Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odliczenia podatku VAT przy realizacji projektu pn. (…).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, Gmina wykonuje zadania publiczne, własne oraz zlecone z zakresu administracji rządowej. Wykonując wskazane zadania Gmina działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i jako podatnik VAT na podstawie stosunków o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących co do zasady działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego działa zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, wypełnia zawarte w ustawie zadania publiczne. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń z tytułu podatku VAT z dniem 1 stycznia 2017 r. - tj. Gmina (…) i wszystkie jej jednostki są jednym podatnikiem VAT, wspólnie jako jeden podatnik VAT składają zbiorczą deklarację VAT, obejmującą swoim zakresem wszelkie czynności opodatkowane VAT.

Gmina wykonuje zadania własne, wynikające z ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym). Wskazana wyżej inwestycja wykonywana jest w ramach zadań własnych Gminy stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 6, pkt 6a i pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Gmina bowiem jest podmiotem, który wykonuje wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone dla innych jednostek, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym. Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ww. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują sprawy pomocy społecznej, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 6, pkt 6a i pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym).

Zadania własne i zlecone określone w ustawie o pomocy społecznej, ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawie o systemie oświaty, o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, o ustanowieniu Programu Wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”. Zadanie pn. (…) Gmina (…) zamierza realizować w ramach dotacji i pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w (…) w ramach programu priorytetowego Racjonalizacja zużycia energii w budynkach użyteczności publicznej oraz zasobach komunalnych - edycja 2025 oraz wkładu własnego, o które Gmina wystąpiła.

Realizacja zadania ma na celu obniżenie kosztów funkcjonowania GOPS, osiągnięcie efektu ekologicznego, a przede wszystkim poprawić stan budynku użyteczności publicznej, w którym realizowane są usługi publiczne wynikające z przepisów o samorządzie gminnym.

Realizacja projektu przyczyni się do poprawy efektywności energetycznej obiektu użyteczności publicznej, zmniejszą się straty ciepła, co oznacza, że zmniejszy się ilość zużytego surowca potrzebnego do uzyskania odpowiedniego poziomu ogrzewania i odpowiedniej ilości ciepłej wody, co w efekcie końcowym przyczyni się do zmniejszenia kosztów utrzymania budynku. Budynek, w którym znajduje się siedziba Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej jest przez Gminę zaliczany do składników majątkowych (nieruchomości) i stanowi część majątku Gminy. Ze względu na opisaną wyżej działalność czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji warunek, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie został spełniony, gdyż wydatki związane z wyżej wymienionym obiektem w ramach inwestycji nie mają związku z czynnościami opodatkowanymi, a więc Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Urząd Stanu Cywilnego jest Wydziałem Urzędu Gminy i nie jest odrębną jednostką budżetową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz jednostką organizacyjną miasta i od 1 stycznia 2017 r. podlega centralizacji rozliczeń podatkowych w zakresie VAT z Wnioskodawcą.

USC jako Wydział Urzędu Gminy, będzie prowadził działalność w budynku. Budynek ten będzie wykorzystywany do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT. USC, czynności dotyczące rejestracji stanu cywilnego, będzie wykonywał jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.

Po zakończeniu realizacji Projektu, jego produkty i efekty będą wykorzystywane przez USC do prowadzenia swojej działalności. USC w budynku, nie planuje się prowadzenia żadnej działalności gospodarczej. Planuje się wykonywać jedynie czynności dotyczące rejestracji stanu cywilnego, jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.

Budynek ten stanowi własność Gminy i po zakończeniu inwestycji nadal będzie pozostawał jej własnością, przy czym będzie wykorzystywany wyłącznie na potrzeby Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w (…) oraz Urzędu Stanu Cywilnego w (…). Budynek GOPS i Urzędu Stanu Cywilnego (zw. USC) to budynek o konstrukcji murowanej wykonany w technologii tradycyjnej. Obiekt charakteryzuje się niedostatecznymi parametrami charakterystyki energetycznej.

W ramach prac związanych z termomodernizacją budynku planuje się niżej wymieniony zakres robót:

(...)

W kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z termomodernizacją budynku Gminnego Ośrodka Pomocy Społeczne i USC, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia części podatku naliczonego w odniesieniu do tych wydatków.

Gmina przy pomocy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej realizuje zadania własne i zlecone Gminie określone w ustawie o pomocy społecznej, ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawie o systemie oświaty, o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, o ustanowieniu Programu Wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”.

