
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
1.ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 11 lutego 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 lutego 2022 r. sygn. akt III SA/Wa 1258/21 (data wpływu prawomocnego orzeczenia – 26 maja 2025 r.) oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 stycznia 2025 r. sygn. akt I FSK 1084/22 (data wpływu orzeczenia – 28 kwietnia 2025 r.); i
2.stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
18 lutego 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 lutego 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 marca 2021 r. (wpływ 18 marca 2021 r.).
Opis stanu faktycznego
F. (…) (dalej: F.) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej VAT). F. dnia 20 lutego 2020 roku podpisała z Agencją (dalej: A.) umowę, której celem jest nawiązanie Partnerstwa na rzecz wspólnej realizacji Projektu pn.: „(…)”, na dofinansowanie którego złożono Wniosek w ramach działania 4.3 PO WER 2014-2020, konkurs nr 1.
Celem Projektu jest przygotowanie i przetestowanie modelu wsparcia, który A. będzie wykorzystywać w obsłudze MŚP rozważających ekspansję zagraniczną. Opracowany przy wsparciu F. model ma za zadanie podnieść efektywność polskich MŚP w procesie ekspansji międzynarodowej. Wypracowany zestaw narzędzi będzie skierowany do przedsiębiorstw planujących rozpocząć ekspansję zagraniczną, w tym tych nie mających w pełni sprecyzowanego potencjału eksportowego.
A przekazuje F. środki finansowe stanowiące środki na realizację Projektu w transzach, w formie zaliczek w wysokościach i terminach określonych w harmonogramie płatności. Środki finansowe przekazywane F. przez A. stanowią finansowanie kosztów ponoszonych przez F. w związku z wykonaniem zadań określonych w umowie podpisanej pomiędzy A a F. F. nie świadczy usług na rzecz A., a w Projekcie występuje jako Partner A. w celu wspólnego wykonania zadań, przy czym A. występuje jako lider Projektu. Na etapie wykonywania i rozliczania Projektu nie ma określonego beneficjenta świadczeń, które powstaną w ramach Projektu.
Otrzymane środki, pokryją koszty wynagrodzeń, składek ZUS, zakupy materiałów i usług, narzędzi, niezbędnych do realizacji celów merytorycznych projektu.
W ramach udziału w Projekcie zakres zadań F. obejmuje:
- wskazanie wewnętrznych ekspertów krajowych Partnerstwa do udziału w pracach zespołu merytorycznego wypracowującego nowe rozwiązanie,
- realizację zadań wskazanych w swoim zakresie zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie,
- ponoszenie wydatków na realizację zadań w ramach Projektu.
W ramach udziału w Projekcie F. będzie realizowała zadania pokrywające się z zadaniami wskazanymi w działaniach statutowych. Zadanie te to:
- przeprowadzenie pogłębionej analizy badawczej - usługa zostanie zlecona firmie badawczej, a rozliczenie nastąpi na podstawie faktury VAT,
- wypracowanie narzędzia diagnostycznego i programu edukacyjnego w formie warsztatowej - przy udziale ekspertów zewnętrznych rozliczanych na podstawie umowy zlecenie lub faktury VAT,
- opracowanie założeń programu mentoringowego - opracowanie graficzne i korektorskie treści merytorycznych - usługa zostanie zlecona grafikowi i korektorce, a rozliczenie na podstawie umowy zlecenie lub faktury VAT,
- przeprowadzenie analizy pilotażu programu edukacyjnego - usługa zlecona firmie zewnętrznej - rozliczenie na podstawie faktury VAT.
Cały projekt, który będzie trwał dwa lata, jest rozpisany na różne zadania. Jednym z zadań projektu jest przetestowanie programu edukacyjnego i w ramach tego zadania F. będzie organizowała warsztaty, które będą miały charakter wewnętrzny. Organizatorem tych warsztatów będzie albo F. jako Partner Projektu, albo sam P. jako lider. Te szkolenia będą bezpłatne.
Narzędzie diagnostyczne i program edukacyjny będzie wdrożony w A. F. będzie jedynie upowszechniać efekty projektu na stronie i będzie się dzielić zdobytą wiedzą wewnątrz F.
