Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT z faktury dokumentującej Opłatę w związku ze zwrotem na rzecz Inwestora części kosztów związanych z realizacją/ finansowaniem Inwestycji. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 czerwca 2025 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. Sp. z o. o. (Spółka, Wnioskodawca) jest polskim rezydentem podatkowym dla celów podatku dochodowego i jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Spółka prowadzi działalność w zakresie wynajmu i zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (68.20.Z).

Spółka jest właścicielem/użytkownikiem wieczystym CH C. położonego w rejonie ul. (…) w (…). Właścicielem/użytkownikiem wieczystym CH D. sąsiadującego z CH C. jest spółka B. sp. z o. o. (Inwestor).

23 września 2022 r. pomiędzy Miastem (…) (Miasto), a Inwestorem została zawarta umowa dotycząca przebudowy układu komunikacyjnego w rejonie CH D. obejmującej wykonanie dodatkowego lewoskrętu na ul. (…) z terenu kompleksu i przebudowy publicznego układu komunikacyjnego (ul. (…)), w tym budowę buspasa (Inwestycja). Inwestycja związana jest ze wzrostem natężenia ruchu spowodowanym miedzy innymi przez działalność i rozbudowę CH C. i CH D.

Zgodnie z umową z Miastem, realizacja Inwestycji odbywała się przy współudziale środków Inwestora, które odpowiadają kosztom, do których poniesienia Inwestor jest zobowiązany stosownie do art. 16 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, określonych na 1 600 000 zł netto (słownie: jeden milion sześćset tysięcy złotych bez podatku VAT). Ponadto Inwestor zlecił wykonanie dokumentacji projektowej buspasa na całkowitą kwotę 405.000 zł netto.

Zważywszy, że Inwestycja miała na celu poprawę obsługi komunikacyjnej zarówno CH D., jak i CH C., jak również wpływała na atrakcyjność obydwu obiektów Spółka i Inwestor zawarli (...) 2023 r., porozumienie (Porozumienie) dotyczące zasady partycypacji w Inwestycji, w tym zasady wzajemnych rozliczeń związanych z Inwestycją.

Zgodnie z Porozumieniem, Spółka zobowiązała się do zwrotu na rzecz Inwestora części kosztów związanych z realizacją/ finansowaniem Inwestycji (Opłata) poniesionych z tytułu:

• wykonania dodatkowego lewoskrętu na ul. (…), oraz
• finansowania przebudowy ul. (…) (budowy buspasa), w tym zwrotu części poniesionych kosztów projektowych.

Udział Spółki w Inwestycji ograniczył się zatem do zwrotu na rzecz Inwestora części kosztów Inwestycji. Inwestycja została zakończona w 2024 roku i przyjęta przez Miasto we wrześniu 2024. Opłata została wniesiona przez Spółkę w transzach – ostania transza została zapłacona w grudniu 2024 roku.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

A. Sp. z o. o. (Spółka, Wnioskodawca) jest polskim rezydentem podatkowym dla celów podatku dochodowego i jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Spółka prowadzi działalność w zakresie wynajmu i zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (68.20.Z).

Wnioskodawca wykonuje w ramach swojej działalności jedynie czynności opodatkowane VAT i niepodlegające zwolnieniu z VAT. Wnioskodawca nie wykonuje czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Spółka jest właścicielem CH C. położonego w rejonie ul. (…) w (…). Właścicielem/użytkownikiem wieczystym CH D. sąsiadującego z CH C. jest spółka B. sp. z o. o. (Inwestor).

23 września 2022 r. pomiędzy Miastem (…) (Miasto) a Inwestorem została zawarta umowa dotycząca przebudowy układu komunikacyjnego w rejonie CH D. obejmującej wykonanie dodatkowego lewoskrętu na ul. (…) z terenu kompleksu i przebudowy publicznego układu komunikacyjnego (ul. (…)), w tym budowę buspasa (Inwestycja). Inwestycja związana jest ze wzrostem natężenia ruchu spowodowanym między innymi przez działalność i rozbudowę CH C. i CH D.

Zgodnie z tą umową, obowiązki do wykonania Inwestycji bądź jej części wynikające z ustawy o drogach publicznych ciążą na Inwestorze i nie dotyczą Wnioskodawcy.

