
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:
-prawidłowe –w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu usług pośrednictwa w wynajmie,
-nieprawidłowe – w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu usług wynajmu.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 8 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie:
-momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu usług pośrednictwa w wynajmie,
-momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu usług wynajmu.
Uzupełnił go Pan pismem z 14 maja 2025 r. (wpływ 14 maja 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego (ostatecznie przedstawiony w piśmie z 14 maja 2025 r.)
Jest Pan zarejestrowanym podatnikiem VAT, również na potrzeby dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych (VAT UE). Rozlicza Pan podatek VAT w okresach miesięcznych.
Prowadzi Pan m.in. działalność z zakresu krótkoterminowego zakwaterowania (PKD 55.20.Z) – wynajmuje Pan na krótkie pobyty mieszkanie, które jest Pana własnością i znajduje się na terytorium Polski.
W wynajmie pośredniczy portal „A” (dalej: „Portal”), który ma siedzibę w Irlandii. Traktuje Pan usługę pośrednictwa jako import usług w rozumieniu art. 28b ustawy o VAT, ponieważ „A” ma siedzibę w Irlandii.
Usługę opodatkował Pan stawką VAT 8%, bo zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36a ustawy o VAT, wynajem nieruchomości przeznaczonych na cele mieszkalne, krótkoterminowy (który jest wynajmowany na okres do 48 godzin lub do 30 dni), podlega opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 8%.
Nie wystawia Pan faktur VAT za te usługi, bo wynajmujący to osoby fizyczne.
Usługa Portalu obejmuje zarówno pośrednictwo w doprowadzeniu do skutecznego zawarcia umowy o zakwaterowanie między Panem a gościem, jak i pośrednictwo w uiszczeniu przez gościa zapłaty za pobyt (na konto Portalu). Całość tej usługi ma charakter nierozerwalny i objęta jest jedną opłatą serwisową (prowizją Portalu).
Potencjalni klienci zainteresowani pobytem rezerwują go bezpośrednio w Portalu i na konto bankowe Portalu (jako pośrednika) wpłacają należność za pobyt. Za swoje usługi Portal pobiera od Pana wynagrodzenie prowizyjne („opłatę serwisową”). Płatność opłaty serwisowej na rzecz Portalu odbywa się zawsze przez potrącenie, tzn. przelewając Panu pobraną od gościa opłatę za usługę zakwaterowania, pomniejsza przelew o swoją prowizję, czyli opłatę serwisową. Przelew i potrącenie następuje z reguły drugiego dnia pobytu gościa – zgodnie z umową Portal wysyła środki w kolejny dzień roboczy po przyjeździe gościa.
Goście mogą dokonywać rezerwacji kilka miesięcy przed terminem pobytu. Przy tym, rezerwacja dokonana przez gościa na Portalu ma charakter zwrotny. Tzn. gość ma prawo ją anulować przez długi czas po dokonaniu rezerwacji – aż do ustalonego w warunkach rezerwacji momentu (zwykle kilku dni przed pierwszym dniem planowanego pobytu). W przypadku anulowania rezerwacji, Portal zwraca gościowi pobrane od niego środki. Usługa Portalu jest wówczas traktowana jako nieskuteczna. W takim przypadku nie otrzymuje Pan wynagrodzenia za pobyt, a więc i nie jest potrącana prowizja (opłata serwisowa). Jeśli zgodnie z zasadami anulowania klient odwoła rezerwację np. dzień wcześniej, to jest obciążony całością albo częścią kwoty, którą wpłacił.
Wątpliwości są związane ze specyficznym sposobem dokumentowania dokonanych rezerwacji przez Portal.
W chwili dokonania rezerwacji Portal udostępnia w swoim systemie dokument elektroniczny w języku polskim w formacie pdf (dalej: „dokument”), w którego treści pojawiają się następujące informacje:
1.Firma Portalu, adres w Irlandii, identyfikator VAT w Irlandii.
