
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:
- prawidłowe w zakresie braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży działki nr 1,
- nieprawidłowe w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT darowizny działek nr 2, 3 i 4 na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 marca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 10 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży oraz darowizny działek. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 4 maja 2025 r. (data wpływu 8 maja 2025 r.) oraz pismem z 12 czerwca 2025 r. (data wpływu 18 czerwca 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Pani A.A. (dalej również jako Wnioskodawczyni), polski rezydent podatkowy, jest współwłaścicielką udziału 1/2 działki gruntu nr 5 obręb (...) położonej przy ul. (…) oraz współwłaścicielką działek 1, 2, 3 i 4 położonych przy ul. (…). Wnioskodawczyni pozostaje w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.
Udział 1/2 w działce 5 oraz działki 1, 2, 3 i 4 stanowią majątek wspólny małżonków, tj. Wnioskodawczyni i Jej męża. Pozostałymi współwłaścicielami działki 5 w udziałach po ¼ są synowie Wnioskodawczyni.
Działka 5 powstała wskutek połączenia, na wniosek Wnioskodawczyni i pozostałych współwłaścicieli, działek 6, 7, 8 i 9, zawiadomieniem Starosty Powiatu (…) z 15 sierpnia 2015 r. Wnioskodawczyni nabyła udział 1/2 w działkach 9 i 7 na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w (…) z 4 listopada 1999 r., stwierdzającego nabycie spadku po zmarłym synu. Z kolei udział 1/2 w działkach 6 i 8 nabyła od Miasta Gminy (…) aktami notarialnymi (…) z 26 listopada 1999 r. w trybie bezprzetargowym na poprawę zagospodarowania działek 9 i 7.
Udziały w działkach 6, 7, 8 i 9 zostały przez Wnioskodawczynię nabyte do majątku wspólnego małżonków, nie stanowiły, ani nie stanowią majątku przedsiębiorstwa żadnego ze współwłaścicieli.
Faktycznie na ww. działkach, jak i na działce 5 nie była prowadzona działalność gospodarcza.
Działka nie była i nie jest przedmiotem najmu ani dzierżawy. Na dzień złożenia wniosku działka nie jest zabudowana. Od momentu nabycia udziału 1/2 w działkach 6, 7, 8 i 9 w 1999 r. Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi współwłaścicielami podejmowali następujące czynności prawne: 24 maja 2013 r. Wnioskodawczyni i pozostali współwłaściciele zawarli umowę ustanowienia służebności przechodu i przejazdu przez sąsiednią działkę, co spowodowało, że działka 5 uzyskała dostęp do drogi krajowej nr 6.
W 2013 roku współwłaściciele złożyli wniosek o wydanie warunków zabudowy dla budowy budynku magazynowego z częścią socjalno - biurową o powierzchni użytkowej około 3.900 m2 na działkach 6, 7 i 8. Inwestycja z założenia miała być realizowana ze środków prywatnych i być przedmiotem najmu/dzierżawy. 19 grudnia 2014 r. Burmistrz (…) wydał decyzję o warunkach zabudowy dla ww. inwestycji. Wnioskodawczyni, ani inni współwłaściciele, nie wystąpili jednak o uzyskanie pozwolenia na budowę. Prace budowlane nie były tam prowadzone, działka pozostaje niezabudowana.
W sierpniu 2015 r. współwłaściciele wystąpili z wnioskiem o połączenie działek 6, 7, 8 i 9 w jedną działkę. 14 sierpnia 2015 r. Starosta Powiatu (…) zawiadomił o połączeniu działek, z zachowaniem ich dotychczasowej łącznej powierzchni.
W sierpniu 2016 r. Burmistrz (…) poinformował współwłaścicieli o zamiarze przejęcia przez Miasto (…) części działki 5 w celu realizacji budowy drogi dojazdowej do działek 10 i 11. Z działki wydzielono 3 działki na realizacje celu publicznego, które zostały przejęte przez Miasto 3 marca 2017 r. Za przejęcie części działek współwłaścicielom przyznano odszkodowanie, które wypłacono w 2022 roku.
Uchwałą z 11 września 2023 r. Nr (…) Rada Miejska w (…) przyjęła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru w rejonie ulicy (…), zgodnie z którą działka 5 została sklasyfikowana w MPZP jako teren zabudowy usługowej, produkcyjnej i magazynowej. Wnioskodawczyni, ani pozostali współwłaściciele, nie wnioskowali o objęcie działki 5 MPZP.