CH C. i sąsiadujące z nim CH D. (...) kompleksów handlowych na obrzeżach (…), przy czym przeważającą część klientów stanowią klienci indywidualni. Usytuowanie CH C. i CH D. jak również to, że oferta handlowa obejmuje bardzo różnorodne obszary (np. artykuły spożywcze, ubrania, meble, wyposażenie domowe, artykuły AGD, materiały budowlane, itp.) powoduje, że znaczna część klientów dojeżdża własnym transportem lub transportem publicznym. To z kolei, siłą rzeczy, powoduje zwiększone natężenie ruchu i wymaga poprawy przepustowości dróg dojazdowych. Zaś możliwości i warunki dojazdu dla klientów są jednym z istotnych czynników branych pod uwagę przez istniejących i potencjalnych najemców powierzchni handlowych – niedogodny i niedrożny dojazd zmniejsza zasadniczo atrakcyjność lokalizacji handlowej – w dobie, kiedy czas jest niezwykle cenny a oferta handlowa na rynku szeroka, klienci mogą potencjalnie zrezygnować z dokonywania zakupów w lokalizacji, do której dojazd łączy się z korkami na dojeździe do niej. Wnioskodawca, jako właściciel powierzchni handlowych oferowanych najemcom ma zatem bezsprzecznie uzasadnienie do podejmowania działań zmierzających do poprawy obsługi komunikacyjnej, jako że od tego wprost zależy, czy obecni najemcy będą zainteresowani dalszym najmem powierzchni i czy będą się pojawiać potencjalni nowi najemcy.

Ponadto, rozbudowa i poprawa obsługi komunikacyjnej CH C. powinna również pozwolić na wzrost liczby najemców, a w konsekwencji generować wyższy czynsz najmu dla Wnioskodawcy.

Zgodnie z umową z Miastem, realizacja Inwestycji odbywała się przy współudziale środków Inwestora, które odpowiadają kosztom, do których poniesienia Inwestor jest zobowiązany stosownie do art. 16 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, określonych na 1 600 000 zł netto (słownie: jeden milion sześćset tysięcy złotych bez podatku VAT). Ponadto Inwestor zlecił wykonanie dokumentacji projektowej buspasa na całkowitą kwotę 405.000 zł netto.

Zważywszy, że Inwestycja miała na celu poprawę obsługi komunikacyjnej zarówno CH D. jak i CH C., jak również wpływała na atrakcyjność obydwu obiektów, Spółka i Inwestor zawarli (...) 2023 r., porozumienie (Porozumienie) dotyczące zasady partycypacji w Inwestycji, w tym zasady wzajemnych rozliczeń związanych z Inwestycją.

Zgodnie z § 1 punkt 1 Porozumienia, Inwestor zobowiązał się do realizacji prac polegających na wykonaniu dodatkowego lewoskrętu na ul. (…) z terenu CH D. (obszar w (...)). Ponadto Inwestor partycypował finansowo w przebudowie publicznego układu komunikacyjnego (ul. (…)), w tym budowie buspasa na ul. (…) wzdłuż CH D., która to inwestycja została przeprowadzona przez władze m. (…). Ponadto Inwestor zlecił wykonanie dokumentacji projektowej buspasa na całkowitą kwotę 405.000 zł netto (słownie czterysta pięć tysięcy).

Zgodnie z Porozumieniem, Spółka zobowiązała się do zwrotu na rzecz Inwestora części kosztów związanych z realizacją/ finansowaniem Inwestycji (Opłata) poniesionych z tytułu:

• wykonania dodatkowego lewoskrętu na ul. (…), oraz
• finansowania przebudowy ul. (…) (budowy buspasa), w tym zwrotu części poniesionych kosztów projektowych.

W szczególności, w punkcie 3 Porozumienia, Wnioskodawca i Inwestor uzgodnili, że Wnioskodawca zapłaci Inwestorowi - tytułem zwrotu części kosztów związanych z realizacją/finansowaniem Inwestycji:

a)z tytułu wykonania dodatkowego lewoskrętu na ul. (…) (wraz z relokacją pylonu reklamowego (…) na działce Wnioskodawcy - kwotę stanowiącą równowartość 22,02% faktycznie zafakturowanych kosztów (bez marży), z zastrzeżeniem, że kwota ta nie będzie wyższa niż 110 000 (słownie: sto dziesięć tysięcy zł) złotych netto;

b)z tytułu finansowania przebudowy ul. (…) (budowy buspasa), w tym zwrotu części poniesionych kosztów projektowych - kwotę 441 501 zł (słownie: czterysta czterdzieści jeden tysięcy pięćset jeden ) złotych netto, z czego udział Wnioskodawcy w kosztach projektowych wynosi 89 181 (słownie: osiemdziesiąt dziewięć tysięcy sto osiemdziesiąt jeden złotych netto; co stanowi 22,02% całości poniesionych kosztów w tym zakresie.