2.Określenie „Faktura gospodarza nr ...” i numer porządkowy.
3.Adres strony internetowej Portalu.
4.„Imię i nazwisko” klienta.
5.Adres działalności.
6.Numer VAT.
7.Data usługi – jest to data wystawienia dokumentu.
8.Kod potwierdzenia – unikalny kod rezerwacji.
9.Nazwa lokalu, który został zarezerwowany.
10.Określenie „kraju podatkowego”, a więc „Polska”.
11.Stawka VAT: ---.
12.Wysokość opłaty serwisowej – podstawowa opłata serwisowa, kwota VAT (0 zł), łączna opłata serwisowa.
Pod pojęciem „data usługi” w istocie umieszczona zostaje data udostępnienia dokumentu w Portalu (data rezerwacji).
Dokument umieszczony w Portalu nie jest traktowany jako ostateczny dokument księgowy. W przypadku dokonania przez rezerwującego gościa jakiejkolwiek zmiany w rezerwacji, Portal automatycznie usuwa dokument i udostępnia nową wersję zawierającą zmienione dane o rezerwacji, w szczególności zmienioną kwotę opłaty serwisowej i zmienioną „datę usługi”. W przypadku, gdy rezerwujący anuluje rezerwację, wówczas Portal usuwa stary dokument i zastępuje go nowym, w którym stawka prowizji jest określona jako zero.
W sytuacji, gdy gość rezygnuje z usługi ale za późno i nie dostaje zwrotu pieniędzy (lub tylko część), Portal zostawia dokument z pierwotną kwotą lub pomniejszoną, mimo anulowania rezerwacji.
Wypłata jednak następuje w trybie, gdyby goście mieli przyjechać, czyli w drugi dzień ich niedoszłego pobytu.
Dokumenty nie są „korygowane” w polskim rozumieniu tego procesu, Portal nie wystawia „faktur korygujących”. Stara wersja dokumentu znika i zostaje zastąpiona nową wersją z nowym numerem oraz z nową datą.
Portal, jako podmiot zagraniczny, nie nalicza VAT z tytułu świadczonych usług. Jako podatnik VAT UE nabywający usługi jest Pan zobowiązany do naliczenia podatku VAT należnego z tytułu importu usług od Portalu i tak też robi Pan zgodnie z przepisami.
Art. 43 ust. 1 pkt 36a ustawy o VAT: Prowizja „A” podlega opodatkowaniu stawką VAT 23%, ponieważ jest to usługa pośrednictwa świadczona przez zagranicznego pośrednika („A”) w Polsce. Ma Pan obowiązek rozliczyć VAT należny z tytułu importu usług pośrednictwa i tak też Pan robi.
Odlicza Pan też VAT naliczony – jest Pan czynnym podatnikiem VAT, ma Pan prawo do odliczenia VAT od prowizji „A”, bo jest to import usług.
Aktualnie po konsultacji z biurem rachunkowym (z podejściem którego się Pan nie zgadza), wykazuje Pan import usługi w miesiącu dokonania rezerwacji przez gościa – wystawienia dokumentu przez Portal. W deklaracji wykazuje go Pan zarówno po stronie podatku należnego jak i naliczonego (dolicza Pan 23% VAT do kwoty prowizji widocznej na dokumencie). Również sprzedaż (usługę wynajmu) ujmuje Pan po stronie przychodu w miesiącu dokonania rezerwacji w kwocie brutto równej – kwota należna do wypłaty powiększona o kwotę prowizji Portalu. Wylicza Pan od tego kwotę netto opodatkowaną 8% VAT.
Pytania (ostatecznie sformułowane w piśmie z 14 maja 2025 r.)
1.Czy obowiązek podatkowy z tytułu importu usług (prowizja „A”) powstaje w dacie wystawienia dokumentu prowizyjnego przez Portal, w momencie przybycia/wyjazdu gości, czy w momencie otrzymania wpłaty na Pana konto?
