma on charakter narastający, tj. osiągnięcie kolejnych progów ilościowych zakupu pojazdów oznacza wzrost poziomu przysługującego bonusu pieniężnego. Nie muszą Państwo wykonywać żadnych dodatkowych usług, aby otrzymać bonus pieniężny, a więc otrzymane środki pieniężne nie będą stanowiły wynagrodzenia za jakiekolwiek świadczenie z Państwa strony na rzecz B.

Z okoliczności sprawy wynika więc, że bonus będzie wypłacany Państwu z tytułu określonej ilości zakupów w danym okresie czasu i ma charakter świadczenia jednostronnego, gdyż nie jest wypłacany przez Dealerów od których kupują Państwo samochody ale od B z którym nie łączy Państwa żadna umowa. Jak wynika z przedstawionych przez Państwa informacji, Bonus pieniężny przysługuje Państwu w przypadku zrealizowania zakupu pojazdów B i E w autoryzowanej sieci dealerskiej B i E w Polsce w okresie rozliczeniowym w przynajmniej ilości minimalnej i spełnienia warunków Porozumienia Bonusowego. Bonus pieniężny ma charakter narastający, tj. osiągnięcie kolejnych progów ilościowych zakupu pojazdów oznacza wzrost poziomu przysługującego bonusu pieniężnego. Po przekroczeniu tego progu przysługuje Państwu bonus wyrażony w złotych (PLN) za każdą sztukę pojazdu, począwszy od pierwszego nabytego pojazdu. Progi ilościowe mają charakter progresywny – im wyższy poziom liczby nabytych pojazdów, tym wyższa stawka bonusu przypadającego na każdą sztukę pojazdu mieszczącą się w danym przedziale.

W takiej sytuacji, w świetle powołanej wyżej definicji „rabatu” czy „bonifikaty” należy uznać, że w opisanym przypadku będziemy mieć do czynienia z pomniejszeniem, czyli odstępstwem od ustalonej przez B ceny towarów. Co prawda cena samochodów nie będzie obniżona bezpośrednio przez Dealerów dla Państwa jako ich klienta, ale na podstawie Porozumienia Bonusowego otrzymają Państwo pośrednio zwrot ceny towaru (nabywanych samochodów) od B, wówczas u B następuje rzeczywiste obniżenie ceny towaru. Takie obniżenie ceny nie dotyczy Dealerów jako bezpośrednich kontrahentów, od których nabywają Państwo samochody B i E. W analizowanej sytuacji otrzymany bonus będzie zatem rabatem pośrednim, który jest przyznawany kolejnemu podmiotowi (innemu niż nabywca) przez podatnika znajdującego się na początku łańcucha dostaw.

Zatem mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy należy stwierdzić, że w tym przypadku otrzymane przez Państwa środki pieniężne tzw. bonus, nie stanowią wynagrodzenia za spełnienie jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Należy więc stwierdzić, że w analizowanej sprawie nie świadczą Państwo na rzecz B żadnej usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a zatem wypłacany Państwu bonus, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Maja Państwo również wątpliwości co do sposobu udokumentowania otrzymanego bonusu od B (pytanie nr 2).

W odniesieniu do kwestii dotyczącej dokumentowania otrzymanych środków pieniężnych (bonusu) wskazać należy, że zasady dotyczące dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zawarte są w Dziale XI rozdziale 1 ustawy, a dokładnie są regulowane przez przepisy art. 106a-106q ustawy.

W myśl art. 106a pkt 1 i 2 ustawy:

Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się m. in. do:

1)sprzedaży, z wyjątkiem:

a)przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów,

b)czynności rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska;

2)dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

a)państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,

b)państwa trzeciego;

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106j ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1)podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,

2)(uchylony)

3)dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4)dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5)stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury

– podatnik wystawia fakturę korygującą.

