Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości odzyskania kwoty podatku należnego w związku z zakupem towarów w ramach pomocy humanitarnej na Ukrainie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

„Fundacja (…)” zwraca się z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej w sprawie możliwości zwrotu zapłaconego podatku VAT od artykułów, które zostały zakupione przez Fundację i dostarczone na Ukrainę w charakterze pomocy humanitarnej.

Poniżej Fundacja przedstawia podstawowe informacje o inicjatywie, organizacji, przebiegu realizacji projektu:

1. O inicjatywie

„Fundacja (…)” w okresie od grudnia 2022 r. do czerwca 2023 r. zakupiła i wysłała na Ukrainę agregaty prądotwórcze, powerbanki, kuchenki, piece oraz inne artykuły celem świadczenia pomocy humanitarnej w kryzysie energetycznym na Ukrainie w związku z wojną. Środki na zakup pochodziły ze zbiórki prowadzonej w ramach akcji humanitarnej „(…) (w okresie od listopada 2022 r. do czerwca 2023 r. Fundacja była głównym operatorem programu). Wszystkie artykuły przeznaczone na pomoc były kupowane na podstawie faktur z płatnością przelewem bankowym. Pomoc była świadczona na podstawie wniosków od organizacji pozarządowych i placówek publicznych i samorządowych w różnych miastach Ukrainy, m.in. przedszkoli, domów starców, szpitali, na zaspokojenie konkretnych potrzeb. Niezbędne artykuły były kupowane w Polsce po przeprowadzeniu analizy rynku, na aukcjach internetowych lub bezpośrednio od producentów, dwa agregaty prądotwórcze zostały zakupione w Austrii i podatek VAT został zapłacony oddzielnie w Polsce w lutym i marcu 2023 r. Po sporządzeniu dokumentacji na przewóz przez granicę i formularzy celnych, korzystając z usług przewoźników międzynarodowych, Fundacja dostarczyła zakupione artykuły do odbiorców, na potwierdzenie zbierała zdjęcia, wideo, oświadczenia i protokoły zdawczo-odbiorcze.

2. Przewóz przez granicę

„Fundacja (…)” w celu realizacji pomocy humanitarnej została zarejestrowana w Unijnym Systemie Rejestracji i Identyfikacji Podmiotów Gospodarczych pod numerem (…). Przy wykonaniu czynności celnych korzystała z usług pośrednika (…).

3. Dokumentacja

Każdy zakup został potwierdzony fakturą VAT, płatność dokonywano przelewem z konta bankowego. Każdorazowo przy wywozie Fundacja sporządzała notę informacyjną i fakturę proformę z wykazem artykułów w transporcie, wartości netto i brutto, przy czym w fakturze proforma była adnotacja, że artykuły są przewożone w ramach akcji humanitarnej, a proformę wystawiono celem realizacji formalności celno-skarbowych i zwrotu VAT. Fundacja uzyskiwała od Urzędu Celnego Wywozowy Dokument Towarzyszący oraz Komunikat IE599 na potwierdzenie wywozu.

4. Inne informacje mające związek z danym wnioskiem o interpretację podatkową:

4.1. „Fundacja (…)” nie jest zarejestrowanym podatnikiem od towarów i usług.

4.2. W okresie od stycznia 2023 r. do czerwca 2024 r. „Fundacja (…)” była zgłoszona do transakcji unijnych poprzez VAT-R, VAT-8 i VAT-UE. Rejestracja była wymagana z powodu nabycia agregatów prądotwórczych w Austrii na kwoty netto (…) (styczeń 2023 r.) i (…) (luty 2023 r.) (obie transakcje opłacone w euro) i potrzeby zapłacenia w Polsce należnego podatku VAT od zakupu – odpowiednio (…) (zapłacono w lutym 2023 r.) i (…) (zapłacono w lutym 2023 r.).

4.3. Zwolnienie od podatku VAT dla Fundacji jest związane z tym, że Fundacja nie prowadzi sprzedaży i działalności gospodarczej, zaś usługi, które świadczy w ramach nieodpłatnej i odpłatnej działalności pożytku publicznego, dotyczą pozaszkolnych form edukacji gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKD 85.59.B), zgodnie z art. 43 ustawy o VAT.

4.4. Głównym celem Fundacji jest inicjowanie, wspieranie i prowadzenie działalności edukacyjnej, sprzyjającej krzewieniu wartości demokratycznych i dialogowi międzykulturowemu. Cele działalności Fundacji są wyszczególnione w Statucie, wyciągu z Krajowego Rejestru Sądowego i obejmują także pielęgnowanie rozwoju świadomości obywatelskiej, działalność charytatywną, pomoc społeczną, w tym pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób, działalność wspomagająca rozwój wspólnot i społeczności lokalnych, upowszechnianie i ochrona wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działania wspomagające rozwój demokracji, w tym poza granicami Polski, pomoc ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą, działalność na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami, promocja i organizacja wolontariatu, promocja Rzeczypospolitej Polskiej za granicą, działalność na rzecz organizacji pozarządowych, mających zbieżne z Fundacją cele.

4.5. Artykuły zakupione w ramach akcji humanitarnej „(…)” nie były wykorzystywane do jakichkolwiek czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

4.6. Fundacja (…) nie dokonywała czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym „opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: 1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; 2) eksport towarów; 3) import towarów na terytorium kraju; 4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; 5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.”