Do działki jest doprowadzona sieć wodno - kanalizacyjna, która została wybudowana przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w (…) Sp. z o.o. w ramach projektu budowy sieci wodociągowej DN 300 mm w obrębie (...), a działka 5 została objęta tym projektem.
Wnioskodawczyni, ani inni współwłaściciele, nie inicjowali budowy tej sieci.
Działka leży w zasięgu infrastruktury energetycznej - działka posiada warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej wydane na wniosek Wnioskodawczyni i pozostałych współwłaścicieli 6 maja 2013 r. przez dysponenta tej sieci spółkę (…) S.A.
Działka leży w zasięgu sieci gazowej średniego ciśnienia, która to sieć została wybudowana w ramach realizacji inwestycji celu publicznego z wniosku (…) Sp. z o.o.
Działki 1, 2, 3 i 4 powstały na skutek podziału działki 12, którą Pani A.A. nabyła wraz z mężem do majątku prywatnego małżonków od Gminy Miasta (…) w 1994 r. Zarówno w roku nabycia, jak i obecnie działki nie stanowią majątku przedsiębiorstwa. Przy nabyciu nie przysługiwało kupującym prawo do odliczenia VAT. Na jednej z działek powstałych na skutek podziału (działka 15, nieobjęta wnioskiem) małżonkowie wybudowali budynek, który był wykorzystywany w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej PHU B. początkowo do prowadzenia tam hurtowni alkoholi, później w całości wynajmowany innym przedsiębiorcom. Przychody z najmu stanowią przychód z jednoosobowej działalności gospodarczej Pana B.B., męża Wnioskodawczyni.
Działki powstałe w wyniku podziału działki 12, w tym działki 1, 2, 3 i 4 nie stanowią majątku przedsiębiorstwa. Przy nabyciu działki Wnioskodawczyni i jej mężowi nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT. Działki są sklasyfikowane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako działki budowlane (funkcja Uh, zabudowa usługowo - handlowa). Do działek doprowadzone są sieci uzbrojenia terenu.
W latach 2006-2013 małżonkowie próbowali sprzedać niezabudowaną działkę 1. W tym celu uzyskali pozwolenie na budowę obiektu o funkcji handlowej o powierzchni użytkowej 1960 m2, które następnie było „przenoszone” na potencjalnych nabywających (2 zainteresowane spółki). Do zawarcia umowy sprzedaży nigdy nie doszło. 23 marca 2012 r. Pan B.B. (mąż Wnioskodawczyni) zawiadomił Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w (…) o zamiarze rozpoczęcia prac budowlanych od 3 kwietnia 2012 r. przez inwestora PHU B., jednak prac nie rozpoczęto. Prace takie obecnie nie są planowane. Działka pozostaje niezabudowana, nie jest przedmiotem najmu ani dzierżawy, żaden podmiot nie prowadzi tam działalności gospodarczej. Działki nie stanowią majątku przedsiębiorstwa PHU B.
Obecnie Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi współwłaścicielami chcą zbyć niezabudowaną działkę gruntu (zdarzenie przyszłe) 5. Wnioskodawczyni nie będzie brała czynnego udziału w poszukiwaniu nabywcy, zajmą się tym pozostali współwłaściciele poprzez swoje kontakty biznesowe, publikowanie oferty w Internecie i mediach społecznościowych. Wnioskodawczyni nie wyklucza, że zostanie zawarta umowy z pośrednikiem w obrocie nieruchomościami. Na dzień złożenia wniosku nie jest znany potencjalny kupujący, nie zostały zawarte żadne umowy dotyczące zbycia działki, w szczególności przedwstępne; nie udzielono pełnomocnictw podmiotom trzecim do reprezentowania w postępowaniach sądowych lub/i administracyjnych związanych z działką 5 (za wyjątkiem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej).
