Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, usług likwidatora funduszy oraz reprezentującego fundusze. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest bankiem krajowym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Bank jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest świadczenie usług finansowych, zwolnionych z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-40 oraz pkt 41 ustawy o VAT. Bank prowadzi działalność w zakresie obsługi klientów detalicznych, a także firm w segmentach mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz bankowości korporacyjnej. Oferta Banku obejmuje m.in. produkty kredytowe, oszczędnościowe, a także inwestycyjne.

Dodatkowo Bank, działając jako depozytariusz, zawiera umowy o wykonywanie funkcji depozytariusza funduszu inwestycyjnego, zgodnie z ustawą z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (dalej: „UFI”).

Na podstawie art. 248 ust. 1 UFI, Bank pełniący funkcje depozytariusza może zostać likwidatorem funduszu inwestycyjnego. W myśl § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 czerwca 2005 r. w sprawie trybu likwidacji funduszy inwestycyjnych (dalej: „Rozporządzenie”) z dniem otwarcia likwidacji funduszu likwidatorowi przysługują wyłączne prawa do reprezentowania funduszu i zarządzania funduszem.

Likwidacja funduszu inwestycyjnego polega, zgodnie z art. 249 ust. 1 UFI, na zbyciu jego aktywów, ściągnięciu należności funduszu, zaspokojeniu wierzycieli funduszu i umorzeniu jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych przez wypłatę uzyskanych środków pieniężnych uczestnikom funduszu, proporcjonalnie do liczby posiadanych przez nich jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych.

Ponadto Bank jako depozytariusz może przejąć obowiązki w zakresie reprezentowania funduszu inwestycyjnego w przypadku wydania decyzji o cofnięciu zezwolenia na działalność towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Zgodnie bowiem z art. 68 ust. 1 zdanie pierwsze UFI, od dnia wydania decyzji o cofnięciu zezwolenia na wykonywanie działalności przez towarzystwo lub od dnia wygaśnięcia takiego zezwolenia fundusz inwestycyjny jest reprezentowany przez depozytariusza, z zastrzeżeniem art. 68a.

Bank za wykonywanie funkcji likwidatora funduszu inwestycyjnego (dalej łącznie: „funkcja likwidatora funduszy”) oraz za przejęcie funkcji reprezentującego i zarządzającego funduszem inwestycyjnym w przypadkach, o których mowa w art. 68 ust. 1 UFI (dalej łącznie: „funkcja reprezentującego fundusz”) ustala odrębne wynagrodzenie. Jednocześnie w trakcie pełnienia funkcji likwidatora funduszy lub reprezentującego fundusz, Bank nadal pełni funkcje depozytariusza.

W ramach usług likwidatora funduszy inwestycyjnych Bank jako likwidator wykonuje czynności opisane w art. 249-251 UFI oraz w Rozporządzeniu, w tym w szczególności:

1)reprezentuje i zarządza funduszem;

2)ogłasza otwarcie likwidacji funduszu;

3)sporządza sprawozdanie finansowe na dzień otwarcia likwidacji funduszu;

4)w przypadku gdy likwidacja funduszu trwa ponad 6 miesięcy, sporządza i ogłasza w sposób określony w statucie funduszu informacje półroczne o stanie likwidacji funduszu;

5)zbywa aktywa likwidowanego funduszu;

6)ściąga należności funduszu,

7)dokonuje zaspokojenia wierzycieli funduszu i umorzenia jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych przez wypłatę uzyskanych środków pieniężnych uczestnikom funduszu, proporcjonalnie do liczby posiadanych przez nich jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych;

8)sporządza i przekazuje do Komisji Nadzoru Finansowego harmonogram oraz sposób dokonywania czynności związanych z likwidacją funduszu;

9)sporządza i dostarcza Komisji Nadzoru Finansowego miesięczne informacje dotyczące m.in. zbytych aktywów, czy też sumy roszczeń zaspokojonych w danym miesiącu;

10)po wykonaniu czynności wskazanych w art. 249 UFI, sporządza sprawozdanie finansowe i przedstawia sporządzone sprawozdanie podmiotowi uprawnionemu do badania sprawozdania finansowego, a kopię tego sprawozdania przekazuje Komisji Nadzoru Finansowego;

11)po wykreśleniu funduszu z rejestru funduszy inwestycyjnych przekazuje towarzystwu funduszy inwestycyjnych nośniki informacji otrzymane na podstawie spisu zdawczoodbiorczego.