4.7. Z tytułu zakupionych w Austrii agregatów prądotwórczych Fundacja zapłaciła podatek od towarów i usług z uwagi na to, że wartość w trakcie roku podatkowego przekroczyła 50.000,00 zł, została w styczniu 2023 r. złożona odpowiednia deklaracja VAT-R zgłaszająca fundację do transakcji wewnątrzwspólnotowych, co miesiąc była składana deklaracja VAT-8 w okresie od stycznia 2024 r. do czerwca 2024 r. W miesiącach styczeń 2023 r. i luty 2023 r. była dodatkowo złożona deklaracja VAT-UE - kwoty zapłaconego podatku wskazane w pkt 4.2.

Pytanie

Proszą Państwo o wydanie interpretacji podatkowej w kwestii zwrotu zapłaconego podatku VAT od artykułów, które zostały zakupione przez Fundację i dostarczone na Ukrainę w charakterze pomocy humanitarnej.

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, z uwagi na charakter świadczonej pomocy, jej dokumentowania powinna istnieć możliwość odzyskania przez Fundację zapłaconego podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6l ustawy.

Wyjaśnić należy, że przepisy art. 87 ustawy regulują sposób dokonania przez podatnika rozliczenia w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym deklaruje on nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Przepisy te umożliwiają otrzymanie przez podatnika rzeczywistego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego. Warunkiem, który musi spełnić podatnik, by domagać się zwrotu, jest powstanie w okresie rozliczeniowym różnicy pomiędzy kwotą podatku naliczonego a kwotą podatku należnego. Powyższe wynika z zasady określonej w przywołanym powyżej art. 87 ust. 1 ustawy.

Z cytowanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług, wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik, w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Z treści powołanych przepisów art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy wynika, że za podatnika podatku od towarów i usług będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Ponadto należy również wskazać, że deklarację VAT-8 składają podatnicy, o których mowa w art. 15 ustawy, inni niż zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, oraz osoby prawne niebędące podatnikami w rozumieniu art. 15 ustawy - zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, którzy zadeklarowali w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT-R, że będą dokonywać wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów.

Z wniosku wynika, że Fundacja w okresie od grudnia 2022 r. do czerwca 2023 r. zakupiła i wysłała na Ukrainę agregaty prądotwórcze, powerbanki, kuchenki, piece oraz inne artykuły celem świadczenia pomocy humanitarnej w kryzysie energetycznym na Ukrainie w związku z wojną. Środki na zakup pochodziły ze zbiórki prowadzonej w ramach akcji humanitarnej „(…)” (w okresie od listopada 2022 r. do czerwca 2023 r. Fundacja była głównym operatorem programu). Pomoc była świadczona na podstawie wniosków od organizacji pozarządowych i placówek publicznych i samorządowych w różnych miastach Ukrainy, m.in. przedszkoli, domów starców, szpitali, na zaspokojenie konkretnych potrzeb. Niezbędne artykuły były kupowane w Polsce po przeprowadzeniu analizy rynku, na aukcjach internetowych lub bezpośrednio od producentów, dwa agregaty prądotwórcze zostały zakupione w Austrii i podatek VAT został zapłacony oddzielnie w Polsce w lutym i marcu 2023 r.

Fundacja nie jest zarejestrowanym podatnikiem od towarów i usług, przy czym w okresie od stycznia 2023 r. do czerwca 2024 r. była zgłoszona do transakcji unijnych poprzez VAT-R, VAT-8 i VAT-UE z uwagi na nabycie agregatów prądotwórczych w Austrii i potrzeby zapłacenia w Polsce należnego podatku VAT od zakupu.

Fundacja nie prowadzi sprzedaży i działalności gospodarczej, zaś usługi, które świadczy w ramach nieodpłatnej i odpłatnej działalności pożytku publicznego, dotyczą pozaszkolnych form edukacji gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKD 85.59.B), zgodnie z art. 43 Ustawy o VAT. Głównym celem Fundacji jest inicjowanie, wspieranie i prowadzenie działalności edukacyjnej, sprzyjającej krzewieniu wartości demokratycznych i dialogowi międzykulturowemu.

Artykuły zakupione w ramach akcji humanitarnej „(…)” nie były wykorzystywane do jakichkolwiek czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości zwrotu zapłaconego podatku VAT od artykułów, które zostały zakupione przez Fundację i dostarczone na Ukrainę w charakterze pomocy humanitarnej.

Jak wynika z powołanych przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Należy przy tym podkreślić, że art. 88 ust. 4 ustawy wyklucza odliczenie w odniesieniu do podmiotów niebędących zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione, gdyż nabyte towary i usługi w związku z akcją humanitarną „(…)” nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a Państwo nie jesteście czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jak sami Państwo wskazaliście, Fundacja korzysta ze zwolnienia podmiotowego, nie jest więc zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, natomiast zarejestrowała się wyłącznie dla potrzeb rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowych (VAT UE) i złożyła deklarację VAT-8 z uwagi m.in. na nabycie agregatów prądotwórczych w Austrii. Fundacja nie wykonywała żadnych czynności polegających na sprzedaży towarów i usług na terytorium kraju, nie prowadzi sprzedaży i działalności gospodarczej. W efekcie, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT od towarów zakupionych w ramach akcji humanitarnej na Ukrainie, jak również prawo do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Reasumując, nie mają Państwo prawa do zwrotu bądź odzyskania podatku naliczonego w związku z realizacją akcji humanitarnej, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi nabywane w ramach ww. pomocy humanitarnej nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług VAT oraz nie są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

W związku z poniesionymi wydatkami, nie mają Państwo również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1328 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. złożenie zgłoszenia rejestracyjnego i pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ nie spełniają Państwo tych warunków, nie mają Państwo zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Tym samym Państwa stanowisko uznaję za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.