
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług, który dotyczy ustalenia, czy w związku z planowaną sprzedażą udziału w Nieruchomości będzie Pan występował jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 kwietnia 2025 r. (wpływ 30 kwietnia 2025 r.)
Opis zdarzenia przyszłego
15 maja 2020 r. zmarła matka Wnioskodawcy – A.B. 17 czerwca 2020 r. Wnioskodawca przyjął z dobrodziejstwem inwentarza przypadający na Wnioskodawcę zgodnie z ustawą Kodeks cywilny udział w wysokości 1/4 części w spadku po niej, co zostało potwierdzone notarialnym Aktem Poświadczenia Dziedziczenia (Rep. …). Do dnia dzisiejszego dział spadku po matce Wnioskodawcy nie został dokonany.
W skład masy spadkowej po matce Wnioskodawcy wchodziły m.in. jej udziały w masach spadkowych po jej rodzicach. Jej udział w spadku po jej matce C.D. wynosił 1/3 części (data nabycia: 24 lutego 1978 r.), jej udział w spadku po jej ojcu E.D. wynosił 1/2 części (data nabycia: 1 maja 1982 r.).
Dział spadku zarówno po C.D., jak również po E.D. nie został dokonany. W skład masy spadkowej po C.D. wchodził udział w wysokości 1/2 we własności nieruchomości położonej w (…). W skład masy spadkowej po E.D. wchodził udział w wysokości 2/3 we własności wskazanej Nieruchomości. Łączny udział matki w należącej do spadków po jej rodzicach opisanej niżej Nieruchomości wynosił 1/2.
Z tytułu dziedziczenia po matce przypadał Wnioskodawcy udział w Nieruchomości o powierzchni (…) m² (zwanej dalej Nieruchomością), położonej w (…), składającej się z trzech działek ewidencyjnych (1, 2, 3), na której znajduje się budynek gospodarczy o powierzchni 32 m² (wybudowany w okresie 1945-1965) oraz chroniona zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego kapliczka (wybudowana w 1945 r.), dla której Sąd Rejonowy w (…) IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…), wchodzącej w skład mas spadkowych po rodzicach mamy wynosi 1/8.
Nieruchomość, dla której prowadzona jest ww. księga wieczysta składa się z dwóch niezależnych pod względem możliwości zagospodarowania części - jedna to działka ewidencyjna nr 3, druga to przylegające do siebie działki ewidencyjne nr 2 i nr 1.
Te dwie niezależne od siebie części rozdzielone są osobną działką ewidencyjną nr 4, stanowiącą własność Skarbu Państwa, przez obszar której przebiega rzeka (…).
Współwłaścicielom Nieruchomości nie przysługują żadne prawa lub roszczenia pozwalające na zapewnienie bezpośredniego prawnego połączenia obu części Nieruchomości poprzez obszar zajęty przez rzekę (…).
Znajdujący się na działce nr 4 przejazd o szerokości 6 metrów, zapewniający fizyczną możliwość przedostania się z działki nr 3 na działkę nr 1 został wykonany pierwotnie w latach 30 - XX wieku, kiedy działki nr 1, 4 i 3 stanowiły jedną działkę, nabytą w 1936 r. przez C. E. D. (ciek wodny nie będący ówcześnie rzeką tylko rowem melioracyjnym stanowił część nabytego terenu).
Operat założenia ewidencji gruntów i budynków dla miasta (…) z 1970 r. oraz odnowienia ewidencji gruntów z 1983 r. obszar zajęty przez ciek wodny wskazywał jako osobną działkę ewidencyjną, poza władaniem C.D.E. oraz ich spadkobierców.
Na nowo wybudowanym na początku XXI wieku w trakcie prac modernizujących bieg rzeki (…) - przejazd był inwestycją podmiotu odpowiedzialnego za zarządzanie tym ciekiem wodnym, wykonanym z jego inicjatywy - pozostaje w jego wyłącznym zarządzie i korzystaniu.
Nieruchomość nie jest ogrodzona, obie jej części są uzbrojone jedynie w zakresie doprowadzenia do granic działek ewidencyjnych nr 3 i nr 1 kanalizacji wykonanej przez lokalny samorząd podczas realizowania sieci kanalizacyjnej w ulicach (…), jako element całej inwestycji, bez inicjatywy ich wykonania ze strony ówczesnych właścicieli udziałów w Nieruchomości, bez ich udziału w sfinansowaniu tych elementów.
W związku z przyjęciem spadku po matce Wnioskodawca zrealizował wynikające z przepisów prawnych poniższe ciążące na Wnioskodawcy obowiązki.
W czerwcu 2020 r. wraz z pozostałymi spadkobiercami po matce (siostry Wnioskodawcy:…) złożyli w Sądzie Rejonowym w (…) wniosek o wpis w księdze wieczystej prowadzonej dla Nieruchomości Państwa praw własności (w udziałach po 1/8). Sąd Rejonowy w (…) dokonał wpisu prawa własności Wnioskodawcy w udziale 1/8 - 5 stycznia 2021 r.
Również w czerwcu 2020 r. Wnioskodawca złożył zgłoszenie zmiany danych w ewidencji gruntów i budynków prowadzonej przez Starostwo Powiatowe w (…) dotyczących Nieruchomości, w którym zawarł prośbę o ujawnienie w ewidencji gruntów wszystkich spadkobierców matki Wnioskodawcy.
Organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków dokonał żądanej zmiany w lipcu 2020 r. W lipcu 2020 r. Wnioskodawca złożył wraz z pozostałymi spadkobiercami po matce informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych (…), w której zawiadomili organ podatkowy właściwy w podatku od nieruchomości Burmistrza (…) o wejściu w posiadanie udziałów we własności Nieruchomości.
W grudniu 2020 r. Wnioskodawca złożył wraz z pozostałymi spadkobiercami po matce we właściwym Sądzie Rejonowym dla (…) wykaz inwentarza obejmujący masę spadkową po matce Wnioskodawcy.
Również w grudniu 2020 r. Wnioskodawca złożył we właściwym Urzędzie Skarbowym (...), zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2 tytułem spadkobrania po matce.
Począwszy od 2021 r. Wnioskodawca realizował ciążący na Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości związany z posiadaniem udziału w Nieruchomości, wpłacając na konto organu podatkowego w każdym roku 1/8 wartości podatku wynikającego z otrzymanej decyzji ustalającej wymiar podatku.
Jednocześnie w związku z inicjowanymi przez Burmistrza (…) procedurami planistycznymi podejmowanymi na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Wnioskodawca wykonał następujące działania dotyczące Nieruchomości, w której udział odziedziczył po matce.