Wszystkie zadania wpisują się w działalność statutową F. i są niekomercyjne.
Od wszystkich kosztów ponoszonych w związku z realizacją zadań w ramach udziału w Projekcie F. nie odlicza VAT korzystając ze zwolnienia — prowadzona działalność ma charakter nieodpłatnej działalności statutowej. Otrzymane transze dofinansowania nie stanowią dla F. podstawy opodatkowania podatkiem VAT.
W uzupełnieniu wskazali Państwo następujące informacje:
A. jest liderem projektu wskazanego we wniosku o dofinansowanie (WoD). W związku z tym, po stronie A. ciążą następujące obowiązki:
- podpisanie umowy z B. - Instytucją Pośredniczącą dla Działania 4.3 Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014-2020 (B) zgodnie z warunkami WoD;
- objęcie roli lidera z realizacji celów projektu objętego WoD;
- odpowiedzialność za realizację celu i rezultatów wskazanych we WoD oraz Umowie Partnerskiej § 5;
- rozliczenie projektu po jego zakończaniu;
- podpisanie umów z partnerami krajowymi, realizującymi zadania wskazane we WoD, tj. z F. (partner krajowy) i C. (partner ponadnarodowy) oraz wynikające z Umowy Partnerskiej obowiązki wskazane tamże w § 6.
Na Wnioskodawcy, tj. F. jako partnerze krajowym, w związku z zawartą umową ciążą następujące obowiązki szczegółowo wskazane w Umowie Partnerskiej § 8:
- wskazanie wewnętrznych ekspertów krajowych Partnerstwa do udziału w pracach zespołu merytorycznego wypracowującego nowe rozwiązanie,
- aktywne uczestnictwo i współpraca w działaniach Partnerstwa mających na celu prawidłową realizację Projektu,
- stosowanie przyjętego systemu przepływu informacji i komunikacji między Stronami,
- realizacja Projektu w oparciu o jego zakres rzeczowy i finansowy określony we Wniosku o dofinansowanie zgodnie z Programem Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój 2014‑2020. Szczegółowym Opisem Osi Priorytetowych Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020, które są dostępne na stronie internetowej PO WER 2014‑2020 www.power.gov.pl oraz zapisami Umowy o dofinansowanie,
- wspólna realizacja Projektu w pełnym zakresie, z należytą starannością, w szczególności ponosząc wydatki celowo, rzetelnie, racjonalnie i oszczędnie z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów oraz z obowiązującymi przepisami prawa krajowego i wspólnotowego w sposób, który zapewni prawidłową i terminową realizację Projektu oraz osiągnięcie celów, produktów i rezultatów zakładanych we wniosku o dofinansowanie,
- promocja i informowanie o Projekcie zgodnie z zapisami wzoru umowy o dofinansowanie Projektu, która będzie zawarta między Liderem a CPE oraz aktualnymi wytycznymi w tym zakresie,
- wzajemne, niezwłoczne informowanie w formie pisemnej o przewidywanych zmianach w Projekcie, oraz problemach związanych z jego realizacją.
Wzajemne Świadczenia pomiędzy Wnioskodawcą a A. wynikają z Umowy Partnerskiej, szczegółowo wskazane w § 8 i obejmują następujący sposób podziału środków finansowych na realizację Projektu w ramach kwoty dofinansowania Projektu:
- na realizację zadań Lidera w łącznej kwocie nie większej niż (...) zł stanowiącej koszty bezpośrednie Lidera oraz koszty pośrednie rozliczane ryczałtem w wysokości nie wyższej niż (...), stanowiące część kosztów pośrednich Projektu z zastrzeżeniem, że koszty pośrednie stanowią 16,88% wysokości kosztów bezpośrednich Lidera,
- na realizację zadań Partnera krajowego w łącznej kwocie nie większej niż (...) zł stanowiącej koszty bezpośrednie Projektu oraz koszty pośrednie rozliczane ryczałtem w wysokości nie wyższej niż (...) zł stanowiące część kosztów pośrednich projektu z zastrzeżeniem, że koszty pośrednie stanowią 11,09 % wysokości kosztów bezpośrednich Partnera krajowego.
