
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy
·podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności odpłatnego udostępnienia Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)
·prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w związku z realizacją Inwestycji (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).
Uzupełnili go Państwo pismami z dnia 29 kwietnia 2025 r. (wpływ 29 kwietnia 2025 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 czerwca 2025 r. (wpływ 3 czerwca 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Gmina (…) (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest jednostką samorządu terytorialnego zarejestrowaną na potrzeby podatku od towarów i usług (dalej również: VAT), jako podatnik VAT czynny.
Gmina, w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 przywołanej ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Wnioskodawca wykonuje zadania własne, do których stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o samorządzie gminnym, należą zadania w zakresie m.in. kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.
Zadania własne z zakresu kultury Gmina realizuje za pośrednictwem samorządowej instytucji kultury Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w (…) (dalej: Instytucja lub MGOK). Instytucja jest odrębną od Gminy osobą prawną oraz odrębnym od Gminy podatnikiem VAT. Instytucja prowadzi działalność gospodarczą, z tytułu której otrzymuje wynagrodzenie.
W roku 2025 Gmina zamierza zrealizować inwestycję pn. (…) (dalej: Inwestycja) polegającą na przebudowie (termomodernizacji) budynku Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w (…) (dalej: Ośrodek Kultury). Inwestycja zostanie sfinansowana ze środków własnych Gminy oraz środków zewnętrznych w ramach pozyskanego dofinansowania do wartości netto wydatków inwestycyjnych z Krajowego Planu Odbudowy.
Po zakończeniu realizacji Inwestycji, Gmina zamierza odpłatnie udostępnić budynek Ośrodka Kultury Instytucji na podstawie umowy dzierżawy. Gmina planuje zawarcie umowy dzierżawy przedmiotowego majątku, gdyż nie posiada wystarczających zasobów ludzkich i technicznych do samodzielnej obsługi Ośrodka Kultury. Przedmiotem dzierżawy będzie cały budynek Ośrodka Kultury.
Z tytułu dzierżawy budynku Ośrodka Kultury będącego przedmiotem złożonego wniosku, Gmina będzie pobierać od Instytucji określone w umowie wynagrodzenie (czynsz dzierżawny), od którego będzie odprowadzać VAT należny. Kwota czynszu dzierżawnego zostanie skalkulowana z uwzględnieniem realiów rynkowych, przy uwzględnieniu specyfiki działalności podmiotu jakim jest Gmina oraz faktu, że koszty utrzymania majątku Inwestycji nie będą obciążać Gminy (pokrywać je będzie MGOK).
Gmina zamierza ustalić czynsz dzierżawny w oparciu o iloczyn wartości majątku powstałego w ramach Inwestycji i rocznej stawki amortyzacyjnej wynoszącej dla tego typu majątku 2,5%.
Gmina pragnie przy tym podkreślić, że przepisy ustawy o VAT nie zawierają wytycznych dotyczących metodologii kalkulacji cen, w tym wysokości czynszu dzierżawnego z tytułu odpłatnego udostępnienia środka trwałego. Gmina pomocniczo posługuje się zatem przepisami ustawy o CIT, które stanowią istotną wskazówkę w zakresie kwotowego przedstawienia stopnia eksploatacji danego majątku.
Gmina, jako że nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, będzie dokonywać wyłącznie dla celów rachunkowych odpisów amortyzacyjnych od powstałego majątku (odpisy te nie będą stanowić kosztu uzyskania przychodu w Gminie).
Podsumowując, miesięczny czynsz dzierżawny skalkulowany zostanie w następujący sposób:
Miesięczny czynsz dzierżawny = całkowita wartość netto nakładów inwestycyjnych poniesionych przez Gminę na Ośrodek Kultury x roczna stawka amortyzacji (2,5%)/12 (miesięcy).
Całkowita wartość Inwestycji wyniesie (…) mln zł brutto, tj. (…) zł netto. Z uwagi na powyższe, miesięczny czynsz dzierżawny wyniesie (…) zł netto. Ww. kwota czynszu dzierżawnego ma zapewnić Gminie zwrot nakładów inwestycyjnych na środek trwały będący przedmiotem dzierżawy w okresie jego amortyzacji.
Zdaniem Gminy taki czynsz uwzględni specyfikę sytuacji w jakiej funkcjonuje Gmina. Zgodnie z obliczeniami Gminy, uzyskany czynsz pokryje więc łączne koszty poniesione na realizację Inwestycji w okresie ok. 40 lat. Jednocześnie Gmina pragnie zaznaczyć, że obrót z tytułu ww. dzierżawy będzie znaczący dla budżetu Gminy w szczególności w odniesieniu do dochodów uzyskiwanych przez Gminę z tytułu najmu/dzierżawy w skali roku. Natomiast dochody uzyskiwane z najmu/dzierżawy nieruchomości, w stosunku do ogólnej wartości budżetu stanowią część realizowanego przez Gminę obrotu.
Umowa dzierżawy zostanie zawarta na czas nieoznaczony.