Udział Spółki w Inwestycji ograniczył się zatem do zwrotu na rzecz Inwestora części kosztów Inwestycji. W związku z partycypacją w kosztach Inwestycji, nie następuje przeniesienie na rzecz Wnioskodawcy prawa do dysponowania jak właściciel częścią Inwestycji. Na mocy Porozumienia nie dochodziło do wzajemnych świadczeń miedzy Inwestorem, a Wnioskodawcą, który zobowiązał się jedynie do zwrotu na rzecz Inwestora części kosztów Inwestycji.

Inwestycja została zakończona w 2024 roku i przyjęta przez Miasto we wrześniu 2024 r. Opłata została wniesiona przez Spółkę w transzach – ostatnia transza została zapłacona w grudniu 2024 roku, na podstawie faktur wystawionych przez Inwestora na Wnioskodawcę na kwotę netto Opłaty powiększoną o VAT. Wnioskodawca zaliczał poniesioną Opłatę do kosztów uzyskania przychodów w 2024 roku, w datach podpisania odbioru prac przez Inwestora.

1.Warunki wynikające z Porozumienia zawartego z Inwestorem w zakresie:

a)Postanowień dotyczące partycypacji Wnioskodawcy w Inwestycji.

Udział Spółki w Inwestycji ograniczył się do zwrotu na rzecz Inwestora części kosztów Inwestycji.

Zgodnie z punktem 3 Porozumienia, Wnioskodawca i Inwestor uzgodnili, że Wnioskodawca zapłaci Inwestorowi - tytułem zwrotu części kosztów związanych z realizacją / finansowaniem Inwestycji:

• z tytułu wykonania dodatkowego lewoskrętu na ul. (…) (wraz z relokacją pylonu reklamowego (…) na działce Wnioskodawcy - kwotę stanowiącą równowartość 22,02% faktycznie zafakturowanych kosztów (bez marży), z zastrzeżeniem że kwota ta nie będzie wyższa niż 110 000 (słownie: sto dziesięć tysięcy zł) złotych netto;
• z tytułu finansowania przebudowy ul. (…) (budowy buspasa), w tym zwrotu części poniesionych kosztów projektowych - kwotę 441 501 zł (słownie: czterysta czterdzieści jeden tysięcy pięćset jeden ) złotych netto, z czego udział Wnioskodawcy w kosztach projektowych wynosi 89 181 (słownie: osiemdziesiąt dziewięć tysięcy sto osiemdziesiąt jeden złotych netto; co stanowi 22,02% całości poniesionych kosztów w tym zakresie.

b)Praw i obowiązków wynikających z postanowień Porozumienia ciążących na Wnioskodawcy i na Inwestorze.

Zgodnie z § 1 punkt 1 Porozumienia, Inwestor zobowiązał się do realizacji prac polegających na wykonaniu dodatkowego lewoskrętu na ul. (…) z terenu CH D. (obszar w (...)). Ponadto Inwestor partycypował finansowo w przebudowie publicznego układu komunikacyjnego (ul. (…)), w tym budowie buspasa na ul. (…) wzdłuż CH D., która to inwestycja została przeprowadzona przez władze m. (…). Ponadto Inwestor zlecił wykonanie dokumentacji projektowej buspasa na całkowitą kwotę 405.000 zł netto (słownie czterysta pięć tysięcy).

Na mocy § 1 punkt 3 Porozumienia, Wnioskodawca i Inwestor uzgodnili, że Wnioskodawca dokona na rzecz Inwestora zwrotu części kosztów związanych z realizacją / finansowaniem Inwestycji.

c)Wzajemnych świadczeń wynikających z Porozumienia ciążących na Wnioskodawcy i na Inwestorze.

Na mocy Porozumienia nie dochodziło do wzajemnych świadczeń między Inwestorem a Wnioskodawcą, który zobowiązał się jedynie do zwrotu na rzecz Inwestora części kosztów Inwestycji.

2.Przeniesienie na rzecz Wnioskodawcy prawa do dysponowania jak właściciel częścią Inwestycji w związku z partycypacją w kosztach Inwestycji.

W związku z partycypacją w kosztach Inwestycji, nie następuje przeniesienie na rzecz Wnioskodawcy prawa do dysponowania jak właściciel częścią Inwestycji.