Przejęcie funkcji reprezentującego fundusz może nastąpić w szczególnych przypadkach określonych dla funduszy inwestycyjnych. Zgodnie z art. 68 UFI od dnia wydania decyzji o cofnięciu zezwolenia na wykonywanie działalności przez towarzystwo lub od dnia wygaśnięcia takiego zezwolenia fundusz inwestycyjny jest reprezentowany przez depozytariusza.

Bank pełniąc funkcje reprezentującego fundusz wykonuje w szczególności następujące czynności:

1)reprezentuje fundusz wobec osób trzecich;

2)zarządza aktywami funduszu, w tym w szczególności już istniejącymi inwestycjami;

3)podejmuje wszystkie niezbędne czynności mające na celu ściągnięcie należności Funduszu i zaspokojenie zobowiązań funduszu względem uczestników funduszu;

4)zapewnia, aby fundusz realizował w terminie zlecenia odkupienia jednostek uczestnictwa albo wykupu certyfikatów inwestycyjnych, o ile nastąpiło wznowienie odkupywania jednostek uczestnictwa funduszu lub została podjęta decyzja o wykupie certyfikatów inwestycyjnych.

Bank chciałby wskazać, że świadczy i będzie świadczył ww. usługi jedynie na rzecz funduszy inwestycyjnych, których siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pytanie

Czy świadczone przez Bank usługi w ramach pełnienia funkcji likwidatora funduszy oraz funkcji reprezentującego fundusz są zwolnione od podatku VAT jako usługi zarządzania funduszami na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone przez Bank usługi w ramach pełnienia funkcji likwidatora funduszy oraz funkcji reprezentującego fundusz są zwolnione od podatku VAT, jako usługi zarządzania funduszami na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Przepisy ustawy o VAT oraz rozporządzeń wykonawczych do niej, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

a)funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,

b)portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,

c)ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,

d)otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,

e)pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,

f)obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez CCP, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami,

g)pracowniczymi planami kapitałowymi, w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 46, 1723 i 1941).

Przepisy ustanawiające określone zwolnienia stanowią przy tym pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Powołany art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: „Dyrektywa VAT”), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają transakcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Analizując regulacje dotyczącą ww. zwolnienia zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, pojęcie usługi zarządzania funduszami nie zostało prawnie zdefiniowanie. Z uwagi na to, zasadne jest więc odniesienie się w pierwszej kolejności do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (dalej: „Dyrektywa UCITS”). Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy UCITS, działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.

Zgodnie z treścią załącznika II, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:

1.zarządzanie inwestycjami,

2.administrację:

a.obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;

b.zapytania klientów;

c.wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

d.monitorowanie przestrzegania uregulowań;

e.prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

f.wypłata zysków;

g.emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;

h.rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

i.prowadzenie ksiąg,

3.wprowadzanie do obrotu.

Wskazówek interpretacyjnych co do sposobu wykładni ww. terminu dostarcza również bogate orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”). Przykładowo:

1.W wyroku z 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 Abbey National, TSUE stwierdził: „transakcje, których dotyczy zwolnienie, są to typowe czynności dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej Dyrektywy, poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje także czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej dyrektywy 85/611 w rubryce „Administracja”, a które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania”.

2.W wyroku z 7 marca 2014 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft für Börsenkommunikation mbH v. Finanzamt Bayreuth) TSUE podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym” i stwierdził: „okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy (...) Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit.d.”.

3.W wyroku z 2 lipca 2020 r. w sprawie C-231/19 TSUE (Blackrock Investment Management) podkreślił, iż aby „zarządzania świadczone przez osobę trzecią można było zakwalifikować jako transakcje podlegające zwolnieniu w rozumieniu tego przepisu, muszą one stanowić w globalnej ocenie odrębną całość oraz spełniać szczególne i istotne funkcje z zakresu zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi”.

