Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy darowizny przedsiębiorstwa. Uzupełnili go Państwo pismem z 22 maja 2025 r. (wpływ 22 maja 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

„A” w likwidacji (dalej: „A” lub „Spółka”) jest jednoosobową spółką Miasta i Gminy „B” (dalej: „Gmina”), wykonującą zadania własne Gminy w zakresie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 10 i 15 ustawy o samorządzie gminnym.

Spółka oraz Gmina są czynnymi podatnikami podatku VAT.

W związku z prowadzoną działalnością Spółka jest właścicielem gruntów zabudowanych halą widowiskowo-sportową oraz lokalami użytkowymi. Hala i obiekty towarzyszące zostały oddane do użytku w latach (...).

Obiekt został wybudowany na działce przekazanej przez Gminę aportem do Spółki. Ponadto Spółka uzyskała bezzwrotną dotację na wybudowanie obiektu w kwocie (...) PLN.

Spółka jest obecnie podmiotem trwale nierentownym i właściciel – Gmina „B” zdecydowała o postawieniu jednostki w stan likwidacji. Założono jednak, że docelowo hala sportowo-widowiskowa ma pozostać w majątku Gminy, względnie – w późniejszym czasie – innej gminnej spółki komunalnej, bowiem jest obiektem użyteczności publicznej i ma w dalszym ciągu służyć mieszkańcom Gminy.

Przeniesienie obiektu na Gminę ma nastąpić nieodpłatnie – w formie umowy darowizny.

Z tego też względu, hala widowiskowo-sportowa ma zostać wyodrębniona ze Spółki i przeniesiona do Gminy. W ocenie Spółki, hala widowiskowo-sportowa stanowi zespół składników, który stanowi przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ustawa o podatku od towarów i usług (dalej: „ustawa VAT”) nie zawiera definicji przedsiębiorstwa, należy zatem przyjąć, że na potrzeby stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług posługiwać się trzeba definicją przedsiębiorstwa zawartą w ustawie Kodeks cywilny (dalej: „k.c.”), w szczególności art. 55¹ wskazanej ustawy.

W skład zespołu składników, który Wnioskodawca poczytuje za przedsiębiorstwo wchodzi w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (nazwa przedsiębiorstwa) – „C”;

2)własność nieruchomości i ruchomości, tj.:

2.1) własność nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem (halą widowiskowo -sportową), dla której Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą o numerze (…);

2.2) własność stałego wyposażenia hali widowiskowo-sportowej, takiego jak w szczególności: (...);

3)prawa wynikające z:

3.1) umowy najmu zawartej dnia (...) w „B” pomiędzy Wnioskodawcą a „D”, gdzie wynajmującym jest Wnioskodawca, a najemcą jest „D”; przedmiotem umowy najmu jest zaś hala widowiskowo -sportowa ulokowana na nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą o numerze (…);

3.2) umowy na obsługę księgową (rachunkową) Wnioskodawcy (...);

3.3) umowy subskrypcyjnej na usługi elektronicznego wystawiania faktur zawartej ze spółką (…);

3.4) umowy zawartej ze spółką (…), której przedmiotem jest „(…)”;

3.5) umowy na obsługę prawną, (...);

3.6) umowy na reprezentację w sporze sądowym, zawartej z Kancelarią Radców Prawnych (…);

3.7) polisy ubezpieczeniowej (…), zawartej w (…) jest Wnioskodawca, a ubezpieczającym „D”;

3.8) umowy rachunku bankowego, zawartej z (…).

4)środki pieniężne na rachunku bankowym w kwocie ok. (...) złotych;

5)prawa autorskie majątkowe do projektu hali widowiskowo-sportowej i innych dokumentów niezbędnych do jej wzniesienia;

6)dokumenty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (księgi rachunkowe prowadzi biuro rachunkowe obsługujące Wnioskodawcę na mocy umowy, o której mowa w ust. 3.2.).

Doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

1.W odpowiedzi na pytanie: Czy przedmiotem darowizny na rzecz Gminy będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), tj. przedsiębiorstwo jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej obejmujące w szczególności:

·oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

·własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

·prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

·wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

·koncesje, licencje i zezwolenia;

·patenty i inne prawa własności przemysłowej;

·majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

·tajemnice przedsiębiorstwa;

·księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej?

wskazali Państwo:

2.W odpowiedzi na pytanie:Czy przedmiotem darowizny będą wszystkie składniki materialne i niematerialne wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę „A”, a ich darowizna oznacza, że Spółka zaprzestanie prowadzenia wszelkiej działalności gospodarczej?

wskazali Państwo:

3.W odpowiedzi na pytanie: Czy po przekazaniu w ramach darowizny na rzecz Gminy majątku związanego z prowadzoną działalnością pozostaną w Państwa posiadaniu jakiekolwiek składniki majątkowe wykorzystywane dotychczas w prowadzonej działalności gospodarczej? Jeśli tak, to proszę wskazać:

a)czy będą one funkcjonalnie związane z przedmiotem zbycia?

b)jakie będą przyczyny nieprzekazania ww. składników?

wskazali Państwo:

4.W odpowiedzi na pytanie: Czy po dokonaniu darowizny na rzecz Gminy pozostaną w Spółce „A” jakiekolwiek składniki majątkowe, przy mocy których Spółka nadal będzie prowadzić działalność gospodarczą? Jeśli tak, to jakie to będą składniki i jaki będzie zakres tej działalności?

wskazali Państwo:

5.W odpowiedzi na pytanie: Jeśli zespół składników majątku objęty darowizną, na moment darowizny, nie będzie spełniał wskazanej wyżej definicji przedsiębiorstwa, to czy będzie on wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie:

a)organizacyjnej, tj. czy będzie stanowił wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania?

b)finansowej, tj. czy będzie posiadał samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym oraz czy na podstawie prowadzonej przez Państwa ewidencji księgowej możliwe będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do wyodrębnionej działalności, przez co możliwe będzie określenie wyniku finansowego?

c)funkcjonalnej, tj. czy będzie stanowił potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze?

wskazali Państwo:

6.W odpowiedzi na pytanie: Czy na Nabywcę (Gminę) przejdą wszystkie zobowiązania związane z przekazywanym majątkiem? Jeśli nie, to proszę wskazać jakie zobowiązania nie przejdą na Nabywcę i dlaczego.

wskazali Państwo:

7.W odpowiedzi na pytanie: Czy przedmiot darowizny, w momencie dokonania darowizny, będzie stanowił zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych i będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze?

wskazali Państwo:

8.W odpowiedzi na pytanie: Czy Nabywca (Gmina) będzie miał możliwość kontynuowania działalności gospodarczej związanej z darowanym majątkiem bez konieczności:

a)angażowania innych składników majątku, które nie będą przedmiotem transakcji lub

b)podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (np. zawarcia umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przejęte składniki?

wskazali Państwo:

9.W odpowiedzi na pytanie: Czy Nabywca (Gmina) w oparciu o nabyty majątek służący do prowadzenia działalności, będzie kontynuował działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim działalność była prowadzona przez Spółkę „A”?

wskazali Państwo:

10.W odpowiedzi na pytanie: Czy przekazanie składników majątkowych będących przedmiotem darowizny na rzecz Gminy będzie wiązało się z tzw. „przejściem zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę” w myśl art. 23¹ ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 277 ze zm.)?

wskazali Państwo:

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym do darowizny przedsiębiorstwa obejmującego „C” będzie miał zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, opisany zespół składników majątkowych obejmujący „C” stanowi przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 ust 1 ustawy VAT, zatem przepis ten znajdzie zastosowanie do planowanej czynności darowizny.

Uzasadnienie stanowiska własnego podatnika:

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy VAT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przywołane unormowanie stanowi implementację do krajowego porządku prawnego regulacji art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 s. 1; dalej: „Dyrektywa 112”), który wskazuje, że w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego (zdanie 1 art. 19 ww. Dyrektywy).