Środki finansowe przekazywane Partnerowi krajowemu przez Lidera stanowią finansowanie kosztów ponoszonych przez Partnera krajowego w związku z wykonaniem zadań określonych w Umowie oraz WoD, a nie świadczenie usług na rzecz Lidera.
Efekty realizowanego projektu nie są i nie będą przedmiotem sprzedaży, udzielenia koncesji. Zgodnie z podpisaną Umową Partnerską Strony zobowiązane są do ujawniania i zwrotu wszelkich przychodów, które powstaną w związku z realizacją Projektu.
Zgodnie z założeniami zapisanymi we WoD bezpośrednimi beneficjentami prac wykonywanych przez Wnioskodawcę będą następujące podmioty:
- A., jako Instytucja użytkująca wypracowane rozwiązanie, w tym 20 pracowników A,
- 30 przedstawicieli MŚP objętych pilotażem na etapie testowania wypracowanego w projekcie rozwiązania.
Nie jest zakładana komercjalizacja efektów projektu.
Na realizację zadania przez Wnioskodawcę jest przeznaczona dotacja w łącznej kwocie nie większej niż (...) stanowiącej koszty bezpośrednie Projektu oraz koszty pośrednie rozliczane ryczałtem w wysokości nie wyższej niż (...) stanowiące część kosztów pośrednich projektu z zastrzeżeniem, że koszty pośrednie stanowią 11,09 % wysokości kosztów bezpośrednich Partnera krajowego.
Wskazane środki finansowe, maks. (...) zł, przeznaczone są na realizację zadań merytorycznych i stanowią koszty kwalifikowane projektu, podlegające rozliczeniu zgodnie z wytycznymi wskazanymi w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020.
Wskazane środki, maks. (...) zł, stanowiące część kosztów pośrednich, naliczonych od poniesionych kosztów bezpośrednich projektu przeznaczone są na pokrycie kosztów niezbędnych do realizacji projektu, szczegółowo wskazane w pkt. 7.5 (str. 120) Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020. Katalog kosztów pośrednich w ramach PO definiuje właściwa IZ PO. Katalog ten może obejmować w szczególności:
- koszty koordynatora lub kierownika projektu oraz innego personelu bezpośrednio zaangażowanego w zarządzanie, rozliczanie, monitorowanie projektu lub prowadzenie innych działań administracyjnych w projekcie, w tym w szczególności koszty wynagrodzenia tych osób, ich delegacji służbowych i szkoleń oraz koszty związane z wdrażaniem polityki równych szans przez te osoby,
- koszty zarządu (wynagrodzenia osób uprawnionych do reprezentowania jednostki, których zakresy czynności nie są przypisane wyłącznie do projektu, np. kierownika jednostki),
- koszty personelu obsługowego (obsługa kadrowa, finansowa, administracyjna, sekretariat, kancelaria, obsługa prawna, w tym dotycząca zamówień) na potrzeby funkcjonowania jednostki,
- koszty obsługi księgowej (wynagrodzenia osób księgujących wydatki w projekcie, koszty związane ze zleceniem prowadzenia obsługi księgowej projektu biuru rachunkowemu),
- koszty utrzymania powierzchni biurowych (czynsz, najem, opłaty administracyjne) związanych z obsługą administracyjną projektu,
- wydatki związane z otworzeniem lub prowadzeniem wyodrębnionego na rzecz projektu subkonta na rachunku płatniczym lub odrębnego rachunku płatniczego,
- amortyzacja, najem lub zakup aktywów (środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych) używanych na potrzeby osób, o których mowa w ML a – d,
- opłaty za energię elektryczną, cieplną, gazową i wodę opłaty przesyłowe, opłaty za odprowadzanie ścieków w zakresie związanym z obsługą administracyjną projektu,
- koszty usług pocztowych, telefonicznych, internetowych, kurierskich związanych z obsługą projektu,
- koszty usług powielania dokumentów związanych z obsługą projektu,
- koszty materiałów biurowych i artykułów piśmienniczych związanych z obsługą projektu,
- koszty ochrony,
- koszty sprzątania pomieszczeń związanych z obsługą projektu, w tym środków czystości, dezynsekcji, dezynfekcji, deratyzacji tych pomieszczeń.
Gdyby Wnioskodawca nie otrzymał dofinansowania, nie realizowałby projektu.
