Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego. Uzupełnił go Pan pismem z 3 kwietnia 2025 r. (wpływ 3 kwietnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A.A. (dalej „Wnioskodawca”) prowadzi działalność gospodarczą pod firmą A.A. (NIP: (…), REGON: (…)) i jest czynnym podatnikiem VAT. Przeważający zakres działalności gospodarczej to: 71.12.Z Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne. Pozostały zakres działalności to: 68.31.Z Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami.

Rodzice Wnioskodawcy rozpoczęli budowę domu jednorodzinnego, w którym jeden pokój zostanie przeznaczony na biuro Wnioskodawcy. Zgodnie z projektem domu, pokój przeznaczony na biuro mieści się na parterze i ma powierzchnię 12,26 m². Koszty związane z wykończeniem i wyposażeniem (malowanie, drzwi, okno, wykończenie podłogi, meble) biura Wnioskodawca zamierza w 100% zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu i odliczyć VAT naliczony. Koszty związane z budową biura, toalety, wiatrołapu oraz ciągu komunikacyjnego niezbędnego do pokonania od wejścia głównego do biura, Wnioskodawca zamierza zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, jednak ze względu, iż wydatków tych nie da się zaliczyć bezpośrednio, Wnioskodawca chce zastosować wskaźnik procentowy. Powierzchnia kondygnacji, na której znajduje się biuro wynosi 108,15 m². W skład kondygnacji wchodzą:

1)Powierzchnie wspólne, o łącznej powierzchni 14,19 m²:

2)Toaleta – 1,94 m²;

3)Ciąg komunikacyjny niezbędny do pokonania od wejścia głównego do biura - 9,3 m²;

4)Wiatrołap – 2,95 m²;

5)Powierzchnie użytkowe, o powierzchni 93,96 m².

W celu określenia wskaźnika procentowego Wnioskodawca wykonał następujące kroki:

1)Ustalenie procentowego udziału powierzchni użytkowej pod działalność gospodarczą w powierzchni użytkowej ogółem, pomniejszonej o powierzchnię części wspólnych: 12,26 m²/93,96 m² x 100% = 13,05%

2)Ustalenie udziału powierzchni wspólnych według wskaźnika z punktu 1.

13,05% x 14,19 m² = 1,85 m²

3)Ustalenie łącznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej:

12,26 m² + 1,85 m² = 14,11 m²

4)Ustalenie wskaźnika procentowego, wyrażającego wielkość powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej w stosunku do powierzchni użytkowej ogółem:

14,11 m²/108,5 m² x 100% = 13%

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Towary i usługi będą nabywane zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych z art. 43 ustawy o VAT, a więc do czynności mieszanych.

Faktury dokumentujące nabywane towary i usługi związane z budową, wykończeniem i wyposażeniem domu będą wystawiane w dużej mierze na rodziców Wnioskodawcy – inwestorów i właścicieli nieruchomości, a część, dotycząca działalności Wnioskodawcy będzie na imię i nazwisko Wnioskodawcy.

Podczas spotkania z potencjalnym klientem, zarówno w kontekście sprzedaży/nabycia nieruchomości, klient wejdzie przez drzwi frontowe i przejdzie przez ciąg komunikacyjny w kierunku biura o powierzchni 12,26 m², gdzie zostanie przyjęty. W razie potrzeby, na życzenie klienta, Wnioskodawca przygotuje napój, oferując kawę, soki lub herbatę. W tym celu Wnioskodawca uda się do kuchni, by odpowiednio przygotować napój.

Ponadto, zgodnie z obowiązkami, Wnioskodawca udostępni pomieszczenia sanitarne, w tym toaletę z umywalką, które będą dostępne dla klienta. W razie konieczności, Wnioskodawca zapewni dostęp do innych pomieszczeń, jak np. kuchnia, w ramach standardowego użytkowania przestrzeni. Ciąg komunikacyjny oraz kuchnia będą wykorzystywane w zwyczajowym zakresie, pomieszczenie sanitarne w sposób, do którego Wnioskodawca jest zobowiązany.

Wnioskodawca nie jest właścicielem ani współwłaścicielem domu jednorodzinnego. Z pokoju przeznaczonego na prowadzenie działalności Wnioskodawcy będzie On korzystał na podstawie umowy użyczenia.

Budynek jednorodzinny, w którym Wnioskodawca będzie miał biuro nie będzie stanowił środka trwałego w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Lokal, w którym Wnioskodawca będzie miał biuro, nie będzie stanowił środka trwałego w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

W zapytaniu przewidziano użytkowanie pokoju w sposób opisany powyżej. Dodatkowo Wnioskodawca planuje również organizowanie spotkań biznesowych w salonie, które będą miały szerszy charakter. Niemniej jednak, Wnioskodawca nie uwzględnił tego w kalkulacji, ponieważ są to jedynie przewidywania, a takie spotkania będą raczej rzadkie. W przypadku spotkań, które nie wymagają większej liczby uczestników, będą one odbywać się w biurze. Natomiast w przypadku spotkań o większej liczbie uczestników, Wnioskodawca przewiduje ich organizację w salonie, choć Wnioskodawca nie wyklucza, że takie spotkania będą miały miejsce sporadycznie.