Definicja przedsiębiorstwa nie została w ogóle zawarta w ustawie o VAT, natomiast w ustawie o CIT, prawodawca zawarł wprost odesłanie do definicji zawartej w kodeksie cywilnym (art. 4a pkt 3 ustawy o CIT).

Skoro brak jest definicji przedsiębiorstwa w ustawie o VAT, to wyjaśnienia pojęcia „przedsiębiorstwo” w ramach wykładni systemowej należy poszukać również na gruncie Kodeksu cywilnego, ze wskazaniem na art. 55¹ KC: „Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej”.

Wymienione w normatywnej definicji przedsiębiorstwa składniki przedsiębiorstwa zostały wskazane w sposób przykładowy, a nie enumeratywny, czego dowodzi użyty w przepisie zwrot „w szczególności”. Z przywołanej definicji wynika istotna cecha wskazanego zespołu składników – muszą one stanowić zorganizowany kompleks majątkowy przeznaczony do prowadzenia określonej działalności. Poszczególne składniki majątkowe nie stanowią przypadkowego zbioru rzeczy i praw, lecz pozostają ze sobą w relacjach funkcjonalnych i organizacyjnych, które czynią z nich całość zdolną do realizacji określonej działalności.

Aby dany zespół składników majątkowych mógł być uznany za przedsiębiorstwo na gruncie ustaw podatkowych, koniecznym jest by odpowiednie zorganizowanie funkcjonale i celowościowe tych składników majątkowych umożliwiało prowadzenie działalności gospodarczej, zarówno pod kątem formalnym, jak i faktycznym. Powyższe oznacza, że zorganizowanie danego zespołu składników zapewnia spełnienie niezbędnych wymogów formalno-prawnych do prowadzania danej działalności gospodarczej (zawiera np. konieczne zezwolenia, licencje, czy koncesje), jak również umożliwia faktyczne wykonywanie danej działalności gospodarczej w oparciu o ten konkretny zespół składników majątkowych (tj. zespół ten zawiera wszystkie składniki konieczne do prowadzenia działalności).

W interpretacjach wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (przykładowo interpretacja z dnia 19 sierpnia 2022 r. sygn. 0114-KDIP1-3.4012.309.2022.2.LK) wskazuje się, że zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa decyduje pełen zakres zbywanego majątku, praw i zobowiązań, wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości. Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, że doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo.

Podobne tezy zawiera orzecznictwo sądów administracyjnych. Przykładowo w wyroku NSA z 30 czerwca 2021 r., sygn. akt I FSK 1453/19 wskazano, że istotne zatem dla oceny czynności zbycia przedsiębiorstwa jest ustalenie, czy przekazane elementy (o charakterze materialnym i niematerialnym) tworzą całość umożliwiającą nabywcy prowadzenie określonej aktywności gospodarczej. Za niewystarczające uznać należy proste porównanie katalogu składników należących do zbywcy prowadzącego przedsiębiorstwo z listą składników przekazanych nabywcy. Chodzi bowiem przede wszystkim o funkcjonalny i organizacyjny związek między nabytymi składnikami majątkowymi i niemajątkowymi, decydujący o samodzielnej realizacji celów gospodarczych.

Natomiast zgodnie z literaturą: „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” (vide: W. Pawlak [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 1 (art. 1-55(4)), red. J. Gudowski, Warszawa 2021, art. 55(1)).

W tym miejscu należy zaznaczyć, że obiekt hali zostanie przekazany Gminie wraz z wszystkimi elementami wskazanymi powyżej, a więc ruchomościami, umowami i zgromadzonymi na rachunku bankowym środkami oraz umowami w toku. Wszystkie te składniki majątku obecnie umożliwiają Spółce prowadzenie działalności gospodarczej, wobec czego brak jest podstaw by uznać, że nie mogą one zostać wykorzystane do prowadzenia działalności w tym samym zakresie.

Ponadto celem zarówno Spółki, jak i Gminy jest dalsze funkcjonowanie „C”, ponieważ stanowi ona obiekt użyteczności publicznej, służący mieszkańcom Miasta i Gminy „B”. Co więcej, obecnie hala jest objęta umową najmu z „D”. Wobec tego, przeniesienie „D” do majątku Gminy umożliwi kontynuowanie działalności gospodarczej w zakresie nie mniejszym niż obecny.