7 lipca 2020 r. Wnioskodawca złożył do Burmistrza (…) wniosek do zmienianego uchwałą Rady Miejskiej w (…), studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (…), w którym Wnioskodawca wniósł o usunięcie z tego dokumentu planowanej drogi (…), której orientacyjny przebieg na mapie stanowiącej załącznik do Studium biegł m.in. przez Nieruchomość. Wnioskodawcy wniosek nie został uwzględniony w dalszej procedurze planistycznej.
Złożony przez Wnioskodawcę wniosek był kontynuacją działań podejmowanych przez matkę Wnioskodawcy w 2019 r. w ramach procedury sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (…), rozpoczętej przez organ samorządu w 2018 r.
W związku ze wskazaniem w kolejnej wersji projektu ww. studium orientacyjnego przebiegu drogi (…) przez Nieruchomość ówcześnie współposiadaną przez matkę Wnioskodawcy jako jej pełnomocnik, Wnioskodawca wniósł na polecenie matki do Burmistrza (…) uwagę do projektu ww. studium, w której żądał usunięcia z projektu dotychczas nieplanowanej drogi (…). Uwaga wniesiona na polecenie matki Wnioskodawcy nie została przez Burmistrza uwzględniona, co zostało podtrzymane decyzją Rady Miejskiej w (…), która 18 czerwca 2019 r. podjęła uchwałę w sprawie uchwalenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (…) zawierającego w swojej treści wskazanie dotychczas nieplanowanej drogi (…) orientacyjnie przebiegającej m.in. przez Nieruchomość.
21 października 2020 r. Wnioskodawca działając w interesie wszystkich współwłaścicieli złożył do Burmistrza (…) uwagi do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (…) Etap 7, obejmującego swoim zakresem Nieruchomość. Procedura planistyczna została rozpoczęta przez organ samorządu uchwałą Rady Miejskiej w (…) 17 lipca 2019 r. Złożone uwagi dotyczyły:
1. rozszerzenia w części ogólnej Planu katalogu dopuszczalnych pokryć dachowych;
2. dodanie w części ogólnej Planu odstępstwa od wyznaczonych parametrów minimalnej powierzchni działki lub szerokości frontu działki w przypadku wydzieleń pod istniejące krzyże i kapliczki wraz z istniejącym zagospodarowaniem ich otoczenia;
3. błędnych oznaczeń kilku dróg w części ogólnej Planu;
4. utrzymania dla obszaru, w którym jest położona Nieruchomość, dopuszczalności lokalizowania garaży wolnostojących adekwatnie do zapisów dotychczasowego Planu miejscowego z 2014 r.;
5. usunięcia z projektu planu dotychczas nieplanowanej drogi publicznej klasy lokalnej oznaczonej symbolem 2KD-L, której przebieg został wskazany na części Nieruchomości; dodania do przeznaczenia terenu na obszarze, w którym jest położona Nieruchomość, dopuszczalności lokalizacji zabudowy szeregowej oraz zmiany warunków zagospodarowania terenu w zakresie maksymalnej powierzchni zabudowy, wskaźnika maksymalnej intensywności zabudowy, minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej, minimalnej powierzchni nowo wydzielanej działki budowlanej dla zabudowy szeregowej.
Uwaga nr 5 miała na celu przede wszystkim zabezpieczenie wartości i możliwości zagospodarowania Nieruchomości w dotychczasowym wymiarze i zakresie przed znaczącym ich zmniejszeniem w wyniku wskazania przebiegu przez najatrakcyjniejszą jej część drogi publicznej. Postulaty dotyczące dopuszczenia zabudowy szeregowej wraz z określeniem właściwych dla niej parametrów szczegółowych miały na celu jedynie zabezpieczenie możliwości zagospodarowania pozostałej po wskazaniu przebiegu drogi publicznej części Nieruchomości w stopniu odpowiadającym możliwościom jej zagospodarowania wg dotychczas obowiązującego Planu miejscowego.
Wniesione uwagi 1-4 zostały przez Burmistrza (…) uwzględnione, natomiast uwaga 5 w całym zakresie została nieuwzględniona, co zostało podtrzymane decyzją Rady Miejskiej w (…), która 25 stycznia 2021 r. podjęła uchwałę w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (…) Etap 7 - część A (po podzieleniu sporządzania etapu 7 na część A i część B uchwałą z 9 listopada 2020 r.).
Skutkiem uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (…) Etap 7 - część A było obciążenie współposiadanej przez Wnioskodawcę Nieruchomości przebiegiem drogi publicznej przez obszar około 1420 m², który został wyłączony z możliwości dotychczasowego zagospodarowania (budownictwo jednorodzinne z dopuszczeniem usług).
25 sierpnia 2024 r. Wnioskodawca przedstawił na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska i Ładu Przestrzennego Rady Miejskiej w (…), które miało na celu analizę treści kolejnego projektu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy (…), problem jaki dla możliwości zagospodarowania Nieruchomości stanowi wskazana na jej części projektowana droga publiczna.
Powołując się na wnoszone przez matkę Wnioskodawcy w poprzednim procesie uchwalania Studium uwagi, Wnioskodawca zwrócił się z pisemną prośbą o rozpatrzenie zasadności wskazywania w projektowanym Studium drogi na odcinku obciążającym swym przebiegiem Nieruchomość.
Wnioskodawcy prośba jako złożona po przewidzianym do tego terminie, nie została rozpatrzona zarówno przez Komisję, jak również później przez Radę Miejską w (…), podejmującą uchwałę o sposobie rozpatrzenia przez Burmistrza (…) uwag wniesionych do projektu Studium. Natomiast, wraz z innymi uwagami wniesionymi po wyznaczonym terminie, została skierowana decyzją Rady Miejskiej w (…) do rozpatrzenia w podjętym procesie projektowania planu ogólnego dla Gminy (…).
W maju 2024 r. wszyscy właściciele udziałów w Nieruchomości (…) – udziały po 1/8; (…) - udziały po 1/6) odbyli spotkanie, mające na celu podjęcie decyzji co do dalszych losów współposiadanej Nieruchomości.
Spadkobiercy A.B. postulowali niezwłoczne wystąpienie do Gminy (…) z wnioskiem o wykup obszaru obciążonego przebiegiem drogi publicznej na podstawie art. 36 ust. 1 pkt 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Pozostali współwłaściciele postulowali rozpoczęcie działań od próby sprzedaży na początku 2025 r. całości lub części Nieruchomości w jej aktualnym stanie.
W zaistniałej sytuacji ustalono, że grono współwłaścicieli nalegających na rozpoczęcie działań od próby sprzedaży Nieruchomości w jej aktualnym stanie, zweryfikuje swój punkt widzenia i oczekiwania finansowe poprzez sondażowe ogłoszenie w ogólnodostępnych portalach internetowych.