3.Zakres Inwestycji do wykonania przez Inwestora w przypadku braku partycypacji przez Wnioskodawcę w kosztach Inwestycji, to jest czy Inwestor byłby zobowiązany do realizacji Inwestycji w tym samym zakresie, czy też zakres Inwestycji by się rozszerzył.

Całość Inwestycji jest wykonywana przez Inwestora – na Wnioskodawcy nie ciążą żadne obowiązki dotyczące prac składających się Inwestycję, a kształt Inwestycji nie zależy od udziału Wnioskodawcy w jej wykonaniu.

4.Zobowiązanie Wnioskodawcy do realizacji Inwestycji, bądź jej części, wynikający z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t .j. Dz.U. z 2024 r. poz. 320 ze zm.).

Zgodnie z umową zawartą 23 września 2022 r., między Miastem a Inwestorem, obowiązki do wykonania Inwestycji bądź jej części wynikające z ustawy o drogach publicznych ciążą na Inwestorze i nie dotyczą Wnioskodawcy.

5.Związek realizowanej Inwestycji z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami:

a)opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług;

b)zwolnionymi od podatku od towarów i usług;

c)niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca wykonuje w ramach swojej działalności jedynie czynności opodatkowane VAT i niepodlegające zwolnieniu z VAT. Wnioskodawca nie wykonuje czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT, a całość realizowanej Inwestycji ma pośredni związek z tymi czynnościami opodatkowanymi VAT.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie uzupełniającym)

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym Opłata nie będzie stanowiła wynagrodzenia z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu VAT na gruncie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym pozostanie poza zakresem opodatkowania VAT, co oznacza, że Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia VAT z faktur dokumentujących Opłatę?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w piśmie uzupełniającym)

Zdaniem Wnioskodawcy, obciążenia z tytułu Opłaty nie będą stanowiły wynagrodzenia z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu VAT na gruncie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym pozostaną poza zakresem opodatkowania VAT., co oznacza, że Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia VAT z faktury dokumentującej Opłatę.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z regulacją wyrażoną w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2)eksport towarów;

3)import towarów na terytorium kraju;

4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W zakresie czynności wskazanych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, które podlegają opodatkowaniu, należy wskazać, że bez najmniejszych wątpliwości obciążenia z tytułu Opłaty nie będą stanowiły:

1)odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju,

2)eksportu towarów,

3)importu towarów na terytorium kraju,

4)wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,

5)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

ponieważ Opłata nie będzie w żadnym wypadku wynagrodzeniem z tytułu jakiegokolwiek przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel pomiędzy Inwestorem a Spółką (w związku z Opłatą nie dojdzie do takiego zdarzenia), jak również Opłata nie będzie dotyczyć w żadnym zakresie transakcji o charakterze międzynarodowym.

Mając powyższe na uwadze, rozważenia w szczegółach wymaga jedynie, czy obciążenia z tytułu Opłaty mogą stanowić wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy – Opłata nie będzie stanowić wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług w świetle przepisów ustawy o VAT, a to ze względów wyjaśnionych poniżej.

Na gruncie podatku od towarów i usług, za usługę należy uznać każde świadczenie o charakterze odpłatnym, w tym polegające na działaniu, zaniechaniu dokonania czynności, oraz na tolerowaniu czynności lub sytuacji, które nie jest dostawą towarów.

Jest to wyrazem wynikającej z przepisów dyrektywy nr 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dyrektywa VAT) oraz ustawy o VAT zasady powszechności opodatkowania, która zakłada możliwie szerokie opodatkowanie czynności wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej – zgodnie z założeniami wspólnotowego systemu podatku od wartości dodanej, opodatkowaniu VAT powinny podlegać wszelkie czynności mające charakter odpłatny, które wykonuje podmiot prowadzący na własny rachunek działalność gospodarczą, występujący w odniesieniu do tych czynności w roli podatnika.

Warunek odpłatności jest spełniony, gdy podmiot świadczący usługę oraz podmiot, na rzecz którego dana usługa jest świadczona, są związane stosunkiem prawnym, z którego wynika zobowiązanie do zapłaty wynagrodzenia z tytułu świadczenia usługi. Wypłacane wynagrodzenie powinno stanowić bezpośrednie i wyraźne przysporzenie po stronie świadczącego usługę a korzyść majątkowa powinna być ściśle związana z wykonaniem usługi (świadczeniem wzajemnym). Pomiędzy wykonaniem określonego świadczenia (usługi), a zapłatą powinien występować stosunek ekwiwalentności.