Należy podkreślić w tym miejscu kontekst biznesowy oraz regulacyjny, w jakim funkcjonują Spółka „A” w likwidacji oraz jej jedyny udziałowiec, Gmina „B”, a więc jednostka samorządu terytorialnego. Strony transakcji nie stanowią typowych w obrocie gospodarczym jednostek nastawionych na maksymalizację zysku. W przypadku ich relacji poza celem gospodarczym istnieje także aspekt realizacji ustawowych zadań własnych gminy w ramach gospodarki komunalnej.

Zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu terytorialnego reguluje ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej.

Zgodnie z art. 1 ust. 2 ww. ustawy, gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.

Ustawa o samorządzie gminnym wprost wskazuje w art. 7 ust. 1 pkt 10, że zadaniem własnym gminy jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych; jest to zakres działania „A”.

Zgodnie z art. 2 tej ustawy, gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach spółek prawa handlowego (spółek kapitałowych: akcyjnych i z ograniczoną odpowiedzialnością).

W praktyce zatem działalność Spółki i Gminy nie jest poddana regulacji jedynie ustawy Kodeks spółek handlowych, ustawy o rachunkowości, regulacji podatkowych oraz innych aktów prawnych adresowanych do wszystkich podmiotów gospodarczych w Polsce, ale także szczególnym regulacjom ustawy o gospodarce komunalnej, ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, aby wymienić tylko wiodące regulacje z zakresu gospodarki komunalnej.

Wskazane powyżej szczególne akty prawne zobowiązują w sposób szczególny podmioty zaangażowane w transakcję do kierowania się w toku działalności zasadą racjonalnego gospodarowania, tj. starają się w taki sposób alokować ograniczone zasoby, aby zoptymalizować korzyści, jakie z tego czerpią. Przy czym, zasada ta rozumiana jest w ujęciu proceduralnym, tj. odnosi się do sposobu podejmowania decyzji gospodarczej, która przybliża podmiot do najlepszego możliwego wyniku. Tym z kolei wynikiem, w świetle cytowanych przepisów, nie jest (tylko) generowanie zysków, ale właśnie zaspokajanie potrzeb ludności w zakresie usług komunalnych. 

Powyższe kwestie regulacyjne stanowią szczególnie istotne prawne uzasadnienie działań Gminy i „A” w zakresie zapewnienia ciągłości i zoptymalizowania sposobu świadczenia usług komunalnych przez spółkę komunalną, a w konsekwencji uzasadniało także podjęcie działań restrukturyzacyjnych, których wyrazem stało się otwarcie likwidacji „A”.

W przedmiotowej sprawie „D” stanowi zorganizowaną strukturę, której dominującym elementem jest najistotniejszy składnik aktywów – czyli nieruchomość zabudowana obiektem hali. Wszystkie pozostałe składniki aktywów i pasywów są powiązane funkcjonalnie z samym obiektem i służą realizacji określonego celu gospodarczego. Są to więc ruchomości stanowiące wyposażenie hali, jak i umowy związane z jej eksploatacją, udostępnieniem i obsługą. Jest to więc bez wątpienia powiązany funkcjonalnie zespół składników majątku, który obecnie służy prowadzeniu działalności gospodarczej i po jego zbyciu umożliwi prowadzenie działalności w tym samym zakresie innemu podatnikowi.

W konsekwencji, mając na uwadze wskazane okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy, należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie darowizna opisanych wyżej składników majątku w postaci przedsiębiorstwa na rzecz Gminy, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Według art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia „przedsiębiorstwo”, należy więc odwołać się odpowiednio do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

Zgodnie z art. 55¹ Kodeksu cywilnego:

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Potwierdza to art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, ustawodawca wyłączył ponadto z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie przedsiębiorstwa oraz składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Ponadto, przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy lub przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, uwzględnić należy następujące okoliczności:

-zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

-faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5(8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Ponadto, w wyroku z 21 czerwca 2012 r., sygn. akt I FSK 1586/11 NSA zauważył, że: „Sam tylko fakt wyłączenia jakiegokolwiek składnika majątku nie pozwala na stwierdzenie, że już z tego powodu przedmiotem zbycia nie jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, bowiem decydującą jest okoliczność, czy przy użyciu tej części można samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. (…) Jeśli wyłączenie określonego składnika nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części, to zbycie w takiej postaci nie podlega podatkowi od towarów i usług”.

Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę itp. na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowych realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po jego zbyciu możliwe musi być kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa czy zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z opisu sprawy wynika, że „A” w likwidacji (dalej: „A” lub „Spółka”) jest jednoosobową spółką Miasta i Gminy „B” (dalej: „Gmina”), wykonującą zadania własne Gminy w zakresie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 10 i 15 ustawy o samorządzie gminnym. Spółka oraz Gmina są czynnymi podatnikami podatku VAT.

W związku z prowadzoną działalnością Spółka jest właścicielem gruntów zabudowanych halą widowiskowo-sportową oraz lokalami użytkowymi. Hala i obiekty towarzyszące zostały oddane do użytku w latach (...).

Obiekt został wybudowany na działce przekazanej przez Gminę aportem do Spółki. Ponadto Spółka uzyskała bezzwrotną dotację na wybudowanie obiektu w kwocie (...) PLN.

Spółka jest obecnie podmiotem trwale nierentownym i właściciel – Gmina „B” zdecydowała o postawieniu jednostki w stan likwidacji. Założono jednak, że docelowo hala sportowo-widowiskowa ma pozostać w majątku Gminy, względnie – w późniejszym czasie – innej gminnej spółki komunalnej, bowiem jest obiektem użyteczności publicznej i ma w dalszym ciągu służyć mieszkańcom Gminy.

Przeniesienie obiektu na Gminę ma nastąpić nieodpłatnie – w formie umowy darowizny.

Z tego też względu, hala widowiskowo-sportowa ma zostać wyodrębniona ze Spółki i przeniesiona do Gminy. W ocenie Spółki, hala widowiskowo-sportowa stanowi zespół składników, który stanowi przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W skład zespołu składników, który Wnioskodawca poczytuje za przedsiębiorstwo wchodzi w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (nazwa przedsiębiorstwa) – „D”;

2)własność nieruchomości i ruchomości, tj.:

2.1) własność nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem (halą widowiskowo -sportową), dla której Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą o numerze (…);

2.2) własność stałego wyposażenia hali widowiskowo-sportowej, takiego jak w szczególności: (...);

3)prawa wynikające z:

3.1) umowy najmu zawartej dnia  (...) w „B” pomiędzy Wnioskodawcą a „D”, gdzie wynajmującym jest Wnioskodawca, a najemcą jest „D”; przedmiotem umowy najmu jest zaś hala widowiskowo -sportowa ulokowana na nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą o numerze (…);

3.2) umowy na obsługę księgową (rachunkową) Wnioskodawcy (...);

3.3) umowy subskrypcyjnej na usługi elektronicznego wystawiania faktur zawartej ze spółką (…);

3.4) umowy zawartej ze spółką (…), której przedmiotem jest „(…)”;

3.5) umowy na obsługę prawną, (...).;

3.6) umowy na reprezentację w sporze sądowym, zawartej z Kancelarią Radców Prawnych (…);

3.7) polisy ubezpieczeniowej (…), zawartej (…), gdzie ubezpieczonym jest Wnioskodawca, a ubezpieczającym „D”;

3.8) umowy rachunku bankowego, zawartej z (…).

4)środki pieniężne na rachunku bankowym w kwocie ok. (...) złotych;

5)prawa autorskie majątkowe do projektu hali widowiskowo-sportowej i innych dokumentów niezbędnych do jej wzniesienia;

6)dokumenty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (księgi rachunkowe prowadzi biuro rachunkowe obsługujące Wnioskodawcę na mocy umowy, o której mowa w ust. 3.2.).