Wnioskodawca przyjął do wiadomości wraz z siostrami zamierzenia pozostałych współwłaścicieli, ustalając, że powrócą do próby podjęcia wspólnej decyzji w późniejszym terminie.
Do przygotowania ogłoszenia przystąpił (…) z pomocą (…), przedstawiając Wnioskodawcy oraz siostrom Wnioskodawcy jego projekt wraz z argumentacją uzasadniającą podaną w ogłoszeniu cenę (która przewyższała szacowaną przez nas cenę rynkową) oraz zwracając się o uzupełnienie ich wiedzy na temat niektórych parametrów Nieruchomości.
Z uwagi na ówczesny brak naszego zainteresowania w zamieszczaniu takiej oferty Wnioskodawca wyraził jedynie opinię o treści przygotowanego przez pozostałych współwłaścicieli ogłoszenia, nie angażując się w proces jego przygotowywania i publikacji, udzielając jedynie pozostałym współwłaścicielom kilku nieznanych informacji o wspólnie posiadanej Nieruchomości.
Pod koniec lipca 2024 r. Wnioskodawca i jego siostry poinformowani zostali przez (…) o zamieszczeniu przygotowanego przez (…) ogłoszenia sprzedaży na portalu ogłoszeniowym (…).
Pod koniec listopada 2024 r. Wnioskodawca został poinformowany przez (…), że ogłoszenie sprzedaży Nieruchomości, publikowane dwukrotnie przez okresy dwumiesięczne, skutkowało zainteresowaniem jednego podmiotu. W związku z powyższym, Wnioskodawca został zaproszony do uczestnictwa w spotkaniu z potencjalnym nabywcą, które odbyło się w 13 grudnia 2024 r. Strony podczas spotkania omówiły swoje oczekiwania co do wartości potencjalnej transakcji. Z uwagi na dużą rozbieżność oczekiwań jednego ze sprzedających i oferty potencjalnego nabywcy, strony uzgodniły potencjalne nawiązanie kontaktu po wzajemnym przeanalizowaniu stanowisk, z którego będzie wynikać możliwość podjęcia dalszych negocjacji.
18 stycznia 2025 r. wszyscy pozostali współwłaściciele otrzymali od (…) raport z dokonanych przez niego działań ogłoszeniowych. Wynika z niego, że oprócz wspomnianego wcześniej zainteresowanego, chwilowe zainteresowanie wyraził tylko jeden podmiot rozważający nabycie części Nieruchomości. Nie skutkowało to podjęciem żadnych konkretnych rozmów między stronami. Publikowane ogłoszenie wzbudziło natomiast zainteresowanie kilku pośredników w obrocie nieruchomościami, działających zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami, z których część przedstawiła (…) warunki współpracy oraz sugerowaną cenę ofertową Nieruchomości. Na bazie powyższego (…) sugeruje pozostałym współwłaścicielom nawiązanie współpracy z pośrednikami w obrocie nieruchomościami, by skutecznie dotrzeć z ofertą sprzedaży Nieruchomości do potencjalnych zainteresowanych.
Nieruchomość nie była do tej pory wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, nie była wynajmowana, dzierżawiona ani oddana do użytkowania na podstawie innej umowy. Wnioskodawca nie przewiduję również wynajęcia, dzierżawy lub oddania do użytkowania na podstawie innej umowy Nieruchomości na rzecz podmiotów zainteresowanych jej nabyciem.
Wnioskodawca nie ma zamiaru podejmować innych aktywnych działań marketingowych mających na celu doprowadzenie do sprzedaży Nieruchomości, poza podjęciem działań zawartych w opisie zdarzeń przyszłych nr 1-5.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.
Wnioskodawca nie prowadzi aktualnie żadnego rodzaju działalności gospodarczej oraz nigdy nie prowadził działalności gospodarczej w zakresie obrotu i gospodarowania nieruchomościami.
Wnioskodawca nie jest i nigdy nie był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny ani podatnik VAT zwolniony. W latach 1999-2009 Wnioskodawca był natomiast wspólnikiem spółki cywilnej, która była zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, prowadzącą działalność w zakresie piekarstwa. W jej majątku w tym okresie nie znajdowały się żadne nieruchomości. Wnioskodawca nie jest również rolnikiem ryczałtowym oraz nie dokonuję sprzedaży produktów rolnych z własnej działalności rolniczej.
W przeszłości Wnioskodawca posiadał spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, nabyte z tytułu działu spadku po ojcu w 2001 r., które służyło zaspokajaniu Wnioskodawcy potrzeb mieszkaniowych, zbyte następnie w formie darowizny w 2011 r. na rzecz matki Wnioskodawcy.
Z tytułu spadkobrania po dziadkach (rodzice ojca), stwierdzonego postanowieniem sądu z 2010 r. Wnioskodawca stał się współwłaścicielem kilku nieruchomości (zabudowanych i niezabudowanych), których własność przeszła na innych spadkobierców dziadków Wnioskodawcy (rodziców ojca) za spłatą na rzecz Wnioskodawcy tytułem umowy o dział spadku w 2011 r.
Aktualnie oprócz udziałów w Nieruchomości wskazanej na wstępie, Wnioskodawca posiada z tego samego tytułu (spadkobranie po matce Wnioskodawcy) udział (1/4) we własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, którego Wnioskodawca nie ma zamiaru zbywać do momentu dokonania działu spadku po matce. Wnioskodawca nie ma zamiaru nabywać innych nieruchomości w celu odsprzedaży.
W razie konieczności podpisania w celu sprzedaży z zainteresowanymi nabyciem Nieruchomości lub jej części umowy przedwstępnej Wnioskodawca nie udzieli żadnemu podmiotowi pełnomocnictwa lub jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w imieniu Wnioskodawcy, w szczególności do występowania przed organami administracji publicznej, podejmowania działań faktycznych i prawnych, niezbędnych do uzyskania decyzji i pozwoleń, składania wniosków, odbioru decyzji i postanowień i innych podobnych działań. Wnioskodawca nie ma zamiaru, w okresie między potencjalnym podpisaniem umowy przedwstępnej a zawarciem umowy przyrzeczonej, podejmować samodzielnie lub umożliwić podjęcie w imieniu Wnioskodawcy przez inny podmioty działań mających na celu zwiększenie atrakcyjności Nieruchomości dla celów sprzedaży lub podniesienie jej wartości.
Wnioskodawca nie zamierza przed zawarciem umowy przyrzeczonej bądź samodzielnej umowy sprzedaży Nieruchomości udzielić potencjalnemu nabywcy prawa do dysponowania Nieruchomością na cele budowlane. Wnioskodawca dopuszcza jedynie możliwość umocowania w umowie przedwstępnej którejś ze spadkobierczyń matki Wnioskodawcy do reprezentowania Wnioskodawcy przy zawarciu umowy przyrzeczonej lub do uzyskania w imieniu Wnioskodawcy dokumentów niezbędnych do zawarcia takiej umowy.