2.Kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży usługi wynajmu? Czy w dacie wystawienia faktury prowizyjnej przez Portal, w momencie przybycia gości (początek lub koniec najmu), w terminie płatności jaki ma Pan określony w umowie (drugi dzień najmu), czy w momencie otrzymania wpłaty na Pana konto?
Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie wyrażone w piśmie z 14 maja 2025 r.)
Ad 1.
„A” świadczy usługę pośrednictwa, która jest traktowana jako import usług w rozumieniu art. 28b ustawy o VAT, ponieważ „A” ma siedzibę w Irlandii.
Art. 28b ustawy o VAT: Miejscem świadczenia usług pośrednictwa (importu usług) jest Polska, ponieważ wynajem dotyczy nieruchomości położonych w Polsce.
Art. 19a ust. 1 ustawy o VAT: Obowiązek podatkowy od prowizji „A” powstaje z chwilą wykonania usługi, czyli w dniu rozpoczęcia najmu (przyjazdu gościa), a nie w dniu wystawienia faktury przez „A” (która może być wystawiona wcześniej, np. w momencie rezerwacji).
Faktura „A” za prowizję może być wystawiona już w momencie rezerwacji, ale obowiązek podatkowy powstaje w dniu rozpoczęcia najmu, ponieważ wtedy dochodzi do wykonania usługi przez „A”.
Powołując się na powyższe uważa Pan, że obowiązek podatkowy z tytułu prowizji „A” (importu usług) powstaje w dniu przyjazdu gościa, ponieważ jest to moment wykonania usługi przez „A”, która pośredniczy w wynajmie. To oznacza, że pomimo wcześniejszego wystawienia faktury przez „A”, VAT na usługę pośrednictwa rozlicza Pan w dniu przyjazdu gościa, ponieważ wtedy dochodzi do faktycznego wykonania usługi.
Ad 2.
Art. 19a ust. 1 ustawy o VAT: Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi. W przypadku wynajmu nieruchomości krótkoterminowego przez „A”, obowiązek powstaje w momencie rozpoczęcia najmu, czyli w dniu przyjazdu gościa.
Nie wystawia Pan faktury, więc obowiązek podatkowy powstaje w dniu otrzymania zapłaty (czyli w momencie wpływu pieniędzy na Pana konto).
Powołując się na powyższe uważa Pan, że obowiązek wykazania po stronie sprzedaży przychodu za wynajem, powstaje z datą, gdy na Pana rachunek bankowy wpłyną pieniądze za wykonaną usługę (bez względu na to kiedy był wystawiony dokument prowizji, kiedy przyjechali/wyjechali goście, kiedy jest data płatności i Portal dokonał przelewu).
Uznaje Pan, że pieniądze są przechowywane przez platformę jako pośrednika na Pana rzecz ale właścicielem tych środków formalnie staje się Pan dopiero w momencie, gdy zostaną przelane na Pana konto.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:
-prawidłowe –w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu usług pośrednictwa w wynajmie,
-nieprawidłowe – w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu usług wynajmu.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z powołanego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.
Przy czym, według art. 2 pkt 1 ustawy:
Przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.
Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy:
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
W myśl art. 2 pkt 9 ustawy:
Przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy:
Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a)usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b)usługobiorcą jest:
-w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
-w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
-w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
Stosownie do art. 17 ust. 2 ustawy:
W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.
Powołany art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje na sytuację, w której podatnikiem staje się nabywca usługi, która podlega opodatkowaniu na terytorium Polski. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę. Warunkiem zastosowania odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy jest spełnienie warunków dotyczących usługodawcy jak i usługobiorcy. Jednocześnie, aby wystąpił import usług, miejsce świadczenia usługi nabywanej przez podatnika od podatnika zagranicznego musi znajdować się na terytorium Polski.
Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy.
Stosownie do art. 28a ustawy:
Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:
1)ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
a)podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
b)osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2)podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Wskazany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.
W myśl art. 28b ust. 1 ustawy:
Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy:
W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Z niniejszych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.