Ponadto, Wnioskodawczyni wraz z mężem chcą zbyć niezabudowaną działkę 1 oraz darować swoim synom niezabudowane działki 2, 3 i 4. Potencjalni nabywcy będą poszukiwani poprzez ogłoszenia na portalach internetowych, reklamę bezpośrednią i media społecznościowe, a także wśród kontaktów biznesowych męża. Wnioskodawczyni nie będzie osobiście brała czynnego udziału w poszukiwaniu nabywcy, ale nie wyklucza zatrudnienia pośrednika w obrocie nieruchomościami. Na dzień złożenia wniosku nie jest znany potencjalny kupujący, nie zostały zawarte żadne umowy dotyczące zbycia działki, w szczególności przedwstępne; nie udzielono pełnomocnictw podmiotom trzecim do reprezentowania w postępowaniach sądowych lub/i administracyjnych związanych z działką 1 (za wyjątkiem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej).
Pani A.A. w 2009 roku sprzedała mieszkanie w (…), a poza działkami wskazanymi we wniosku ma zamiar sprzedać inną niezabudowaną działkę położoną w (…) stanowiącą majątek wspólny małżonków oraz nie wyklucza sprzedaży mieszkania/którego jest wraz z mężem współwłaścicielką. Wnioskodawczyni osiąga dochody z dzierżawy gruntu (działka nieobjęta wnioskiem), które opodatkowuje na zasadach wynikających z ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów ewidencjonowanych.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
Na pytanie, w jakim celu dokonała Pani scalenia działek nr 6, 7, 8 i 9 wskazała Pani, że scalenie działek 6, 7, 8 i 9 miało charakter porządkowy.
Na pytanie w jakim celu nabyła Pani działkę nr 12, z której wydzielone zostały działki 1, 2, 3, 4 wskazała Pani, że w 1976 r. Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński, w którym przez cały czas jego trwania obowiązuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Mąż Wnioskodawczyni prowadzi od 1991 roku jednoosobową działalność gospodarczą. Decyzję o nabyciu działki 12 podjął mąż Wnioskodawczyni. Z racji obowiązującego małżonków ustroju majątkowego, Wnioskodawczyni stała się jej współwłaścicielką, ale nigdy nie zamierzała wykorzystywać działki do jakichkolwiek swoich celów: ani prywatnych, ani zawodowych. Wnioskodawczyni nie uczestniczyła też w prowadzeniu zwykłego zarządu działką - robił to Jej mąż.
Na pytanie w jakim celu dokonała Pani podziału działki nr 12 na działki 1, 2, 3, 4 wskazała Pani, że Wnioskodawczyni nie posiadała celu w podziale działki 12, bo faktycznie nie prowadziła zarządu nad tą nieruchomością. Własność działki i w związku z tym wszelkie kwestie formalne, w których uczestniczyła wynikają z obowiązującego w małżeństwie Wnioskodawczyni ustroju wspólności majątkowej.
Na pytanie w jaki sposób wykorzystywała Pani działki nr 5, 1, 2, 3, 4? Proszę opisać do jakich celów/w jaki sposób wykorzystywała/użytkowała Pani ww. działki od momentu wejścia w ich posiadanie do momentu planowanej sprzedaży i darowizny. Jeśli były to cele prywatne/osobiste, proszę wykazać w jaki sposób nieruchomości zaspokajały potrzeby prywatne/osobiste wskazała Pani, że działkę 7 i działkę 9 Wnioskodawczyni nabyła w spadku po synu. W 1999 roku razem z członkami najbliższej rodziny nabyła sąsiednie działki 6 i 8. W 2013 firma męża Wnioskodawczyni dostała zapytanie od potencjalnego inwestora o możliwość wybudowania na działce magazynu. Dla działki została wydana decyzja o warunkach zabudowy, ale do współpracy z inwestorem nie doszło, a działka pozostała niezabudowana i nie jest używana do chwili obecnej. Z racji tego, że Wnioskodawczyni jest na emeryturze, to chce ją po prostu zbyć.
Działka 1 nie była w żaden sposób przez Wnioskodawczynię wykorzystywana, nie zaspokajała żadnych Jej potrzeb. Wnioskodawczyni chce ją po prostu zbyć.
Około 2006 roku zgłosił się do Wnioskodawczyni i Jej męża potencjalny nabywca części (ówcześnie) działki 12. Z racji tego, że małżonkowie byli w tym czasie obciążeni wysokim kredytem, byli skłonni do sprzedaży części działki. Nabywca uzależnił zakup od uzyskania przez właścicieli warunków zabudowy i kolejno pozwolenia na budowę. Ponadto mąż Wnioskodawczyni dokonał podziału działki 12, z której powstała działka 2. Finalnie nie doszło do porozumienia z nabywcą. Powstała działka obecnie nie służy żadnym celom, Wnioskodawczyni chce ją przekazać w darowiźnie dzieciom.