Wynagrodzenie z tytułu dzierżawy Ośrodka Kultury powinno umożliwić Gminie zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych w okresie 40 lat. Ponadto Gmina dopuszcza możliwość rocznej waloryzacji wysokości czynszu dzierżawnego.
Podsumowując zatem, Gmina postanowiła wykorzystać cały majątek, który zostanie przebudowany w ramach Inwestycji, do czynności opodatkowanych, poprzez jego odpłatną dzierżawę na rzecz Instytucji.
Wydatki związane z realizacją Inwestycji, są i będą dokumentowane wystawianymi przez dostawców i wykonawców fakturami VAT, na których Gmina jest i będzie oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów i usług. Gmina na dzień sporządzenia niniejszego wniosku nie dokonała jeszcze odliczenia VAT z dotychczas otrzymanych faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją przedmiotowej Inwestycji.
Z tytułu dzierżawy Ośrodka Kultury, Gmina po dokonaniu wszystkich odbiorów prac, będzie wystawiać miesięcznie na rzecz MGOK faktury VAT, z wykazanym VAT należnym, dokumentujące sprzedaż opodatkowaną wykazywaną w plikach JPK składanych przez Gminę do Urzędu Skarbowego.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
1.Jak zostało to wskazane we wniosku o wydanie interpretacji Inwestycja jest obecnie w trakcie realizacji. Gmina na ten moment nie zna ostatecznej wartości Inwestycji.
Planowana łączna wartość Inwestycji wyniesie (…) zł brutto, tj. (…) zł netto.
Wysokość pozyskanego przez Gminę dofinansowania wyniosła (…) zł. Podana przez Gminę kwota dofinansowania jest kwotą dofinansowania udzieloną Gminie do wartości netto wydatków inwestycyjnych związanych z Inwestycją, gdyż podatek VAT nie jest kosztem kwalifikowanym.
Mając na uwadze powyższe wysokość środków własnych Gminy na realizację Inwestycji wyniesie (…).
Gmina pragnie wskazać, iż wartość jej wkładu własnego nie została podzielona na wartość netto oraz brutto. Środki własne Gminy zostały bowiem skalkulowane jako różnica wartości brutto Inwestycji i otrzymanego dofinansowania. Tym samym jeżeli koszt Inwestycji zwiększy się, zwiększeniu ulegnie również wartość wkładu własnego Gminy.
2.Jak zostało to wskazane w treści wniosku Inwestycja jest obecnie w trakcie realizacji. Gmina przed przystąpieniem do odliczania podatku VAT od wydatków ponoszonych na Inwestycję chciała potwierdzić swoje stanowisko w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w drodze wniosku do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej w celu potwierdzenia prawa do dokonania takiego odliczenia przez Gminę.
3.Ustalona kwota czynszu dzierżawnego będzie stała, niemniej jednak jak zostało to wskazane we wniosku o wydanie interpretacji, Gmina dopuszcza możliwość rocznej waloryzacji wysokości czynszu dzierżawnego.
4. Wysokość czynszu dzierżawnego zostanie skalkulowana z uwzględnieniem całości poniesionych nakładów na realizację Inwestycji, tj. zarówno otrzymanego dofinansowania jak i wkładu własnego Gminy.
5. Przy ustalaniu waloryzacji czynszu dzierżawnego brany będzie pod uwagę średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszany przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
6. Zdaniem Gminy, z uwagi na specyfikę przedmiotu dzierżawy, wysokość czynszu dzierżawnego kalkulowana w oparciu o wartość nakładów inwestycyjnych poniesionych przez Gminę na modernizację Ośrodka Kultury i okres amortyzacji stanowi w tym przypadku uwzględnienie realiów rynkowych. Na terenie Gminy oraz w najbliższym terenie istnieje bardzo ograniczony rynek najmu/dzierżawy nieruchomości na cele kulturalne. W odniesieniu do przedmiotowej Inwestycji Gmina uznała zatem, iż najbardziej odpowiednie będzie ustalenie czynszu dzierżawnego w oparciu o całkowitą wartość netto nakładów inwestycyjnych poniesionych przez Gminę na majątek Inwestycji i okres amortyzacji tego majątku.
Mając na uwadze powyższe, tj. fakt, iż nie jest znana Gminie konkretna wartość wynagrodzenia z tytułu dzierżawy Inwestycji, którą obiektywnie mogłaby określić jako „rynkowa”, Gmina nie jest w stanie jednoznacznie stwierdzić czy ustalone przez nią wynagrodzenie będzie niższe od wartości rynkowej, równe wartości rynkowej, czy wyższe od tej wartości. Niemniej jednak, ustaloną wysokość czynszu dzierżawnego Gmina traktuje jako wartość odpowiadającą wartości rynkowej.
7.Dochody ogółem Gminy za rok 2024 wyniosły (…) zł.
Dochody własne Gminy za rok 2024 wyniosły (…) zł.