4.W wyroku z 13 marca 2014 r. w sprawie C-464/12 ATP PensionService A/S przeciwko Skatteministeriet, wskazano że „celem zwolnienia od opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem specjalnymi funduszami inwestycyjnymi jest między innymi ułatwienie inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, bez ponoszenia kosztów podatku VAT, i zapewnienie w ten sposób neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między bezpośrednim inwestowaniem w papiery wartościowe a inwestowaniem w nie za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania”.

Z powyższych orzeczeń TSUE wynika, że zakres definicyjny pojęcia zarządzania nie ogranicza się jedynie do zarządzania zbiorowym portfelem, ale obejmuje m.in. czynności zarządzania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, a nawet czynności doradcze i informacyjne o ile spełniają szczególną i istotną funkcje z zakresu zarządzania.

Funkcja likwidatora funduszy

A zatem przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, zdaniem Banku usługi świadczone w ramach funkcji likwidatora funduszy mieszczą się w zakresie usług zarządzania i jednocześnie pełnią szczególne i istotne funkcje z zakresu zarządzania funduszami. W przypadku funkcji likwidatora funduszy czynności Banku zgodnie z powołanym art. 249 ust. 1 UFI obejmują m.in. zbycie aktywów funduszu, ściągnięciu należności funduszu, zaspokojeniu wierzycieli funduszu i umorzeniu jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych przez wypłatę uzyskanych środków pieniężnych uczestnikom funduszu, proporcjonalnie do liczby posiadanych przez nich jednostek uczestnictwa. Tym samym, Bank jako likwidator funduszu pełni typowe funkcje zarządzającego funduszem, wykonując czynności prowadzące do zakończenia inwestycji takie jak czynności polegające na zbywaniu aktywów, umarzaniu jednostek i wypłacie środków uczestnikom funduszu. Czynności te są co do zasady wykonywane przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych w trakcie zwykłego funkcjonowania funduszy.

W ocenie Wnioskodawcy, za zwolnieniem od VAT wyżej wymienionych czynności związanych z likwidacją funduszy przemawia również wskazany przez TSUE cel zwolnienia usług zarządzania funduszy jakim jest ułatwienie inwestowania w papiery wartościowe za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, bez ponoszenia kosztów podatku VAT i zapewnienie w ten sposób neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między bezpośrednim inwestowaniem w papiery wartościowe a inwestowaniem w nie za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Jak już bowiem zostało wskazane wyżej zadaniem Banku jako likwidatora jest dokonanie czynności związanych z zakończeniem inwestycji i wypłatą środków pieniężnych uczestnikom funduszu. Potencjalne opodatkowanie czynności związanych z likwidacją funduszy wiązałoby się z ekonomicznym obciążeniem kosztami podatku VAT uczestników likwidowanego funduszu, co byłoby sprzeczne z powyższym celem zwolnienia.

Także brzmienie przepisów wykonawczych w sprawie trybu likwidacji funduszy potwierdza, iż czynności wykonywane przez Wnioskodawcę stanowią zarządzanie funduszem. Zgodnie z § 4 Rozporządzenia z dniem otwarcia likwidacji funduszu likwidatorowi przysługują wyłączne prawa do reprezentowania funduszu i zarządzania funduszem. Tym samym, Bank występując w roli likwidatora funduszu jest jedynym podmiotem uprawnionym do reprezentowania i zarządzania funduszem inwestycyjnym.

Funkcja reprezentującego fundusz

Zdaniem Wnioskodawcy, również usługi wykonywane przez Bank w ramach funkcji reprezentującego fundusz powinny korzystać ze zwolnienia od VAT na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT jako usługi zarządzania funduszem. Fundusze inwestycyjne mimo, iż posiadają osobowość prawną, to nie posiadają struktur organizacyjnych zbliżonych do spółek kapitałowych lub fundacji, w tym nie posiadają takich organów jak zarząd.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 UFI towarzystwo tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi. Tym samym, to towarzystwo pełni funkcje organu funduszu uprawnionego do reprezentowania i zarządzania funduszem. Jednocześnie powołany w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego art. 68 UFI dotyczy sytuacji nadzwyczajnej, w której towarzystwo traci swoje uprawnienia i jednocześnie fundusz traci organ odpowiedzialny za jego reprezentowanie i sprawowanie nad nim zarządu. W takich przypadkach od dnia wejścia w życie decyzji o cofnięciu zezwolenia na utworzenie towarzystwa, fundusz jest reprezentowany przez depozytariusza. Innymi słowy, Bank przejmuje funkcje reprezentującego fundusz w czasie, w którym żaden inny podmiot (w tym również towarzystwo) nie zarządza funduszem.