Działka 3 nie była w żaden sposób nie wykorzystywana, ani nie zaspokajała żadnych potrzeb Wnioskodawczyni. Jest to malutki skrawek o powierzchni 43 m2 Wnioskodawczyni chce ją przekazać dzieciom w formie darowizny.
Działka 4 nie była w żaden sposób nie wykorzystywana, ani nie zaspokajała żadnych potrzeb Wnioskodawczyni. Jest to malutki skrawek o powierzchni 53 m2. Wnioskodawczyni chce ją przekazać dzieciom w formie darowizny.
Na pytanie czy w związku z planowaną sprzedażą działki 1 w latach 2006-2013 podejmowała Pani (poza uzyskaniem pozwolenia na budowę obiektu), bądź planuje Pani podjąć obecnie do momentu sprzedaży jakiekolwiek czynności wymagające zaangażowania własnych środków finansowych zmierzające do podniesienia wartości ww. nieruchomości, np. wystąpienie o zmiany w planie zagospodarowania przestrzennego terenu, doprowadzenie mediów, uzbrojenie, ogrodzenie terenu, itp. wskazała Pani, że pozwolenie na budowę dotyczyło działki 2. Zarówno dla działki 1, 2, 3, 4 Wnioskodawczyni nie planuje angażować środków finansowych, ani czynności zmierzających do podniesienia wartości. W 2019 roku Miasto (…) uchwaliło miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący powierzchnię około 40 ha, na którym znajdują się ww. działki, ale to działanie było niezależne od właścicieli.
Na pytanie czy przed sprzedażą zamierza Pani udzielić innej osobie/innemu podmiotowi pełnomocnictwa lub jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w Pani imieniu w związku z planowaną transakcją sprzedaży działek nr 5 i 1? Jeżeli tak, proszę precyzyjnie, w sposób niebudzący wątpliwości, wskazać zakres tego pełnomocnictwa, w tym jakie konkretnie czynności będzie podejmował podmiot działający jako Pani pełnomocnik w związku z planowaną transakcją sprzedaży (np. wystąpienia o warunki zabudowy, pozwolenie na budowę) wskazała Pani, że Wnioskodawczyni nie wyklucza zlecenia obsługi sprzedaży podmiotowi, który zajmuje się tym profesjonalnie, tj. pośrednikowi w sprzedaży nieruchomości. Na chwilę obecną nie zapadła jednak taka decyzja, w związku z tym nie wiadomo jeszcze czy zostaną udzielone pełnomocnictwa i jaki będzie ich zakres.
Na pytanie czy oprócz nieruchomości, o których mowa we wniosku posiada Pani także inne nieruchomości wskazała Pani, że Wnioskodawczyni posiada także inne nieruchomości.
Na pytanie jeśli posiada Pani jeszcze inne nieruchomości (oprócz wymienionych we wniosku), to proszę podać: ile, jakie, na postawie jakiej czynności prawnej Pani je nabyła, w jaki sposób były/są/będą wykorzystywane?
Poniżej nieruchomości posiadane przez Wnioskodawczynię:
1.Działka przy ul. (…), zabudowana budynkiem mieszkalnym wybudowanym w 1988 r., w której Wnioskodawczyni mieszka ze swoją rodziną. Działka została nabyta na podstawie umowy sprzedaży. Nie do sprzedaży.
2.Mieszkanie nabyte w 2003 r. na podstawie umowy sprzedaży, od momentu nabycia mieszkała w nim matka Wnioskodawczyni, obecnie ze względu na podeszły wiek, mieszka Ona z Wnioskodawczynią w domu w (…). Mieszkanie Wnioskodawczyni zamierza sprzedać, a ogłoszenie w tej sprawie zostało już zamieszczone na portalu internetowym do sprzedaży mieszkań;
3.Działka przy ul. (…), zabudowana budynkiem biurowym, sąsiadująca z działką na której znajduje się dom Wnioskodawczyni opisany w pkt 1. W budynku biurowym znajduje się obecnie siedziba przedsiębiorstwa męża Wnioskodawczyni. Nie do sprzedaży.