Zapytanie Wnioskodawcy dotyczy wydatków związanych z działalnością gospodarczą dających się bezpośrednio i wprost jej przypisać, poniesionych na inwestycję związaną z budową budynku w tej części, w której dotyczą one wprost pokoju biurowego oraz wydatków poniesionych, związanych z wybudowaniem, części użytkowanych zarówno w związku z prowadzoną działalności gospodarczą, jak i prywatnie, ale jedynie w tej części, w jakiej ustalono wskaźnik procentowy wykorzystania powierzchni wspólnych do działalności gospodarczej. Tak więc chodzi o prawo do odliczenia VAT wyłącznie od wydatków związanych bezpośrednio z tą działalnością. Wydatki, które można przypisać wprost, będą odliczane bezpośrednio. Pozostałe wydatki mieszane będą odliczane zgodnie ze wskazanym wskaźnikiem.

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1.Czy Wnioskodawca właściwie kwalifikuje prawo do odliczenia podatku VAT od części wydatków związanych z inwestycją w obcym środku trwałym, w którym to ponosi wydatki w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, uznając, iż ma prawo do odliczenia VAT od wydatków bezpośrednio dających się przypisać przez ustalenie wskaźnikiem procentowym wyrażającym wielkość powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej w stosunku do powierzchni użytkowej ogółem?

2.Czy Wnioskodawca właściwie kwalifikuje prawo do odliczenia podatku VAT od części wydatków związanych z inwestycją w obcym środku trwałym, w którym to ponosi wydatki w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, uznając, iż ma prawo do odliczenia VAT od wydatków poniesionych na inwestycję związaną z budową w związku z użytkowaniem części wspólnych i ograniczyć je przez ustalenie wskaźnikiem procentowym wykorzystania części wspólnych?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Ad 1.

Tak, Wnioskodawca właściwie kwalifikuje prawo do odliczenia podatku VAT od części wydatków związanych z inwestycją w obcym środku trwałym, w którym to ponosi wydatki w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, uznając, iż ma prawo do odliczenia VAT od wydatków bezpośrednio dających się przypisać przez ustalenie wskaźnikiem procentowym wyrażającym wielkość powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej w stosunku do powierzchni użytkowej ogółem.

Ad 2.

Tak, Wnioskodawca właściwie kwalifikuje prawo do odliczenia podatku VAT od części wydatków związanych z inwestycją w obcym środku trwałym, w którym to ponosi wydatki w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, uznając, iż ma prawo do odliczenia VAT od wydatków poniesionych na inwestycję związaną z budową w związku z użytkowaniem części wspólnych i ograniczyć je przez ustalenie wskaźnikiem procentowym wykorzystania części wspólnych.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Stosownie do art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem określenia proporcji". Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Według ust. 2b ww. artykułu sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

a)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

b)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

W ust. 2c pkt 4 ustawy o VAT wskazano, iż przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Ponadto, jak stanowi art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu jeśli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Z powyższego przepisu wynika, że w pierwszej kolejności podatnik zobowiązany jest do przypisania konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych „faktur zakupu”, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. W sytuacji, w której takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną.

Dodatkowo z art. 90 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że odliczenie podatku naliczonego może nastąpić również w części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (lub usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku.

Na podstawie powyższych przepisów, należy wskazać, że prawo do odliczenia podatku mają wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT. Dodatkowo podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony jedynie w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Oznacza to, iż aby podatnik miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z wystawionych faktur VAT, zakupy dokumentowane tymi fakturami muszą być związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Na podstawie opisanego stanu faktycznego należy stwierdzić, że wydatki ponoszone na budowę domu jednorodzinnego służą także wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, z tytułu której jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, dlatego Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT, które dokumentują wydatki bezpośrednio związane z działalności gospodarczą, jak i z działalnością gospodarczą i prywatną, dokumentujących poniesione wydatki tylko w takim zakresie, w jakim będą związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Tak wyrażone przez Wnioskodawcę współczynniki spełniają warunki określone w art. 86 ust. 2b, gdyż zapewniają dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypada na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza.

Zgodnie z powyżej wymienionymi przepisami prawa podatkowego Wnioskodawca prawidłowo obliczył wskaźniki procentowe, które w poprawny sposób odwzorowują zakres w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany w fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona od podatku.