Jednocześnie zgodnie z art. 68 ust. 6 UFI, depozytariusz, reprezentując fundusz inwestycyjny w przypadku, o którym mowa w ust. 1 lub 1c, jest obowiązany do wykonywania czynności związanych z reprezentacją funduszu inwestycyjnego z zachowaniem należytej staranności oraz z uwzględnieniem interesu uczestników funduszu, w tym do niezwłocznego przejęcia dokumentów oraz innych nośników informacji dotyczących funduszu inwestycyjnego od towarzystwa lub innych podmiotów, w których posiadaniu takie dokumenty lub nośniki informacji się znajdują, do podejmowania niezwłocznie wszystkich niezbędnych czynności mających na celu ściągnięcie należności funduszu inwestycyjnego i zaspokojenie zobowiązań funduszu inwestycyjnego względem uczestników funduszu lub innego funduszu inwestycyjnego oraz do zapewnienia, aby fundusz inwestycyjny realizował w terminie zlecenia odkupienia jednostek uczestnictwa albo wykupu certyfikatów inwestycyjnych, o ile nastąpiło wznowienie odkupywania jednostek uczestnictwa funduszu lub została podjęta decyzja o wykupie certyfikatów inwestycyjnych. Czynności związane z zapewnieniem realizacji odkupu jednostek uczestnictwa albo wykupu certyfikatów inwestycyjnych, czy też zaspokojenie zobowiązań funduszu względem uczestnika są typowymi czynnościami wykonywanymi przez towarzystwo.

A zatem zakres działalności wykonywany przez depozytariusza w ramach pełnienia funkcji reprezentującego fundusz, obejmuje w praktyce wykonywanie funkcji towarzystwa, które utraciło prawo wykonywania działalności, a tym samym zarządzania funduszem i w gruncie rzeczy polega właśnie na czasowym zarządzaniu danym funduszem.

Ponadto czynności wykonywane przez depozytariusza w sytuacji określonej w art. 68 ust. 1 UFI są wyraźnie oddzielone od typowych czynności depozytariusza. Wskazuje na to również art. 68 ust. 7 UFI, zgodnie z którym depozytariusz w okresie wykonywania funkcji, o której mowa w ust. 1 lub 1c, obowiązany jest do jej oddzielenia pod względem organizacyjnym i technicznym od wykonywania funkcji depozytariusza, o której mowa w art. 72.

Powyżej prezentowane przez Wnioskodawcę argumenty znajdują również potwierdzenie w stanowiskach organów podatkowych prezentowanych w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 22 września 2022 r. sygn. 0111-KDIB3-1.4012.469.2022.1.IK, stwierdził, że „(...) czynności wykonywane przez depozytariusza związane ze sprawowaniem funkcji likwidatora funduszu inwestycyjnego, nie stanowią wyłącznie czynności kontrolnych i nadzorczych nad działalnością funduszy, lecz stanowią czynności charakterystyczne dla zarządzania funduszem. Jak wynika z cyt. wyżej przepisów, z dniem rozpoczęcia likwidacji funduszu inwestycyjnego, funkcję reprezentacji funduszu wobec osób trzecich przejmuje likwidator funduszu. Jedynym podmiotem uprawnionym do reprezentowania funduszu i zarządzania nim staje się likwidator”.

Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 23 października 2015 r. sygn. IPPP1/4512-834/15-2/AS stwierdził, że „ (...) stanowisko Wnioskodawcy, że czynności Banku-depozytariusza, polegające na pełnieniu funkcji likwidatora funduszu inwestycyjnego bądź pracowniczego funduszu emerytalnego oraz funkcji reprezentującego oraz zarządzającego funduszem inwestycyjnym lub emerytalnym na podstawie art. 68 ust. 1 ustawy o FI i art. 64 ust. 1 ustawy o FE, korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, należało uznać za prawidłowe”.