Niemniej jednak, samo zobowiązanie danego podmiotu do wypłaty określonej kwoty na rzecz innego podmiotu nie jest wystarczające do przyjęcia, że w odniesieniu do tej płatności pomiędzy stronami wystąpiło świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, nawet jeżeli zobowiązanie do wypłaty wynika ze stosunku prawnego zawartego pomiędzy stronami w bezpośrednim związku z działalnością gospodarczą wykonywaną przez jedną ze stron, w tym wierzyciela.

Analiza warunków, które muszą zostać spełnione, aby występowało odpłatne świadczenie usług była przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

Dorobek orzeczniczy TSUE wskazuje na elementy konieczne do uznania, że analizowana sytuacja powinna być traktowana jako świadczenie usług (Przykładowo: wyrok C-102/86 Apple and Pear Development Council, wyrok C-16/93 Tolsma, wyrok C-174/00 Kennemer Golf.):

1)istnienie świadczenia, tj. konkretnego zachowania się dostawcy usługi, stanowiącego przedmiot czynności,

2)istnienie stosunku prawnego łączącego strony, tj. stosunku zobowiązaniowego pomiędzy podmiotem świadczącym usługę a usługobiorcą, na podstawie którego dochodzi do wykonania świadczenia za wynagrodzeniem,

3)istnienie beneficjenta świadczenia, tj. podmiotu, który przez nabycie świadczenia nabywa określoną korzyść, oraz

4)istnienie wynagrodzenia/odpłatności, tj. precyzyjnie określonego wynagrodzenia (wyrażalnego w pieniądzu) należnego w zamian za wykonanie świadczenia (mającego zatem charakter ekwiwalenty w stosunku do świadczenia), stanowiącego korzyść dla świadczącego usługę, przy czym, wynagrodzenie to musi mieć bezpośredni związek z usługą, w zamian za wykonanie której jest wypłacane.

Do uznania, że dana czynność stanowi odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, konieczne jest spełnienie wszystkich powyższych warunków łącznie. Przy braku realizacji chociażby jednej przesłanki, czynność powinna być traktowana jako niepodlegająca opodatkowaniu VAT (pozostająca poza zakresem opodatkowania).

Analiza powyżej wskazanych warunków w stosunku do Opłaty prowadzi do następujących wniosków.

W pierwszej kolejności Wnioskodawca pragnie wskazać, że istnienie skonkretyzowanego, określonego „świadczenia” jest podstawowym i nieodłącznym elementem, jaki należy przeanalizować w celu dokonania oceny danej czynności lub zdarzenia z perspektywy opodatkowania VAT – w szczególności w celu stwierdzenia, czy czynność podlega opodatkowaniu, czy też pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z ukształtowanej linii orzeczniczej sądów administracyjnych, o usłudze podlegającej opodatkowaniu VAT można mówić wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy występującą w danej relacji gospodarczej odpłatnością, a otrzymanym w zamian za tę zapłatę świadczeniem wzajemnym (usługą), w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Dana czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to konkretne świadczenie. Opodatkowaniu podlega zatem dostawa towarów i świadczenie usług za wynagrodzeniem, które skutkuje wystąpieniem pewnego przysporzenia po stronie beneficjenta – z tytułu konkretnego świadczenia (zob. przykładowo: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 23 czerwca 2017 r. sygn. I SA/Kr 376/17).

Ponadto, usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść (choćby potencjalną). Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług na gruncie VAT, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oznacza to, że musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym za nią wynagrodzeniem, które powinno stanowić wartość przekazaną w zamian za świadczenie usługi (przykładowo: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 listopada 2014 r. sygn. I FSK 1540/13).

Jednocześnie, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE), określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT (przykładowo: wyrok TSUE z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise).

Dodatkowo, zgodnie z orzecznictwem TSUE, czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy (przykładowo: orzeczenie TSUE z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia)).

Przenosząc powyższe uwagi w zakresie konieczności istnienia skonkretyzowanego świadczenia jako warunku przyjęcia, że w danej sytuacji występuje odpłatne świadczenie usług w świetle ustawy o VAT, na grunt analizowanego stanu faktycznego, Wnioskodawca pragnie wskazać, że Opłata będzie dokumentowała jedynie dokonywany przez Wnioskodawcę na rzecz Inwestora zwrot części kosztów prowadzonej przez niego Inwestycji. Przy czym, nie sposób jest zidentyfikować jakiegokolwiek świadczenia wykonywanego przez Inwestora, którego beneficjentem byłby Wnioskodawca, a które występowałoby w bezpośrednim związku z poniesieniem Opłaty.