Rzeczywisty obrót gospodarczy powinien mieć odzwierciedlenie w prowadzonej dokumentacji. Do obowiązków uczestników obrotu gospodarczego należy uwiarygodnienie dokonanych transakcji. Podatnik udzielający rabatu powinien posiadać dla celów dowodowych dokumenty świadczące o udzielonym rabacie na rzecz finalnego odbiorcy. Posiadanie takich dokumentów jest warunkiem potwierdzającym prawo do obniżenia podatku należnego po stronie sprzedawcy.

Sposób dokumentacji, zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy, właściwy jest w sytuacji, gdy:

  • podatnik udzielił rabatu swojemu bezpośredniemu kontrahentowi,
  • podatnik wystawił wcześniej na rzecz tego kontrahenta fakturę pierwotną, która zostanie skorygowana fakturą korygującą.

Natomiast, jeżeli rabat został przyznany przez podatnika stojącego na początku łańcucha dostaw ostatecznemu odbiorcy, nie zaś przez podmioty transakcji pośrednich lub też tym podmiotom, to podmioty te nie będą mogły wystawiać lub przyjmować faktur korygujących, bowiem w transakcjach przez nie wykonywanych nie dojdzie do zmiany ceny. Nie będzie również możliwe wystawienie faktury korygującej ostatecznemu odbiorcy, ponieważ między pierwszym sprzedawcą a tym odbiorcą nie doszło do żadnej dostawy, zatem pierwszy sprzedawca nie wystawił temu odbiorcy żadnej faktury.

Jak już wyżej stwierdzono, wypłata przez B środków pieniężnych w ramach bonusu jest czynnością, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, w związku z powyższym do tej czynności nie znajdą zastosowania przepisy ustawy dotyczące wystawiania faktur.

Przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu lub otrzymujący rabat może go udokumentować. Nie jest w tym przypadku właściwym dokumentem faktura korygująca, jednak nic nie wskazuje, że nie może nim być np. nota księgowa, rabatowa, uznaniowa, obciążeniowa (czy to wystawiona samodzielnie przez udzielającego rabaty, czy też sporządzona przez otrzymującego rabat). Zatem otrzymany przez Państwa bonus jako rabat pośredni może zostać udokumentowany innym dokumentem księgowym, np. wskazaną przez Państwa notą obciążeniową.

Należy zaznaczyć, że nota obciążeniowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów. Jednakże brak jest przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, dla takiego sposobu dokumentowania. Przy czym podkreślić należy, że skoro obowiązujące przepisy ustawy o VAT oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie regulują kwestii wystawiania not obciążeniowych, to tym samym nie określają danych, które powinna ona zawierać. 

Kwestię tę regulują przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.), i wskazują one jakie dokumenty mogą stanowić podstawę do dokonania zapisu operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. Zatem, dowód księgowy, który będzie właściwy do wprowadzenia zapisu do ksiąg rachunkowych, będzie również stosownym dokumentem do celów podatkowych.

Stosownie do art. 20 ust. 1-3 ww. ustawy o rachunkowości:

1.Do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić, w postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym.

2.Podstawą zapisów w księgach rachunkowych są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej, zwane dalej "dowodami źródłowymi":

1)zewnętrzne obce - otrzymane od kontrahentów;

2)zewnętrzne własne - przekazywane w oryginale kontrahentom;

3)wewnętrzne - dotyczące operacji wewnątrz jednostki.

3.Podstawą zapisów mogą być również sporządzone przez jednostkę dowody księgowe:

1)zbiorcze - służące do dokonania łącznych zapisów zbioru dowodów źródłowych, które muszą być w dowodzie zbiorczym pojedynczo wymienione;

2)korygujące poprzednie zapisy;

3)zastępcze - wystawione do czasu otrzymania zewnętrznego obcego dowodu źródłowego;

4)rozliczeniowe - ujmujące już dokonane zapisy według nowych kryteriów klasyfikacyjnych.

Zgodnie z art. 21 § 1 ustawy o rachunkowości:

1.Dowód księgowy powinien zawierać co najmniej:

1)określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego;

2)określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej;

3)opis operacji oraz jej wartość, jeżeli to możliwe, określoną także w jednostkach naturalnych;

4)datę dokonania operacji, a gdy dowód został sporządzony pod inną datą - także datę sporządzenia dowodu;

5)podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjęto składniki aktywów;

6)stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania.