Podsumowując czynności wykonywane przez Bank w ramach funkcji likwidatora funduszy lub funkcji reprezentującego fundusz stanowią czynności charakterystyczne dla zarządzania funduszem i podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy:

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy:

Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu:

Powyższe przepisy umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku - w tym m.in. właśnie usług zarządzania określonych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowani jako podatnik VAT czynny.

Działając jako depozytariusz, zawierają Państwo umowy o wykonywanie funkcji depozytariusza funduszu inwestycyjnego, zgodnie z ustawą o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Pełniąc funkcje depozytariusza mogą Państwo zostać likwidatorem funduszu inwestycyjnego. Ponadto jako depozytariusz mogą Państwo przejąć obowiązki w zakresie reprezentowania funduszu inwestycyjnego w przypadku wydania decyzji o cofnięciu zezwolenia na działalność towarzystwa funduszy inwestycyjnych.

Za wykonywanie funkcji likwidatora funduszu inwestycyjnego oraz za przejęcie funkcji reprezentującego i zarządzającego funduszem inwestycyjnym w przypadkach, o których mowa w art. 68 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, ustalają Państwo odrębne wynagrodzenie. Jednocześnie w trakcie pełnienia funkcji likwidatora funduszy lub reprezentującego fundusz, nadal pełnią Państwo funkcje depozytariusza.

W ramach usług likwidatora funduszy inwestycyjnych jako likwidator wykonują Państwo czynności opisane w art. 249-251 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz w rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie trybu likwidacji funduszy inwestycyjnych, w tym w szczególności:

1)reprezentują i zarządzają funduszem;

2)ogłaszają otwarcie likwidacji funduszu;

3)sporządzają sprawozdanie finansowe na dzień otwarcia likwidacji funduszu;

4)w przypadku gdy likwidacja funduszu trwa ponad 6 miesięcy, sporządzają i ogłaszają w sposób określony w statucie funduszu informacje półroczne o stanie likwidacji funduszu;

5)zbywają aktywa likwidowanego funduszu;

6)ściągają należności funduszu,

7)dokonują zaspokojenia wierzycieli funduszu i umorzenia jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych przez wypłatę uzyskanych środków pieniężnych uczestnikom funduszu, proporcjonalnie do liczby posiadanych przez nich jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych;

8)sporządzają i przekazują do Komisji Nadzoru Finansowego harmonogram oraz sposób dokonywania czynności związanych z likwidacją funduszu;

9)sporządzają i dostarczają Komisji Nadzoru Finansowego miesięczne informacje dotyczące m.in. zbytych aktywów, czy też sumy roszczeń zaspokojonych w danym miesiącu;

10)po wykonaniu czynności wskazanych w art. 249 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, sporządzają sprawozdanie finansowe i przedstawiają sporządzone sprawozdanie podmiotowi uprawnionemu do badania sprawozdania finansowego, a kopię tego sprawozdania przekazuje Komisji Nadzoru Finansowego;

11)po wykreśleniu funduszu z rejestru funduszy inwestycyjnych przekazują towarzystwu funduszy inwestycyjnych nośniki informacji otrzymane na podstawie spisu zdawczoodbiorczego.

Pełniąc funkcje reprezentującego fundusz wykonują Państwo w szczególności następujące czynności:

1)reprezentują fundusz wobec osób trzecich;

2)zarządzają aktywami funduszu, w tym w szczególności już istniejącymi inwestycjami;

3)podejmują wszystkie niezbędne czynności mające na celu ściągnięcie należności Funduszu i zaspokojenie zobowiązań funduszu względem uczestników funduszu;

4)zapewniają, aby fundusz realizował w terminie zlecenia odkupienia jednostek uczestnictwa albo wykupu certyfikatów inwestycyjnych, o ile nastąpiło wznowienie odkupywania jednostek uczestnictwa funduszu lub została podjęta decyzja o wykupie certyfikatów inwestycyjnych.