Wnioski takie potwierdzają rozliczne indywidualne interpretacje podatkowe wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np.:

1)interpretacja z 3 kwietnia 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.34.2020.1.RMA, zgodnie z którą (…) partycypacja sprzedawcy w kosztach budowy drogi dojazdowej nie będzie stanowić zapłaty za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy.

W przedmiotowej sprawie kosztów ponoszonych przez sprzedającego nie można uznać za wynagrodzenie z tytułu dostawy towarów, bowiem z tytułu ich wypłaty nie dochodzi do przeniesienia prawa do dysponowania jakimkolwiek majątkiem rzeczowym jak właściciel. Nie jest to również zapłata za świadczenie usług, ponieważ nie dochodzi do żadnego działania ze strony Wnioskodawcy na rzecz sprzedawcy Nieruchomości. Brak jest bezpośredniego związku pomiędzy jakimkolwiek świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem. Partycypacja w kosztach budowy drogi dojazdowej nie powoduje wystąpienia obustronnych, wzajemnych świadczeń, które mogą stanowić świadczenie usług. (…)

2)interpretacja z 26 stycznia 2022 r, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.913.2021.4.ICZ, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że (…) Państwa Spółka dokonuje działań mających na celu dostosowanie produkcji do nowo wprowadzonych wymogów dla produkowanych silników, m.in. wykonuje czynności związane z opracowaniem dokumentacji konstrukcyjno - technologicznej, zakupem oprzyrządowania i omodelowania niezbędnego do uruchomienia produkcji silników, wykonaniem prototypów oraz przeprowadzeniem pełnych badań tych silników.

Ponadto, jak wyjaśniliście Państwo w wyniku zawartej umowy ze Spółką XYZ, dotyczącej partycypacji w kosztach inwestycji i otrzymania kwoty 250.000 PLN, nie dojdzie do przeniesienia na Spółkę XYZ prawa do „wartości intelektualnych wytworzonej myśli technologicznej”, udzielenia licencji do wytworzonej myśli technologicznej, przeniesienia na Spółkę XYZ prawa do dysponowania towarem jak właściciel.

Zawarta umowa wymienia zatem działania, jakie mają zostać podjęte w celu dostosowania produkcji do nowo wprowadzonych wymogów dla produkowanych silników. Natomiast Spółka XYZ zobowiązuje się jedynie do partycypowania w udokumentowanych kosztach Spółki wynikających z realizacji działań.(…)

(…) otrzymanie przez Państwa Spółkę środków pieniężnych tytułem partycypacji w kosztach uruchomienia produkcji silników (...) na podstawie zawartej umowy zgodnie z opisem stanu faktycznego, nie stanowi/nie będzie stanowić wynagrodzenia za odpłatne świadczenie usług przez Państwa Spółkę na rzecz XYZ w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT, ani za odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji partycypacja w kosztach w opisanej sytuacji nie stanowi czynności wymienionej w art. 5 ust. 1 ustawy podlegającej opodatkowaniu, tym samym czynność ta nie powinna zostać udokumentowana przez Państwa Spółkę fakturą VAT.(…)

W świetle przytoczonych wyżej przepisów, orzeczeń i interpretacji, nie ulega zdaniem Wnioskodawcy wątpliwości, że zwrot wydatków nie może być kwalifikowany jako dostawa towarów ani świadczenie usług.

Przede wszystkim, środki pieniężne nie spełniają definicji towaru w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT.

Odnośnie możliwości uznania, że w stanie faktycznym opisanym we wniosku dochodzi do świadczenia usług przez Inwestora na rzecz Wnioskodawcy, należy wskazać raz jeszcze, że aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług:

• musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, i bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.
• świadczenie musi mieć charakter odpłatny, co oznacza że płatność powinna następować w zamian za to świadczenie.

Mając powyższe na uwadze, należy wskazać, że w sytuacji, gdy dany podmiot (Inwestor w przedmiotowej sprawie) otrzymuje od innego podmiotu (w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca) zwrot poniesionych wydatków, nie jest możliwe wskazanie konkretnego świadczenia, które podlegałoby opodatkowaniu i które mogłoby być uznane za świadczenie usługi przez Inwestora na rzecz Wnioskodawcy.

Ponadto nie można stwierdzić, że dokonany zwrot jest formą zapłaty za dokonane na rzecz Wnioskodawcy przez Inwestora świadczenie. Wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność za coś, czego podmiot dokonujący (Wnioskodawca) staję się dysponentem i co stanowi przysporzenie w jego majątku. Sam zwrot poniesionego wydatku nie oznacza, że kontrahent (Wnioskodawca) ureguluje należność za wykonaną usługę a w zamian zyskuje przysporzenie w swoim majątku.