Na podstawie art. 19a ust. 1 ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
Natomiast art. 19a ust. 8 ustawy stanowi, że:
Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:
1)dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;
2)dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.
Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.
Powołany wyżej przepis art. 19a ust. 1 ustawy formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Jeśli jednak, przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, wówczas obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Przy czym, przepisy ustawy dotyczące powstania obowiązku podatkowego nie regulują odrębnie momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku importu usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy. Zatem obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabywanych w ramach importu usług powstaje na zasadach właściwych dla tych usług.
Na podstawie art. 2 pkt 31 ustawy:
Przez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.
Zgodnie z art. 106a pkt 1 i 2 ustawy:
Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:
1)sprzedaży, z wyjątkiem:
a)przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów,
b)czynności rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska;
2)dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
a)państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
b)państwa trzeciego.
Należy zauważyć, że faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonej zaszłości gospodarczej), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialno-prawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt nabycia określonych towarów lub usług. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu, który potwierdza rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika.
Należy również wyjaśnić, że wskazane powyżej zasady wystawiania faktur odnoszą się wyłącznie do dokumentów wystawianych wg przepisów polskiego prawa podatkowego.
Z opisu sprawy wynika, że jest Pan zarejestrowanym podatnikiem VAT, również na potrzeby dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych (VAT UE).
Prowadzi Pan m.in. działalność z zakresu krótkoterminowego zakwaterowania – wynajmuje Pan na krótkie pobyty mieszkanie, które jest Pana własnością i znajduje się na terytorium Polski.
W wynajmie pośredniczy portal „A” (dalej: „Portal”), który ma siedzibę w Irlandii. Traktuje Pan usługę pośrednictwa jako import usług w rozumieniu art. 28b ustawy o VAT, ponieważ „A” ma siedzibę w Irlandii.
Nie wystawia Pan faktur VAT za te usługi, bo wynajmujący to osoby fizyczne.
Usługa Portalu obejmuje zarówno pośrednictwo w doprowadzeniu do skutecznego zawarcia umowy o zakwaterowanie między Panem a gościem, jak i pośrednictwo w uiszczeniu przez gościa zapłaty za pobyt (na konto Portalu). Całość tej usługi ma charakter nierozerwalny i objęta jest jedną opłatą serwisową (prowizją Portalu).
Potencjalni klienci zainteresowani pobytem rezerwują go bezpośrednio w Portalu i na konto bankowe Portalu (jako pośrednika) wpłacają należność za pobyt. Za swoje usługi Portal pobiera od Pana wynagrodzenie prowizyjne („opłatę serwisową”). Płatność opłaty serwisowej na rzecz Portalu odbywa się zawsze przez potrącenie, tzn. przelewając Panu pobraną od gościa opłatę za usługę zakwaterowania, pomniejsza przelew o swoją prowizję, czyli opłatę serwisową. Przelew i potrącenie następuje z reguły drugiego dnia pobytu gościa – zgodnie z umową Portal wysyła środki w kolejny dzień roboczy po przyjeździe gościa.
Goście mogą dokonywać rezerwacji kilka miesięcy przed terminem pobytu. Przy tym, rezerwacja dokonana przez gościa na Portalu ma charakter zwrotny. Tzn. gość ma prawo ją anulować przez długi czas po dokonaniu rezerwacji – aż do ustalonego w warunkach rezerwacji momentu (zwykle kilku dni przed pierwszym dniem planowanego pobytu). W przypadku anulowania rezerwacji, Portal zwraca gościowi pobrane od niego środki. Usługa Portalu jest wówczas traktowana jako nieskuteczna. W takim przypadku nie otrzymuje Pan wynagrodzenia za pobyt, a więc i nie jest potrącana prowizja (opłata serwisowa). Jeśli zgodnie z zasadami anulowania klient odwoła rezerwację np. dzień wcześniej, to jest obciążony całością albo częścią kwoty, którą wpłacił.