Roczny czynsz dzierżawny przy założeniu wartości Inwestycji wynoszącej (…) zł netto wyniesie (…) zł netto (…).
Mając na uwadze powyższe dochody z tytułu dzierżawy Ośrodka Kultury w skali roku w stosunku do dochodów własnych Gminy wynosić będą ok. 0,59%, dochody z tytułu dzierżawy ww. Ośrodka Kultury w skali roku w stosunku do dochodów ogółem Gminy wynosić będą ok. 0,15%.
Gmina pragnie zaznaczyć, iż dzierżawa Ośrodka Kultury stanowić będzie jedynie część prowadzonej przez Gminę działalności gospodarczej.
8. Gmina nie przewiduje możliwości wykorzystywania Ośrodka Kultury do celów innych aniżeli dzierżawa na rzecz MGOK, w szczególności, Gmina nie przewiduje korzystania z tego majątku przez Gminę czy jednostki organizacyjne funkcjonujące na terenie Gminy.
9. Po oddaniu Ośrodka Kultury w dzierżawę, Gmina nie będzie wykonywała żadnych czynności z wykorzystaniem budynku będącego przedmiotem realizowanej Inwestycji.
10. Gmina pragnie wskazać, że MGOK stanowi samorządową instytucję kultury, posiadającą odrębną od Gminy osobowość prawną, własny majątek oraz samodzielnie gospodarującą w ramach posiadanych środków. MGOK jako instytucja kultury gospodaruje samodzielnie mieniem oraz prowadzi samodzielną gospodarkę w ramach posiadanych środków, kierując się zasadami efektywności ich wykorzystania. Ponadto instytucja kultury pokrywa koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskiwanych przychodów.
Zgodnie z ustawą z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, Gmina, jako organizator działalności kulturalnej, tworzy samorządowe instytucje kultury oraz powołuje i odwołuje ich dyrektorów, natomiast podstawę gospodarki finansowej instytucji kultury stanowi plan finansowy ustalony przez dyrektora. Biorąc pod uwagę powyższe, pomiędzy Gminą, a MGOK istnieją/będą istniały powiązania osobowe, finansowe oraz organizacyjne i tym samym, MGOK nie jest w pełni niezależny od Gminy.
11.Jak zostało to wskazane w treści wniosku Gmina planuje zawarcie umowy dzierżawy przedmiotowego majątku, gdyż nie posiada wystarczających zasobów ludzkich i technicznych do samodzielnej obsługi Ośrodka Kultury. Z uwagi na powyższe Gmina dokonała wyboru dzierżawcy Ośrodka Kultury poprzez rozmowy i negocjacje przeprowadzone z MGOK. MGOK jako instytucja kultury posiada wiedzę i doświadczenie w zakresie zarządzania tego typu majątkiem i jest podmiotem prowadzący na terenie Gminy działalność kulturalną.
12. Koszty utrzymania w odpowiednim stanie technicznym Ośrodka Kultury będzie pokrywał dzierżawca (MGOK).
13.Ośrodek Kultury służyć będzie MGOK do wypełniania zadań własnych Gminy nałożonych przepisami ustawy o samorządzie gminnym z zakresu kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o samorządzie gminnym). Zgodnie z wiedzą Gminy, w budynku Ośrodka Kultury MGOK będzie wykonywał zarówno czynności odpłatne w ramach działalności gospodarczej w zakresie wstępu na wydarzenia kulturalne, artystyczne i sportowe, odpłatnego udostępniania powierzchni w budynku Ośrodka Kultury, jak również czynności nieodpłatne w zakresie działalności kulturalnej organizowanej dla społeczności lokalnej.
Jednocześnie Gmina pragnie wskazać, iż fakt wykonywania zadań własnych Gminy w zakresie kultury nie powinien wpływać na zakres opodatkowania usługi dzierżawy majątku powstałego w efekcie Inwestycji. Sytuacja ta nie różni się bowiem od sytuacji, w której spółka komunalna za pośrednictwem dzierżawionej od jednostki samorządu terytorialnego infrastruktury wodno-kanalizacyjnej wykonuje jej zadania własne z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. Dodatkowo, dla celów ustalenia prawa do odliczenia VAT nie ma żadnego znaczenia to, jak przedmiot dzierżawy będzie wykorzystywany przez dzierżawcę (do działalności odpłatnej lub nieodpłatnej).
Pytania
1.Czy odpłatne udostępnienie Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowiło po stronie Gminy czynność podlegającą opodatkowaniu VAT?
2.Czy w związku z planowaną dzierżawą Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji, Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji?
Wnioskodawca wskazuje, iż: pytanie nr 1 dotyczy zdarzenia przyszłego, pytanie nr 2 dotyczy stanu faktycznego i drugiego zdarzenia przyszłego.
Państwa stanowisko w sprawie
1. Odpłatne udostępnienie Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowiło po stronie Gminy czynność podlegającą opodatkowaniu VAT.
2.Gminie w związku z dzierżawą Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji, przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji.