Państwa wątpliwości w tej sprawie dotyczą kwestii zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 usług wykonywanych w ramach funkcji likwidatora funduszy oraz funkcji reprezentującego fundusz.

W odniesieniu do kwestii objętej zakresem pytania, należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a), b) ustawy, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

1)przedmiotowego - świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania, oraz

2)podmiotowego - ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu m.in. do:

• funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
• portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej lub ich części,

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym,

W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE:

Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:

Wskazana wyżej definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy.

Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1034 ze zm.) - dalej jako u.f.i., a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.

Zgodnie z art. 1 u.f.i.:

W myśl art. 38 ust. 1 u.f.i.:

Jak stanowi art. 39 ust. 1 u.f.i.:

Natomiast art. 5 u.f.i. stanowi, że:

Z kolei, zgodnie z art. 2 pkt 9 u.f.i.:

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 7 u.f.i.:

U.f.i. wyraźnie rozróżnia zatem pojęcie „funduszu inwestycyjnego” oraz „funduszu zagranicznego”.

Zagraniczne alternatywne fundusze inwestycyjne zostały zdefiniowane w u.f.i. pod pojęciem „unijnego AFI”.

Zgodnie z art. 2 pkt 10b u.f.i.:

Natomiast na potrzeby u.f.i. za alternatywny fundusz inwestycyjny uznaje się fundusze inwestycyjne typu „specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty” oraz „fundusz inwestycyjny zamknięty” (art. 3 ust. 4 pkt 2 u.f.i.) oraz alternatywną spółkę inwestycyjną (art. 8a ust. 1 u.f.i.).

Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy.

Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.

Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

W myśl art. 3 ust. 1 u.f.i.:

Jak stanowi art. 3 ust. 3 u.f.i.:

Stosownie z art. 3 ust. 4 u.f.i.:

Jak stanowi art. 4 ust. 1 u.f.i.:

Zgodnie z art. 4 ust. 1a u.f.i.:

W analizowanej sprawie, w ramach prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej jako depozytariusz, zawierają Państwo umowy o wykonywanie funkcji depozytariusza funduszu inwestycyjnego, zgodnie z ustawą o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Jako pełniący funkcje depozytariusza mogą Państwo dodatkowo zostać likwidatorem funduszu inwestycyjnego. Ponadto jako depozytariusz mogą Państwo przejąć obowiązki w zakresie reprezentowania funduszu inwestycyjnego w przypadku wydania decyzji o cofnięciu zezwolenia na działalność towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Świadczą i będą Państwo świadczyli ww. usługi jedynie na rzecz funduszy inwestycyjnych, których siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jednym z warunków, określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (lit. a), a także usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej lub ich częścią (lit. b).

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że świadczone przez Państwa usługi będą spełniały warunek podmiotowy, o którym mowa w ww. art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.

Zatem aby ocenić czy świadczone przez Państwa usługi będą korzystały ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy należy przeanalizować, czy drugi z warunków - warunek przedmiotowy zostanie spełniony.

W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są ponadto orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przykładowo w orzeczeniu z 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert S.A. (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: „Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Moim zdaniem, transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi”.

W wyroku z 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise, TSUE wskazał, że pojęcie „zarządzania” funduszami powierniczymi, o którym mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawach harmonizacji państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwo członkowskie. Trybunał stwierdził: „transakcje, których dotyczy zwolnienie, są to typowe czynności dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej Dyrektywy, poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje także czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej dyrektywy 85/611 w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania”.

Ponadto w ww. wyroku TSUE bezpośrednio odniósł się do usług świadczonych przez depozytariuszy i wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami nie obejmuje obowiązków wypełnianych przez depozytariusza, takich jak te wymienione w art. 7 ust. 1 i 3 oraz art. 14 ust. 1 i 3 dyrektywy 85/611 w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe. Czynności wykonywane przez depozytariusza funduszu w zakresie przechowywania aktywów oraz zapewnienia zgodności działalności funduszu z przepisami prawa oraz dokumentami założycielskimi funduszu nie stanowią bowiem zarządzania przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, lecz kontrolę i nadzór nad ich działalnością, przy czym zamierzonym ich celem jest zapewnienie, aby zarządzanie przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania odbywało się zgodnie z prawem.