W przypadku niezrealizowania warunków zawartych w umowie Wnioskodawca będzie zobowiązany do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych.
Wnioskodawca jest zobowiązany umową i nie będzie mógł przeznaczyć ww. dofinansowania na inny cel niż zadanie objęte wnioskiem.
Pytania
- Czy dotacja otrzymana od A jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług?
- Czy F. ma możliwość odliczenia podatku od towarów i usług zapłaconego za towary i usługi nabywane w ramach realizacji Projektu?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1 Otrzymana dotacja przeznaczona jest wyłącznie na pokrycie kosztów związanych z realizacją Projektu będącego przedmiotem zapytania. Dofinansowanie od A nie stanowi dotacji mającej wpływ na cenę w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Koszty pokryte dotacją odzwierciedlają proporcjonalny udział F. jako całości w prawach własności do wyników Projektu. Kwota dofinansowania otrzymanego od A przez F. nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każda świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, która nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4, 1, 5 jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że w sytuacji gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług otrzymuje dofinansowanie (dotacje, subwencje, itp.), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny uzupełniający element podstawy opodatkowanie z tytułu danej dostawy lub świadczenia.
Do podstawy opodatkowanie zaliczane są wyłącznie tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru, czy też konkretnego rodzaju usługi. Jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma ceną niższą o konkretną kwotę lub Świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można i należy - potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.
Zatem podstawę opodatkowania podatkiem VAT zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności (czy też na pokrycie kosztów realizacji konkretnego zadania) nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że dofinansowanie otrzymywane przez F. na realizację Projektu pokrywa tytko koszty z nim związane. Oznacza to, że wskazane dofinansowanie ma charakter zakupowy/kosztowy. Postanowienie umowy z A .nie przewiduje, iż otrzymane dofinansowanie stanowi dopłatę do ceny oferowanych przez F. usług. F. nie sprzedaje komercyjnie tego rodzaju usług, ponieważ mieszczą sią one w jej działalności statutowej.
Biorąc pod uwagą powyższe zdaniem F. dofinansowanie otrzymywane z A na realizację Projektu nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednocześnie zdaniem F. kwota dofinansowana otrzymywanego od A nie stanowi wynagrodzenia za jakąkolwiek usługę świadczoną przez F. na rzecz A. A występuje jako partner - lider projektu i nie jest beneficjentem wykonywanych świadczeń.
W tym kontekście należy między innymi zwrócić uwagą na fakt, że dofinansowanie zostaje w przedmiotowym stanie faktycznym przyznane na pokrycie określonych wydatków, które będą ponoszone przez F. w ramach realizacji Projektu.
W profesjonalnym obrocie gospodarczym wynagrodzenie płacone przez usługobiorcę na rzecz świadczącego usługę, ma z perspektywy podmiotu świadczącego usługę stanowić zapłatę, która co do zasady pokryje koszty poniesione przez ten podmiot w związku z wyświadczeniem usługi, jak również zagwarantuje temu podmiotowi realizację określonego poziomu zysku. W profesjonalnym obrocie gospodarczym nie są natomiast spotykane sytuacje, aby w ramach zawartej umowy dany podmiot świadczący usługę oczekiwał od usługobiorcy zapłaty stanowiącej równowartość wyłącznie poniesionych przez ten podmiot kosztów. Taka sytuacja powodowałaby, że podmiot świadczący usługę z góry zakładałby, że nie zrealizuje żadnego zysku na danej transakcji.
Biorąc pod uwagą powyższe, zdaniem F. należy przyjąć, że w przypadku umowy o dofinansowanie przedmiotowego Projektu intencją stron nie jest świadczenie odpłatnych usług na rzecz A w zamian za wynagrodzenie w postaci otrzymanego dofinansowania. Zatem, transze otrzymywane od A. przez F. na finansowanie kosztów Projektu, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Ad. 2 Wnioskodawca nie ma możliwości odliczenia podatku od towarów i usług, a więc kosztem kwalifikowanym w ramach projektu są kwoty brutto kosztów ponoszonych w ramach realizacji Projektu.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT - w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżania kwoty podatku należnego o kwotą podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
- nabycia towarów i usług,
- dokonania całość lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z kolei, na mocy art. 87 ust. 1 ustawy o VAT - w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżania o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy o VAT - obniżania kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 98, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Stosownie do cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.