Uzasadnienie:
Ad. 1 i 2
Gmina jako podatnik VAT
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Nie uznaje się jednak za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (art. 15 ust. 6 ustawy o VAT). Oznacza to, że jednostki samorządu terytorialnego mogą być uznane za podatników VAT wówczas, gdy dokonują czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Zatem mając na uwadze, że umowa dzierżawy, na podstawie której zostanie udostępniony Instytucji Ośrodek Kultury, będzie niewątpliwie umową cywilnoprawną, w opinii Gminy, wykonywanie czynności na podstawie umowy dzierżawy oznacza działanie Gminy w charakterze podatnika VAT.
Wykonywanie czynności opodatkowanych
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).
Należy zauważyć, że umowa dzierżawy jest umową cywilnoprawną, nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego, jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.
Jak wynika z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
Dzierżawa jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.
W odniesieniu do czynności dzierżawy świadczonych na podstawie umów cywilnoprawnych Gmina nie działa więc jako organ władzy publicznej. Oznacza to, że w analizowanym przypadku Gmina działa w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Świadczone usługi natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jednocześnie, zdaniem Gminy, czynność odpłatnej dzierżawy Ośrodka Kultury nie korzysta ze zwolnienia z VAT, gdyż ani ustawa o VAT, ani też rozporządzenia wykonawcze nie przewidują w takim przypadku zwolnienia z opodatkowania.
Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS) wydawanych dla innych gmin.
Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 21 lipca 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.292.2017.1.MWJ, Dyrektor KIS wskazał, że „odpłatne udostępnienie przez Gminę budynku na rzecz Ośrodka na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowić po stronie Gminy odpłatne świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy i zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.
Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z 23 czerwca 2017 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.149.2017.1.MD, w której Dyrektor KIS stwierdził, że „ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na udostępnieniu (dzierżawie) hali sportowej na rzecz zewnętrznego podmiotu, za którą Gmina będzie pobierała wynagrodzenie, w związku z czym, usługa ta nie będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Mając na uwadze powołane przepisy oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że odpłatne udostępnienie przez Gminę Hali sportowej na rzecz GOK, na podstawie umowy dzierżawy, będzie stanowiło usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z VAT”.
Taki sam pogląd wyrażony został w interpretacji indywidualnej z 20 czerwca 2017 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.178.2017.1.MP, w której Dyrektor KIS wskazał, że „Świadczone przez Wnioskodawcę usługi najmu i dzierżawy pomieszczeń w budynku Mediateki są czynnościami o charakterze cywilnoprawnym. W odniesieniu do tych czynności Gmina nie będzie działała jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie będzie mogła korzystać z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Oznacza to, że w analizowanym przypadku Gmina wystąpi w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ww. ustawy, a świadczone usługi (najem i dzierżawa pomieszczeń) – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.
Zbliżone stanowisko zaprezentowane zostało w interpretacji indywidualnej z 17 lutego 2017 r., sygn. 3063-ILPP2-2.4512.242.2016.2.EW, w której Dyrektor KIS uznał, że „Wskazać należy, że ani przepisy ustawy, ani rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na odpłatnym udostępnieniu przez Gminę na podstawie umowy najmu lub dzierżawy budynku na rzecz zewnętrznych podmiotów na cele inne niż mieszkaniowe, w związku z czym, usługa ta nie będzie korzystała ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT. Reasumując, odpłatne udostępnienie przez Gminę części Budynku na rzecz GOK, na podstawie umowy cywilnoprawnej (umowy najmu lub dzierżawy), będzie stanowiło usługę podlegającą opodatkowaniu – 23% stawką podatku od towarów i usług”.
Przedmiotowe stanowisko znajduje potwierdzenie również w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 22 listopada 2016 r., sygn. 1061-IPTPP2.4512.419.2016.2.JS, w której Dyrektor KIS uznał, że „ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na udostępnieniu (dzierżawie) Świetlicy na rzecz zewnętrznych podmiotów, za które Gmina będzie pobierała wynagrodzenie, w związku z czym, usługa ta nie będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Reasumując, odpłatne udostępnienie przez Gminę Świetlicy na rzecz GOK, na podstawie umowy dzierżawy, będzie stanowiło usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z VAT”.
Reasumując, zdaniem Gminy, odpłatne udostępnienie Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowić po stronie Gminy czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z opodatkowania.
Prawo do odliczenia VAT
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.
Celem odliczenia podatku VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:
·wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika VAT,
·wydatek musi mieć związek z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT,
·nie występują przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.
Innymi słowy, nie jest możliwe obniżenie podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przez podmiot, który nie występuje w tym zakresie w charakterze podatnika VAT. Nie jest również możliwe obniżenie podatku należnego o podatek naliczony wynikający z wydatków poniesionych przez podatnika w związku z wykonywaniem czynności pozostających poza zakresem ustawy o VAT, bądź czynności zwolnionych z tego podatku.