4.Działka w (…) zabudowana budynkiem usługowym, w którym w latach 1995 - 2017 mąż Wnioskodawczyni prowadził hurtownię alkoholi. Obecnie budynek jest wynajmowany, a przychody z najmu są ujmowane w ramach przychodów z działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni. Nie do sprzedaży.
5.Budynek handlowy w (…) - wykorzystywany w działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni, wcześniej jako sklep, obecnie jako przedmiot najmu. Nie do sprzedaży.
6.Działka rolna 13 - nabyta w 1999 roku na podstawie umowy sprzedaży, od 2018 roku wydzierżawiona spółce z o.o. Nie do sprzedaży.
7.Działka 14, która powstała z podziału działki 12, zabudowana budynkiem handlowo-usługowym, wykorzystywana w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni. Nie do sprzedaży.
8.Działka 15 w (…), niezabudowana, w części dzierżawiona na komis samochodowy. Przychody z dzierżawy Wnioskodawczyni opodatkowuje na zasadach najmu prywatnego ryczałtem. Wnioskodawczyni planuje ją zbyć.
Wszystkie nieruchomości zostały nabyte na podstawie umowy sprzedaży i stanowią majątek wspólny małżonków. Nieruchomości opisane w pkt 2 i 8 to nieruchomości, które małżonkowie planują w najbliższym czasie sprzedać. Co do pozostałych nieruchomości nie ma planów sprzedaży.
Na pytanie czy zamierza je Pani sprzedać i jaka będzie skala tych działań (proszę o podanie ewentualnych dat sprzedaży) wskazała Pani, że Wnioskodawczyni zamierza sprzedać mieszkanie nabyte w 2003 r., w którym mieszkała matka Wnioskodawczyni oraz niezabudowaną działkę gruntu 13 położoną w (…) (opisane w pkt 2 i 8 odpowiedzi na pytanie 8). Nieruchomości są wystawione na sprzedaż, umowa zostanie podpisana, gdy znajdzie się kupujący.
Na pytanie czy zbywała Pani inne nieruchomości niż te, o których mowa we wniosku? (jeśli tak - to jaka była skala tych działań? Kiedy (w jakich datach sprzedała je Pani?) wskazała Pani, że w 2019 roku Wnioskodawczyni zbyła mieszkanie w (…) - było to mieszkanie w stanie deweloperskim nabyte w tym samym roku. Powodem sprzedaży były sprawy osobiste. Ponadto Wnioskodawczyni wraz z mężem przekazali na rzecz Gminy (…), w związku z realizacją przez Gminę inwestycji celu publicznego następujące działki:
- w 2015 r. 16, 17, 18, 19
- w 2022 r. części działki 5 (opisane we wniosku).
Na pytanie czy zamierza Pani w przyszłości nabywać inne nieruchomości? Jeśli tak - to w jakim celu wskazała Pani, że Wnioskodawczyni nie zamierza nabywać innych nieruchomości.
Na pytanie czy uzyskiwane „dochody” opodatkowuje Pani w ramach: pozarolniczej działalności gospodarczej/Najmu prywatnego? Od kiedy uzyskuje Pani „dochody” z „dzierżawy gruntu (działka nieobjęta wnioskiem)” wskazała Pani, że przychody z dzierżawy gruntu są opodatkowane w ramach najmu prywatnego. Przychody są osiągane od 2018 r. (działka 13) i 2019 (działka 14).
Na pytanie w jakim celu została nabyta przez Państwa działka nr 12, z której wydzielone zostały działki 1, 2, 3, 4 wskazała Pani, że działka 12 została nabyta z zamierzeniem, że w nieskonkretyzowanej przyszłości będzie służyła działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni. Jednak przez wiele lat po zakupie nie była wykorzystywana w ogóle. Dopiero w latach 2004-2006 część działki, stanowiąca obecnie działkę 13 została zabudowana budynkiem wykorzystywanym w przedsiębiorstwie R. F. Pozostałe działki powstałe z podziału nigdy nie były i nie są wykorzystywane w żadnej działalności gospodarczej. Raz jeszcze chciałabym zwrócić uwagę na fakt, że Wnioskodawczyni nigdy faktycznie nie wykorzystywała działki 12, ani powstałych z niej działek na własne potrzeby, czy to osobiste, czy zarobkowe.