W analizowanej sytuacji, między Wnioskodawcą, zwracającym Inwestorowi część kosztów Inwestycji w formie Opłaty, a Inwestorem, na rzecz którego Opłata jest uiszczana nie istnieje świadczenie wzajemne, gdyż Wnioskodawca nie jest podmiotem będącym bezpośrednim beneficjentem Inwestycji, która nie stanowi przysporzenia w jego majątku.

Zatem zwrot kosztów w takim przypadku należy traktować jako jednostronny ekwiwalent pieniężny wynikający z faktu zobowiązania się do zwrotu. W konsekwencji należy zatem przyjąć, że zwrot kosztów nie stanowi odpłatnego świadczenia usługi, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ponieważ na gruncie ustawy VAT zwrot kosztów nie stanowi ani odpłatnej dostawy towarów, ani też odpłatnego świadczenia usługi i jest czynnością neutralną w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, jego udokumentowanie powinno być dokonane dokumentem innym niż faktura VAT.

Jak bowiem wynika z treści art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż dokonywaną przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Faktura jest zatem dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego.

Przy czym, faktura dokumentuje sprzedaż, czyli – zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT – odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Faktura nie służy natomiast do dokumentowania zdarzeń, które nie znajdują się w zakresie przedmiotowym ustawy VAT.

W konsekwencji, Opłata nie powinna być dokumentowana fakturą wystawioną przez Inwestora na Wnioskodawcę a notą księgową, używaną w przypadku rozliczania operacji pozostających poza zakresem przedmiotowym VAT.

Oznacza to, że w przypadku, gdyby Opłata została udokumentowana fakturą, to podatek ten nie stanowiłby dla Wnioskodawcy VAT naliczonego podlegającego odliczeniu zgodnie z Ustawą o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Podkreślić należy, że z treści powołanego powyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usługi co do zasady podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Obydwa warunki muszą być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazać należy, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując powyższy problem TSUE w wyroku C-102/86 z 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Podobnie w orzeczeniu TSUE z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, TSUE podkreślił, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą. Należy stwierdzić, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub świadczącego usługę.

Kolejnym czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem, jest określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami i jednocześnie wynagrodzenie to może być wyrażone w pieniądzu.

W konsekwencji, pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej, zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podkreślenia wymaga, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE/Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.).

Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

TSUE w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG w pkt 17-19 wskazał, że:

W wyroku z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że:

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez dokonującego dostawy/świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy odpowiednio za odpłatną dostawę towarów/odpłatne świadczenie usług określone w art. 7 i w art. 8 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wskazać należy również, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy danym świadczeniem, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Opłata nie będzie stanowiła wynagrodzenia z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu VAT na gruncie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym pozostanie poza zakresem opodatkowania VAT, co oznacza, że nie mają Państwo prawa do odliczenia VAT z faktur dokumentujących Opłatę.

Należy zatem przeanalizować, czy w opisanej sprawie wystąpią przesłanki pozwalające na przyjęcie, że Opłatę (partycypację w kosztach) wpłacili Państwo w zamian za wykonanie czynności, które na gruncie podatku od towarów i usług będą czynnościami (świadczeniem usług/ dostawą towarów) podlegającymi opodatkowaniu tym podatkiem.

Podkreślenia wymaga, iż świadczenie usług zakłada istnienie dwóch podmiotów, a więc tego, który świadczy usługę (usługodawcę) i tego, który świadczenie odbiera (usługobiorcę), czyli konsumenta usługi. Skoro opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług, to znaczy, że istnieje stosunek prawny pomiędzy usługodawcą (dostawcą) i usługobiorcą (odbiorcą), a rezultatem tego związku jest wzajemne działanie tych podmiotów. Działanie to polega na tym, że wynagrodzenie otrzymywane przez wykonawcę usługi (dostawcę towaru) następuje w zamian za wykonanie usługi (dostarczenie towaru) na rzecz jej odbiorcy. Pomiędzy odpłatną czynnością podlegającą opodatkowaniu, a otrzymywanym z tytułu tej czynności wynagrodzeniem musi istnieć bezpośredni, czytelny i dostrzegalny związek.