F. pragnie podkreślić, iż realizowany projekt nie będzie służył czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. Nabywane w ramach projektu towary i usługi nie będą wykorzystywane do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i nie będą wykorzystywane do celów mieszanych, tj. zarówno do działalności jak i do celów innych niż działalność gospodarcza. Wnioskodawca nie będzie występował w tym przypadku w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą. Tym samym nabywane towary i usługi będą służyły czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki dotyczące Projektu.
Interpretacja indywidualna
Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 20 kwietnia 2021 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0114-KDIP4-1.4012.95.2021.2.SL, w której uznałem, że Państwa stanowisko w zakresie opodatkowania podatkiem VAT otrzymanej dotacji oraz prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych w związku z realizowanym Projektem jest nieprawidłowe.
Interpretację doręczono Państwu 27 kwietnia 2021 r.
Skarga na interpretację indywidualną
7 maja 2021 r. (data nadania) wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Wnieśli Państwo o:
- uwzględnienie skargi oraz uchylenie interpretacji indywidualnej z dnia 20 kwietnia 2021 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.95.2021.2.SL;
- zasądzenie kosztów postępowania od organu na rzecz strony skarżącej, według norm przepisanych.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację wyrokiem z 18 lutego 2022 r. sygn. akt III SA/Wa 1258/21.
Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 30 stycznia 2025 r. sygn. akt I FSK 1084/22 oddalił skargę kasacyjną.
Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny 30 stycznia 2025 r.
Odpis prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 lutego 2022 r. sygn. akt III SA/Wa 1258/21 otrzymałem 26 maja 2025 r.
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
- uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w ww. wyroku;
- ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług definiuje ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze. zm.), zwanej dalej ustawą.
Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż obejmuje nie tylko działanie podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.
Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.
Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Ponadto opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Przepis ten oznacza, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.
Powyższa regulacja stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 s. 1, ze zm.), z treści którego wynika, że w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
W sytuacji, gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotacje, subwencje), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia. Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
W świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, do podstawy opodatkowania VAT zalicza się, w przypadkach które określa art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE, m.in. przyznane podatnikom subwencje bezpośrednio związane z ceną dostawy lub świadczenia. Przepis ten zmierza do obciążenia VAT całej wartości towarów lub usług, a przez to do uniknięcia zmniejszenia przychodu z podatku na skutek przyznania subwencji (zob. np. pkt 26 wyroku w sprawie C-144/02). TSUE wskazywał wielokrotnie, że aby subwencja była uznana za bezpośrednio związaną z ceną danej transakcji, powinna ona być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określony towar lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu (zob. np. pkt 28 ww. wyroku C-144/02).
Ponadto, subwencje związane bezpośrednio z ceną interpretuje się jako obejmujące jedynie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług i które są płacone przez stronę trzecią sprzedawcy lub dostawcy (zob. np. wyrok w sprawie C‑184/00 pkt 18). Niezbędne jest, by cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca, była ustalona w taki sposób, by zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, która stanowiłaby zatem element determinujący cenę, jakiej ten ostatni żąda (zob. pkt 29 wyroku C-144/02).
Nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.
Należy jednak podkreślić, że otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje podlegają opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Tylko dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu.
Dla wyjaśnienia pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną” istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).
W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.
W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.
Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.
Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.
Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia/danej dostawy (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.