Na pytanie czy w akcie notarialnym dotyczącym nabycia określony był cel zakupu? (Jeśli tak - to jaki? Czy z aktu notarialnego dotyczącego nabycia działki gruntu nr 12 wynika, że działkę tę kupiliście Państwo w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Pani męża (do prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej)? wskazała Pani, że w akcie notarialnym nabycia nie był określony cel zakupu. Z aktu notarialnego nie wynika, że działka została nabyta w związku z działalnością gospodarczą męża Wnioskodawczyni. Ponadto podtrzymuje Pani wyjaśnienia złożone w poprzednim piśmie, że Wnioskodawczyni nie wykorzystywała działki w swoich celach prywatnych ani zawodowych, zaś wszelkie czynności formalne, który były przez Nią podejmowane wynikały z przysługującego jej prawa współwłasności i związanych z nim obowiązków.
Na pytanie czy działka nr 12 w tym działki, które powstały z jej podziału, tj. działki nr 1, 2, 3 i 4 były/są wykorzystywane wyłącznie przez Pani męża w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i Pani w żaden sposób od momentu nabycia do momentu sprzedaży nie wykorzystywała/nie wykorzystuje tej działki wskazała Pani, że działka 12 i powstałe z jej podziału działki w żaden sposób od momentu nabycia do momentu sprzedaży nie były i nie będą wykorzystywane przez Wnioskodawczynię. Precyzując sposób wykorzystania działki 12 od momentu nabycia wskazała Pani, że do około 2004 r. na działce nic się nie działo. Około 2006 r. mąż Wnioskodawczyni zakończył budowę budynku na części działki 12, ta zabudowana część działki stanowi obecnie działkę 13, które nie jest przedmiotem wniosku. Pozostała część działki 12 i odpowiadające tej części działki 1, 2, 3 i 4, nigdy nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej ani przez męża Wnioskodawczyni, ani przez osoby trzecie.
Na pytanie czy działki nr 2, 3 i 4 były/są przedmiotem umów najmu, dzierżawy, itp. Jeśli tak, to kto był/jest stroną tych umów Pani czy Pani mąż wskazała Pani, że działki wskazane w pytaniu nigdy nie były i nie są przedmiotem najmu, dzierżawy, ani innych podobnych umów.
Pytania (oznaczone we wniosku nr 2 w zakresie działki nr 1 i nr 3)
1.Czy dostawa niezabudowanej działki gruntu 1 będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług?
2.Czy bezpłatne przekazanie w drodze darowizny działek 2, 3 i 4 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Pani stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawczyni sprzedaż opisanych powyżej niezabudowanych działek gruntu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Bezpłatne przekazanie w drodze darowizny działek 2, 3 i 4 nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Uzasadnienie:
Ad. 2)
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej zwanej również ustawą o VAT), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.
W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działki), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Żeby jednak dana dostawa podlegała opodatkowaniu VAT, podmiot dokonujący tej dostawy musi być uznany za podatnika.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Natomiast w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
W kwestii opodatkowania planowanej sprzedaży niezabudowanej działki gruntu nr 1 istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy w celu dokonania sprzedaży ww. gruntu Wnioskodawczyni podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców lub usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Wnioskodawczyni za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r., w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast - jak wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy.
Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.
W przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
Jeśli zaś chodzi o działkę 1, to względem niej Wnioskodawczyni nie podejmowała żadnych działań od 2013 roku. Co prawda dla działki wydane jest pozwolenie na budowę, jednak żadna budowa nie była tam realizowana, zarówno przez właścicieli, jak i przez osoby trzecie.
Pojęcie "majątku prywatnego" nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. "Majątek prywatny" to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.
Działka 1 objęta wnioskiem nie stanowi majątku przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni, ani pozostałych właścicieli, nie jest też przedmiotem najmu czy dzierżawy.
Przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego okoliczności oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzą do wniosku, że w stosunku do planowanej sprzedaży niezabudowanej działki gruntu 1, brak jest przesłanek pozwalających uznać Wnioskodawczynię za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Aktywność Wnioskodawczyni nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
Tym samym w niniejszej sprawie, w odniesieniu do planowanej sprzedaży niezabudowanej działki gruntu 1 nie wystąpił ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie są podejmowane takie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, która świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podejmowane przez współwłaścicieli do tej pory nie mają wpływu na kwalifikację Wnioskodawczyni jako podatnika, gdyż stanowią jedynie racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego mienia i nie przekraczają granic zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Należy zatem uznać, że dokonując sprzedaży niezabudowanej działki gruntu 1 Wnioskodawczyni będzie korzystała z przysługującego prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Brak tego statusu pozbawia cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, w zakresie sprzedaży działek, a dostawę - cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.