W chwili dokonania rezerwacji Portal udostępnia w swoim systemie dokument elektroniczny w języku polskim w formacie pdf (dalej: „dokument”), w którego treści pojawiają się m.in. następujące informacje: „Imię i nazwisko” klienta; „Data usługi” – jest to data wystawienia dokumentu.
Pod pojęciem „data usługi” w istocie umieszczona zostaje data udostępnienia dokumentu w Portalu (data rezerwacji).
Dokument umieszczony w Portalu nie jest traktowany jako ostateczny dokument księgowy. W przypadku dokonania przez rezerwującego gościa jakiejkolwiek zmiany w rezerwacji, Portal automatycznie usuwa dokument i udostępnia nową wersję zawierającą zmienione dane o rezerwacji, w szczególności zmienioną kwotę opłaty serwisowej i zmienioną „datę usługi”. W przypadku, gdy rezerwujący anuluje rezerwację, wówczas Portal usuwa stary dokument i zastępuje go nowym, w którym stawka prowizji jest określona jako zero.
W sytuacji, gdy gość rezygnuje z usługi ale za późno i nie dostaje zwrotu pieniędzy (lub tylko część), Portal zostawia dokument z pierwotną kwotą lub pomniejszoną, mimo anulowania rezerwacji.
Wypłata jednak następuje w trybie, gdyby goście mieli przyjechać, czyli w drugi dzień ich niedoszłego pobytu.
Dokumenty nie są „korygowane” w polskim rozumieniu tego procesu, Portal nie wystawia „faktur korygujących”. Stara wersja dokumentu znika i zostaje zastąpiona nową wersją z nowym numerem oraz z nową datą.
Portal, jako podmiot zagraniczny, nie nalicza VAT z tytułu świadczonych usług. Jako podatnik VAT UE nabywający usługi jest Pan zobowiązany do naliczenia podatku VAT należnego z tytułu importu usług od Portalu i tak też Pan robi zgodnie z przepisami.
Pana wątpliwości w analizowanej sprawie w pierwszej kolejności dotyczą wskazania, momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu usług pośrednictwa w wynajmie mieszkania.
Wskazać należy, że do ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu usług pośrednictwa w wynajmie mieszkania w Pana przypadku, istotne jest określenie momentu wykonania usługi przez Portal. Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy, która co do zasady ma również zastosowanie do importu usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
Należy wskazać, że dla celów powstania obowiązku podatkowego wykonanie usługi następuje z chwilą jej faktycznego dokonania, z wyjątkiem przypadków, w których przepisy ustawy określają wprost ten moment. Obowiązek podatkowy rodzi również otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem usługi stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy.
Ponownie podkreślić należy, że przepisy ustawy dotyczące powstania obowiązku podatkowego nie regulują odrębnie momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku importu usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy. Zatem obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabywanych w ramach importu usług powstaje na zasadach właściwych dla tych usług.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że moment powstania obowiązku podatkowego wymaga od wykonawcy danej usługi prawidłowego określenia momentu jej wykonania. Ustawa nie definiuje tego momentu, ani w żaden sposób nie precyzuje jakimi kryteriami należy posługiwać się dla jego określenia. Wskazać jednak należy, że o faktycznym wykonaniu usługi decyduje jej charakter.
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że w Pana sytuacji dopiero faktycznie zrealizowana rezerwacja przez klienta na Portalu powoduje wykonanie usługi pośrednictwa w wynajmie mieszkania przez Portal na Pana rzecz. Jak zostało wskazane w opisie sprawy wcześniejsze rezerwacje mają charakter zwrotny, gdzie w przypadku anulowania rezerwacji usługa Portalu traktowana jest, jako nieskuteczna. Ponadto wskazać należy, że data wystawienia dokumentu przez Portal nie jest momentem, który wyznacza wykonanie usługi pośrednictwa, a tym samym nie jest datą wykonania usługi zwłaszcza, że jak Pan wskazał w przypadku dokonania przez rezerwującego gościa jakiejkolwiek zmiany w rezerwacji, Portal automatycznie usuwa dokument i udostępnia nową wersję zawierającą zmienione dane o rezerwacji, w szczególności zmienioną kwotę opłaty serwisowej i zmienioną „datę usługi” a w przypadku, gdy rezerwujący anuluje rezerwację, wówczas Portal usuwa stary dokument i zastępuje go nowym, w którym stawka prowizji jest określona jako zero.