W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że podpisali Państwo umowę, której celem jest nawiązanie Partnerstwa na rzecz wspólnej realizacji Projektu „(…)”. Celem Projektu jest przygotowanie i przetestowanie modelu wsparcia, który A. będzie wykorzystywać w obsłudze MŚP rozważających ekspansję zagraniczną. Opracowany model ma za zadanie podnieść efektywność polskich MŚP w procesie ekspansji międzynarodowej. Wypracowany zestaw narzędzi będzie skierowany do przedsiębiorstw planujących rozpocząć ekspansję zagraniczną, w tym tych nie mających w pełni sprecyzowanego potencjału eksportowego. A przekazuje Państwu środki finansowe stanowiące środki na realizację Projektu w transzach, w formie zaliczek w wysokościach i terminach określonych w harmonogramie płatności. Środki finansowe przekazywane Państwu przez A stanowią finansowanie kosztów ponoszonych przez Państwa w związku z wykonaniem zadań określonych w umowie podpisanej pomiędzy A a Państwem. Nie świadczą Państwo usług na rzecz A., a w Projekcie występują Państwo jako Partner A w celu wspólnego wykonania zadań, przy czym A występuje jako lider Projektu. Na etapie wykonywania i rozliczania Projektu nie ma określonego beneficjenta świadczeń, które powstaną w ramach Projektu. Otrzymane środki, pokryją koszty wynagrodzeń, składek ZUS, zakupy materiałów i usług, narzędzi, niezbędnych do realizacji celów merytorycznych projektu. Cały projekt, który będzie trwał dwa lata, jest rozpisany na różne zadania. Jednym z zadań projektu jest przetestowanie programu edukacyjnego i w ramach tego zadania będą Państwo organizowali warsztaty, które będą miały charakter wewnętrzny. Organizatorem tych warsztatów będą Państwo jako Partner Projektu albo sam A jako lider. Te szkolenia będą bezpłatne. Narzędzie diagnostyczne i program edukacyjny będzie wdrożony w A. Będą Państwo jedynie upowszechniać efekty projektu na stronie i będą się Państwo dzielić zdobytą wiedzą wewnątrz F. Wszystkie zadania wpisują się w Państwa działalność statutową i są niekomercyjne. Od wszystkich kosztów ponoszonych w związku z realizacją zadań w ramach udziału w Projekcie nie odliczają Państwo VAT korzystając ze zwolnienia - prowadzona działalność ma charakter nieodpłatnej działalności statutowej. Otrzymane transze dofinansowania nie stanowią dla Państwa podstawy opodatkowania podatkiem VAT. Środki finansowe przekazywane Partnerowi krajowemu przez Lidera stanowią finansowanie kosztów ponoszonych przez Partnera krajowego w związku z wykonaniem zadań określonych w Umowie oraz WoD, a nie świadczenie usług na rzecz Lidera. Efekty realizowanego projektu nie są i nie będą przedmiotem sprzedaży, udzielenia koncesji. Zgodnie z podpisaną Umową Partnerską Strony zobowiązane są do ujawniania i zwrotu wszelkich przychodów, które powstaną w związku z realizacją Projektu. Bezpośrednimi beneficjentami prac wykonywanych przez Państwa będą następujące podmioty: A, jako Instytucja użytkująca wypracowane rozwiązanie, w tym 20 pracowników A, 30 przedstawicieli MŚP objętych pilotażem na etapie testowania wypracowanego w projekcie rozwiązania. Nie jest zakładana komercjalizacja efektów projektu. W przypadku niezrealizowania warunków zawartych w umowie będą Państwo zobowiązani do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych.
W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy dotacja otrzymana od A. jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług.
Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.
Otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje (dopłaty) podlegają opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą lub towarem i podlegają opodatkowaniu.
Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 18 lutego 2022 r. sygn. akt III SA/Wa 1258/21:
(…) dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1 u.p.t.u., gdyż obrotu nie zwiększają. Dlatego też przyjmuje się, że opodatkowaniu podlegają jedynie dotacje przedmiotowe do ceny sprzedaży (po stronie dostawcy towaru lub usługi), a nie do ceny zakupu (po stronie nabywcy towaru lub usługi). W realiach rozpatrywanej sprawy taka sytuacja nie występuje.
Warte podkreślenia jest, że dotacje zawsze w jakiś sposób wpływają na cenę świadczonych usług czy towarów dostarczanych przez podatnika. Do podstawy opodatkowania wlicza się jednakże tylko te dotacje (dofinansowania), które są w bezpośredni sposób związane z podstawą opodatkowania. Okoliczność, że dotacja - np. pokrywająca część ogólnych kosztów podatnika - pozwoliła na zmniejszenie ceny świadczonych usług, nie jest powodem, aby włączać takie dotacje do podstawy
opodatkowania, jeśli nie dotyczą one konkretnych czynności opodatkowanych. W praktyce niemal zawsze dofinansowanie działalności podatnika wpływa w jakiś sposób na stosowane przez niego ceny. Fakt ten jednak nie ma znaczenia dla uznania, czy dofinansowanie powinno zwiększyć podstawę opodatkowania - aby otrzymana dotacja zwiększała podstawę opodatkowania konieczne jest stwierdzenie, że dotacja ta została dokonana w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług.