Przenosząc powyższe wyjaśnienia na grunt analizowanej sprawy należy wskazać, że depozytariusz jest podmiotem wybranym do wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie o funduszach inwestycyjnych. Podstawowymi usługami świadczonymi przez depozytariuszy są: sprawowanie pieczy nad aktywami funduszu, czynności kontrolno-nadzorcze oraz wykonywanie poleceń funduszu. W odniesieniu do tych czynności, zgodnie z tezami ww. wyroku TSUE, zwolnienie określone na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy nie ma zastosowania, gdyż stanowią one jedynie kontrolę i nadzór nad działalnością funduszy, a ich celem jest zapewnienie, aby zarządzanie funduszami odbywało się zgodnie z prawem.

Wskazać jednak należy, że poza wyżej wymienionymi czynnościami depozytariusz posiada dodatkowe obowiązki. Są one związane ze sprawowaniem funkcji likwidatora funduszu oraz reprezentacją funduszu i zostały określone w przepisach art. 248 i 249 u.f.i., natomiast obowiązki dotyczące cofnięcia lub wygaśnięcia zezwolenia na działalność towarzystwa są wskazane w przepisach art. 68 i 68a u.f.i.

Stosownie do art. 248 ust. 1 u.f.i.:

Zgodnie z art. 249 ust. 1 u.f.i.:

Zgodnie z art. 68 ust. 1 u.f.i.:

Natomiast w myśl art. 68a u.f.i.:

Ponadto, w myśl § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 czerwca 2005 r. w sprawie trybu likwidacji funduszy inwestycyjnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 114 poz. 963 ze. zm.):

W mojej ocenie czynności wykonywane przez depozytariusza związane ze sprawowaniem funkcji likwidatora funduszy oraz reprezentacją funduszu, nie stanowią/nie będą stanowiły wyłącznie czynności kontrolnych i nadzorczych nad działalnością funduszy, lecz stanowią czynności charakterystyczne dla zarządzania funduszem. Jak wynika z cyt. wyżej przepisów, z dniem rozpoczęcia likwidacji funduszu inwestycyjnego, funkcję reprezentacji funduszu wobec osób trzecich przejmuje likwidator funduszu. Jedynym podmiotem uprawnionym do reprezentowania funduszu i zarządzania nim staje się likwidator.

Zatem od dnia rozpoczęcia likwidacji wyłącznie likwidator jest uprawniony i zobowiązany do zarządzania funduszem oraz do jego reprezentowania, w szczególności w zakresie dokonywania w imieniu funduszu czynności wskazanych w art. 249 ust. 1 u.f.i.

Do zadań likwidatora funduszu inwestycyjnego należy zbywanie jego aktywów, ściągnie należności funduszu, zaspokojenie wierzycieli funduszu i umorzeniu jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych przez wypłatę uzyskanych środków pieniężnych uczestnikom funduszu, proporcjonalnie do liczby posiadanych przez nich jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych. Ponadto depozytariusz, reprezentując fundusz, jest obowiązany do wykonywania czynności związanych z reprezentacją i zarządzaniem funduszem z zachowaniem należytej staranności oraz z uwzględnieniem interesu członków funduszu. Depozytariusz w okresie wykonywania tych funkcji jest zobowiązany do jej oddzielenia pod względem organizacyjnym i technicznym od podstawowych obowiązków wykonywanych przez depozytariusza. Dodatkowo, jak wskazali Państwo we wniosku, za pełnienie funkcji likwidatora oraz reprezentację funduszu, ustalają Państwo odrębne wynagrodzenie.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów jak również orzecznictwo TSUE należy stwierdzić, że usługi likwidatora funduszy oraz reprezentującego fundusze, które świadczą/będą Państwo świadczyli na rzecz funduszy mieszczą się/będą się mieściły w zakresie czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy. W konsekwencji, podlegają/będą podlegały zwolnieniu od podatku VAT na podstawie ww. artykułu.

Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

• stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
• zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…), (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.