Obecnie Wnioskodawca rozważa następujące działania mające na celu zbycie posiadanego przez Wnioskodawcę udziału w Nieruchomości, bez wcześniejszego dokonywania działu spadku zarówno po matce, jak również po jej rodzicach (zdarzenia przyszłe):
1) Sprzedaż posiadanego przez Wnioskodawcę udziału w części Nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr 1, a następnie sprzedaż posiadanego przez Wnioskodawcę udziału w części Nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr 2, we wspólnych transakcjach z pozostałymi współwłaścicielami Nieruchomości sprzedającymi swoje udziały na rzecz podmiotu, który zgłosił się w reakcji na ogłoszenie sprzedaży opublikowane w 2024 r. przez (…).
2) Sprzedaż posiadanego przez Wnioskodawcę udziału w całości Nieruchomości lub osobno w jej częściach stanowiących osobne działki ewidencyjne (bez dokonywania nowych podziałów geodezyjnych), we wspólnych transakcjach z pozostałymi współwłaścicielami Nieruchomości sprzedającymi swoje udziały na rzecz podmiotu lub podmiotów, które zgłoszą się w reakcji na przygotowane wspólnie przez wszystkich współwłaścicieli ogłoszenie sprzedaży, zamieszczone w ogólnodostępnych dla podmiotów nieprofesjonalnych portalach internetowych (np. (...) lub podobnych) - w jednym z nich lub w kilku jednocześnie. Ogłoszenie będzie zawierało informacje o Nieruchomości wymagane przez te portale czyli m.in. powierzchnię, cenę ofertową, lokalizację, uzbrojenie, okoliczną infrastrukturę, krótki opis stanu prawnego i geodezyjnego, położenia, kształtu, możliwości zagospodarowania wg planu miejscowego oraz znajdujących się w okolicy istotnych obiektów z podaniem odległości (przystanek komunikacji, stacja kolei podmiejskiej, centrum miasta, przychodnia, apteka itp.), a także kilka zdjęć wykonanych własnymi siłami przez jedną z osób publikujących ogłoszenie.
3) Sprzedaż posiadanego przez Wnioskodawcę udziału w całości Nieruchomości lub osobno w jej częściach stanowiących osobne działki ewidencyjne (bez dokonywania nowych podziałów geodezyjnych), we wspólnych transakcjach z pozostałymi współwłaścicielami Nieruchomości sprzedającymi swoje udziały na rzecz podmiotu lub podmiotów, które zostaną wskazane przez jednego z pośredników w obrocie nieruchomościami, działających zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami, z którymi wszyscy współwłaściciele nieruchomości podpiszą wcześniej umowy pośrednictwa.
Podmiot lub podmioty, z którymi zostaną zawarte umowy pośrednictwa nie będą miały zastrzeżonej wyłączności na reprezentowanie współwłaścicieli poszukujących nabywcy swoich udziałów w Nieruchomości. Umowa lub umowy pośrednictwa będą przewidywały następujące warunki wykonywania:
a) pośrednik zobowiązuje się do poszukiwania zainteresowanego lub zainteresowanych nabyciem całości lub części stanowiących osobne działki ewidencyjne posiadanej przez Wnioskodawcę oraz pozostałych współwłaścicieli Nieruchomości;
b) umowa lub umowy zostaną zawarte na czas nieokreślony;
c) pośrednik zobowiązuje się do wykonania niezbędnych czynności zmierzających do zawarcia umowy sprzedaży posiadanej przez Wnioskodawcę wraz z innymi współwłaścicielami Nieruchomości, włączając w to obsługę organizacyjną transakcji zbycia Nieruchomości klientowi wskazanemu przez pośrednika;
d) w przypadku znalezienia przez pośrednika podmiotu, z którym następnie Wnioskodawca zawrze wraz z innymi współwłaścicielami umowę sprzedaży całości lub części Nieruchomości, będą oni zobowiązani do zapłacenia na rzecz pośrednika wynagrodzenia określonego w umowie pośrednictwa w stawce procentowej od ceny sprzedaży określonej w umowie sprzedaży;
e) w przypadku wypowiedzenia umowy pośrednictwa przez współwłaścicieli nieruchomości pozostają oni zobowiązani przez okres kolejnych 12 miesięcy do zapłaty wynagrodzenia na rzecz pośrednika w przypadku zawarcia umowy przenoszącej własność Nieruchomości na rzecz podmiotu wskazanego przez pośrednika podczas obowiązywania umowy pośrednictwa;
f) pośrednik zachowuje prawo do reprezentowania także podmiotów zainteresowanych nabyciem Nieruchomości.
4. Sprzedaż posiadanego przez Wnioskodawcę udziału w całości Nieruchomości lub osobno w jej częściach stanowiących osobne działki ewidencyjne (bez dokonywania nowych podziałów geodezyjnych), we wspólnych transakcjach z pozostałymi współwłaścicielami Nieruchomości sprzedającymi swoje udziały na rzecz podmiotu lub podmiotów, które zostaną wskazane przez pośrednika w obrocie nieruchomościami, działającego zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami, z którym wszyscy właściciele udziałów w Nieruchomości podpiszą wcześniej umowę pośrednictwa. Podmiot, z którym zostanie zawarta umowa pośrednictwa będzie miał zastrzeżoną wyłączność na reprezentowanie współwłaścicieli poszukujących nabywcy swoich udziałów w Nieruchomości.
Umowa pośrednictwa będzie przewidywała następujące warunki wykonywania:
a) pośrednik zobowiązuje się za wynagrodzeniem do świadczenia na rzecz wszystkich współwłaścicieli Nieruchomości usług polegających na poszukiwaniu potencjalnych nabywców Nieruchomości, w celu jej sprzedaży przez wszystkich współwłaścicieli;
b) pośrednik będzie świadczył usługi w sposób profesjonalny, według swej najlepszej wiedzy, z uwzględnieniem rodzaju, stanu oraz właściwości Nieruchomości. Usługi mogą obejmować w szczególności:
- przygotowanie prezentacji oferty w formie elektronicznej, która składać się będzie z materiału fotograficznego i opisu,
- przygotowanie listy dokumentów wymaganych od sprzedającego, a koniecznych do zawarcia umowy sprzedaży Nieruchomości,
- eksponowanie oferty sprzedaży Nieruchomości na portalach internetowych przez cały okres trwania umowy, z zastrzeżeniem, że oferta ta nie stanowi oferty w rozumieniu Kodeksu Cywilnego,
- organizację i przeprowadzenie prezentacji Nieruchomości (po uzyskaniu akceptacji terminu prezentacji od sprzedającego),
- informowanie sprzedającego na bieżąco o zainteresowaniu kupnem Nieruchomości,
- pomoc w negocjacjach ceny i warunków sprzedaży Nieruchomości,
- pomoc przy współpracy z notariuszem w zakresie realizacji umowy z kupującym (m.in. przekazanie posiadanych dokumentów i danych stron przyszłej umowy sprzedaży wraz z ustaleniami, co do jej warunków),
- organizację i pomoc w wydaniu Nieruchomości kupującemu, w tym przygotowanie dokumentacji.