Skoro wykonanie usługi pośrednictwa w wynajmie mieszkania wiąże się w tym konkretnym przypadku z faktycznie zrealizowaną rezerwacją przez klienta to z tym momentem powinien Pan rozpoznać obowiązek podatkowy z tytułu zakupionej usługi pośrednictwa w wynajmie mieszkania, tj. na zasadach ogólnych wynikających z art. 19a ust. 1 ustawy oraz rozliczyć podatek VAT należny.
W konsekwencji, obowiązek podatkowy z tytułu importu usług pośrednictwa w wynajmie mieszkania (prowizja „A”) powstaje w dacie wykonania usługi pośrednictwa (faktycznie zrealizowanej rezerwacji przez klienta), tj. przybycia gościa i rozpoczęcia usługi najmu.
Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytanie nr 1 jest prawidłowe.
Ponadto Pana wątpliwości dotyczą wskazania, kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży usługi wynajmu.
Jak wskazano powyżej, zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Jeśli jednak, przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, wówczas obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Zauważyć jednak należy, że w art. 19a ust. 5 ustawy, ustawodawca w sposób szczególny uregulował powstanie obowiązku podatkowego dla niektórych usług.
Na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług:
- telekomunikacyjnych,
-wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy,
-najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
-ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
-stałej obsługi prawnej i biurowej,
-dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego
-z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.
Ponadto, stosownie do art. 19a ust. 7 ustawy:
W przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.
Jak wynika z powołanych wyżej przepisów dla dostaw towarów i usług wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje w momencie wystawienia faktury z tytułu tych świadczeń. Natomiast, stosownie do art. 19a ust. 7 ustawy, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.
Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Jako podatnik VAT jest Pan zobowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika.
Z powyższego wynika, że ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawienia faktur dokumentujących sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT.
W myśl art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy:
Fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności – w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.
Uwzględniając zatem powyższe, zasadniczo obowiązek podatkowy dla usług wynajmu powinien powstawać w dacie wystawienia faktury – co wskazano powyżej.
Przy czym, jeżeli świadczenie będzie miało miejsce na rzecz podmiotów niebędących podatnikami podatku VAT, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą:
-upływu terminu płatności, lub
-wystawienia faktury – jeżeli podatnik zdecyduje się na wystawienie faktury takiemu podmiotowi (pomimo braku takiego obowiązku na gruncie przepisów o podatku VAT) i faktura ta zostanie wystawiona przed upływem terminu płatności. Wystawienie faktury po terminie płatności nie powoduje „ponownego” powstania obowiązku podatkowego.
Podsumowując, w przypadku usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z dyspozycją art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, tj. w dacie wystawienia faktury.
Natomiast zgodnie z treścią art. 19a ust. 7 ustawy, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.
Wskazał Pan we wniosku, że nie wystawia Pan faktur VAT za usługi wynajmu, ponieważ wynajmujący to osoby fizyczne. Zatem, obowiązek podatkowy z tytuły usług wynajmu, powstaje w Pana sytuacji, zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy, tj. z chwilą upływu terminu płatności.
W konsekwencji, obowiązek podatkowy w zakresie usług wynajmu, w sytuacji gdy nie wystawia Pan faktur za te usługi, powinien Pan rozpoznać zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy, tj. z chwilą upływu terminu płatności.
Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytanie nr 2 jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Pana w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Ponadto Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zapytania). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, bądź własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii zastosowania dla opisanych we wniosku usług właściwej stawki podatku VAT.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