Wskazana wyżej inwestycja wykonywana jest w ramach zadań własnych Gminy stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 6, pkt 6a i pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 506 z późn. zm.). Gmina bowiem jest podmiotem, który wykonuje wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone dla innych jednostek, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym. Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ww. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują sprawy pomocy społecznej, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 6, pkt 6a i pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym).

USC będzie prowadził działalność w budynku. Budynek ten będzie wykorzystywany do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT. USC, czynności dotyczące rejestracji stanu cywilnego, będzie wykonywał jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.

Budynek, będący przedmiotem inwestycji będzie wykorzystywany do wykonywania zadań publicznoprawnych, w przypadku których Gmina nie działa w charakterze podatnika VAT.

Przeznaczeniem wskazanego wyżej budynku będzie świadczenie w nim nieodpłatnych usług pomocy społecznej, usług w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, udzielania świadczeń rodzinnych oraz świadczeń wychowawczych, w ramach zadań własnych i zleconych z zakresu administracji rządowej, nałożonych na Gminę odrębnymi przepisami prawa (niepodlegających VAT). W szczególności w ww. budynku będą przyjmowani klienci GOPS, klienci USC, będą wydawane decyzje administracyjne, a także będą wydawane nieodpłatne posiłki na rzecz klientów pomocy społecznej. GOPS świadczy także usługi opiekuńcze, przyznawane decyzjami administracyjnymi w oparciu o przepisy ustawy o pomocy społecznej, które realizowane są w miejscu zamieszkania świadczeniobiorców. USC będzie prowadził działalność w budynku dotyczące rejestracji stanu cywilnego, będzie wykonywał jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 11 i 16 ustawy o pomocy społecznej, do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy m.in. organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania oraz kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w tym domu.

Efekty realizowanej inwestycji - dotyczącej kompleksowej termomodernizacji energetycznej budynku na potrzeby GOPS w (…) i USC w (…) będą służyły Gminie (…) w związku z działalnością ww. jednostki organizacyjnej Gminy - tj. wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (działalność publicznoprawna Gminy).

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego od wydatków na realizację Projektu pn. (…)?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina stoi na stanowisku, że nie ma możliwości odliczenia podatku VAT przy realizacji projektu pn. (…) w związku z wykonaniem zakresu prac obejmujących roboty budowlane w budynku.

Gmina, w świetle art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U z 2023 poz. 40 ze zm.) wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W ramach zadań nałożonych na gminy zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) znajdują się zadania własne, dotyczące w szczególności pomocy społecznej, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 6, pkt 6a i pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym). USC będzie w nim wykonywał zadania zlecone z zakresu administracji rządowej. Nie planuje się prowadzenia żadnej działalności gospodarczej w przedmiotowym budynku. Gmina bowiem jest podmiotem, który wykonuje wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone dla innych jednostek, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym. Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ww. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują sprawy wskazane wyżej.

Wyżej opisana inwestycja służy przede wszystkim do wypełnienia zadań publicznoprawnych Gminy, dla których nie występuje w charakterze podatnika, w związku z czym dokonując nabyć towarów i usług związanych z termomodernizacją obiektów użyteczności publicznej, tj. budynku GOPS i USC w (…) nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Utrzymanie gminnych obiektów użyteczności publicznej należy do zadań własnych Gminy, która w tym zakresie nie działa w charakterze podatnika.

Budynek objęty kompleksową termomodernizacją energetyczną zarówno obecnie, jak i po zakończeniu inwestycji, stanowi i będzie stanowić majątek Gminy (…). Budynek ten będzie wykorzystywany przez gminną jednostkę organizacyjną - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w (…), który realizuje zadania wynikające przede wszystkim z następujących aktów prawnych: ustawy o pomocy społecznej, ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawy o świadczeniach rodzinnych, ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, ustawy o dodatkach mieszkaniowych, ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz Urząd Stanu Cywilnego w (…), który będzie w nim wykonywał zadania zlecone z zakresu administracji rządowej. Nie planuje się prowadzenia żadnej działalności gospodarczej w przedmiotowym budynku

Budynek zajmowany przez GOPS w (…) i USC w (…) nie będzie wykorzystywany przez Gminę do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Służyć będzie jedynie wykonywaniu zadań własnych Gminy, bądź zadań zleconych Gminie z zakresu wskazanych wyżej aktów prawnych. W szczególności w ww. budynku będą przyjmowani klienci GOPS, klienci USC będą wydawane decyzje administracyjne, a także będą wydawane nieodpłatne posiłki na rzecz klientów pomocy społecznej.