Gmina pragnie zaznaczyć, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) wielokrotnie wskazywał, że w celu przyznania podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego, co do zasady konieczne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku należnego, a transakcją lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia. Jednocześnie, prawo do odliczenia VAT ma charakter niezwłoczny, tzn., że podatnik nie musi zwlekać z jego realizacją do momentu, w którym poniesione przez niego wydatki wygenerują podatek należny - wystarczający jest w tym zakresie zamiar przeznaczenia tych nakładów do celów działalności gospodarczej występujący na etapie ich ponoszenia.
Jak wskazano wyżej, warunkiem uzyskania prawa do odliczenia VAT jest związek ponoszonych przez podatnika wydatków z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT.
Należy przy tym podkreślić, że w podatku VAT obowiązuje zasada niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Polega ona na tym, że aby skorzystać z prawa do odliczenia, podatnik nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej, czyli de facto wygenerują podatek należny. Wystarczający jest zadeklarowany przez podatnika zamiar przeznaczenia danego towaru lub usługi na cele związane ze sprzedażą opodatkowaną.
Potwierdza to liczne orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym np. wyrok w sprawie C-268/83 Rompelman („Ponadto, zgodnie z zasadą neutralności podatku VAT w zakresie obciążenia podatkowego dla przedsiębiorstwa pierwsze wydatki inwestycyjne, poniesione w celu i z zamiarem rozpoczęcia działalności, należy uznać za działalność gospodarczą. Opóźnienie rozpoczęcia działalności do momentu faktycznego wykorzystania nieruchomości, tj. do momentu rozpoczęcia uzyskiwania z tej nieruchomości dochodu do opodatkowania, byłoby sprzeczne z tą zasadą. Każda inna interpretacja art. 4 Dyrektywy oznaczałaby obciążenie przedsiębiorcy kosztem VAT w trakcie prowadzenia przez niego działalności gospodarczej, bez umożliwienia mu odliczenia tego podatku zgodnie z art. 17, i wprowadzałaby nieuzasadnione rozróżnienie między wydatkami inwestycyjnymi, poniesionymi przed faktycznym wykorzystaniem nieruchomości i wydatkami poniesionymi w trakcie ich wykorzystywania.”), czy też wyrok w sprawie C-110/94 INZO.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że w przedmiotowym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, przesłanki określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT będą spełnione, ponieważ wydatki na Inwestycję Gmina ponosi z zamiarem świadczenia usług udostępniania Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji na podstawie umowy dzierżawy. Gmina będzie świadczyć tę usługę działając w charakterze podatnika VAT, a przedmiotowa czynność podlegać będzie opodatkowaniu VAT.
Skoro zatem Gmina będzie występowała w charakterze podatnika VAT oraz wykorzysta poniesione wydatki do czynności podlegających opodatkowaniu (dzierżawa), Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT od wydatków na Inwestycję.
Związek zakupionych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych
Związek pomiędzy zakupionymi przez Gminę towarami i usługami na potrzeby opisanej Inwestycji, a wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych, wydaje się być bezpośredni i oczywisty. Umowa dzierżawy Ośrodka Kultury, która zostanie zawarta z Instytucją, stanowić będzie umowę cywilnoprawną. Istnieje zatem bezpośredni związek pomiędzy wydatkami na majątek Inwestycji z wykonywaniem czynności opodatkowanych w postaci usługi jego dzierżawy. Gdyby Gmina nie ponosiła ww. wydatków, nie powstałby przedmiot transakcji i tym samym nie miałaby w ogóle możliwości świadczenia ww. usług, podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
Dzierżawa majątku jest w tym przypadku uzasadnionym gospodarczo działaniem Gminy. Jak Gmina wskazywała powyżej nie posiada wystarczających zasobów ludzkich i technicznych do samodzielnej obsługi powstałego w ramach Inwestycji majątku.
Gmina pragnie również zwrócić uwagę, iż kwota czynszu dzierżawnego została skalkulowana z uwzględnieniem realiów rynkowych, przy uwzględnieniu specyfiki działalności podmiotu jakim jest Gmina.
Zdaniem Gminy, stawka czynszowa stanowiąca wartość 2,5% wartości przedmiotu dzierżawy uwzględni specyfikę sytuacji w jakiej funkcjonuje Gmina oraz stawkę amortyzacyjną dla tego rodzaju majątku. Zgodnie z obliczeniami Gminy, czynsz pokryje więc łączne koszty poniesione na realizację Inwestycji w około 40 lat. Ponadto, według wiedzy Wnioskodawcy, zaproponowana stawka czynszu jest standardową wśród stawek czynszowych stosowanych w sektorze publicznym, w tym w innych gminach, realizujących podobne wartościowo inwestycje.
W konsekwencji, w związku z planowanym wydzierżawieniem Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji Gminie powinno przysługiwać prawo do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji.
Wnioskodawca pragnie jednocześnie podkreślić, że stanowisko odmienne od przestawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, w orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-37/95 Ghent Coal stwierdzono, iż „Prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny”.