c) Sprzedający wyrażają zgodę na:
- zamieszczenie oferty sprzedaży Nieruchomości (wraz ze zdjęciami) na portalach ogłoszeniowych i społecznościowych, na stronie internetowej pośrednika oraz w jego materiałach reklamowych,
- współpracę pośrednika z innymi biurami w obrocie nieruchomościami przy realizacji umowy pośrednictwa,
- wykonywanie przez pośrednika czynności pośrednictwa na rzecz drugiej strony umowy sprzedaży.
d)Sprzedający udzielają dobrowolnie pośrednikowi wyłączności w zakresie usług polegających na poszukiwaniu potencjalnych nabywców Nieruchomości, w celu jej sprzedaży przez sprzedających co oznacza, że w okresie obowiązywania umowy pośrednictwa:
- Sprzedający nie będą podejmować czynności zmierzających do znalezienia nabywcy Nieruchomości bez udziału pośrednika,
- Sprzedający nie będą zawierać umów sprzedaży, umowy przedwstępnej lub zobowiązującej do sprzedaży Nieruchomości, w szczególności za pośrednictwem innych aniżeli pośrednik osób,
- Sprzedający zobowiązują się do niezwłocznego informowania pośrednika o zainteresowaniu nabyciem Nieruchomości ze strony jakichkolwiek osób, a w szczególności o wszelkich ofertach składanych sprzedającym z pominięciem pośrednika.
e) Sprzedający zobowiązują się zapłacić pośrednikowi wynagrodzenie za wykonane przez niego usługi, jeżeli w okresie obowiązywania umowy pośrednictwa dojdzie do zawarcia umowy sprzedaży Nieruchomości, umowy przedwstępnej lub zobowiązującej do sprzedaży Nieruchomości. Płatność wynagrodzenia dla pośrednika nastąpi jednak dopiero po zawarciu umowy przeniesienia własności. Wynagrodzenie pośrednika za wykonane usługi będzie określone w stawce procentowej od ceny transakcji sprzedaży Nieruchomości. Każdy ze sprzedających swoje udziały w Nieruchomości będzie zobowiązany do zapłaty części całkowitej kwoty wynagrodzenia pośrednika zgodnej z wielkością sprzedawanego udziału w Nieruchomości.
f) pośrednik zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia za wykonane przez niego usługi, jeżeli w okresie obowiązywania umowy pośrednictwa oraz w okresie sześciu miesięcy po ustaniu jej obowiązywania, sprzedający zawrą którąkolwiek z umów (umowa sprzedaży, umowa przedwstępna lub umowa zobowiązująca do sprzedaży) bez udziału pośrednika podmiotowi, który uzyskał wiedzę o Nieruchomości za pośrednictwem pośrednika. Poprzez podmioty, o których mowa w zdaniu poprzedzającym należy rozumieć podmioty, które zostały wskazane sprzedającym przez pośrednika za pomocą wiadomości email. Sprzedający zobowiązani będą niezwłocznie poinformować pośrednika o zawarciu umowy sprzedaży. Pośrednik będzie miał prawo wglądu w zawartą przez sprzedających umowę sprzedaży.
g) umowa pośrednictwa jest zawarta na czas określony co najmniej sześciu miesięcy. Konsekwencje wypowiedzenia umowy przez stronę zamawiającą podlegają jeszcze negocjacjom. W przypadku wypowiedzenia umowy pośrednictwa przez któregokolwiek ze sprzedających, z przyczyn leżących po jego stronie, pośrednikowi należne będzie zryczałtowane wynagrodzenie składające się na udokumentowane koszty marketingowe i pracy do dnia dokonania wypowiedzenia umowy pośrednictwa bądź też w wypadku wypowiedzenia umowy przez danego właściciela udziału w Nieruchomości będzie on zobowiązany do zapłaty pośrednikowi wynagrodzenia w określonej w umowie kwocie (jej wysokość jest przedmiotem trwających negocjacji).
5. Sprzedaż posiadanego przez Wnioskodawcę udziału w całości Nieruchomości lub osobno w jej częściach stanowiących osobne działki ewidencyjne (bez dokonywania nowych podziałów geodezyjnych), we wspólnych transakcjach z pozostałymi współwłaścicielami Nieruchomości sprzedającymi swoje udziały na rzecz podmiotu lub podmiotów, które wyrażą zainteresowanie transakcją, po zrealizowaniu przez współwłaścicieli Nieruchomości części lub wszystkich (w dowolnej kolejności) czynności opisanych w pkt 1-4.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
Przez cały okres posiadania udziału w Nieruchomości, tj. od momentu nabycia spadku do chwili obecnej, zarówno udział Wnioskodawcy w niepodzielnej własności Nieruchomości przysługującej kilku osobom (zob. art. 195 kodeksu cywilnego), jak również cała współposiadana Nieruchomość (zob. art. 206 kodeksu cywilnego), nie były przez Wnioskodawcę wykorzystywane w żaden sposób. Wnioskodawca nie ma także zamiaru wykorzystywać w żaden sposób swojego udziału w Nieruchomości, jak również całej Nieruchomości, w przyszłości aż do momentu planowanej sprzedaży posiadanego przez Wnioskodawcę udziału w Nieruchomości, poza podjęciem ewentualnych działań związanych z bieżącym utrzymaniem Nieruchomości w należytym stanie (wykaszanie i usuwanie odpadów porzucanych przez osoby trzecie).
Pytanie
Czy dokonując sprzedaży udziału w Nieruchomości Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy, i związku z czym transakcja sprzedaży udziału w Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ww. ustawy?
Pana stanowisko w sprawie
Sprzedając udział w Nieruchomości Wnioskodawca będzie dysponował składnikiem majątku prywatnego, w związku z czym Wnioskodawca nie będzie działał w charakterze podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą, a transakcja sprzedaży udziału w Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się m.in. przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Towarem jest także udział w prawie własności. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:
Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
a)określone udziały w nieruchomości;
b)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
c)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z 23 kwietnia 1964 r Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
I tak, zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
W myśl art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
Na podstawie art. 198 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Z orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.
Inaczej jest natomiast - jak wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych.
Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, co istotne w niniejszej sprawie, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Wątpliwości Wnioskodawcy na tle przedstawionego opisu sprawy dotyczą kwestii, czy sprzedaż udziału w Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i czy z tego tytułu Wnioskodawca uznany zostanie za podatnika podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu sprawy wynika, że działania Wnioskodawcy można uznać za charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta powinna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.
Mając na względzie powyższe, w kontekście powołanych przepisów oraz wyroku TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż udziału w Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z tą transakcją uznać Wnioskodawcę za podatnika tego podatku.
Z przedstawionych przez Wnioskodawcę dotychczasowych działań nie wynika bowiem taka aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż udziału w Nieruchomości będzie wypełniać przesłanki działalności gospodarczej.
Nabycie przez Wnioskodawcę udziału w Nieruchomości było wynikiem przyjęcia spadku po matce, co za tym idzie nie wiązało się z zamiarem jego sprzedaży ani z zamiarem wykorzystania go do prowadzenia działalności gospodarczej (np. czerpania zysków z najmu). Dodatkowo spadkodawczyni Wnioskodawcy również nabyła swój udział w Nieruchomości w wyniku przyjęcia spadków po swoich rodzicach, a w okresie posiadania swojego udziału w Nieruchomości nie czerpała z tego tytułu żadnych przychodów.
Nieruchomość, w której Wnioskodawca odziedziczył udział nie była w żaden sposób wykorzystywana przez Wnioskodawcę i z grona aktualnych współwłaścicieli do prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zarówno dotychczasowe działania Wnioskodawcy związane z Nieruchomością, w której odziedziczył udział, jak również planowane działania mające na celu wspólną sprzedaż przez wszystkich właścicieli udziałów w Nieruchomości, nie mają cech zorganizowanej i profesjonalnej działalności w zakresie handlu nieruchomościami.
Działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. W przypadku sprzedaży nieruchomości oznacza to podejmowanie szeregu działań związanych z nieruchomością i przygotowaniem jej do sprzedaży.
Wnioskodawca uważa, że nie podejmował tego typu działań, a wszystkie dotychczasowe czynności mieszczą się w ramach zwykłego zarządu własnym majątkiem, tzn. miały na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem. Działania Wnioskodawcy dotyczyły majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej. Nie pozwala to kwalifikować ich jako prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Od momentu nabycia udziału w Nieruchomości w drodze spadku Wnioskodawca wykonał przede wszystkim wszelkie czynności związane z przyjęciem udziału w całej masie spadkowej.
W odniesieniu do odziedziczonego udziału w Nieruchomości działania Wnioskodawcy dotyczyły przede wszystkim uchronienia całej Nieruchomości przed obciążeniem jej niekorzystnymi zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, którego procedurę projektowania i uchwalania zainicjował w ramach swoich ustawowych kompetencji właściwy organ samorządu. A więc nie sposób im przypisać cech działania wykraczającego poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Ich istotą była obrona przed znaczącym obniżeniem wartości Nieruchomości w stosunku do jej wartości w momencie nabycia udziału w niej w ramach spadku po matce Wnioskodawcy. Dodatkowo próby zapobieżenia upośledzenia możliwości zagospodarowania współposiadanej nieruchomości okazały się nieskuteczne - organ samorządu doprowadził do obciążenia najbardziej atrakcyjnej części współposiadanej przeze mnie Nieruchomości przebiegiem dotychczas nieplanowanej drogi publicznej. Pomijalny wpływ na wartość Nieruchomości miały wniesione przez Wnioskodawcę pozostałe uwagi do projektu planu. Miały one na celu zachowanie dotychczasowych zapisów dotyczących zabudowy garażowej, zharmonizowania dopuszczalnych materiałów budowlanych na całym obszarze projektowanego planu oraz dopuszczenie możliwości wydzielenia działki ewidencyjnej niespełniającej parametrów działki budowlanej pod istniejącą kapliczkę, która dla części właścicieli udziałów w Nieruchomości ma wartość sentymentalną i nie wykluczają oni pozostania jej właścicielami nawet po sprzedaży pozostałej części Nieruchomości.
Pozostałe działania dotyczące Nieruchomości, w której udział Wnioskodawca odziedziczył po matce, były podejmowane głównie przez innych współwłaścicieli. Zarówno opublikowanie ogłoszenia o zamiarze sprzedaży na portalu internetowym, jak również wstępne rozmowy z zainteresowanymi włączeniem Nieruchomości do swojej oferty pośrednikami w obrocie nieruchomościami były wykonane przez (...). Jedynie wstępna rozmowa z osobą rozważającą nabycie części Nieruchomości została odbyta z udziałem (...) oraz Wnioskodawcy. Również te czynności nie miały cech działań wykraczających poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, co pozwalałoby zdefiniować ich jako prowadzenie działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy.
Przystępując do oceny skutków planowanych działań (zdarzenia przyszłe nr 1-5) należy podkreślić, że aktualne liczne grono właścicieli udziałów w Nieruchomości (siedem osób) ukształtowało się w wyniku kilku postępowań spadkowych, co skutkuje brakiem więzi rodzinnych pomiędzy częścią właścicieli. Żaden z właścicieli udziałów nie widzi perspektyw na samodzielne przejęcie własności Nieruchomości na mocy działów spadków. Z uwagi na aktualny stan geodezyjny i prawny Nieruchomości nie ma zgody pomiędzy właścicielami co do wyjścia ze współwłasności z przyznaniem części Nieruchomości poszczególnym właścicielom udziałów w Nieruchomości.
Jedynym realnym sposobem zakończenia współwłasności Nieruchomości, będącej wynikiem kilku postępowań spadkowych jest wspólna sprzedaż udziałów w Nieruchomości przez wszystkich właścicieli. Tylko w takiej sytuacji można się spodziewać, że potencjalny nabywca zapłaci godziwą cenę za własność całej Nieruchomości, w przeciwieństwie do transakcji dotyczących poszczególnych udziałów w Nieruchomości. Mając na względzie powyższe okoliczności wszyscy właściciele udziałów w Nieruchomości mają zamiar podjąć działania skutkujące możliwością zawarcia umowy sprzedaży Nieruchomości, których zakres został opisany jako zdarzenia przyszłe nr 1-5.
Wszystkie przedstawione przyszłe czynności mieszczą się w ocenie Wnioskodawcy w ramach zwykłego zarządu własnym majątkiem prywatnym w posiadanie, którego wszyscy weszli w wyniku przyjęcia kolejnych spadków, bez zamiaru jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, który nie został też wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.
Zarówno sprzedaż części Nieruchomości podmiotowi, który wyraził zainteresowanie transakcją w odpowiedzi na ogłoszenie opublikowane przez (...), jak również potencjalne transakcje będące wynikiem przyszłych ogłoszeń w przyjętych ogólnie do stosowania w czasach współczesnych kanałach komunikacyjnych (portale internetowe) mieszczą się w zarządzie majątkiem prywatnym, bez przybrania formy zawodowej (profesjonalnej).