GOPS świadczy także usługi opiekuńcze, przyznawane decyzjami administracyjnymi w oparciu o przepisy ustawy o pomocy społecznej, które świadczone są w miejscu zamieszkania świadczeniobiorców, częściowo za odpłatnością ustaloną decyzją administracyjną. Odpłatność z tytułu świadczenia usług jest ustalana w oparciu o ustawę o pomocy społecznej oraz mając na uwadze przede wszystkim dochód osoby, wobec której usługi są świadczone.

USC wydaje akty oraz wykonuje inne zadania zlecone przez instytucje rządowej.

Gmina (…), dokonując świadczeń z pomocy społecznej w postaci usług opiekuńczych, działa w charakterze organu władzy publicznej, a nie w charakterze podatnika VAT - takie stanowisko zostało wyrażone w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. wyrok NSA z dnia 23 marca 2017 r. w sprawie o sygn. akt I FSK 1147/15, wyrok WSA w Gliwicach z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie o sygn. akt III SA/Gl 569/17, wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 5 czerwca 2018 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Go 147/18, publ. na str. www.orzeczenia.nsa.gov.pl, wyrok WSA w Poznaniu z dnia 20 grudnia 2018 r. w sprawie o sygn. akt I SA /Po 784/18). Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a.nabycia towarów i usług,

b.dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Należy zwrócić uwagę również, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Jednocześnie zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT. Celem odliczenia podatku VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

-wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika VAT,

-wydatek musi mieć związek z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT,

-nie występują przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Innymi słowy, nie jest możliwe obniżenie podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przez podmiot, który nie występuje w tym zakresie w roli podatnika VAT. Nie jest, przy tym, możliwe obniżenie podatku należnego o podatek naliczony wynikający z wydatków poniesionych przez podatnika w związku z wykonywaniem czynności pozostających poza zakresem ustawy o VAT bądź czynności zwolnionych z tego podatku. Na uwagę zasługuje również to, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz jej przepisy wykonawcze nie definiują terminu „jednostki budżetowej” dlatego racjonalne jest posiłkowanie się definicją wynikającą z ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1634 ze zm.). Jak wynika z art. 11 cytowanej ustawy jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego, a podstawą gospodarki finansowej jest plan dochodów i wydatków.

Reasumując: Gmina przy realizacji ww. inwestycji nie działa jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą w celu osiągnięcia zysku, tylko jako organ władzy publicznej realizujący zadania, do których została powołana. Ponadto jednostka budżetowa, w której prowadzona będzie termomodernizacja nie generuje przychodów opodatkowanych - cząstkowa deklaracja VAT składana co miesiąc jest „zerowa”.

Efekt końcowy jaki gmina zamierza osiągnąć to zmniejszenie kosztów utrzymania gminnych budynków użyteczności publicznej, w których realizowane są zadania statutowe, a nie osiąganie dochodów z działalności komercyjnej. Zdaniem Gminy inwestycja, po oddaniu jej do użytkowania, będzie wykorzystywana przez nią do czynności niedających prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Budynek bowiem będzie służył czynnościom pozostającym poza zakresem ustawy o VAT, tj. realizacji zadań Gminy w zakresie pomocy społecznej oraz w zakresie wydawania aktów oraz zadań zleconych z zakresu administracji rządowej.

W konsekwencji, zdaniem Gminy nie będzie jej przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji. Po wykonaniu zadania (…), Gmina (…) w budynku tym będzie wykonywała czynności nieopodatkowane podatkiem VAT.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Gmina nabywając towary i usługi, celem zrealizowania opisanej we wniosku inwestycji, nie nabywała ich jako podatnik VAT w ramach swojej działalności gospodarczej, czynność ta była wyłączona spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, stanowiąc czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT. Inwestycja bowiem nie miała związku z czynnościami opodatkowanymi VAT. W konsekwencji Gmina (…) nie będzie miała prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 6, 6a i 15 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ – jak Państwo wskazali – efekty realizowanej inwestycji dotyczącej kompleksowej termomodernizacji energetycznej budynku na potrzeby GOPS w (…) i USC w (…) będą służyły Gminie (…) w związku z działalnością ww. jednostki organizacyjnej Gminy tj. wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wskazana inwestycja wykonywana jest w ramach zadań własnych Gminy. W związku z powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji ww. projektu. Tym samym, z tego tytułu nie będzie przysługiwało Państwu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Zatem, nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku VAT przy realizacji projektu pn. (…), ponieważ efekty tego projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który  obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczam ponadto, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy  rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w  przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.