Przedmiot darowizny na rzecz Gminy opisany szczegółowo w stanie faktycznym będzie w ocenie Wnioskodawcy stanowił przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny, tj. obejmował będzie w szczególności:

-oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo;

-własność nieruchomości (hali sportowej) oraz ruchomości (wyposażenia obiektu sportowego);

-prawa wynikające z umów najmu;

-środki pieniężne;

-prawa autorskie do dokumentacji budowlanej obiektu;

-tajemnice przedsiębiorstwa;

-księgi i wszelkie dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przedmiotem darowizny będą wszystkie składniki materialne i niematerialne wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę.

Po przekazaniu wszystkich składników Spółka nie będzie posiadała żadnych składników majątku.

Po przekazaniu darowizny Spółka nie będzie prowadziła działalności gospodarczej. „A” aktualnie znajduje się w procesie likwidacji.

Na nabywcę (Gminę) przejdą wszystkie zobowiązania związane z przekazywanym majątkiem.

Przedmiot darowizny, w momencie dokonania darowizny, będzie stanowił zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych i będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze.

Nabywca (Gmina) będzie miał możliwość kontynuowania działalności gospodarczej związanej z darowanym majątkiem bez konieczności angażowania innych składników majątku, które nie będą przedmiotem transakcji lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (np. zawarcia umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przejęte składniki.

Nabywca (Gmina) w oparciu o nabyty majątek służący do prowadzenia działalności, będzie kontynuował działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim działalność była prowadzona przez Spółkę.

Wnioskodawca aktualnie nie zatrudnia pracowników w oparciu o umowy o pracę/o dzieło/zlecenie.

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą wskazania, czy do darowizny przedsiębiorstwa obejmującego „D”, będzie miał zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wskazać należy, że zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do zbycia przedsiębiorstwa, decyduje zakres zbywanego majątku, zakres praw i zobowiązań, ponadto decydujące jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług okolicznością determinującą możliwość wyłączenia, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, stosowania przepisów ustawy do czynności zbycia określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest takie ich zorganizowanie, żeby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej. Zespół składników materialnych i niematerialnych obejmować powinien elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem przepisy ustawy nie miały zastosowania do zbywanego mienia, musi ono obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w jego skład muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Analiza opisanego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prawa, prowadzi do stwierdzenia, że planowana transakcja darowizny zespołu składników materialnych i niematerialnych obejmującego Halę Widowiskowo-Sportową, o którym mowa we wniosku, będzie wyłączona spod zakresu ustawy na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, jako zbycie przedsiębiorstwa.

Jak wskazali Państwo bowiem w opisie sprawy oraz uzupełnieniu wniosku, że przedmiotem darowizny będą wszystkie składniki materialne i niematerialne wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę. Przedmiot darowizny, w momencie dokonania darowizny, będzie stanowił zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych i będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze. Nabywca (Gmina) będzie miał możliwość kontynuowania działalności gospodarczej związanej z darowanym majątkiem bez konieczności angażowania innych składników majątku, które nie będą przedmiotem transakcji lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (np. zawarcia umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przejęte składniki. Nabywca (Gmina) w oparciu o nabyty majątek służący do prowadzenia działalności, będzie kontynuował działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim działalność była prowadzona przez Państwa.

Wobec powyższego, będący przedmiotem opisanej transakcji zespół składników stanowił będzie zorganizowany kompleks majątkowy, którego zbycie nastąpi w sposób umożliwiający samodzielne funkcjonowanie i płynną kontynuację uprzednio prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej.

Kierując się zatem przedstawionym powyżej opisem sprawy stwierdzić należy, że w rozpatrywanym przypadku zostaną spełnione wszystkie przesłanki do uznania zespołu opisanych składników, wchodzących w skład prowadzonej przez Państwa działalności, za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Tym samym, planowana przez Państwa darowizna całego majątku Państwa przedsiębiorstwa będzie stanowiła transakcję, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy oraz na tej podstawie będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, stwierdzić należy, że do darowizny przedsiębiorstwa obejmującego „D” będzie miał zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do nterpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.