Nie zmieni oceny tych działań ilość transakcji (jedna, dwie lub trzy), gdyż w skład Nieruchomości wchodzą trzy osobne działki ewidencyjne, a sama Nieruchomość składa się z dwóch kompletnie niepowiązanych ze sobą terenów.
Dodatkowo działki ewidencyjne nr 1 i 2, choć wizualnie stanowią jeden obszar mają odmienne przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Działka nr 1 jest przeznaczona prawie cała pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną z dopuszczeniem usług, natomiast działka nr 2 jest przeznaczona w znaczącej wielkości pod drogę publiczną (wprowadzoną do planu miejscowego w 2021 r.). To odmienne przeznaczenie wymusza osobne transakcje sprzedaży tych dwóch działek nawet w wypadku jednego nabywcy, by w sposób precyzyjny móc następnie wykazać organowi samorządowemu wielkość uszczerbku finansowego, jaki ponieśli aktualni właściciele udziałów w Nieruchomości w wyniku wskazania przez tę Nieruchomość przebiegu drogi publicznej.
Także poszukiwanie potencjalnego nabywcy całości lub części Nieruchomości z pomocą pośrednika w obrocie nieruchomościami, działającego zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami mieści się w ramach typowych działań mających na celu sprzedaż majątku prywatnego. Korzystanie z usług takich podmiotów jest powszechną praktyką wśród zarówno sprzedających, jak i kupujących nieruchomości. Nie sposób przypisać takiemu działaniu żadnych cech zawodowej (profesjonalnej) aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, co pozwalałoby określić je jako działalność gospodarcza zgodna z art. 15 ust. 2 ustawy. Nie ma przy tym znaczenia, czy umowa zostanie zawarta z kilkoma pośrednikami, którzy będą równolegle poszukiwać potencjalnych nabywców, czy też grono właścicieli udziałów w Nieruchomości wybierze jeden podmiot pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, któremu powierzy poszukiwanie nabywcy na wyłączność. Wszystkie zapisy umów stosowanych w obu formułach (otwarta i na wyłączność) przewidują powszechnie przyjęte przez podmioty pośrednictwa działania, które mają na celu doprowadzenie do zawarcia umowy sprzedaży.
Podsumowując powyższe zarówno Wnioskodawca, jak i pozostali właściciele udziałów w Nieruchomości nie dokonywali w okresie wspólnego posiadania tych udziałów jakichkolwiek czynności mających na celu zwiększenie wartości Nieruchomości.
Nie dokonywano nakładów na uzbrojenie tych działek, ich ogrodzenie, podział geodezyjny czy wybudowanie na działkach jakichkolwiek budynków lub budowli.
W ocenie Wnioskodawcy od momentu przyjęcia przez Wnioskodawcę spadku po matce Wnioskodawca nie podjął w stosunku do Nieruchomości aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Nie podjął również żadnych czynności zmierzających do podniesienia wartości Nieruchomości. Tym samym w odniesieniu do sprzedaży udziału w Nieruchomości nie można przypisać Wnioskodawcy zachowania jak handlowiec. Żadna ze wskazanych wyżej moich dotychczasowych aktywności oraz żadne z działań planowanych w przyszłości nie stanowi czynności, które w myśl tez wynikających z wyroku TSUE C-180/10 i C-181/10 są wystarczające do uznania, że w odniesieniu do sprzedaży udziału w Nieruchomości zachowam się jak handlowiec.
Zatem nie można uznać, że w związku ze sprzedażą udziału w Nieruchomości, Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy prowadzącego działalność gospodarczą zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy.
W konsekwencji transakcja sprzedaży udziału w Nieruchomości nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Przy czym, stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej: Kodeks cywilny.
Zgodnie z art. 195 ww. ustawy - Kodeks cywilny:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług również zbycie udziału w towarze (np. współwłasność nieruchomości), stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r. sygn. akt I FPS 2/11.
Jak wynika z art. 196 § 1 ustawy - Kodeks cywilny:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
W myśl art. 198 ustawy - Kodeks cywilny:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Podkreślić więc należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela, a rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału w nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług.
W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. TSUE orzekł, że:
„(…) czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą”.
Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Pana wątpliwości dotyczą w analizowanej sprawie dotyczą ustalenia, czy w związku z planowaną sprzedażą udziału w całości Nieruchomości lub osobno w jej częściach stanowiących osobne działki ewidencyjne będzie Pan występował jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
W opisanej sprawie należy rozstrzygnąć, czy w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży udziału w całości Nieruchomości lub osobno w jej częściach stanowiących osobne działki ewidencyjne będzie Pan spełniać przesłanki do uznania Go za podatnika podatku od towarów i usług, tj. czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy, w celu dokonania opisanej sprzedaży na podstawie przedstawionych czynności podjął lub podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkować będzie koniecznością uznania Pan za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż ta nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jak podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroków TSUE prowadzi do wniosku, że dostawa udziału w załości Nieruchomości lub osobno w jej częściach stanowiących osobne działki ewidencyjne przez Pana nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z tą transakcją uznać Pan za podatnika tego podatku.
Skala Pana zaangażowania w odniesieniu do sprzedaży udziału w całości Nieruchomości lub osobno w jej częściach stanowiących osobne działki ewidencyjne nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie planowanej sprzedaży ww. Nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił i wystąpi bowiem taki ciąg zdarzeń, który jednoznacznie przesądziłby, że sprzedaż przez Pana opisanej Nieruchomości wypełni przesłanki działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zgodnie z opisem sprawy Nieruchomość od momentu jej nabycia nie była przez Pana w żaden sposób wykorzystywana ani do działalności gospodarczej ani do celów rolniczych. Nie jest Pan rolnikiem ryczałtowym ani czynnym podatnikiem podatku VAT. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej w zakresie obrotu i gospodarowania nieruchomościami. Przedmiotowa Nieruchomość nie była objęta żadnymi umowami najmu, dzierżawy lub oddana do użytkowania na podstawie innych umów i nie zamierza Pan jej wynająć. Nie podjął Pan działań marketingowych innych niż te wskazanych w opisie sprawy (tj. związane z przygotowaniem i zamieszczeniem ogłoszenia przez innego współwłaściciela na portalu ogłoszeniowym).
Od momentu nabycia swojego udziału w Nieruchomości na skutek dziedziczenia działania jakie Pan podjął w odniesieniu do Nieruchomości koncentrowały się głównie na wykonaniu przepisów prawnych ciążących na Panu i dotyczyły m.in. złożenia wniosku o wpis do księgi wieczystej, złożenia zmian danych w ewidencji gruntów i budynków, złożenia wniosku do zmienianego uchwałą studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, który był kontynuacją działań podejmowanych przez Pana matkę, złożenia uwag do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, które częściowo zostały uwzględnione.