W konsekwencji, planowana sprzedaż nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ad. 3)
Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2)wszelkie inne darowizny -jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Z powołanego wyżej art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszelkie nieodpłatne przekazania towarów pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów, jako czynności wyłączonej spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały przekazane.
Zatem, aby nieodpłatne przekazanie towarów - w świetle powołanego art. 7 ust. 2 ustawy - podlegało opodatkowaniu VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:
- nieodpłatne przekazanie dokonywane jest przez podatnika podatku VAT,
- przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa,
- przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tego towaru lub jego części składowych.
W ocenie Wnioskodawczyni, darowizna niezabudowanych działek gruntu nr 2, 3i 4nie może być uznana za nieodpłatną dostawę towarów zrównaną z odpłatną dostawą. Przy nabyciu działek nie przysługiwało kupującym prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ nabycia małżonkowie dokonali do majątku osobistego oraz w czasie ich posiadania nie były związane z działalnością opodatkowaną.
Tym samym opisana czynność nie spełni warunków wskazanych w art. 7 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, darowizna działek 2, 3i 4nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawczyni wnosi o uznanie stanowiska w zakresie zadanych pytań za prawidłowe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest:
- prawidłowe w zakresie braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży działki nr 1,
- nieprawidłowe w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT darowizny działek nr 2, 3 i 4 na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775) - zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:
Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
1)określone udziały w nieruchomości,
2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
Zatem, na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości (gruntów), jak również udziału we współwłasności nieruchomości traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem tego podatku.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.
Art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy:
1.Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
2.Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.
Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, była przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C‑180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10).
Z ww. orzeczenia wynika m.in., że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych.
Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie, nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Trybunał wyjaśnił, że inaczej jest w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Przyjęcie więc, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działki, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
W kwestii opodatkowania sprzedaży całości lub części Nieruchomości, istotne jest zatem, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy w celu dokonania sprzedaży podjęła lub podejmie Pani aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkowałoby koniecznością uznania Pani za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż ta nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Z opisu sprawy wynika, że jest Pani współwłaścicielką działek 1, 2, 3 i 4. Działki 1, 2, 3 i 4 stanowią majątek wspólny małżonków, tj. Pani i Pani męża. Działki 1, 2, 3 i 4 powstały na skutek podziału działki 12, którą Pani nabyła wraz z mężem do majątku prywatnego małżonków. Zarówno w roku nabycia, jak i obecnie działki nie stanowią majątku przedsiębiorstwa. W latach 2006-2013 małżonkowie próbowali sprzedać niezabudowaną działkę 1. W tym celu uzyskali pozwolenie na budowę obiektu o funkcji handlowej, które następnie było „przenoszone” na potencjalnych nabywających. Działka pozostaje niezabudowana, nie jest przedmiotem najmu ani dzierżawy, żaden podmiot nie prowadzi tam działalności gospodarczej.
Obecnie chce Pani zbyć niezabudowaną działkę gruntu 1. Nie będzie Pani brała czynnego udziału w poszukiwaniu nabywcy, zajmą się tym pozostali współwłaściciele poprzez swoje kontakty biznesowe, publikowanie oferty w Internecie i mediach społecznościowych. Nie wyklucza Pani, że zostanie zawarta umowy z pośrednikiem w obrocie nieruchomościami. Na dzień złożenia wniosku nie jest znany potencjalny kupujący, nie zostały zawarte żadne umowy dotyczące zbycia działki, w szczególności przedwstępne; nie udzielono pełnomocnictw podmiotom trzecim do reprezentowania w postępowaniach sądowych lub/i administracyjnych związanych z działką 1.
Pani wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności ustalenia, czy dostawa niezabudowanej działki gruntu 1, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.
W tym celu należy ustalić, czy dla opisanych transakcji wystąpi Pani w roli podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Istotnym dla określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT - co do zasady - mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy.
Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga zatem oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że skala Pani zaangażowania w odniesieniu do sprzedaży przysługującego Pani udziału w działce nr 1 nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie sprzedaży przysługującego Pani udziału w działce nr 1, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem taki ciąg zdarzeń, który jednoznacznie przesądziłby, że sprzedaż przez Panią przysługującego Pani udziału w działce nr 1 wypełni przesłanki działalności gospodarczej.