WSA w Warszawie, odnosząc się do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wskazał, że:
(…)należy stwierdzić, że w przypadku, gdy - jak wskazała F. - dotacja na realizację projektu pokrywa koszty z nim związane, a efekty wykonania przedmiotowego projektu przyjmą postać programu edukacyjnego czy narzędzia diagnostycznego to dotacja ta nie będzie miała bezpośredniego wpływu na ewentualną cenę przyszłych usług świadczonych przez Stronę. O bezpośrednim związaniu dotacji z ceną można by mówić jedynie wtedy, gdyby cena, za jaką swoją usługę F. sprzeda nabywcy, zależała od kwoty dotacji. Takiej zależności w stanie faktycznym sprawy nie można zaś stwierdzić. Tym samym, otrzymywana przez F. dotacja nie ma bezpośredniego wpływu na cenę usługi, gdyż przez bezpośredniość należy rozumieć możliwość zidentyfikowania ekonomicznej i wyraźnej zależności pomiędzy dotacją a ostateczną wartością - ceną wykonanej usługi, w rozpoznawanej sprawie taka możliwość nie istnieje.
Zauważenia wymaga, że efekty Projektu będą powszechnie dostępne w ramach docelowej grupy beneficjentów i propagowane przez A oraz F, a deklarowany cel nie ma charakteru komercyjnego. Skoro zatem Projekt opisany we wniosku służyć będzie realizacji niekomercyjnych zadań wynikających z regulacji prawnych związanych z ustawowym celem utworzenia P to przyznana dotacja nie będzie stanowiła dopłaty do ceny świadczonych usług, lecz zwrot poniesionych kosztów. W konsekwencji, w związku z realizacją umowy Skarżąca nie otrzyma sfinansowanego dotacją wynagrodzenia za świadczone usługi w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług lecz refundację poniesionych kosztów.
(…) Realizacja Projektu w powiązaniu z A. nie ma określonego jednostkowego beneficjenta. Strona w uzupełnieniu wniosku wskazała wprawdzie, że bezpośrednimi beneficjentami prac wykonywanych przez F. będą A., jako Instytucja użytkująca wypracowane rozwiązanie, w tym 20 pracowników A oraz 30 przedstawicieli MSP objętych pilotażem na etapie testowania wypracowanego w projekcie rozwiązania. Powyższe nie oznacza jednak, że pracownicy A. czy 30 wybranych do testowania MŚP to faktyczni beneficjenci Projektu. Przypomnieć należy, że A. jest współrealizatorem Projektu i ma do niego prawa jako lider, wobec czego bez odpłatności może korzystać z efektów Projektu
i jest to, jak wskazuje Strona, prawo przysługujące każdemu z partnerów biorących udział w Projekcie. F. również może korzystać z know-how wypracowanego w ramach Projektu. Natomiast wspomniani przedstawiciele MŚP są to podmioty wyłonione do testowania wypracowanych w Projekcie rozwiązań niestanowiących komercyjnej usługi, za którą podmioty te gotowe byłyby zapłacić. Jak wskazała Strona, w praktyce wygląda to bowiem tak, że partnerzy Projektu muszą znaleźć i przekonać odpowiednich MŚP, którzy zgodzą się poświęcić swój czas, do wzięcia udziału w pilotażowym programie. Podmioty te będą poddane testowaniu, będą musiały dokonać oceny szkoleń, wskazać błędy, niedociągnięcia, itp. Zgodzić się więc należy ze Skarżącą, że nie można uznać MŚP wyłonionych do pilotażu jako otrzymujących wymierne świadczenie, za które byłyby gotowe zapłacić.