Zdaniem Gminy, nie powinna być ona traktowana inaczej/mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług niezbędnych do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Skoro bowiem Gmina, jako czynny podatnik VAT, zobowiązana będzie uiszczać VAT należny z tytułu świadczonych na rzecz MGOK odpłatnych usług udostępniania Ośrodka Kultury na podstawie umowy dzierżawy, Gmina powinna mieć jednocześnie prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość świadczenia tej usługi.
Stanowisko takie zostało również zaprezentowane przez Dyrektora KIS w interpretacji indywidualnej:
·z 4 października 2024 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.701.2024.2.AK, w której organ wskazał, że „(…) w przypadku wykorzystywania budynku. Centrum Kultury wyłącznie do działalności opodatkowanej podatkiem VAT, niekorzystającej ze zwolnienia od tego podatku, tj. udostępniania budynku. Centrum Kultury na rzecz Instytucji w drodze odpłatnej dzierżawy, stwierdzić należy, że przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone na realizację Inwestycji polegającą na rozbudowie siedziby. Centrum Kultury. Prawo to przysługuje/będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, wskazanych w art. 88 ustawy o VAT. Reasumując, mają/będą mieli Państwo prawo do odliczenia całego podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji polegającej na rozbudowie siedziby. Centrum Kultury.”;
·z 12 sierpnia 2024 r. sygn. 0111-KDIB3-2.4012.223.2024.2.KK , w której organ wskazał, że „Z tytułu odpłatnego udostępnienia nowego budynku Biblioteki na podstawie umowy dzierżawy, będą Państwo pobierali od Biblioteki wynagrodzenie (czynsz dzierżawny), które będzie dokumentowane fakturami VAT, a podatek należny od tej sprzedaży zostanie wykazany w składanych przez Państwa plikach JPK. Zatem, infrastruktura będzie wykorzystywana wyłącznie do czynności opodatkowanych. Prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki na realizację inwestycji będzie przysługiwało Państwu pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, wskazanych w art. 88 ustawy.”;
·z 14 grudnia 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.599.2023.1.JKU, w której organ wskazał, że: „Analiza treści wniosku oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, Gmina będzie miała możliwość odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki na realizację ww. Inwestycji. (…) Jak bowiem wynika z opisu sprawy, Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i postanowiła wykorzystać całą infrastrukturę, która powstanie w ramach Inwestycji, do czynności opodatkowanych, poprzez jej odpłatną dzierżawę na rzecz GOK. Wydatki związane z realizacją Inwestycji, są i będą dokumentowane wystawianymi przez dostawców i wykonawców fakturami VAT, na których Gmina jest i będzie oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów i usług. Po zakończeniu Inwestycji, Gmina zamierza odpłatnie udostępnić budynek CKiEM Gminnemu Ośrodkowi Kultury (dalej: „GOK”) na podstawie umowy dzierżawy. Gmina planuje zawarcie jej na czas nieokreślony z perspektywą długoterminowej dzierżawy, gdyż Gmina nie posiada wystarczających zasobów ludzkich i technicznych do samodzielnej obsługi powstałej infrastruktury. Przedmiotem dzierżawy będzie cały budynek CKiEM powstały w ramach Inwestycji. Natomiast z tytułu dzierżawy Gmina po dokonaniu wszystkich odbiorów prac będzie wystawiać miesięcznie na rzecz GOK faktury VAT, zawierające VAT należny oraz dokumentujące sprzedaż opodatkowaną wykazywaną w deklaracjach plikach JPK składanych przez Gminę do Urzędu Skarbowego”;
·z 5 marca 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.10.2021.2.AM, w której organ wskazał, że „Gminne Centrum Kultury i Czytelnictwa w … jest samorządową instytucją kultury prowadzoną przez Gminę … […] Z okoliczności niniejszej sprawy wynika, że Gmina oddała Gminnemu Centrum Kultury i Czytelnictwa w dzierżawę powstały w wyniku zrealizowanej inwestycji obiekt, za co otrzymuje wynagrodzenie. […] Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis sprawy należy stwierdzić, że Gminie przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku VAT z tytułu wydatków poniesionych na realizację inwestycji pn. „…” […] Zatem, z uwagi na fakt, że dzierżawa jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (a nie publicznoprawną), w związku z czynnością odpłatnej dzierżawy powstałego w ramach realizowanej inwestycji obiektu, Gmina występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”;
·z 3 marca 2021 r., sygn.. 0111-KDIB3-2.4012.905.2020.2.KK, w której organ wskazał, że „Miasto utworzyło instytucję kultury pod nazwą Muzeum […] ze względu na fakt, iż Muzeum ma być przedmiotem odpłatnej dzierżawy na rzecz instytucji kultury, wskazać należy, że zadanie to będzie realizowane poprzez czynność wykonywaną na podstawie umowy cywilnoprawnej (umowy dzierżawy). […] W konsekwencji ze względu na spełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawcy będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na promocję projektu pn. „…” […] Reasumując, z uwagi na fakt, że dzierżawa jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie publicznoprawną), w związku z dzierżawą Muzeum Miasto będzie występowało w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”;