Z opisu sprawy wynika, że działka o nr 1 została przez Panią i pozostałych współwłaścicieli nabyta do majątków prywatnych, nie stanowiła, ani nie stanowi majątku Pani przedsiębiorstwa, ani innych współwłaścicieli. Faktycznie na ww. działce nie była prowadzona działalność gospodarcza zarówno przez Panią, jak i osoby trzecie. Działka nie była i nie jest przedmiotem najmu ani dzierżawy. Na dzień złożenia wniosku nie są znani potencjalni kupujący, nie zostały zawarte żadne umowy dotyczące zbycia działek, w szczególności przedwstępne. Nie udzielała Pani pełnomocnictw podmiotom trzecim do reprezentowania w postępowaniach sądowych lub/i administracyjnych związanych z działką o nr 1. Ponadto wskazała Pani, że uczestniczyła Pani w prowadzeniu zwykłego zarządu działkami robił to Pani mąż.
Uzyskanie pozwolenia na budowę obiektu o funkcji handlowej na działce nr 1 nie przesądza, o działaniu Pani w charakterze handlowca, a tym samym podatnika podatku VAT.
A zatem należy stwierdzić, że w tym konkretnym przypadku nie podejmowała i nie zamierza Pani podjąć aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podjęte przez Panią należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Zakres podjętych czynności w odniesieniu do posiadanych udziałów w działkach w żadnym wypadku nie pozwala na uznanie, że Pani działalność w zakresie zbycia przysługującego Pani udziału w działce 1 ma charakter profesjonalny.
Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroku TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 prowadzi do wniosku, że planowana przez Panią sprzedaż przysługującego Pani udziału w działce nr 1 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z tą transakcją uznać Panią za podatnika tego podatku. Przy sprzedaży przysługującego Pani udziału w działce nr 1 skorzysta więc Pani z przysługującego Pani prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
W związku z powyższym, z tytułu planowanej sprzedaży przysługującego Pani udziału w działce nr 1 nie będzie Pani podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącym działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż przysługującego Pani udziału w działce nr 1 nie będzie stanowiła czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Tym samym Pani stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać za prawidłowe.
Ponadto Pani wątpliwości dotyczą tego czy bezpłatne przekazanie w drodze darowizny działek nr 2, 3 i 4 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Odnosząc się do powyższych wątpliwości wskazać należy, że stosownie do treści art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Natomiast stosownie do treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Jak wynika z powyższego darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne do określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zasadne zatem jest wyłączenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych ustaleń należy stwierdzić, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w rozpatrywanym przypadku dokonując darowizny działek nr 2, 3 i 4 na rzecz synów nie będzie Pani działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
Z okoliczności sprawy wynika, że działki nr 2, 3 i 4, które zamierza Pani przekazać w formie darowizny na rzecz synów zostały nabyte do majątku prywatnego i nie były przez Panią w żaden sposób wykorzystywane. Zatem darowizna na rzecz Pani synów będzie stanowić zwykłe wykonanie prawa własności. Tym samym będzie Pani zbywać działki stanowiące majątek prywatny, korzystając z przysługującego Pani prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Skutkiem tego, zamierzona czynność nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem stwierdzić należy, że planowana przez Panią darowizna działek nr 2, 3 i 4 na rzecz synów nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z darowizną działek nr 2, 3 i 4 nie będzie działała Pani w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz dokona Pani zarządu majątkiem osobistym.
W konsekwencji z uwagi na przedstawioną przez Panią argumentację do pytania oznaczonego nr 3 Pani stanowisko w tym zakresie należało uznać za nieprawidłowe. Wskazać należy, że w analizowanym przypadku przepis art. 7 ust. 2 ustawy nie ma zastosowania z uwagi na to, że dla czynności darowizny działek nie będzie Pani działała w charakterze podatnika podatku VAT.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży udziału w działce nr 1 oraz braku opodatkowania podatkiem VAT darowizny działek nr 2, 3, 4. W zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży udziału w działce nr 5 wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.
Ponadto wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, np. zawarcia umowy przedwstępnej, udzielenia pełnomocnictwa, wydzierżawienia gruntu odpowiedź traci swą aktualność.
Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