Ważnym aspektem sprawy jest to, że w sytuacji, gdy zajdzie potrzeba podpisania umowy przedwstępnej dotyczącej sprzedaży Nieruchomości lub jej części, nie planuje Pan udzielić żadnemu podmiotowi pełnomocnictwa ani innego rodzaju upoważnienia do działania w Pana imieniu. Dotyczy to szczególnie reprezentowania Pana przed organami administracji publicznej, podejmowania niezbędnych działań prawnych i faktycznych, które są konieczne do uzyskania decyzji i pozwoleń, składania wniosków oraz odbioru decyzji i postanowień, jak również innych podobnych czynności. Nie planuje Pan również prowadzić innych działań mających na celu zwiększenia atrakcyjności Nieruchomości w celu jej sprzedaży czy podniesienia jej wartości. Nie zamierza Pan także udzielać potencjalnemu Nabywcy prawa do korzystania z Nieruchomości w celach budowlanych. Rozważa Pan jedynie możliwość upoważnienia któreś ze spadkobierczyń do reprezentowana Pana przy zawarciu umowy przyrzeczonej lub do uzyskania w Pana imieniu dokumentów niezbędnych do jej zawarcia.
Wprawdzie dostawę udziału w Nieruchomości uzależnia Pan od kilku uwarunkowań (pkt 1-5 wskazane w opisie sprawy), jednak skutki tych działań mieszczą się w zakresie zwykłego zarządzania majątkiem prywatnym. Zaznaczył Pan, że w procesie zbywania udziału w części Nieruchomości, w całości Nieruchomości lub oddzielnie w jej częściach, które są odrębnymi działkami ewidencyjnymi, Pan oraz inni współwłaściciele mogą zawierać umowy pośrednictwa z podmiotami, które na podstawie tej umowy będą zobowiązane do poszukiwania Nabywcy. Umowa/umowy pośrednictwa będą określały warunki działania pośrednika, który zobowiązuje się do pomocy w sprzedaży Nieruchomości, w zamian za wynagrodzenie. Pośrednik w ramach tej umowy będzie zobligowany m.in. do: poszukiwania przyszłego zainteresowanego lub zainteresowanych nabyciem całości lub części Nieruchomości, wykonania niezbędnych czynności zmierzających do zawarcia umowy sprzedaży, w tym przygotowanie oferty w formie elektronicznej, świadczenia usługi w sposób profesjonalny, przygotowanie prezentacji, listy wymaganych dokumentów, eksponowanie oferty, informowanie Pana oraz współwłaścicieli, pomoc w negocjacjach czy współpracy z notariuszem. Pośrednik ma za zadanie szukać nabywców oraz świadczyć różnorodne usługi, które obejmują przygotowanie oferty, listy dokumentów potrzebnych do sprzedaży, organizację prezentacji Nieruchomości oraz pomoc w negocjacjach. Będzie także informować Sprzedających o zainteresowaniu kupnem i wspierać ich we współpracy z notariuszem. Pan oraz pozostali współwłaściciela udzielą zgody na zamieszczenie oferty na różnych platformach oraz na współpracę pośrednika z innymi biurami nieruchomości oraz udzielą pośrednikowi wyłączności na poszukiwanie nabywców, co oznacza, że nie będzie mógł Pan (ani współwłaściciele) działać samodzielnie w tym zakresie. Powyższe oznacza, że działania pośrednika będą skupiały się na poszukiwaniu przyszłego Nabywcy.
Stwierdzić zatem należy, że dokonując sprzedaży udziału w części Nieruchomości stanowiącej działki ewidencyjne nr 1, 2 i 3, udziału w całości Nieruchomości lub osobno w jej częściach stanowiących osobne działki ewidencyjne (bez dokonywania dodatkowych podziałów), w sytuacji kiedy planuje Pan tylko podpisać umowę/umowy pośrednictwa mającą na celu pomoc w sprzedaży Nieruchomości w całości lub w częściach nie podjął i nie podejmie Pan innych aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Brak jest w sprawie przesłanek do uznania, że mamy tu do czynienia z działalnością o charakterze zawodowym, stałym i zorganizowanym. W rozpatrywanej sprawie sprzedaż udziału w przedmiotowej Nieruchomości, należy uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W związku z tym, będzie Pan korzystał z przysługującego Mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
W świetle powołanych przepisów oraz wyroku TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży udziału w części Nieruchomości stanowiącej działki ewidencyjne nr 1, 2 i 3, udziału w całości Nieruchomości lub osobno w jej częściach stanowiących osobne działki ewidencyjne (bez dokonywania dodatkowych podziałów) w sytuacji, kiedy planuje Pan podpisać tylko umowę/umowy pośrednictwa wspomagającą sprzedaż nie będzie Pan działał w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym sprzedaż udziału opisanej we wniosku Nieruchomości nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy.
Tym samym Pana stanowisko uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Ponadto, stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Zatem przedmiotowa interpretacja rozstrzyga w zakresie zastosowania przepisów regulujących podatek od towarów i usług względem Pana a nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych współwłaścicieli Nieruchomości.
Zgodnie z art. 14f § 2b Ordynacji podatkowej:
Opłata za wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega zwrotowi wyłącznie w przypadku:
1) wycofania wniosku - w całości;
2) wycofania części wniosku w odniesieniu do przedstawionego w nim odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego - w odpowiedniej części;
3) uiszczenia jej w kwocie wyższej od należnej - w odpowiedniej części.
W myśl art. 14r § 4 Ordynacji podatkowej:
Opłata za wniosek wspólny jest ustalona jako iloczyn kwoty określonej zgodnie z art. 14f i liczby zainteresowanych wskazanych we wniosku.
Pana wniosek dotyczy 1 zdarzenia przyszłego, tj. w zakresie ustalenia, czy w związku z planowaną sprzedażą udziału w Nieruchomości będzie Pan występował jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
Zatem w Pana przypadku opłata od złożonego wniosku wynosi 40 zł (40 zł x ilość zdarzeń przyszłych).
Wniósł Pan opłatę za wydanie interpretacji indywidualnej 7 kwietnia 2025 r. w wysokości 200 zł. W związku z planowaną sprzedażą udziału w Nieruchomości będzie Pan występował jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
W związku z tym, że całkowita opłata od Pana wniosku wynosi 40 zł, kwota 160 zł jest opłatą nienależną, zatem stanowi nadpłatę w rozumieniu art. 14f § 2b pkt 3 Ordynacji podatkowej i podlega, według Pana dyspozycji, zwrotowi na rachunek, z którego dokonano opłaty za wniosek ORD-IN.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