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z powyższego przepisu wynika, że odliczenia podatku naliczonego może dokonać zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa zatem status danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h ustawy. I tak, jak stanowi art. 86 ust. 2a ustawy:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

W opisie sprawy wskazał Pan, że faktury dokumentujące nabywane towary i usługi związane z budową, wykończeniem i wyposażeniem domu będą wystawiane w dużej mierze na Pana rodziców– inwestorów i właścicieli nieruchomości, natomiast część faktur dotycząca Pana działalności będzie na Pana imię i nazwisko. Zatem powyższy przepis art. 86 ust. 2a ustawy nie znajduje w Pana przypadku zastosowania, gdyż wystawiane na Pana faktury nie dotyczą wydatków ponoszonych na cele inne niż prowadzona przez Pana działalność gospodarcza.

Wskazał Pan jednak, że towary i usługi będą przez Pana nabywane zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług jak i zwolnionych z od podatku VAT, a więc do czynności mieszanych. Zauważyć zatem należy, że w przypadku, kiedy podatnik dokonuje zakupów związanych zarówno z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, zastosowanie znajdują przepisy art. 90 ustawy. Przepisy te są wyrazem ścisłej zależności między uprawnionym odliczeniem podatku naliczonego a wykonywaniem czynności opodatkowanych, które w sposób technicznoprawny uzupełniają generalną zasadę wyrażoną w wyżej cyt. art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 90 ust. 1 ustawy:

W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jak stanowi art. 90 ust. 2 ustawy:

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy:

Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Według art. 90 ust. 4 ustawy:

Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Przepis art. 90 ust. 8 ustawy stanowi, że:

Podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu, o którym mowa w ust. 3, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30 000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo. Podatnicy są obowiązani zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej proporcji w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ta proporcja została zastosowana po raz pierwszy, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.

W myśl art. 90 ust. 9 ustawy:

Przepis ust. 8 stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do niego kwota obrotu, o której mowa w tym przepisie, byłaby niereprezentatywna.

Analiza powołanych wyżej przepisów wskazuje, że na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy występuje obowiązek wyodrębnienia podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje. Z tym, że przez „czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego” należy rozumieć czynności zwolnione od podatku. W sytuacji, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje (czynności zwolnione od podatku), podatnik jest obowiązany do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego, zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy.

Proporcja wyliczana jest jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Z przedstawionych okoliczności wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą i jest Pan czynnym podatnikiem VAT. Przeważający zakres Pana działalności gospodarczej to: 71.12.Z Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne. Pozostały zakres działalności to: 68.31.Z Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami.

Pana rodzice rozpoczęli budowę domu jednorodzinnego, w którym jeden pokój zostanie przeznaczony na Pana biuro. Zgodnie z projektem domu, pokój przeznaczony na biuro mieści się na parterze i ma powierzchnię 12,26 m². Koszty związane z wykończeniem i wyposażeniem (malowanie, drzwi, okno, wykończenie podłogi, meble) biura zamierza Pan w 100% zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu i odliczyć VAT naliczony. Koszty związane z budową biura, toalety, wiatrołapu oraz ciągu komunikacyjnego niezbędnego do pokonania od wejścia głównego do biura, zamierza Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, jednak ze względu na to, że wydatków tych nie da się zaliczyć bezpośrednio, chce Pan zastosować wskaźnik procentowy. Powierzchnia kondygnacji, na której znajduje się biuro wynosi 108,15 m². Ustalił Pan, że wskaźnik procentowy wyrażający wielkość powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej w stosunku do powierzchni użytkowej ogółem wynosi 13%.

Nie jest Pan właścicielem ani współwłaścicielem domu jednorodzinnego. Z pokoju przeznaczonego na prowadzenie działalności będzie Pan korzystał na podstawie umowy użyczenia.

Towary i usługi będą nabywane zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych z art. 43 ustawy o VAT, a więc do czynności mieszanych. Faktury dokumentujące nabywane towary i usługi związane z budową, wykończeniem i wyposażeniem domu będą wystawiane w dużej mierze na Pana rodziców – inwestorów i właścicieli nieruchomości, a część, która będzie dotyczyła Pana działalności, będzie na Pana imię i nazwisko. Budynek jednorodzinny, w którym będzie miał Pan biuro nie będzie stanowił środka trwałego w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Również lokal, w którym będzie miał Pan biuro, nie będzie stanowił środka trwałego w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Wydatki, które można przypisać wprost, będą odliczane bezpośrednio. Pozostałe wydatki mieszane będą odliczane zgodnie ze wskazanym wskaźnikiem.

Pana wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od części wydatków związanych z inwestycją w obcym środku trwałym, bezpośrednio dających się przypisać do prowadzonej działalności gospodarczej, oraz od wydatków poniesionych na inwestycję w związku z użytkowaniem części wspólnych.