·z 29 stycznia 2021 r., sygn. akt 0112-KDIL1-2.4012.598.2017.12.TK, w której organ wskazał, że „B jest utworzoną przez Gminę samorządową instytucją kultury […] Wnioskodawca wskazał, że A jest już dzierżawione na rzecz B (dalej: Ośrodek) oraz Gmina nie planuje zmiany formy władania tym obiektem – Wnioskodawca od momentu zaplanowania Inwestycji posiada zamiar oddania powstałego w jej wyniku majątku w dzierżawę na rzecz Ośrodka. […] Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT a po zrealizowaniu Inwestycji w zakresie rewitalizacji A wykorzystuje/będzie wykorzystywał A wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, tj. odpłatnie udostępnia/będzie udostępniał A na podstawie umowy dzierżawy na rzecz B, to Wnioskodawcy przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione na ww. Inwestycje”;
·z 14 lipca 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.232.2020.1.BS, w której organ wskazał, że „(…) obiekty sportowe mają zostać wydzierżawione na rzecz będącego samorządową instytucją kultury Gminnego Ośrodka Kultury (GOK) […] W odniesieniu do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących kwestii prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z Inwestycją, w zakresie w jakim dotyczą one wyłącznie infrastruktury mającej podlegać odpłatnej dzierżawie na rzecz GOK, należy wskazać, że analiza treści wniosku oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że w omawianej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, są/będą spełnione, ponieważ Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, a wydatki ponoszone w ramach realizowanego zadania mają/będą miały związek z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług”.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z analizy przywołanego art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym, do uznania czynności za usługę konieczne jest istnienie odbiorcy usługi. Tak więc usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Usługa jest czynnością opodatkowaną – co do zasady – w sytuacji kiedy jest odpłatna. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Nie każda czynność, stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonana przez podatnika.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Natomiast, jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie bowiem ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, z kolei czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
W odniesieniu do art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.
W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.
Na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Wykonywanie zadań publicznych może być realizowane w drodze współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego.
Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działa w charakterze podatnika podatku VAT.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wykonują Państwo zadania własne, wynikające z ustawy o samorządzie gminnym – m.in. zadania z zakresu kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. Zadania własne z zakresu kultury realizują Państwo za pośrednictwem samorządowej instytucji kultury – Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w (…) – która jest odrębną od Gminy osobą prawną oraz podatnikiem podatku od towarów i usług. W roku 2025 zamierzają Państwo zrealizować inwestycję pn. (…) (dalej: Inwestycja) polegającą na przebudowie (termomodernizacji) budynku Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w (…) (dalej: Ośrodek Kultury). Inwestycja zostanie sfinansowana z Państwa środków własnych oraz środków zewnętrznych w ramach pozyskanego dofinansowania do wartości netto wydatków inwestycyjnych z Krajowego Planu Odbudowy. Po zakończeniu realizacji Inwestycji zamierzają Państwo odpłatnie udostępnić budynek Ośrodka Kultury Instytucji na podstawie umowy dzierżawy zawartej na czas nieoznaczony. MGOK stanowi samorządową instytucję kultury, posiada odrębną od Gminy osobowość prawną, własny majątek, gospodaruje samodzielnie mieniem, prowadzi samodzielną gospodarkę w ramach posiadanych środków oraz pokrywa koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskiwanych przychodów. Jak Państwo wskazują, planują Państwo zawarcie umowy dzierżawy przedmiotowego majątku, gdyż nie posiadają Państwo wystarczających zasobów ludzkich i technicznych do samodzielnej obsługi Ośrodka Kultury. Przedmiotem dzierżawy będzie cały budynek Ośrodka Kultury. Z tytułu dzierżawy budynku Ośrodka Kultury będą pobierać Państwo od Instytucji określone w umowie wynagrodzenie (czynsz dzierżawny), od którego będą Państwo odprowadzać VAT należny. Na terenie Gminy oraz w najbliższym terenie istnieje bardzo ograniczony rynek najmu/dzierżawy nieruchomości na cele kulturalne. W odniesieniu do przedmiotowej Inwestycji uznali Państwo zatem, iż najbardziej odpowiednie będzie ustalenie czynszu dzierżawnego w oparciu o całkowitą wartość netto nakładów inwestycyjnych poniesionych przez Gminę na majątek Inwestycji i okres amortyzacji tego majątku. Wysokość czynszu dzierżawnego zostanie skalkulowana z uwzględnieniem całości poniesionych nakładów na realizację Inwestycji, tj. zarówno otrzymanego dofinansowania jak i Państwa wkładu własnego, z uwzględnieniem realiów rynkowych, jak również przy uwzględnieniu specyfiki działalności podmiotu jakim jest Gmina oraz faktu, że koszty utrzymania majątku Inwestycji nie będą obciążać Gminy (pokrywać je będzie MGOK). Zamierzają Państwo ustalić czynsz dzierżawny w oparciu o iloczyn wartości całego majątku powstałego w ramach Inwestycji i rocznej stawki amortyzacyjnej wynoszącej dla tego typu majątku 2,5%. Miesięczny czynsz