(…)
Reasumując stwierdzić należy, że otrzymana dotacja na realizację Projektu pochodząca pierwotnie z B - Instytucji Pośredniczącej, a przekazywana F. przez A w ramach umowy o wspólnie realizowanym Projekcie, nie będzie stanowiła podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług w rozumieniu art. 29a ust. 1 u.p.t.u. ani nie będzie wynagrodzeniem za świadczoną na rzecz F. usługę. Dofinansowanie przyznane ze środków B przekazywane F. przez lidera projektu - A ma za zadanie sfinansować prowadzony przez A Projekt, co oznacza, że dofinansowanie pokrywa koszty z nimi związane. Nie stanowi ono zatem dotacji, subwencji ani innej dopłaty o podobnym charakterze mającej bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług, natomiast stanowi ono refundację kosztów poniesionych w celu realizacji projektu, który wpisuje się zarówno w logikę działań realizujących ustawowy cel i zadania A, jak i działalność statutową F.
Ww. stanowisko WSA zostało potwierdzone w wyroku NSA z 30 stycznia 2025 r. sygn. akt I FSK 1084/22 wydanym do analizowanej sprawy. Zdaniem NSA:
(…) Sąd pierwszej instancji słusznie stwierdził, że adresatem działań podejmowanych w ramach realizowanego wspólnie projektu nie jest A, ale podmioty, do których skierowane zostaną wyniki tych prac.
Istotnym jest, że otrzymane dofinansowanie ma zapewnić pokrycie kosztów realizacji Projektu. Wprawdzie na mocy umowy zawartej przez A a F. istnieje między tymi podmiotami stosunek prawny, jednakże z istoty działania A (ustawa z dnia 7 lipca 2017 r. o wykonywaniu zadań z zakresu promocji polskiej gospodarki przez A, t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 633) wynika, że rolą tej agencji jest m.in. promocja polskiej gospodarki, w tym promocja eksportu polskich przedsiębiorców, w szczególności małych i średnich, czy też dostarczanie przedsiębiorcom informacji ekonomiczno-handlowych na temat rynków zagranicznych (art. 2 pkt 1 przywołanej ustawy). W tym przypadku bezpośrednim beneficjentem ewentualnych narzędzi diagnostycznych i programów edukacyjnych, które zostaną wytworzone w ramach projektu będą MŚP, ich bliżej niesprecyzowana grupa, która chce rozpocząć działalność na rynkach międzynarodowych. Tak więc dojdzie do świadczenia usług przez F, których nie da się powiązać z otrzymaną dotacją. Tym samym nie sposób powiązać kwoty dotacji otrzymanej przez Skarżącą z konkretnymi nabywcami czy odbiorcami tych działań. A zatem wypłacona Skarżącej dotacja nie stanowi wynagrodzenia za świadczoną na rzecz A usługę, gdyż opisany we wniosku o interpretację Projekt nie jest skierowany do A.
Z uwagi zatem na stanowisko wyrażone w ww. wyrokach należy stwierdzić, że otrzymane dofinansowanie na pokrycie kosztów Projektu nie jest dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość świadczonych usług i nie stanowi podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii, czy mają Państwo możliwość odliczenia podatku od towarów i usług zapłaconego za towary i usługi nabywane w ramach realizacji Projektu.
Art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z cytowanych powyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Ponadto, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zasada ta wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.
W omawianej sprawie powyższy warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego nie jest spełniony. Jak wskazano powyżej, dotacja nie stanowi pokrycia ceny usług świadczonych w ramach Projektu i nie jest dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość tych usług. Nie stanowi wynagrodzenia od podmiotu trzeciego za świadczenia wykonywane przez Państwa i zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Powyższe potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku zapadłym do analizowanej sprawy, wskazując, że:
(…) Realizowany projekt nie będzie służył czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług i jest to prosta konsekwencja oceny dokonanej w ramach pytania pierwszego związanego z charakterem czynności dokonywanych przez Skarżącą w ramach realizowanego z A Projektu. Nabywane w ramach Projektu towary i usługi nie będą wykorzystywane do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u. F. nie będzie występowała w tym przypadku w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą. Tym samym nabywane towary i usługi będą służyły czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Strona nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki odnoszące się do realizacji Projektu.
W konsekwencji, z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego od dokonywanych zakupów związanych z realizacją Projektu.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