W rozpatrywanej sprawie, nabywane przez Pana towary i usługi będą wykorzystywane zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług jak i zwolnionych z art. 43 ustawy o VAT.

Wskazał Pan, że w domu który budują Pana rodzice zgodnie z projektem, znajduje się pokój przeznaczony na Pana biuro. Od kosztów związanych z wykończeniem i wyposażeniem (malowanie, drzwi, okno, wykończenie podłogi, meble) biura zamierza Pan odliczyć VAT naliczony. Koszty związane z budową biura, toalety, wiatrołapu oraz ciągu komunikacyjnego niezbędnego do pokonania od wejścia głównego do biura, zamierza Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, jednak ze względu na to, że wydatków tych nie da się zaliczyć bezpośrednio, chce Pan zastosować wskaźnik procentowy. Wydatki, które można przypisać wprost, zamierza Pan odliczać bezpośrednio. Pozostałe wydatki mieszane będą odliczane zgodnie ze wskaźnikiem wyrażającym wielkość powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej w stosunku do powierzchni użytkowej ogółem.

Odnosząc powołane wyżej przepisy do przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków dokumentowanych fakturami wystawianymi na Pana i dotyczącymi Pana działalności poniesionych w związku z wykończeniem i wyposażeniem (malowanie, drzwi, okno, wykończenie podłogi, meble) biura, w zakresie w jakim nabywane w związku z tą inwestycją towary i usługi służą czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. Podobnie odnosząc się do wydatków poniesionych na budowę, wykończenie i wyposażenie pomieszczeń służących zarówno do działalności gospodarczej, jak również do celów osobistych, tj. toalety, ciągu komunikacyjnego i wiatrołapu, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje Panu wyłącznie w części, w jakiej ww. pomieszczenia będą wykazywać związek z działalnością opodatkowaną (czynnościami opodatkowanymi) i wyłącznie z faktur wystawianych na Pana. Natomiast nie będzie miał Pan prawa do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim zakupione towary i usługi będą związane z wykonywaną działalnością zwolnioną od podatku.

W sytuacji, gdy nie ma Pan możliwości przypisania wydatków wyłącznie do czynności opodatkowanych bądź zwolnionych, wtedy zastosowanie mają przepisy art. 90 ustawy.

W związku z tym, że towary i usługi nabywane w związku z inwestycją wykorzystuje Pan zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT jak i do czynności zwolnionych od podatku to w pierwszej kolejności powinien Pan dokonać tzw. bezpośredniej alokacji, czyli określić z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu ww. towarów i usług. Natomiast w sytuacji, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, jest Pan obowiązany do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego, zgodnie z ww. art. 90 ust. 2-3 i następne ustawy.

Podkreślić raz jeszcze należy, że w przypadku odliczenia podatku naliczonego według proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy, przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują jedną metodę rozliczania podatku naliczonego, tj. według obrotu (art. 90 ust. 3 ustawy). Przepisy te nie dopuszczają innego sposobu ustalenia tej proporcji, a więc np. zaproponowanego przez Pana sposobu wyliczeń przy zastosowaniu wskaźnika wyrażającego wielkość powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej w stosunku do powierzchni użytkowej ogółem.

W konsekwencji powyższego, przyjęty przez Pana powierzchniowy klucz alokacyjny, określony według wskazanego we wniosku wzoru (wielkość powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej w stosunku do powierzchni użytkowej ogółem), nie będzie właściwy, gdyż wskazana przez Pana metoda ustalenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu przy zastosowaniu wskazanego klucza alokacji nie spełnia wymaganego przez ustawodawcę skutku zakładanego w art. 90 ust. 1 i nast. ustawy.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że wskazana przez Pana metoda ustalenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu przy zastosowaniu proporcji powierzchniowej jest nieprawidłowa.

Tym samym, skoro z obiektywnych przyczyn ponoszonych wydatków związanych z opisaną inwestycją, które związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą zarówno opodatkowaną podatkiem VAT jak i zwolnioną od tego podatku, jednocześnie których nie da się jednoznacznie przypisać do konkretnego rodzaju sprzedaży (zakupy związane ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną), będzie przysługiwało Panu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, w części odpowiadającej proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy. Proporcja ta powinna zostać ustalona ma podstawie metody wskazanej w art. 90 ust. 3 ustawy, a nie tak jak Pan twierdzi z zastosowaniem przedstawionego przez Pana klucza odliczenia. Podkreślić należy jednocześnie, że odliczeniu wg ww. zasad podlegają wyłącznie wydatki dokumentowane fakturami dotyczącymi Pana działalności i wystawianymi na Pana dane.

Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytań nr 1 i 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. Biorąc pod uwagę powyższe, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. W przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.