Należy wskazać, że w analizowanej sprawie nie zostaną wypełnione wszystkie przesłanki pozwalające na uznanie, iż mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług lub odpłatną dostawą towaru w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że:

• zgodnie z Porozumieniem, uzgodnili Państwo, że zapłacą Państwo Inwestorowi - tytułem zwrotu części kosztów związanych z realizacją / finansowaniem Inwestycji;
• Państwa udział w Inwestycji ograniczył się do zwrotu na rzecz Inwestora części kosztów Inwestycji;
• na mocy Porozumienia nie dochodziło do wzajemnych świadczeń między Inwestorem, a Państwem, którzy zobowiązali się jedynie do zwrotu na rzecz Inwestora części kosztów Inwestycji;
• w związku z partycypacją w kosztach Inwestycji, nie następuje przeniesienie na Państwa rzecz prawa do dysponowania jak właściciel częścią Inwestycji;
• całość Inwestycji jest wykonywana przez Inwestora – nie ciążą na Państwu żadne obowiązki dotyczące prac składających się Inwestycję, a kształt Inwestycji nie zależy od Państwa udziału w jej wykonaniu;
• zgodnie z umową zawartą między Miastem a Inwestorem, obowiązki do wykonania Inwestycji bądź jej części, wynikające z ustawy o drogach publicznych ciążą na Inwestorze i nie dotyczą Państwa.

Mając na uwadze okoliczności sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że Opłata nie stanowiła zapłaty za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy.

W analizowanej sprawie Opłaty wpłaconej na rzecz Inwestora – tytułem zwrotu części kosztów związanych z realizacją/finansowaniem Inwestycji, nie można uznać za wynagrodzenie z tytułu dostawy towarów. W związku z partycypacją w kosztach Inwestycji, nie następuje przeniesienie na Państwa rzecz prawa do dysponowania jak właściciel częścią Inwestycji.

Nie jest to również zapłata za świadczenie usług, ponieważ nie dochodzi do żadnego świadczenia zwrotnego (świadczenia wzajemnego). Jak Państwo wskazali, na mocy Porozumienia nie dochodziło do wzajemnych świadczeń miedzy Inwestorem, a Państwem. Kształt Inwestycji nie zależy od Państwa udziału w jej wykonaniu, obowiązki do wykonania Inwestycji bądź jej części, wynikające z ustawy o drogach publicznych ciążą na Inwestorze i nie dotyczą Państwa.

Zatem, brak jest bezpośredniego związku pomiędzy jakimkolwiek świadczeniem a wpłaconym wynagrodzeniem (Opłatą). Partycypacja w kosztach realizacji przedmiotowej inwestycji drogowej nie spowodowała wystąpienia obustronnych, wzajemnych świadczeń, które mogłyby stanowić świadczenie usług.

Tym samym, Opłata nie stanowi wynagrodzenia za świadczoną usługę z uwagi na to, że w zamian za wniesienie przez Państwa na rzecz Inwestora umownej kwoty nie wystąpiło świadczenie jakiejkolwiek usługi przez Inwestora na Państwa rzecz.

Zatem, obciążenie z tytułu Opłaty - tytułem zwrotu części kosztów związanych z realizacją/ finansowaniem Inwestycji, nie stanowi wynagrodzenia za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, ani za odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, Opłata nie stanowi wynagrodzenia z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu VAT w myśl art. 5 ust. 1 ustawy.

Odnosząc się zatem do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących Opłatę należy zauważyć, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powołanych przepisów art. 86 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie określone warunki:

• odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług,
• towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego),

Przedstawiona zasada wyklucza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeśli związany jest z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych (czyli zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi).

Prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części przysługuje podatnikowi pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Podstawowym warunkiem, który uprawnia do odliczenia podatku naliczonego, jest związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że są Państwo zarejestrowani jako czynny podatnik VAT. Ponadto w ramach swojej działalności wykonują Państwo jedynie czynności opodatkowane VAT i niepodlegające zwolnieniu z VAT. Nie wykonują Państwo czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT, a całość realizowanej Inwestycji ma pośredni związek z tymi czynnościami opodatkowanymi VAT.

Jednocześnie, jak rozstrzygnięto powyżej, Opłata nie stanowi wynagrodzenia z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu VAT w myśl art. 5 ust. 1 ustawy. Zatem, w opisanym przypadku wystąpi przesłanka negatywna wymieniona w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy.

W konsekwencji, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących Opłatę, gdyż wystąpi przesłanka negatywna określona w art. 88 ustawy uniemożliwiająca odliczenie podatku na zasadach wskazanych w art. 86 ust. 1 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja dotyczy wniosku wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.