7)(uchylony)

Biorąc pod uwagę powyższe uznać należy, że otrzymanego od B bonusu nie będą Państwo dokumentować poprzez wystawienie faktury, lecz mogą Państwo wystawić inny dokument, np. notę obciążeniową, zgodnie z wymogami określonymi dla dowodów księgowych, o których mowa ww. przepisach ustawy o rachunkowości.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Mają Państwo również wątpliwości czy powinni Państwo dokonać korekty podatku od towarów i usług naliczonego z tytułu nabycia pojazdów od Dealerów (pytanie nr 3 z wniosku).

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy, w myśl którego:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W myśl art. 86 ust. 19a ustawy:

W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania, o którym mowa w art. 29a ust. 13, lub stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze, o którym mowa w art. 29a ust. 14, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego te warunki zostały spełnione. W przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym te warunki zostały uzgodnione, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym te warunki zostały spełnione. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.

Nabywca towaru lub usługi, w przypadku wystąpienia przesłanek do zmniejszenia podstawy opodatkowania i podatku należnego przez kontrahenta jest obowiązany do obniżenia kwoty podatku naliczonego. Obniżenie to następuje w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały uzgodnione, jeżeli dodatkowo przed upływem tego okresu rozliczeniowego warunki te zostały spełnione, tj. doszło do zrealizowania przesłanek warunkujących pomniejszenie podstawy opodatkowania lub podatku należnego.

W przypadku, gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym warunki te zostały uzgodnione - nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego dopiero w rozliczeniu za okres, w którym warunki te zostały spełnione.

Jak już wskazano powyżej, na podstawie art. 29a ust. 10 ustawy, podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen, wartość zwrotów towarów, zwrotu całości lub część zapłaty otrzymanej przed dokonaniem sprzedaży (zaliczek), jeśli do sprzedaży nie doszło, wartość zwrotu kwot dotacji, subwencji i innych opłat o podobnym charakterze. Każda z ww. pozycji stanowi odrębną podstawę zmniejszenia podstawy opodatkowania i każda z wymienionych wyżej czynności powoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania.

W świetle powyższego należy zauważyć, że w analizowanej sytuacji – jak wykazano powyżej - mamy do czynienia z pomniejszeniem, czyli odstępstwem od ustalonej ceny towarów (samochodów marki B i E) przez B, który co prawda nie sprzedaje ich bezpośrednio na rzecz Państwa, ale na podstawie Porozumienia Bonusowego udziela Państwu bonusu, powoduje to w istocie zwrot części ceny towarów na rzecz Państwa. W przypadku, kiedy otrzymują Państwo zwrot części ceny zakupionego towaru, wówczas u B następuje rzeczywiste obniżenie ceny towaru, gdyż dokonuje on sprzedaży towarów ostatecznie po obniżonej cenie, tj. udziela rabatu pośredniego wypłacając go bezpośrednio Państwu. Tym samym stwierdzić należy, że ww. rabat pośredni, otrzymywany przez Państwa od B, należy uznać za rabat będący obniżką ceny, o której mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy, a Państwo posiadają obowiązek obniżenia kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia samochodów od Dealerów (tj. towarów, z których obrót jest uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości ww. rabatu pośredniego).

Podsumowując, w związku przyznanym Państwu bonusem na mocy Porozumienia Bonusowego mają Państwo obowiązek obniżenia kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia pojazdów od Dealerów będących autoryzowanymi dystrybutorami B.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Państwa  w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy lub zmiany stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych należy zwrócić uwagę, że interpretacje indywidualne są wydawane w indywidualnych sprawach i nie wiążą innych organów wydających interpretacje indywidualne w sprawach innych podatników, co jest tym bardziej zrozumiałe zważywszy na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw podlegających interpretacjom. Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Państwa interpretacje indywidualne nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.