dzierżawny wyniesie (…) zł netto, co zapewnić ma Państwu zwrot nakładów inwestycyjnych na środek trwały będący przedmiotem dzierżawy w okresie jego amortyzacji, w okresie ok. 40 lat. Wskazują Państwo, że obrót z tytułu ww. dzierżawy będzie znaczący dla budżetu Gminy. Ustalona kwota czynszu dzierżawnego będzie stałam jednak dopuszczają Państwo możliwość rocznej waloryzacji wysokości czynszu dzierżawnego. Koszty utrzymania w odpowiednim stanie technicznym Ośrodka Kultury będzie pokrywał dzierżawca (MGOK). Jak Państwo podkreślają, cały majątek, przebudowany w ramach Inwestycji, zostanie wykorzystany przez Państwa do czynności opodatkowanych, poprzez jego odpłatną dzierżawę na rzecz Instytucji. Wydatki związane z realizacją Inwestycji, są i będą dokumentowane wystawianymi przez dostawców i wykonawców fakturami VAT, na których Państwo są i będą oznaczeni jako nabywca przedmiotowych towarów i usług. Z tytułu dzierżawy Ośrodka Kultury, Gmina po dokonaniu wszystkich odbiorów prac, będzie wystawiać miesięcznie na rzecz MGOK faktury VAT, z wykazanym VAT należnym, dokumentujące sprzedaż opodatkowaną wykazywaną w plikach JPK składanych przez Gminę do Urzędu Skarbowego. Nie przewidują Państwo możliwości wykorzystywania Ośrodka Kultury do celów innych aniżeli dzierżawa na rzecz MGOK, w szczególności, nie przewidują Państwo korzystania z tego majątku przez Gminę czy jednostki organizacyjne funkcjonujące na terenie Gminy.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług odpłatnego udostępnienia Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji (pytanie oznaczone we wnioskiem nr 1).
W tym zakresie w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć, czy dzierżawa przez Państwa Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji (Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury) będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT.
Zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.
Z powyższego wynika również, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie rzeczy przez jej dzierżawcę.
W związku z tym należy uznać, że dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że odpłatne udostępnienie przez Państwa Ośrodka Kultury na rzecz Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury na podstawie umowy dzierżawy, za które będą Państwo pobierali wynagrodzenie, będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT .
W związku z powyższym, w analizowanej sprawie występują Państwo w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność (dzierżawa budynku) – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Podsumowując stwierdzam, że odpłatne udostępnienie Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji (Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury) na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Kolejną Państwa wątpliwością jest rozstrzygnięcie czy w związku z dzierżawą Ośrodka Kultury na rzecz Instytucji (Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury) przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi na realizację Inwestycji (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. Stosownie do treści ww. przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Jak wskazano powyżej odpłatne udostepnienie przez Państwa Ośrodka Kultury stanowi czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udostępniając na podstawie dzierżawy Ośrodek Kultury będą Państwo występować zatem w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Są Państwo czynnym podatkiem podatku od towarów i usług. Wskazują Państwo, że cały majątek, przebudowany w ramach Inwestycji, zostanie wykorzystany przez Państwa do czynności opodatkowanych, poprzez jego odpłatną dzierżawę na rzecz Instytucji. Wydatki związane z realizacją Inwestycji, są i będą dokumentowane wystawianymi przez dostawców i wykonawców fakturami VAT, na których Państwo są i będą oznaczeni jako nabywca przedmiotowych towarów i usług. Po dokonaniu wszystkich odbiorów prac, będą Państwo wystawiać na rzecz Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury miesięczne faktury z wykazanym VAT należnym. Ponad to nie przewidują Państwo możliwości wykorzystywania Ośrodka Kultury do celów innych aniżeli dzierżawa na rzecz MGOK, w szczególności, nie przewidują Państwo korzystania z tego majątku przez Gminę czy jednostki organizacyjne funkcjonujące na terenie Gminy.
Z uwagi zatem na fakt, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz ponoszone wydatki mają/będą mieć związek z wykonywaniem wyłącznie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług uznać należy, że spełnione są/będą przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, które warunkują prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.
Podsumowując, stwierdzam, że przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji (w zakresie termomodernizacji Ośrodka Kultury). Odliczenie jest możliwe pod warunkiem tego, że nie zaistnieją przesłanki negatywne określone w art. 88 ustawy.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
W myśl art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym i zdarzeniem przyszłym. Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym ich przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Nadmienia się, że w niniejszej interpretacji udzielono odpowiedzi w zakresie zadanych pytań. Inne kwestie nieobjęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone. W myśl art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
